Algemeen Jaarverslag 2007

Transcriptie

1 Algemeen Jaarverslag

2 Inhoudsopgave 1. Voorwoord 2. Samenvatting 3. Omgeving, Strategie & Beleid 3.1 Omgeving 3.2 Strategie en beleid: Strategisch Plan Primair Proces 4.1 Opleidingenaanbod 4.2 Instroom van studenten 4.3 Uitstroom en doorstroom van studenten 4.4 Internationalisering 4.5 Kwaliteitszorg, visitatie en accreditatie 4.6 Onderwijsvernieuwing 4.7 Contractactiviteiten, toegepast onderzoek en lectoraten Bijlagen: 1. Organogram NHL 2. Gemeenschappelijke regelingen 3. Deelnemingen 4. NHL-register opleidingen per Overzicht majors 6. Mutaties in het opleidingenaanbod 7. Inkomende en uitgaande beursstudenten per instelling 8. Leden College van Bestuur, Raad van Toezicht, Medezeggenschapsraden 9. Prestatie-indicatoren Strategisch Plan Jaarrekening NHL Accountantsverklaring Bedrijfsvoering 5.1 Huisvesting 5.2 Personeel en Organisatie 5.3 Financiën 5.4 Informatisering 5.5 Marketing en communicatie 6. Governance 7. Medezeggenschap

3 1. Voorwoord Voor u ligt het verslag over het jaar 2007 van de Noordelijke Hogeschool Leeuwarden (NHL). Met dit jaarverslag legt de NHL verantwoording af overeenkomstig de Richtlijnen Verslag Hoger Onderwijs. Dit deel bevat algemene informatie over de NHL. Het vormt samen met het Sociaal Jaarverslag NHL 2007 en het Financieel jaarverslag NHL 2007 de verslaglegging van de NHL over het jaar In 2007 is door vele betrokkenen hard gewerkt aan de totstandkoming van het Strategisch Plan en bijbehorende implementatieplannen voor de periode Al deze werkzaamheden hebben geleid tot een enthousiasmerend en ambitieus plan. Kern van dit plan is dat de NHL zich verder wil ontwikkelen tot de Regional University of applied sciences. Ook is de nieuwbouw van de NHL aan de Rengerslaan in Leeuwarden op basis van het schitterende ontwerp van architectuurstudio Herman Hertzberger feitelijk gestart. Op 19 juni 2007 slaat de commissaris van de koningin in Friesland, de heer drs. E. H. Th. M. Nijpels de eerste paal van de nieuwbouw. Vanaf september 2009 zijn alle opleidingen die de NHL in Leeuwarden aanbiedt, daar gehuisvest. Tot die tijd bevinden de opleidingen zich aan de Tesselschadestraat, Fonteinland, Oostersingel en de Hempenserweg. instroom in 2007 van 2,4 % naar 2,5 %. De NHL werkt in 2007 door aan de verdere invoering van het competentiegericht onderwijsconcept, de vernieuwing van het onderwijsprogramma, de uitbouw van het onderwijsaanbod in het Learning Centre, de verbetering van de ICT-infrastructuur en dienstverlening, het samenhangend beleid ten aanzien van masters, toegepast onderzoek en lectoraten. De NHL investeert in de werving van studenten, versterking van het imago en kenniscirculatie. Dit is maar een kleine greep uit de bewegingen die in 2007 plaatsvinden. De vele ontwikkelingen vergen de inzet en creativiteit van alle medewerkers van de NHL. Zonder dat had de NHL in 2007 niet zoveel voor elkaar kunnen krijgen. Wij danken iedereen voor zijn/ haar inzet. College van Bestuur, Willem Smink (voorzitter) Diane Keizer-Mastenbroek (lid) In 2007 schrijft de NHL haar tienduizendste student in. Een stijging van het marktaandeel van de NHL in de 4 5

4 2. Samenvatting De Noordelijke Hogeschool Leeuwarden (NHL), is in 1987 ontstaan uit een fusie van twaalf instellingen voor hoger beroepsonderwijs. De NHL is sindsdien uitgegroeid tot één van de grotere en meest veelzijdige Hbo-instellingen in het noorden van het land. De NHL is zelfstandig, verzorgt beroepsonderwijs op maat voor de kennismaatschappij van morgen en biedt contractactiviteiten van hoge kwaliteit. In bijlage 1 is het organogram van de NHL opgenomen. Aan het hoofd van de NHL staat het College van Bestuur. Het college geeft leiding aan vier instituten (Economie en Management, Educatie en Communicatie, Zorg en Welzijn en Techniek), het Service Center voor Kwaliteit en Organisatie (waarbinnen de onderwijsondersteunende diensten zijn ondergebracht) en het Bureau Bestuursondersteuning. Het college ontwikkelt de strategie van de hogeschool, stimuleert de ontwikkelingen van en samenwerking tussen de diverse organisatieonderdelen, stelt de begroting en de jaarrekening vast, voert overleg met de Hogeschoolraad en de vakcentrales, onderhoudt en ontwikkelt contacten met het bedrijfsleven, maatschappelijke organisaties, Gemeente, Provincie, zusterinstellingen, HBO-raad en het ministerie van Onderwijs Cultuur en Wetenschap. Haar missie, doel en hoofdlijnen van beleid legt het college vast in een vierjarig Strategisch Plan. Op het verslagjaar 2007 is het Strategisch Plan van kracht met de titel NHL, partner in kennis maar de NHL werkt al toe naar het nieuwe Strategisch Plan met als titel Ontmoeting leidt tot ontplooiing. De Raad van Toezicht, met leden afkomstig uit verschillende sectoren van de maatschappij, houdt toezicht op het beleid van het college en de algemene gang van zaken binnen de hogeschool. Daarnaast geeft de Raad van Toezicht gevraagd en ongevraagd advies aan het college. Het College van Bestuur streeft naar het creëren van een aantrekkelijk, kwalitatief hoogwaardig en efficiënt onderwijs- en werkklimaat voor studenten en medewerkers, waarin zij hun talenten kunnen ontdekken, ontwikkelen en gebruiken. Het opleidingenaanbod van de NHL, dat binnen de instituten in vier tot vijf afdelingen of domeinen is ondergebracht, is omvangrijk en divers en speelt in op de vraag uit het werkveld en op de vraag van de student. Studenten kunnen een breed scala van bacheloropleidingen volgen en inmiddels ook een behoorlijk aantal masteropleidingen. De NHL biedt zelf 73 CROHO-geregistreerde opleidingen aan in de varianten voltijd, deeltijd en duaal en daarnaast via samenwerkingsverbanden nog vele andere trajecten. De Nederlands Vlaamse Accreditatie Organisatie erkent 6 7

5 in 2007 de volgende lerarenopleidingen als Hbo-masteropleiding: Godsdienst/Pastoraal werk Nederlands Duits Fries Natuurkunde Algemene Economie Daarnaast besluit de NVAO in 2007 positief over de bachelors: Verpleegkunde Culturele Maatschappelijke Vorming De NHL draagt door middel van haar opleidingenaanbod bij aan het oplossen van het personeelstekort in het onderwijs, in de bèta- en techniekvakken en in de zorg. Ook kostentechnisch niet lonende opleidingen, die maatschappelijk wel zeer relevant zijn, houdt de NHL bewust in stand. De NHL richt zich op het afleveren van hoger opgeleiden voor een duurzame kennissamenleving en het versterken van de innovatiekracht van de economie. De organisatie van de NHL is relatief kleinschalig. Het aantal studenten per opleiding is in vergelijking met andere hogescholen beperkt. Persoonlijke contacten tussen studenten onderling en tussen studenten en docenten zijn daardoor een vanzelfsprekendheid. In 2007 neemt het college een definitief besluit over het Learning Centre van de NHL dat tot dan toe als pilot gedraaid heeft. Het Learning Centre krijgt in 2007 een definitieve status. Al het opleidingsoverstijgende onderwijs biedt de NHL in het Learning Centre aan. Het betreft hier zowel flankerend en ondersteunend onderwijs als ook de hogeschoolbrede minoren. De NHL geeft vanuit haar ambitie vorm aan meer en meer partnerschappen met andere kennisinstellingen en het bedrijfsleven. De NHL is een betrokken partner die, door kenniscirculatie en toegepast onderzoek, op maat gesneden contractactiviteiten ontwikkelt en levert aan organisaties, in het bijzonder organisaties in de regio. De NHL heeft duurzame relaties met haar kennispartners. Het aandeel van de omzet uit contractactiviteiten in de totale omzet bedraagt ongeveer 12 %. Toegepast onderzoek, contractactiviteiten en onderwijs zijn organisch met elkaar verbonden. Contractactiviteiten bieden de student actuele praktijkkennis, leveren een bijdrage aan de professionalisering van de medewerkers en spelen een rol bij de curriculumvernieuwing van het onderwijs. Toegepast onderzoek, in de interactie tussen het onderwijs en de beroepspraktijk, draagt bij tot kennisontwikkeling en het benutten van de kansen die de kenniseconomie biedt. Daar ligt ook een taak voor de lectoren en de kenniskringen. De hogeschool werkt samen met Stenden Hogeschool, Hogeschool Van Hall Larenstein, de Gemeente Leeuwarden en de Provincie Fryslân in de realisering van de Kenniscampus Leeuwarden, een unieke Campus waar het concept van wonen, werken, recreëren en studeren in de komende jaren verder vorm zal krijgen. De NHL streeft naar een toename van de instroom, nodig voor het optimaal realiseren van het onderwijsaanbod en bijbehorende voorzieningen met behoud van de voordelen van de relatieve kleinschaligheid van de NHL. De NHL doet aan formatieplanning om de personeelskosten, die bijna 75% van de totale kosten van de NHL uitmaken, te kunnen beheersen. De NHL streeft naar het in dienst nemen van meer tijdelijk personeel en verjonging van haar personeelsbestand. Het personeelsbestand groeit mee met de groei van het aantal studenten. De groei beïnvloedt de verhouding tussen onderwijzend en onderwijsondersteunend personeel niet maar wel de leeftijdsverhoudingen en de verhouding vast-tijdelijk personeel. De gemiddelde leeftijd daalt en de flexibele formatie stijgt conform de gestelde doelen. De NHL maakt gebruik van competentieprofielen, de beschrijving van de bekwaamheden essentieel voor het vervullen van een bepaalde functie. De NHL streeft naar het jaarlijks met de medewerkers voeren van een plan, voortgang- en evaluatiegesprek over ontwikkelings- en resultaatdoelen. De waardering van de geleverde prestatie dient als basis voor de toekenning van een periodieke salarisverhoging. Het kan tevens het startpunt vormen voor een loopbaantraject leidend tot positieverandering. De NHL biedt haar medewerkers gezonde, prettige en veilige arbeidsomstandigheden en een aantrekkelijk pakket aan arbeidsvoorwaarden. De fysieke en immateriële arbeidsomstandigheden voldoen aan de eisen die de Arbo-wet daaraan stelt. Knelpunten die tevoorschijn komen bij de periodiek uitgevoerde risico-inventarisatie en evaluaties pakt de NHL snel op. Het ziekteverzuim is in vergelijking met andere instellingen bijzonder laag (3,6 %). 8

