Boekverslag Nederlands Het verrotte leven van Floortje Bloem door Yvonne Keuls

Transcriptie

1 Boekverslag Nederlands Het verrotte leven van Floortje Bloem door Yvonne Keuls Boekverslag door een scholier 5680 woorden 11 maart ,5 186 keer beoordeeld Auteur Genre Yvonne Keuls Psychologische roman, Eerste uitgave 1982 Waargebeurd Vak Nederlands Inhoud Kort verslag Samenvatting Hoe zit het verhaal in elkaar Recensie Bronnen Kort verslag Titel verklaring: wat betekent de titel? De hoofdpersoon in dit boek is Floortje Bloem. Floortje Bloem heeft een verrot leven. Ze heeft in vele tehuizen gezeten, aan de drugs gegaan, elke keer als ze het goed kan vinden met iemand loopt het mis, heeft weinig geld, gaat de prostitutie in. Dat is allemaal verrot als je zo ontzettend jong bent (trouwens ook als je volwassen bent) en dat je dan op je eigen benen moet staan om te overleven. Zie ook op bladzijde 96 van het boek. Daar vertelt Floortje bloem aan haar konijn Ik ga jouw een verhaal vertellen over het verrotte leven van Floortje Bloem Schrijfster: gegevens over de schrijfster. Yvonne Keuls is geboren in Batavia (nu Djakarta) Als ze zes is komt ze met haar ouders in Nederland. Ze wordt onderwijzeres en daarna journaliste en schrijfster. Haar eigen naam is Yvonne Bamberg. In 1954 trouwt ze met Rob Keuls; ze krijgen drie dochters. Yvonne Keuls begint haar literaire activiteiten met schrijven van verhalen over de kinderen, gedichten, toneelstukken en hoorspelen. Vanaf 1965 schrijft ze regelmatig cursiefjes voor kranten en televisiebewerkingen van romans van Louis Couperus, Simon Vestdijk en Marnix Gijsen. Pagina 1 van 13

2 Ze komt in contact met probleemkinderen en hun ouder. Dit leidt tot het schrijven van een aantal boeken. In 1977 verschijnt Jan Rap en z n maat. Hierin beschrijft ze haar ervaring als vrijwilligster in een opvanghuis. De moeder van David S. geb 3 juli 1959 (1980) gaat over de problematiek van drugsverslaafden en hun ouders. Het verrotte leven van Floortje Bloem handelt over heroïnehoertjes in de grote stad. In Annie Berber en het verdriet van een tedere crimineel (1985) worden onthullingen gedaan over een kinderrechter die pedofiele betrekkingen onderhoudt met jongens die onder toezicht zijn gesteld. Samen met Tony van Verre publiceert Yvonne Keuls in 1986 een autobiografisch boekje, getiteld De arrogantie van de macht. Genre: bij welke genre kun je dit boek indelen? Dit boek is een tendensroman dat wil zeggen een boek waarin bepaalde maatschappelijke misstanden aan de kaak worden gesteld. Daarom zegt de schrijfster aan het begin van haar boek ook nadrukkelijk dat alle gebeurtenissen die in dit boek worden beschreven, zich werkelijk hebben voor gedaan. Motto: staat er een stukje voor in het boek geschreven (bijvoorbeeld voor wie het geschreven is)? Het motto is: geen hoop en redding voor een heroïne verslaafde. In dit geval is de heroïne verslaafde Floortje Bloem. Dit boek draag ik op aan Jan van der Wel en Gerard Stam Van het Prostitutie Begeleiding team van de Gemeente politie te Rotterdam Ik heb een diepe bewondering voor de toewijding en de Liefde waarmee zij hun bijna onmogelijke taak verrichten Omvang: hoe dik is het boek? Hoe ziet het eruit? Op de voorkant zie je Floortje Bloem. De voorkant is roze en Floortje is in het zwart geschetst een beetje vaag. Het boek heeft 3 grote hoofdstukken, zonder titel die ieder op zich weer onderverdeeld zijn in verschillende fragmenten. Het eerste hoofdstuk beschrijft chronologisch Floortjes gang langs diverse kindertehuizen. Het tweede hoofdstuk beschrijft de verslaving van Beppie, Floortjes zusje. In het derde hoofdstuk vertelt slechts Floortje haar verhaal; zij is ook verslaafd geraakt n staat alleen. Tezamen vormen alle afzonderlijke verhalen de vertelling van Floortjes leven, vanaf haar geboorte tot haar vijftiende levensjaar. Ook zie je in het boek geïllustreerd door tekeningen van haar konijn, dat in het verhaal voorkomt. Bladzijde 84: het konijn is nieuw Bladzijde 104: het konijn vertoont gebruikssporen Bladzijde 198: het konijn raakt verfomfaaid Bladzijde 284: het konijn is kapot Waarom dit boek? Wanneer heb je het gelezen? Van een vriendin van mij (Femke Huijsmans) hoorde ik dat zij het een heel erg mooi boek vond. Mijn ouders Pagina 2 van 13

