Opleiding Duurzaam Gebouw : Algemene opleiding

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Opleiding Duurzaam Gebouw : Algemene opleiding"

Transcriptie

1 Opleiding Duurzaam Gebouw : Algemene opleiding Leefmilieu Brussel INTEGRATIE VAN CRITERIA EN EISEN INZAKE DUURZAAM BOUWEN IN LASTENBOEKEN Liesbet TEMMERMAN CERAA vzw Opleiding tot stand gebracht door de Stadswinkel vzw.

2 Criteria duurzaam bouwen integreren in lastenboeken Of Wat zijn de eigenheden van duurzaam bouwen en hoe zet je over naar een lastenboek? 2

3 Eigenheden van duurzaam bouwen: Transversale en holistische benadering Différents points de vue selon l acteur (gestionnaire de l environnement, architecte, entrepreneur, auditeur, certificateur, MO public ou privé, ) Lien entre conception durable et prescriptions du cahier des charges Te behalen prestaties inzake duurzaamheid Niveau d isolation thermique, besoin net en énergie, débit de fuite, Fixer des objectifs dans un cahier des performances Specifieke en/of nieuwe materialen en technieken Isolation par flocage de cellulose, peintures naturelles, Définir les moyens dans un cahier des charges descriptif Specifieke uitvoering / plaatsing Exigences nouvelles et saut qualitatif indispensable pour certains ouvrages Contrôler et certifier 3

4 Eigenheden van duurzaam bouwen: Transversale en holistische benadering Verschillende invalshoeken volgens rol (milieubeheerder, architect, aannemer, auditor, certificeerder, openbare of private bouwheer, ) Lien entre conception durable et prescriptions du cahier des charges Te behalen prestaties inzake duurzaamheid Niveau d isolation thermique, besoin net en énergie, débit de fuite, Fixer des objectifs dans un cahier des performances Specifieke en/of nieuwe materialen en technieken Isolation par flocage de cellulose, peintures naturelles, Définir les moyens dans un cahier des charges descriptif Specifieke uitvoering / plaatsing Exigences nouvelles et saut qualitatif indispensable pour certains ouvrages Contrôler et certifier 4

5 Methodologie LEnSE voor de ontwikkeling van een label voor gebouwen met een erkende prestatie inzake milieu, sociale en economische aspecten 3 pijlers 11 objectieven 5

6 De HQE-methodologie (Haute Qualité Environnementale) 14 objectieven om bouwheren en ontwerpers bij te staan in het structureren van hun doelstellingen 6

7 Praktische handleiding voor het bouwen en verbouwen van gebouwen < 1000 m² - Leefmilieu Brussel GRONDGEBIED Eigenschappen van duurzame ontwerpen in relatie tot hun stedelijke context, op het vlak van sociale interactie, alternatieve mobiliteit, stadslandschap en biodiversiteit ENERGIE Alle toepassingen en oplossingen om een energieefficiënt gebouw te realiseren, gebaseerd op zowel het beperken van de energiebehoefte als de optimale en gepaste keuze van energiesystemen en bronnen om aan de resterende vraag te voldoen WATER De middelen om tot een geïntegreerd waterbeheer te komen, door een aangepast gebruik, zuivering en regenwater, zodat het project zich plaatst in de watercyclus MATERIE De te nemen stappen, van bij de ecologische keuze van materialen tot en met het afvalbeheer, om te komen tot een ontwerp dat over zijn volledige levenscycles rekening houdt met het eindige karakter van grondstoffen COMFORT EN GEZONDHEID De middelen die het ontwerp geschikt maken voor de gebruikers inzake gezondheid, comfort en ruimtelijke planning, voor een hernieuwd woon- en werkplezier 7

8 Transversale aanpak Functies Lastenboek Vakmensen Regenwateropvang en - afloop Dak en zinkwerken Dakbedekker, zinkplaatser Horizontaal verloop en opslag Afvoer, grondwerken Ruwbouw Verdeling Sanitair Loodgieter Doelstellingen Percentage recuperatie Opslagcapaciteit Debiet Voorbeeld: regenwaterterugwinning 8

9 Eigenheden van duurzaam bouwen: Transversale en holistische benadering Verschillende invalshoeken volgens rol (milieubeheerder, architect, aannemer, auditor, certificeerder, openbare of private bouwheer, ) Verband tussen duurzaam ontwerp en lastenboek Te behalen prestaties inzake duurzaamheid Niveau d isolation thermique, besoin net en énergie, débit de fuite, Fixer des objectifs dans un cahier des performances Specifieke en/of nieuwe materialen en technieken Isolation par flocage de cellulose, peintures naturelles, Définir les moyens dans un cahier des charges descriptif Specifieke uitvoering / plaatsing Exigences nouvelles et saut qualitatif indispensable pour certains ouvrages Contrôler et certifier 9

10 Lastenboek HOOFDSTUK 0 HOOFDSTUK 1 HOOFDSTUK 2 HOOFDSTUK 3 HOOFDSTUK 4 HOOFDSTUK 5 HOOFDSTUK 6 HOOFDSTUK 7 HOOFDSTUK 8 HOOFDSTUK 9 AANNEMING / WERF INFRASTRUCTUUR RUWBOUW DAKWERKEN GEVEL BINNENAFWERKING TECHNIEK / VLOEISTOFFEN TECHNIEK / ELECTRICITEIT SCHILDERWERKEN BUITENAANLEG Regenwater -recuperatie 10

11 Eigenheden van duurzaam bouwen: Transversale en holistische benadering Verschillende invalshoeken volgens rol (milieubeheerder, architect, aannemer, auditor, certificeerder, openbare of private bouwheer, ) Verband tussen duurzaam ontwerp en lastenboek Te behalen prestaties inzake duurzaamheid Niveau thermische isolatie, netto energievraag, debieten, Fixer des objectifs dans un cahier des performances Specifieke en/of nieuwe materialen en technieken Isolation par flocage de cellulose, peintures naturelles, Définir les moyens dans un cahier des charges descriptif Specifieke uitvoering / plaatsing Exigences nouvelles et saut qualitatif indispensable pour certains ouvrages Contrôler et certifier 11

12 Eigenheden van duurzaam bouwen: Transversale en holistische benadering Verschillende invalshoeken volgens rol (milieubeheerder, architect, aannemer, auditor, certificeerder, openbare of private bouwheer, ) Verband tussen duurzaam ontwerp en lastenboek Te behalen prestaties inzake duurzaamheid Niveau thermische isolatie, netto energievraag, debieten, Doelstellingen verankeringen in prestatiegerelateerde clausules Specifieke en/of nieuwe materialen en technieken Isolation par flocage de cellulose, peintures naturelles, Définir les moyens dans un cahier des charges descriptif Specifieke uitvoering / plaatsing Exigences nouvelles et saut qualitatif indispensable pour certains ouvrages Contrôler et certifier 12