6 3. Omgeving, Strategie & Beleid 3.1 Omgeving Om haar ambities als regional university zoals verwoord in het Strategisch Plan waar te kunnen maken en daarover verantwoording af te leggen, treedt de NHL op vele manieren in contact met haar externe omgeving. De NHL betrekt vertegenwoordigers van het werkveld in werkveldadviescommissies van opleidingen, vraagt externe deskundigen deel te nemen aan proefvisitaties, vraagt vertegenwoordigers van bedrijven, organisaties en instellingen voor kleinschalige intensieve klankbordsessies over de betekenis van de hogeschool voor de regio of de strategische koers van de hogeschool. Het College van Bestuur legt elk jaar een aantal bezoeken af aan bedrijven en instellingen in de regio om nieuwe contacten te leggen en bestaande samenwerkingsrelaties verder uit te bouwen. De NHL organiseert in 2007 een externe gespreksronde speciaal om met stakeholders in de regio van gedachten te wisselen over de koers van het nieuwe strategisch plan Gesprekken vinden plaats met onder andere vertegenwoordigers van de Kamer van Koophandel, VNO-NCW Noord en Syntens. Ook voert de NHL hierover gesprekken met veel instellingen en bedrijven uit de verschillende sectoren. Deze klankbordgesprekken zijn wederzijds als zeer inspirerend ervaren, hebben de hogeschool dichter bij het werkveld gebracht en hebben geleid tot vervolgcontacten op het niveau van de instituten. De NHL zet in 2007 in op het intensiever en structureler onderhouden van de contacten met de omliggende VO-instellingen en de ROC s, zowel op het niveau van docent, instituutsdirecteur als College van Bestuur. De NHL werkt binnen het platform VO (Voortgezet Onderwijs) nauw samen met een groot aantal scholen voor voortgezet onderwijs om de aansluiting tussen het voortgezet onderwijs en het hoger beroepsonderwijs te bevorderen. Belangrijk punt van aandacht is uiteraard het verbeteren van de aansluiting/doorstroom naar het hbo. Samen met de ROC s denkt de NHL na over het gezamenlijk ontwikkelen van associate degree programma s. De NHL participeert al een aantal jaren in verschillende samenwerkingsverbanden waaronder: die met de Gemeente Leeuwarden, de Christelijke Hogeschool Nederland thans Stenden Hogeschool - voor de gebiedsontwikkeling van de Kenniscampus Leeuwarden; die met het Friesland College en de Friese Poort ter verbetering van de instroom van Mbo ers in het HBO; met Van Hall Larenstein voor de gemeenschappelijke opleiding Life Sciences; met de Christelijke Hogeschool Nederland en Van Hall Larenstein voor de gemeenschappelijke opleiding International Business and Management Studies; met de stichting Leeuwarden Studiestad voor studentenvoorzieningen (huisvesting, sport, e.d.); met de Christelijke Hogeschool Nederland en het Van Hall Instituut in STABLE, het Starterscentrum 10 11

7 Starters Business Leeuwarden voor startende ondernemers die student zijn of werken bij één van de drie hogescholen; met de Hanzehogeschool Groningen op het vlak van de masteropleiding Kunst en Educatie en de Popacademie; met de Rijksuniversiteit Groningen op het gebied van de 1ste graads lerarenopleidingen. Daarnaast werkt de NHL ook op tal van terreinen nauw samen met bedrijven en andere organisaties. Doel van al deze samenwerkingsvormen is het vormgeven van de ambitie van de NHL om zich te ontwikkelen tot de Regional University of applied sciences, waarbij de maatschappelijke omgeving van de NHL gebruik maakt van de bij de NHL aanwezige kennis en vaardigheden en waarbij de kwaliteit en de praktijkgerichtheid van het onderwijs en onderzoek van de NHL door die omgeving worden bevorderd. In bijlage 2 en bijlage 3 is een overzicht opgenomen van de met andere hogescholen afgesloten gemeenschappelijke regelingen respectievelijk van de formele deelnemingen van de NHL. 3.2 Strategie en beleid: Strategisch Plan In 2006 start de NHL de ontwikkeling van het strategisch plan voor de periode Voor de zomervakantie van 2007 stelt het College van Bestuur het plan vast en keurt de Raad van Toezicht het goed. Veel interne en externe stakeholders: personeelsleden, studenten, het bedrijfsleven, onderwijsinstellingen en publieke organisaties hebben interactief bijgedragen aan de totstandkoming van het plan. Hierna is het plan uitgewerkt in implementatieplannen per deelterrein. De besluitvorming over deze implementatieplannen vindt zijn afronding in december 2007 met instemming van de Hogeschoolraad. In het plan staan zo concreet mogelijke doelen die aan het einde van de planperiode gerealiseerd moeten zijn. Voorzien is in een aantal tussentijdse evaluaties zodat waar nodig gericht actie kan worden ondernomen. In de periode van 2008 tot en met 2011 wil de NHL zich ontwikkelen tot dé Regional University of Applied Sciences van de noordelijke regio die innovatieprofessionals opleidt. Regional University of Applied Sciences: de NHL beschikt over een breed aanbod van bacheloropleidingen, een aantal hoogwaardige masteropleidingen en Associate Degrees. Zij verzorgt praktijkgericht onderzoek en contractactiviteiten voor de regio. Innovatieprofessional: afgestudeerde NHL ers zijn onderzoekend, nieuwsgierig en in staat over de grenzen van sectoren heen nieuwe oplossingen voor maatschappelijk relevante vraagstukken te vinden. Zij zijn mondiaal en multicultureel georiënteerd. Visie Door als multisectorale onderwijsorganisatie voor hoger beroepsonderwijs in het Noorden de ontmoeting tussen studenten, bedrijven, instellingen en overheden actief te stimuleren en te faciliteren in een inspirerende omgeving, creëert de NHL een ideale voedingsbodem, inspiratie en synergie voor de ontplooiing van alle betrokken partijen én de regio waarin zij opereren. Missie Op de pijlers kennis en competenties, onderzoek en innovatie wil de NHL op actieve en motiverende wijze een platform in het Noorden opbouwen waar studenten, organisaties en overheden elkaar ontmoeten. Kernwaarden Kenmerkend voor de wijze waarop de NHL dit doet zijn de kernwaarden: Uitdagend, Onderzoekend en Ondernemend, Betrouwbaar en Verbindend. Onderwijs Het onderwijs van de NHL is competentiegericht. Binnen de kaders van de beroepscompetenties is het onderwijs gericht op de vraag van de student. Er is sprake van maatwerk. In het onderwijs wordt intensief gebruik gemaakt van de nieuwe media. De NHL gaat een aantal hoogwaardige masteropleidingen ontwikkelen. Onderzoek De NHL verzorgt onderzoek ten behoeve van bedrijven en instellingen. Dit onderzoek wordt in de komende jaren uitgebreid. Het onderzoek is praktijkgericht, ontwikkelingsgericht en wetenschappelijk verantwoord. Speerpunten in het onderzoek- en ontwikkelingswerk van de NHL zijn livability en creative technologies. De NHL streeft in samenwerking met partners naar vergroting van het aantal lectoraten. De NHL wil haar lectoraten met bijbehorende kenniskringen meer dan verdubbelen. Contractactiviteiten De NHL verzorgt contractactiviteiten voor bedrijven en instellingen in de regio. In de komende jaren zullen deze activiteiten worden uitgebreid. De NHL streeft er naar in de regio bekend te staan als de University waar je terecht kunt met elke kennisvraag