3 vertelde mij ook dat Yvonne Keuls een goede schrijfster was en nu nog steeds is. Ook vertelde ze dat het waargebeurd verhaal was. Ik wilde al mijn boekverslagen af hebben voordat ik weer naar school zou gaan dus heb ik toen ik op vakantie ging een aantal boeken mee genomen en die heb ik daar heerlijk liggen lezen. Ondertussen veel aantekeningen gemaakt. En uiteindelijk thuis het boekverslag gemaakt. Het verhaal De korte samenvatting: Floortje Bloem wordt geboren als ongewenst kind van ouders die uit elkaar zijn. Ze wordt eerst in een kindertehuis ondergebracht en vervolgens in twee pleeggezinnen. Daarna brengt men haar over naar een observatiehuis, wegens onaangepast gedrag. Floortje blijkt, na onderzoek, te moeilijk voor een pleeggezin, plaatsing in een kindertehuis volgt. Ze blijft naar opname in gezin verlangen. Dan wordt er een pleeggezin voor weekends en vakanties gevonden. Na een vervelende seksuele ervaring, besluit ze met de bezoeken aan het gezin te stoppen. Dan zoekt men, op Floortjes aandringen, contact met haar moeder. De eerste ontmoeting verloopt goed. Floortje wordt door haar zusje meegenomen naar het buurthuis. Daar begint ze met het roken van hasj. Ze wekt met verzonnen verhalen de belangstelling van Sjon, de buurthuiswerker. Floortje gaat naar de huishoudschool de verhouding met haar moeder is niet zoals ze had gehoopt had. Via een vriendin ontmoet ze Gerben, een pedofiel. Nog nooit in m n leven had ik me bij iemand zo veilig gevoeld. (pagina 71) Nadat Floortje, terwijl ze troost zoekt bij haar stiefvader, betrapt wordt door haar moeder, wordt ze terug gestuurd naar het internaat. De verhouding met Gerben wordt ontdekt. In het kindertehuis krijgt Floortje per post een speelgoedkonijn van hem, dat ze verder overal mee naartoe zal nemen. Als Floortje weer naar een observatiehuis wordt gebracht, ontsnapt ze. Nadat ze een halve nacht heeft doorgebracht op een autokerkhof brengt Sjon haar onderdak bij haar zus, die zolang bij haar vriend in een flat zit. Hier hebben ze de beschikking over stickies en allerlei pillen: slaap- kalmerings- en peppillen. Door haar zus wordt Floortje overgehaald de pillen te slikken. Ze gaan ermee door en nemen tenslotte een trip (LSD). Floortje wordt uit de flat weggehaald door de buurthuiswerker. Sjon en via haar moeder opnieuw naar een observatiehuis gebracht. Haar zus, Beppie, besluit na het snuiven van heroïne de prostitutie in te gaan. In het observatiehuis gedraagt Floortje zich slecht: ze is er brutaal en zet de mensen tegen elkaar op. Floortje wordt gesnapt bij een winkeldiefstal; door de kinderrechter wordt ze in Geldes-End geplaatst. Het konijn van Gerben vergezelt haar. Weer loopt ze weg en zoekt contact met Gerben, wat niet lukt. Dan hoort Floortje dan ze Beppie een heroïnehoer geworden is. Ze wil afkicken, maar de prostitutie bevalt haar: ze is eigen baas en toch voor niets anders geschikt (pagina 145) het eigen bas zijn trekt Floortje enorm aan. Beppie gaat naar een christelijk afkickcentrum, waar ze van de drugs afraakt. Omdat ze niet bekeerd wil worden, vlucht ze en keert terug de prostitutie in. Dan gaat Floortje haar zusje zoeken. Verdwaald in de wereld van de heroïnehoertjes, komt Floortje bij Onim terecht: een Turkse jongen die meisjes ronselt voor Pagina 3 van 13

4 de prostitutie. Ze wordt gedwongen met de klanten van Onims vader naar bed te gaan. Ze ziet kans te ontsnappen en ontmoet dan eindelijk Beppie, ze besluiten samen te blijven. Het konijn is haar enige bezit. Beppie gebruikt weer heroïne, als hun geld o is gaan ze samen de prostitutie in. Om het dragelijke te maken gaat Floortje, op aandringen van Beppie, ook heroïne gebruiken. De buurhuiswerker Sjon neemt Beppie en Floortje mee naar een afkickcentrum van de Bhagwan, maar Floortje stapt onderweg uit de auto. Ze komt bij een tante terecht, maar daar houdt ze het niet uit zonder verdovende middelen. Ze verdwijnt met het geld en de girokaarten van die tante. Samen met een vroeger vriend Martien, int ze geld op de girokaarten en beraamt ze een inbraak. Floortje beseft dat ze steeds dingen doet, omdat een ander het wil: pillen gaan slikken omdat Beppie het wou, ik ben met kerels begonnen door Onim, door Beppie naar een dealer gesleept. En nou wilde Martien dat ik ging inbreken. Maar tegelijkertijd wist ik dat ik niemand de schuld kon geven. ik koos elf om mee te doen (pagina 245) Floortje gaat zich steeds eenzamer en ongelukkiger voelen. Ze kan geen contact met Gerben meer krijgen, haar konijn begint kapot te gaan, haar jasje wordt gestolen. Om zich prettig