Treasury management: vorm van bedrijfsfinanciering in de technologiesector. Daarbij kwam hij tot de
|
|
- Oscar van der Linden
- 2 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Treasury management: PRIVATE EQUITY GOED VOOR TECHNOLOGIESECTOR De perikelen rondom de verkoop van ABN-AMRO en Stork hebben tot een pittig politiek en maatschappelijk debat geleid over de rol van activistische aandeelhouders. De minister van Financiën liet vorig jaar een onderzoek uitvoeren en de Tweede Kamer debatteerde erover. Maar de toon in de discussie werd vooral gezet door een paar incidenten. Hoe staat het nu werkelijk met de invloed van private-equity- en hedgefondsen op Nederlandse bedrijven? De auteur deed onderzoek naar de invloed van deze vorm van bedrijfsfinanciering in de technologiesector. Daarbij kwam hij tot de conclusie dat bedrijven die met private equity gefinancierd zijn in verhouding tot de gehele sector meer werkgelegenheid en omzet creëren. J.A. van der Spek: Hedgefondsen en privateequitypartijen worden soms vergeleken met 'sprinkhanen' die gericht zijn op kortetermijngewin en geen oog zouden hebben voor continuïteit en werkgelegenheid. Vooral de manier waarop sommige hedgefondsen omgaan met hun aandeelhoudersrechten heeft tot een maatschappelijk debat geleid. Hierbij gaat het over de mate waarin het wenselijk is dat hedgefondsen zich actief bemoeien met het bestuur van de bedrijven waarin ze investeren. Bij private equity liggen de aandachtspunten vooral bij overnames van gevestigde ondernemingen veelal door een beursexit, waarbij gebruik wordt gemaakt van een lening (leveraged buy-out; LBO). Hierbij bestaan er zorgen over de financiering (omvang vreemd vermogen) en bijgevolg de financiële resultaten, werkgelegenheid en continuïteit van een onderneming na een overname. Noot 1. Casussen 32 en 33 uit De Jong e.a. Aandeelhoudersactivisme in de technologiesector Tot nu toe hebben slechts twee bedrijven 1 (ASMI en Stork) uit de technologische industriële sector te maken gehad met hedgefunds als activistische aandeelhouder. Bij ASMI was het Fursa die in 2006 aandrong op een afsplitsing van een minder winstgevend onderdeel van het bedrijf. Hoewel Fursa uiteindelijk haar zin niet kreeg, heeft ASMI onder druk van de aandeelhouders haar beleid op een aantal punten moeten bijstellen. Zo werd besloten een deel van de productie te verplaatsen naar Zuidoost-Azië. Recent hebben Fursa en Hermes, die samen een belang van ongeveer 10% vertegenwoordigen, getracht een wijziging in de raad van commissarissen af te dwingen. Bij Stork waren het Centaurus & Paulson die met een 30% belang probeerden een opsplitsing van het bedrijf af te dwingen. Het management van Stork steunde deze strategie niet en wierp een beschermingswal op. Een later bod van het Britse PE-fonds Candover had wel de goedkeuring van het management. Op 28 november 2007 meldde Stork dat het bedrijf voor 1,6 miljard euro was overgenomen door het Britse private-equityfonds Candover. In beide gevallen (ASMI en Stork) draaide het om de vraag: Wie bepaalt de ondernemingsstrategie: het management of de aandeelhouders? Binnen de huidige wetgeving hebben aandeelhouders verregaande bevoegdheden om invloed uit te oefenen via het enquêterecht en het agenderingsrecht. Als deze bevoegdheden door activistische aandeelhouders worden gebruikt om korte termijn deals te realiseren kan de continuïteit van de onderneming in gevaar komen. Dat kan een reëel gevaar opleveren 8 MCA: mei 2008, nummer 3
2 Slowfish: beeld MCA: mei 2008, nummer 3 9
