Opleiding duurzaam bouwen: Water

Transcriptie

1 Opleiding duurzaam bouwen: Water Leefmilieu Brussel Water: tools en referenties Liesbet TEMMERMAN, architecte & onderzoeker cera a asbl

2 Doelstelling(en) van de presentatie Een overzicht geven van de verschillende tools en referenties voor het thema Water Een illustratie geven van de uitdieping van de fiches van de praktische handleiding, die in uitvoering is, en van de nieuwe fiches die in oktober op de website van Leefmilieu Brussel zullen staan Tonen welke rekentools voor het thema water beschikbaar zijn via het Referentieel-B. 2

3 Plan van de uiteenzetting Het thema Water in het Referentieel-b Water: Fiches van de Praktische Handleiding Naslagwerken die de redacteurs aanbevelen Rekentools Toegang tot de Praktische Handleiding (herhaling) 3

4 Het thema Water in het referentieel THEMA MAN THEMA MOB THEMA NAT THEMA PHY THEMA HUM THEMA MAT THEMA ENE THEMA WAT THEMA WEL BEHEER MOBILITEIT NATUURONTWIKKELING FYSISCH MILIEU SOCIAAL EN CULTUREEL MATERIE ENERGIE WATER WELZIJN, COMFORT & GEZONDHEID 4

5 Fiches van de Praktische Handleiding WAT 00: Inleidende fiche van het thema WATER Oktober 2013: nieuwe fiche WAT 00 (uitdieping van fiche WAT 00) 5

6 Fiches van de Praktische Handleiding WAT 01: Het regenwater op het perceel beheren De volgende voorzieningen komen aan bod: Voorzieningen geïntegreerd in de aanleg van de omgeving (geulen, grachten, infiltratieputten,...) Voorzieningen geïntegreerd in de gebouwen (groendaken, regenwatertanks,...) Zuiveringstechnieken (koolwaterstofafscheiders, filters,...) Oktober 2013: nieuwe fiche WAT 01 (uitdieping van fiche WAT 01) 6

7 Fiches van de Praktische Handleiding WAT 02: Rationeel omspringen met water De volgende voorzieningen komen aan bod: Watertoevoerinstallatie Kraanwerk en accessoires Toiletten en urinoirs Toiletten met (voor)compostering Zuinig gedrag Alternatieven voor drinkwater Oktober 2013: nieuwe fiche WAT 02 (uitdieping van fiche WAT 02) 7

8 Fiches van de Praktische Handleiding WAT 03: Regenwaterwinning De volgende voorzieningen komen aan bod: Opvang (voorfilters, voorfiltratie) Opslag (bezinkbak, tank) Uitrustingen van de tank (overloop, beluchter van de tank, gecontroleerd debiet, pomp,...) Oktober 2013: nieuwe fiche WAT 03 (uitdieping van fiche WAT 03) 8

9 WATER Fiches van de Praktische Handleiding WAT 04: Een beter beheer van het afvalwater op het perceel De volgende voorzieningen komen aan bod: Voorbehandelingen (vetafscheider, septische put, zeven,...) Intensieve technieken (biologische schijven, oxidatiebed,...) Extensieve technieken (vloeiveld, aangelegd moeras, beplant filterbed,...) Oktober 2013: nieuwe fiche WAT 04 (uitdieping van fiche WAT 04) 9

10 Naslagwerken die de redacteurs aanbevelen Algemeen: IBGE BIM, Waterbeheerplan, Belangrijke vragen, plan goedgekeurd door het Brussels Hoofdstedelijk Gewest in januari lbge BIM, Waterbeheerplan, Milieueffectenrapport van het ontwerp van het maatregelenprogramma dat het BHG-waterbeheerplan begeleidt CORNUT Pierre, Over water, uitgeverij Luc pire, Brussel, 2003 OFEFP, "Analyse du cycle d approvisionnement en eau et récupération d eau de pluie, Riccardo Petrella, Pour un pacte social de l'eau - Le manifeste de l'eau pour le XXIème siècle, Fides, maart Aanbevolen internetsites: Waterindicatoren (gegevens, indicatoren, boordtabel 3) en voornaamste watertoevoer en afname in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest (gedocumenteerde gegevens, water) 10