te voelen gaat ze weer heroïne snuiven. Dan komt Beppie terug. Tijdens een gevecht gooit Beppie het konijn het raam uit. Wanhopig zoekt Floortje in de donkere tuin tussen brandnetels en glasscherven naar haar konijn. Zij heeft het enige in de wereld wat echt van haar was verloren. Hoe zit het verhaal in elkaar? Personen: welke personen komen er in het verhaal voor? De hoofdpersoon in dit boek is Floortje Bloem. Naam: Floortje Bloem Leeftijd: vanaf haar geboorte tot haar vijftiende Geslacht: vrouw Thuis: heeft ze niet ze gaat een hele tijd van een tehuis naar pleeggezin en op een gegeven moment komt ze in het weekeind thuis maar later door probleem ook niet meer. Dan komt ze in een hoeren tent te werken. En uiteindelijk op kamers met haar zus Beppie Beroep: Is een tijdje prostituee geweest Karakter: Floortje is een eenzaam meisje die erg gesteld is op de liefde. Denkt op vroege leeftijd al aan seks komt ook omdat ze met oudere mensen om gaat. Floortje kan echt nergens een plek vinden waar ze zich zelf kan zijn behalve bij Gerben maar dat is ook niet helemaal waar omdat Gerben haar misbruikte. Maar Floortje zegt aan het einde dat ze altijd dingen deed die een ander wilde maar ze was er zelf bij dus ze had zelf nee kunnen zeggen. Een mager maar ook knap meisje. In het begin had ze lange maar aan het eind heeft ze korte oranje haren en speelt ze een soort oranje robot. Pagina 4 van 13

5 Naam: Beppie Leeftijd: vanaf haar vijfde tot haar negentiende Geslacht: vrouw Thuis: Woont ongeveer tot haar 17e thuis en daarna in een kliniek waaruit ze weg gaat en in een kamer woont Beroep: heroïneprostituee Karakter: In het begin lijkt ze net een net meisje dat bij haar moeder woont maar ze doet juist allemaal dingen die haar moeder niet weet en dat maakt haar in het begin een beetje een slechte indruk. En ze heeft een vriend maar ze krijgt geld als ze me hem naar bed gaat. Ze is heel lief voor Floortje maar wanneer ze aan de drugs is veranderd ze en doordat ze onder invloed van drugs is heeft ze nog wel eens van die agressieve buien en dan is ze vooral gemeen tegen Floortje. Beppie houd vooral van experimenteren een voorbeeld hiervan is het uitproberen van drugs. Beppie is een mager persoon met haren tot op schouderlengte. Naam: Tante Gerda Leeftijd: zal begin veertig zijn Geslacht: vrouw Thuis: heeft een eigen café en woont daar ook. Beroep: café eigenares Karakter: Tante Gerda geeft in het begin de indruk dat egoïstisch is want het is eigenlijk door haar begonnen (dat Floortje in een tehuis moest) Maar eigenlijk later kwam er een hele lieve vrouw naar voren heel zorg saam. En ze probeert Floortje en Beppie toch nog te helpen om hun problemen op te lossen. Naam: Gerben Leeftijd: zal begin dertig zijn Geslacht: man Thuis: heeft een eigen flat Beroep: - Karakter: Gerben lijkt en aardige man voor meisjes maar misbruikt ze. Een pedofiel. Hij is tegen de kinderen heel lief leest ze verhaaltjes voor krijgen zelfs een cadeautje (Floortje kreeg een konijn) Maar hij speelt wel vieze spelletjes met in dit geval Floortje en haar vriendinnetje. Naam: mevrouw Bloem Leeftijd: midden in de dertig Geslacht: vrouw Thuis: woont eerst bij tante Gerda daarna woont ze samen met Adri Beroep: - Karakter: De moeder van Floortje Bloem is een heel egoïstisch persoon die al veel problemen achter de rug heeft. Ze Pagina 5 van 13

6 wil altijd dat iedereen zich aan haar aanpast. Ze doet niet echt veel moeite om Floortje en Beppie te zoeken desondanks ze hun de deur heeft gewezen. Het blijven haar kinderen. De moeder van Floortje Bloem is altijd helemaal opgetut. Haar ingevallen mond, kringen onder haar ogen en haar geweldige haren ziet ze er veel ouder uit dan dat ze werkelijk is. Naam: Adri Leeftijd: begin dertig Geslacht: man Thuis: woont samen met mevrouw Bloem Beroep: - Karakter: De stief vader van Floortje is een aardige mam, maar wel een watje. Omdat de moeder van Floortje een kunstgebit moet, neemt Adri er ook een, terwijl hij prachtige tanden heeft. Adri komt in het boek over als een hele lieve jongen. Adri ziet er uit als een hele knappe man met een breed gezicht. Nog andere minder belangrijke perosnen uit het boek zijn - Martien; iemand die in het begin heel aardig doet tegen Floortje en Beppie maar later met hun verdiende geld ervandoor gaat. - Sjon: een hel; aardige jongen die Floortje en Beppie helpt, maar later raakt hij in de knoopmet zich zelf. - Onim: Hij