Zelfverdedigings cursus

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Zelfverdedigings cursus"

Transcriptie

1 Zelfverdedigings cursus Wat is weerbaarheid Iemand is weerbaar als hij of zij of haar grenzen kan stellen zo mogelijk zonder iemand anders te kwetsen. In bedreigende gevallen waarin een fysieke verdediging gewenst is wordt een passende (proportionele) techniek gekozen. Citaat Nederlands Instituut voor Sport en bewegen Inleiding: Door de steeds toenemende gewelddaden om ons heen, is het geen onder dat er behoefte is ontstaan een cursus weerbaarheid te volgen. Aangeboden zal worden een pakket van doelmatige handelingen die bestaan uit Jiu- Jitsu en Karate technieken. Behalve het fysiek aspect zal uitgebreid aandacht worden besteed op het psychologische vlak, waarbij houding, instelling, preventief denken en inzichtmethodieken een belangrijke rol zullen gaan spelen. Vrijwel iedereen wordt in zijn leven weleens lastiggevallen, zodat hij/zij voor de dreiging van geweld moet wijken. Als het je echt overkomt, dan komt achteraf het gevoel van onmacht waar je genoegen mee moet nemen. Zelfverdediging is geen moderne uitvinding. De geschiedenis ervan is eeuwen oud. Wat vroeger incidenten waren is nu een gewoonte geworden. Er gaat geen dag voorbij of we worden geconfronteerd met de steeds meer toenemende criminaliteit. Eigenlijk kan een ieder worden geconfronteerd met geweld. Het maakt in wezen niet uit met welke vorm van geweld men te maken kan krijgen. Alle vormen van geweld laten onherstelbare sporen van frustratie en angstgevoelens na. Vooral vrouwen (met name jonge meisjes) zijn vaak het slachtoffer van intimidatie en seksueel geweld. (incest) Zelfverdedigings cursussen voor vrouwen (meisjes) zijn de laatste tijd erg actueel. Over mannen wordt eigenlijk nauwelijks gesproken. Mannen staan evenzeer bloot aan geweld. Ook moet het negatieve beeld weg dat mannen altijd een potentiële bedreiging vormen voor de vrouwen. Het trainingsaanbod omvat niet alleen het fysiek aspect van zelfverdediging. Er wordt veel gepraat over de signalering van seksueel geweld bijvoorbeeld op school, op het werk etc. Een internationaal onderzoek heeft uitgewezen, dat vrouwen en mannen na een cursus zelfverdediging zich weerbaarder voelden. De bedoeling van een cursus weerbaarheid is te trachten jezelf een plaats te geven. Assertiviteit. In bepaalde situaties reageren op mensen. Rust en zekerheid in je leven brengen. Zelf uitmaken wat je wilt of voelt. Blijven bij wat je zegt, laat je niet ompraten en houdt voet bij stuk. Ook al kost het veel moeite, "nee blijven zeggen". Bij een acute geweldsituatie of dreiging van geweld zal je creatief moeten inspelen vanuit de beschikbare mogelijkheden die op de cursus worden aangeleerd. Behalve het fysiek aspect zal uitgebreid aandacht worden besteed aan het psychologische vlak, waarbij de attitude (houding, zienswijze), instelling, preventief denken en inzichtmethodieken een belangrijke rol zullen gaan spelen. Deze strategie Na goed getraind zullen in veel gevallen voorkomen dat het niet altijd hoeft uit te lopen op handgemeen. Bijvoorbeeld: het tonen dat men niet bang is door een bepaalde wijze van voortbewegen, een rustig gesprek, of een schreeuw, dat alles kan een andere wending geven in bedreigde situaties. Het tonen dat men niet bang is door een bepaalde wijze van voortbewegen, een rustig gesprek, of een schreeuw, dat alles kan een andere wending geven in bedreigde situaties. Bijvoorbeeld: - Als je op straat loopt met een onbehagelijk gevoel dat er voor jou bijzondere aandacht is, kun je inspelen op een aantal technieken. Bijvoorbeeld: draai je om en vraag aan hem hoe laat het is. Komt de persoon in kwestie je tegemoet, loop hem dan voorbij en vraag terloops hetzelfde. Gebleken is dat het werkt. 1

2 Zelfverdediging je eigen plaats Zelfverdediging begin met jezelf een plaats te geven in de wereld om je heen. Een plaats die je moet opeisen en waar anderen rekening mee moeten houden. Kom uit voor hoe je bent, denkt en voelt. Verstop je eigenschappen niet. Je eigen lijf is heel belangrijk. Daar draag jij alleen de verantwoording voor. Mentale instelling en lichaamstaal (Houding): Bij zelfverdediging is houding altijd een belangrijke factor. Onzekere mensen blijven vaak bang en geremd, ook al beheersen zij gevechtssporten. Een weifelende reactie kan het gevaar doen toenemen. Zelfbeheerste mensen hebben daar minder moeite mee, zij kunnen zichzelf een dosis lading geven om een aanvaller te weerstaan. Een persoon met zelfrespect onderneemt duidelijker actie om te voorkomen dat zij nog lastig gevallen wordt. Gewoonlijk is de aanvaller in zijn hart een lafaard die opzettelijk een slachtoffer uitkiest, omdat hij meent dat men zich wel zal onderwerpen. Een zelfbewust persoon kijkt de medemens recht in de ogen. Diegene die de ogen neerslaat geeft onzekerheid weer. Een krachtig stem en een goede houding geven een vastberaden indruk. Nooit nerveus glimlachen. Als je eenmaal je standpunt hebt ingenomen, ga dan ook recht tegenover de ander staan en zeg dat je niet gediend bent van avances van wie dan ook. Van een verkrachter is geen beschrijving te geven en hij is niet als zodanig te herkennen. Citaat van Mittendorff: "Het zijn geen vieze, enge mannen die je op straat staan op te wachten. Je komt ze tegen in het openbaar vervoer, ze zijn een deel van je familie of wonen in de straat. Ze zijn ingebed in de maatschappij en het zijn vriendelijke behulpzame types. Ik zou elke vrouw (kind) willen zeggen: laat niet aan je zitten. Als je voelt dat je in gevaar bent, loop dan weg, schreeuw zo hard je kan of bel bij iemand aan". Door de steeds toenemende gewelddaden om ons heen, is het geen wonder dat er behoefte is ontstaan een cursus weerbaarheid te volgen. Op deze cursus wordt geleerd hoe je moet handelen als je bedreigt en/of aangevallen wordt. Aangeboden zal worden een pakket van doelmatige handelingen die bestaan uit Jiu-Jitsu en Karate technieken. Bij de zelfverdediging is houding altijd een belangrijke factor. Onzekere mensen blijven, ook al beheersen zij zelfverdedigingtechnieken vaak bang en geremd. Een weifelende reactie kan het gevaar doen toenemen. Zelfbeheerste mensen hebben daar minder moeite mee, zij kunnen zichzelf een dosis lading geven om een aanvaller te weerstaan. Een vrouw met zelfrespect kan een aantal zaken voorkomen zodat zij nog verder wordt lastiggevallen. Veel meisjes en vrouwen weten niet goed te reageren in bepaalde situaties. Bij de opvoeding worden zij vaak gevoelig gemaakt voor verwachtingen van anderen. In de ogen van een ander mogen ze niet genieten dat ze mooi en aantrekkelijk zijn. Ze moeten altijd op hun hoede zijn voor lastige mannen. Komen ze toch in een bepaalde situatie dat iemand aardig is en een beloning eist,dan komt het moment, dat ze uit angst niet goed kunnen reageren. Woede: Woede is een natuurlijke reactie bij een grote belediging, bedreiging en / of aanval. Met woede kun je je lichaam en geest geweldig opladen. (vrijkomende adrenaline) Een positieve uitstraling kun je crejren, die de ander als het ware een stap terug doet gaan. Door trainingen kun je veel meer kracht en snelheid geven en je reactievermogen verscherpen. Gecontroleerde woede is een niet te onderschatten krachtbron. Uitstraling en lichaamstaal: Alles is afhankelijk met de stemming van het ogenblik. Ben je verdrietig, dan ervaart een ander jou anders dan als je vrolijk bent. Vrolijkheid geeft een opwaartse energie. Je stappen zijn licht, je gezicht toont ontspannen en je oogopslag is vrij. Verdriet geeft een tekort aan energie weer. Je loopt met slepende tred en gebogen hoofd. Je maakt een kleinere indruk. Het is of je lijf een zware last moet sjouwen. Voel je je boos, dan klemmen je kaken 2

