Regenwateropvang op perceel en in de wijk. Wat werkt (niet)
|
|
|
- Saskia van der Wal
- 5 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Regenwateropvang op perceel en in de wijk Wat werkt (niet) STOWA / Stichting RIONED Utrecht, 29 mei 2018
2 Lekker duurzaam! Tegeltaks
3 Ook gemeenten kampioen tegelen Chasse Park Breda Architect Rem Koolhaas, OMA
4 Maar werkt het ook, en hoeveel? Aa en Maas - Feitenrapport wateroverlast mei - juni 2016
5 Maar werkt het ook, en hoeveel? Aa en Maas - Feitenrapport wateroverlast mei - juni 2016
6 Maar werkt het ook, en hoeveel? Aa en Maas - Feitenrapport wateroverlast mei - juni 2016
7 Maar werkt het ook, en hoeveel? Meternieuws.nl
8 Project Klimaatvriendelijke percelen Maatregelen onderbouwen, effecten kwantificeren PerceelTool door STOWA en Stichting RIONED Detail-benadering verwerking regenwater op perceel Zin en onzin regenwatermaatregelen meer van elkaar scheiden Korte en lange termijn effecten (buien en neerslagreeks) Meer gevoel krijgen voor dimensies in de vorm van m3
9 Indeling Oppervlakte grondoppervlakken Hoogteligging grondoppervlakken Voorkeuze indelingen
10 Uitgangssituatie Algemene gegevens Overloop leiding Bestemmingen afvoer, overloop, uitwisseling. Kenmerken oppervlakken
11 Maatregelen Uitgangssituatie Maatregelen Varianten
12 Wat werkt? Waar hebben we het over? Onderscheiden effecten: 1. water op straat, wateroverlast 2. infiltratie en verdamping 3. afvoer naar RWZI 4. riooloverstortingen 5. regenwaterbenutting 6. afwenteling van perceel naar openbaar, of andersom! bijv. voor ontwerp regenwater-neutrale percelen
13 Functioneren (waterbalans) Neerslag reeks De Bilt 1966 Set buien van mm in een uur
14 Functioneren (waterbalans) Ondergronds volume, voorzieningen en perceel-uit Maaiveld Bovengronds volume
15 Functioneren (dwarsprofiel)
16 Referentie situatie Rijtjeshuis perceel 156 m 2 op zandgrond woning 60 m 2 schuin dak, aanbouw 15 m 2 plat dak tuin voor 18 m 2 tuin achter 48 m 2, waarvan 30 m 2 gras (matig doorlatend) en 18 m 2 planten straat 30 m 2 en openbaar groen 30 m 2 (gras, matig doorlatend) gemengd gerioleerd: 9 mm berging, 0,7 mm/u pompovercapaciteit Circa 1/3 e alle woningen in Nederland is rijtjeshuis Berekening effect verschillende maatregelen voor rijtjeshuis Bespreking opvallende zaken
17 Referentie situatie
18 A. Vgl. referentie, groen, asfalt en klei referentie tuin groen tuin klinkers tuin asfalt alles klei ondergrond goed doorlatend gras, goed doorlatend weinig doorlatend niet doorlatend slecht doorlatend grote afname wateroverlast grote toename wateroverlast
19 A. Vgl. referentie, groen, asfalt en klei De Bilt, 1966 (zeer nat jaar) referentie ondergrond goed doorlatend tuin groen tuin klinkers gras, goed doorlatend weinig doorlatend tuin asfalt niet doorlatend alles klei slecht doorlatend grote toename afvoer naar RWZI nul infiltratie grote toename overstortingen
20 A. Conclusie Wel of geen tegels in tuin is niet bepalend voor optreden wateroverlast Effect vooral bepaald door infiltratiecapaciteit maaiveld en doorlatendheid ondergrond goed doorlatende verharding kan meer infiltreren dan verdicht grasveld Bij goede doorlatendheid ondergrond, water zo snel mogelijk in ondergrond te krijgen, bijv. door: grasveld goed doorlatend te maken toepassing waterdoorlatende/waterpasserende klinkers op zandbed infiltratie via grindstrook of ondergrondse kratten Slechte infiltratie maaiveld of doorlatendheid ondergrond heeft groot effect op wateroverlast, riooloverstortingen en afvoer naar RWZI
21 B. Vgl. referentie en groen/blauw dak referentie hellend dak: mos/sedum, aanbouw: groen/blauw ondergrond groen/blauw aanbouw: mos/sedum en berging in drainagelaag: goed doorlatend 0 mm 45 mm 85 mm 105 mm steeds grotere afname wateroverlast
22 B. Vgl. referentie en groenblauwe daken De Bilt, 1966 (zeer nat jaar) referentie hellend dak: mos/sedum, aanbouw: groen/blauw ondergrond groen/blauw aanbouw: mos/sedum en berging in drainagelaag: goed doorlatend 0 mm 45 mm 85 mm 105 mm grote toename verdamping steeds groter afname afvoer naar RWZI steeds groter afname overstortingen
23 B. Conclusie Een eenvoudig groen dak met mos/sedum heeft al effect op wateroverlast, overstortingen en afvoer naar RWZI. Effect treedt vooral op in zomer, in winter effect vrijwel nihil. Verschil met andere maatregelen: water kwijt door verdamping. Groene en groen/blauwe daken (extra waterberging in drainage) zijn heel geschikte maatregelen bij slecht doorlatende ondergrond, waar infiltratie weinig effect heeft. bijvoorbeeld in gebieden met zeeklei, rivierklei of veen in ondergrond of bij hoge grondwaterstand
24 C. Vgl. referentie en benutten + groen dak De Bilt, 1966 (zeer nat jaar) referentie tank + tank + tank tank groen dak groen dak dak achter + aanbouw op 1 m 3 tank dak achter + dak achter + aanbouw op aanbouw 2 m 3 tank mos/sedum, op 1 m 3 tank hele dak + aanbouw mos/sedum, op 1 m 3 tank n.v.t. in 71% watervraag voorzien in 77% watervraag voorzien in 53% watervraag voorzien in 76% watervraag voorzien watervraag: 100 liter per dag ( toiletspoeling gemiddeld huishouden)
