Ontwerp maatregelenprogramma voor Vlaanderen

Transcriptie

1 Ontwerp maatregelenprogramma voor Vlaanderen Maatregelenformulieren Groep 3 : Duurzaam watergebruik Basismaatregelen Voorbereid door de CIW WG Rationeel watergebruik In openbaar onderzoek van 16 december 2008 tot 15 juni 2009

2 Invulformulier Maatregelenprogramma NR maatregel 3_001 Titel maatregel Openbare dienstverplichtingen (conform de bepalingen van het decreet d.d. 24 mei 2002 betreffende water bestemd voor menselijke aanwending, Hfdst V. Afdeling 1) Beschrijving van de maatregel In het drinkwaterdecreet is de mogelijkheid aanwezig om openbare dienstverplichtingen in te voeren. Momenteel zijn er nog geen naar analogie met de energiedistributie-intercommunales doelstellingen opgelegd. Conform de bepalingen van het drinkwaterdecreet d.d. 24 mei 2002 betreffende water bestemd voor menselijke aanwending, Hfdst V. Afdeling 1, opleggen van de openbare dienstverplichtingen aan de waterleveranciers. (zie ook studie van de SERV over de Vlaamse watersector (febr. 2007) en de Aanbevelingen (sept. 2007)) Achtergrond: Bron decreet 24 mei 2002 betreffende water bestemd voor menselijke aanwending HOOFDSTUK V. Beheers- en beleidsinstrumenten Afdeling 1. Openbare dienstverplichtingen Art De Vlaamse regering legt aan de waterleverancier openbare dienstverplichtingen op, die betrekking kunnen hebben op: 1 de exploitatie, het onderhoud en de ontwikkeling van het openbaar waterdistributienetwerk en van de inrichtingen; 2 het bevorderen van duurzaam watergebruik bij de abonnee en de verbruikers, waarbij actieprogramma s en sensibilisatiecampagnes naar de diverse doelgroepen gevoerd worden; 3 het nemen van maatregelen van sociale aard, waarbij rekening gehouden wordt met het decreet van 20 december 1996 tot regeling van het recht op minimumlevering van elektriciteit, gas en water; 4 de dienstverlening aan de klant verzekeren, waarbij servicegaranties geboden worden; 5 het in acht nemen van milieuzorg bij de winning, de behandeling en de distributie van water bestemd voor menselijke consumptie en van tweedecircuitwater, gebaseerd op de beste beschikbare technieken; 6 het instellen van een aansluitrecht en het toepassen van de tariefstructuren voor water bestemd voor menselijke consumptie dat geleverd wordt door de exploitant van een openbaar waterdistributienetwerk, waarbij : a) rekening gehouden wordt met de in 3 bedoelde maatregelen van sociale aard; b) duurzaam watergebruik bevorderd wordt; 7 het bezorgen van het overeenkomstig artikel 16 vastgestelde algemeen en bijzonder waterverkoopreglement aan elke abonnee; 8 het streven naar zo laag mogelijke kostprijzen, onder afweging van de kosten en baten, die voortvloeien uit de realisering van de overige openbare dienstverplichtingen; 9 het leveren van een gratis hoeveelheid water bestemd voor menselijke consumptie door de exploitanten van een openbaar waterdistributienetwerk. 2. De Vlaamse regering kan, na consultatie van de reguleringsinstantie: 1 andere openbare dienstverplichtingen opleggen dan die bepaald in 1; 2 nadere regels bepalen met betrekking tot de in 1 en 2, 1, bedoelde openbare dienstverplichtingen; 3 specifieke maatregelen of programma s opleggen aan de waterleverancier met betrekking tot de uitvoering van de in 1 en 2, 1, bedoelde openbare dienstverplichtingen; 4 nadere regels bepalen met betrekking tot de vergoeding voor de waterleveranciers voor de uitvoering van opgelegde taken die niet tot de kerntaken van de waterleverancier behoren. Typeren van maatregel Behoort tot maatregelengroep Groep 3 : duurzaamwatergebruik De maatregel is ook relevant voor de volgende groep(en) maatregelen Invulformulier Maatregelenprogramma 1/6