13 13

14 14

15 15

16 Eigenheden van duurzaam bouwen: Transversale en holistische benadering Verschillende invalshoeken volgens rol (milieubeheerder, architect, aannemer, auditor, certificeerder, openbare of private bouwheer, ) Verband tussen duurzaam ontwerp en lastenboek Te behalen prestaties inzake duurzaamheid Niveau thermische isolatie, netto energievraag, debieten, Doelstellingen verankeringen in prestatiegerelateerde clausules Specifieke en/of nieuwe materialen en technieken Isolatie door inblazen van cellulosevlokken, natuurverven, Définir les moyens dans un cahier des charges descriptif Specifieke uitvoering / plaatsing Exigences nouvelles et saut qualitatif indispensable pour certains ouvrages Contrôler et certifier 16

17 Eigenheden van duurzaam bouwen: Transversale en holistische benadering Verschillende invalshoeken volgens rol (milieubeheerder, architect, aannemer, auditor, certificeerder, openbare of private bouwheer, ) Verband tussen duurzaam ontwerp en lastenboek Te behalen prestaties inzake duurzaamheid Niveau thermische isolatie, netto energievraag, debieten, Doelstellingen verankeringen in prestatiegerelateerde clausules Specifieke en/of nieuwe materialen en technieken Isolatie door inblazen van cellulosevlokken, natuurverven, Methodes en technieken specifiëren d.m.v. beschrijvend lastenboek Specifieke uitvoering / plaatsing Exigences nouvelles et saut qualitatif indispensable pour certains ouvrage 17

18 Raadgevende handleidingen energetisch en duurzaam ontwerpen van collectieve huisvestingsprojecten Beheerders Ontwerpers Contrôler et certifier 18

19 Praktische handleiding bouwen en renoveren (BIM) Motivering: principes doelstellingen overzicht van technieken Beslissing: elementen voor een duurzame keuze Concretisering: uitvoering bijkomende informatiecontrôler et certifier 19

20 Eigenheden van duurzaam bouwen: Transversale en holistische benadering Verschillende invalshoeken volgens rol (milieubeheerder, architect, aannemer, auditor, certificeerder, openbare of private bouwheer, ) Verband tussen duurzaam ontwerp en lastenboek Te behalen prestaties inzake duurzaamheid Niveau thermische isolatie, netto energievraag, debieten, Doelstellingen verankeringen in prestatiegerelateerde clausules Specifieke en/of nieuwe materialen en technieken Isolatie door inblazen van cellulosevlokken, natuurverven, Methodes en technieken specifiëren d.m.v. beschrijvend lastenboek Specifieke uitvoering / plaatsing Nieuwe eisen en kwaliteitsverhoging noodzakelijk voor bepaalde werken Contrôler et certifier 20

21 Eigenheden van duurzaam bouwen: Transversale en holistische benadering Verschillende invalshoeken volgens rol (milieubeheerder, architect, aannemer, auditor, certificeerder, openbare of private bouwheer, ) Verband tussen duurzaam ontwerp en lastenboek Te behalen prestaties inzake duurzaamheid Niveau thermische isolatie, netto energievraag, debieten, Doelstellingen verankeringen in prestatiegerelateerde clausules Specifieke en/of nieuwe materialen en technieken Isolatie door inblazen van cellulosevlokken, natuurverven, Methodes en technieken specifiëren d.m.v. beschrijvend lastenboek Specifieke uitvoering / plaatsing Nieuwe eisen en kwaliteitsverhoging noodzakelijk voor bepaalde werken Contrôle en certificatie 21

22 Eigenheden van duurzaam bouwen: Transversale en holistische benadering Verschillende invalshoeken volgens rol (milieubeheerder, architect, aannemer, auditor, certificeerder, openbare of private bouwheer, ) Verband tussen duurzaam ontwerp en lastenboek Te behalen prestaties inzake duurzaamheid Niveau thermische isolatie, netto energievraag, debieten, Doelstellingen verankeringen in prestatiegerelateerde clausules Specifieke en/of nieuwe materialen en technieken Isolatie door inblazen van cellulosevlokken, natuurverven, Methodes en technieken specifiëren d.m.v. beschrijvend lastenboek Specifieke uitvoering / plaatsing Nieuwe eisen en kwaliteitsverhoging noodzakelijk voor bepaalde werken Contrôle en certificatie 22

23 Andere voorbeelden van hulpmiddelen: Principes: - Helpt de ontwerper om te kiezen voor materialen en technieken met een zo klein mogelijk milieuimpact - De aandacht vestigen op de oplossingen die voor eenzelfde functie of prestatie de minste impact hebben. - Levert informatie betreffende de milieuimpact van materialen en technieken tijdens de productie-, gebruiks- en afvalfase - Aanvulling op de CAN-hoofdstukken (Catalogue des Articles Normalisés) -Technische fiches van elk Eco-devis onling beschikbaar op de website van Eco-bau 23

24 Vooruitzichten «ONTWIKKELING BELGISCH REFERENTIEEL VOOR LABELISERING EN CERTIFICATIE VAN DUURZAME GEBOUWEN» 24

25 Specifiek voor openbare aanbestedingen: Hulpmiddelen zijn beschikbaar voor het opstellen van lastenboek met integratie van criteria en eisen inzake duurzaam bouwen Overheden kunnen deze hulpmiddelen gebruiken om prestatie-eisen op te leggen Ontwerpers kunnen deze hulpmiddelen gebruiken om de technieken en plaatsingsvoorschriften te omschrijven en de controle ervan uit te voeren Het aankomende referentiëel zal het mogelijk maken, onder impuls van de overheden, om de mogelijkheden van de sector ten volle te benutten 25

26 Dank voor uw aandacht Liesbet Temmerman CERAA asbl - liesbet.temmerman@ceraa.be 26

Opleiding Duurzaam Gebouw : Algemene opleiding

Opleiding Duurzaam Gebouw : Algemene opleiding Opleiding Duurzaam Gebouw : Algemene opleiding Leefmilieu Brussel VOORSTELLING VAN DE DIENST FACILITATOR DUURZAME GEBOUWEN EN VAN EEN STAAL VAN ECOLOGISCHE MATERIALEN Liesbet TEMMERMAN DIENST FACILITATOR

Nadere informatie

Opleiding voor een ecologische keuze van bouwmaterialen

Opleiding voor een ecologische keuze van bouwmaterialen Opleiding voor een ecologische keuze van bouwmaterialen Leefmilieu Brussel Afd. Energie, Lucht, Klimaat et Geluid Dpt Ecoconstructie Sophie Duterne 21/04/09 Opleiding voor een ecologische keuze van bouwmaterialen

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw: Duurzame materialen: hoe kiezen?