25 grote toename verdamping C. Vgl. referentie en benutten + groen dak De Bilt, 1966 (zeer nat jaar) referentie ondergrond goed doorlatend tank + tank + tank tank groen dak groen dak dak achter + aanbouw op 1 m 3 tank dak achter + dak achter + aanbouw op aanbouw 2 m 3 tank mos/sedum, op 1 m 3 tank hele dak + aanbouw mos/sedum, op 1 m 3 tank grote afname afvoer naar RWZI zeer grote afname meer dan halvering overstortingen
26 C. Conclusie Combinatie van groen dak en regenwaterbenutting is ongelukkig, (grote afname benuttings-percentage), te compenseren door vergroting aangesloten dakoppervlak op benuttingstank. Vergroten benuttingstank heeft weinig effect op benuttingspercentage, overstortingen en afvoer naar RWZI, als merendeel neerslag al wordt opgevangen. Benutten van neerslag voor toiletspoeling heeft groter effect op overstortingen en afvoer naar RWZI dan groen/blauwe daken effect is namelijk hele jaar door, ook in winter. Verschil met andere maatregelen: water kwijt door benutting, minder drinkwaterverbruik.
27 D. Vgl. referentie, infiltratie, waterneutraal referentie ondergrond goed doorlatend infiltr.krat infiltr.krat + laagte 5 m 3 krat 3 m 3 krat + 80% gras 10 cm lager krat + groen dak 3 m 3 krat + dak mos/sedum regenwater neutraal 4 m 2 grindstrook + gras goed doorlatend + 40% tuin 15 cm lager + terras goed doorlatend grote afname wateroverlast bij 120 (!) mm in 1 uur
28 D. Vgl. referentie, infiltratie, waterneutraal De Bilt, 1966 (zeer nat jaar) referentie ondergrond goed doorlatend infiltr.krat infiltr.krat + laagte 5 m 3 krat 3 m 3 krat + 80% gras 10 cm lager krat + groen dak 3 m 3 krat + dak mos/sedum regenwater neutraal 4 m 2 grindstrook + gras goed doorlatend + 40% tuin 15 cm lager + terras goed doorlatend grote afname afvoer naar RWZI zeer grote afname grote tot zeer grote afname overstortingen grote toename infiltratie grotere toename
29 D. Vgl. referentie, infiltratie, waterneutraal De Bilt, 1966 (zeer nat jaar) referentie infiltr.krat infiltr.krat + krat + laagte groen dak ondergrond goed doorlatend 5 m 3 krat 3 m 3 krat + 80% gras 10 cm lager 3 m 3 krat + dak mos/sedum regenwater neutraal 4 m 2 grindstrook + gras goed doorlatend + 40% tuin 15 cm lager + terras goed doorlatend grote afname afwenteling neerslag van particulier naar openbaar terrein (verschil neerslag (donderblauw) met som verdampt (lichtblauw) en geïnfiltreerd (lichtgroen) volume) volume neerslag (donkerblauw) gelijk aan verdampt (lichtblauw) en geïnfiltreerd (lichtgroen) volume
30 D. Conclusie Combinatie van ondergrondse infiltratie (bijv. met kratten) of groen dak met laagteberging in de tuin heeft zeer grote effecten (afname) op overstortingen en afvoer naar RWZI laagteberging in tuin wordt alleen gebruikt bij grote neerslag en bij groen dak in winter. Voor regenwater-neutrale percelen zijn flinke maatregelen nodig, bij hevige neerslag voert klein deel af naar openbaar terrein. Voor klimaatadaptatie en opvang extreme neerslag zal veel worden geïnvesteerd aan het bovenstroomse eind van de (afval)waterketen. De keuze van maatregelen daarvoor kan veel effect hebben op riooloverstortingen en afvoer naar de RWZI. bijv.: hoger bouw-/drempelpeil zeer effectief tegen wateroverlast, maar geen effect op afvoer naar RWZI.
31 Na de sneak preview Informatie op Praktijktestdag PerceelTool in maart geweest Lancering PerceelTool Publicatie infographics Serie artikelen en eventuele publicatie Input voor anderen, zoals Waterlabel, Straatlabel, BREAAM, Huisje Boompje Beter, folders VHG of tuinbranche NL, etc. Stimuleren wat werkt, nuanceren wat niet werkt
Introductie RainTools
Introductie RainTools Harry van Luijtelaar, Stichting RIONED DowntheDrain, 21 april 2015 Oefenen Vraag 0 Hoeveel m3 water is 1 mm neerslag op 10 ha afvoerend oppervlak? Antwoorden 0 1 Ontwikkeling RainTools
Regenwater (voorzieningen) op eigen terrein. Ontwikkeling RainTools. Overzicht Webinar. Aanleiding
Regenwater (voorzieningen) op eigen terrein Harry van Luijtelaar, Stichting RIONED Overzicht Webinar RainTools software Schematisering perceel Functioneren, effecten maatregelen Vragen en opmerkingen Respons
Klimaatverandering: waterbestendige gebouwen en terreinen
Nationaal Congres Sanitaire Technieken 2017 Klimaatverandering: waterbestendige gebouwen en terreinen Samenstelling: Will Scheffer (TVVL) Presentatie: Oscar Nuijten (Edu4Install/TVVL) met o.a. informatie
De werking van groene daken in de waterketen Hydrologische effecten nader beschouwd
De werking van groene daken in de waterketen Hydrologische effecten nader beschouwd Kees Broks Groene daken Water op groene daken tot nu toe vooral functioneel voor groen Aanleiding Aanleiding Aanleiding
Dakbedekking en waterhuishouding - Hoe blauw zijn groene daken?