11 Naslagwerken die de redacteurs aanbevelen Regenwaterbeheer op het perceel: VLAAMSE MILIEUMAATSCHAPPIJ (VMM ), Waterwegwijzer voor architecten - een handleiding voor duurzaam watergebruik in en om de particuliere woning. VLAAMSE MILIEUMAATSCHAPPIJ (VMM ), Waterwegwijzer bouwen en verbouwen. B. CHOCAT (1994), Mieux gérer les eaux pluviales Les techniques alternatives d assainissement, Dossier Envirhonalpes, INSA de Lyon - Laboratoire Méthodes, Région Rhone-Alpes, (downloadbaar). CAGT (Communauté d Agglomération du Grand Toulouse 2006), Guide de gestion des eaux pluviales et de ruissellement, Service Assainissement, Toulouse, (downloadbaar) V. MAHAUT (2009), L'eau et la ville, le temps de la réconciliation: Jardin d'orage et nouvelles rivières urbaines, in Ecole Polytechnique de Louvain - Département AUCE - Unité ARCH Architecture et Climat., UCL (Université catholique de Louvain) 11

12 Naslagwerken die de redacteurs aanbevelen Rationeel omspringen met water: IEB (Inter-Environnement Bruxelles -2007), Aménager votre habitation pour mieux préserver le patrimoine-eau de la Région. BELGAQUA, Technische voorschriften voor binneninstallaties, Brussel, 2010 CEMAGREF & ENGEES (2006), Burkardt D., Etude des systèmes décentralisés d assainissement, critères caractérisant les toilettes écologiques, Strasbourg, France. REGION WALLONNE (2009), Méthodologie RELOSO renouveau des logements sociaux, MATRIciel / Architecture et Climat UCL. WWF-Belgique (mei 2002), Water voor morgen, een praktische gids voor duurzaam watergebruik. Aanbevolen internetsites:

13 Naslagwerken die de redacteurs aanbevelen Regenwaterwinning: VLAAMSE MILIEUMAATSCHAPPIJ, waterwegwijzer voor architecten - een handleiding voor duurzaam watergebruik in en om de particuliere woning, VU Brigitte, Récupérer les eaux de pluie, éditions Eyrolles, Paris 2007 ARENE Ile-de-France et CSTB, Récupération et utilisation de l eau de pluie dans les opérations de construction, Retours d expériences et recommandations, 2007 WTCB (2007), Groendaken: regenwaterafvoer op groendaken, De dossiers van het WTCB, 3/2006, schrift nr. 2, gecorrigeerd op 19 september Aanbevolen internetsites:

14 Naslagwerken die de redacteurs aanbevelen Een beter beheer van het afvalwater op het perceel: BADIA-GONDARD Françoise, L assainissement des eaux usées, éd. Techni.Cités, Voiron, BRIX Hans, How green are aquaculture, constructed wetlands and conventional wastewater treatment systems?, in Water Science and Technology, vol. 40, n 3, p , DINAER Laurent, La zone humide naturelle source d inspiration pour l épuration des eaux usées, TFE ULB-IGEAT, PIÉTRASANTA Yves et Daniel BONDON, Le lagunage écologique, éd. ECONOMICA, VLAAMSE MILIEUMAATSCHAPPIJ, waterwegwijzer voor architecten - een handleiding voor duurzaam watergebruik in en om de particuliere woning, Izembart Hélène et Le Boudec Bertrand, Waterscapes using plant systems to treat wastewater, CABRIT-LECLERC Sandrine (2008), Fosse septique, roseaux, bambous? Traiter écologiquement ses eaux usées, Mens, terre vivante. 14

15 Naslagwerken die de redacteurs aanbevelen Een beter beheer van het afvalwater op het perceel: Aanbevolen internetsites: (Asbl Epuvaleau) (Joseph Orzàgh informations sur l épuration sélective des eaux grises suivant le système TRAISELECT) (INASEP, Intercommunale Namuroise de Services Publics) Voorbeelden / referenties: (zuivering van grijs water Anderlecht) (MHEA, Lallaing, France) (procedé AEAR Christian HEYDEN) (procedé Living Machine - BedZED UK) 15

16 Rekentools Rekentool WAT van het Referentieel-B: De totale watercyclus van het bouwproject wordt beoordeeld aan de hand van twee indicatoren: het drinkwaterverbruik en het afvoerdebiet naar de riolering. Deze indicatoren worden berekend met behulp van een Excelwerkblad. Het doel is de inkomende en uitgaande waterstromen van het bouwproject zo klein mogelijk te houden. De indicator om het drinkwaterverbruik te vergelijken, werkt met een referentieverbruik. De indicator voor het afvoerdebiet naar de riolering wordt berekend door de afvoer van het project van de wooneenheid te vergelijken met een referentieafvoer o Kan worden gebruikt voor doeleinden van zelfevaluatie, labeling of certificatie (cf. volgende uiteenzetting) o Zal vrij toegankelijk zijn via de internetsite van het Referentieel 16