Opleiding Duurzaam Gebouw: Duurzame materialen: hoe kiezen? Opleiding Duurzaam Gebouw: Duurzame materialen: hoe kiezen? Leefmilieu Brussel Duurzaam materiaalgebruik: problematiek en uitdagingen Liesbet TEMMERMAN cera a vzw Doelstelling(en) van de presentatie Stilstaan

Nadere informatie

OPLEIDING DUURZAAM GEBOUW

OPLEIDING DUURZAAM GEBOUW OPLEIDING DUURZAAM GEBOUW ISOLATIEMATERIALEN: HOE KIEZEN? LENTE 2018 Om te beginnen: de context Liesbet TEMMERMAN CERAA vzw De context: Beoordeling van een staal Voor u op tafel ligt een staal thermische

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw: Duurzame materialen: hoe kiezen? Leefmilieu Brussel

Opleiding Duurzaam Gebouw: Duurzame materialen: hoe kiezen? Leefmilieu Brussel Opleiding Duurzaam Gebouw: Duurzame materialen: hoe kiezen? Leefmilieu Brussel Duurzaam materiaalgebruik: problematiek en uitdagingen Liesbet TEMMERMAN cera a asbl Doelstellingen van de presentatie Stilstaan

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw : Duurzaam bouwen van A tot Z

Opleiding Duurzaam Gebouw : Duurzaam bouwen van A tot Z Opleiding Duurzaam Gebouw : Duurzaam bouwen van A tot Z Leefmilieu Brussel INLEIDING: DE DUURZAME BOUW EN RENOVATIE VAN GEBOUWEN Liesbet TEMMERMAN cera a asbl Doelstellingen van de presentatie Begrijpen

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw: Duurzame materialen: hoe kiezen? Leefmilieu Brussel

Opleiding Duurzaam Gebouw: Duurzame materialen: hoe kiezen? Leefmilieu Brussel Opleiding Duurzaam Gebouw: Duurzame materialen: hoe kiezen? Leefmilieu Brussel Duurzaam materiaalgebruik: problematiek en uitdagingen Liesbet TEMMERMAN cera a asbl Doelstellingen van de presentatie Stilstaan

Nadere informatie

OPLEIDING MATERIALEN IN DUURZAME GEBOUWEN

OPLEIDING MATERIALEN IN DUURZAME GEBOUWEN OPLEIDING MATERIALEN IN DUURZAME GEBOUWEN Dag1.1 Voorstellingvan de opleiding Pierre Willem info@ecorce.be www.ecorce.be 3 INHOUDSOPGAVE DE OPLEIDING"DUURZAME GEBOUWEN" GRAFISCHE VOORSTELLINGEN 4 DE OPLEIDING

Nadere informatie

OPLEIDING DUURZAAM GEBOUW: PASSIEF EN (ZEER) LAGE ENERGIE

OPLEIDING DUURZAAM GEBOUW: PASSIEF EN (ZEER) LAGE ENERGIE OPLEIDING DUURZAAM GEBOUW: PASSIEF EN (ZEER) LAGE ENERGIE Dag 1.5 Globale aanpak LENTE 2013 Stéphan Truong Beheerder van de opleiding voor rekening van Leefmilieu Brussel TRAINING.IBGEBIM@ecorce.be 2 DOELSTELLING(EN)

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw:

Opleiding Duurzaam Gebouw: Opleiding Duurzaam Gebouw: Isolatiematerialen: hoe kiezen? Leefmilieu Brussel OM TE BEGINNEN: DE CONTEXT Liesbet TEMMERMAN cera a vzw De context: Beoordeling van een staal Voor u op tafel ligt een staal

Nadere informatie

OPLEIDING DUURZAAM GEBOUW: PASSIEF EN (ZEER) LAGE ENERGIE

OPLEIDING DUURZAAM GEBOUW: PASSIEF EN (ZEER) LAGE ENERGIE OPLEIDING DUURZAAM GEBOUW: PASSIEF EN (ZEER) LAGE ENERGIE Dag 1.1 Inleiding LENTE 2013 Stéphan Truong Beheerder van de opleiding voor rekening van Leefmilieu Brussel TRAINING.IBGEBIM@ecorce.be 2 INHOUDSOPGAVE

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw:

Opleiding Duurzaam Gebouw: Opleiding Duurzaam Gebouw: Binnenhuispolluenten: hoe ze te beperken? Leefmilieu Brussel REKENING HOUDEN MET GEZONDHEIDSASPECTEN IN UW PROJECT Enkele concrete aanknopingspunten & rondetafelgesprek Liesbet

Nadere informatie

HUIDIGE CONTEXT: EVOLUTIE VAN DE SECTOR NAAR EEN GROTERE BETROKKENHEID VAN DE ACTOREN IN HET PROJECT.

HUIDIGE CONTEXT: EVOLUTIE VAN DE SECTOR NAAR EEN GROTERE BETROKKENHEID VAN DE ACTOREN IN HET PROJECT. 1 In teamverband bouwen: kwaliteit, doeltreffendheid, snelheid! Leefmilieu Brussel HUIDIGE CONTEXT: EVOLUTIE VAN DE SECTOR NAAR EEN GROTERE BETROKKENHEID VAN DE ACTOREN IN HET PROJECT. Liesbet TEMMERMAN

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw: Thermische isolatiematerialen: hoe kiezen? Leefmilieu Brussel

Opleiding Duurzaam Gebouw: Thermische isolatiematerialen: hoe kiezen? Leefmilieu Brussel Opleiding Duurzaam Gebouw: Thermische isolatiematerialen: hoe kiezen? Leefmilieu Brussel WORKSHOP KEUZE VAN THERMISCHE ISOLATIE: Illustratie aan de hand van een concreet voorbeeld Liesbet TEMMERMAN & Laurent

Nadere informatie

OPLEIDING BEHEER VAN AFVAL IN DUURZAME GEBOUWEN

OPLEIDING BEHEER VAN AFVAL IN DUURZAME GEBOUWEN OPLEIDING BEHEER VAN AFVAL IN DUURZAME GEBOUWEN Dag1.1 Voorstelling van de opleiding Pierre Willem info@ecorce.be www.ecorce.be 3 INHOUDSOPGAVE DE OPLEIDING "DUURZAME GEBOUWEN" GRAFISCHE VOORSTELLINGEN

Nadere informatie

PRESENTATION DE L AVANT-PROJET VOORONTWERP PRESENTATIE

PRESENTATION DE L AVANT-PROJET VOORONTWERP PRESENTATIE REGIE FONCIERE DES PROPRIETES COMMUNALES - VILLE DE BRUXELLES GRONDREGIE VAN DE STADSEIGENDOMMEN - STAD BRUSSEL PRESENTATION DE L AVANT-PROJET VOORONTWERP PRESENTATIE MAISON DE QUARTIER BUURTHUIS ROSSIGNOL

Nadere informatie

Brussels Greenbizz. Een duurzaam gebouw ontwerpen met behulp van dynamische simulaties. Toon POSSEMIERS Algemeen directeur, Cenergie cvba

Brussels Greenbizz. Een duurzaam gebouw ontwerpen met behulp van dynamische simulaties. Toon POSSEMIERS Algemeen directeur, Cenergie cvba Brussels Greenbizz Een duurzaam gebouw ontwerpen met behulp van dynamische simulaties Toon POSSEMIERS Algemeen directeur, Cenergie cvba 20 oktober 2016 Antwerpen Het project Thermisch comfort Visueel comfort

Nadere informatie

OPLEIDING DUURZAME PASSIEF-EN (ZEER) LAGE- ENERGIEGEBOUWEN

OPLEIDING DUURZAME PASSIEF-EN (ZEER) LAGE- ENERGIEGEBOUWEN OPLEIDING DUURZAME PASSIEF-EN (ZEER) LAGE- ENERGIEGEBOUWEN LENTE 2012 Pierre WILLEM écorcesprl team@ecorce.be www.ecorce.be OPLEIDING DUURZAME PASSIEF-EN (ZEER) LAGE- ENERGIEGEBOUWEN Dag 1 Inleiding Muriel