Dakbedekking en waterhuishouding - Hoe blauw zijn groene daken? Kees Broks (STOWA), Harry van Luijtelaar (Stichting RIONED) Groene daken zijn hot, ook vanuit het oogpunt van stedelijk waterbeheer. Ze vangen
Regenwater op eigen terrein
Regenwater op eigen terrein Uitwerking RainTools rekenvoorbeelden Webinar Stichting RIONED 14 april 15 Harry van Luijtelaar 1 REKENMODEL EN SCHEMATISERINGEN De rekenvoorbeelden in dit webinar zijn uitgewerkt
Waterbewustzijn Molenhoek. Rogér Derksen
Waterbewustzijn Molenhoek Rogér Derksen 1 AGENDA MOLENHOEK KLIMAATBEWUSTZIJN 1. Voorstelrondje 2. Presentatie en achtergrond 3. Vragen 2 Voorstellen Rogér Derksen Projectleider civiele techniek, adviseur
Regenwatersystemen op de testbank
Regenwatersystemen op de testbank Harry van Luijtelaar Stichting RIONED RIONEDdag, 5 februari 215 Overzicht presentatie Aanleiding Rekentool (testbank) Extreme buien Vergelijken functioneren systemen Conclusies/lessen
tuinweek 2015 Water(overlast) in de tuin Lara de Graaf Landschapsarchitect Groei & Bloei Houten 16 juni 2015
tuinweek 2015 Water(overlast) in de tuin Lara de Graaf Landschapsarchitect Groei & Bloei Houten 16 juni 2015 Voorstellen multifunctionele landbouw functieverandering landschappelijke inpassing gebiedsontwikkeling
Doel: voorkom regenwateroverlast!
http://bit.ly/2pjgadl Wereldtemperatuur 188-216 Ontwikkeling extreme neerslag Doel: voorkom regenwateroverlast! Masterclass klimaatadaptatie Kennemerland, 18 mei 217. Harry van Luijtelaar, Stichting RIONED
: SAB Prinses Margrietlaan Best Betreft : Watertoets ontwikkeling Prinses Margrietlaan nabij nr. 24
Logo MEMO Aan : Henrike Francken Van : Michiel Krutwagen Kopie : Dossier : BA1914-112-100 Project : SAB Prinses Margrietlaan Best Betreft : Watertoets ontwikkeling Prinses Margrietlaan nabij nr. 24 Ons
Van Hogendorpplein te Goirle
VAN WANROOIJ - VAN SCHIJNDEL Van Hogendorpplein te Goirle Waterhuishouding hemelwater Projectnummer: 0551 17 maart 2009 Colofon Opdrachtgever: Project: Van Wanrooij - Van Schijndel Van Hogendorpplein te
Het waterbeleid van de provincie Limburg is beschreven in het Provinciaal Waterplan Limburg, dd. 20 november 2009.
Memo Ter attentie van Project management Den Dekker B.V. Datum 03 januari 2013 Distributie Projectnummer 111850-01 Onderwerp Parkeerterrein Jumbo Heythuysen Geachte heer Bosman, 1 WATERBELEID Het streven
Informatieavond Bouwkavels Molenbeek
Informatieavond Bouwkavels Molenbeek Informatieavond Bouwkavels Molenbeek Programma informa+eavond 1. Welkom en uitleg van het proces na de ondertekening van de reserveringsovereenkomst door Ariën Schaap
Omgang met hemelwater binnen de perceelgrens
Omgang met hemelwater binnen de perceelgrens Ir. Emil Hartman Senior adviseur duurzaam stedelijk waterbeheer Ede, 10 april 2014 Inhoud presentatie Wat en hoe van afkoppelen Wat zegt de wet over hemelwater
Beter omgaan met hemelwater
Beter omgaan met hemelwater Informatie over het afkoppelen van het dakoppervlak Wat kunt u doen? Van alles eigenlijk. Een van de gemakkelijkste dingen die u gewoon thuis kunt doen, is de regenpijp doorzagen.
Programma Water en klimaatveranderingen
Programma Water en klimaatveranderingen Ger Renkens / Luuk Postmes 7 juni 2016 Doel Beschermen van de volksgezondheid en het milieu en het leveren van een bijdrage aan het in stand houden en verbeteren
Kenmerk Contactpersoon Plaats en datum Ing. B. Mengers Doetinchem, Tel
ECOPART BV ZEPHIRLAAN 5 7004 GP DOETINCHEM TELEFOON 03 14-36 81 00 FAX 03 14 36 57 43 E-MAIL INFO@ECOPART-BV.NL INTERNET WWW.ECOPART_BV.NL BTW NR. NL 81 01 466 29 B01 HANDELSREGISTER 100 35 993 RABOBANK
Hoe gaan waterschappen om met waterberging op groene daken?
