Notitie. Griffie. Doorkiesnummers: Telefoon Fax Aan Raad Afschrift aan. Datum Ons kenmerk

Transcriptie

1 Griffie Doorkiesnummers: Telefoon Fax Aan Raad Afschrift aan Notitie Datum Ons kenmerk Onderwerp Notitie Fractievergoedingen Opsteller griffie Bijlage 1 Samenvatting Het fractievoorzittersoverleg heeft na de gemeenteraadsverkiezingen geconcludeerd dat de start van een nieuwe raadsperiode een goed moment vormt om de hoogte en spelregels van de fractievergoedingen tegen het licht te houden. Bij de instelling van een raadswerkgroep onder voorzitterschap van de burgemeester is onder meer verzoek gedaan te kijken naar de korting die wordt toegepast op het fractiebudget wanneer een fractie een derde commissielid heeft. Daarnaast zijn geuite overwegingen en wensen vanuit de werkgroep bij de uitwerking betrokken. Verder is bezien hoe de regeling te vereenvoudigen en te verduidelijken is. Daarbij is onder meer gebruik gemaakt van de in 2018 geactualiseerde VNG-modelverordening en diverse verordeningen van gemeenten van een vergelijkbare omvang. Vanuit fracties is verder een behoefte geuit aan een handzame toelichting waarin verschillende voorbeelden van toegestane bestedingsdoelen zijn opgenomen. Dat aspect heeft vorm gekregen via de toelichting op de verordening. Mede vanwege schaars beschikbare middelen wordt voor dit moment een verhoging van de fractiebudgetten met (gemiddeld) 900 per fractie voorgesteld; in totaal derhalve De aanleiding daarvoor is met name gelegen in nauwelijks beschikbare mogelijkheden voor met name fractieondersteuning en scholing van fractieleden. Verder wordt voorgesteld om met ingang van 2019 de, in andere gemeenten niet voorkomende, korting op het fractiebudget (bij een derde commissielid) te schrappen. Voor deze voorstellen is binnen de raadsbegroting dekking aanwezig, waardoor geen beroep hoeft te worden gedaan op de algemene middelen, noch een bezuiniging elders in de begroting nodig is. Wat willen we bereiken? (Beoogd effect) Door de werkgroep is bezien of hoofdstuk V van de verordening waarin de fractievergoedingen staan opgenomen aanpassing behoeft waardoor een bijdrage wordt geleverd aan het beter kunnen functioneren van fracties bij hun controlerende, kaderstellende en volksvertegenwoordigende rol. Hoogte fractiebudget Een uitgevoerde benchmark heeft uitgewezen dat de omvang van de fractiebudgetten in Delft beduidend lager ligt dan in andere gemeenten met

2 een vergelijkbare omvang. Zie daartoe de bijlage met een vergelijkend overzicht. Bij een inventarisatie van wensen vanuit fracties is onder meer naar voren gekomen dat door fracties, als gevolg van deze beperkte omvang, op dit moment nauwelijks mogelijkheden worden gezien voor in andere gemeenten zeer gebruikelijke faciliteiten, zoals een fractieondersteuner en scholing van fractieleden. Het inschakelen van fractieondersteuners kan op verschillende manieren worden vormgegeven. Veelal zien fracties slechts een financiële ruimte om voor de lichtste vorm te kiezen die in verordening staat omschreven, waarbij een vergoeding wordt gegeven tot de landelijk wettelijk vrijgestelde vrijwilligersvergoeding. Bij de in 2015 vastgestelde verordening in 2015 lag dat bedrag op per jaar. Op basis van het door de Tweede Kamer goedgekeurde Belastingplan 2019 wordt dit per 1 januari 2019 aangepast naar per jaar. Art. 12, lid 4a van de vigerende verordening geeft aan dat het prijspeil van de landelijk vrijgestelde vrijwilligersvergoeding wordt gevolgd. Om de omvang van fractiebudgetten hierop aan te laten sluiten is derhalve een verhoging van 200 per fractie benodigd. In een circulaire van het Ministerie van Binnenlandse Zaken over het voor 2019 geactualiseerde rechtspositiebesluit voor decentrale politieke ambtsdragers staat ten aanzien van art over scholing: Voor alle decentrale politieke ambtsdragers is expliciet bepaald dat de kosten van niet-partijpolitiek georiënteerde functionele scholing, zoals deelname aan congressen en opleidingen, ten laste worden gebracht van de gemeente. Deze kosten hoeven dus niet voor eigen rekening te worden genomen of te worden betaald uit de onkostenvergoeding. Overigens kan de gemeente ook zelf dit soort scholing (laten) verzorgen. Ook die lasten komen ten laste van de gemeente. In Delft is voor de scholing van raadsleden in per raadslid in de fractiebudgetten opgenomen. Voor een dergelijk bedrag is het in de praktijk niet mogelijk daadwerkelijk een cursus of opleiding te volgen. In de werkgroep is de wens uitgesproken om, buiten eventueel centraal te organiseren voorzieningen, ook via de fractiebudgetten enige financiële ruimte te krijgen voor bijvoorbeeld een korte debattraining. Rekening houdend met de vooralsnog krappe beschikbare financiële kaders wordt voor dit moment voorgesteld om via de fractiebudgetten vanaf 2019 een aanvullend bedrag van 180 per raadslid, via de variabele component van het fractiebudget, ter beschikking te stellen. Het zal helder zijn dat daarmee nog steeds niet ieder fractielid jaarlijks een cursus of training kan volgen. Hiernaast kan door raads- en commissieleden gezamenlijk gebruik worden gemaakt van de jaarlijkse workshop die de nieuwe gemeentelijke accountant binnen de afgesloten overeenkomst gratis aanbiedt. De onderwerpen daarvan zijn in overleg met de raad te kiezen. In het nieuwe rechtspositiebesluit voor decentrale politieke ambtsdragers is verder een delegatiegrondslag opgenomen voor gemeenten met meer dan inwoners op basis waarvan bij verordening voor raadsleden een 2/3