17 Rekentools REKENMODULE WATER 0 BASISGEGEVENS WONEN Kenmerken van het terrein Totale horizontale oppervlakte van het terrein [m²] (afronden op 1 decimaal) 1000,00 m² Gemiddelde helling van het terrein Eindafvoerpunt van het regenwater Aanwezigheid van bomen vlakbij Infiltratiecoëfficiënt van de bodem [mm/u] In beschermd waterwinningsgebied In beschermd Natura 2000-gebied Potentieel verontreinigde bodem Diepte van het ondergrondse watertafel ten opzichte van het niveau van het terrein (keuzemenu) (keuzemenu) (keuzemenu) (keuzemenu) (keuzemenu) (keuzemenu) (keuzemenu) < 1 % Plat Kanaal Ja 50,00 mm/u Nee Nee Nee tussen 3 en 6 m De bodem wordt als infiltreerbaar beschouwd. Het regenwater kan insijpelen in de bodem. Ga naar het volgende werkblad: 1 - Oppervlakken 17

18 Rekentools 1 OPPERVLAKTES WONEN REKENMODULE WATER Invoer van alle afvloeiingsoppervlakken van het perceel & hun kenmerken Voer alle oppervlakken van het perceel in volgens hun oriëntatie, door ze te herleiden tot hun horizontale geprojecteerde oppervlakte: voor de bestaande toestand van het project, uitsluitend in het geval van een renovatie voor de geplande toestand van het project waarbij de som van alle horizontale oppervlakken gelijk moet zijn aan de oppervlakte van het terrein die u in het vorige werkblad hebt ingevuld. De platte daken moeten worden ingevoerd in afnemende volgorde van hoogte (van hoog naar laag). Geplande toestand Naam van de oppervlakken (beknopte beschrijving, oriëntatie,...) Horizontale projectie van de oppervlakken [m²] Helling van het oppervlak Hellingscoëfficiënt Oriëntatie van het oppervlak Chelling Afvloeiingscoëfficiënt Keuze van oppervlaktebedekking Cafvloei ing gewone regen Cafvloeiing hevige regen Ogecorrigeerd gewone regen Ogecorrigeerd hevige regen Hellende daken 1 dd 100,0 m² 30 O 0,88 _Dakpannen 0,85 1,00 74,4 m² 100,0 m² 2 ug 45,0 m² 40 NO 0,64 _Dakpannen 0,85 1,00 24,5 m² 45,0 m² 3 uuui 55,0 m² 45 NO 0,57 _Leien 0,85 1,00 26,6 m² 55,0 m² 4 utut 58,0 m² 40 W 1,18 _Dakpannen 0,85 1,00 58,2 m² 58,0 m² 5 fee 554,0 m² 45 ZW 1,43 _Extensief groendak 0,50 1,00 396,1 m² 554,0 m² Platte daken De platte daken moeten worden ingevoerd in afnemende volgorde van hoogte (van hoog naar laag) 1 ee 50,0 m² 1,00 _Bitumendak 0,75 1,00 37,5 m² 50,0 m² 2 gd 59,0 m² 1,00 _Intensief groendak 40 cm 0,25 1,00 14,8 m² 59,0 m² 3 oo 58,0 m² 1,00 _Extensief groendak 10 cm 0,50 1,00 29,0 m² 58,0 m² 4 oofdfd 85,0 m² 1,00 _Intensief groendak 20 cm 0,25 1,00 21,3 m² 85,0 m² 5 fu 145,0 m² 1,00 _Opslagdak bitumen 0,75 1,00 108,8 m² 145,0 m² Total ,0 m² 791,0 m² 1209,0 m² Andere oppervlakken (terras, tuinlaan, pad, sportterrein, tuin, park, ) 1 oprit 200,0 m² _Straatstenen + cementvoegen 0,80 1,00 160,0 m² 200,0 m² 2 parking 50,0 m² _Asfalt 0,00 1,00 0,0 m² 50,0 m² 3 tuin 600,0 m² _Tuin, bloemperk, grasperk 0,00 0,00 0,0 m² 0,0 m² 4 hjuf 466,0 m² _Bosje 0,00 0,00 0,0 m² 0,0 m² 5 du 789,0 m² _Straatstenen + cementvoegen 0,80 1,00 631,2 m² 789,0 m² 6 kht 46,0 m² _Tuin, bloemperk, grasperk 0,00 0,00 0,0 m² 0,0 m² 7 ot 499,0 m² _Tuin, bloemperk, grasperk 0,00 0,00 0,0 m² 0,0 m² Total ,0 m² 791,2 m² 1039,0 m² Total ,0 m² 1582,2 m² 2248,0 m² Opgelet: het totaal komt niet overeen met de totale oppervlakte van het terrein: gelieve te verbeteren! -2859,0 m² moeten in de tabel worden toegevoegd Ondoorlate ndheid perceel: 158,2% 224,8% 18