8 4. Primair Proces 4.1 Opleidingenaanbod Bijlagen 4 en 5 bevatten een overzicht van het opleidingenaanbod van de NHL in de vorm van een overzicht van de opleidingen en de majors. In 2007 zijn de volgende belangrijkste mutaties in het opleidingenaanbod opgetreden: Op 31 mei 2007 is de NHL met Hogeschool INHOLLAND een samenwerkingsovereenkomst aangegaan betreffende het aanbieden van de bacheloropleiding Scheepsbouwkunde te Leeuwarden. Op 17 juli 2007 is de NHL met de Hanzehogeschool Groningen een gemeenschappelijke regeling aangegaan (met terugwerkende kracht tot 1 september 2006) betreffende het gezamenlijk aanbieden van de masteropleiding Kunsteducatie te Groningen. Bij de NHL vindt geen uitbesteding van bekostigd onderwijs plaats. Bijlage 6 bevat het overzicht van de overige mutaties in het opleidingenaanbod. 4.2 Instroom van studenten In 2007 stijgt de instroom van studenten licht. Onderstaande tabel geeft een overzicht van de instroom van de afgelopen 4 jaar, uitgesplitst naar vooropleiding. Instroom 2004/ / / /08 MBO VO Overig Totaal De instroom 2007/2008 stijgt ten opzicht van 2006/2007 met 1%. Daarbij is er geen verschil tussen mbo en vo. Het aandeel mbo-ers in de totale instroom is de laatste jaren vrij stabiel rondom de 33%. De categorie overig vertoont een lichte groei. Het marktaandeel in de instroom stijgt van 2,4% in 2006 naar 2,5% in 2007, een groei van 0,1 procent. Aansluiting VO-HBO De NHL participeert in het Fries Platform aansluiting VO-HBO ter versterking van de contacten met het VO in de regio en ter verbetering van de aansluiting. Het platform coördineert de diverse activiteiten op dit terrein. Een belangrijk deel van de activiteiten houdt verband met de verbetering van de kennis van scholieren van het HBO. In dat kader valt ook het proefstuderen. Scholieren maken kennis met de alledaagse praktijk van het studeren aan de NHL. Een andere activiteit is het jaarlijks in kaart brengen van de instroom door de werkgroep propedeuseresultaten. In 2007 is daarbij gedifferentieerd naar sekse. Daaruit blijkt dat de uitval onder mannen bij de meeste opleidingen hoger is dan bij vrouwen. Veel landelijke onderzoeken bevestigen dit beeld. De NHL koppelt jaarlijks de studieresultaten van propedeusestudenten terug naar de VO-scholen binnen het platform. De NHL ondersteunt in 2007 de ontwikkeling van een aantal nieuwe vakken binnen het VO, te weten wiskun

9 de D en Natuur, Leven en technologie. De lerarenopleidingen van de NHL en de vakdocenten van de scholen binnen het platform werken daartoe nauw samen. Aansluiting MBO-HBO Het aandeel van de Mbo ers in de totale instroom stabiliseert op iets meer dan 33 %. Gerekend zijn alle studenten die voor het eerst aan de NHL komen studeren, ongeacht hun bekostiging. De NHL scoort qua Mbo-instroom hoger dan de rest van Nederland. De Mbo ers komen met name van de beide Friese ROC s, te weten het Friesland College en de Friese Poort. De NHL heeft met deze ROC s een overeenkomst van samenwerking. In het laatste jaar van het MBO maken de leerlingen van deze ROC s kennis met de NHL hetgeen een soepele overgang bewerkstelligt. Speciale doelgroepen Ongeveer 4% van de studentenpopulatie komt uit het buitenland of de Antillen. Een deel verblijft al langere tijd in Nederland en stroomt in via de NT2-route van het Friesland College of via de reguliere VO- of Mbo-vooropleidingen. Een deel komt speciaal naar Nederland voor een studie aan de NHL. Voorbeelden hiervan zijn studenten uit China die instromen in enkele Engelstalige opleidingen en studenten van de Antillen die instromen in de reguliere Nederlandstalige opleidingen. De NHL beschikt niet over meer gedetailleerde informatie over deze groepen studenten; privacyregels laten de exacte registratie van de herkomst van de student niet toe. EVC-centrum In 2007 zijn de NHL en de Christelijke Hogeschool Nederland (CHN, thans Stenden Hogeschool) gestart met het EVC-centrum Fryslân. Doel van het EVC-centrum is om via een uitgewerkte procedure informeel of formeel verworven competenties te erkennen. Werkenden vormen daarmee nadrukkelijk de doelgroep. De NHL ziet een toename van de instroom van studenten uit deze doelgroep. Vanaf 2008 zullen Stenden Hogeschool en NHL ieder zelfstandig een EVC-loket vormen. Dit vergemakkelijkt de aansluiting met de opleidingen van beide instellingen. Naast de ontwikkeling van EVC-procedures zal de NHL het komende jaar veel energie steken in aansluitende maatwerkprogramma s die aansluiten op de reeds behaalde (en in de EVC-procedure getoetste) competenties van studenten in deze doelgroep. De NHL EVC-procedures zijn voorlopig erkend. In 2008 vindt de accreditatie plaats van de EVC-procedures. In 2007 legt het EVC-centrum veel contacten met grote organisaties in de regio (CJIB, banken, verzekeringsmaatschappijen), MKB, brancheorganisaties of belangenbehartigers; Voor de EVC-procedure zijn 32 EVC-begeleiders en 66 EVC-assesssoren opgeleid afkomstig van NHL en CHN. Elf Opleidingen van de NHL beschikken in 2007 over een uitgewerkte EVC-procedure; In 2007 nemen 434 kandidaten (CHN+NHL) deel aan een EVC-procedure. 4.3 Uitstroom en doorstroom van studenten Uitstroom De uitstroom betreft afstudeerders, uitvallers met een negatief bindend studieadvies en studenten die zich vrijwillig uitschrijven. vrijwillig uitschrijven. Afstudeerders Instituut 2003/ / / /07 ECMA 560, ,5 528 E&C , ,5 Techniek 290, ,5 342 Z&W , ,5 Totaal Het aantal afgestudeerden groeit gestaag over de hele NHL, dit hangt samen met de groei van de studentenpopulatie. Uitval en Negatief bindend studieadvies In 2007 kent de NHL een uitval van bijna 13 %. Het betreft hier 1215 studenten. Dat is 2 % meer dan in Deze stijging is vrijwel geheel te verklaren door een toename van het aantal studenten met een negatief bindend studieadvies. De norm voor een negatief bindend studieadvies die in 2005 is vastgesteld, is gecontinueerd. Als een student minder dan 40 studiepunten behaalt, ontvangt hij een negatief bindend studieadvies of een voorwaardelijk positief studieadvies. Aan het negatief bindend studieadvies is een afwijzing verbonden. De NHL wil de selectieve werking van de propedeuse versterken en voert hierop vanaf 2005 actief beleid. Negatief bindend studieadvies Instituut 2003/ / / /07 ECMA E&C Techniek Z&W Totaal

10 Decanen voeren met de uitvallers exitgesprekken. Onderzoek naar deze exitgesprekken wijst uit dat er een aantal veel voorkomende redenen voor uitval is, te weten: de studie is niet interessant; de student heeft onvoldoende tijd aan de studie besteed; de student heeft onvoldoende resultaten behaald; de student heeft een baan (gevonden) die niet met de studie valt te combineren. Uitval leidt in veel gevallen tot vertrek bij de NHL. Een deel van de studenten schrijft zich opnieuw voor een andere opleiding in bij de NHL. Van de studenten die zich vrijwillig uitschrijven, doet meer dan de helft dat vanwege werk. Ook kiest een groot deel voor een andere opleiding buiten de NHL. Dat kan een bacheloropleiding zijn maar in sommige gevallen ook een masteropleiding bij een universiteit. De NHL heeft met een aantal universiteiten afspraken gemaakt over de doorstroom van haar studenten. Rendement De gemiddelde verblijfsduur van de afgestudeerden stijgt licht, maar blijft onder de norm van het Ministerie van OC&W (4,5 jaar). Zie hiervoor onderstaande tabel. Toelichting op deze tabel: Instituut ECMA Management heeft een relatief lage verblijfsduur welke wordt veroorzaakt door de verkorte opleiding bij Technische Bedrijfskunde (in ,18 jaar). Instituut Educatie & Communicatie De gemiddelde verblijfsduur van de afgestudeerden van Communicatie stijgt en zit boven de norm van het Ministerie. Instituut Techniek De gemiddelde verblijfsduur van de afgestudeerden van het Instituut Techniek stijgt door de invloed van de studierichting CMD (in ,33 jaar). Gemiddelde verblijfsduur afgestudeerden 2003/ / / /07 ECMA Economie 4,84 4,40 4,29 4,48 Management 3,81 3,89 3,62 3,64 E&C PABO 3,98 3,87 3,97 3,91 2e groepsopleding 4,40 4,40 4,12 4,37 Communicatie 4,43 4,70 4,45 4,76 Techniek 4,40 4,32 4,34 4,56 Z&W MWD/CMV/Peda 4,17 4,22 4,14 4,06 Gezondheidszorg 4,21 4,25 3,87 4,31 NHL 4,16 4,21 4,12 4,24 Het aantal studenten dat binnen 4 jaar afstudeert, stijgt licht. Afstudeerrendement van het instroomcohort: < 4 jr < 5jr cohort aantal ,10% 47,21% ,58% 49,00% ,40% 46,16% ,45% 44,80% ,82% 44,42% ,85% Sinds eind 2004 bieden de decanen speciale keuzeen begeleidingsprogramma s aan voor studenten met studieproblemen en studenten die willen overstappen naar een andere opleiding. Het resultaat is dat meer studenten hun studie tijdig hervatten of zich binnen of buiten de NHL inschrijven voor een andere opleiding. De decanen begeleiden ook late afstudeerders met het oplossen van studieproblemen in de laatste fase van de studie. Doorstroom HBO-WO De NHL ontwikkelt al enkele jaren samen met de Rijksuniversiteit Groningen schakeltrajecten. Voor elf opleidingen bestaan nu schakeltrajecten. De schakelprogramma s kennen twee varianten: een schakelprogramma geheel ingedaald in de bachelor waardoor de bachelor direct toegang geeft tot de masteropleiding, een schakelprogramma gedeeltelijk ingedaald in de bachelor waardoor na het behalen van de bachelor nog een deel van het schakelprogramma resteert