3 zich op elkaar en steek je je kin naar voren. Je ogen kijken agressiever de wereld in en je lijf drukt ingehouden spanning uit. Aangeleerde hulpeloosheid en woede Veel meisjes en vrouwen weten niet goed te reageren in bedreigde situaties. De opvoeding en de maatschappelijke rol die meisjes toebedeeld krijgen spelen hierbij een grote rol. Meisje worden vaak gevoelig gemaakt voor verwachtingen van anderen. Aan zelfbewuste, wilskracht en het opkomen voor eigen belangen wordt vaak veel minder aandacht geschonken. Daarnaast komen op meisjes verwarrende boodschappen af. Ze leren dat het belangrijk is mooi en aantrekkelijk te zijn in de ogen van anderen, maar ze mogen er ook niet van genieten, want dan worden ze al gauw als "jongensgek" gezien. Seksuele gevoelens worden wel opgeroepen, maar o wee als zij daar openlijk voor uitkomen. Ze moet op haar hoede zijn voor "enge mannen", maar wat te doen als een vriendelijk iemand haar zo vaak aanraakt? of als haar broer of vader altijd in de badkamer moet zijn als zij zich staat te wassen en vader het overdreven vindt dat zij de deur liever op slot wil doen, omdat zij zich bekeken voelt. Als zij een avondje uitgaat, dan kan zij beter niet alleen over straat teruggaan. Dat kan een reden zijn om "ja" te zeggen tegen een jongen die aanbiedt haar naar huis te brengen. Maar die wil dan graag een beloning!. En dan is het niet zo vreemd, dat deze meisjes op een gegeven moment dat zij worden lastiggevallen, niet meer weten hoe zij moeten reageren. Wie wordt er als een mogelijk slachtoffer gezien: Eigenlijk is deze vraag tweezijdig. Als je in een bepaalde situatie niet je eigen grensen kunt aangeven en je onzeker en bang voelt, ben je in de ogen van die ander al bijvoorbaat een potentieel slachtoffer. Bij de tweede vraag ziet de aanvaller jou gewoon als mogelijk slachtoffer. Er zijn gevallen bekend, waar mensen vooraf bezig zijn met een testfase. Op afstand of tijdens een gesprek wordt je geobserveerd om te kijken hoe je reageert. Bijv. ben je kwetsbaar, gewillig, ben je gevoelig voor intimidatie. Alles zal afhangen van de manier waarop in dit stadium moet worden gereageerd. Preventief handelen en denken om te voorkomen dat er misbruik van je wordt gemaakt is van het allergrootste belang. Er is ook een groep mensen die met voorbedachte rade een oogje op je hebben en waar je zelf op dat moment geen invloed op kunt uitoefenen. Uit onderzoek is gebleken dat eventuele aanvallers bekenden zijn. Deze bekenden kunnen mensen zijn, waar je zelf geen notie van hebt, het kunnen goede buren zijn, mensen die je op afstand bespieden, schoolvrienden, afgewezen minnaars, gefrustreerde jongens die denken geen meisje te kunnen krijgen. Het kunnen natuurlijk ook groepen mensen zijn, die er op uit zijn in groepsverband jongens of meisjes te molesteren met alle gevolgen van dien. Wees ook attent op overdreven complimenten van mensen die belangstelling voor je hebben. Dat kan zijn op school, op je werk bijv. je chef, werkgever (bang voor baanverlies), in de sport etc. Bij incestzaken ligt dat heel anders. In veel gevallen gebeurt dat op jonge leeftijd, waar kinderen onder invloed van familieleden worden geïntimideerd. Op latere leeftijd is de schade meestal onherstelbaar. Als incest of een poging tot incest op latere leeftijd begint, dan hoop ik dat deze cursus ook zijn preventieve waarde heeft. Stap onmiddellijk naar goede vrienden en praat erover, laat het nooit zover komen. Zijn er kansen? "JA" Veel cursisten komen vaak met dezelfde vraag of men na de cursus in staat is dat geen wat men heeft geleerd in de praktijk toe te passen. In veel gevallen zal een eerlijke leraar zeggen, dat na een cursus weerbaarheid geen garantie kan worden gegeven, dat men ongeschonden uit de strijd komt. Wel zal de leraar benadrukken, dat na een cursus zelfverdediging de zelfverzekerdheid toeneemt. Je leert oog te krijgen voor alles om je heen. Het preventief denken komt omhoog. De confrontatie komt toch vaak onverwacht. Opmerkelijk is wel, dat de meeste slachtoffers na een cursus zich veel bewuster opstellen. Vier hoofdzaken 1. PREVENTIE HET VOORKOMEN 2. UITSTRALING DE HOUDING, UITSTRALING 3. INVENTIVITEIT CREATIEF REAGEREN 4. STRIJD WOEDEND ZIJN 1. Preventie: Hoezeer je ook wilt en kunt vertrouwen op je geestelijke en lichamelijke vaardigheden, voorkomen blijft beter dan een conflict aan te gaan met JJn of meerdere aanvallers. Natuurlijk hoef je geen verstoppertje te spelen of altijd onder begeleiding te zijn, maar maak ook geen gemakkelijk doelwit van je zelf. Kijk met een open blik om je heen. Wees je bewust van je omgeving en van situaties die een meer dan normaal risico voor jou inhouden en 3

4 ga daar verstandig mee om. Bijvoorbeeld: - Ben je met een groepje, neem dan een taxi. - Ben je met een groepje op de fiets, fiets dan samen. - Loop 's avonds en 's nachts aan de straatzijde van het trottoir, zodat je meer zicht en afstand hebt op de hoeken van de straat en op portieken. - Je kunt 's nacht als je naar huis loopt altijd aandacht trekken, maar draag geen opvallende of sexy kleding zonder jas erover. - Bus en treinstations kunnen gevaarlijke plaatsen zijn. Ga dan indien dit aanwezig is dicht bij een bemand loket staan of zoek een goed verlichte plaats. - Ga in een bus dicht bij de chauffeur zitten. - Ga niet in een lege treincoupe zitten, zoek een plaats waar andere mensen zitten. 2. Uitstraling: - Probeer uit te dragen dat je geen "katje bent om zonder handschoenen aan te pakken. ". - Loop rechtop, schouders naar achteren en met je hoofd omhoog. Zoek ook geen bewust oogcontact. Is er wel oogcontact, laat wel je blik even op hem vallen (even in je opnemen), dan zie je er zelfbewuster uit. - Wil je iemand niet aankijken, kijk dan langs hem heen of kijk recht naar de neuswortel. - Laat het hoofd niet zakken, dat zegt meestal voor die ander dat je kwetsbaar bent. Kijk hem desnoods wel aan en knik naar hem. 3. Inventiviteit: Hieronder moet je verstaan: Op een handige manier en creatieve wijze reageren op een voorspelbaar risicovolle situatie, waardoor een potentiële aanvaller in zijn voornemen ontmoedigd of verhinderd wordt. Enkele voorbeelden hiervan zijn: - Als je met iemand in de auto zit die jou met opmerkingen en handtastelijkheden een steeds onprettiger gevoel geeft, dan zou je braakneigingen of diarree kunnen voorwenden. Uit angst voor het bevuilen van de auto zal de man zeer waarschijn lijk stoppen, waardoor jij de mogelijkheid krijgt om weg te lopen. - Als je op een stil moment op een lift staat te wachten (in een flatgebouw, kantoor, etc. en er komt plots een man bij je te staan die jou een onveilig gevoel geeft, doe alsof je bent vergeten en loop dan terug. - Als je op straat loopt met een onbehagelijk gevoel dat er voor jou bijzondere aandacht is, kun je inspelen op een aantal technieken. Bijvoorbeeld: draai je om en vraag aan hem hoe laat het is. Komt de persoon in kwestie je tegemoet, loop hem dan voorbij en vraag terloops hetzelfde. Gebleken is dat het werkt. Om dit verdedigingsschild goed te kunnen gebruiken, mag je je niet laten intimideren. Je moet daarentegen onmiddellijk het initiatief nemen/overnemen. Op die manier is het mogelijk vervelende en/of bedreigende situaties naar eigen voordeel om te buigen. 4. Strijd: Als je je bewust bent dat je de mogelijkheden kent en over de vaardigheden beschikt om je aanvaller te verwonden c.q. uit te schakelen en je door je emoties bent opgelaten, dan zul je als een woedende kat kunnen reageren. Een aanvaller die zich voor zo'n "kat" geplaatst ziet, zal zich door klauwende vingers - uithalend naar zijn ogen - en een woedende * schreeuw zeker verrast en overrompeld voelen. * De schreeuw: bedreigde dieren geven altijd als zij worden bedreigt een signaal af in de vorm van een geluid om een tegenstander eerst af te schikken voor hij aanvalt. Bedreigde mensen kunnen dat natuurlijk ook doen in de vorm van een schreeuw (in de budo sporten genoemd "Kiai"). Een schreeuw geeft macht en kan mensen vaak doen stoppen. Alles zal natuurlijk afhanden van de toon (hoogte), de klank en de blik. Een schreeuw in combinatie met een technische handeling kan een schrikreactie bij de aanvaller veroorzaken. De mogelijkheid een ander te verrassen is een lichaamswapen. Wanneer een aanvaller door jou eerste drie schilden heen is gedrongen, dan moet je gebruik maken van jouw lichaamswapens! Echter, een aarzelend verweer, een halfzachte klap, een beetje doen kan de ander ook, al is hij begonnen. Jij doet hem immers pijn. Hij 4