3 voor de economie. Uit onderzoek 2 blijkt dat Nederlandse beursgenoteerde ondernemingen kwetsbaarder zijn voor aandeelhouderactivisme dan bijvoorbeeld ondernemingen in het Verenigd Koninkrijk of de Verenigde Staten. Dit komt doordat aandelen van Nederlandse vennootschappen verdeeld zijn over veel buitenlandse partijen en door de werking van het huidige enquêterecht. Oorspronkelijk is het enquêterecht bedoeld om wanbeleid door het ondernemingsbestuur te kunnen corrigeren. Dit recht geldt voor aandeelhouders maar ook voor werknemers. Activistische aandeelhouders gebruiken het enquêterecht echter steeds vaker om bij de Ondernemingskamer een herijking van het beleid af te dwingen. Dit leidt voor ondernemingen tot onzekere situaties. De SER (Sociaal- Economische Raad) heeft recentelijk geadviseerd om het enquêterecht weer terug te brengen bij het oorspronkelijke doel: het corrigeren van wanbeleid. Doorvoering van deze voorstellen betekent dat bestuur en commissarissen van vennootschappen zich weer kunnen gaan richten op langetermijnwaardecreatie. Daarmee verbetert ook het vestigingsklimaat voor ondernemingen in Nederland. in billion Bron: EVCA/Thomsom Financial/PricewaterhouseCoopers Figuur 1. Omvang private-equity-investeringen in Europa Aandeel private-equityfinancieringen technologiesector Het onderzoek werd uitgevoerd onder de leden van de Vereniging FME, de organisatie van ondernemingen in de technologische industriële sector. Bij 52 van de in totaal 2750 FME-lidbedrijven wordt gebruiktgemaakt van private equity; dat is een percentage van 1,9. Daarbij moet worden aangemerkt dat sommige PE bedrijven (grote) private-equityfondsen, zoals Alpinvest, geen technologische sector totaal mededelingen doen over hun beleggingen. Bij de met PE gefinancierde leden van FME werken gezamenlijk ruim werknemers. Dat is bijna 10% van het totaal van de sector. Uitgedrukt in aantallen bedrijven ligt het aandeel dus rond of boven de 2%, uitgedrukt in werkgelegenheid rond de 10%. Uit gegevens van de European Venture Capital Association blijkt dat de omvang van de totale private-equity-investeringen in Nederland in de afgelopen twintig jaar is toegenomen van 179 miljoen euro in 1986 tot 2392 miljoen in Dat is meer dan een vertienvoudiging. Opvallend is de duidelijke golfbe- fte fte x 1000 jaar Noot 2. VNO Forum, 15 november Figuur 2. Werkgelegenheid 10 MCA: mei 2008, nummer 3
4 Het enquêterecht in Nederland maakt ondernemingen kwetsbaarder voor aandeelhouderactivisme weging die in PE-investeringen valt waar te nemen. Deze golfbeweging is weergegeven in figuur 1. De eerste private-equitygolf ( ) eindigde doordat ten gevolge van een toename van het aantal private-equity-investeerders er steeds hogere overnamepremies betaald werden die leidden tot (te) hoge financieringslasten waardoor bedrijven niet meer aan hun betalingsverplichtingen konden voldoen. De tweede private-equitygolf begon in 1992 en duurde tot het ineenstorten van de beurzen in Er is op het hoogtepunt te veel geld voor te weinig deals. Momenteel bevinden we ons in de derde golf. De hoeveelheid geld die is belegd in PE-fondsen is sterk toegenomen en begin 2007 verwachtte de Financial Times 3 dat beleggers dat jaar nog eens 500 miljard dollar zouden investeren in PE-fondsen. Dat komt boven op de 250 miljard dollar aan PE-geld dat begin 2007 nog geen investering had gevonden. Het onderzoek Voor het onderzoek werden 101 bedrijven in de technologische industriële sector in beeld gebracht die geheel of gedeeltelijk zijn gefinancierd via private Totale sector equity of hedge funds. Voor de analyse zijn alleen PE bedrijven bedrijven geselecteerd die lid zijn van de Vereniging FME en al drie jaar of langer gefinancierd zijn met private equity (instap 2004 of eerder). Dit leverde uiteindelijk 35 bedrijven op. Als bronnen werden gebruikt: ~ de database van de Nederlandse Vereniging van Participatiemaatschappijen (NVP); Omzet PE bedrijven (euro) Omzet totale sector 1 x euro ~ internetsites van binnen- en buitenlandse