3 regeling kan worden vastgesteld voor de kosten van loopbaanoriëntatie en mobiliteit-bevorderende activiteiten tijdens het raadslidmaatschap. Daarbij kan bijvoorbeeld gedacht worden aan een in company cursus met een certificaat waarvan de inhoud zowel van nut kan zijn voor de huidige vervulling van de controlerende of kaderstellende rol alsook waarde kan hebben voor een functie na het raadslidmaatschap. De raadswerkgroep heeft het bovenstaande punten meegegeven aan het fractievoorzittersoverleg. Aangezien deze notitie (conform mandaat van de werkgroep) enkel de hoogte en spelregels van fractiebudgetten beslaat, wordt voor nadere informatie over het creëren van een faciliteit voor loopbaanoriëntatie verwezen naar de Notitie Rechtspositiebesluit raads- en commissieleden. In hoofdstuk I van de verordening (voorzieningen voor raadsleden) wordt hier nader op ingegaan. Zoals gevraagd, is door de werkgroep ook gekeken naar de korting op fractiebudgetten bij een derde commissielid. Het in Delft gehanteerde aantal van maximaal drie commissieleden per fractie is bij veel andere gemeenten ook gebruikelijk. Uit een navraag is naar voren gekomen dat een korting voor een derde commissielid elders niet wordt toegepast. Daarbij komt dat het huidige systeem van kortingen met twee peildata per jaar vrij omslachtig is. Om bovenstaande redenen wordt voorgesteld de korting met ingang van 2019 af te schaffen. Dit vergt geen aanpassing van de begroting; toen de korting werd ingevoerd heeft ook geen budgetverlaging plaatsgevonden. Spelregels De verordening is op verschillende punten verduidelijkt en waar mogelijk vereenvoudigd. Zoals gevraagd is verder in de toelichting op de verordening een lijst toegevoegd met een groot aantal voorbeelden van toegestane kostenposten. Financiële paragraaf Voor de verhoging van het basisbedrag per fractie met 200 per jaar (tien fracties; in totaal derhalve 2.000) en de verhoging van de variabele component per raadslid met 180 per jaar (39 raadsleden; in totaal derhalve afgerond 7.000) is via een bestaand positief indexeringsverschil binnen de raadsbegroting dekking beschikbaar. Het voorstel is daardoor budgettair neutraal. Voor de goede orde wordt opgemerkt dat fracties binnen de kaders van de verordening uiteraard de vrijheid hebben de fractievergoeding aan te wenden voor alle toegestane bestedingsdoelen; dit geldt derhalve ook voor deze aanpassing. Bijlage: Vergelijkend overzicht fractievergoedingen = 0 = 3/3