5 zal geneigd zijn jou nog meer pijn te doen c.q. agressiever te worden. Zo kom je terecht in een geweldsspiraal (agressie roept agressie op, geweld roept geweld op), die uiteindelijk door de sterkste doorbroken zal worden. Daar overwegend de man fysiek sterker is, zul jij uiteindelijk het onderspit delven. Beter is het de geweldsspiraal vroegtijdig te doorbreken. Jouw eerste actie moet een effectieve aanval naar een kwetsbare lichaamsdoel zijn, zodat hij alleen maar aandacht kan hebben voor zijn eigen ellende en pijn of buiten bewustzijn raakt. Een grote sterke tegenstander zal schrikken als zijn slachtoffer heftig reageert. De angst moet overgaan in boosheid. Houdt oogcontact. Durf nee te zeggen. Spuug, schreeuw, schop, kopstoten, klauwen, krabben, gebruik je naaldhakken en probeer weg te komen. Ben je op de fiets, gebruik de fiets als een wapen. Draai de fiets met het stuur zo dat je er achter staat. Trek het stuur omhoog als de aanvaller het stuur vast heeft. Gooi de fiets met kracht tegen de benen van de aanvaller. Als je op de fiets rijd en je wordt lastig gevallen, zorg dan dat je iets van de stoeprand fietst om te voorkomen dat je zelf valt. Trap zijwaarts tegen de bagagedrager, frame of stuur. Sla zijwaarts naar het hoofd van de aanvaller. Als alles niet meer lukt en wegkomen onmogelijk wordt, kun je met veel eenvoudige handelingen de nodige schade aanrichten bijv. het bekende knietje naar het onderlichaam. Je nagels, probeer in het gezicht te krabben, dat laat sporen achter. Bij contact situaties bijv. het omvatten van het hoofd, middel of als de aanvaller probeert je op de rug te krijgen, zijn eenvoudige gemene handelingen toe te passen t.w. Grijp naar het strottenhoofd en duw de vingers in de strot of in de ogen. (Andere specifieke technieken worden op de cursus aangeleerd). Het aller belangrijkste zit namelijk in de houding en instelling. Alle vechttechnieken zijn nutteloos als de angst blijft overheersen. Het durven uitvoeren is een kwestie van motivatie. De kans om geen slachtoffer te worden, wordt kleiner bij de volgende aanbevolen tips : - Wees kalm, zelfbewust. Laat je stem beheerst klinken. - Houdt oogcontact. - Durf nee te zeggen, of zeg; ik laat me niet bedreigen. - Wees alert op je houding. Houdt afstand. - Kijk naar een goede richting om evt. te vluchten. - Spreek mensen aan. - Als er iets gebeurt, zeg dan nadrukkelijk, blijf van me af. - Ontkom je niet aan fysiek geweld, neem dan de beste houding - aan welke op de cursus wordt aangeleerd en schroom niet om tegen de juiste plaatsen te schoppen, te slaan en te schreeuwen, krabben etc. Door gewoon deze tekst door te lezen is onvoldoende. Een aantal vaardigheden zullen eigen gemaakt moeten worden. Probeer in gedachten de rol van bedreigde in te beelden en fantaseer bepaalde situaties. Op deze manier verklein je de kans overvallen te worden door paniek. Door vaak veel handelingen bewust te trainen, gaat het op den duur onbewust. Situaties: Tijdens de cursus worden een aantal posities en technieken en preventief denken en doen aangeleerd t.w. - Algemene houding. De Japanners noemen dat Kime, wat betekent de indruk van een persoon bijv. de uitstraling, flair, optreden. - Zelfverdediginghouding aanleren - Stoten, slagen, schoppen tegen kwetsbare lichaamdelen. - Vingersteken naar de ogen/keel. Gevoelige en vitale drukpunten (oorspeekselklier gelegen net onder de oorlel). - Een opgerolde krant is een wapen. (Keelstreek. - Snijden met een bierviltje - Preventieve maatregelen een zakje zout, peper of zand meenemen. Bij een aanval, in de ogen strooien. - De fiets gebruiken als wapen. Blijf altijd achter het stuur staan. (praktijk) - Ballpoint of oude loper gebruiken als steekwapen. Liefst niet je eigen sleutel gebruiken. - De paraplu gebruiken als steekwapen. - Met boekentas, (*) diplomatenkoffertje of boodschappentas zwaaien en slaan naar de tegenstander. - Een diplomatenkoffertje kan ook gebruik worden als steekwapen naar het hoofd of als schild tegen mesaanvallen. - Bij telefoon terreur. Geen emoties laten merken, zeg dat het gesprek is opgenomen. Laat merken 5

6 dat hij een grote schoft is. Als het regelmatig gebeurt, blaas je hard op een fluitje of schreeuw of vertel dat er goede klinieken zijn om je te laten behandelen. Verder niet gaan uitwijden, geef geen details houdt het kort. In of bij de auto - Als je in de auto stapt doe dan de deuren op slot. - Als het bij de aanvaller alleen om de auto gaat, stel je dan gewillig op, maar steek nooit de armen omhoog, dat staat onderdanig. - Bij het boodschappen doen altijd eerst de boodschappen in de auto plaatsen en als laatste het kind. - Neem een paar valse sleutels mee. Als de aanvaller je sleutels vraagt, gooi dan de verkeerde sleutel(s) weg, Liefst onder een andere auto. De dader zal misschien verrast weglopen of de ze gaan halen. De mogelijkheid om te vluchten wordt dan groter. Dat geldt ook voor huissleutels. - Auto sleutels en huissleutels van elkaar scheiden. - Ga nooit met iemand mee. De meeste misdaden vinden plaats op afgelegen plekken. - De belager zal meestal zeggen "ik doe je niets" Nooit geloven. - Kort onderhandelen, maar houdt het contact zo kort mogelijk. - Inventief denken!. Hoe kun je zo snel mogelijk wegkomen. - Als hij high is, proberen hem te kalmeren. - Zit je zelf achter het stuur en wordt aangevallen (lastiggevallen), dreig dan ergens tegen aan te rijden. - De belager zal altijd zeggen: "niet schreeuwen anders ram ik je in elkaar of schiet of steek je neer. Advies!! toch maar wel schreeuwen, bijten en gillen, ze krijgen er dan meestal genoeg van. Ga er van uit, dat er altijd iets ergs met je kan gebeuren. Als de aanvaller denkt dat je moeilijk te pakken bent, zoekt hij wel een ander weerloos slachtoffer. Tasje/geld: - Draag uw tas met de sluiting tegen uw lichaam of draag hem onder uw jas. - Doe uw huissleutel, autosleutels, bankpas nooit in uw tas. - Neem alleen geld op bij een geldautomaat als er mensen in de buurt zijn. - Doet uw wagen op slot bij het tanken. - Vraag altijd legitimatie aan deurbellers. In huis : Hoofdcommissaris Wiarda heeft eens gezegd: houdt een honkbalknuppel klaar, daarmee bedoelde hij, dat handelen uit noodweer is toegestaan. sommigen noemde deze uitspraak een uitglijder. - Letterlijk en figuurlijk, plaats een stok achter de deur. - Gebruik een deurmat om mee te slaan. Kan ook een afdoend middel zijn tegen mesaanvallen. - Blijf vooral niet beleefd als je wordt aangevallen. - Schreeuw, gil, roep brand!. Gooi met deuren, meubilair, gooi een stoel tegen de ramen, ren weg of acteer bijv. roep je hond ook al heb je geen hond. - Al met al geeft dat de ander de indruk dat er nog iemand thuis is. Fysieke vaardigheden (Oefeningen) Houdingen, verplaatsingen, draaipassen en posities op de grond. - Het aanleren van gevechtshoudingen, links en rechts. - Het bewegen, verplaatsen op de grond. - Het aanleren van draaipassen. Techniek: - Het elkaar aan de borst wegduwen en terugkomen in een zelfverdediginghouding. - Duw in de rug en snel wenden en terug komen in een parate houding. (zelfverdediginghouding) Stoten/slagen en trappen: - Het aanleren van stoten, slagen en schoppen. - Rechte schop, zijwaartse schop, achterwaartse trap - Rechte stoten, handkantlagen, ellebogen en kniestoten. 6

7 Kennis van gevoelig plaatsen en drukpunten bevrijdingen: - Bevrijdingen van de pakkingen: polsen, armen, keel en kledingaanvallen. - Bevrijdingen van omvattingen: middelaanvallen voor, achter en opzij. - Hoofdaanvallen, voor achter en opzij. - Posities op de grond (Aanranding). Weringen: - Het afweren van stoten, slagen en schoppen. De trefzekerheid wordt vergroot bij de juiste afstand en een goede balans. De effectieve handelingen kunnen door een - ieder worden getraind en zijn niet afhankelijk van kracht, leeftijd of geslacht gebonden. Praktijk handelingen: Aanval: Pakking aan de polsen voor laag Verdediging: Polsen uitdraaien volgen met knietje naar het onderlichaam Aanval: Pakking aan de polsen achter. Verdediging: Pols bevrijden en zijwaartse schop naar de knie of kruis Aanval: Keelaanval voor. Verdediging: Met een zwaai bevrijden en terug met handkant naar het hoofd Aanval: Keelaanval voor Verdediging: Eerst slag naar de neus en dan overlangs de pinkzijde van de hand pakken. Nu de pols van Uke naar binnen draaien, evt. schop naar boven Aanval: Middelaanval achter, armen vrij Verdediging: De verdediger geeft een zijwaartse elleboogstoot of een kopstoot of een trap op de tenen of een schop naar achteren tegen de knie. Etc.. Aanval: Middelaanval v\\r, armen vrij Verdediging: De verdediger geeft een handpalmslag tegen de neus en duwt de aanvaller via een achterwaartse beenhaak naar de grond. Volgen met knietje. Aanval: Hoofdaanval van opzij. Verdediging: De verdediger duwt het hoofd via oorafdruk weg en omvat met dezelfde arm het hoofd van de aanvaller. Volgen met knietje naar boven Aanval: Tegenstander slaat naar het hoofd. Verdediging: De slag buitenwaarts weren en t.g.t. een handpalmslag tegen de neus. Werpen met een buitenwaartse beenmaai. Volgen met schop Aanval: Aanranding tussen de knieën met keelaanval Verdediging: De keelaanval weren en volgen met een slag naar de oren. Het haar en de kin van de aanvaller naar buiten draaien en de tegenstander kantelen. Volgen met stoot naar de keel Aanval: Het slachtoffer blijft op de rug liggen. De aanvaller staat op en schopt naar het gezicht en het onderlichaam Verdediging: Tegenstander laat zien wat hij/zij op de cursus heeft geleerd o.a: Als er naar het gezicht wordt geschopt, wering maken met de armen om het hoofd te beschermen. De aanvaller volgt met een schop naar het onderlichaam. De verdediger beschermd zijn onderlichaam met de knie. Volgen met enkelruk met knietrap Mesaanvallen zijn gevaarlijk. De verdedigingen vereisen veel training. Enkele tips: Gebruik je jas en zwaai 7