private-equityfondsen. De (financiële) bedrijfsgegevens van geselecteerde bedrijven werden verkregen uit de eigen data van FME en REACH. De betrouwbaarheid van de steekproef bedraagt 85% bij een foutmarge van 10%. Werkgelegenheid Van de met PE gefinancierde bedrijven is de werkgelegenheid onderzocht in de periode van 2000 tot en met De resultaten zijn weergegeven in figuur 2. De totale werkgelegenheid bij de groep technologiebedrijven die met PE gefinancierd zijn slingert rond de fte's over een periode van zeven jaar In de werkgelegenheidsontwikkeling zijn duidelijk de conjuncturele ontwikkelingen te zien. Een afname na het uiteenspatten van de ICT-bubble in 2001 Figuur 3. Omzetontwikkeling en sinds 2004 weer een stijgende lijn. MCA: april 2008, nummer 2 11
5 In vergelijking met de werkgelegenheidsontwikkeling van de totale sector doen de met PE gefinancierde bedrijven het beter. De technologische sector in zijn geheel zag een daling in de werkgelegenheid tussen 2000 en 2003 en een stabilisatie vanaf Ook de werkgelegenheid voor de totale Nederlandse industrie daalde in een bijna rechte lijn van in 2002 tot in Groei Op basis van de beschikbare omzetgegevens van de onderzochte bedrijven lijkt het erop dat het groeitempo van de gecumuleerde omzet in deze groep aanzienlijk hoger ligt dan in de totale sector. Deze ontwikkeling is grafisch weergegeven in figuur 3. De hogere groei bij PE gefinancierde bedrijven zou een gevolg kunnen zijn van de groei- en verbeterstrategie. De private-equity-investeerder stelt zich hierbij op als partner van het management en biedt toegang tot zijn ondersteunend netwerk en denkt mee over de bedrijfsvoering. Dit kan leiden tot autonome groei door verbetering en versterking van de bedrijfsvoering (primaire transformatieproces) of het nastreven van groei via (synergetische) acquisities. Conclusie Private equity heeft in de afgelopen decennia een substantiële positie verworven als financieringsbron voor bedrijven in de technologiesector. Het ziet ernaar uit dat deze positie zich in de komende jaren verder zal versterken als gevolg van het aangroeiende vermogen in deze investeringsfondsen. Slechts een beperkt aantal ondernemingen is geheel of gedeeltelijk eigendom van hedgefondsen maar de omvang van deze investeringen is vaak fors. De beschikbaarheid van voldoende risicodragend vermogen is voor de financiering van groei en innovatie van de technologiesector van wezenlijk belang. Uit het onderzoek kan worden geconcludeerd dat, in vergelijking met de prestaties van de totale sector, private equity een positief effect heeft op de omzetgroei en werkgelegenheid. Met enige voorzichtigheid kan worden gesteld dat de waardecreatiestrategieën van private-equity-investeerders tot betere bedrijfsprestaties leiden. Hoewel de onderzoeksresultaten een positief beeld geven van de effecten in de afgelopen jaren, zijn de effecten op lange termijn nog onduidelijk. De toegenomen schuldenlast van PE gefinancierde bedrijven kan op de langere termijn tot een verzwakking of uitholling leiden. Private equity (PE) is een verzamelnaam voor investeerders die risicodragend vermogen ter beschikking stellen aan niet-beursgenoteerde vennootschappen. Private equity wordt gebruikt voor de financiering van de groei, verzelfstandiging van een bedrijf of bedrijfsonderdeel (buy-out), voortzetting van een bedrijf met nieuwe aandeelhouders (buyin), overbruggingsfinanciering, het van de beurs halen van een bedrijf (public-to-private), herstructuring (turnaround) en het financieren van startende ondernemingen (durfkapitaal ofwel venture capital). In ruil voor zijn investering ontvangt de private-equityinvesteerder een aandelenbelang in de onderneming. Hedgefondsen vormen een bijzondere categorie beleggingsfondsen. In een hedgefonds wordt het