Hoe gaan waterschappen om met waterberging op groene daken? Marc Laeven (Stroom en Onderstroom, thans Sweco) en Kees Broks (STOWA/Broks-Messelaar Consultancy) Tellen waterschappen de waterberging op groene
Waterplan. Geenraderweg ong. Rozendaal GR Meijel AR Baexem
Waterplan Geenraderweg ong., Baexem Inrichtinghouder: Adres inrichting : ANR Projecten B.V. Rozendaal 28 5768 GR Meijel Geenraderweg ong. 6095 AR Baexem Datum : 28-08-2013 1. Initiatief Het initiatief
ONS VLOEIBARE GOUD. regenwater
ONS VLOEIBARE GOUD regenwater Regenwater Maar regenwater is ook schoon water, onmisbaar voor planten en dieren. Het regent steeds vaker heel hard. Al dat regenwater zorgt met regelmaat voor schade aan
Nieuwsbrief Klimaat maatregelen Nieuwe Uitleg in Bakel
Nieuwsbrief Klimaat maatregelen Nieuwe Uitleg in Bakel Het veranderende klimaat en de verstedelijking brengen grote uitdagingen met zich mee. Regenbuien worden steeds extremer en komen vaker voor, met
Afkoppelen hemelwater. Oude Pastoriebuurt. Auteur(s): Dhr. T. van den Kerkhof Dhr. R. Thijssen 04-09 - 2015
Afkoppelen hemelwater Oude Pastoriebuurt Auteur(s): Dhr. T. van den Kerkhof Dhr. R. Thijssen 04-09 - 2015 Opening - welkom Ton van den Kerkhof Projectleider Roy Thijssen Adviseur riolering en water Luuk
MEMO. Sweerts de Landasstraat 50 6814 DG Arnhem 026 35 23 125 arnhem@buro-sro.nl www.buro-sro.nl. - Gemeente Gemert-Bakel
MEMO Aan: - Gemeente Gemert-Bakel Van: - Buro SRO Datum: - 20-11-2012 Onderwerp: - Watermemo De Hoef 16 Gemert Sweerts de Landasstraat 50 6814 DG Arnhem 026 35 23 125 arnhem@buro-sro.nl www.buro-sro.nl
Een slimme oplossing voor ecologisch watermanagement.
Een slimme oplossing voor ecologisch watermanagement. OVERHEID & PUBLIEKE DIENSTEN www.hydrorock.com Overheden en watermanagement Watermanagement in stedelijke gebieden is zeer actueel. Klimaatverandering
Thema 3: Klimaat en water
Thema 3: Klimaat en water Opwarming van de steden en de mogelijkheden van gras Karen Huijsmans Sweco Praktijk van waterberging op sportparken Jan Coppens Smits 25 september 2018 ConGRAS 1 inhoud Karen
EEN BODEM VOOR WATER
EEN BODEM VOOR WATER Hemel en grondwaterbeleid Breda 2011 RWZI De gemeente is verantwoordelijk voor de afvoer van afvalwater naar de rioolwaterzuivering (RWZI: een soort wasmachine voor water). RWZI De
Richtlijn versus maatwerkberekening
Memo DM 1063841 Aan: Peter Van Hoof [peter@vanhoof-watermanagement.nl] Van: HDSR Datum: 23 juni 2016 Onderwerp: Notitie maatwerkberekening Vierde Kwadrant Kockengen In deze memo heeft het waterschap een
BOUWEN MET DAKWAARDE TITEL VAN PRESENTATIE SUBTITEL VAN PRESENTATIE
BOUWEN MET DAKWAARDE TITEL VAN PRESENTATIE SUBTITEL VAN PRESENTATIE 5. Samenstelling regenwatersystemen Ronde 2 Regenwatersystemen Calculatie regenwatersystemen Praktijkvoorbeelden Business case straat
De locatie Het ontwerp van het winkelcentrum en directe omgeving is opgenomen in figuur 1.