3 Groep 2 Relevante waterbeheerkwestie Type en subtype brongerichte maatregelen Watervoorraden duurzaam beheren - huishoudens - industrie - handel en diensten - nutsvoorzieningen - landbouw - andere diffuse bronnen - specifiek beleid gevaarlijke stoffen - beperken en vermijden van calamiteiten Eventueel relevante stoffen specificeren Beheermaatregelen - baggeren / ruimen - maaibeheer oever - maaibeheer bodemvegetatie - visstandsbeheer : bepoten / introductie - ifv ander beschermde watergebonden dier- en plantensoorten - actief peilbeheer - grondwaterkwantiteitsbeheer - grondwaterkwaliteitsbeheer Inrichtingsmaatregelen - oeverinrichting - hermeandering - ifv continuïteit - wetlands of estuariene natuur - (actieve) overstromingsgebieden - hydraulische maatregelen - morfologisch breedte diepte - in afgebakende / beschermde gebieden Maatregelen ivm saneringsinfrastructuur Overige maatregelen - uitvoeren van onderzoek - sensibilisering - financiële maatregelen Eventuele opmerkingen ivm typering maatregel Invulformulier - Maatregelenprogramma 2/6

4 Implementatie van maatregel Basis of aanvullende maatregel basismaatregel Indien basismaatregel, deels uitgevoerd / in uitvoering Status van de maatregel Indien reeds in (gedeeltelijk) uitvoering Beschrijving van stand van uitvoering Indien reeds gepland/in uitvoering, decreet 24 mei 2002 betreffende water bestemd voor In welk plan/wetgeving is/wordt de menselijke aanwending maatregel opgenomen? Indien nog te implementeren, Timing van de implementatie van de maatregel (jaartal) Timing van het effect van de maatregel na implementatie Schaalniveau van de implementatie Vlaanderen van de maatregel Schaalniveau van het effect van de Vlaanderen maatregel Ervaring met de maatregel Hoe wordt de maatregel geïmplementeerd? Met welke instrumenten? (KRLW Bijlage VI deel B) - wetgevingsinstrumenten; - administratieve instrumenten; - economische of fiscale instrumenten; - in onderhandeling tot stand gekomen milieuovereenkomsten; - emissiebeheersingsmaatregelen; - gedragscodes; - scheppen van nieuwe en herstellen van bestaande waterrijke gebieden; - onttrekkingsbeheersingsmaatregelen; - vraagregulerende maatregelen, onder andere bevordering van aangepaste landbouwproductie, zoals het telen van weinig water behoevende gewassen in aan droogte onderhevige gebieden; - efficiency- en hergebruiksmaatregelen, onder andere de bevordering van waterefficiënte technologieën in de industrie en waterbesparende irrigatietechnieken; - constructieprojecten; - ontziltingsinstallaties; - rehabilitatieprojecten; - kunstmatige aanvulling van watervoerende lagen; - educatieve projecten; - projecten op het gebied van onderzoek, ontwikkeling en demonstratie; relevante maatregelen. Specificeer de overige maatregelen Eventuele opmerkingen ivm implementatie maatregel Invulformulier - Maatregelenprogramma 3/6

5 Doelgroep Welke doelgroep wordt er gevat? - huishoudens - industrie - handel en diensten - nutsvoorzieningen - andere Welke doelgroep draagt de financiële lasten? - huishoudens - industrie - handel en diensten - nutsvoorzieningen - andere Initiatiefnemer Bijkomende initiatiefnemer Eventuele opmerkingen ivm doelgroep Een (nog op te richten) controle-instantie drinkwatermaatschappijen toe. - landbouw - transport - toerisme en recreatie - overheid - landbouw - transport - toerisme en recreatie - overheid Vlaamse Overheid Nutsvoorzieningen kan (bindende) richtlijnen uitvaardigen naar de Kostprijs Kwantitatieve inschatting van kostprijs Investeringskost per eenheid (gemiddelde kostprijs niet te bepalen of range min/max) Economische levensduur (afschrijftermijn in jaren) Operationele kostprijs per eenheid per jaar niet te bepalen (gemiddelde kost of range min/max) Onzekerheid op kosteninschatting hoog Dimensie van de eenheid Aantal eenheden Kwalitatieve inschatting van kostprijs De maatregel bestaat uit een deel investeringskosten, operationele kosten en reguleringskosten. De investeringskost en de operationele kosten omvatten een bedrag dat niet te bepalen is. De reguleringskosten worden geraamd op per jaar (5/3 VTE). Eventuele opmerkingen ivm kostprijs Invulformulier - Maatregelenprogramma 4/6