11 Jaarlijks nemen ongeveer 30 studenten deel aan de schakelprogramma s. Dit aantal is stabiel. Er is een tendens waar te nemen dat studenten van de NHL eerst hun HBO-bachelor willen behalen zonder schakelprogramma om vervolgens een master te volgen aan een universiteit. Dit doen zij vaak in deeltijd gecombineerd met werk dat aansluit bij hun bacheloropleiding. Onderzoek van de RUG bevestigt dit. Studenten van de NHL maken ook gebruik van schakelprogramma s van de Universiteit Twente en de Technische Universiteit Delft. Hier betreft het jaarlijks ongeveer 15 studenten, merendeels vanuit de technische opleidingen. 4.4 Internationalisering De internationalisering van de NHL kent een gestage groei. De ambitie is om de mobiliteit van docenten en studenten de komende jaren flink te laten stijgen. De bedoeling is internationalisering sterker te verankeren in het onderwijs bijvoorbeeld door een uitbreiding van het aantal Engelstalige studieonderdelen binnen de reguliere curricula. Uitgangspunt is de buitenlandse studenten zoveel mogelijk in de reguliere programma s te ontvangen. In 2007 boekt de NHL onder andere de volgende resultaten: het aantal inkomende studenten is gegroeid, het betreft hier met name studenten in uitwisselingsprogramma s. In 2007 ontvangt de NHL 175 buitenlandse studenten. vergroting van het Engelstalige aanbod en verbetering van de presentatie van het aanbod zowel op de website als in de gedrukte media. specialisatie binnen het decanaat van een decaan op het begeleiden van studenten met een niet Nederlandse culturele achtergrond. de organisatie vanuit het decanaat van themamiddagen over studieloopbaanbegeleiding en multiculturaliteit. uitbreiding van het netwerk van partners. De NHL neemt binnen een consortium van de HBOraad deel aan een project in het kader van ontwikkelingssamenwerking, gericht op de institutionele versterking van het hoger onderwijs en verbetering van de verbinding tussen het onderwijs en de arbeidsmarkt. De NHL werkt zeer succesvol samen met de Thainguyen University of Education in Vietnam, en heeft het project gefocust op de opleiding tot docent Engels. Verschillende docenten en studenten participeren in het project. De inbreng van de NHL is door de HBOraad als een voorbeeld van Good practices gebruikt. In het kader van ontwikkelingssamenwerking is de NHL actief in Benin. Er lopen diverse projecten op het gebied van watermanagement waarin de NHL samenwerkt met andere hbo-instellingen en lokale partijen. In veel gevallen is de NHL penvoerder van de projecten. Deze activiteiten zijn gekoppeld aan het lectoraat watermanagement. het aantal studenten dat naar het buitenland gaat groeit. Dat komt met name door een stijging van het aantal studenten dat in het buitenland stage loopt. in het totaal gaat het om ongeveer 200 studenten waarvan de helft in uitwisselingsprogramma s. alle activiteiten die studenten in het kader van hun opleiding in het buitenland volgen worden bij terugkomst erkend. de NHL werkt binnen de ECTS kaders met Learning Agreements. Bijlage 7 bevat een overzicht van aantallen in- en uitgaande beursstudenten en van de hogescholen of universiteiten waarvan de betreffende studenten afkomstig zijn, of die waaraan zij (tijdelijk) onderwijs volgen. 4.5 Kwaliteitszorg, visitatie en accreditatie De NHL hanteert als uitgangspunt dat kwaliteitszorg niet een van buitenaf opgelegd beleid is, maar een wens vanuit de hogeschool zelf om het onderwijs, en de kennisdiensten, op een zo hoog mogelijk niveau te verzorgen. Accreditatie is dan slechts een ijkpunt in een continue kwaliteitscyclus. In het kwaliteitsstreven neemt de NHL ook voorzieningen mee die niet onder de accreditatie vallen. De NHL beschouwt de combinatie van officiële kwaliteit (visitatie en accreditatie) en kleine kwaliteit (de kwaliteit van de dienstverlening van het Service Center voor Kwaliteit en Organisatie aan de organisatieonderdelen) als een kernwaarde van de hogeschool. De NHL werkt sinds 2005 met een systeem van midterm audits. Intern opgeleide auditoren voeren bij elke opleiding halverwege de accreditatieperiode van 6 jaar een interne audit uit om eventuele tekortkomingen tijdig te signaleren en aan te pakken. De NHL start in 2007 met een interne opleiding voor auditoren. Doel is dat het aantal interne auditoren wordt verhoogd van 10 in 2006 tot 25 in In 2007 leidt de NHL 7 auditoren op. Het werken met interne auditoren ziet de organisatie als een groot voordeel. Het vergroot het kwaliteitsdenken binnen de hele organisatie en het uitwisselen van kennis. Visitaties In 2007 vindt de visitatie plaats van tien opleidingen; acht opleidingen door NQA en twee door Certiked: Commerciële Economie Financial Services Management Bedrijfseconomie Accountancy Hogere Europese Beroepen Opleiding Integrale Veiligheid Communication & Multimedia Design Hydrografie International Business and Management Studies (Certiked) Maatschappelijk Werk en Dienstverlening (Certiked) Docent Beeldende Kunst en Vormgeving In verband met de vele accreditaties binnen het Instituut ECMA, vindt bij dit instituut een generieke audit plaats. Deze verloopt goed. De NHL ziet het als een experiment in de richting van het nieuwe accreditatiestelsel. De beoordeling door de VBI van alle opleidingen is positief. Midterm-audits Overeenkomstig het Interne systeem van kwaliteitszorg van de NHL voert de NHL in 2007 de volgende midterm-audits uit: Elektrotechniek Pabo Lerarenopleidingen 2e graad Exacte vakken (extern uitgevoerd) Lerarenopleidingen 2e graad Talen (extern uitgevoerd) Lerarenopleidingen 2e graad Sociale vakken (extern uitgevoerd) 20 21

12 4.6 Onderwijsvernieuwing In het kader van het nieuwe Strategisch Plan werkt de NHL verder aan het beleid voor de onderwijsvernieuwing. De NHL borduurt voort op de prioriteiten in de planperiode De NHL voltooit in 2007 de laatste fase van de implementatie van de onderwijsvernieuwing van de vorige planperiode, in die zin dat alle cursusjaren van alle opleidingen competentiegericht werken en een volledig aanbod van majoren en minoren verzorgen. In de komende planperiode wil de NHL het aanbod aan opleidingen vernieuwen. Dat betreft een differentiatie van het opleidingenaanbod naar 3 niveaus. De NHL zet naast de ontwikkeling van nieuwe bachelors in op de ontwikkeling van Associate degree programma s en de ontwikkeling van professionele masters binnen de prioriteitsgebieden van het ministerie van OCW. Een team van onderwijsconsultants draagt bij aan de versterking van de onderwijsvernieuwing. Op instellingsniveau betrekt het college dit team bij de formulering van het onderwijsbeleid. In de instituten en afdelingen van de NHL adviseren zij bij de implementatie van de onderwijsvernieuwing. 4.7 Contractactiviteiten, toegepast onderzoek en lectoraten Contractactiviteiten Een ander belangrijk speerpunt uit het Strategisch Plan is de uitbreiding van de contractactiviteiten. Door middel van contractactiviteiten vindt interactie tussen onderwijs en de beroepspraktijk plaats. Docenten en studenten doen in de praktijk actuele kennis op. Die kennisgeneratie draagt bij tot verbetering van het primair proces. De NHL biedt geen maatwerktrajecten aan waarvoor studenten zijn ingeschreven als bekostigd student. De NHL participeert niet in activiteiten die op geen enkele wijze een relatie hebben met de kernactiviteiten onderwijs, onderzoek en kennisoverdracht. De NHL kent de volgende kenniscentra en leerbedrijven: Internet Academie Kenniscentrum Multimedia Kenniscentrum Economie & Management Leerbedrijf Economie & Management Onderzoeksbureau Economie & Management Kenniscentrum Communicatie Leeuwarden Business School Educatief Centrum Noord en Oost Leerbedrijf Beeldende Kunst en Vormgeving Leerbedrijf Communicatie Computer Vision Lab Technologische Werkplaats Kenniscentrum Maritiem Instituut Willem Barentsz Kenniscentrum Jachtbouw en Lichte Constructies Kenniscentrum Bouwkunde, Civiele Techniek, Verkeerskunde Life Sciences Research and Development & Biotechnologie Kenniscentrum Zorg en Welzijn Daarnaast participeert de NHL samen met diverse consortiumpartners in meerdere maatschappelijke relevante allianties. Voorbeelden hiervan zijn het project voor startende ondernemers Starters Business Leeuwarden (STABLE) en het nieuw opgezette project Bison, en daarnaast in diverse innovatiebevorderende (onderzoeks) activiteiten zoals het EVC-centrum en diverse projecten in het kader van de kenniscirculatieprojecten voortkomend uit de RAAK gelden, zoals Twinspiration en ProRadem. In toenemende mate maakt de NHL in 2007 gebruik van subsidieregelingen om haar maatschappelijke taak te kunnen uitvoeren Het omzetaandeel van de contractactiviteiten, inclusief toegepast onderzoek, blijkt in de jaren te schommelen rondom de 12% van de omzet. Daarmee scoort de NHL bovengemiddeld. Voor wat betreft de kwalitatieve ijkpunten trekt de NHL in 2007 in het kader van een evaluatie de volgende conclusies: er is nog geen hogeschoolbrede structuur voor relatiebeheer. Wel is besloten tot aanschaf van een systeem voor relatiebeheer en ligt er een visiedocument relatiebeheer met een bijbehorend projectplan. er is op NHL niveau een gezamenlijk marketing- en daaruit volgend communicatieplan ontwikkeld voor uitvoering structurele communicatie naar binnen en buiten. Het is gebaseerd op een marktonderzoek en bevat een activiteitenkalender en richtsnoer voor uitvoering beleid. Het marketingplan heeft geleid tot een betere operationele samenhang in de externe communicatie, maar heeft een te beperkte bijdrage geleverd aan het bevorderen van kennisgroei tussen onderwijs en beroepenveld. uit marktonderzoek blijkt dat de NHL een positief imago heeft, de marktvraag meer dan voldoende is en de NHL als kenniscentrum vooral geassocieerd wordt met stages en afstuderen in plaats van met kenniscirculatie/contractactiviteiten. het loket voor bedrijven is nog niet verder uitontwikkeld tot een samenhangend front- en backoffice model Op basis van deze evaluatie deelt de NHL de totale portfolio onder in drie gelijkwaardige productgroepen: namelijk onderwijs, contractactiviteiten en onderzoek. De NHL streeft naar een verhoging van de omzet van toegepast onderzoek en contractactiviteiten om zo een breder portfolio te hebben. Dit draagt bij aan de toekomstvastheid (spreiding van activiteiten en bekostiging maakt minder kwetsbaar) en doet recht aan de veranderende rol die de NHL speelt in de maatschappelijke omgeving. Het streven is een omzetaandeel van 20% in Om dit te bereiken standaardiseert de NHL in de komende periode administratief-organisatorische (AO) processen en front- en backoffice processen voor de contractactiviteiten en op termijn de onderzoeksactiviteiten. Met een in 2007 uitgevoerde product/marktanalyse valt beter te bepalen op welke (combinatie van) activiteiten de NHL en de instituten kunnen inzetten