4 Overzicht fractievergoedingen 2018 Van de meeste gemeenten zijn actuele gegevens voor 2018 ontvangen. Een klein aantal gemeenten heeft niet geantwoord; in die gevallen zijn eerder ontvangen antwoorden op de uitvraag uit 2016 opgenomen (cursief weergegeven). Gemeente Vaste component per fractie Variabele component per fractielid Aantal raadsleden/ Totaalbedrag alle aantal fracties fracties per jaar 1. Alkmaar 5.195, ,- 39 raadsleden/ 11 fracties Almere 2.500, ,- 45 raadsleden/ 12 fracties ,- 3. Alphen aan den Rijn 3.079,- 434,- 39 raadsleden/ 11 fracties ,- 4. Amersfoort , ,-- 39 raadsleden/ 12 fracties Apeldoorn (2016) Ca ,- aanvulling afhankelijk van omvang fractie 39 raadsleden/ 12 fracties Ca ,- 6. Arnhem ,- Maximale bijdrage voor 2.000,- voor iedere raadszetel die een fractie 39 raadsleden / 12 fracties ,- een fractie bedraagt boven een aantal van 1 heeft. 7. Breda 1.250, ,- 39 raadsleden/ 8 fracties ,- 8. Deventer 5.000,- 300,- 37 raadsleden/ 11 fracties Dordrecht 6.676, ,- 39 raadsleden/ 12 fracties Delft 1.356, ,- 39 raadsleden/ 10 fracties Ede (2016) 2.500,- 700,- 39 raadsleden/ 8 fracties ,- 12. Eindhoven voor secretariële 111,- voor de fractiekosten en 45 raadsleden/ 12 fracties ,- ondersteuning en voor fractiekosten. 559,- voor opleiding. 13. Emmen 5.444, ,- 39 raadsleden/ 11 fracties ,- 14. Enschede 3.750, en 39 raadsleden/ 12 fracties ,- 300,- ICT-ondersteuning en 1 groep (afsplitsing) 15. Groningen ,- per fractie voor een 400,- 45 raadsleden/ 12 fracties ,- fractie-assistent, daarnaast per fractie 16. Haarlem 6.195, , raadsleden/ 13 fracties Ca , Haarlemmermeer (2016) , ,- 39 raadsleden/12 fracties ,- 18. s Hertogenbosch , ,- 39 raadsleden/ 14 fracties Ca ,- 19. Leeuwarden 5.000,- (excl. indexering) ,- (excl. indexering) 39 raadsleden/ 11 fracties Maastricht (2016) raadsleden/ 10 fracties ,- 1 Exclusief kortingen bij een derde commissielid. 2 Als fracties een stichting oprichten die de fractiegelden beheert en de werkgever is van eventuele fractieassistenten, dan kunnen fracties onder voorwaarden aanspraak maken op een verhoging van 20% mits aan de voorwaarden van artikel 30 wordt voldaan (zie vooral lid 4 daarvan). 3 Dit bedrag is verdeeld over 12 fracties en niet 13, de afgesplitste fractie heeft nog niets ontvangen. 4 Bedragen (per fractie en per raadslid) zijn excl. indexeringen; de bedragen worden jaarlijks verhoogd met het percentage dat voor de gemeentelijke begroting wordt gebruikt. Dit betekent dat een fractie met 1 zetel over ,- ontvangt.

5 21. Nijmegen 5.483, ,- 39 raadsleden/ 11 fracties Schiedam 5.833, ,- 35 raadsleden / 14 fracties Ca Tilburg 6.480, ,- 45 raadsleden/10 fracties Venlo 2.000,- 928,- 39 raadsleden/9 fracties ,- 25. Westland , ,- 39 raadsleden/ 9 fracties Zaanstad 2.050,- 300,- 39 raadsleden/ 13 fracties ,- 27. Zoetermeer 4.450,- 545,- 39 raadsleden/12 fracties ,- 28. Zwolle (2016) 2.345,- 748,- 39 raadsleden/ 8 fracties ,- G4: 29. Amsterdam (2016) raadsleden/ 8 fracties , Den Haag (2016) , ,- 45 raadsleden/ 15 fracties ,- 31. Utrecht , ,- 45 raadsleden/ 12 fracties ,- 32. Rotterdam , ,- 45 raadsleden/13 fracties Zie art. 4 verordening 7 5 Uit het budget ontvangen ook de steunraadsleden een vergoeding, namelijk 100 per maand, zijnde een vrijwilligersvergoeding. De gemeente Westland kent 23 steunraadsleden. 6 ( 1 lid: ,-, 6 leden: ,-, 10 leden: ,-, 14 leden: ,-) 7 Art. 4: De tegemoetkoming bestaat uit een vaste component en een variabele component. Het totaal van de vaste component ( ,--) wordt evenredig verdeeld over de fracties die zijn gevormd op basis van de uitslag van de laatst gehouden verkiezingen voor de leden van de raad en zijn geregistreerd in overeenstemming met artikel G3 van de Kieswet of die zijn gevormd door het samengaan van fracties danwel door het overstappen van een raadslid naar een andere bestaande fractie. Van het voor de variabele component beschikbare bedrag( ,) komt 1/45 deel aan de fractie toe voor ieder lid dat de fractie telt. De variabele component voor ieder lid bedraagt