Nadere informatie

De erfgoedwaarden van de Brusselse huizen Troeven en beperkingen voor een duurzame renovatie

De erfgoedwaarden van de Brusselse huizen Troeven en beperkingen voor een duurzame renovatie 1 Home Passive Home Brusselse stadsrijwoningen gerenoveerd tot passief, laag- of zeer lageenergiehuizen Leefmilieu Brussel De erfgoedwaarden van de Brusselse huizen Troeven en beperkingen voor een duurzame

Nadere informatie

OPLEIDING DUURZAAM GEBOUW

OPLEIDING DUURZAAM GEBOUW OPLEIDING DUURZAAM GEBOUW ISOLATIEMATERIALEN: HOE KIEZEN? LENTE 2018 Conclusies en perspectieven Liesbet TEMMERMAN CERAA vzw Conclusies & perspectieven 1ste criterium bij keuze bouwmateriaal of -product:

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw:

Opleiding Duurzaam Gebouw: Opleiding Duurzaam Gebouw: Hergebruik van materialen en bouwelementen Leefmilieu Brussel Hergebruik in overheidsopdrachten: de praktijk 5 projecten tussen 2004 en 2015 Jean-Philippe Possoz aa-ar sprl Ulg

Nadere informatie

HULPMIDDELEN VOOR ECO-CONSTRUCTIE EN DUURZAME WIJKEN

HULPMIDDELEN VOOR ECO-CONSTRUCTIE EN DUURZAME WIJKEN HULPMIDDELEN VOOR ECO-CONSTRUCTIE EN DUURZAME WIJKEN INTRODUCTIE in het Brusselse Hoofdstedelijk Gewest Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest steunt actief milieuvriendelijke bouwprojecten. De acties in dit

Nadere informatie

Seminarie Duurzaam Bouwen In teamverband bouwen: kwaliteit, doeltreffendheid, snelheid. Leefmilieu Brussel

Seminarie Duurzaam Bouwen In teamverband bouwen: kwaliteit, doeltreffendheid, snelheid. Leefmilieu Brussel 1 Seminarie Duurzaam Bouwen In teamverband bouwen: kwaliteit, doeltreffendheid, snelheid Leefmilieu Brussel De participerende procedure in dienstverlenende projecten: toekomstige bewoners betrekken voor

Nadere informatie

OPLEIDINGEN BEHEER VAN WATER IN GEBOUWEN 2008. Voorstelling

OPLEIDINGEN BEHEER VAN WATER IN GEBOUWEN 2008. Voorstelling OPLEIDINGEN BEHEER VAN WATER IN GEBOUWEN 2008 Voorstelling Een nieuwe opleidingscyclus in ecologisch bouwen Bouwen, renoveren of beheren van gebouwen met respect voor het milieu is vandaag onontkoombaar.

Nadere informatie

OPLEIDING VOOR EEN ECOLOGISCHE

OPLEIDING VOOR EEN ECOLOGISCHE OPLEIDING VOOR EEN ECOLOGISCHE KEUZE VAN BOUWMATERIALEN Met deze opleiding wil Leefmilieu Brussel aan verschillende professionele actoren de gelegenheid bieden om zich in te wijden of te perfectioneren

Nadere informatie

Luchtdichtheid, van het ontwerp tot op de werf

Luchtdichtheid, van het ontwerp tot op de werf Seminarie Duurzaam Bouwen: Luchtdichtheid, van het ontwerp tot op de werf 21.04.2016 Leefmilieu Brussel Rekening houden met de luchtdichtheid van bij de aanvang van het project Ontwerprichtlijnen voor

Nadere informatie

OPLEIDING DUURZAAM GEBOUW: PASSIEF EN (ZEER) LAGE ENERGIE

OPLEIDING DUURZAAM GEBOUW: PASSIEF EN (ZEER) LAGE ENERGIE OPLEIDIG DUURZAAM GEBOUW: PASSIEF E (ZEER) LAGE EERGIE Dag 1.1 Inleiding LETE 2015 Muriel Brandt écorce sprl team@ecorce.be www.ecorce.be 2 IHOUDSOPGAVE DE OPLEIDIG "DUURZAAM GEBOUW" DE MODULE "PASSIEF

Nadere informatie

Logements collectifs: La rénovation à haute performance énergétique

Logements collectifs: La rénovation à haute performance énergétique Séminaire Bâtiment Durable : Logements collectifs: La rénovation à haute performance énergétique 11 décembre 2015 Bruxelles Environnement UNE EXPERIENCE / EEN PROEF FLORAIR 1 & 4, JETTE Paola Michialino

Nadere informatie

OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN

OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN BEHEER VAN HET REGENWATER IN DE OPENBARE RUIMTE HERFST 2018 Uitdagingen van een gedecentraliseerd beheer van het regenwater Anne-Claire DEWEZ Department Water, Leefmilieu Brussel

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw:

Opleiding Duurzaam Gebouw: Opleiding Duurzaam Gebouw: Duurzamer werfbeheer Leefmilieu Brussel REKENING HOUDEN MET HET DUURZAAM WERFBEHEER Sébastien BREELS + Liesbet Temmerman MATRIciel + CERAA DOELSTELLINGEN Richtlijnen voor een

Nadere informatie

«RegenPlan» Regenwater in het Brusselse Hoofdstedelijk Gewest : waarom infiltratie en terugwinnen bevorderen? Prioriteit van de gewestelijke Regering

«RegenPlan» Regenwater in het Brusselse Hoofdstedelijk Gewest : waarom infiltratie en terugwinnen bevorderen? Prioriteit van de gewestelijke Regering Regenwater in het Brusselse Hoofdstedelijk Gewest : waarom infiltratie en terugwinnen bevorderen? Mei 2010 IBGE Bruxelles Environnement Afdeling Natuur, Water, Bossen Françoise ONCLINCX fon@ibgebim.be

Nadere informatie

Reno-Lab-C. RenoseeC CEDON Sint-Lucas Architecture&Patrimoine

Reno-Lab-C. RenoseeC CEDON Sint-Lucas Architecture&Patrimoine Reno-Lab-C HOE KUNNEN WE KOMEN TOT EEN BEPERKING VAN DE ECOLOGISCHE VOETAFDRUK (EEN VERMINDERING VAN HET ENERGIEVERBRUIK, WATERVERBRUIK EN GRONDSTOFFENGEBRUIK) EN EEN VERBETERING VAN DE GEZONDHEID EN HET

Nadere informatie

16 oktober 2006. Vorming Energieadviseur Woonsector. Procedure van de energieaudit. Spreker

16 oktober 2006. Vorming Energieadviseur Woonsector. Procedure van de energieaudit. Spreker 16 oktober 2006 Vorming Energieadviseur Woonsector Procedure van de energieaudit Spreker Nicodème Lonfils Energieadviseur Brussels Energie Agentschap (ABEA) De Stadswinkel vzw Wettelijk kader Europese