13 Ontwikkeling externe inkomsten (inclusief effect OHW) Onderdeel E&C Techniek E&M Z&W CvB/beleid SCKO Overig Totaal (in duizenden euro s) Uit dit overzicht blijkt dat de totale baten ten opzichte van 2006 stijgt met ruim 1,3 mln. Bij Techniek stijgen de externe inkomsten met ruim ,- ten opzichte van Belangrijke groeiers zijn: Omzet cursussen bij het Maritiem instituut ,- Stijging omzet bij Life Sciences ,- De omzet in 2007 is bij Educatie en Communicatie zo n ,- hoger dan in Hiervan komt zo n ,- voor rekening van het ECNO en ,- voor de overige contractactiviteiten. Bij Economie en Management is sprake van een daling van de van omzet, die zich met name voordoet bij het onderdeel contractonderwijs, waaronder de cursussen die worden aangeboden vallen. Het onderhanden werk bij het instituut betreft vooral de Academie Bedrijfskunde &ICT (Internet Academie). In 2007 is dit project afgerond en zijn zowel de lasten als de baten volledig opgenomen in de exploitatie. De omzet bij Zorg en Welzijn ontwikkelt zich in 2007 heel gunstig en stijgt met ruim 40%. De stijging doet zich voor bij het onderdeel contractonderwijs, waar de cursus Intensieve Ambulante Gezinsbehandeling en Zorglogistiek zorgen voor extra inkomsten. Daarnaast dragen de subsidiestromen voor EVC-trajecten en projecten in het kader van RAAK belangrijk bij aan deze stijging. De externe omzet van het Service Centre voor Kwaliteit en Organisatie betreft met name de opbrengsten uit de restauratieve voorzieningen en de reprodiensten. Deze dalen licht ten opzichte van Toegepast onderzoek en lectoraten De NHL kiest in 2007 voor twee inhoudelijke speerpunten voor haar lectoraten namelijk Creative Technologies en Livability. In 2007 werkt de NHL deze begrippen conceptueel uit en maakt op basis daarvan een lectorenplan dat deze inhoudelijke focus versterkt. In 2008 en volgende jaren wil de NHL het aantal lectoraten dan ook fors uitbreiden. In het strategisch plan werkt de NHL haar ambities voor het toegepast onderzoek verder uit. Belangrijke speerpunten zijn een toename van het aantal promovendi en een betere verankering van onderwijs en onderzoek. De NHL kent per 31 december 2007 de volgende lectoraten en kenniskringen: Sociale interventie, lector mevrouw L. Verkooijen Innovatie en competentieontwikkeling in de zorg, lector mevrouw M. Brouns Het lectoraat Innovatie en competentieontwikkeling in de zorg is een bijzonder lectoraat, mede ingesteld door een externe instantie, de A.S. Talma Stichting. Watermanagement, Siemen Veenstra Het lectoraat watermanagement is een bijzonder lectoraat, mede ingesteld door een externe instantie, Vitens. Integrale Veiligheid, lector W. Stol Innovatie door sectoroverschrijdende toepassing van technologie, (vacature) De NHL stelt in 2007 een beoordelingsprocedure voor toekomstige lectoren vast met vier resultaatgebieden: bijdrage aan het onderwijs, bijdrage aan professionalisering docenten, uitvoering kennisdiensten en kenniscirculatie. Enkele concrete voorbeelden van activiteiten in het kader van de lectoraten zijn: De participatie in Take Care 2015, een denktank over de toekomst van de zorg, met name bij het onderdeel Smart Care Communities, het initiatief van de gemeente Leeuwarden om te komen tot een experimenteerwijk met een zorginfrastructuur en technische infrastructuur van de toekomst. De participatie in het door het ministerie van OC&W gesubsidieerde project op RSG Magister Alvinius in Sneek om na te gaan wat het invoeren van de principes van eigentijds leren betekent voor het te gebruiken leermateriaal, de elektronische leeromgeving en de didactiek. Het onderzoek naar actuele veiligheidsthema s, zoals cybercrime,uitgaansgeweld in Leeuwarden en technologische oplossingen, veiligheidssystemen in samenwerking met onder meer politie, brandweer, gemeenten, de politieacademie, het NIFV Nibra en de Nederlandse Vereniging voor Integrale Veiligheid

14 5. Bedrijfsvoering 5.1 Huisvesting De komende jaren gaat er in de huisvestingsituatie van de NHL in Leeuwarden veel veranderen. Volgens planning gaat de NHL met ingang van de tweede helft van 2009 het onderwijs, dat in Leeuwarden wordt verzorgd, op de locatie aan de Rengerslaan, de BOUHOF verzorgen. Een zeer ingrijpende verbouwing van dit pand aan de Rengerslaan tot de NHL-unilocatie vindt momenteel plaats. De Europese aanbesteding voor de verbouw van de Bouhof is afgerond. Begin 2007 is het werk gegund. De werkzaamheden zijn medio 2007 gestart. Voor de uitvoering staat ca. 2 jaar gepland. De NHL verhuurt het merendeel van de gebouwen aan interne gebruikers. De externe gebruikers die permanent ruimte afnemen zijn: HBO-Services, Rijks Universiteit Groningen en de Open Universiteit Nederland. De NHL verhuurt de restende m2 s op incidentele wijze aan interne en externe gebruikers. Ruimtegebruik 2007 Complex m2 FNO J.Catsplein (volledig huur) Hempenserweg (volledig huur) Tesselschadestraat/Fonteinland (912 m2 FNO huur, rest eigendom) Dellewal (Terschelling) (volledig eigendom) Oostersingel Ca. 500 (volledig huur) Zwartewaterallee (Zwolle) 662 (volledig huur) Totaal Personeel en Organisatie Personeel Het personeelsbeleid ligt in het verlengde van de doelstellingen van de NHL zoals deze omschreven zijn in het strategisch plan. Aandacht wordt besteed aan de manier hoe één en ander te realiseren is met de medewerkers van de NHL en welke beloning, in welke vorm dan ook, daar tegenover staat. Een uitgebreid en cijfermatig onderbouwd overzicht met inspanningen en resultaten over 2007 is terug te vinden in het Sociaal Jaarverslag van de NHL. Hieronder in het kort de belangrijkste gegevens daaruit