Notitie Datum: 17 juni 2015 Betreft: Afkoppelen nieuwbouw Handelstraat, Apeldoorn Kenmerk: BP30, NOT20150617 Bestemd voor: Bun Projectontwikkeling BV Ter attentie van: de heer J. Spriensma Opgesteld door:
DE WATERVRIENDELIJKE STADSTUIN. 2 mei 2016 PRESENTATIE TER INSPIRATIE C A P E. u i n a r cchitectuur
DE WATERVRIENDELIJKE STADSTUIN 2 mei 2016 PRESENTATIE TER INSPIRATIE C A P E ttuinar u i n a r cchitectuur h i t c t u r EVEN VOORSTELLEN... C A P E plein ttuinarchitectuur u i n a r c h i t c t u u r
1 Inleiding 3 1.1 Verantwoording 3 1.2 Opsteller en begeleidingscommissie 4 1.3 Leeswijzer 4
Module C2200 Hydraulisch functioneren van regenwatervoorzieningen Inhoud 1 Inleiding 3 1.1 Verantwoording 3 1.2 Opsteller en begeleidingscommissie 4 1.3 Leeswijzer 4 2 Kader en uitgangspunten 6 2.1 Systematiek
een wadi voor de opvang van regenwater meer extreem natte periodes
In gewone woonwijken verzamelt het regenwater zich vanaf daken en straten in de riolering, waarna het naar het oppervlaktewater of samen met het huishoudelijke afvalwater naar een rwzi stroomt. In het
Waterhuishouding en riolering Groot Zonnehoeve
Waterhuishouding en riolering Groot Zonnehoeve Inleiding Dit document is opgesteld als vervolg en update van de analyse van de waterhuishouding, opgesteld in januari 2008. Toen is geconstateerd dat de
leeft......met water Regenwater gescheiden afvoeren
Schijndel leeft......met water Regenwater gescheiden afvoeren Schijndel leeft met water Door veranderende weersomstandigheden en toekomstige ontwikkelingen in de waterwetgeving, moet iedere gemeente een
Waterparagraaf Melkveebedrijf M.C.M. Sieben, Witte Plakdijk 6 Ospel
Waterparagraaf Melkveebedrijf M.C.M. Sieben, Witte Plakdijk 6 Ospel De heer M.C.M. Sieben is voornemens een nieuwe rundveestal op te richten op het perceel, kadastraal bekend als gemeente Nederweert, sectie
Berekening hwa-riool Oranjebuurt te Riel
Berekening hwa-riool Oranjebuurt te Riel Gemeente Goirle projectnr. 219713 revisie 3.0 12 juli 2010 Opdrachtgever Gemeente Goirle Afdeling Realisatie en beheer Postbus 17 5050 AA Goirle datum vrijgave
DE KLIMAATBESTENDIGE STAD: INRICHTING IN DE PRAKTIJK. Kosten en baten van inrichting. Wiebe Bakker november 2015
DE KLIMAATBESTENDIGE STAD: INRICHTING IN DE PRAKTIJK Kosten en baten van inrichting Wiebe Bakker november 2015 Waar is nog behoefte aan? Keuze bij inrichting openbare ruimte + riolering: traditioneel of
Watertoets Nieuwbouw Vrangendael
Watertoets Nieuwbouw Vrangendael Molenparc B.V. 31 maart 2011 Definitief rapport 9W6517.A0 Randwycksingel 20 Postbus 1754 6201 BT Maastricht +31 (0)43 356 62 00 Telefoon 043-367 27 22 Fax info@maastricht.royalhaskoning.com
Klimaatverandering in Utrecht. Erwin Rebergen Beheerder/Beleidsadviseur stedelijk water gemeente Utrecht Groenmoetjedoen!
Klimaatverandering in Utrecht Erwin Rebergen Beheerder/Beleidsadviseur stedelijk water gemeente Utrecht Groenmoetjedoen!-dag,12 juni 2016 De klimaatopgave, omgaan met 1. Intensievere neerslag 2. Stijging
Klimaatbestendige Greenport. Boskoop 1 november 2017 Susanne Groot
Klimaatbestendige Greenport Boskoop 1 november 2017 Susanne Groot Aanleiding wateroverlastproces Succes waterbeschikbaarheidsproces Wateroverlast Boskoop Klimaatverandering Waterschap voert watergebiedsplan
Afkoppel beslisboom Gemeente Venlo
Afkoppel beslisboom Gemeente Venlo Geachte lezer, Inleiding Voor u ligt de zogenaamde afkoppel-beslisboom van de Gemeente Venlo. De afkoppelbeslisboom is een stappenplan, bedoeld als hulpmiddel om te bepalen
DEEL 3: VOORZIENINGEN PRIVÉ GEBIED (KAVELS) 1. Infiltratie op privé gebied algemeen Nieuwbouwwijken in de gemeente Deventer worden ontworpen om een groot deel van het hemelwater te bergen en te infiltreren
MEMO. Memo Afkoppelen / infiltreren project Herinrichting Julianastraat Raadhuisstraat d.d pagina 1 / 5
MEMO Aan : bewoners Plakstraat - Raadhuisstraat - Julianastraat - Kerkstraat Van : Cristian Timmermans projectleider gemeente Stein Jean-Philippe Janssens Ducot Engineering & Advies Datum : 24 juni 2015
Verdiepte tuin. ontwerp voor achtertuin te Zwolle
Verdiepte tuin ontwerp voor achtertuin te Zwolle tuinoppervlak: 140 m2 type: achtertuin van twee-onder-een-kapwoning af te koppelen: dak huis 50m2; dak schuur 35 m2; terras 15 m2; totaal 100 m2 doorlatendheid:
1. INLEIDING 1.1 ALGEMEEN. 1.2 DE WATERTOETS. NOTITIE
NOTITIE Onderwerp : Waterparagraaf Opdrachtgever : Gemeente Nederweert Projectnummer : NDW-041-01 Projectomschrijving : Carpoolplaats Nederweert Opgesteld door : ing. R. Peeters Paraaf: Datum : 13 juli
Rioleringsplan Tivolikerk te Eindhoven
Project : Rioleringsplan Tivolikerk te Eindhoven Projectnummer : NC8110503 Versie : definitief Datum : 15 juli 2008 Aanleiding Het terrein van de Tivolikerk en het naastgelegen Zusterhuis aan de Heezerweg
Waterparagraaf. Perron 073 Den Bosch. ing. J.A. Wemekamp. Definitief. Auteur
Waterparagraaf Perron 073 Den Bosch Auteur ing. J.A. Wemekamp Verificatie ing. L. Dielen Autorisatie ing. L. Dielen Datum 27 februari 2014 Versie 1.0 Status Definitief Heijmans Integrale Projecten B.V.
Grondwater in stedelijk gebied
Grondwater in stedelijk gebied Kruisbestuiving met de afdeling riolering 29 mei 2013 Jacqueline Flink Waterbalans Grondwateraanvulling uit neerslag??? Grondwateraanvulling GBKA (~ BGT) goede info over
DSI regenwater infiltratie.