8 ermee in de richting van het mes of gooi deze over het hoofd van de aanvaller. Heb je een paraplu, open deze en houdt deze als steekschild voor je. Tijdens de cursus heeft iedereen de gelegenheid gehad om over bepaalde situaties te praten. Op een gegeven moment ontstaat er dan een rollenspel tussen mensen waar achteraf de emoties even blijven hangen. Sommigen voelen zich na afloop van de les angstig en zijn zelfs bang om alleen naar huis te fietsen. Deze reactie is hetzelfde als we naar een enge film kijken. Het hele huis ziet er anders uit, sommigen kijken zelfs onder het bed of horen allerlei geluiden die er niet zijn. De volgende dag is dat meestal over. Het is goed even met de realiteit geconfronteerd te worden, vooral bij de jongere meisjes, is dat een normale reactie, even de neus op de feiten drukken. In Amsterdam werd onlangs in een studie aan de Universiteit vastgesteld, dat een persoon (vrouw) die zelfvertrouwen uitstraalt, minder wordt lastiggevallen. Zelfverdediging is geen wonder middel, maar na een cursus wordt de wereld wel groter, je leert oog te krijgen voor je eigen (on)veiligheid. Je vergroot de controle over je leven. Op de cursus zijn een aantal vaardigheden getraind, natuurlijk wordt de vaardigheid en de zelfverzekerdheid vergroot als men regelmatig op herhaling gaat. Veel dames melden zich na afloop van een cursus aan bij scholen en verenigingen om zich verder te bekwamen in het Jiu-Jitsu Rinus Tegelaar. 8

Seksualiteit: Grenzen en Wensen

Seksualiteit: Grenzen en Wensen IJBURGCOLLEGE.NL Seksualiteit: Grenzen en Wensen Leerlingen handleiding Michiel Kroon Lieve leerling, Het is belangrijk om op een open en goede manier over seks te kunnen praten. De lessenserie die in

Nadere informatie

Informatie voor ouders

Informatie voor ouders Weerbaarheid Informatie voor ouders Het Centrum voor Jeugd en Gezin ondersteunt met deskundig advies, tips en begeleiding. Een centraal punt voor al je vragen over opvoeden en opgroeien, dat is handig!

Nadere informatie

HANDIG ALS EEN HOND DREIGT

HANDIG ALS EEN HOND DREIGT l a n d e l i j k i n f o r m a t i e c e n t r u m g e z e l s c h a p s d i e r e n HANDIG ALS EEN HOND DREIGT OVER HOUDEN VAN HUISDIEREN HIER LEES JE HANDIGE INFORMATIE OVER HONDEN DIE DREIGEN. JE KUNT

Nadere informatie

Hoe je je voelt. hoofdstuk 10. Het zal je wel opgevallen zijn dat je op een dag een heleboel verschillende gevoelens hebt. Je kunt bijvoorbeeld:

Hoe je je voelt. hoofdstuk 10. Het zal je wel opgevallen zijn dat je op een dag een heleboel verschillende gevoelens hebt. Je kunt bijvoorbeeld: hoofdstuk 10 Hoe je je voelt Het zal je wel opgevallen zijn dat je op een dag een heleboel verschillende gevoelens hebt. Je kunt bijvoorbeeld: zenuwachtig wakker worden omdat je naar school moet, vrolijk

Nadere informatie

Waar gaan we het over hebben?

Waar gaan we het over hebben? Waar gaan we het over hebben? Onderwerp: Mensen vinden het vaak prettig om elkaar aan te raken. Dat kan een knuffel zijn van je ouders, een vriendschappelijke stomp tijdens een stoeipartij met vrienden

Nadere informatie

1. Als iemand mij in een groep onverwacht een vraag stelt, kan ik rustig een antwoord bedenken/geven. Nooit Soms Regelmatig Vaak Altijd

1. Als iemand mij in een groep onverwacht een vraag stelt, kan ik rustig een antwoord bedenken/geven. Nooit Soms Regelmatig Vaak Altijd Assertiviteitstest Kun je duidelijk jouw grenzen aangeven? Vink steeds het antwoord aan dat het best bij je past. 1. Als iemand mij in een groep onverwacht een vraag stelt, kan ik rustig een antwoord bedenken/geven.

Nadere informatie

3 Pesten is geen lolletje

3 Pesten is geen lolletje Na deze les kun je: het verschil tussen plagen en pesten noemen; jouw ervaringen met pesten vertellen; uitleggen hoe je pesten kunt stoppen; afspraken maken over pesten. 3 Pesten is geen lolletje Pesten

Nadere informatie

Deze folder legt uit hoe je SNAP kan gebruiken voor een blijvende verandering.

Deze folder legt uit hoe je SNAP kan gebruiken voor een blijvende verandering. Bij SNAP leren we ouders en kinderen vaardigheden om problemen op te lossen en meer zelfcontrole te ontwikkelen. Deze folder legt uit hoe je SNAP kan gebruiken voor een blijvende verandering. SNAP (STOP

Nadere informatie

Tijdschrift Kindermishandeling April 2013 Onderwijsspecial deel 2. 8 tips voor een goed gesprek met je leerling

Tijdschrift Kindermishandeling April 2013 Onderwijsspecial deel 2. 8 tips voor een goed gesprek met je leerling 8 tips voor een goed gesprek met je leerling Edith Geurts voor Tijdschrift Kindermishandeling Het kan zijn dat je als leerkracht vermoedt dat een kind thuis in de knel zit. Bijvoorbeeld doordat je signalen

Nadere informatie

Wees duidelijk tegen je klanten

Wees duidelijk tegen je klanten Ronald Dingerdis Wees duidelijk tegen je klanten 3 In onze training Klantgerichtheid en communicatie vroeg een cursist me onlangs of je tegen je klant kan zeggen dat hij extreem vervelend is. Dat hij onredelijk

Nadere informatie

Omgaan & Trainen met je hond Door: Jan van den Brand. (3 e druk) 2015, Jan van den Brand www.hondentraining adviescentrum.nl

Omgaan & Trainen met je hond Door: Jan van den Brand. (3 e druk) 2015, Jan van den Brand www.hondentraining adviescentrum.nl Door: Jan van den Brand Inleiding Ik krijg veel vragen van hondeneigenaren. Veel van die vragen gaan over de omgang met en de training van de hond. Deze vragen spitsen zich dan vooral toe op: Watt is belangrijk

Nadere informatie

[IN 3 STAPPEN JE EX TERUG.]

[IN 3 STAPPEN JE EX TERUG.] 2011 Life Coach Désirée Snelling Berg Desirée [IN 3 STAPPEN JE EX TERUG.] Leer de technieken om met behulp van je onderbewuste en het universum je ex weer terug te krijgen. Inleiding Het is geen geheim

Nadere informatie

Ontdek je kracht voor de leerkracht

Ontdek je kracht voor de leerkracht Handleiding les 1 Ontdek je kracht voor de leerkracht Voor je ligt de handleiding voor de cursus Ontdek je kracht voor kinderen van groep 7/8. Waarom deze cursus? Om kinderen te leren beter in balans te

Nadere informatie

Veilig buiten. Cursus zelfverdediging aangeboden door. Chucky s gym. Yawara Judo. Shugyo Budo Ryu

Veilig buiten. Cursus zelfverdediging aangeboden door. Chucky s gym. Yawara Judo. Shugyo Budo Ryu Veilig buiten Cursus zelfverdediging aangeboden door Chucky s gym Yawara Judo Shugyo Budo Ryu Inhoudsopgave Inhoud Inhoudsopgave 2 Voorwoord 3 Module 1: Introductie 5 Module 3: Eigen ruimte & Bewegen 7

Nadere informatie

MEE Nederland. Raad en daad voor iedereen met een beperking. Moeilijk lerend. Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind

MEE Nederland. Raad en daad voor iedereen met een beperking. Moeilijk lerend. Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind MEE Nederland Raad en daad voor iedereen met een beperking Moeilijk lerend Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind Moeilijk lerend Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind Inhoudsopgave

Nadere informatie

KINDEREN LEKKER IN HUN VEL

KINDEREN LEKKER IN HUN VEL KINDEREN LEKKER IN HUN VEL 1. Welkom wij zijn Karin Hallegraeff en Noelle van Delden van Praktijk IKKE Karin stelt zich voor en er komt een foto van Karin in beeld. Noelle stelt zich voor en er komt een

Nadere informatie

Waar gaan we het over hebben?