6 Milieuwinst / effect Kwalitatieve inschatting van effect Effect op de OW kwaliteit - Luik fysico-chemie Effect op de OW kwaliteit - Luik chemie (oa halen van reductiedoelstellingen) Effect op de OW kwaliteit - Luik ecologie /hydromorfologie Effect op de OW kwantiteit (oa gevolgen van overstromingen beperken en input van grondwater naar base flow, grondwaterafhankelijke terrestrische ecosystemen, standplaatsverdroging ) middelmatig effect Effect op de waterbodem Effect op zwevende stof gehalte Effect op de GW kwaliteit Effect op de GW kwantiteit middelmatig effect Andere effecten Onzekerheid op effectinschatting Eventuele opmerkingen ivm effectinschatting Invulformulier - Maatregelenprogramma 5/6

7 Randvoorwaarden Climate check 1) Is de maatregel nog (kosten-)effectief onder een veranderend klimaat? ja 2) Draagt de maatregel bij tot adaptatie? neen 3) Heeft de maatregel een negatief effect op het klimaat (bvb. door hoger energieverbruik, verhoogde uitstoot broeikasgassen, )? neen 4) Gaat het om een no regret maatregel? ja Algemene opmerkingen Opmerkingen Informatiebronnen Invulformulier - Maatregelenprogramma 6/6

8 Invulformulier Maatregelenprogramma NR maatregel 3_002 Titel maatregel Toepassen van het stand-still principe voor de watervoerende lagen van het Sokkelsysteem Beschrijving van de maatregel Zowel het zandige Landeniaan (Paleoceen Aquifersysteem) als de Sokkel behoren tot de meest overbemalen lagen in Vlaanderen. Dit heeft enerzijds te maken met de eisen van de aanwezige industrie, maar anderzijds ook met het beperkte recuperatievermogen van deze watervoerende lagen. Door het intensief bemalen van deze lagen zullen depressietrechters of zones met sterk verlaagde grondwaterpeilen ontstaan. Het dalen van de stijghoogtes en zelfs het gedeeltelijk leegzuigen van deze watervoerende lagen wordt vooral in het zuiden van West-Vlaanderen en in mindere mate in Oost-Vlaanderen vastgesteld. Ondanks een stabilisatie in de vergunde debieten gedurende de laatste jaren, is er algemeen binnen het Sokkelsysteem, absoluut geen stijging van de peilen in het Paleoceen Aquifersysteem te bemerken en slechts in enkele gebieden is er een mogelijke stabilisatie of zwakke stijging te zien in de stijghoogte-evolutie in de Sokkel. Dit wijst erop dat de huidige situatie nog steeds geen evenwichtssituatie is. In het kader van het Vlaams Grondwatermodel (VGM) werd een modellering van de diepe watervoerende lagen afgerond, die toelaat de evolutie van de waterpeilen in deze lagen beter te volgen en begrijpen. Dit instrument laat ook toe toekomstige evoluties te simuleren, ingrepen en veranderingen in de pompregimes in rekening te brengen en de invloed ervan op de waterpeilen te begroten. De conclusie van deze modellering en de aanbevelingen zijn duidelijk: het huidige strenge vergunningsbeleid m.b.t. de diepe watervoerende lagen in Vlaanderen moet verder ontwikkeld worden, m.a.w. om een duurzame toestand voor de Sokkel, Krijt en Landeniaan te bekomen (een eerste instantie een stabilisatie van de peilen en ten tweede een significante stijging op lange termijn), moet het vergund debiet in beide lagen met 75% (ten opzichte van het jaar 2000) worden afgebouwd. Typeren van maatregel Behoort tot maatregelengroep Groep 3 : duurzaamwatergebruik De maatregel is ook relevant voor de volgende groep(en) maatregelen Groep 5A (kwantiteit grondwater) Relevante waterbeheerkwestie Watervoorraden duurzaam beheren Type en subtype brongerichte maatregelen - huishoudens - industrie - handel en diensten - nutsvoorzieningen - landbouw - andere diffuse bronnen - specifiek beleid gevaarlijke stoffen - beperken en vermijden van calamiteiten Eventueel relevante stoffen specificeren Beheermaatregelen - baggeren / ruimen - maaibeheer oever - maaibeheer bodemvegetatie - visstandsbeheer : bepoten / introductie - ifv ander beschermde watergebonden dier- en plantensoorten - actief peilbeheer - grondwaterkwantiteitsbeheer - grondwaterkwaliteitsbeheer Invulformulier Maatregelenprogramma 1/6