DSI regenwater infiltratie. De adequate oplossing van een actueel probleem. Klimaatverandering. Het klimaat verandert. Met als gevolg een toename van de duur en frequentie van wateroverlast, verkeersonveiligheid
Effect overstorten op de wateroverlast
Effect overstorten op de wateroverlast Kennisvraag: wat als er geen overstorten waren geweest? Wat is het effect daarvan op de waterstanden en overstromingen? Antwoord: lokaal kunnen overstorten een grote
Waterparagraaf BIJLAGE 5
BIJLAGE 5 Waterparagraaf Inleiding In de waterparagraaf legt de initiatiefnemer van een plan verantwoording af over het doorlopen proces en de gemaakte keuzes met betrekking tot water. De gemeente Gemert-
WAAROM STEDELIJKE KLIMAATADAPTATIE?
WAAROM STEDELIJKE KLIMAATADAPTATIE? 13 november 2018 waarom stedelijke klimaatadaptatie wat verandert er aan ons klimaat meer: wateroverlast hitte droogte toenemende verstedelijking, meer verharding en
Na regen komt Duborain. Tuinvriendelijk regenwaterbeheer om de woning
Na regen komt Duborain Tuinvriendelijk regenwaterbeheer om de woning Regenwater: houd de tuin eenvoudig droog Nederland is het regenland bij uitstek. Door de veranderende klimatologische omstandigheden,
Het nieuw te realiseren plan Aan de Kasteeltuinen is ongeveer 1,75 hectare groot en biedt plek aan 34 woningen.
NOTITIE Onderwerp : Waterparagraaf Opdrachtgever : Dibema Montfort B.V. Projectnummer : RDL-007-01 Projectomschrijving : Wonen Aan de Kasteeltuinen Opgesteld door : ing. R. Peeters Paraaf: Datum
De brongerichte aanpak van de waterproblematiek Visie vanuit de gewestelijke overheid
De brongerichte aanpak van de waterproblematiek Visie vanuit de gewestelijke overheid Ingeborg Barrez Diensthoofd uitbouw en beheer saneringsinfrastructuur Inhoud Een brongerichte aanpak Visie Scheiden
Duurzame, klimaatbestendige leefomgeving
Duurzame, klimaatbestendige leefomgeving DENK EN DOE MEE! 5 juli 2018 Duurzame, klimaatbestendige leefomgeving Programma Welkom Deel 1: Presentatie Aanleiding en kansen Proces Wat willen we bereiken? Wat
: G. de Jong (Waterpas Civiel Adviesbureau B.V.) : Waterhuishouding Weerreys Park te Zundert
Notitie Aan Van : M. Dijkshoorn (Beagle Vastgoed XL B.V.) : G. de Jong (Waterpas Civiel Adviesbureau B.V.) Kopie : Kenmerk : 4275/WH/001 Datum : 9 april 2015 Betreft : Waterhuishouding Weerreys Park te
Bijlage 26-1: Stedelijke wateropgave Nieuw-Schoonebeek
Bijlage 26-1: Stedelijke wateropgave Nieuw-Schoonebeek Situatie Nieuw-Schoonebeek Nieuw-Schoonebeek ligt in het zuidoosten van de gemeente Emmen, ten oosten van Schoonebeek. Het dorp bestaat overwegend
Stromingsbeeld Rotterdam
Rotterdam centraal en Provenierswijk Bert de Doelder 17-4-2014 Stromingsbeeld Rotterdam Z Maas Freatische grondwaterstand N diepe polders NAP 6,2 m holocene deklaag NAP -5 m 1e watervoerend pakket 1e
Op weg met RainTools In 10 stappen
Op weg met RainTools In 10 stappen Stichting RIONED september 2016 Harry van Luijtelaar 1 1 INLEIDING Met RainTools simuleert u het functioneren van regenwatervoorzieningen in de vorm van het verloop van
1. INLEIDING 1.1 ALGEMEEN. 1.2 DE WATERTOETS. NOTITIE
NOTITIE Onderwerp : Waterparagraaf Opdrachtgever : A.E.C. Vestjens Projectnummer : BIM-079-01 Projectomschrijving : Gezondheidscentrum te Neer Opgesteld door : ing. R. Peeters Paraaf: Datum : 18 oktober
.boekeltuinen.nl www
www.boekeltuinen.nl TEGEL ERUIT, PLANTJE ERIN TIP Houd de tuin zo groen Barbara Bekhof mogelijk en minimaliseer de verharding. Arjen Grent 3 REGENTON Als je de regenpijp hebt afgekoppeld, kun je het regenwater
NOT a 12 september 2013 Water Bij elke ruimtelijke ontwikkeling is het opstellen van een waterparagraaf verplicht gesteld, mede in relatie
NOT01-0252596-01a 12 september 2013 Water Bij elke ruimtelijke ontwikkeling is het opstellen van een waterparagraaf verplicht gesteld, mede in relatie tot de watertoets. In deze notitie wordt verwoord
Verticale infiltratie in Exloo: succesvol en kostenbesparend
Maatregelen 8 Borger-Odoorn (Exloo) Verticale infiltratie in Exloo: succesvol en kostenbesparend Het Drentse brinkdorp Exloo (gemeente Borger-Odoorn) had tot 2007 regelmatig overlast van een gemengde riooloverstort
grondwater doorgrond wat kunt u doen tegen grondwateroverlast?
grondwater doorgrond wat kunt u doen tegen grondwateroverlast? grondwater doorgrond Grondwater bestaat uit regenwater en oppervlaktewater dat in de bodem is weg gezakt en kwelwater dat onder druk uit lager
Betreft Uitbreiding bedrijfsterrein Van Ooijen, Parallelweg-west Woerden Afwatering terreinverharding
Bijlage Afwatering terreinverharding D1 Notitie Referentienummer Datum Kenmerk 11 augustus 2014 153681 Betreft Uitbreiding bedrijfsterrein Van Ooijen, Parallelweg-west Woerden Afwatering terreinverharding
Rioleringsplan. Plan Mölnbekke te Ootmarsum. Projectnummer: 2653. Opdrachtgever: Lintmolenbeek B.V. In opdracht van: Lintmolenbeek B.V.