Waar gaan we het over hebben? Waar gaan we het over hebben? Onderwerp: Mensen vinden het vaak prettig om elkaar aan te raken. Dat kan een knuffel zijn van je ouders, een vriendschappelijke stomp tijdens een stoeipartij met vrienden

Nadere informatie

Ju Jitsu Dõ. Deel 4 Programma Groen. Ju Jitsu Dõ voor de jeugd handleiding. na het uitvoeren van een goede randori behaal je de groene gordel

Ju Jitsu Dõ. Deel 4 Programma Groen. Ju Jitsu Dõ voor de jeugd handleiding. na het uitvoeren van een goede randori behaal je de groene gordel Ju Jitsu Dõ Deel 4 Programma Groen 1 streepje groen verzwaard vallen 2 streepje groen pols achter mouwgreep achter duw aan kraag en arm wurging met voorarm twee polsen voor pols gekruist revergreep 3 streepje

Nadere informatie

2 Ik en autisme VOORBEELDPAGINA S

2 Ik en autisme VOORBEELDPAGINA S 2 Ik en autisme In het vorige hoofdstuk is verteld over sterke kanten die mensen met autisme vaak hebben. In dit hoofdstuk vertellen we over autisme in het algemeen. We beginnen met een stelling. In de

Nadere informatie

Toolboxmeeting Agressie & Geweld

Toolboxmeeting Agressie & Geweld Agressie en geweld, seksuele intimidatie en pesten op het werk vormen een aanzienlijk probleem. Uit onderzoek blijkt dat het ziekteverzuim onder slachtoffers van seksuele intimidatie en agressie en geweld

Nadere informatie

Theorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over,

Theorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over, 3F Wat is vriendschap? 1 Iedereen heeft vrienden, iedereen vindt het hebben van vrienden van groot belang. Maar als we proberen uit te leggen wat vriendschap precies is staan we al snel met de mond vol

Nadere informatie

Als opvoeden even lastig is

Als opvoeden even lastig is Als opvoeden even lastig is Hoe pak je dat dan aan? Soms weet ik niet meer wat ik moet doen om hem stil te krijgen. Schattig? Je moest eens weten. Hoezo roze wolk? Mijn dochter kan af en toe het bloed

Nadere informatie

Soms ben ik eens boos, en soms wel eens verdrietig, af en toe eens bang, en heel vaak ook wel blij.

Soms ben ik eens boos, en soms wel eens verdrietig, af en toe eens bang, en heel vaak ook wel blij. Lied: Ik ben ik (bij thema 1: ik ben mezelf) (nr. 1 en 2 op de CD) : Weet ik wie ik ben? Ja, ik weet wie ik ben. Weet ik wie ik ben? Ja, ik weet wie ik ben. Ik heb een mooie naam, van achter en vooraan.

Nadere informatie

Kwaliteit van leven Een hulpmiddel bij de voorbereiding van een zorgplan

Kwaliteit van leven Een hulpmiddel bij de voorbereiding van een zorgplan Kwaliteit van leven Een hulpmiddel bij de voorbereiding van een zorgplan De zorg en begeleiding van mensen met een verstandelijke beperking moet erop gericht zijn dat de persoon een optimale kwaliteit

Nadere informatie

Ouderen. Vrijwilligers en studenten tegen ouderenmishandeling. Stichting

Ouderen. Vrijwilligers en studenten tegen ouderenmishandeling. Stichting Vrijwilligers en studenten tegen ouderenmishandeling Stichting Definitie ouderenmishandeling Al het handelen of nalaten van handelen jegens (geheel of gedeeltelijk) afhankelijke ouderen, door diegene(n)

Nadere informatie

Zelfbeschadiging; wat kun jij doen om te helpen?

Zelfbeschadiging; wat kun jij doen om te helpen? Zelfbeschadiging; wat kun jij doen om te helpen? Familie of naaste zijn van iemand die zichzelf beschadigt kan erg moeilijk zijn. Iemand van wie je houdt doet zichzelf pijn en het lijkt alsof je niks kunt

Nadere informatie

Het huis van de angst en het huis van de liefde Preek van Jos Douma over Romeinen 8:15

Het huis van de angst en het huis van de liefde Preek van Jos Douma over Romeinen 8:15 Het huis van de angst en het huis van de liefde Preek van Jos Douma over Romeinen 8:15 U hebt de Geest niet ontvangen om opnieuw als slaven in angst te leven, u hebt de Geest ontvangen om Gods kinderen

Nadere informatie

Informatie en advies voor ouders

Informatie en advies voor ouders Geweld in huis raakt kinderen Informatie en advies voor ouders 1 2 Wist u dat de gevolgen van het zien of horen van geweld in het gezin net zo groot zijn als zelf geslagen worden? Ook als het geweld gestopt

Nadere informatie

Agressief gedrag. Samenvatting Hieronder hebben we de inhoud van de aflevering Agressief gedrag samengevat. Gemakkelijk om er nog eens bij te pakken.

Agressief gedrag. Samenvatting Hieronder hebben we de inhoud van de aflevering Agressief gedrag samengevat. Gemakkelijk om er nog eens bij te pakken. Agressief gedrag Samenvatting Hieronder hebben we de inhoud van de aflevering Agressief gedrag samengevat. Gemakkelijk om er nog eens bij te pakken. Wat is agressief gedrag? Dementie kan ervoor zorgen

Nadere informatie

HANDIG HONDEN ONTMOETEN

HANDIG HONDEN ONTMOETEN l a n d e l i j k i n f o r m a t i e c e n t r u m g e z e l s c h a p s d i e r e n HANDIG HONDEN ONTMOETEN OVER HOUDEN VAN HUISDIEREN HIER LEES JE HANDIGE INFORMATIE OVER HONDEN ONTMOETEN. JE KUNT ER

Nadere informatie

Slachtoffers van mensenhandel en geestelijke gezondheidszorg

Slachtoffers van mensenhandel en geestelijke gezondheidszorg Slachtoffers van mensenhandel en geestelijke gezondheidszorg Informatie voor cliënten Cliënten en geestelijke gezondheidszorg Slachtoffers van mensenhandel hebben vaak nare dingen meegemaakt. Ze zijn geschokt

Nadere informatie

Geweld in huis raakt kinderen. Informatie en advies voor ouders. huiselijkgeweldwb.nl 0900 126 26 26. 5 cent per minuut

Geweld in huis raakt kinderen. Informatie en advies voor ouders. huiselijkgeweldwb.nl 0900 126 26 26. 5 cent per minuut Geweld in huis raakt kinderen Informatie en advies voor ouders Grafisch ontwerp: Ontwerpstudio 2 MAAL EE Bij huiselijk geweld tussen (ex-)partners worden kinderen vaak over het hoofd gezien. Toch hebben

Nadere informatie

Spreekbeurt Maatschappijleer Seksuele Intimidatie

Spreekbeurt Maatschappijleer Seksuele Intimidatie Spreekbeurt Maatschappijleer Seksuele Intimida Spreekbeurt door een scholier 1814 woorden 23 maart 2003 6,3 99 keer beoordeeld Vak Maatschappijleer Seksuele Intimida: Ik wil mijn spreekbeurt houden over

Nadere informatie

Waar gaan we het over hebben?

Waar gaan we het over hebben? Waar gaan we het over hebben? Onderwerp: Als je verliefd op iemand bent is dat vaak een fijn gevoel. Als de ander dan ook verliefd op jou is, wordt dit gevoel alleen maar sterker. Het is echter niet altijd

Nadere informatie

Weerbaarheid en zelfsturing voor particulieren. Bouwen aan zelfvertrouwen. Jeugd

Weerbaarheid en zelfsturing voor particulieren. Bouwen aan zelfvertrouwen. Jeugd Weerbaarheid en zelfsturing voor particulieren Bouwen aan zelfvertrouwen Jeugd 1. Weerbaarheidstrainingen voor kinderen Heeft uw kind moeite met voor zichzelf op te komen? Of is uw kind wellicht te weerbaar?

Nadere informatie

TACTIEKEN BIJ DE STRIJDGEEST

TACTIEKEN BIJ DE STRIJDGEEST TACTIEKEN BIJ DE STRIJDGEEST Het werkmateriaal is een onderdeel van de website Krachtenspel.nl. Werkmateriaal Sociaal Emotionele Educatie (SEE) Alle informatie is te vinden op de website Jan Ausum en Mieke

Nadere informatie

DO'S EN DON'TS VOOR OUDERS

DO'S EN DON'TS VOOR OUDERS WWW.PESTWEB.NL DO'S EN DON'TS VOOR OUDERS Kinderen en jongeren willen je hulp, als je maar (niet)... Wat kinderen zeggen over pesten Kinderen gaan over het algemeen het liefst met hun probleem naar hun

Nadere informatie

Hoe maak ik mijn kind weerbaar? Saskia de Ridder, MSc Kinder-& Jeugdpsycholoog

Hoe maak ik mijn kind weerbaar? Saskia de Ridder, MSc Kinder-& Jeugdpsycholoog Hoe maak ik mijn kind weerbaar? Saskia de Ridder, MSc Kinder-& Jeugdpsycholoog 1 Vragen Wie vindt dat zijn kind voldoende weerbaar is? Wie zou graag zien dat zijn kind wat weerbaarder is? 2 Wat is weerbaar?

