Bijlage 8: Rapport van het toegankelijkheidsbureau

Transcriptie

1 Bijlage 8: Rapport van het toegankelijkheidsbureau Agentschap Toegankelijk Vlaanderen (ato vzw) Belgiëplein Hasselt Sinds 1 mei 2015 vormt ato samen met Enter, Intro, Toegankelijkheidsbureau en Westkans één organisatie. Toegankelijkheidsdoorlichting Kranenwandeling Museum aan de Stroom Antwerpen Historische havenkranen Stad Antwerpen Museum aan de Stroom in opdracht van : Dhr. Paul Van Schoors Agentschap Toegankelijk Vlaanderen private stichting tel 0032(0) BTW BE RPR Antwerpen afd. Hasselt IBAN BE BIC : KREDBEBB ato vzw Driegaaienstraat Sint-Niklaas tel 0032(0) info@ato-vzw.be 1

2 Woord vooraf. Om een idee te geven van het soort aanpassingen die wenselijk zijn, beginnen we met een kort overzicht van mogelijke beperkingen. Personen met visuele beperkingen: Blinden: - zijn aangewezen op tactiele (braille, geleidestok, aanraking) en auditieve informatie (gesproken woord). - worden soms begeleid door een geleidehond. Slechtzienden: - zijn aangewezen op expliciete visuele (grootletterschrift, kleurcontrasten) en auditieve informatie (gesproken woord). - worden soms begeleid door een geleidehond. Personen met auditieve beperkingen: Doven: - zijn aangewezen op visuele informatie: enerzijds geschreven woord, anderzijds gebarentolk. - hebben hulpmiddelen zoals lichtsignalen nodig. Slechthorenden: - zijn aangewezen op visuele (geschreven woord, soms gebarentolk) en aangepaste auditieve informatie (hoorapparaat, ringleiding). Personen met motorische beperkingen: Rolstoelgebruikers: - kunnen zich verplaatsen met een manuele rolstoel (op eigen kracht of met begeleiding) en/of een elektrische rolstoel. - hebben een lagere kijk- en reikhoogte t.o.v. rechtopstaande personen. - hebben voldoende ruimte nodig om zich te bewegen. - kunnen geen treden of trappen nemen. Personen met beperkte loopfunctie: - kunnen beroep doen op krukken of op een wandelstok. - kunnen tijdelijk aangewezen zijn op een rolstoel. - hebben behoefte aan korte looproutes en voldoende rustplaatsen. - kunnen in beperkte mate treden nemen. - hebben leuningen nodig. Personen met beperkte armfunctie: - zijn aangewezen op aangepaste reikwijdte en -hoogte. - kunnen slechts lichte en goed te omvatten voorwerpen vastnemen. Personen met evenwichtsmoeilijkheden: - zijn aangewezen op steun en leuningen. - hebben bij voorkeur korte looproutes en voldoende rustplaatsen. Personen met verstandelijke beperkingen: Personen met een verstandelijke handicap: - zijn aangewezen op eenvoudige informatie, zowel visueel (symbolen, geschreven woord) als auditief (gesproken woord) Havenkranen Antwerpen - 2 2

3 Personen met nog andere beperkingen : Personen met hart- of longziektes, astma, : - hebben nood aan stof- en rookvrije ruimtes. - hebben bij voorkeur korte looproutes en voldoende rustplaatsen. - kunnen in beperkte mate treden nemen. En nog anderen Doorlichting. Huidige doorlichting is opgemaakt na plaatsbezoek dd 18 januari Aanwezig : voor het Mas Paul Van Schoors voor ato Jan De Rijck In het rapport wordt verwezen naar artikels van het BVR van 05 juni Dit Besluit van de Vlaamse Regering tot vaststelling van een gewestelijke stedenbouwkundige verordening betreffende toegankelijkheid is in werking vanaf 1 maart toepassingsgebied BVR en artikels van belang op het project : Overeenkomstig de bepalingen van art. 2 : is dit besluit van toepassing op het bouwen, herbouwen, verbouwen of uitbreiden van constructies, of delen ervan, die publiek toegankelijk zijn en waarvoor een stedenbouwkundige vergunning vereist is of een meldingsplicht geldt. Art Dit besluit is niet van toepassing op: 3. onverminderd de toepassing van artikel 35, vergunningsplichtige handelingen die worden geadviseerd door de gewestelijke erfgoedambtenaar van het agentschap RO-Vlaanderen van het Vlaams Ministerie van Ruimtelijke Ordening, Woonbeleid en Onroerend Erfgoed, op grond van een decretale of reglementaire adviesverplichting voor aanvragen met betrekking tot voorlopig of definitief beschermde monumenten of archeologische monumenten of voor aanvragen met betrekking tot percelen die gelegen zijn in voorlopig of definitief beschermde stads- en dorpsgezichten, landschappen, ankerplaatsen of archeologische zones of voor aanvragen met betrekking tot het varend erfgoed. Art. 35 Bij vergunningsplichtige werken, die vallen onder de toepassing van artikel 2, 2, 3 ; maakt de entiteit, die door de Vlaamse Regering belast is met taken van beleidsuitvoering inzake onroerend erfgoed, in haar advies een afweging tussen de vereisten inzake toegankelijkheid enerzijds en de te behouden erfgoedwaarden anderzijds. De infrastructuur wordt in dit rapport afgetoetst op de conformiteit met het BVR en aangevuld met advies en algemene richtlijnen. Geelgemarkeerde knelpunten zijn niet in overeenstemming met het BVR. Te volgen richtlijnen toegankelijkheid : zie handboek toegankelijkheid van gebouwen Havenkranen Antwerpen - 3 3