Rioleringsplan Plan Mölnbekke te Ootmarsum Projectnummer: 2653 Opdrachtgever: Lintmolenbeek B.V. In opdracht van: Lintmolenbeek B.V. Postbus 66 7630 AB Ootmarsum Status Concept Opgesteld door: Dhr. H.
3 landen 3 voorbeelden
Hoe betrekken we de stadsbewoner bij het klimaatbestendig inrichten van de stad: 3 landen 3 voorbeelden 8 juni 2017 Hiltrud Pötz België: wet- en regelgeving Duitsland: heffingen/ de vervuiler betaalt Nederland:
Toolkit Afkoppelen. De zin en onzin van afkoppelen. Rémy Schilperoort Jeroen Langeveld
Toolkit Afkoppelen De zin en onzin van afkoppelen Rémy Schilperoort Jeroen Langeveld Toolkit Afkoppelen bestaat! per eind mei 2019 doel: discussie over afkoppelen ondersteunen Wat is Toolkit Afkoppelen?
: BügelHajema (Linda Smoors, Hermien Kerperien) : Evert de Lange : Waterschap Veluwe (Wietske Terpstra), 03-Projectontwikkeling (René Kroes)
Logo MEMO Aan : BügelHajema (Linda Smoors, Hermien Kerperien) Van : Evert de Lange Kopie : Waterschap Veluwe (Wietske Terpstra), 03-Projectontwikkeling (René Kroes) Dossier : BA6227-100-100 Project : Zuiderzeestraatweg
Ga doordacht om met verharding : hou water vast aan de bron
Ga doordacht om met verharding : hou water vast aan de bron Impact verhardingen Impact verhardingen Impact verhardingen Effect van verharding op het watersysteem Verhard oppervlak Pieken van verharde oppervlakte
Regenwatergebruik bij woningen
Regenwatergebruik bij woningen Rainproof Een regenwatergebruikssysteem bespaart drinkwater en houdt regenwater vast. Dit regenwater kan gebruikt worden voor de wasmachine, de wc en de tuin. Regenwater
15640 ing. B. Mengers Doetinchem, Tel Betreft
ECOPART BV ZEPHIRLAAN 5 7004 GP DOETINCHEM TELEFOON 03 14-36 81 00 FAX 03 14 36 57 43 E-MAIL INFO@ECOPART-BV.NL INTERNET WWW.ECOPART_BV.NL BTW NR. NL 81 01 466 29 B01 HANDELSREGISTER 100 35 993 RABOBANK
Gemeentelijk Riolerings Plan
Gemeentelijk Riolerings Plan 2018-2022 dorpspraat over aanpak van wateroverlast Laren, maart en april 2018 Programma deel 1: kaders en historie deel 2: wat gebeurt er? deel 3: welke oplossingen? deel 4:
Bijlage 13-1: Stedelijke wateropgave Bargermeer noord
Bijlage 13-1: Stedelijke wateropgave Bargermeer noord Situatie Bargermeer noord Het industrieterrein Bargermeer noord ligt centraal in de stad Emmen. Het is een grootschalig bedrijventerrein met ruimte
Remediëring door vasthouden, infiltreren en hergebruik van hemelwater. Ingeborg Barrez - VMM
Remediëring door vasthouden, infiltreren en hergebruik van hemelwater Ingeborg Barrez - VMM 2 Stap 1: Afvoer vermijden Natuurlijke situatie Hergebruik grachtenstelsel Stap 2 : Infiltratie Gebied zonder
Landgoed De Hattert. Watertoets conform de uitgangspunten van Waterschap Aa en Maas. Datum : 1 oktober 2010. : Ir. L.J.A.M.
Landgoed De Hattert Watertoets conform de uitgangspunten van Waterschap Aa en Maas Datum : 1 oktober 2010 Auteur Opdrachtgever : Ir. L.J.A.M. van Nierop : P. van Kempen VOORWOORD In opdracht van de heer
De slimme ecologische oplossing tegen wateroverlast én droogte.
De slimme ecologische oplossing tegen wateroverlast én droogte. HUIS & TUIN www.hydrorock.com Particuliere markt en watermanagement De klimaatverandering zorgt voor meer en heviger regenbuien waardoor
BESLISBOOM HEMELWATER MAATREGELEN
BESLISBOOM HEMELWATER MAATREGELEN Waar komt de vraag vandaan? Klimaatverandering Maatregelen Welke maatregel past het beste in welke situatie? 2 04-07-18 Voorbeelden bemaling nodig om IT-riool aan te leggen
Van : ing. G. Spruijt Paraaf :
Memo Datum : 29-10-2013 Bestemd voor : BRO Boxtel Van : ing. G. Spruijt Paraaf : Projectnummer : 20120469 Betreft : Bergingsberekening Intratuin Deventer te Deventer Aanleiding Op d.d. 25 maart 2013 is
NOORDENVELD LEEFT MET WATER AFKOPPELGIDS
NOORDENVELD LEEFT MET WATER AFKOPPELGIDS Het meeste regenwater wordt goed benut, het valt in onze tuinen en plantsoenen en het spoelt de straten schoon. Het vult de vijvers in de openbare ruimte en bij
DE WATERINFILTRERENDE TUIN.