Nadere informatie

Inleiding. Autisme & Communicatie in de sport

Inleiding. Autisme & Communicatie in de sport Sanne Gielen Inleiding Starten met een nieuwe sport is voor iedereen spannend; Hoe zal de training eruit zien? Zal de coach aardig zijn? Heb ik een klik met mijn teamgenoten? Kán ik het eigenlijk wel?

Nadere informatie

Aan de slag blijven. Schematisch overzicht van thema s, leerdoelen en inhoud

Aan de slag blijven. Schematisch overzicht van thema s, leerdoelen en inhoud Schematisch overzicht van thema s, leerdoelen en inhoud Jezelf presenteren De medewerker moet zichzelf goed presenteren. Bijvoorbeeld door er schoon en verzorgd uit te zien. Zo laat hij/zij een goede indruk

Nadere informatie

Online Titel Competentie Groepsfase Lesdoel Kwink van de Week

Online Titel Competentie Groepsfase Lesdoel Kwink van de Week onderbouw Les 1 Online Dit ben ik! Besef van jezelf Forming Ik kan mezelf voorstellen aan een ander. Ken je iemand nog niet? Vertel hoe je heet. Les 2 Online Hoe spreken we dit af? Keuzes maken Norming

Nadere informatie

Zeggen wat je precies bedoelt is vooral belangrijk als je niet goed kunt opschieten

Zeggen wat je precies bedoelt is vooral belangrijk als je niet goed kunt opschieten Inhoud Gebruiksaanwijzing van deze training 4 De Wereld als Laboratorium 5 Les over hoogbegaafdheid 6 Wat is intelligentie? 6 Wat is hoogbegaafdheid? 7 Hoe weet je zeker dat je hoogbegaafd bent? 8 Vaardigheden

Nadere informatie

Afgesproken verdeling van de boeken over de groepen

Afgesproken verdeling van de boeken over de groepen DE KANJERTRAINING. Op de Jozefschool wordt er in alle groepen kanjertraining gegeven. Alle leerkrachten zijn gecertificeerd. Doel van de Kanjertraining? Deze werkwijze biedt lln. kapstokken aan om beter

Nadere informatie

JUST BE YOU.NL. Het mooiste wat je kunt worden is jezelf! 23 tips voor direct meer zelfvertrouwen. Marian Palsgraaf - www.justbeyou.

JUST BE YOU.NL. Het mooiste wat je kunt worden is jezelf! 23 tips voor direct meer zelfvertrouwen. Marian Palsgraaf - www.justbeyou. JUST BE YOU.NL Het mooiste wat je kunt worden is jezelf! 23 tips voor direct meer zelfvertrouwen Marian Palsgraaf - www.justbeyou.nl Het mooiste wat je kunt worden is jezelf. Mijn passie is mensen te helpen

Nadere informatie

Cursusgids 2016 Den Helder & Schagen

Cursusgids 2016 Den Helder & Schagen MEE & de Wering Cursusgids 2016 Den Helder & Schagen 1 Weerbaarheid & sociale vaardigheden Voor kinderen van 9 12 jaar (basisschool) Het hoofddoel van de cursus Ho, tot hier en niet verder! is het bevorderen

Nadere informatie

FOUT VRIENDJE? PAS OP! Hulp. Internet. Heb je vragen? Bel dan naar Meldpunt Jeugdprostitutie, tel.: 0900 044 33 22.

FOUT VRIENDJE? PAS OP! Hulp. Internet. Heb je vragen? Bel dan naar Meldpunt Jeugdprostitutie, tel.: 0900 044 33 22. PAS OP! Hulp Heb je vragen? Bel dan naar Meldpunt Jeugdprostitutie, tel.: 0900 044 33 22. Internet Wil je meer lezen? Kijk op www.jipdenhaag.nl/loverboys En test jezelf op www.loverboytest.nl Dit is een

Nadere informatie

Lesdoelen: Werkvormen: Benodigdheden: Prentenboeken: Les 10: Hoe zeg ik nee. Lesoverzicht. Basis

Lesdoelen: Werkvormen: Benodigdheden: Prentenboeken: Les 10: Hoe zeg ik nee. Lesoverzicht. Basis Les 10: Hoe zeg ik nee Lesoverzicht Lesdoelen: Kinderen weten het verschil tussen prettige en onprettige situaties en kunnen deze herkennen. Kinderen weten dat ze onprettige aanrakingen mogen weigeren.

Nadere informatie

Info. Aanraken, knuffelen en meer... Informatie voor cliënten. Expertisecentrum voor epilepsie en slaapgeneeskunde

Info. Aanraken, knuffelen en meer... Informatie voor cliënten. Expertisecentrum voor epilepsie en slaapgeneeskunde Info Aanraken, knuffelen en meer... Informatie voor cliënten Expertisecentrum voor epilepsie en slaapgeneeskunde Inhoud INHOUD 1. Waar gaat het over 3 2. Aanraken 4 3. Hoe noem jij dat? 5 4. Baas over

Nadere informatie

Vragenkaartjes voor kinderen van 4 t/m 6 jaar

Vragenkaartjes voor kinderen van 4 t/m 6 jaar 4 t/m 6 jaar 4 t/m 6 jaar 4 t/m 6 jaar Hoe vraag je aan iemand om met je te spelen? Wat speel je graag op het schoolplein? Jij kan al goed helpen hè. Wie help jij graag? Wat doe je dan? van 4 t/m 6 jaar

Nadere informatie

Veens trainingen. opkomen voor jezelf. samen leren. meer zelfvertrouwen. lotgenoten ontmoeten. durven vragen. een groter netwerk

Veens trainingen. opkomen voor jezelf. samen leren. meer zelfvertrouwen. lotgenoten ontmoeten. durven vragen. een groter netwerk Veens trainingen opkomen voor jezelf een groter netwerk samen leren lotgenoten ontmoeten 1 meer zelfvertrouwen durven vragen Soms zit je met vragen of problemen in je dagelijks leven waar je niet helemaal

Nadere informatie

[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster

[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster [PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster! Hoofdzaken Ster Copyright EffectenSter BV 2014 Hoofdzaken Ster SOCIALE VAARDIGHEDEN VERSLAVING DOELEN EN MOTIVATIE 10 9 8 10 9 8 7 6 4 3 2 1 7 6 4 3 2 1 10 9

Nadere informatie

Baby-lichaamstaal. Albert Schweitzer ziekenhuis kinderafdeling december 2003 pavo 0301

Baby-lichaamstaal. Albert Schweitzer ziekenhuis kinderafdeling december 2003 pavo 0301 Baby-lichaamstaal Albert Schweitzer ziekenhuis kinderafdeling december 2003 pavo 0301 Inleiding Via deze folder vertellen we u wat over de lichaamssignalen die uw baby geeft: baby-lichaamstaal is méér

Nadere informatie

13 Jij en pesten. Ervaring

13 Jij en pesten. Ervaring 82 13 Jij en pesten Wat doe ik hier vandaag? P Ik word me ervan bewust hoe erg het is om iemand te pesten en gepest te worden. P Ik leer dat ik met anderen steeds weer respectvol moet omgaan. P Ik ken

Nadere informatie

workshop? 2. In welke situatie(s) voel je je wel eens onveilig in je werk? 3. Wat heb je nodig om je veilig te voelen

workshop? 2. In welke situatie(s) voel je je wel eens onveilig in je werk? 3. Wat heb je nodig om je veilig te voelen 1. Om welke reden(en) volg je deze workshop? 2. In welke situatie(s) voel je je wel eens onveilig in je werk? 3. Wat heb je nodig om je veilig te voelen in je werk? 4. Waarin blink jij jjmet betrekking

Nadere informatie

2.6. Angst beheersen Een geleide mentale fantasieoefening

2.6. Angst beheersen Een geleide mentale fantasieoefening 2.6. Angst beheersen Een geleide mentale fantasieoefening Doelstelling! Een methode leren om met angstgevoelens om te gaan (Ba). Beginsituatie Deze oefening lukt het best wanneer je reeds met de studenten

Nadere informatie

Nieuwsbrief Gerdien Jansen Kindcoaching. Jaargang 2: Nieuwsbrief 3 (oktober 2013) Hallo allemaal,

Nieuwsbrief Gerdien Jansen Kindcoaching. Jaargang 2: Nieuwsbrief 3 (oktober 2013) Hallo allemaal, Nieuwsbrief Gerdien Jansen Kindcoaching Jaargang 2: Nieuwsbrief 3 (oktober 2013) Hallo allemaal, Veel te laat krijgen jullie deze nieuwsbrief. Ik had hem al veel eerder willen maken/versturen, maar ik

Nadere informatie

Assertiviteit. BOL 1 e jaars AG studenten

Assertiviteit. BOL 1 e jaars AG studenten BOL 1 e jaars AG studenten In de beroepspraktijk verwacht men van je dat je kunt opkomen voor jezelf en voor je opvattingen over je stage, de hulpverlening etc. Men verwacht tegelijkertijd dat je dit op

Nadere informatie

Stemwerkschrift. Inhoud

Stemwerkschrift. Inhoud Stemwerkschrift Inhoud Allerlei dingen, die slecht zijn voor je stem Schreeuwen Voor je ouders Schreeuwen Schrapen en kuchen Voor je ouders Schrapen en kuchen Gekke stemmetjes nadoen Voor je ouders Gekke

Nadere informatie

Wat is PDD-nos? VOORBEELDPAGINA S. Wat heb je dan? PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen.