zorgt er voor dat er weer meisjes in zijn vaders seksclub komen, om daar als hoer te spelen. - Lexie; de vriend van Beppie, die het voor geld met Beppie deed. Plaats: in welke omgeving speelt het verhaal zich af? Het verhaal speelt zich af in Leiden, waar tante Gerda woont, in tehuizen, internaten, pleeggezinnen, bij haar moeder, seksclub en in het kraakpand. Dus op erg veel plekken, het is niet een plek. Dan zit ze een tijdje in een tehuis dan gaat ze weer naar tante Gerda in Leiden. Tijd: in welk jaar speelt het verhaal zich af? Het verhaal is in chronologische volgorde verteld vanaf dat Floortje ongeveer 2 jaar was tot haar 16e jaar. Het verhaal heeft zich natuurlijk in de jaren 70 afgespeeld. Dit staat natuurlijk in het boek. Maar ik denk ook dat het nog steeds voorkomt. Dit omdat ik weet dat er nog steeds mensen drugs gebruiken en omdat er nog steeds prostituees bestaan. En er zijn natuurlijk ook nog opvanghuizen in Nederland. Sommige mensen die kunnen denken dat het boek in 1977 is uitgegeven en dat we 21 jaar verder zijn. Dat klopt we zijn 21 jaar verder, maar toch gebeurt het nog steeds. Lees het artikel op de volgende bladzijde maar. EERSTE NATIONALE ONDERZOEK OVER MINDERJARIGE MEISJES IN DE PROSTITUTIE Het aantal minderjarige meisjes dat jaarlijks in contact komt met politie en hulpverlening in de 24 (middel)grote steden en dat in de prostitutie werkt of heeft gewerkt wordt geschat op 1000 tot Daarnaast wordt geschat dat dit voor nog eens 500 meisjes vermoedelijk het geval is. Deze schattingen zijn gebaseerd op onderzoek naar de aard en omvang van kinderprostitutie in Nederland van het Pagina 6 van 13

7 Nederlands Instituut voor Sociaal Sexuologisch Onderzoek (NISSO) dat is verricht in opdracht van de minister van Justitie. Sleutelpersonen bij 105 verschillende instanties (hulpverlening, politie Justitie, asielzoekerscentra) in zeven regio s, geven aan in een periode van tweeënhalf jaar contact te hebben gehad met 892 meisjes die zeker of vermoedelijk werkzaam waren in de prostitutie. Minister A.H. Korthals van Justitie heeft het rapport vandaag aan de Tweede Kamer gezonden. Voor 315 meisjes zijn achtergrondgegevens verzameld. Gekeken is onder meer naar hun etnische achtergrond. Eenderde (33%) van de meisjes is Nederlands, 28% allochtoon en 39% is recent geïmmigreerd naar Nederland. Onder allochtone meisjes wordt verstaan: meisjes waarvan minstens één ouder niet van Nederlandse afkomst is en die in Nederland zijn geboren of minstens vijf jaar in Nederland wonen. Nationaliteiten die, behalve de Nederlandse, relatief vaak voorkomen zijn: Marokkaans (14%); Nigeriaans (8%); anders Afrikaans (12%); Oost-Europees (9%); Chinees (7%). Van de recent geïmmigreerden heeft 63% voor of na hun werk in de prostitutie een beroep gedaan op de procedure voor Alleenstaande Minderjarige Asielzoekers (AMA s). Er is niet altijd sprake van dwang maar wel vaak. In 79% van de 315 gevallen is (vermoedelijk) dwang toegepast. Naast emotionele manipulatie ( loverboy ) als dwangmiddel, het geen het meest voorkomt, wordt één op de vijf minderjarige prostituees met fysiek geweld onder druk gezet en bijna eenderde (ook) met dreiging daarvan. De dwang heeft bij twee te onderscheiden groepen een verschillende achtergrond. Nederlandse en allochtone meisjes worden meestal door hun partner tot prostitutie gedwongen. Deze zijn relatief vaak van Marokkaanse afkomst. Recent geïmmigreerde prostituees zitten voor driekwart via vrouwenhandelaren in de prostitutie. Een kwart van de handelaren zijn Nederlanders, die, onder meer daarmee, na jongens van Marokkaanse afkomst, met 18% de tweede grootste groep daders vormen. Oost-Europese, Chinese en Nigeriaanse prostituees worden doorgaans door organisaties uit hun land van herkomst in de prostitutie gebracht, waarbij de asielprocedure op verschillende manieren wordt ingezet. Opvallend is verder dat er weinig grote verschillen zijn in de achtergronden en de problemen van Nederlandse en allochtone minderjarige prostituees. Bij beiden speelt vaak meervoudige problematiek zoals veel ruzie thuis, het van huis weglopen, ervaringen met seksueel geweld en afgebroken opleiding. Over de achtergronden van de groep recente geïmmigreerde meisjes is veel minder bekend. Wel lijkt de problematische situatie in het herkomstland een grotere rol te spelen dan een mogelijk problematische gezinssituatie. Minderjarige prostituees lijken contacten