15 Het Hogeschoolbrede personeelsbeleid. Het personeelsbeleid is neergelegd in de notitie Meer mogelijk maken. Deze beleidsnotitie kent een drietal speerpunten: 1. Het continu ontwikkelen en bijhouden van de bekwaamheden van de medewerkers. De medewerkers van de NHL zijn zich ervan bewust dat eenmaal bevoegd niet betekent levenslang bekwaam. Het personeelsbeleid schept hiervoor ook de mogelijkheden. Met name de invoering van de regeling coachen, beoordelen en belonen geeft een aantal handvatten hiervoor. 2. Het verhogen van de flexibiliteit van de organisatie. De NHL wil zich snel aan veranderende omstandigheden kunnen aanpassen. Dat betekent dat de NHL als organisatie flexibel wil zijn, maar ook van de medewerkers flexibiliteit verwacht. Dit ook mede gezien in het licht van de snel veranderende omgevingsfactoren in de maatschappij en het bedrijfsleven. 3. Het efficiënt inzetten van middelen. De NHL heeft een breed aanbod van opleidingen. Dit dwingt de NHL tot het zo efficiënt mogelijk inzetten van haar middelen. Jaarlijks worden er door de directeuren van de diverse organisatieonderdelen afspraken gemaakt, doelen gesteld, die verwoord worden in targets. Ontwikkelingen in het personeelsbestand. De gemiddelde omvang van het personeelsbestand neemt in 2007, zoals verwacht werd door de groei van het aantal studenten, toe van 793 fte tot 839 fte. Dit heeft een verhoging van de directe en indirecte personeelslasten tot gevolg voor de NHL tot een bedrag van in dit verslagjaar. Aan het einde van het verslagjaar heeft de NHL personen in dienst. De verhouding van de mannen tot het aantal vrouwen in dienst van de NHL passeert in 2007 een belangrijke mijlpaal: er zijn nu meer vrouwen in dienst van de NHL dan mannen. Omgerekend in fte zijn de mannen nog wel in de meerderheid. Arbeidsomstandigheden. De NHL streeft er naar haar medewerkers gezonde, prettige en veilige arbeidsomstandigheden aan te bieden. Het ziekteverzuimbij de NHL is de laatste jaren constant rondom de 3,6%. Dit is mede te danken aan de specifieke aandacht die wordt geschonken aan het kortdurende ziekteverzuim. Het langdurige ziekteverzuim boven 1 jaar is 0,4% Het ziekteverzuim van de NHL steekt gunstig af tegen de andere Hbo-instellingen. De NHL is zelf risicodragend voor de Wet Inkomen en Arbeid (WIA). In het verslagjaar komt niemand in de WIA terecht. Arbeidsvoorwaarden De NHL streeft er naar haar medewerkers, binnen de grenzen van een verantwoorde (loon)kostenontwikk eling, een aantrekkelijk en concurrerend pakket aan arbeidsvoorwaarden te bieden. Onderdelen zijn het salaris en de employee benefits ouderschapsverlof, seniorenverlof, het keuzemenu arbeidsvoorwaarden, de vakantie-uitkering, de eindejaarsuitkering, de pensioenvoorziening, de collectieve verzekeringen, de spaarloonregeling, de levensloopregeling, reiskostenvergoedingen en de vakantie en verlofregeling. Uit het eens in de twee jaar te houden medewerkerstevredenheidsonderzoek van de NHL is gebleken dat de medewerkers tevreden zijn met de arbeidsvoorwaarden. Deze krijgen een dikke 7 als waardering. Een aantal medewerkers volgt in 2007 een opleiding aan de NHL: 13 uit de categorie onderwijzend personeel en 11 uit de categorie onderwijsondersteunend personeel Organisatie In het verslagjaar doet zich binnen de NHL een aantal organisatieontwikkelingtrajecten voor. Om de relatie tussen beleidsvorming, uitvoering en dienstverlening te versterken is de Beleidsstaf opgeheven en is een aantal beleidsadviserende functies overgedragen aan het Service Centre voor Kwaliteit en Organisatie. Ten behoeve van het College van Bestuur blijft een kleine staf over in de vorm van het Bureau Bestuursondersteuning. Naast het secretariaat maken de controller en de bedrijfsjurist deel uit van dit bureau. Het Facilitair Bedrijf is omgezet naar het Service Centre voor Kwaliteit en Organisatie. Het aantal diensten is mede in verband met de overdracht van beleidsadviserende werkzaamheden uitgebreid van 4 naar 6 en de taken binnen zijn gerealloceerd. Het Learning Centre is als pilot gestart in 2005 en opgeheven als pilot per 31 december Vanaf die datum is het een zelfstandige eenheid, en valt rechtstreeks onder het College van Bestuur. Het Learning Centre geeft trainingen aan studenten van de NHL. Zij kunnen daarmee studiepunten verdienen. Daarnaast geeft het Learning Centre trainingen aan medewerkers van de NHL in relatie tot hun huidige werk of als uitbreiding van hun vaardigheden. In 2007 nemen 3939 studenten deel aan de cursussen/ trainingen van het Learning Centre. De gemiddelde tevredenheidsscore van deze studenten bedraagt 7, Financiën Het financieel beleid van de NHL in de planperiode richt zich op het verder versterken van de eigen vermogenspositie. Het streven is naar een jaarlijks positief resultaat van zo n 1 miljoen. Versterking van het eigen vermogen biedt de NHL de mogelijkheid een aanzienlijk deel van de nieuwbouwplannen te financieren en zo de kapitaalslasten te beperken. Kerndoel bij de financiering van de nieuwbouw is het beperken van de risico s. Een andere belangrijke financiële doelstelling is het verhogen van het variabele aandeel in de totale kostenstructuur. De NHL streeft dit na door het in dienst nemen van meer tijdelijk personeel. De belangrijkste inkomstenbron van de NHL is en blijft de rijksbijdrage. Daarnaast generen de contractactiviteiten inkomsten. Dit is echter niet het hoofddoel van de contractactiviteiten. Deze dienen vooral ter actualisering van kennis en vaardigheden van medewerkers en studenten en de oplossing van maatschappelijke vraagstukken. Wat is de financiële situatie van de NHL op de balansdatum? Als kengetallen hiervoor hanteert de NHL de solvabiliteit en de resultaten uit de gewone bedrijfsvoering. De solvabiliteit, de verhouding tussen eigen vermogen en totale vermogen, ontwikkelt zich de laatste 5 jaar positief. Van 25,1% in 2003, 36,5% in 2004, 44,0% in 2005, 43,9% in 2006 en 27,7% in De NHL zit hiermee nu boven de extern gestelde norm van 20% en hoger dan het gemiddelde in de hbo-sector

16 De verbetering over de periode is het gevolg van positieve exploitatieresultaten. Met name het resultaat van de gewone bedrijfsvoering over de afgelopen vijf jaar (zie onderstaande tabel), de bedrijfsvoering zonder de bijzondere baten en lasten, weerspiegelt de verbetering van het resultaat van de NHL. resultaat uit gewone bedrijfsvoering in * 1000 als % van de totale baten , , , De resultaten van 2006 en 2007 wijken af van de voorgaande jaren vanwege enerzijds incidentele projecten zoals de tijdelijke huisvesting en anderzijds de betere monitoring van de financiële processen waardoor de realisatie dichter bij de begroting uitkomt. Het resultaat over 2007 is hoger dan het begrote resultaat. Rekening houdend met de lasten van de tijdelijke huisvesting, die een incidenteel karakter hebben, is er sprake van een positief resultaat van 0,7 mln. In 2007 daalt het solvabiliteitspercentage door de balansverlening die het gevolg is van de investeringen in de nieuwbouw. De NHL trekt in 2007 voor de financiering van de nieuwbouw een langlopende lening aan van 25 mln. bij het ministerie van Financiën. Aan de activazijde is de sterke daling van de materiële vaste activa in de periode omgebogen in een stijging door de investeringen in de nieuwbouw, die voor ,7 mln. bedragen. Het verhogen van het variabele aandeel in de totale kostenstructuur door de beheersing van de vaste formatie is een belangrijk speerpunt van beleid in de afgelopen jaren. Het aantal fte s personeel in loondienst van de NHL groeit gestaag door de groei van de activiteiten. De NHL verzorgt naast het reguliere onderwijs jaarlijks meer contractactiviteiten. De NHL monitort in 2007 nauwgezet het vaste deel van de formatie, de zogenaamde D2+D3-aanstellingen. De realisaties vergelijkt de NHL lopende het begrotingsjaar regelmatig met de opgestelde formatieplannen en geformuleerde streefcijfers. De onderstaande tabel geeft de ontwikkeling van de formatie personeel in loondienst met een onderverdeling vast en flexibel over de afgelopen jaren weer Vaste formatie Flexibele formatie Totaal De vaste formatie is in de afgelopen jaren fors afgenomen onder een toename van de flexibele formatie. Nader onderzoek zal moeten uitwijzen of de grenzen van de afname van de vaste formatie zijn bereikt. De NHL vermeldt in de begroting duidelijk wat zij met contractactiviteiten nastreeft en de mate waarin de contractactiviteiten kostendekkend moeten zijn. Bij de evaluatiegesprekken over de jaarrekening stelt de NHL de dekking van de kosten expliciet aan de orde. De NHL hanteert voor de toerekening van de kosten van contractactiviteiten standaardtarieven uitgaande van de werkelijke totale loonkosten van de medewerkers, 1244 productieve uren per jaar, en een opslag voor dekking van indirecte kosten van 50%. Uit de analyse van de jaarrekening 2007 blijkt dat het financieel resultaat van contractactiviteiten positief is. De NHL wendt in 2007 geen middelen uit de rijksbijdrage aan voor investeringen in commerciële activiteiten voor, of in samenhang met derden, die op geen enkele wijze een relatie hebben met de kernactiviteiten onderwijs, onderzoek en kennisoverdracht. Het treasurybeleid in 2007 heeft zich met name gericht op het liquiditeitsrisico en het renterisico dat samenhangt met de investeringen van de NHL in de nieuwbouw. Voor de financiering van de nieuwbouw is per 2 januari 2007 de lening van het ministerie van Financiën van 25 mln. ontvangen. Door de latere start van de bouw dan voorzien, kon een groot deel van de lening worden belegd in deposito bij het ministerie van Financiën. De NHL neemt deel aan het schatkistbankieren en in dit kader worden de overtollige middelen uitsluitend uitgezet bij het ministerie van Financiën. Het College van Bestuur besluit over de uitzetting van middelen. Op dit punt zijn geen bevoegdheden gemandateerd. Naast de lening van 25 mln. zijn aanvullende leningen voor de financiering van de nieuwbouw afgesloten bij het ministerie van Financiën en het particulier bankwezen. De rentevaste periode voor de aanvullende lening bij het ministerie van Financiën bedraagt 20 jaar. Het renterisico op de leningen van het particuliere bankwezen is voor de komende 10 jaar afgedekt. De nieuwbouw en daarmee samenhangend het financieel beheer hebben veel aandacht vereist. In dat kader is ook de financiële kolom versterkt en zijn inmiddels onder andere de volgende maatregelen getroffen: 1. Een systeem van financiële maandrapportages is ingevoerd waarmee de financiële ontwikkeling van de hogeschool nauwkeuriger met een hogere actualiteitswaarde kan worden gevolgd. 2. Een uniform systeem/ format voor projectbeschrijvingen is ontwikkeld. Dit systeem wordt thans geïmplementeerd. 3. De administratieve procesgang rond contractactivi