4 De kranenwandeling is een wandeling die onder begeleiding van gidsen georganiseerd wordt en enkel onder gunstige weersomstandigheden plaatsvindt (niet bij regen, wind of koude). De wandeling volgt een vooraf bepaald traject. Op de wandeling staan 18 historisch kranen. De uitleg wordt gegeven in de omgeving van de kranen. 1. Startpunt Museum aan de Stroom Vertrekpunt inkomhal Mas balie. De wandeling is kosteloos voor begeleiders van personen met een handicap. In de tentoonstellingsruimte over de haven staan kraanmaquettes die tactiel waarneembaar zijn. 1 Inkomdeuren zwaar om te openen. Het is aanbevolen aan het startpunt een plan ter beschikking te hebben van de wandeling (paneel of folders), met aanduiding van de afstand en tijdsduur, zodanig dat de deelnemers de wandeling zo goed mogelijk kunnen inschatten Havenkranen Antwerpen - 4 4

5 2. 10-tons handkraan De uitleg wordt gegeven in de onmiddellijke omgeving van de kraan. Er zijn geen specifieke afsluitingen rond de kraan. Bij open monumentendagen wordt de zone afgesloten door nadarhekken. De kraancabine kan bezocht worden. De toegang gebeurt enkel via een smalle ladder. Bezoekers kunnen onder begeleiding de kraan bedienen. 2 Niet toegankelijk voor alle personen Veiligheid bij de werking 3 Ter plaatse moet nagegaan worden of men van buitenaf voldoende zicht heeft door de inkomdeuren om een voldoende goede indruk te krijgen over het interieur. Zo niet kan men voldoende grote foto s op een degelijke drager ter beschikking houden, zodat personen die de ruimte niet kunnen betreden voldoende geïnformeerd kunnen zijn. Als alternatief kan men met een camera werken, aangesloten op een buitenscherm, of met een webcam. De demonstratie van de werking van de kraan moet in volledige veiligheid kunnen gebeuren. Buiten de specifiek te nemen veiligheidsmaatregelen (zie advies preventieadviseurs) kan ook een perimeter op de vloer aangeduid worden (permanent in de bevloering) als aanduiding van de te behouden afstand tot de werkende kraan. Als er geen specifieke hekkens geplaatst worden is het eenvoudiger de bezoekers of omstaanders te laten plaatsnemen achter deze grenslijn. Ook kan de zone waar de lasten getild worden specifiek aangeduid worden. 3. Nassaustraat / Amsterdamstraat 1613 Havenkranen Antwerpen - 5 5

6 Wandeling 4 Via de vlakke Nassaubrug loopt de wandeling rechtdoor, centraal op het autovrij gedeelte door de Nassaustraat. Op het kruispunt met de Sint- Laureinskaai linksaf via drempelloze oversteekplaats. Via het drempelloze voetpad langsheen de Sint-Laurenskaai. Op het einde kan men de Rijnkaai kruisen via het zebrapad via verlaagde voetpaddrempels. Het grootste gedeelte van de voetpaden zijn verhard met vlakke kasseistenen, behalve een zone voorbij de Nassaubrug (4, 5) Havenkranen Antwerpen - 6 6