19 ee gd oo oofdfd fu ee gd oo oofdfd fu Water Rekentools 2 WATERBOUWKUNDIG SCHEMA WONEN REKENMODULE WATER Waterbouwkundig schema Op dit werkblad kan u het waterbouwkundig schema van het perceel in de geplande toestand invoeren. Elk afvloeiingsoppervlak moet verbonden zijn met een waterdoorvoersysteem afhankelijk van de afvloeiingsniveaus. Het water komt geleidelijk dichter bij het uiteindelijke afvoerpunt van het perceel. Een netwerk is een geheel van aftakkingen dat het afvloeiwater naar een te dimensioneren voorziening voert, net voor het uiteindelijke afvoerpunt. Het geeft het traject weer dat het regenwater aflegt van het oppervlak waarop het neerkomt tot aan de stroomafwaarts gelegen te dimensioneren voorziening, Aangezien deze tool bedoeld is voor kleinere projecten (<1 000 m²) bestaat ook de mogelijkheid dat er twee verschillende netwerken zijn. Bijvoorbeeld, het ene aan de voorkant en het andere aan de achterkant of naast het gebouw. Voor elk van deze netwerken moet een voorziening voor regenwaterbeheer worden gedimensioneerd. Indien één netwerk volstaat, moet geen tweede netwerk worden gebruikt. Houd er rekening mee dat alleen netwerk 1 een recuperatietank kan omvatten. Stap 1 Vul eerst deze kolom in Stap 2 Stap 3 Indien de eerste stap is uitgevoerd, dient u Vul de beschikbare deze kolom in te vullen voor netwerk 1 velden in indien een van de platte daken van netwerk 2 een opslagdak is Keuze van netwerk Alle afvloeiwater komt bij voorkeur in netwerk 1 terecht. Kruis netwerk 2 alleen aan indien dit absoluut noodzakelijk is. Komt dit water op een plat dak terecht? Zo ja, welk van de onderstaande types? NETWERK 1 NETWERK 2 Komt dit water in de eventuele recuperatietan k terecht? Komt dit water op een plat dak terecht? Zo ja, welk van de onderstaande types? Eventuele foutmeldingen Voor een correct gebruik van deze tool dient u uw keuze op zodanige wijze in te voeren of te corrigeren dat er geen foutmelding verschijnt in deze kolom. Hellende daken 1 dd 100,0m² Netwerk 1 Nee Ja 2 ug 45,0m² Netwerk 1 Ja 3 uuui 55,0m² Netwerk 2 4 utut 58,0m² Netwerk 1 Nee Ja 5 fee 554,0m² Netwerk 2 Platte daken 1 ee 50,0m² Netwerk 1 Ja Ja 2 gd 59,0m² Netwerk 2 3 oo 58,0m² Netwerk 1 Nee 4 oofdfd 85,0m² Netwerk 2 5 fu 145,0m² Netwerk 1 Ja Andere oppervlakken 1 oprit 200,0m² Netwerk 1 2 parking 31,0m² Netwerk 1 3 tuin 32,0m² Netwerk 1 4 hjuf 33,0m² Netwerk 1 5 du 34,0m² Netwerk 2 6 kht 35,0m² Netwerk 2 7 ot 36,0m² Netwerk 1 Maximale oppervlakte die op onbebouwde ruimten kan worden benut voor een voorziening (geul, gracht, infiltratieput ): Voor netwerk 1 100,0 m² Aan de hand van deze waarden berekent de tool de plaats die de voorzieningen innemen. Indien niets anders wordt ingevuld, is 10 m² Voor netwerk 2 10,0 m² de standaardwaarde. Ga naar het volgende werkblad: 3 19