met de hulpverlening en politie zoveel mogelijk te mijden. Eenderde van de meisjes uit de studie is pas nadat ze uit de prostitutie waren met de rapporterende instanties in contact gekomen. De contacten hebben in veel gevallen niet het gewenste resultaat. Een kwart loopt weer weg, een vijfde zit zeker nog in de prostitutie. De politie wordt geconfronteerd met meisjes die doorgaans te bang zijn om aangifte te doen en heeft te weinig middelen en menskracht om uitgebreid onderzoek te doen naar gedwongen prostitutie. De hulpverlening richt zich in eerste instantie op psychologische begeleiding en veel minder op het veranderen van de omstandigheden waarin een minderjarige prostituee zich bevindt. Pagina 7 van 13

8 Het rapport sluit met aanbevelingen voor het voorkomen en bestrijding van gedwongen prostitutie onder meisjes. Deze aanbevelingen betreffen de registratie van minderjarige prostitutie, opsporing en bestrijding ervan door politie en justitie, het beleid ten aanzien van AMA s, hulpverlening, preventie en vervolgonderzoek. Begin: hoe begint het verhaal? Mijn moeder had niet veel om in te pakken. De kleren van mijn zusje Beppie bond ze in een wollen omslagdoek, haart eigen kleren rolde ze in een overhemdbloes en strikte de mouwen alsof het touwtjes waren. Ze haalde haar fiets uit de bergplaats onder de trap. Het ene eind van de bezemsteel maakte z aan de stuurstang vast, het andere eind aan de bagagedrager. De twee bundeltjes kleren knoopte ze aan de bezemsteel. Mijn zusje keek televisie in de kamer van de oude man. Het was koningendag en de mensen trokken bloemen langs de bordes van het paleis. Mensen in klederdracht, mensen met vlaggetjes en met muziek. Mijn zusje zong met de mensen mee. Plotseling werd ze aan haar arm overeind getrokken, de kamer uit, de gang door, de straat p. ze werd in haar jasje gestopt en achter op de fiets gezet. En hou je goed aan me vast, zei mijn moeder en hierzo, hou ook mijn tas vast. Mijn zusje klemde de tas tussen haar buik en het zadel en sloeg beide armen om mijn moeder heen. De tocht begon. Mijn zusje was nog geen vier en mijn moeder vijfentwintig. Bij een benzinestation halverwege Den Haag-Leiden stapte mijn moeder af. Ze liet mijn zusje plassen en kocht wat te drinken voor haar. Mijn zusje jengelde en vroeg waarom er geen stoel en geen televisie was. De hele verdere tocht bleef mijn zusje zeuren. Maar mijn moeder trapte door, zonder naar haar om te kijken. De klerenbundels sloegen tegen haar kuiten, zodat die helemaal schraal werden. In Leiden woonde tante Gerda. Ze had een volkscafé met een biljart en ze was de enige bij wie mijn moeder nog mocht komen. Probleem/afloop: waar draait het boek om? Het boek draait om het verrotte leven van Floortje Bloem. Wat zij mee maakt en hoe zij met deze situaties omgaat. Bedoeling: wat bedoelt de schrijver met dit boek te zeggen? Op bladzijden acht van het boek van het verrotte leven van Floortje Bloem staat het volgende: Met mijn boek wil ik de Intentieverklaring van dr. Schipper ondersteunen. Als de Minister van Justitie zo vriendelijk wil zijn om Het verrotte leven van Floortje Bloem te lezen, dan weet hij te minste over wie hij zijn uitspraak zal moeten doen. Yvonne Keuls s-gravenhage, 1 december 1981 Dit heeft betrekking op het volgende: Pagina 8 van 13

9 Klaartje heeft gelijk als ze zegt dat er nog steeds niets is voor zulke meiden als zij. Er is wel een plan. Op verzoek van de Gemeentelijke GG en GD van Rotterdam en s-gravenhage is dr. J.A. Schipper, geneesheer-directeur van het Christelijk Psychiatrisch Centrum Bloemendaal te s-gravenhage begonnen de mogelijkheden te onder zoeken en klinische opvang te realiseren voor vrouwelijke verslaafde prostituees onder de achttien jaar. Dit onderzoek heeft geleid tot een Intentieverklaring d.d die thans bij de Minister van Justitie wacht op goedkeuring. Realiteit: kan dit boek echt gebeurd zijn? Hier hebben we eerst te maken met volledige fictie, wat de personen betreft: een gefingeerde hoofdpersoon. Deze fantasiefiguur Floortje wordt voorzien van bedachte ouders, pleegouders, tante, zusje, enzovoort. In het boek is een observatie rapport opgenomen met een official stuk: Bijdrage tot besluitvorming inzake Floortje Bloem. Hierdoor is het boek een soort dossier van Floortje geworden, dat net zomin bestaat als Floortje zelf. Floortje Bloem is volgens de schrijfster samengesteld uit de 58 heroïnehoertjes, met wie