vermogen van een beperkt aantal institutionele beleggers of vermogende particulieren samengebracht met als doel een hoog beleggingsrendement te behalen, min of meer onafhankelijk van algemene marktontwikkelingen. Mede door hun juridische organisatievorm kennen hedgefondsen weinig beperkingen in de activa die ze aanhouden en de posities die ze innemen. De meeste hedgefondsen hebben zich gespecialiseerd in bepaalde markten of bepaalde strategieën. Door het gebruik van de hefboomwerking kunnen relatief kleine winsten op een bepaalde positie uiteindelijk grote vermogenswinsten opleveren. In vergelijking met gewone beleggingsfondsen voeren hedgefondsen gemiddeld genomen een actiever beleggingsbeleid, waarbij het risico grotendeels onafhankelijk is van de ontwikkeling van algemene marktontwikkelingen (zoals koersschommelingen van belangrijke aandelenindices). In deze zin probeert een hedgefonds bepaalde risico's af te dekken (hetgeen de term hedge verklaart). De meeste hedgefondsen kennen een absolute rendementsdoelstelling, bijvoorbeeld van 10 of 15% op jaarbasis. 12 MCA: mei 2008, nummer 3
6 Nederlandse ondernemingen blijken kwetsbaar(der) voor activistische aandeelhouders vanwege het huidige Nederlandse enquêterecht. Dit kan 'sprinkhanengedrag' uitlokken. Daar waar hedgefondsen zich activistisch hebben opgesteld, bleek een duidelijk verschil in strategische visie tussen bestuurders en aandeelhouder(s). Als aandeelhouders zich met de operationele strategie en structuur van de onderneming gaan bemoeien, bestaat er een reëel gevaar dat ze het bestuur voor de voeten lopen en zo waarde vernietigen. Illustratief zijn de winstcijfers van Stork, die in 2007 het jaar waarin de overnamestrijd werd gevoerd gehalveerd zijn ten opzichte van het voorgaande jaar. Literatuur ~ Jong, A. de e.a., Hedgefondsen en Private Equity in Nederland, Erasmus Universiteit, oktober ~ Lanström, H. e.a., Handbook of Research on Venture Capital, ~ Europese Commissie, Profitability of Venture Capital investments in Europe and the United States, maart ~ Expertgroep KMO financiering, Vermogen om te ondernemen: De Nederlandse finance gap, eindrapportage, april ~ Het Financieele Dagblad, ~ Duffhues, P.J.W., Ondernemingsfinanciering en vermogensmarkten, Wolters-Noordhoff, Groningen, Hans van der Spek is General manager branches bij FME- CWM, de ondernemingsorganisatie voor de technologische industrie in Nederland. Hij deed dit onderzoek in het kader van zijn opleiding tot Executive Master of Management & Organisation aan de TiasNimbas Business School. De Vereniging FME-CWM is de ondernemersorganisatie van de technologisch-industriële sector in Nederland waarbij 2750 lidondernemingen zijn aangesloten. De leden zijn actief in de sectoren metaal, kunststof, elektronica en elektrotechniek. Zij hebben gezamenlijk medewerkers in dienst en een omzet van 59 miljard euro. FME heeft 220 medewerk(st)ers in dienst. FME heeft drie kerntaken die verdeeld zijn over de drie hoofdafdelingen: Beleid, Dienstverlening en Branches.
HEDGEFONDSEN EN PRIVATE EQUITY IN NEDERLAND
HEDGEFONDSEN EN PRIVATE EQUITY IN NEDERLAND samenvatting Prof. dr. A. de Jong Dr. P. J.G. Roosenboom Prof. dr. M.J.C.M. Verbeek Drs. P. Verwijmeren RSM Erasmus University, Rotterdam 4 oktober 2007 Dit
Directie Financiële Markten. Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA Den Haag FM M
Directie Financiële Markten Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA Den Haag Datum Uw brief (Kenmerk) Ons kenmerk FM 2007-03091 M Onderwerp Aanvullende informatie
Triodos Bank Private Banking
Triodos Bank Private Banking Triodos Bank Private Banking biedt een breed pakket van financiële en niet-financiële diensten aan voor vermogende particulieren, stichtingen, verenigingen en religieuze instellingen.