20 Rekentools REKENMODULE WATER 3 VERBRUIK DRINKWATER EN REGENWATER WONEN 1 Evaluatie van het regenwateraanbod: opvang van water In het werkblad "1_Oppervlakken" hebt u de afvloeiingsoppervlakken op het dak geselecteerd, en in werkblad "2_Waterbouwkundig Schema" hebt u de oppervlakken gekozen die de recuperatietank voeden. Kies voor elk dak het type van filter dat tussen de regenpijp en de tank wordt geplaatst, Filter stroomopwaarts van de Horizontaal oppervlak Chelling Cafvloeiing Voedt de tank tank Cfilter Gecorrigeerde oppervlakte Hellende daken 1 dd 100,00 m² 0,88 0,85 Ja _Filter Wilo "Duo" 0,99 73,63 m² 2 ug 45,00 m² 0,64 0,85 Ja - 0,00 0,00 m² 3 uuui 55,00 m² 0,57 0,85 0,00-0,00 0,00 m² 4 utut 58,00 m² 1,18 0,85 Ja - 0,00 0,00 m² 5 fee 554,00 m² 1,43 0,50 0,00-0,00 0,00 m² Platte daken 1 ee 50,00 m² 1,00 0,75 Ja _Centrifugaalfilter 0,95 35,63 m² 2 gd 59,00 m² 1,00 0,25 0,00-0,00 0,00 m² 3 oo 58,00 m² 1,00 0,50 Nee - 0,00 0,00 m² 4 oofdfd 85,00 m² 1,00 0,25 0,00-0,00 0,00 m² 5 fu 145,00 m² 1,00 0,75 Ja - 0,00 0,00 m² Totaal naar tank: 1151,00 m² Kies de juiste filters voor elk dak! 2 Evaluatie van de regenwater- en drinkwaterbehoefte Totaal gecorrigeerde oppervlakte: 109,26 m² Aantal bewoners in de wooneenheid (=aantal slaapkamers +1) referentieverbruik per bewoner 5 bewoners 119 l/d.pers totaal referentieverbruik wooneenheid 595 liter/dag Invoegen van toestellen (de onderstaande waarden die standaard zijn ingevuld, vormen het Belgische gemiddelde. U kan een meer gedetaillerde berekening doen door het aantal en types toestellen in te voeren. U kan ook een andere waarde invullen als u het verbruik kent. ) referentie project Verbruiksposten water per persoon Gemiddelde Belgische woningen [l/d.pers] ter info Type toestel Aantal toestellen Verbruik (l/d.persoon.toestel) Verbruik [l/d.pers] % gebruik door afvalwater? Tank Wordt voor deze toepassing Water dat kan worden regenwater gebruikt? vervangen door regenwater Wc 43 wc 9l % Ja l 42 0 Ja 0 6l Nee 0 6-4l 28 0 Ja 0 6-3l 24 0 Ja l 18 0 Nee 0 compost 0 0 Nee 0 Tuin Ja 5 Schoonmaak woning Ja 2 Schoonmaak wagen Ja 3 20

21 Rekentools 4-2.5l 18 0 Nee 0 compost 0 0 Nee 0 Tuin Ja 5 Schoonmaak woning Ja 2 Schoonmaak wagen Ja 3 Was Nee 0 Hygiëne 39 bad 200 l 57 0 Nee l 43 0 Nee l Nee 0 65 l 19 0 Nee 0 douchekop 30 liter/min Nee 0 20 liter / min 71 0 Nee 0 11 liter / min Nee 0 7 liter / min 25 0 Nee 0 Vaat Nee 0 Koken/voeding Nee 0 Diversen zwembad Nee 0 jacuzzi Nee 0 Totaal 119 l/d.pers totaal berekend drinkwaterverbruik 119 l/d.pers Totaal: 37 l/d.pers De geselecteerde vraag naar regenwater is afgestemd op het aanbod van afvloeiwater. Het geselecteerde aantal verbruiksposten komt overeen met de dakoppervlakte en met de hoeveelheid water die potentieel kan worden opgevangen. Conclusie voor het verbruik: 37 l/d.pers ofwel: x 5 pers 185 l/d Totaal voor het gezin: 109,3 m² Voor een gecorrigeerde 185 l/d / 109,3 m² x 100 oppervlakte van: Dus, voor een gecorrigeerde dakoppervlakte van 100 m²: = Verbruik voor de opvang op een gecorrigeerde dakoppervlakte van 100 m² : 169,3 l/d.100m² Resultaat Drinkwaterverbruik Aantal personen Totaal hemelwaterverbruik per woning Totaal hemelwaterverbruik per persoon : 5 bewoners 185 l/d 37 l/d.pers Totaal grijs water verbruik per persoon : 5 l/d.pers Totaal drinkwaterverbruik per persoon : 77 l/d.pers 21