ik de afgelopen jaren intensief contact heb gehad. Alle gebeurtenissen die in dit boek worden beschreven hebben zich in werkelijkheid voorgedaan, schrijft Yvonne Keuls voor in haar boek. In Arrogantie van de macht zegt ze hierover. Ook kun je weten dat het een waar gebeurd verhaal is, omdat er een observatie rapport inzit. U kunt deze verder in mijn verslag lezen. Ik werd geconfronteerd met de toestanden waar half Nederland van op de hoogte was, maar die men stiekem voor zichzelf hield, omdat dat makkelijker is.ongetwijfeld wist een groot aantal autoriteiten wat op zich op dit vak in Rotterdam en Den Haag afspeelde, en daar niet alleen. (bladzijde 70) Waarderingsmeter Hoe waardeer je het onderwerp van het boek? Het onderwerp van dit boek vind ik heel erg goed, omdat we misschien wel te weinig aan zulk soort problemen denken en met de problemen bedoel ik de problemen van Floortje Bloem. Dat komt omdat veel mensen denken dat het toch niet in Nederland voor komt. Maar dit boek bewijst het tegen deel het gebeurd wel degelijk in Nederland. Floortje die veel mee maakt en dat, dat de gebeurtenissen in het boek ook echt gebeurd zijn sommige zijn zo afgrijselijk een voorbeeld; Kom hier Ga zitten Streel met je hand over mijn buik Ik begon weer te tellen: een, twee, drie, vier, tot vijftig en dan weer opnieuw. Ik zocht een vast punt om naar te staren, een stopcontact met een dubbelstekker. Zesendertig, zevenendertig, achtendertig, negenendertig. Als je nu zou willen liggen, zei de nette heer Ik reageerde niet Ga liggen op je rug Ik deed het automatisch. Pagina 9 van 13

10 Negenenveertig, vijftig, een, twee. Hij zat ontzettend onhandig met een kapotje te frutselen. Veertien, vijftien, zestien, zeventien. Er lukte iets niet. Hij las naast me op zijn zij en boog zijn hoofd, zodat zijn kruin vlak onder mijn neus kwam. En toen ineens zag ik het. Een haarstukje. Een toupet Hij ging op me liggen en trok zijn gezicht in een grimas. Zijn mond ging open een kunstgebit Met een shock werd ik terug geworpen naar mijn moeder. Op haar tandloze gezicht, die nacht toen ze beneden kwam en haar woede uitspuwde. vuileschof, vuilevieserik! Lig ik bove siek in me bed, kajij je hand bie ees thuis houde!! En op dat moment probeerde hij binnen te komen. Vuile schoft riep ik. En ik worstelde me overeind. De nette heer liet me geschrokken gaan. Half struikelend liep ik naar de wastafel. In een grote golf kwam mijn gevoel weer terug. Ik kon het alleen maar uitkotsen. (blz. 450) Dit vind ik dus echt zo erg dat er oudere mannen het met meisjes van 14 a 15 jaar doen en dan de manier waarop. Die meisjes doen alles wat die oudere mannen zeggen. En ik kan me het haast niet voorstellen dat het dan in Nederland gebeurd maar het is zo. Daarom ben ik ook heel blij dat Yvonne Keuls door middel van boeken schrijven er aandacht aan besteed. De titel klopt ook omdat het leven van Floortje bloem een puimhoop is het is allemaal verrot, ze gaat op jonge leeftijd aan de drugs, ze gaat de prostitutie in, Zie ook op bladzijde 96 van het boek. Daar verteld Floortje Bloem aan haar konijn Ik ga jouw een verhaal vertellen over het verrotte leven van Floortje Bloem Hoe waardeer je de moeilijkheidsgraad? Wat me opvalt aan dit boek is dat het perspectief (vooruitzicht/ontwikkeling) heeft. Floortjes leven tussen haar geboorte en haar vijftiende jaar wordt door haar zelf verteld. Door andere (bijvoorbeeld: Beppie, haar moeder, tante Gerda) wordt ook in de ik-vorm verteld. Dit geeft het boek een zeer levendig karakter, vooral in de hoofdstukken 1 en 2. In hoofdstuk 3 is alleen Floortje zelf aan het woord. Het boek is vlot geschreven daar bedoel ik mee korte zinnen en veel dialogen. Yvonne Keuls laat de figuren vertellen in hun eigen taal. Dat is soms recht voor zijn raap dit is in het meeste geval bij tante Gerda. De taal van Sjon is zweverig en gewichtigdoenerig (gewichtig betekent sterk gevoel voor eigen belangrijkheid) Een goed voorbeeld daarvan is op bladzijde 123. Als Sjon aan Floortje vertelt, dat Beppie in de prostitutie zit, voegt hij daar aan toe: Maar ik werk er hard aan om een stuk maatschappelijke-kritische inbreng van de grond te tillen. En dat zijn geen bevlogen babbels hoor, ik koppel dat aan de praktijk. Er zijn mensen zoals Beppie en jij, met wie ik intense voeling wil houden Hoe waardeer je de bedoeling van de schrijver? De bedoeling van Yvonne Keuls die ze wilde bereiken met dit boek vind ik goed en knap. Want Yvonne Keuls heeft zo goed moeten opletten bij die gesprekken om er zo n verhaal van te kunnen maken. Yvonne die komt als het ware op voor vrouwelijke prostituees onder de 18 jaar. Dit vind ik gewoon geweldig want Pagina 10 van 13