Hedgefondsen en Private Equity in Nederland. Prof. dr. A. de Jong Dr. P. J.G. Roosenboom Prof. dr. M.J.C.M. Verbeek Drs. P.
Hedgefondsen en Private Equity in Nederland Prof. dr. A. de Jong Dr. P. J.G. Roosenboom Prof. dr. M.J.C.M. Verbeek Drs. P. Verwijmeren Hedgefondsen en Private Equity in Nederland Prof. dr. A. de Jong
Economische en sociale effecten van buyouts in Nederland. Meer werkgelegenheid en groei in ondernemingen na een private equity investering
Economische en sociale effecten van buyouts in Nederland Meer werkgelegenheid en groei in ondernemingen na een private equity investering januari 2008 Dit rapport gaat in op de rol van participatiemaatschappijen
NVP. Studie naar de economische en sociale effecten van buyouts in Nederland
Studie naar de economische en sociale effecten van buyouts in Nederland Inzicht in de versnelde ontwikkeling van ondernemingen na een private equity investering november 2004 NVP ISBN 90-5771-111-7 2004
Financiering door participatiemaatschappijen
Fiscaal Financiering door participatiemaatschappijen Ferdi Kramer 1 uur nettoonderwijs Drs. F.T. Kramer is partner bij Rembrandt Fusies & Overnames. Trefwoorden: overnamefinanciering, financieringsbron,
Financieel Forum Leuven 11 oktober 2010. Herman Daems
Financieel Forum Leuven 11 oktober 2010 Banken en ondernemingen Op zoek naar een nieuwe relatie Herman Daems Deze presentatie is onvolledig zonder de mondelinge toelichting van de auteur. Gelieve dit document
Huishoudens bouwen hun effectenportefeuille af
Huishoudens bouwen hun effectenportefeuille af Inleiding Door de opkomst van moderne informatie- en communicatietechnologieën is het voor huishoudens eenvoudiger en goedkoper geworden om de vrije besparingen,
Kennis en kapitaal zorgen voor succes
Kennis en kapitaal zorgen voor succes Kennis en kapitaal zorgen voor succes Synergia Capital Partners is een onafhankelijke participatiemaatschappij die in 1999 is opgericht en waarvan het vermogen bijeengebracht
Persbericht. Triodos beleggingsfondsen houden stand in lastig beleggingsklimaat Geringe daling van 3% in eerste halfjaar 2011
Persbericht Triodos beleggingsfondsen houden stand in lastig beleggingsklimaat Geringe daling van 3% in eerste halfjaar 2011 Zeist, 26 augustus 2011 Ondanks het moeilijke klimaat voor beleggen is het volume
Alternatieve financiële prestatie-indicatoren. Toezicht Kwaliteit Accountantscontrole & Verslaggeving
Alternatieve financiële prestatie-indicatoren Toezicht Kwaliteit Accountantscontrole & Verslaggeving April 2014 Inhoudsopgave 1 Conclusie en samenvatting 4 2 Doelstellingen, onderzoeksopzet en definiëring
Conjunctuurenquête voorjaar 2013
Conjunctuurenquête voorjaar 2013 Vereniging FME-CWM, Zoetermeer, februari 2013 Kasper Buiting, beleidsadviseur Onderzoek en Economie www.fme.nl Vereniging FME-CWM, Zoetermeer, februari 2013 Alle rechten
Ideeën Plannen. Het is tijd voor de NOM! Ambities
I N V E S T E R E N I N O N T W I K K E L I N G Ideeën Plannen Het is tijd voor de NOM! Ambities Missie De NOM is de permanente katalysator van economische ontwikkeling in Noord-Nederland. Dit is niet
Luxempart: defensief, groeipotentie en prima track record
Luxempart: defensief, groeipotentie en prima track record In Luxemburg bedraagt het netto vermogen per inwoner ruim 700.000. Daarmee is het Groot Hertogdom het meest welvarende land in het Euro-gebied.