9 Inrichtingsmaatregelen - oeverinrichting - hermeandering - ifv continuïteit - wetlands of estuariene natuur - (actieve) overstromingsgebieden - hydraulische maatregelen - morfologisch breedte diepte - in afgebakende / beschermde gebieden Maatregelen ivm saneringsinfrastructuur Overige maatregelen - uitvoeren van onderzoek - sensibilisering - financiële maatregelen Eventuele opmerkingen ivm typering maatregel Invulformulier - Maatregelenprogramma 2/6

10 Implementatie van maatregel Basis of aanvullende maatregel basismaatregel Indien basismaatregel, deels uitgevoerd / in uitvoering Status van de maatregel Indien reeds in (gedeeltelijk) uitvoering Beschrijving van stand van uitvoering Indien reeds gepland/in uitvoering, het MIRA, de beleidsnota ( ) en beleidsbrief (2007 In welk plan/wetgeving is/wordt de 2008) van de Vlaams minister van Openbare Werken, maatregel opgenomen? Energie, Leefmilieu en Natuur. Indien nog te implementeren, Timing van de implementatie van de maatregel (jaartal) Timing van het effect van de maatregel na implementatie Schaalniveau van de implementatie Grondwatersysteem van de maatregel Schaalniveau van het effect van de Grondwatersysteem maatregel Ervaring met de maatregel Hoe wordt de maatregel geïmplementeerd? Met welke instrumenten? (KRLW Bijlage VI deel B) - wetgevingsinstrumenten; - administratieve instrumenten; - economische of fiscale instrumenten; - in onderhandeling tot stand gekomen milieuovereenkomsten; - emissiebeheersingsmaatregelen; - gedragscodes; - scheppen van nieuwe en herstellen van bestaande waterrijke gebieden; - onttrekkingsbeheersingsmaatregelen; - vraagregulerende maatregelen, onder andere bevordering van aangepaste landbouwproductie, zoals het telen van weinig water behoevende gewassen in aan droogte onderhevige gebieden; - efficiency- en hergebruiksmaatregelen, onder andere de bevordering van waterefficiënte technologieën in de industrie en waterbesparende irrigatietechnieken; - constructieprojecten; - ontziltingsinstallaties; - rehabilitatieprojecten; - kunstmatige aanvulling van watervoerende lagen; - educatieve projecten; - projecten op het gebied van onderzoek, ontwikkeling en demonstratie; relevante maatregelen. Specificeer de overige maatregelen Eventuele opmerkingen ivm implementatie maatregel Invulformulier - Maatregelenprogramma 3/6

11 Doelgroep Welke doelgroep wordt er gevat? - huishoudens - landbouw - industrie - transport - handel en diensten - toerisme en recreatie - nutsvoorzieningen - overheid - andere Welke doelgroep draagt de financiële lasten? - huishoudens - landbouw - industrie - transport - handel en diensten - toerisme en recreatie - nutsvoorzieningen - overheid - andere Initiatiefnemer Vlaamse Overheid Bijkomende initiatiefnemer Eventuele opmerkingen ivm doelgroep Kostprijs Kwantitatieve inschatting van kostprijs Investeringskost per eenheid (gemiddelde kostprijs niet van toepassing of range min/max) Economische levensduur (afschrijftermijn in jaren) Operationele kostprijs per eenheid per jaar niet van toepassing (gemiddelde kost of range min/max) Onzekerheid op kosteninschatting hoog Dimensie van de eenheid Aantal eenheden Kwalitatieve inschatting van kostprijs De reguleringskosten worden geraamd op per jaar (1 VTE). Investeringskost en operationele kosten zijn voor deze maatregel niet van toepassing. Eventuele opmerkingen ivm kostprijs Invulformulier - Maatregelenprogramma 4/6