Wat is PDD-nos? VOORBEELDPAGINA S. Wat heb je dan? PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen. Wat is PDD-nos? 4 PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen. Eigenlijk vind ik stoornis een heel naar woord. Want zo lijkt het net of er iets niet goed aan me

Nadere informatie

Creatief en flexibel toepassen van Triplep. Maarten Vos Doe, laat zien, lach, oefen en geef applaus

Creatief en flexibel toepassen van Triplep. Maarten Vos Doe, laat zien, lach, oefen en geef applaus Creatief en flexibel toepassen van Triplep Maarten Vos Doe, laat zien, lach, oefen en geef applaus Programma Overzicht Kennismaking Persoonlijke werving van ouders Een goede relatie opbouwen met de ouders

Nadere informatie

Kinderfolder ALS JE EEN GELEIDEHOND TEGENKOMT

Kinderfolder ALS JE EEN GELEIDEHOND TEGENKOMT Kinderfolder ALS JE EEN GELEIDEHOND TEGENKOMT ROOS Roos (27) is zeer slechtziend. Ze heeft een geleidehond, Noah, een leuke, zwarte labrador. Roos legt uit hoe je het beste met geleidehond en zijn baas

Nadere informatie

Luisteren naar de Heilige Geest

Luisteren naar de Heilige Geest Luisteren naar de Heilige Geest Johannes 14:16-17 En Ik zal de Vader bidden en Hij zal u een andere Trooster geven om tot in eeuwigheid bij u te zijn, de Geest der waarheid, die de wereld niet kan ontvangen,

Nadere informatie

HANDIG EEN BIJTEND KONIJN

HANDIG EEN BIJTEND KONIJN l a n d e l i j k i n f o r m a t i e c e n t r u m g e z e l s c h a p s d i e r e n HANDIG EEN BIJTEND KONIJN OVER HOUDEN VAN HUISDIEREN HIER LEES JE HANDIGE INFORMATIE OVER BIJTENDE KONIJNEN. JE KUNT

Nadere informatie

Deze gevoelens en emoties blijven bestaan totdat jij er aan toe bent om ze te uiten.

Deze gevoelens en emoties blijven bestaan totdat jij er aan toe bent om ze te uiten. Ik wil EmoKnallen. Sjoelen en uiten van emoties en gevoelens met jongeren en volwassenen. Benodigdheden: een sjoelbak en sjoelschijven. Te spelen op school, in jongeren en opvangcentra, in het gezin, bij

Nadere informatie

GROEP INTRO WEST-VLAANDEREN / CAW MIDDEN WEST-VLAANDEREN / JAC MIDDEN WEST-VLAANDEREN / KLINIEK SINT-JOZEF PITTEM / ARKTOS WEST-VLAANDEREN / STAD

GROEP INTRO WEST-VLAANDEREN / CAW MIDDEN WEST-VLAANDEREN / JAC MIDDEN WEST-VLAANDEREN / KLINIEK SINT-JOZEF PITTEM / ARKTOS WEST-VLAANDEREN / STAD GROEP INTRO WEST-VLAANDEREN / CAW MIDDEN WEST-VLAANDEREN / JAC MIDDEN WEST-VLAANDEREN / KLINIEK SINT-JOZEF PITTEM / ARKTOS WEST-VLAANDEREN / STAD ROESELARE THERAPIE EN ONDERZOEKSCENTRUM DE BOOM / OCMW

Nadere informatie

Het probleem is dat pesten soms wordt afgedaan als plagerij of als een onschuldig spelletje.

Het probleem is dat pesten soms wordt afgedaan als plagerij of als een onschuldig spelletje. 1-1. HET PROBLEEM Pesten en plagen worden vaak door elkaar gehaald! Het probleem is dat pesten soms wordt afgedaan als plagerij of als een onschuldig spelletje. Als je gepest bent, heb je ervaren dat pesten

Nadere informatie

MANIEREN OM MET OUDERPARTICIPATIE OM TE GAAN

MANIEREN OM MET OUDERPARTICIPATIE OM TE GAAN Blijf kalm; Verzeker je ervan dat je de juiste persoon aan de lijn hebt; Zeg duidelijk wie je bent en wat je functie is; Leg uit waarom je belt; Geef duidelijke en nauwkeurige informatie en vertel hoe

Nadere informatie

WERKBLADEN Seksuele intimidatie

WERKBLADEN Seksuele intimidatie WERKBLADEN Seksuele intimidatie 1 Waarom dit boekje? 1.1 Zet een rondje om het goede antwoord. Seksuele intimidatie komt vaak voor. Ja Nee Seksuele intimidatie komt weinig voor. Ja Nee Mannen worden vaker

Nadere informatie

Susanne Hühn. Het innerlijke kind. angst loslaten

Susanne Hühn. Het innerlijke kind. angst loslaten Susanne Hühn Het innerlijke kind angst loslaten Inhoud Inleiding 7 Hoe ontstaat angst? 11 Wegen uit de angst 19 Het bange innerlijke kind leren kennen 35 Meditatie Het bange innerlijke kind leren kennen

Nadere informatie

ASSERTIVITEIT

ASSERTIVITEIT ASSERTIVITEIT WWW.I-LEARNING.BE - WAT IS ASSERTIVITEIT? Subassertief, agressief, manipulatief of assertief? Assertief gedrag Assertief ben je als je op een vriendelijke, kalme manier opkomt voor je mening,

Nadere informatie

1. Ik merk vaak dat ik probeer iets te bereiken wat op de een of andere manier op een mislukking uitloopt. -----

1. Ik merk vaak dat ik probeer iets te bereiken wat op de een of andere manier op een mislukking uitloopt. ----- Test: Je persoonlijke afweerprofiel Met de volgende test kun je bepalen welk afweermechanisme je het meest gebruikt. Iedereen gebruikt alle afweervormen, maar er bestaan verschillen in de frequentie waarmee

Nadere informatie

5 Assertiviteit. 1 Inleiding

5 Assertiviteit. 1 Inleiding DC 5 Assertiviteit 1 Inleiding Als SAW er zul je regelmatig in situaties terecht komen waarin je duidelijk moeten maken wat je wel of niet wilt. Bijvoorbeeld omdat een cliënt op een activiteitenafdeling

Nadere informatie

Doelstellingen van PAD

Doelstellingen van PAD Beste ouders, We kozen er samen voor om voor onze school een aantal afspraken te maken rond weerbaarheid. Aan de hand van 5 pictogrammen willen we de sociaal-emotionele ontwikkeling van onze leerlingen

Nadere informatie

Voel je vrij en liefdevol 7 oefeningen

Voel je vrij en liefdevol 7 oefeningen Voel je vrij en liefdevol 7 oefeningen Soms voel je je gevangen door het leven. Vastgezet door de drukte, en beklemd in je eigen hoofd. Je voelt je niet vrij en je voelt geen liefde. Met deze tips breng

Nadere informatie

10 Met haptonomie agressie voorkomen

10 Met haptonomie agressie voorkomen 10 Met haptonomie agressie voorkomen AGRESSIE Praktijkinformatie Gevoel voor grenzen Bewust aanraken Bewust bewegen EN Met haptonomie agressie voorkomen Agressief gedrag van de cliënt is niet altijd alleen

Nadere informatie

Geen tijd om elke dag te sporten? Kom thuis in actie met 1-minuut oefeningen!

Geen tijd om elke dag te sporten? Kom thuis in actie met 1-minuut oefeningen! Geen tijd om elke dag te sporten? Kom thuis in actie met 1-minuut oefeningen! Astrid Witte zomer 2014 Even vooraf: - Deze oefeningen zijn bedoeld voor gezonde volwassenen - Heb je klachten, overleg dan

Nadere informatie

WORD GROTER DAN DAT WAT JOU KLEIN HOUDT. Ann Weiser Cornell en Egbert Monsuur

WORD GROTER DAN DAT WAT JOU KLEIN HOUDT. Ann Weiser Cornell en Egbert Monsuur WORD GROTER DAN DAT WAT JOU KLEIN HOUDT Ann Weiser Cornell en Egbert Monsuur 1 Les één Welkom bij deze e-cursus waarin we je zullen laten zien hoe jij groter kunt worden en je problemen kleiner! Zijn er

Nadere informatie

Kinderen, lief maar. Wegwijzer Steenwijk Woensdag 12 november Carolien Boschma en Sjoukje Huisman Centrum voor Jeugd en Gezin

Kinderen, lief maar. Wegwijzer Steenwijk Woensdag 12 november Carolien Boschma en Sjoukje Huisman Centrum voor Jeugd en Gezin Kinderen, lief maar. Wegwijzer Steenwijk Woensdag 12 november Carolien Boschma en Sjoukje Huisman Centrum voor Jeugd en Gezin Opzet van de lezing Welkom Inleiding Theorie, tips en adviezen over opvoeden

Nadere informatie

Wat is assertiviteit en hoe kan het je helpen met je persoonlijke wellness?