Nadere informatie

Welkom. Duurzaamheidsbeleid stad Peer. Historiek

Welkom. Duurzaamheidsbeleid stad Peer. Historiek Welkom Historiek Milieuconvenant 2000-2001 Optie 7 (duurzaam gemeentelijk beleid) in 2001 Aanwerving duurzaamheidambtenaar in 2001 Ondertekening samenwerkingsovereenkomst 2002-2004 Niveau 1 van de cluster

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw: Duurzamer werfbeheer

Opleiding Duurzaam Gebouw: Duurzamer werfbeheer Opleiding Duurzaam Gebouw: Duurzamer werfbeheer Leefmilieu Brussel WORKSHOP Milieu-impact van een renovatiewerf Liesbet Temmerman + Sébastien BREELS MATRIciel Doelstellingen van de praktische workshop

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw:

Opleiding Duurzaam Gebouw: Opleiding Duurzaam Gebouw: Follow-up en monitoring van duurzame gebouwen Leefmilieu Brussel Op zoek naar de beste combinaties van technieken om de kosten van HEP-gebouwen te verlagen Antoine HUPIN URBANI

Nadere informatie

INTENTIEVERKLARING VAN DE AANNEMER. Ik (aannemer)

INTENTIEVERKLARING VAN DE AANNEMER. Ik (aannemer) 10. 3. INTENTIEVERKLARING VAN DE AANNEMER Ik (aannemer) Verklaar hiermede dat ik kennis genomen heb van en akkoord ben met de veiligheidsvoorschriften van de opdrachtgever, opgenomen in het bestek, de

Nadere informatie

Duurzame materialen voor de binnenafwerking kiezen

Duurzame materialen voor de binnenafwerking kiezen Seminarie Duurzaam Bouwen: Duurzame materialen voor de binnenafwerking kiezen 05 juni 2015 Leefmilieu Brussel Mundo-b: Kiezen van duurzaam afwerkingsmateriaal in het kader van een kantoorrenovatie Frédéric

Nadere informatie

Vorming Duurzaam Gebouw : ENERGIE

Vorming Duurzaam Gebouw : ENERGIE Vorming Duurzaam Gebouw : ENERGIE Leefmilieu Brussel DUURZAME GEBOUWEN: INLEIDING Catherine Massart Architecture en Climat UCL Doelstellingen van de presentatie Een globale visie over de uitdagingen en

Nadere informatie

Bouw en gevelsystemen voor snelle projectontwikkeling. Illustratie met case "Namen".

Bouw en gevelsystemen voor snelle projectontwikkeling. Illustratie met case Namen. Bouw en gevelsystemen voor snelle projectontwikkeling. Illustratie met case "Namen". Inhoud Toekomstvisie Prefabricatie Voordelen Innovatie Toepassing TOEKOMSTVISIE Prefabricatie blijvend te ontwikkelen

Nadere informatie

Functionaliteitseconomie: Hefboom voor duurzame ontwikkeling in België? Samenvatting. Federale Raad voor Duurzame Ontwikkeling

Functionaliteitseconomie: Hefboom voor duurzame ontwikkeling in België? Samenvatting. Federale Raad voor Duurzame Ontwikkeling Functionaliteitseconomie: Hefboom voor duurzame ontwikkeling in België? Samenvatting Federale Raad voor Duurzame Ontwikkeling 1 P a g i n a F u n c t i o n a l i t e i t s e c o n o m i e : h e f b o o

Nadere informatie

Vademecum voor geluidsoverlast in de scholen

Vademecum voor geluidsoverlast in de scholen Vademecum voor geluidsoverlast in de scholen Marie-Noëlle Adnet Afdeling Vergunningen Departement Geluid 4/12/2014 Plan van de uiteenzetting: 1. Vademecum geluid in scholen 2. Aanbevelingen voor schoolgebouwen

Nadere informatie

Infoavond nieuwe lokalen. Chirojongens Londerzeel BOUWT AAN DE TOEKOMST!

Infoavond nieuwe lokalen. Chirojongens Londerzeel BOUWT AAN DE TOEKOMST! Infoavond nieuwe lokalen Chirojongens Londerzeel BOUWT AAN DE TOEKOMST! Overzicht Wie zijn wij? Waarom verbouwen? Wat gaat er veranderen? Wanneer gaat dat gebeuren? Wie gaat dat betalen? Hoever staan we

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw:

Opleiding Duurzaam Gebouw: Opleiding Duurzaam Gebouw: Stimuli en hinderpalen voor doeltreffende renovaties Leefmilieu Brussel Renovatie van het erfgoed, architecturale waarde en rol van de ambachtsman Jérôme BERTRAND STADSWINKEL

Nadere informatie

Seminarie Duurzaam Bouwen

Seminarie Duurzaam Bouwen Seminarie Duurzaam Bouwen Leefmilieu Brussel Brusselse stadswoningen gerenoveerd tot passiefhuizen: Voorbeeldgebouwen Camille DE SMET LEEFMILIEU BRUSSEL/ DPMT PROMOTIE DUURZAAM BOUWEN Doelstellingen van

Nadere informatie

PROJECT TITEL PROJECTTEAM. KANDIDATUUR Technische nota

PROJECT TITEL PROJECTTEAM. KANDIDATUUR Technische nota B E. E X E M P L A R Y2017 PROJECT TITEL PROJECTTEAM KANDIDATUUR Technische nota Dit document vormt een model om de kandidaten te helpen om een deel van hun dossier te structureren. Het gebruik ervan is

Nadere informatie

BIM: impact op duurzame gebouwen

BIM: impact op duurzame gebouwen Seminarie Duurzame gebouwen BIM: impact op duurzame gebouwen 15 juni 2018 BIM EN LCA-TOOLS Illustratie van de werking van de Belgische tool TOTEM voor de ecologische doorlichting van gebouwen Sophie Bronchart

Nadere informatie

Opleiding 2009-2010 Adviseur in ecorenovatie

Opleiding 2009-2010 Adviseur in ecorenovatie Opleiding 2009-2010 Adviseur in ecorenovatie Kandidatuuroproep Adviseur worden in eco-renovatie In Europa is de bouwsector een van de grootste verbruikers van de natuurlijke rijkdommen, de energie en het

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw:

Opleiding Duurzaam Gebouw: Opleiding Duurzaam Gebouw: De EPB-eisen vanaf 2015: hoe ze toe te passen? Leefmilieu Brussel Voorbeeld 3: Renovatie van kantoren Thomas LECLERCQ - Manuel da CONCEIÇÃO NUNES MATRIciel Doelstelling van de

Nadere informatie

Belgische en Europese normen Eengemaakte Technische Specificaties (STS) Technische Voorlichtingen (TV)

Belgische en Europese normen Eengemaakte Technische Specificaties (STS) Technische Voorlichtingen (TV) Eengemaakte Technische Specificaties (STS) Technische Voorlichtingen (TV) Voor kwalitatieve bouwproducten en bouwwerken Pagina 1 Bouwsector Bouwproducten en bouwsystemen (Fabrikant) Gefragmenteerde sector

Nadere informatie

Groen? Het is te doen! Audit.Tax.Consulting.Financial Advisory.