12 Milieuwinst / effect Kwalitatieve inschatting van effect Effect op de OW kwaliteit - Luik fysico-chemie Effect op de OW kwaliteit - Luik chemie (oa halen van reductiedoelstellingen) Effect op de OW kwaliteit - Luik ecologie /hydromorfologie Effect op de OW kwantiteit (oa gevolgen van overstromingen beperken en input van grondwater naar base flow, grondwaterafhankelijke terrestrische ecosystemen, standplaatsverdroging ) middelmatig effect Effect op de waterbodem Effect op zwevende stof gehalte Effect op de GW kwaliteit Effect op de GW kwantiteit middelmatig effect Andere effecten Onzekerheid op effectinschatting Eventuele opmerkingen ivm effectinschatting Invulformulier - Maatregelenprogramma 5/6

14 Invulformulier Maatregelenprogramma NR maatregel 3_003 Titel maatregel Maximaal gebruik van Beste Beschikbare Technieken (BBT) en waterbesparende technieken voor de sectoren industrie, handel en landen tuinbouw Beschrijving van de maatregel Het toepassen van de BBT betekent in de eerste plaats dat iedere exploitant al wat technisch en economisch mogelijk is, moet doen om milieuschade te vermijden. Daarnaast wordt ook de naleving van de vergunningsvoorwaarden geacht overeen te stemmen met de verplichting om de BBT toe te passen. Om aan de algemene definitie van het begrip BBT, zoals opgenomen in Vlarem I, een meer concrete inhoud te geven, wordt door het VITO BBT-Kenniscentrum volgende invulling gegeven aan de drie elementen: "Beste" betekent "beste voor het milieu als geheel": er wordt een afweging gemaakt van het effect van de beschouwde techniek op de verschillende milieucompartimenten (lucht, water, bodem, afval); "Beschikbare": het gaat hier over iets dat op de markt verkrijgbaar is en redelijk in kostprijs; "Technieken" zijn technologieën én organisatorische maatregelen. Ze hebben zowel te maken met procesaanpassingen, het gebruik van minder vervuilende grondstoffen, end-of-pipe maatregelen, als met goede bedrijfspraktijken. Hieruit volgt dat een BBT voor het ene bedrijf geen BBT hoeft te zijn voor het ander is, alhoewel het mogelijk is om algemene BBT-lijnen te trekken voor groepen van bedrijven die dezelfde processen gebruiken en/of gelijkaardige producten maken, met name sectorale of bedrijfstak-bbt s (zie het VITO BBT-Kenniscentrum) maken het voor de overheid mogelijk sectorale vergunningsvoorwaarden vast te leggen. Actie(s): - Verankering in de vergunning via vergunningsvoorwaarden Typeren van maatregel Behoort tot maatregelengroep Groep 3 : duurzaamwatergebruik De maatregel is ook relevant voor de volgende groep(en) maatregelen Relevante waterbeheerkwestie Type en subtype brongerichte maatregelen Eventueel relevante stoffen specificeren Beheermaatregelen Inrichtingsmaatregelen Watervoorraden duurzaam beheren - huishoudens - industrie - handel en diensten - nutsvoorzieningen - landbouw - andere diffuse bronnen - specifiek beleid gevaarlijke stoffen - beperken en vermijden van calamiteiten - baggeren / ruimen - maaibeheer oever - maaibeheer bodemvegetatie - visstandsbeheer : bepoten / introductie - ifv ander beschermde watergebonden dier- en plantensoorten - actief peilbeheer - grondwaterkwantiteitsbeheer - grondwaterkwaliteitsbeheer - oeverinrichting - hermeandering - ifv continuïteit Invulformulier Maatregelenprogramma 1/6

15 - wetlands of estuariene natuur - (actieve) overstromingsgebieden - hydraulische maatregelen - morfologisch breedte diepte - in afgebakende / beschermde gebieden Maatregelen ivm saneringsinfrastructuur Overige maatregelen - uitvoeren van onderzoek - sensibilisering - financiële maatregelen Eventuele opmerkingen ivm typering maatregel Invulformulier - Maatregelenprogramma 2/6