DE WATERINFILTRERENDE TUIN. Maurice van Grasstek Rijsenhout, 17-08-2017 0 Inhoud Inleiding:... 2 Het probleem:... 2 De oplossing:... 2 Het plan:... 3 Groen dak... 3 Ondergrondse infiltratie... 4 Het plangebied:...
Projectnummer: C Opgesteld door: Joost Veltmaat. Ons kenmerk: :0.11. Kopieën aan:
MEMO ARCADIS NEDERLAND BV Mercatorplein 1 Postbus 1018 5200 BA 'shertogenbosch Tel 073 6809 211 Fax 073 6144 606 www.arcadis.nl Onderwerp: 2D berekening water op straat Blarenkamp Ottersum 'shertogenbosch,
Naar een klimaatbestendig Eindhoven. Luuk Postmes 19 mei 2015
Naar een klimaatbestendig Eindhoven Luuk Postmes Speerpunten Eindhoven op watergebied Klimaatverandering Wateroverlast zomerse buien Hittestress Droogtestress Duurzame stad: Energie neutraal Grondstoffen
Bijlage 14-1: Stedelijke wateropgave Kern Emmen
Bijlage 14-1: Stedelijke wateropgave Kern Emmen Situatie Kern Emmen Kern Emmen omvat het centrumgebied van Emmen en de wijken Emmermeer, Hoge Loo en Spoorzijde. Het bestaat overwegend uit dicht bebouwd
Regenwater leid je niet om de tuin!
Regenwater leid je niet om de tuin! Regenwater is te waardevol om direct het riool in te laten lopen. Vang het op en gebruik het goed. Kijk voor tips op www.denhaag.nl/water Regenwater leid je niet om
Vragen en antwoorden Aanpak Agniesebuurt
Vragen en antwoorden Aanpak Agniesebuurt Waarom aan de slag in de Agniesebuurt? Oude stadswijken zoals de Agniesebuurt, die dichtbebouwd zijn met veel verharding en weinig open water en groen, zijn kwetsbaar
E richard.wilbrink@mwhglobal.com Van. Advies toekomstige hemelwaterberging en afvoer
Aan Gemeente Maassluis Behandeld door Richard Wilbrink T.a.v. De heer E. Zeeman E richard.wilbrink@mwhglobal.com Van Richard Wilbrink MSc. T 015-7511854 Betreft Voorbereidende onderzoeken winkelcentrum
Regenwater in de tuin. Beperk wateroverlast Voorkom verdroging Maak je tuin Waterklaar Tips in deze folder
in de tuin Beperk wateroverlast Voorkom verdroging Maak je tuin Waterklaar Tips in deze folder Wateroverlast door verandering van het klimaat Een wadi is een verlaging in een grasveld of tuin, waar water
Waterparagraaf. Bouw woning Hollevoort, Bakel. Waterparagraaf. Woning Hollevoort, Bakel
Waterparagraaf Bouw woning Hollevoort, Bakel Waterparagraaf Projectlocatie Hollevoort ongenummerd, Bakel Omschrijving project Waterparagraaf ten behoeve van de bouw woning buitengebied gemeente Gemert-Bakel
SO GEBIEDSPLAN DUWO DELFT. Reutsedijk 13 5264 PC Vught Nederland T +31 (0)73 6149321 info@burolubbers.nl www.burolubbers.nl
S C H E T S 2 3-0 1-2 0 1 4 G E B I E D S P L A N D U W O D E L F T Reutsedijk 13 5264 PC Vught Nederland T +31 (0)73 6149321 info@burolubbers.nl www.burolubbers.nl februari 2014 AANLEIDING nieuwbouw,
Notitie. Aan : Jorg Pieneman, Irene Quakkelaar. Kopie aan : Jasper Overbeeke, Albert Kemeling. Datum : 9 maart 2017
Notitie Stadsontwikkeling Ingenieursbureau Aan : Jorg Pieneman, Irene Quakkelaar Kopie aan : Jasper Overbeeke, Albert Kemeling Datum : 9 maart 2017 Betreft : Binnentuinen Ageniesebuurt Bezoekadres: De
Memo waterplan De Kievit
Memo waterplan De Kievit Datum Documentnummer Relatie Onderwerp 17 januari 2017 T140020.002.001/HVE De Kievit Onroerend Goed BV Memo waterplan Waterplan De Kievit In het kader van de ontwikkeling van glastuinbouwgebied
Waterparagraaf Heistraat Zoom
Waterparagraaf Heistraat Zoom In Zeelst aan de Heistraat is een ontwikkeling gepland. Voor deze ontwikkeling dient een omgevingsvergunning te worden opgesteld waarvan deze waterparagraaf onderdeel uit
Stappenplan voor de Rotterdamse watervriendelijke tuin. April 2017
Stappenplan voor de Rotterdamse watervriendelijke tuin April 2017 1 Probleem Veel Rotterdamse achtertuinen liggen laag en zijn verzakt, bij heftige regenbuien veroorzaakt dit wateroverlast in de tuin.
1 Inleiding en projectinformatie
Project: Groenhorst College te Velp Onderwerp: hemelwater infiltratieonderzoek Datum: 9 november 2011 Referentie: 25.515/61341/LH 1 Inleiding en projectinformatie Het Groenhorst College, gelegen aan de