PERSBERICHT. Versterking kapitaalpositie ING met 10 miljard euro
PERSBERICHT Versterking kapitaalpositie ING met 10 miljard euro Op 19 oktober 2008 is bekend gemaakt dat ING haar kapitaal verder heeft versterkt met behulp van de Nederlandse overheid. De solvabiliteit,
Alternatieve financieringsvormen voor bankkrediet. Bart P.M. Joosen
Alternatieve financieringsvormen voor bankkrediet Bart P.M. Joosen 30 januari 2014 Aanbodzijde van de financieringsmarkt 2 Aanbodzijde van de financieringsmarkt Banken Institutionele beleggers Beurs (public
Offerte- aanvraagformulier Beroeps- en Bestuurdersaansprakelijkheidsverzekering Vermogensbeheerders en Vermogensadviseurs
Offerte- aanvraagformulier Beroeps- en Bestuurdersaansprakelijkheidsverzekering Vermogensbeheerders en Vermogensadviseurs > U aangeboden door Koekenberg Van Vuuren B.V. www.kvv.nl 088 38 38 000 Het door
Datum 20 april 2012 Betreft Openbare consultatie 'Ongelijkheid tussen mannen en vrouwen in ondernemingsbesturen in de EU'
a 1 > Retouradres Postbus 16375 2500 BJ Den Haag De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Rijnstraat 50 Den Haag Postbus 16375 2500 BJ Den Haag www.rijksoverheid.nl
Participatiemaatschappijen in een notendop
Participatiemaatschappijen in een notendop PRIVATE EQUITY VENTURE CAPITAL sprek ende cijfers Op dit moment hebben circa 1.400 bedrijven in Nederland een participatiemaatschappij als eigenaar of grootaandeelhouder.
Persbericht. Jaarcijfers 2012 Triodos Investment Management. Triodos Beleggingsfondsen groeien met 7% in 2012
Persbericht Jaarcijfers 2012 Triodos Investment Management Triodos Beleggingsfondsen groeien met 7% in 2012 Zeist, 28 februari 2013 Het totaal aan vermogen van de door Triodos Investment Management beheerde
CO2-voetafdruk van beleggingen
CO2-voetafdruk van beleggingen Beleggen en de uitstoot van broeikasgassen 1 WAAROM MEET ACTIAM DE CO 2 -UITSTOOT VAN HAAR BELEGGINGEN? Klimaatverandering is één van de grootste uitdagingen van de komende
Omgaan met een private equity investeerder
Omgaan met een private equity investeerder Vereniging van participatiemaatschappijen lanceert gedragscode Frank Schreiner Adviseur FNV Formaat In: Ondernemingsraad December 2008 1 Omgaan met een private
CO2-voetafdruk van beleggingen
CO2-voetafdruk van beleggingen Beleggen en de uitstoot van broeikasgassen 1 WAAROM MEET ACTIAM DE CO 2 -UITSTOOT VAN HAAR BELEGGINGEN? Klimaatverandering is één van de grootste uitdagingen van de komende
FUSIES EN OVERNAMES IN DE GEZONDHEIDSZORG ONDERZOEK 2015
FUSIES EN OVERNAMES IN DE GEZONDHEIDSZORG ONDERZOEK 2015 Executive Summary Februari 2015, Amsterdam 0 BOER & CROON CORPORATE FINANCE DOET SINDS 2008 JAARLIJKS ONDERZOEK NAAR HET AANTAL FUSIES EN OVERNAMES
Cijfers ICB-sector 2de trimester 2011
Belgische Vereniging van Asset Managers Persbericht Cijfers ICB-sector 2de trimester 2011 Licht herstel gedurende het tweede trimester van 2011. Executive Summary De Belgische fondsensector kende gedurende
Verder zien. Meer weten. 1 EEN SOLIDE LANGETERMIJN BELEGGING Dankzij de gebundelde expertise van topbeleggers 2 De beste beleggers voor de beste resultaten Toegang tot de meest exclusieve fondsen ter wereld