Wat is assertiviteit en hoe kan het je helpen met je persoonlijke wellness? Wellness Ontwikkelings Activiteit Assertief zijn Hoe deze techniek je leven kan verbeteren Voordelen Meer zelfvertrouwen Meer geloof in je eigen kunnen Eerder nee durven te zeggen Vermindering van Weinig

Nadere informatie

HET ANTI-PEST-BELEID VAN ONZE SCHOOL

HET ANTI-PEST-BELEID VAN ONZE SCHOOL Stationsstraat 81 3370 Boutersem 016/73 34 29 www.godenotelaar.be email: directie.nobro@gmail.com bs.boutersem@gmail.com HET ANTI-PEST-BELEID VAN ONZE SCHOOL 1. Het standpunt van de school: Pesten is geen

Nadere informatie

Stap 1. Stap2. Stap3. Stap4. Opstel door een scholier 1979 woorden 11 januari keer beoordeeld. Nederlands. Stappenplan.

Stap 1. Stap2. Stap3. Stap4. Opstel door een scholier 1979 woorden 11 januari keer beoordeeld. Nederlands. Stappenplan. Opstel door een scholier 1979 woorden 11 januari 2007 5 18 keer beoordeeld Vak Nederlands Stappenplan. Stap 1 Wat is kindermishandeling? Wat zijn de gevolgen? Wat moet je doen? Bel je de kindertelefoon?

Nadere informatie

Veens trainingen. opkomen voor jezelf. samen leren. meer zelfvertrouwen. lotgenoten ontmoeten. durven vragen. een groter netwerk

Veens trainingen. opkomen voor jezelf. samen leren. meer zelfvertrouwen. lotgenoten ontmoeten. durven vragen. een groter netwerk Veens trainingen opkomen voor jezelf een groter netwerk samen leren lotgenoten ontmoeten 1 meer zelfvertrouwen durven vragen Wil je jezelf ontwikkelen? Omdat je meer uit jezelf wilt halen? Of omdat je

Nadere informatie

1. Nooit in orde! Wat moeten wij met u nu aanvangen? Wat moeten wij met u nu doen? Gade gij nu nooit eens luisteren? Ge zijt echt niet te doen!

1. Nooit in orde! Wat moeten wij met u nu aanvangen? Wat moeten wij met u nu doen? Gade gij nu nooit eens luisteren? Ge zijt echt niet te doen! 1. Nooit in orde! Wat moeten wij met u nu aanvangen? Wat moeten wij met u nu doen? Gade gij nu nooit eens luisteren? Ge zijt echt niet te doen! Ge zijt nooit in orde! Ge zijt altijd te laat! Ge zijt nooit

Nadere informatie

Gevaarlijke liefde. Weet jij wie die jongen is? Zit hij ook bij ons op school? Mooi hè, Kim? Maar wel duur! Ik geloof dat hij Ramon heet!

Gevaarlijke liefde. Weet jij wie die jongen is? Zit hij ook bij ons op school? Mooi hè, Kim? Maar wel duur! Ik geloof dat hij Ramon heet! Gevaarlijke liefde Gevaarlijke liefde In de pauze Mooi hè, Kim? Maar wel duur! Weet jij wie die jongen is? Zit hij ook bij ons op school? Als je verliefd wordt ben je in de wolken. Tegelijk voel je je

Nadere informatie

Tijdens de video- hometraining worden verschillende begrippen gebruikt. In de bijlage geven we een korte omschrijving van deze begrippen.

Tijdens de video- hometraining worden verschillende begrippen gebruikt. In de bijlage geven we een korte omschrijving van deze begrippen. Bijlage 11 Voorbeeld informatie VHT: Bouwstenen voor geslaagd contact Informatie Video - hometraining Belangrijke begrippen initiatieven herkennen volgen ontvangstbevestiging beurt verdelen leidinggeven

Nadere informatie

Inleiding. Veel plezier!

Inleiding. Veel plezier! Inleiding In dit boek lees je over Danny. Danny is een jongen van 14 jaar. Er zijn veel dingen die Danny verkeerd doet. Hij rent door de school. Hij scheldt zomaar een klasgenoot uit. Of hij spuugt op

Nadere informatie

Ik ga je wat vertellen, je hoeft alleen maar te volgen wat ik zeg, mijn stem is nu het enige wat voor jou belangrijk is om te volgen.

Ik ga je wat vertellen, je hoeft alleen maar te volgen wat ik zeg, mijn stem is nu het enige wat voor jou belangrijk is om te volgen. Oefening 1: Nodig: 2 personen en een boom of een huisdier: Zoek een plek op bij een boom of in de buurt bij je paard of ander huisdier waar je even niet gestoord wordt en veilig even je ogen dicht kunt

Nadere informatie

Dit is een rollenspel dat de volgende thema s behandelt: geweld tussen individuen, pesten.

Dit is een rollenspel dat de volgende thema s behandelt: geweld tussen individuen, pesten. Kan het anders? (Uit: Kompas) Dit is een rollenspel dat de volgende thema s behandelt: geweld tussen individuen, pesten. Behandelende onderwerpen het recht veilig in vrijheid te leven het recht op respect

Nadere informatie

Waar een wil is, is een Weg!

Waar een wil is, is een Weg! 5 tips om moeiteloos voor jezelf te kiezen en een stap te zetten. Waar een wil is, is een Weg! - Lifecoach http://www.facebook.com/arlettevanslifecoach 0 Je bent een ondernemende 40+ vrouw die vooral gericht

Nadere informatie

LEEFREGELS EN IK-BEN OPVATTINGEN HERKENNEN

LEEFREGELS EN IK-BEN OPVATTINGEN HERKENNEN In deze huiswerkopdracht wordt uitgelegd wat leefregels en ik-ben-opvattingen zijn en het belang ervan bij het doorbreken van gewoontepatronen. Een voorbeeld van Marjolijn illustreert hoe leefregels en

Nadere informatie

Pestprotocol BS de Kersenboom

Pestprotocol BS de Kersenboom Pestprotocol BS de Kersenboom Doel Alle kinderen moeten zich in hun basisschoolperiode veilig kunnen voelen, zodat zij zich optimaal kunnen ontwikkelen Door regels en afspraken zichtbaar te maken kunnen

Nadere informatie

Evaluatie Weerbaarheidtraining voor volwassenen Koekkoek & Co

Evaluatie Weerbaarheidtraining voor volwassenen Koekkoek & Co Evaluatie Weerbaarheidtraining voor volwassenen Koekkoek & Co 76 respondenten Cijfer algehele training 7 8 9 10 De deelnemers hadden beschikking over lesbrieven, hierin stond informatie over de bijeenkomsten

Nadere informatie

SIPP persoonlijkheidsvragenlijst

SIPP persoonlijkheidsvragenlijst SIPP persoonlijkheidsvragenlijst Deze vragenlijst bestaat uit een aantal stellingen. Deze stellingen hebben betrekking op de laatste 3 maanden. Door per stelling aan te geven in hoeverre u het hier bent,

Nadere informatie

Evaluatie Rots & Water

Evaluatie Rots & Water Evaluatie Rots & Water Training Weerbaarheid Groep 8 St. Jozefschool Locatie Tarcisius Schooljaar 2003/2004 Door: Linda Geraeds Sociaal Cultureel Werker Docente Weerbaarheid Rots en Water Trainer CMWW

Nadere informatie

HET BELANGRIJKSTE OM TE WETEN OM MEER ZELFVERTROUWEN TE KRIJGEN

HET BELANGRIJKSTE OM TE WETEN OM MEER ZELFVERTROUWEN TE KRIJGEN HET BELANGRIJKSTE OM TE WETEN OM MEER ZELFVERTROUWEN TE KRIJGEN Gratis PDF Beschikbaar gesteld door vlewa.nl Geschreven door Bram van Leeuwen Versie 1.0 INTRODUCTIE Welkom bij deze gratis PDF! In dit PDF

Nadere informatie

WAAROM DIT BOEKJE? VERBODEN

WAAROM DIT BOEKJE? VERBODEN WAAROM DIT BOEKJE? Dit boekje gaat over seksuele intimidatie op het werk. Je hebt te maken met seksuele intimidatie als een collega je steeds aanraakt. Of steeds grapjes maakt over seks. Terwijl je dat

Nadere informatie

DEEL 1. WERKBOEK 5 Eigen keuze. 2015 Monique van Dam YOU: De keuze is aan jou!

DEEL 1. WERKBOEK 5 Eigen keuze. 2015 Monique van Dam YOU: De keuze is aan jou! DEEL 1 1 WERKBOEK 5 Eigen keuze Inhoud 2 1. Hoe zit het met je keuzes? 3 2. Hoe stap je uit je automatische piloot? 7 3. Juiste keuzes maken doe je met 3 vragen 9 4. Vervolg & afronding 11 1. Hoe zit het

Nadere informatie

Hele fijne feestdagen en een gezond en vrolijk 2017! Raymond Gruijs. BM Groep ARBO West Baanzinnig

Hele fijne feestdagen en een gezond en vrolijk 2017! Raymond Gruijs. BM Groep ARBO West Baanzinnig De tijd vliegt voorbij en voor je weet zijn we al weer een jaar verder. Ik zeg wel eens: mensen overschatten wat je in een jaar kunt doen, maar onderschatten wat je in 3 jaar kan realiseren. Laten we naar

Nadere informatie

Gespreksrichtlijnen tussen goeden slechthorenden

Gespreksrichtlijnen tussen goeden slechthorenden Gespreksrichtlijnen tussen goeden slechthorenden Communiceren doe je met zijn tweeën Deze folder is bedoeld voor de goedhorenden die in hun omgeving iemand kennen die slechthorend is, en voor slechthorenden

Nadere informatie