7 Juist voorbij de brug is er een zone met oneffen oppervlak. Ook is het niveauverschil tussen bovenvlak en de voegvulling hinderlijk. 8 Nazicht van de mogelijkheid om het gedeelte bij de Nassaubrug vlakker aan te leggen, en/of de voegen voller op te voegen, of een strook met een breedte van minstens 150 cm aan te leggen in vlakkere tegels. 4. Rijnkaai Verbinding Rijnkaai - Kade Momenteel zijn de aanlegwerken van het parkeerterrein in uitvoering. Er worden 19 aangepaste en voorbehouden parkeerplaatsen voorzien Havenkranen Antwerpen - 7 7

8 Tijdelijke werfsituatie De aansluiting met het bestaand voetpad en nieuwe verharding moet drempelloos gebeuren. Optimaal is een voetgangersverbinding tussen het voetpad en de kade, waarbij de verharding voldoende vlak voorzien wordt, qua materiaal en kleur gedifferentieerd van de wegen voor het autoverkeer. Rechte contrastrijke afboording met de andere bestratingen verhogen de leesbaarheid en de herkenbaarheid van de voetgangerszone. Een zelfde kleur/materiaalgebruik van alle voetgangerszones geniet de voorkeur Havenkranen Antwerpen - 8 8

9 5. Kade Langsheen de kade staan de historische kranen (chronologisch) opgesteld. De kranen staan op rails, die samen met de kasseiverharding deel uitmaken van het historisch erfgoed (12). Kade richting noord 12 Momenteel zijn de aanlegwerken van het parkeerterrein in uitvoering. Deze heraanleg grenst juist aan kade, met voornoemde historische verharding (13). 13 Kasseiverharding van de historische kade : De oude kasseiverharding ligt zeer oneffen. Er is tevens op diverse plaatsen een groot niveauverschil tussen rails en kasseioppervlak (12). Kasseiverharding van het nieuwe parkeerterrein (13). De wandeling loopt langsheen de kade, evenwijdig met de rails. Alle uitleg wordt gegeven van op de kade. Om veiligheidsredenen, en om tevens de kranen goed te zien (enige afstand) is het aangewezen om zo ver mogelijk van de waterrand het traject af te leggen. Aangezien de historische kasseistrook zeer oneffen is, is het aangewezen om aan de zijde van het parkeerterrein (rechts van de betonblokken) te wandelen. Hiertoe is het aangewezen om een voldoende vlak pad aan te leggen. Bij voorkeur wordt deze wandelstrook in een ander materiaal en kleur aangelegd als de verharding van het parkeerterrein, om een goede differentiatie te bekomen tussen rijbaan en voetgangersweg. Deze strook dient minstens 150 cm breed te zijn (bij voorkeur minstens 180 cm voor kruisend verkeer). Deze strook paalt best juist aan de historische verharding en dient er volkomen evenwijdig mee te lopen. De betonblokken (deze of andere) zorgen voor een goede en duidelijke afscheiding, en dienen perfect evenwijdig met de padrand geplaatst te worden. Een duidelijke padrandherkenning, ook bij donkere weersomstandigheden bekomt men door deze rechtlijnigheid en contrastrijk kleurverschil tussen blokken en pad Havenkranen Antwerpen - 9 9

10 Kade richting zuid Zelfde zone met rails en kasseiverharding. Naast deze zone ligt een overdekt parkeerterrein. 14 Kasseiverharding van de historische kade (15) : De oude kasseiverharding ligt zeer oneffen. Er is tevens op diverse plaatsen een groot niveauverschil tussen rails en kasseioppervlak De wandeling loopt langsheen de kade, evenwijdig met de rails. De strook aan de walzijde van de betonblokken is eveneens verhard in kasseistenen. Hier is de algemene staat iets beter. Naast de geparkeerde wagens is nipt voldoende vrije ruimte. De langsvoeg, het minder effen kasseigedeelte naar de kade toe en plaatselijke oneffenheden, kunnen hinderlijk zijn (16). Naar analogie met het padgedeelte noord zou een effen pad de toegankelijkheid verbeteren. Een ononderbroken, egaal en effen aangelegd pad over de volledige kaai, in een gedifferentieerde kleur en materiaal ten opzichte van historische kaai en parkeerterrein, over een voldoende breedte (bij voorkeur minstens 180 cm voor kruisend verkeer), aan de walzijde van de betonblokken, herkenbaar als wandelzone verhoogt de toegankelijkheid niet alleen voor de deelnemers aan de wandeling maar voor alle gebruikers, en zorgt voor een veiliger gebruik op grotere afstand van de waterrand Havenkranen Antwerpen