11 heel veel mensen die geven er geen aandacht aan. Ze doen het toch zeker zelf, ze gaan toch zelf met die rotzooi beginnen ik denk dat ze dat heel vaak te horen krijgen. Maar nu zie je eigenlijk bij het verhaal van Floortje dat ze soms zo worden mee gesleurd (dit is geen excuus voor wat Floortje gedaan heft). Hoe waardeer je de beschrijving van de personen? Als ik op de manier waarop Floortje Bloem leeft leef. Dan zou ik misschien wel alles helemaal hetzelfde doen. Ik weet dat het me nooit zal gebeuren. Maar als ik me met iemand moet identificeren dan is dat Floortje. Je ziet hoe zo op sommige dingen reageert. Ze wil haar zus opzoeken als die in het afkickcentrum zit. Dit kan ik me gewoon heel goed voor stellen dat zou ik ook doen. En als je, je zo eenzaam voelt dan doe je vaak dingen die je heel blij maken of even je zorgen laten vergeten een voorbeeld hiervan is drugs. Ik weet heel goed hoe Floortje zich voelt dat wordt zo goed in het boek beschreven dat het net lijkt of ik er zelf in zit heel raar is dat. Ook merkje bepaalde dingen van personen in het boek je heel erg aanspreken of herkenbaar voor je zijn. Iets heel herkenbaars is dat Sjon Floortje en Beppie zo graag wil helpen. Vroeger en misschien nu ook nog wel was ik echt zo n bezorgd kindje als iemand iets had nou echt vreselijk. Gelijk vragen hoe het ging wat er gebeurt was en noem maar op Sjon wil ook heel veel dingen van Floortje en Beppie weten. Hij helpt hun zelfs. En dat deed/doe ik ook. Hoe sterk is dit boek voor jouw gaan leven? Ik vind dit een heel zielig boek, omdat Floortje aan niemand echt steun heeft en niemand zet er een grootte druk op van nu is het afgelopen. Wat de meeste indruk op me gemaakt heeft is het volgende stukje Hij legde zijn plastic tasje neer en begon toen heel klunzig zijn schoenen uit te trekken. Ik stikte bijna in dat rottige spuug dat ik maar steeds weg moest slikken. Ik ben onderwijzer, zei hij weer, een onderwijzer zonder klas, want er zijn er teveel Ik had eigenlijk vanavond willen zwemmen Dan was je goedkoper uit geweest, zei ik Hij lachte even. Mag het licht uit? vroeg hij zenuwachtig. Maar in het donker veranderde niets, dat spuug bleef maar komen. Ik zei: je had mijn zusje moeten vragen. Ik wilde jou je hebt zo n lief klein kinderkopje Ik kan het niet Ik zal het zelf doen Dit is toch echt belachelijk een onderwijzer moet weten hoe gevoelig kinderen zijn en wat er allemaal beschadigd kan worden. Dit vind ik dus echt zo, zo zielig. Maar dat is niet het enige ik kan me er ook heel kwaad om maken omdat ik weet dat het nog steeds gebeurt, misschien niet dat zo n jong meisje er voor kiest maar wel dat er ouders zijn die hun kinderen afstaan. En dat maakt mij kwaad omdat die mensen er zelf voor kiezen om een kind te nemen. Zou jij iets van dit boek kunnen leren? Je gaat bij dit boek nadenken, wat is er toch gebeurd. Dus dan vind ik het echt zielig en ik ben heel erg benieuwd wat er nou met Floortje Bloem (of Klaartje) is gebeurd, want het was een open eind. Wat ik Pagina 11 van 13

12 meestal wel leuk vind, maar nu eigenlijk niet omdat het waargebeurd is het werd door een meisje van 15 jaar verteld, maar Yvonne kan er verder niks van maken. Want misschien leeft Floortje Bloem (of Klaartje) nog wel en dan kan Yvonne Keuls moeilijk zeggen dat ze uiteindelijk toch overleven is. Ik had dit boek zo uit het was zo mooi ik kan het gewoon niet wegleggen. Op sommige moment had Floortje weg kunnen gaan van haar verslaving afkicken. Een van die momenten is: Als Floortje iemand vind die haar wil helpen afkicken. Hij kan haar niet mee naar huis nemen, omdat zijn vrouw ieder moment hun eerste baby kan krijgen. Floortje droomt van dat kindje, vereenzelvigt, zich ermee, maar kan het niet opbrengen om af te kicken. Als zij meehelpt om deze hulpverlener te beroven, vergooit zij haar kans om een nieuw leven te beginnen. Een paar uur later leeft zij in een krant, flat het kindje enkele uren na de geboorte is overleden. Sommige meiden kiezen er zelf voor de prostitutie in te gaan. Ze zijn bijvoorbeeld op jonge leeftijd het huis uit en hebben dringend geld nodig. Dan is het een keuze om de prostitutie in te