16 Implementatie van maatregel Basis of aanvullende maatregel basismaatregel Indien basismaatregel, Status van de maatregel Indien reeds in (gedeeltelijk) uitvoering Beschrijving van stand van uitvoering Indien reeds gepland/in uitvoering, In welk plan/wetgeving is/wordt de maatregel opgenomen? Indien nog te implementeren, Timing van de implementatie van de maatregel (jaartal) Timing van het effect van de maatregel na implementatie Schaalniveau van de implementatie Vlaanderen van de maatregel Schaalniveau van het effect van de Vlaanderen maatregel Ervaring met de maatregel praktijkervaring Hoe wordt de maatregel geïmplementeerd? Met welke instrumenten? (KRLW Bijlage VI deel B) - wetgevingsinstrumenten; - administratieve instrumenten; - economische of fiscale instrumenten; - in onderhandeling tot stand gekomen milieuovereenkomsten; - emissiebeheersingsmaatregelen; - gedragscodes; - scheppen van nieuwe en herstellen van bestaande waterrijke gebieden; - onttrekkingsbeheersingsmaatregelen; - vraagregulerende maatregelen, onder andere bevordering van aangepaste landbouwproductie, zoals het telen van weinig water behoevende gewassen in aan droogte onderhevige gebieden; - efficiency- en hergebruiksmaatregelen, onder andere de bevordering van waterefficiënte technologieën in de industrie en waterbesparende irrigatietechnieken; - constructieprojecten; - ontziltingsinstallaties; - rehabilitatieprojecten; - kunstmatige aanvulling van watervoerende lagen; - educatieve projecten; - projecten op het gebied van onderzoek, ontwikkeling en demonstratie; relevante maatregelen. Specificeer de overige maatregelen Eventuele opmerkingen ivm implementatie maatregel Invulformulier - Maatregelenprogramma 3/6

17 Doelgroep Welke doelgroep wordt er gevat? - huishoudens - landbouw - industrie - transport - handel en diensten - toerisme en recreatie - nutsvoorzieningen - overheid - andere Welke doelgroep draagt de financiële lasten? - huishoudens - landbouw - industrie - transport - handel en diensten - toerisme en recreatie - nutsvoorzieningen - overheid - andere Initiatiefnemer Doelgroepsectoren Bijkomende initiatiefnemer Vlaamse Overheid Eventuele opmerkingen ivm doelgroep Kostprijs Kwantitatieve inschatting van kostprijs Investeringskost per eenheid (gemiddelde kostprijs niet te bepalen of range min/max) Economische levensduur (afschrijftermijn in jaren) Operationele kostprijs per eenheid per jaar niet van toepassing (gemiddelde kost of range min/max) Onzekerheid op kosteninschatting hoog Dimensie van de eenheid Aantal eenheden Kwalitatieve inschatting van kostprijs De investeringskost omvat een bedrag dat niet te bepalen is. De operationele kosten zijn voor deze maatregel niet van toepassing. De kostprijs van de reguleringskosten wordt bepaald als een percentage van het totaal. Eventuele opmerkingen ivm kostprijs Invulformulier - Maatregelenprogramma 4/6

18 Milieuwinst / effect Kwalitatieve inschatting van effect Effect op de OW kwaliteit - Luik fysico-chemie Effect op de OW kwaliteit - Luik chemie (oa halen van reductiedoelstellingen) Effect op de OW kwaliteit - Luik ecologie /hydromorfologie Effect op de OW kwantiteit (oa gevolgen van overstromingen beperken en input van grondwater naar base flow, grondwaterafhankelijke terrestrische ecosystemen, standplaatsverdroging ) klein effect invoeren van nodige prikkels om de watervoorraden efficiënt te beheren, meer duurzaam gebruik van oppervlaktewater en stimulans voor het gebruik van duurzame alternatieven, zoals hemelwater Effect op de waterbodem Effect op zwevende stof gehalte Effect op de GW kwaliteit Effect op de GW kwantiteit middelmatig effect Invoeren van de nodige prikkels om de watervoorraden efficiënt te beheren. Het feit dat de consument dient te betalen voor zijn drinkwater op basis van zijn verbruik, zet hem aan tot een rationeler verbruik. Andere effecten Onzekerheid op effectinschatting Eventuele opmerkingen ivm effectinschatting Invulformulier - Maatregelenprogramma 5/6