11 6. Kranen Enkele kranen kunnen bezocht worden. Dit bezoek is enkel mogelijk bij gunstige weersomstandigheden en is facultatief. De bezoekers kunnen de kranen beklimmen als ze dit wensen Het bezoek aan de kraan is niet voor iedereen mogelijk. Alle uitleg kan echter van op de kade gegeven worden. Om de bezoekers van op de kade ook een indruk van de kraancabine (besturing, hoogte, uitzicht ) te geven kunnen foto s van de installatie beneden voorzien worden. Dit kan een vaste installatie zijn met bijhorende tekst of kunnen foto s zijn die door de gids ter plaatse getoond worden. Met een camera/webcam op locatie en een scherm/laptop op de begane grond kan de beleving actiever worden. Met een active cam/sportscam zou zelfs de beklimming kunnen weergegeven worden. Aanvullend bij de toegankelijkheid moet de beklimming een maximale veiligheid garanderen. De gevaarpunten moeten in detail bekeken worden (vb onderrand kooi/ladder 19) Havenkranen Antwerpen

12 7. Rijnkaai Verbinding Kade Sint-Laureiskaai Van de kade loopt de wandeling via het overdekte parkeerterrein naar de Rijnkaai. Ter hoogte van de Sint-Laureiskaai wordt de Rijnkaai gekruist. Momenteel zijn heraanlegwerken van de Rijkaai / Sint-Laureiskaai in uitvoering Oneffen kasseibaan Tijdelijke werfsituatie 22 Nazicht van de geplande werken in functie van een drempelloze en voldoende vlakke oversteek van de Rijnkaai. De oversteekplaats kan gekozen worden in functie van de geplande werken en in functie van de verbinding naar de toegang tot het Bonapartedok Havenkranen Antwerpen

13 8. Vlotkraan Vlotkraan bereikbaarheid De Vlotkraan ligt in het Bonapartedok aangemeerd aan de kade langs de Rijnkaai. De toegang (momenteel) langs de Laureiskaai is via de werf Smalle doorgang op de hoek tussen zijde Sint-Laureiskaai en Rijnkaai. Obstakels Plaatselijke versmaling : 80 cm Momenteel niet veilig bereikbaar (24) Tijdelijke werfsituatie De toegang (momenteel) langs de Laureiskaai is onvoldoende toegankelijk en onvoldoende veilig. Te smalle doorgangsbreedte bij puntversmallingen (< 90 cm) (25) en lijnversmallingen (< 120 cm) (24). 25 In de aanlegplannen moet een definitieve verbinding voorzien worden tussen de aanliggende wegenis en de toegangsplaats van de vlotkraan. Deze plaats moet zodanig gekozen worden dat er op de kade, op een voldoende grote en veilige afstand van de waterrand een ruime zone is waar personen in groep kunnen verzamelen. (mogelijk te onderzoeken alternatief : Sint-Laureiskaai). Op deze plaats kan ook een (veilig opgesteld) permanent informatiebord voorzien worden. De route naar de vlotkraan moet voldoende breed zijn minstens 150 cm breed, maar voorkeur minstens 180 cm breed voor kruisend verkeer), op een veilige afstand van de waterrand. In deze zone mogen geen obstakels voorkomen, dus volkomen buiten de meerpalen gelegen. Beter nog is een beveiligde verbinding achter de balustrade, met een afgesloten hek ter plaatse van de vlottoegang. De verharding moet voldoende vlak en niet glad zijn Havenkranen Antwerpen

14 Vlotkraan toegang 26 Momenteel kan men de vlotkraan betreden via een hellend vlak. Vrije ruimte voor de toegangshelling ca 150 cm. Trede bovenaan het hellend vlak : 33 cm Trede onderaan het hellend vlak : 27 cm Breedte hellend vlak : 127 cm Lengte hellend vlak : 14 m Hellingspercentage : ca 10,1% 27 Optrede boven (26) en onderaan (29) Lengte > 10 m Hellingspercentage te steil 28 De vlotkraan is momenteel bereikbaar via een hellend vlak. De openstelling van de boot voor publiek kan slechts als deze voldoende veilig en toegankelijk is voor iedereen. Het niveauverschil tussen kade en bootdek is ongeveer 1,40 meter. Overeenkomstig de bepalingen van de Vlaamse Stedenbouwkundige Verordening moeten niveauverschillen (van meer dan 18 cm) overbrugd worden door een combinatie van trap en helling of helling en lift. Het hellingspercentage van een hellend vlak bedraagt voor niveauverschillen van 50 cm of meer maximaal 5%. De helling mag uitgevoerd worden in verschillende delen, telkens met een vlak tussenbordes, met een diepte van minstens 150 cm. Elk hellingsdeel van maximaal een lengte van 10 meter hebben. De plaats van de boot moet mede in functie van deze toegang bepaald worden Havenkranen Antwerpen