17 teiten is vertaald in meer gedetailleerd beschreven procedures, waarmee ook bijvoorbeeld de tijdigheid en volledigheid van de interne doorbelasting van medewerkers sterk wordt verbeterd. 4. Een hogeschoolbreed systeem voor tijdschrijven is aangeschaft. Hiermee wordt het mogelijk de inzet van medewerkers efficiënt te monitoren. Op dit moment voert een aantal onderdelen van de hogeschool een pilot met dit systeem uit. 5. Op hogeschoolniveau is een inkoper aangesteld die thans gezamenlijke procedures voor inkoop en aanbesteding ontwikkelt. 6. De procedures voor het aanvragen van subsidies zijn gestandaardiseerd. Bovendien is op hogeschoolniveau een coördinator voor het aanvragen van (project)subsidies aangesteld. 7. Eind 2007 is het project Business Process Redesign gestart. Doel van dit project is het verhogen van de doelgerichtheid en de efficiency van de ondersteunende bedrijfsprocessen. Belangrijk onderdeel van dit project is het herontwerp van het beheer van projecten. 5.4 Informatisering Informatiebeleid en daarmee de informatisering heeft Informatiebeleid en daarmee de informatisering heeft een prominente rol in het Strategisch Plan De redenen hiervoor zijn deels te vinden in de verdergaande invloed van technologische toepassingen in de dagelijkse praktijk van de samenleving; toepassingen die leiden tot een andere verwachtingen bij de (aankomende) studenten. En er zijn redenen te vinden in het gegeven dat informatisering kan leiden tot kostenreductie indien projecten op een gedegen en doordachte wijze worden geïnitieerd en uitgevoerd. In de tweede helft van 2007 stelt het college een informatiebeleidsplan vast met daarin een routekaart voor de planperiode om te komen tot een samenhangend Informatie- en systeemarchitectuur. Het accent ligt op een viertal speerpunten: kennisdeling, actuele omgevingskennis, adequaat ingerichte digitale werkomgeving voor student en docent en een professioneel ingerichte I-functie in de schoolorganisatie. Naast de beleidsvorming is ook een fors aantal projecten opgestart op het terrein van informatiesystemen. Veel systemen bij de NHL zijn aan vervanging toe; enerzijds door een veranderde functionele vraag, deels omdat er sprake is van technische veroudering. In 2007 benoemt en start de NHL een aantal projecten. Gaande het jaar besluit de NHL een paar projecten te vertragen vanwege de grote hoeveelheid projecten die al lopen en de mindere noodzaak om die projecten in 2007 te beginnen. Voor de vervanging van het Volg+ systeem is de uitwerking van de onderwijsvernieuwing bepalend voor het beschrijven van de functionele eisen en wensen. In 2008 maakt de NHL daarover definitieve keuzes waarna selectie en implementatie van een systeem kan plaatsvinden. De NHL voert in 2007 een selectietraject uit en schaft een informatiesysteem aan ter ondersteuning van het roosteringsproces. In het najaar van 2007 vangt het project Eenheid in Planning aan. Doel van het project is het roosterproces, ter voorbereiding op de nieuwbouw, van afdelingsniveau op hogeschoolniveau te brengen. Het project loopt door in In 2007 brengt de NHL het project Relatiebeheer na een zorgvuldige voorbereiding in uitvoering. Omdat ook hier de gezamenlijkheid binnen de Hogeschool het vertrekpunt is, is het op elkaar afstemmen van gegevenstypes en bestanden een arbeidsintensief proces waarin naast veel werk ook veel overtuigingskracht nodig is om tot resultaat te komen. Het relatiebeheerssysteem kan ook worden gebruikt voor het herstructureren van de archiefstructuur en archieven van de NHL. Een effect is ook dat er richtlijnen komen voor het zogenaamde Documentmanagement; Wat wordt waar bewaard en is voor wie toegankelijk?. De NHL stelt als uitgangspunt het digitaal opslaan van alle documenten. Ook dit project loopt door in Per 1 oktober 2007 schrijven studenten zich in via het landelijke systeem Studielink, een samenwerkingsresultaat van alle Hogescholen, universiteiten, SURF foundation en de IBGroep. Medewerkers van de NHL leveren een substantiële bijdrage aan dit landelijk project. Parallel aan dit project start het project voor een nieuw inschrijfsysteem. De NHL kiest voor het nieuwe inschrijfsysteem Progress dat net dat gebouwd is door het UOCG, een onderdeel van de Rijksuniversiteit Groningen. Dit systeem is volledig geïntegreerd met Studielink. In 2007 doet de NHL ook ervaring op met het gebruik van een Digitale Onderwijsgids. In een pilot is gekeken naar wat een dergelijk systeem moet kunnen. De NHL gebruikt de opgedane ervaringen in het ontwerp en selectie van een Digitale leer- en werkomgeving van student en docent. Een bijzonder leerzaam traject is de pilot voor een digitale portfolio geweest. Een porfolio is een wezenlijk onderdeel van het competentiegericht onderwijs en sluit daarmee direct aan op de opzet van het onderwijsproces. Mede door deze pilot krijgt de NHL een fors aantal vragen met betrekking tot het onderwijsconcept helder in het vizier. Deze ervaringen gebruikt de NHL bij de verdere concretisering van het Strategisch Plan In 2007 migreert de ICT- afdeling succesvol de studentenwerkplekken naar het XP platform. Daarmee is de NHL volledig voorbereid op de flexibele werkplek in de nieuwbouw; iedere gebruiker kan op elke willekeurige p.c. inloggen. Tegelijkertijd vergroot de NHL het opslagcapaciteit fors vanwege een sterke toename in de vraag daarnaar. Een van de aandachtspunten voor de komende jaren is de bewustwording dat informatisering een integraal onderdeel is van de bedrijfsvoering van een organisatie. De kosten van het gebruik van (nieuwe) informatiesystemen kunnen terugverdiend worden als ook gekeken wordt naar de gevolgen voor de procesinrichting. 5.5 Marketing en Communicatie Het jaar 2007 staat in het teken van het formuleren van nieuwe beleidsdoelstellingen op het gebied van marketing en communicatie. De doelstellingen gelden voor de planperiode van De NHL benoemt de verschillende dienst/marktcombinaties in het nieuwe beleid scherper en zet de deelgebieden marktanalyse en interne communicatie zwaarder aan. Naar aanleiding van het nieuwe beleid vindt een herstructurering van de afdeling Marketing en Communicatie plaats

18 De instroom in chroho-geregisteerde opleidingen groeit in 2007 licht, evenals het marktaandeel: van 2,4 % naar 2,5 %. Met name de welzijnsopleidingen en de financiële en bestuurskundige opleidingen zorgen voor deze groei. Corporate Externe doelgroepen zien de NHL vooral als een Friese onderwijsinstelling waar jonge mensen studeren. De hogeschool is echter op weg om te groeien naar een kennisinstelling die verschillende doelgroepen en de hele Noordelijke regio bedient. Van oudsher heeft de NHL sterke kernwaarden als betrouwbaar en persoonlijk. De NHL wil deze kernwaarden aanvullen met onder andere de kernwaarden Ondernemend en Uitdagend. De NHL wil een uitdagende en onderzoekende organisatie zijn, die in staat is om verbindingen te creëren waar ondernemerschap uit voort komt. De komende jaren besteedt de NHL aandacht aan een reputatie die past bij de koers die de NHL vaart. Jongeren De NHL richt in 2007 haar communicatieactiviteiten voor de jongerendoelgroep met name op persoonlijke voorlichting. Extern neemt de NHL in 2007 deel aan de studiebeurzen in Groningen, Zwolle en Utrecht. Daarnaast verzorgt de NHL verschillende voorlichtingen op mbo- en vo-scholen. In eigen huis organiseert de NHL Wegwijsdagen (voor profielkeuze), Open Dagen, Proefstuderen en de maandelijkse Walk Ins. Het aantal bezoekers aan de voorlichtingsactiviteiten op de NHL stijgt over de gehele linie. In mei 2007 voert de NHL een succesvolle, multimediale campagne onder eindexamenkandidaten van het voorgezet onderwijs. Ruim jongeren melden zich aan voor de NHL-community My Lucky Shirt. Deze actie levert de NHL de prijs voor beste onderwijscampagne 2007 op. Voor de jongerendoelgroep definieert de NHL voor de planperiode een lichte groei in marktpositie. Bij die groei staat de kwaliteit van de opleidingen voorop. Om de individuele scholier in zijn keuzevrijheid tegemoet te komen, zet de NHL de flexibiliteit op inhoud en leerstijl verder door. Professionals Het aanbod voor werkende professionals bestaat uit CROHO-geregistreerde bachelors en masters, korte opleidingen en cursussen. In 2007 besteedt de NHL veel aandacht aan het uitwerken van EVC-trajecten om het aanbod attractiever te maken. (EVC staat voor Erkennen Verworven Competenties ). Het gaat hier om trajecten waarbij rekening houdend met opleiding, kennis en (werk)ervaring van betrokkenen hen een maatwerktraject wordt geboden om zo snel mogelijk een kwalificatie op hbo-niveau te behalen. Ook start de NHL met het communicatietraject rondom EVC. De werving vindt in eerste instantie plaats via bedrijven en instellingen. Bedrijven en instellingen De marketingcommunicatie richt zich op het opbouwen van netwerken. Daartoe organiseert de NHL onder andere netwerkbijeenkomsten onder de naam Meet & Knowledge Exchange. Ook neemt de hogeschool deel aan MaakKennis2, een initiatief van de Kamer van Koophandel om de contacten tussen het bedrijfsleven en het onderwijs te intensiveren. Om het belang van praktijkopdrachten intern te onderstrepen, organiseert de NHL jaarlijks de wedstrijd NHL Academy Award. Docenten en/of studenten kunnen hun praktijkprojecten insturen. Via een internetstemming wordt beslist wie de award wint. Intern De interne communicatie richt zich in 2007 met name op communicatie rondom het nieuwe strategisch plan. De NHL betrekt medewerkers en studenten op verschillende manieren en momenten bij de totstandkoming van dit plan, onder andere door discussiebijeenkomsten met als thema jouw mening + onze koers