22 Rekentools REKENMODULE WATER 4 AFVOER WONEN Is er een gescheiden afvoer van afvalwater en regenwater? ja weging afvoer afvalwater 100% weging afvoer regenwater 50% 1 afvoer na gebruik in de woning Projectafvoer (l/dag) 596 l/d 2 hemelwater dat van het dak afvloeit en niet in de regenwatertank terechtkomt plat gecorrigeerde dakoppervlakte niet aangesloten op tank hellend gecorrigeerde dakoppervlakte niet aangesloten op tank 0 m² 0 m² V (run-off) 0 l/d 3 hemelwater van verharde oppervlakken oprit parking tuin hjuf du Gecorrigeerde oppervlakte van de verharding 160 m² 0 m² 0 m² 0 m² 0 m² V(run-off) 373 l/d 0 l/d 0 l/d 0 l/d 0 l/d Type afvoer afvalwater regenwater regenwater regenwater regenwater Afvoer afvalwater 373 l/d 0 l/d 0 l/d 0 l/d 0 l/d Afvoer regenwater 0 l/d 0 l/d 0 l/d 0 l/d 0 l/d Afvoer irrigatie 0 l/d 0 l/d 0 l/d 0 l/d 0 l/d 4 hemelwater overloop van de regenwatertank V(run-off) V (werkelijk gebruik hemelwater) 1842 liter/dag 185 liter/dag V (overloop) 1657 l/d Type afvoer overloop tank regenwater afvoer Afvoer afvalwater Afvoer regenwater Afvoer irrigatie 0 l/d 829 l/d 0 l/d 5 Resultaat projectafvoer Afvoer afvalwater Afvoer regenwater Afvoer irrigatie 969 l/d 829 l/d 0 l/d 6 Berekening referentieverbruik Aantal personen 5 bewoners Referentieafvoer van de afvoer van afvalwater, rekening houdend met wegingsfactor 595 l/d V (run-off)referentie 2534 liter/dag Referentieafvoer van regenwater, rekening houdens met wegingsfactor 1267 l/d 22

23 Rekentools REKENMODULE WATER 5 RESULTATEN KANTOR INFILTRATIE EN BUFFERING VAN REGENWATER: afvloeingsdebiet Maximaal uitlaatdebiet beperkt tot 1 l/s/ha voor regenbui met terugkeerperiode van 10 jaar maatregel 01-02: DRINKWATERVERBRUIK Oppervlakte van de buffering voorziening 50,00 m³ Hoogte wateropslag in bufferingvoorziening 10,00 cm berekende Ledigingstijd 8,00 h doelstelling ledigingstijd 12 h verhouding berekende/doelstelling ledigingstijd 67% Opgeslagen watervolume 500,00 m³ Totaal drinkwaterverbruik per persoon per dag 77 l/d.pers l/d/pers Totaal referentieverbruik 119 l/d/pers berekening door ontwerper toe te voegen maatregel Projectverbruik/referentieverbr. 65% Besparing 35% AFVOERDEBIET NAAR RIOLERING Totale afvoer project naar de riolering 969 l/d Totale afvoer referentie naar de riolering 595 l/d maatregel Projectafvoer/ referentieafvoer 163% Besparing -63% 23

24 Toegang tot de praktische handleiding (herhaling): Praktische handleiding voor de duurzame bouw en renovatie van kleine gebouwen: pz55emwhixjvnt0em155))/guide_nl.aspx Alle fiches (die op dit moment worden uitgediept) zullen in de toekomst de doelstellingen en indicatoren van het Ref-bevatten Opgelet: deze nieuwe versie is nog niet beschikbaar! 24

25 Contactpersoon Liesbet TEMMERMAN Architecte & onderzoeker Gegevens: : liesbet.temmerman@ceraa.be 25

26 Dank u voor uw aandacht. 26