gaan. Maar dat hoeft niet altijd want ja kan ook gewoon een ander baantje zoeken. En ik denk dat meisje van 15 jaar en niet zelf voor kiezen om de prostitutie in te gaan. Omdat ten eerste de ouders zijn tot hun 18e levensjaar verantwoordelijk voor zijn/haar kind. Zij hebben alle verantwoordelijkheid over de daden en gevaren van het kind.. Ten tweede kinderen van 15 jaar horen nog official op school dat is een wet. Dus de school moet er voor zorgen dat die kinderen op school zitten en blijven. Anders kan de politie worden ingeschakeld. Tot slot kan je altijd nog naar een kindertehuis als je niet goed kan opschieten met je ouders en die helpen je daar met je problemen en zorgen dat je op het goede pad blijft. Komt dit verhaal overeen met de werkelijkheid? Ondanks dat het ongeveer 20 jaar is geleden dat dit boek is uitgegeven, is het nog steeds realistisch. Waarom zouden er dan nog steeds internaten bestaat. En waarom hoor je dan nog steeds zoveel over drugs?? En waarom zouden de wallen nog bestaan?? Omdat er niks veranderd is. Ik denk wel dat je nu niet meer zulke jongen kinderen zult zien (in Nederland dan). Tegenwoordig moet je ook een vergunning hebben als je op de wallen in bijvoorbeeld Amsterdam werkt en er wordt daar ook door de politie gecontroleerd. Ook is dit boek waar gebeurt, dit weet je omdat dat in het boek zelf staat. Namelijk het volgende; Klaartje is een van de meisjes met wie ik de afgelopen jaren intensief contact heb gehad. Ze heeft me verteld over haar leven, dat ze verrot vindt, maar nog steeds niet hopeloos. Op een nacht zei ze tegen me: Ik doe steeds dingen, omdat een ander het wil. Ik ben pillen gaan slikken door een ander, met kerels begonnen door een ander, naar een dealer gesleept door een ander. Maar toch kan ik niemand de schuld geven, want ik had toch NEE kunnen zeggen, ik kies er toch zelf voor om mee te doen. Want de angst die Pagina 12 van 13

13 ik dan heb, is altijd nog kleiner dan de angst om alleen t eblijven als ik nee zeg. Ik zou best willen afkicken, ik ben nou vijftien jaar en ik wil best kappen met dit verrotte leven. Maar ben als de dood dat ze mij dan met een KZ-verklaring in een gekkenhuis gaan stoppen. Want ze kunnen toch niet anders? Heroïnehoertjes passen nergens bij en er is toch niks voor zulke meiden als ik? Kan jij niet proberen of er wel iets komt, want ik leef toch nog ik ben toch nog steeds niet verloren? Is er sprake van spanning? Het boek is wel spannend. Elke keer als je denkt dat het weer goed gaat met Floortje Bloem dan gebeurt er wel iets een voorbeeld hiervan is als ze weer terug gaat naar tante Gerda (voor de 2e keer nadat ze de 1e keer was weg gegaan en het geld gejat had) je denkt dat het dan heel goed gaat en dat alles weer goed komt, maar dan steelt ze haar tantes pasjes en loot weer weg. Vergelijking met iemands andere recensie De mening van de schrijfster Inez van Dullemen zegt: de wijze waarop jij schrijft is niet te vergelijken met onze literatuur, want jij benadert het vanuit de toneelwereld. Hier ben ik het niet mee eens, want de dialogen zijn juist makkelijk te lezen en makkelijk te begrijpen. Zo lees je er vee sneller door heen en je snapt dan ook alles veel beter je neemt veel meer informatie in je op. De mening van meneer J. Dautzenberg: meneer Dautzenberg noemt dit mateloze zelfoverschatting: Het is niet zo moeilijk aan te tonen dat mevrouw Keuls niet tot de literatuur behoort. Daarvoor schrijft ze gewoon niet goed genoeg. Literatuur wekt een soort literaire nieuwsgierigheid op: naar de verantwoording van het gegeven. Bij Keuls ben je slechts nieuwsgierig naar de afloop van het verhaal Een roman als Floortje bloem hangt aan elkaar van de gruwelijkste clichés Het navertellen van de zuivere werkelijkheid leidt nooit tot kunst, maar altijd tot clichés. (de Volkskrant, ) Hier ben ik het niet mee eens omdat je eigenlijk niet weet hoe het verhaal af loopt want je kan niet lezen of Floortje Bloem gered is. Is ze nou wel in want tehuis opgevangen of is ze uiteindelijk dood gegaan aan haar verslaving. Maar aan de andere kant ka je er wel juist op zeggen je weet niet hoe dit boek afloopt dus daar ben je nieuwsgierig naar. Je kan de mening van meneer Dautzenberg van 2 kanten bekijken. En Yvonne Keuls schrijft wel goede boeken dat kan je zien want op 1 augustus 1987 zijn er maar liefst exemplaren verkocht van haar boek het verrotte leven van Floortje Bloem. Pagina 13 van 13