Groen? Het is te doen! Audit.Tax.Consulting.Financial Advisory. Groen? Het is te doen! Audit.Tax.Consulting.Financial Advisory. Een uitdagend klimaat 20 20 2020 In 2020 moet de uitstoot van CO 2 in de EU met 20% zijn teruggebracht ten opzichte van het 1990 niveau.

Nadere informatie

Lage energierenovatie van een 100 jarige woning. Cyndie Hanssens ; architect en bouwheer

Lage energierenovatie van een 100 jarige woning. Cyndie Hanssens ; architect en bouwheer Lage energierenovatie van een 100 jarige woning Cyndie Hanssens ; architect en bouwheer Algemeen Woning gelegen in Spiere, bouwjaar 1900, volsteense muur Authentieke elementen Goede structuur Groene ligging

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw: Duurzaam bouwen van A tot Z

Opleiding Duurzaam Gebouw: Duurzaam bouwen van A tot Z Opleiding Duurzaam Gebouw: Duurzaam bouwen van A tot Z Leefmilieu Brussel ILOT PICARD: PROJECT PRESENTATIE Antoine HUPIN, Patrimoniumverantwoordelijke URBANI Doelstelling(en) van de presentatie/tour Laten

Nadere informatie

Renovatie: Oud en nieuw verenigen Met Schöck Isokorb R

Renovatie: Oud en nieuw verenigen Met Schöck Isokorb R Renovatie: Oud en nieuw verenigen Met Schöck Isokorb R Gebouwen duurzaam renoveren Wat gebeurt er met het balkon? 2 Wanneer er gekozen wordt voor renoveren, dan staan comfort en energiebesparing terecht

Nadere informatie

PRAKTISCHE HANDLEIDING VOOR HET ONTWERPEN VAN DE OPENBARE RUIMTEN VAN DUURZAME WIJKEN

PRAKTISCHE HANDLEIDING VOOR HET ONTWERPEN VAN DE OPENBARE RUIMTEN VAN DUURZAME WIJKEN PRAKTISCHE HANDLEIDING VOOR HET ONTWERPEN VAN DE OPENBARE RUIMTEN VAN DUURZAME WIJKEN - INLEIDING 29/06/11 - PRAKTISCHE HANDLEIDING VOOR HET ONTWERPEN VAN DE OPENBARE RUIMTEN VAN DUURZAME WIJKEN Een concrete

Nadere informatie

Eerste cohousingproject, Gallië, 50 BC

Eerste cohousingproject, Gallië, 50 BC Eerste cohousingproject, Gallië, 50 BC Samenhuizen Academy 16 maart 2019 SAMEN BOUWEN D A M a r c h i t e c t e n Woonvormen I Stedenbouw I Ecologie Handleiding ELK PROJECT IS ANDERS SAMEN BOUWEN

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Bouwen:

Opleiding Duurzaam Bouwen: Opleiding Duurzaam Bouwen: Duurzamer werfbeheer Leefmilieu Brussel Feedback Belle-vue Brouwerijen Florence Hoffmann L ESCAUT ARCHITECTURE Formation Bâtiment Durable : Gestion de chantier plus durable Bruxelles

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw: Groendaken: van ontwerp tot onderhoud

Opleiding Duurzaam Gebouw: Groendaken: van ontwerp tot onderhoud Opleiding Duurzaam Gebouw: Groendaken: van ontwerp tot onderhoud Leefmilieu Brussel UITVOERINGS- EN ONDERHOUDSKOSTEN VAN EEN GROENDAK Frederic LUYCKX, architect & onderzoeker Doelstellingen van de presentatie

Nadere informatie

BIM: impact op duurzame gebouwen

BIM: impact op duurzame gebouwen Seminarie Duurzame gebouwen BIM: impact op duurzame gebouwen 15 juni 2018 Samenwerken, écht samenwerken Denkoefening over de manier van samenwerken en de gebruikte middelen Chris Lee - vennoot, Delta Partners

Nadere informatie

Recycling-beton in uw project: Hoe aanpakken?

Recycling-beton in uw project: Hoe aanpakken? Recycling-beton in uw project: Hoe aanpakken? Ir. Jeroen Vrijders Labo Duurzame Ontwikkeling NIB Stortklaar beton voor de toekomst Groen Beton- 19/09/2013 - Pagina 1 Overzicht Kader Normen & certificatie

Nadere informatie

Opleiding duurzaam bouwen: Water

Opleiding duurzaam bouwen: Water Opleiding duurzaam bouwen: Water Leefmilieu Brussel Het referentieel Duurzame gebouwen & het thema Water Liesbet TEMMERMAN, architecte & onderzoeker cera a asbl Doelstelling(en) van de presentatie In de

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw : Algemene opleiding

Opleiding Duurzaam Gebouw : Algemene opleiding Opleiding Duurzaam Gebouw : Algemene opleiding Leefmilieu Brussel Balans en feedback van de Voorbeeldgebouwen, Audrey DAMIEN LEEFMILIEU BRUSSEL / DPT PROMOTIE DUURZAAM GEBOUW Opleiding uitgewerkt door

Nadere informatie

OPLEIDING DUURZAAM GEBOUW: PASSIEF EN (ZEER) LAGE ENERGIE

OPLEIDING DUURZAAM GEBOUW: PASSIEF EN (ZEER) LAGE ENERGIE OPLEIDIG DUURZAAM GEBOUW: PASSIEF E (ZEER) LAGE EERGIE Systemen WORKSHOP Dag 6.4 Piotr Wierusz-Kowalski HERFST 2015 p.kowalski@mkengineering.be www.mkengineering.be 2 IHOUDSOPGAVE DOELSTELLIGE STAP 0 CERTIFICATIE-

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw:

Opleiding Duurzaam Gebouw: Opleiding Duurzaam Gebouw: Duurzaam werfbeheer in de praktijk Leefmilieu Brussel De kostprijs van duurzaam werfbeheer Marc Vanderick Ondernemingen Louis De Waele De kostprijs van duurzaam werfbeheer Integratie

Nadere informatie

Toepassing van natuurtechnische milieubouw en

Toepassing van natuurtechnische milieubouw en Toepassing van natuurtechnische milieubouw en Via een certificaat kennis opbouwen Lien van Besien Vlaamse overheid Departement Leefmilieu, Natuur en Energie Inhoud 1. Principes van natuurtechnische milieubouw

Nadere informatie

OSIRIS: Een collaboratief platform om de impact van bouwplaatsen in de weg te beheren

OSIRIS: Een collaboratief platform om de impact van bouwplaatsen in de weg te beheren OSIRIS: Een collaboratief platform om de impact van bouwplaatsen in de weg te beheren Olivier Van Craenenbroek Secretaris van de Coördinatiecommissie van de Bouwplaatsen Gewestelijke Overheidsdienst Brussel

Nadere informatie

OPLEIDING DUURZAAM GEBOUW: PASSIEF EN (ZEER) LAGE ENERGIE

OPLEIDING DUURZAAM GEBOUW: PASSIEF EN (ZEER) LAGE ENERGIE OPLEIDING DUURZAAM GEBOUW: PASSIEF EN (ZEER) LAGE ENERGIE Dag 1.1 Inleiding LENTE 2016 Op basis van de presentatie van ECORCE bvba Thomas DEVILLE Pulsis sprl thomas.deville@pulsis.be 2 INHOUDSOPGAVE DE