15 Een samengesteld hellend vlak kan bv vast, evenwijdig met de kade lopen, en op het laagste tussenbordes een scharnierend deel hebben. Bij deze richtingsverandering moet het bordes minstens 150 cm x 150 cm zijn. Voor de toegang moet er voldoende vrije ruimte zijn. De overgang van kade naar helling moet drempelloos zijn, de overgang van helling naar dek moet drempelloos zijn. Het hellend vlak moet minstens een vrije doorgangsbreedte hebben van minstens 120 cm tussen de leuningen. Leuningen moeten doorlopen op de tussenbordessen, en boven- en onderaan minstens 40 cm verder horizontaal doorlopen. Vlotkraan dek Rondom het centrale deel (30)met toegangsluiken tot het ruim is er vlakke circulatieruimte (29, 31). Op het dek zijn zeer veel luiken en lieren die de vrije circulatiebreedte beperken Puntversmallingen op het dek met een vrije doorgangsbreedte < 90 cm. Lijnversmallingen op het dek met een vrije doorgangsbreedte < 120 cm Havenkranen Antwerpen

16 Als men het dek naast of rondom de centrale ruimte toegankelijk wil maken is het aangewezen om een gemarkeerde vlakke zone te creëren op een zo groot mogelijk afstand van de bootrand. Deze zone moet een vrije breedte hebben van minstens 150 cm. Plaatselijke versmallingen tot 90 cm vrije breedte kunnen over een lengte van maximaal 120 cm. Langere versmallingen hebben een doorgangsbreedte van minstens 120 cm. Na elke versmalling en na een maximale lengte van 10 meter moet er een vrije draairuimte zijn (minstens Ø 150 cm). De mogelijkheid moet onderzocht worden om de diverse luiken op het dek rondom weg te nemen en dicht te leggen, of een verhoogd pad aan te leggen boven deze obstakels (bij voorkeur eerste optie). Zo het ruim een publiektoegankelijke functie zoals tentoonstellingsruimte voorzien wordt dient ook dit veilig en voor iedereen toegankelijk te zijn. De installaties moet voldoende beschermd en weersbestendig zijn. Het niveauverschil dient zowel met een trap als met een lift overbrugd te worden. Dit vergt ook een veilige en drempelloze toegang tot deze lift. Deze vergaande ingrepen moeten afgewogen worden tegen de meerwaarde van een tentoonstellingsruimte op deze plaats. Af te wegen alternatief : de tentoonstelling op een andere beter toegankelijke plaats onderbrengen en deze ruimte in zijn authentieke vorm enkel te bekijken van op afstand en met andere informatie (foto, panelen, camera) de ontoegankelijke ruimtes kenbaar maken Havenkranen Antwerpen

17 9. Sint-Laureiskaai - Mas Verbinding Sint-Laureiskaai - Mas Momenteel zijn heraanlegwerken Sint- Laureiskaai in uitvoering Een voldoende breed en qua materiaal en kleur ten opzichte van de straat gedifferentiëerd wandelpad op voldoende afstand van de waterrand voorzien. Dit wandelpad moet volkomen recht en evenwijdig met de waterrand zijn. Voor de goede herkenbaarheid moeten de padranden recht, doorlopend en zonder obstakels zijn. Openbare inrichtingen moeten voldoende contrastrijk zijn Havenkranen Antwerpen

18 10. Aanduidingen Teksplaten Witte weersbestendige tekstplaatjes met goed contrasterende zwarte letters. De tekstplaatsjes zijn voorzien in goed contrasterende letters en duidelijk schreefloos lettertype. Bij voorkeur worden tekstlijnen met woorden enkel in hoofdletters vermeden (enkel hoofdletter aan het woordbegin). Woorden met stokken en staarten zijn beter herkenbaar. De tekstplaatjes worden best voldoende hoog gehangen, ook in functie van de bereikbaarheid van de QR-code. Een hoogte lager dan 110 cm wordt best vermeden (ooghoogte vanuit zit) Havenkranen Antwerpen

19 27 januari Havenkranen Antwerpen