19 6. Governance Branchecode Governance De NHL heeft de Branchecode Governance Hogescholen onderschreven en handelt zo veel mogelijk in overeenstemming daarmee. Op onderdelen zal de governancestructuur van de hogeschool in lijn met de branchecode worden aangescherpt. In 2007 is het besluit genomen om in 2008 een project te starten waarbij de gehele governancestructuur van de hogeschool onder de loep wordt genomen. College van Bestuur Het College van Bestuur is belast met het besturen van de hogeschool. Het College van Bestuur is tevens het bestuur van de stichting Noordelijke Hogeschool Leeuwarden en het instellingsbestuur als bedoeld in de WHW. De taken van het college zijn beschreven in de wet, de statuten van de stichting en het bestuursreglement van de hogeschool. Het college is verantwoordelijk voor de realisatie van de strategie en de doelstellingen van de hogeschool en de resultaatsontwikkeling hierin. Het College van Bestuur stelt het strategisch instellingsplan vast en van daaruit de kaders waarbinnen de instituutsdirecteuren en de directeur bedrijfsvoering hun beleid voeren. Samenstelling en taakverdeling College van Bestuur Het College van Bestuur bestond in 2007 uit twee leden: F. (Frans) Kuipers (1949), voorzitter vanaf A.C. (Diane) Keizer-Mastenbroek (1956), lid vanaf Met ingang van 1 maart 2008 heeft Frans Kuipers zijn functie als voorzitter van het College van Bestuur neergelegd. Per 1 juni 2008 is hij opgevolgd door W. (Willem) Smink (1957). De collegeleden zijn samen en ieder afzonderlijk verantwoordelijk voor de wijze waarop zij hun taken uitoefenen. Zij leggen verantwoording af aan de Raad van Toezicht. De taakverdeling binnen en de werkwijze van het College van Bestuur zijn vastgelegd in een huishoudelijk reglement. Tussen de voorzitter en het lid bestaat een portefeuilleverdeling op basis van eerste en tweede verantwoordelijke. Tussen de portefeuilles zijn inhoudelijke dwarsverbanden aangebracht om verkokering van de bestuurlijke aandachtsgebieden te voorkomen. De verdeling van portefeuilles wordt periodiek herijkt. De portefeuilleverdeling is op de intranetsite geplaatst. Bezoldiging en rechtspositie leden College van Bestuur De leden van het College van Bestuur ontvangen een vast salaris. De hogeschool kent geen systeem van variabele beloning voor de leden van het College van Bestuur. Incidenteel kan een gratificatie worden toegekend. De totale bezoldiging valt binnen de bandbreedte van de Hay-adviesregeling Uitwerking bezoldiging bestuurders hogescholen d.d. november 2006, die een onderdeel vormt van de Branchecode Governance 36 37

20 Hogescholen. De opbouw van de bezoldiging wordt verantwoord in de jaarrekening. De collegeleden bouwen pensioen op conform de ABP-regeling. De voorzitter in 2007 had een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd. Het lid heeft een arbeidsovereenkomst voor vier jaar. Dit verschil heeft te maken met indiensttreding vóór, respectievelijk na inwerkingtreding van het Besluit rechtspositie leden van centrale directies en van colleges van bestuur van hogescholen, KB van 26 juni 2001, Stb Raad van Toezicht De Raad van Toezicht is belast met het toezicht op het beleid van het College van Bestuur. Hieraan gekoppeld heeft de Raad een aantal formele bevoegdheden, waaronder het benoemen en ontslaan van de leden van het College van Bestuur en het goedkeuren van de belangrijkste beleidsdocumenten zoals de begroting, de jaarrekening en het strategisch plan van de hogeschool. De Raad van Toezicht vervult daarnaast een klankbordfunctie voor het College van Bestuur. In 2007 vergaderde de Raad van Toezicht regulier vijf keer met het College van Bestuur. Eenmaal gedeeltelijk zonder het College van Bestuur om het functioneren van het college te evalueren. Het College van Bestuur bereidt de vergaderingen van de Raad van Toezicht inhoudelijk en procedureel voor. De agenda wordt opgesteld na overleg met de voorzitter van de Raad van Toezicht. Regelmatig terugkerende agendapunten zijn: de goedkeuring van de begroting en jaarrekening/ jaarverslag; de bespreking van de managementletter van de accountant; het financiële meerjarenperspectief; de strategische koers van de hogeschool; risicobeheersing; de nieuwbouw/unilocatie. De Raad van Toezicht kent geen reglement waarin de taakverdeling binnen de raad en zijn werkwijze zijn neergelegd. In 2008 zal in het kader van de governancestructuur worden bezien of het wenselijk is om ook voor de raad een huishoudelijk reglement op te stellen. De Raad van Toezicht bespreekt periodiek, globaal eenmaal per jaar, zowel zijn eigen functioneren als dat van de individuele leden. Samenstelling Raad van Toezicht De Raad van Toezicht bestaat uit zeven leden. De benoemingsperiode is vier jaar, met de mogelijkheid van herbenoeming. De Raad van Toezicht is zodanig samengesteld dat de leden ten opzichte van elkaar en het College van Bestuur onafhankelijk en kritisch kunnen opereren. De raad is van oordeel dat voldaan is aan de onafhankelijkheid van zijn leden zoals bedoeld in de uitwerking van principe III.2 van de Branchecode Governance. Er is een competentieprofiel voor de leden van de Raad van Toezicht. Om te voorkomen dat veel leden van de Raad van Toezicht tegelijk aftreden, stelt de Raad van Toezicht een rooster van aftreden vast. Een overzicht van de leden van de Raad van Toezicht, inclusief benoemingstermijnen en hoofd- en relevante nevenfuncties, is te vinden in bijlage 8. Relevante nevenfuncties worden conform de Branchecode Governance vermeld, waar onder in elk geval andere toezichthoudende functies. Het rooster van aftreden is op de intranetsite geplaatst. Het voorzitterschap is in afwachting van de werving van een nieuwe voorzitter ter opvolging van mevrouw M.A.P. Lapidaire van 12 december 2006 tot 1 juli 2007 waargenomen door de heer R.E.F.M. Nijhof. Per 1 juli 2007 heeft de Raad van Toezicht de heer G. Ybema benoemd als zijn voorzitter. De heer Ybema is oud-staatssecretaris van Economische Zaken, is op sociaal-economisch vlak zeer actief in de noordelijke regio en beschikt over een uitgebreid regionaal en landelijk netwerk. De Raad van Toezicht heeft de heer Nijhof per 1 juli 2007 benoemd als plaatsvervangend voorzitter. Contacten met de organisatie De voorzitter van de Raad van Toezicht woont eenmaal per jaar een reguliere overlegvergadering tussen het College van Bestuur en de Hogeschoolraad als toehoorder bij. Kerncommissies Remuneratiecommissie De Raad van Toezicht kent een Remuneratiecommissie. De commissie bestaat uit de voorzitter en een lid van de Raad van Toezicht. De commissie is belast met het voeren van een jaarlijks managementreview-gesprek met de leden van het College van Bestuur, zowel individueel als collectief en het doen van voorstellen voor de beloning en het beloningsbeleid voor de leden van het College van Bestuur. De samenstelling, taak en werkwijze van de Remuneratiecommissie zullen in 2008 reglementair worden vastgelegd. In 2007 heeft de Raad van Toezicht afspraken gemaakt met het College van Bestuur over door het college als collectief te behalen resultaten. Deze resultaatgerichte bestuursafspraken hebben betrekking op een studiejaar, in dit geval het studiejaar 2006/2007. Per resultaatgebied wordt het te behalen resultaat beschreven en voorzien van concrete indicatoren. Op basis van een eindrapportage worden de behaalde resultaten voor de zomer geëvalueerd tijdens het managementreviewgesprek met de Remuneratiecommissie. De Remuneratiecommissie rapporteert haar bevindingen aan de Raad van Toezicht, die daarover deels in beslotenheid buiten aanwezigheid van de leden van het College van Bestuur vergadert. Selectiecommissies De Raad van Toezicht kent een Selectiecommissie die belast is met het werven van leden voor de Raad van Toezicht als zich een vacature aandient. Begin 2007 heeft de Selectiecommissie de nieuwe voorzitter geworven en geselecteerd. De werving vond plaats via de eigen netwerken. De Selectiecommissie bestond uit drie leden van de Raad van Toezicht, waaronder de waarnemend voorzitter en de voorzitter van het College van Bestuur. De Raad van Toezicht kent ook een Selectiecommissie voor de werving en selectie van de leden van het College van Bestuur. Deze Selectiecommissie bestaat uit de voorzitter en twee leden van de Raad van Toezicht en een lid van het College van Bestuur. Eind 2007 kondigt Frans Kuipers aan dat hij na ruim 14 jaar het voorzitterschap van het College van Bestuur wil neerleggen. De selectiecommissie start daarop, met ondersteuning van een extern bureau, met de werving en selectie van een nieuwe voorzitter van het College van Bestuur