Nadere informatie

Objectieven m.b.t. eco-constructie & Toe te voegen documenten aan het kandidatuurdossier 2009

Objectieven m.b.t. eco-constructie & Toe te voegen documenten aan het kandidatuurdossier 2009 Bijlage 2 : Objectieven m.b.t. eco-constructie & Toe te voegen documenten aan het kandidatuurdossier 2009 Hieronder zijn de doelstellingen beschreven waaraan een voorbeeldproject op vlak van eco-constructie

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam gebouw: Renovatie met een hoge energie-efficiëntie: technische details

Opleiding Duurzaam gebouw: Renovatie met een hoge energie-efficiëntie: technische details Opleiding Duurzaam gebouw: Renovatie met een hoge energie-efficiëntie: technische details Leefmilieu Brussel DAKISOLATIE BIJ RENOVATIES Pierre DEMESMAECKER Institut de Conseil et d Etudes en Développement

Nadere informatie

PROGRAMME DE COOPÉRATION TRANSFRONTALIÈRE GRENSOVERSCHRIJDEND SAMENWERKINGSPROGRAMMA

PROGRAMME DE COOPÉRATION TRANSFRONTALIÈRE GRENSOVERSCHRIJDEND SAMENWERKINGSPROGRAMMA PROGRAMME DE COOPÉRATION TRANSFRONTALIÈRE GRENSOVERSCHRIJDEND SAMENWERKINGSPROGRAMMA Logique d intervention Interventielogica Structuration des portefeuilles Structuur van de portefeuille Principes de

Nadere informatie

BATIBOUW 2017 Brussels Expo 16/2 26/2

BATIBOUW 2017 Brussels Expo 16/2 26/2 BATIBOUW 2017 Brussels Expo 16/2 26/2 een vrouw / une femme 39% een man / un homme 61% Brussel 9% Wallonie 28% Abroad 2% Vlaandere n 61% Ouder dan 50 jaar / Plus de 50 ans 48,1% Tussen 40 en 49 jaar

Nadere informatie

Ecobouwers Renovatie van het jaar Doe mee met jouw duurzaam verbouwproject en win een weekendje weg!

Ecobouwers Renovatie van het jaar Doe mee met jouw duurzaam verbouwproject en win een weekendje weg! Ecobouwers Renovatie van het jaar Doe mee met jouw duurzaam verbouwproject en win een weekendje weg! Deelnemen in 4 stappen 1. Check de deelnamevoorwaarden om te kijken of jouw renovatie in aanmerking

Nadere informatie

- Beperkte wedstrijd, 3 deelnemers - Renovatie van kantoren

- Beperkte wedstrijd, 3 deelnemers - Renovatie van kantoren - Beperkte wedstrijd, 3 deelnemers - Renovatie van kantoren - Begin2007 - Opdrachtgever: CREDIBE - Huisvesting - Milieugerichte aanpak Kantoren Netto oppervlak: 1850 m² Architectonisch ontwerp Functie

Nadere informatie

REGENWATERBEHEER. Seminarie Duurzaam Bouwen. 22 maart De overstromingskaart van Brussel: limieten en correct gebruik

REGENWATERBEHEER. Seminarie Duurzaam Bouwen. 22 maart De overstromingskaart van Brussel: limieten en correct gebruik Seminarie Duurzaam Bouwen REGENWATERBEHEER 22 maart 2017 De overstromingskaart van Brussel: limieten en correct gebruik Dr. Ir. Michaël ANTOINE Departement WATER / Leefmilieu Brussel DOELSTELLING(EN) V/D

Nadere informatie

Dossier nr. Renovatie inkomhal Colomba Kortenberg

Dossier nr. Renovatie inkomhal Colomba Kortenberg KOSTPRIJS PREVENTIEMAATREGELEN en MIDDELEN Dossier nr. 314.332 datum 20.10.2015 Renovatie inkomhal Colomba Kortenberg Omschrijving der werken en leveringen Bestekpost Gedeeltelijke totalen excl. BTW 1

Nadere informatie

«MIEL DE JETTE HONING VAN JETTE» LASTENBOEK

«MIEL DE JETTE HONING VAN JETTE» LASTENBOEK «MIEL DE JETTE HONING VAN JETTE» LASTENBOEK Het zegel «Miel de Jette Honing van Jette» waarborgt de bijenkorven die geplaatst zijn op het grondgebied van de gemeente Jette en die kwaliteitshoning produceren.

Nadere informatie

Biodiversiteit, een bondgenoot in het architecturale project 28/02/2013

Biodiversiteit, een bondgenoot in het architecturale project 28/02/2013 1 Biodiversiteit, een bondgenoot in het architecturale project 28/02/2013 Leefmilieu Brussel Stads- en dakmoestuinen Laurence VAN BELLE Le Début des Haricots vzw Doelstelling(en) van de presentatie Met

Nadere informatie

INFOFICHES EPB-BOUWBEROEPEN ZONWERINGEN

INFOFICHES EPB-BOUWBEROEPEN ZONWERINGEN INFOFICHES EPB-BOUWBEROEPEN ZONWERINGEN Inleiding De gewestelijke EPB-regelgevingen houden rekening met het energieverbruik voor koeling. Bovendien nemen de geldende regelgevingen voor nieuwe woningen

Nadere informatie

Bara De Lijn Bruxelles

Bara De Lijn Bruxelles Bara De Lijn Bruxelles Dans le cadre du partenariat public-privé Cityline sa (citydev.brussels et ImmoBAM C.E.I. De Meyer), le site d anciens entrepôts de la société de transport public De Lijn à Anderlecht

Nadere informatie

voor op duurzame ontwikkeling

voor op duurzame ontwikkeling Duurzaam bouwen Een nieuw samenlevingsproject 2007 I 8 De aannemers bereiden zich voor op duurzame ontwikkeling Ook al komt duurzaam bouwen nog aarzelend op gang, toch heeft de markt zich al aangepast

Nadere informatie

OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN

OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN RENOVATIE MET HOGE ENERGIE-EFFICIËNTIE IN DE BRUSSELSE CONTEXT LENTE 2018 Hoe kunnen respect voor het architecturale erfgoed en goede energieprestaties met elkaar worden verzoend?

Nadere informatie

OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN

OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN RENOVATIE MET HOGE ENERGIE-EFFICIËNTIE IN DE BRUSSELSE CONTEXT LENTE 2019 Hoe kunnen respect voor het architecturale erfgoed en goede energieprestaties met elkaar worden verzoend?

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw: Buitenschrijnwerk: hoe kiezen?

Opleiding Duurzaam Gebouw: Buitenschrijnwerk: hoe kiezen? Opleiding Duurzaam Gebouw: Buitenschrijnwerk: hoe kiezen? Leefmilieu Brussel BIJ RENOVATIE, BEHOUD, RENOVATIE EN VERBETERING VAN DE RAMEN Inleiding tot het thema Frederic LUYCKX, architect & onderzoeker

Nadere informatie

BELGISCH STAATSBLAD MONITEUR BELGE

BELGISCH STAATSBLAD MONITEUR BELGE 28893 FEDERALE OVERHEIDSDIENST JUSTITIE N. 2008 1822 [C 2008/09406] 2 JUNI 2008. Ministerieel besluit tot vaststelling van de lijst met punten voor prestaties verricht door advocaten belast met gedeeltelijk

Nadere informatie

OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN. Hoe lawaai afkomstig van technische installaties beperken? Inleiding en context. Seminarie Duurzaam bouwen.

OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN. Hoe lawaai afkomstig van technische installaties beperken? Inleiding en context. Seminarie Duurzaam bouwen. OPLEIDING Seminarie Duurzaam bouwen DUURZAME GEBOUWEN Hoe lawaai afkomstig van technische installaties beperken? 24 mei 2019 Inleiding en context Marie-Noëlle ADNET Departement Geluid, Leefmilieu Brussel

Nadere informatie

Rénovation basse énergie

Rénovation basse énergie Milieu-impact en kostenanalyse van een renovatie tot passiefhuisstandaard Impact environnemental et économique d une rénovation passive KVIV studiedag 18-11-2009 Laetitia Delem Jeroen Vrijders WTCB Labo

Nadere informatie

Commission de quartier Wijkcommissie #16-24/03/2017

Commission de quartier Wijkcommissie #16-24/03/2017 Commission de quartier Wijkcommissie #16 - 1. Introduction Inleiding Ordre du jour Agenda 2. Bilan des actions socio-économiques 2016 Balans van de socio- economische acties 2016 3. Agenda 4. Divers Diversen

Nadere informatie

Document préparé par Marie Spaey, en collaboration avec Pauline de Wouters. Novembre 2009.

Document préparé par Marie Spaey, en collaboration avec Pauline de Wouters. Novembre 2009. . Déclaration environnementale Document préparé par Marie Spaey, en collaboration avec Pauline de Wouters. Novembre 2009. Définition dans le cadre de Clé Verte Dans le cadre de l éco-label Clé Verte, l

Nadere informatie

OPTIMISATIE VAN EEN PROJECT IN TOTEM OPTIMISATION D UN PROJET DANS TOTEM

OPTIMISATIE VAN EEN PROJECT IN TOTEM OPTIMISATION D UN PROJET DANS TOTEM OPTIMISATIE VAN EEN PROJECT IN TOTEM OPTIMISATION D UN PROJET DANS TOTEM SOPHIE BRONCHART LEEFMILIEU BRUSSEL BRUXELLES ENVIRONNEMENT DIVISION ÉNERGIE 1 OPTIMISATION VAN EEN PROJECT IN TOTEM OPTIMISATIE?

Nadere informatie

Een gebruiksvriendelijk energie-efficiënt gebouw ontwerpen

Een gebruiksvriendelijk energie-efficiënt gebouw ontwerpen Seminarie Duurzaam Bouwen : Een gebruiksvriendelijk energie-efficiënt gebouw ontwerpen 06 februari 2015 Leefmilieu Brussel EEN EENVOUDIG EN PERFORMANT GEBOUW Bouw van scholen met Passivhaus norm te Brussel

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw:

Opleiding Duurzaam Gebouw: Opleiding Duurzaam Gebouw: Hergebruik van materialen en bouwelementen Leefmilieu Brussel Vademecum voor hergebruik buiten de bouwsite De recuperatie van bouwmaterialen uit publieke gebouwen haalbaar maken

Nadere informatie

OPLEIDING DUURZAAM GEBOUW: PASSIEF EN (ZEER) LAGE ENERGIE

OPLEIDING DUURZAAM GEBOUW: PASSIEF EN (ZEER) LAGE ENERGIE OPLEIDING DUURZAAM GEBOUW: PASSIEF EN (ZEER) LAGE ENERGIE Dag 1.1 Inleiding HERFST 2015 Op basis van de presentatie van ECORCE bvba Thomas DEVILLE Pulsis sprl training.passive@cenergie.be 2 INHOUDSOPGAVE

Nadere informatie

Opleiding duurzaam bouwen: Ruimtelijke ordening en milieu

Opleiding duurzaam bouwen: Ruimtelijke ordening en milieu Opleiding duurzaam bouwen: Ruimtelijke ordening en milieu Leefmilieu Brussel Het Referentieel duurzame gebouwen & het deel Ruimtelijke ordening Liesbet TEMMERMAN, architecte & onderzoeker cera a asbl Doelstelling(en)

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam gebouw:

Opleiding Duurzaam gebouw: Opleiding Duurzaam gebouw: Energiebeheer (energieverantwoordelijke) Leefmilieu Brussel Functie en rol van de energieverantwoordelijke Emmanuel Hecquet ICEDD Opleiding Duurzame gebouwen: ENERGIE Module

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw : ENERGIE

Opleiding Duurzaam Gebouw : ENERGIE 1 Opleiding Duurzaam Gebouw : ENERGIE Leefmilieu Brussel VERWARMINGSINSTALLATIES EN SWW INSTALLATIES EFFICIENT ONTWERPEN Kasper DERKINDEREN CENERGIE Doelstellingen van de presentatie Hoe een verwarmings

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw: Duurzamer werfbeheer

Opleiding Duurzaam Gebouw: Duurzamer werfbeheer Opleiding Duurzaam Gebouw: Duurzamer werfbeheer Leefmilieu Brussel GLOBALE AANPAK VAN HET DUURZAAM BOUWEN Anne-Laure MAERCKX Cenergie cvba Doelstelling(en) van de presentatie Bespreken welke gevolgen de

Nadere informatie

reating ENERGY PROGRESS

reating ENERGY PROGRESS reating ENERGY PROGRESS 2012 ENERGIE EN MILIEU: Opwarming van de aarde: Drastische vermindering CO 2 -uitstoot Energie: De energiekosten fluctueren sterk en zullen alleen maar stijgen Behoud van het milieu

Nadere informatie

ZERO PENTATHLON. Ontwerpopdracht 1 Master Architectuur binnen theoretisch vak Constructie 4 i.s.m. Bouwfysica en Installaties 4

ZERO PENTATHLON. Ontwerpopdracht 1 Master Architectuur binnen theoretisch vak Constructie 4 i.s.m. Bouwfysica en Installaties 4 ZERO PENTATHLON Ontwerpopdracht 1 Master Architectuur binnen theoretisch vak Constructie 4 i.s.m. Bouwfysica en Installaties 4 Prof. Griet Verbeeck Faculteit Architectuur & Kunst, UHasselt Transitiearena

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw:

Opleiding Duurzaam Gebouw: Opleiding Duurzaam Gebouw: Gedeeltelijke en gefaseerde renovatie Leefmilieu Brussel GEDETAILLEERD VOORBEELD VAN EEN RENOVATIE Voorbeeldgebouwen [047] Stuckensstraat Madeline DEMOUSTIER Fhw Architectes

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw:

Opleiding Duurzaam Gebouw: Opleiding Duurzaam Gebouw: Gedeeltelijke en gefaseerde renovatie Leefmilieu Brussel GEDETAILLEERD VOORBEELD VAN EEN RENOVATIE Voorbeeldgebouwen [047] Stuckensstraat Madeline DEMOUSTIER Fhw Architectes

Nadere informatie