Nettowinst gestegen met 53%, sterke prestaties in met name Duitsland en Nederland
Nettowinst gestegen met 53%, sterke prestaties in met name Duitsland en Nederland Kernpunten tweede kwartaal 2005 Stijging met 52% van de verwaterde winst per gewoon aandeel (WPA) in Q2 tot 0,47 (Q2 2004:
Persbericht. Huidige pensioenregels leiden tot stagnatie herstel
Persbericht Datum 20 oktober Embargo tot 20 oktober tot 00.01 uur Huidige pensioenregels leiden tot stagnatie herstel PMT onderschrijft het WRR conclusie pensioenstelsel in Nederland is te gevoelig De
-PERSBERICHT- Utrecht, 30 maart 2016 - ZORGINSTELLINGEN DURVEN WEER TE INVESTEREN -
-PERSBERICHT- Utrecht, 30 maart 2016 - ZORGINSTELLINGEN DURVEN WEER TE INVESTEREN - In de zorgsector zijn de afgelopen jaren fundamentele veranderingen doorgevoerd. Hierdoor lag bij zorginstellingen de
Tweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2016 2017 32 637 Bedrijfslevenbeleid Nr. 279 BRIEF VAN DE MINISTER VAN ECONOMISCHE ZAKEN Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Den Haag,
Vraag 4 Acht u deze plannen in het belang van Nederland, de Nederlandse economie en de Nederlandse Staat (als aandeelhouder)?
> Retouradres Postbus 20901 2500 EX Den Haag De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Plesmanweg 1-6 2597 JG Den Haag Postbus 20901 2500 EX Den Haag T 070-456
Persbericht Aantal pagina s: 4
Persbericht Aantal pagina s: 4 Brunel: sterke groei omzet en winst Kernpunten verslagjaar 2004 Omzet 313 miljoen; 27% groei EBIT 11,0 miljoen; toename van 8,1 miljoen Nettowinst 7,3 miljoen; toename van
Besluit van de directeur-generaal van de Nederlandse mededingingsautoriteit als bedoeld in artikel 37, eerste lid, van de Mededingingswet.
BESLUIT Besluit van de directeur-generaal van de Nederlandse mededingingsautoriteit als bedoeld in artikel 37, eerste lid, van de Mededingingswet. Zaaknummer 1768/NIB Capital - Alpinvest I. MELDING 1.
Strategische review 2013-2017. 14 mei 2013
Strategische review 2013-2017 14 mei 2013 Samenvatting Duidelijke keuze voor positionering als gespecialiseerde, onafhankelijke wealth manager Ons doel is behoud en opbouw van vermogen voor klanten Wij
STORT UW GELD IN VLAANDEREN. BELEG IN HET ARKIMEDES-FONDS EN HELP ONDERNEMERS AAN GROEIKAPITAAL. Het kapitaal van Vlaanderen
STORT UW GELD IN VLAANDEREN. BELEG IN HET ARKIMEDES-FONDS EN HELP ONDERNEMERS AAN GROEIKAPITAAL. Het kapitaal van Vlaanderen Stort uw geld in Vlaanderen. Beleg in het ARKimedes Fonds en help jonge ondernemers
Titans Fund. Deelnemen in de fondsen van de beste beleggers van de wereld. Fonds met absolute rendementsdoelstelling tot 18 topstrategieën
Deelnemen in de fondsen van de beste beleggers van de wereld e= estimate (=schatting) Jan Feb 2002 0,95% 9,08% 2003 3,20% 1,41% 2004 2,69% 2,08% 2005 2,82% 0,79% 2006 2,65% 2,53% 2007 1,75% 3,93% 2008-4,93%
Rekenvoorbeeld Management Buy Out
Rekenvoorbeeld Management Buy Out Introductie Bedankt voor uw interesse in de management buy-out! Om u een beter beeld te laten krijgen in wat een management buy-out inhoudt heeft Lingedael Corporate Finance
Risicoprofielen voor Vermogensbeheer A la Carte
Risicoprofielen voor Vermogensbeheer A la Carte Inleiding Onze risicoprofielen 1. Wat is een risicoprofiel? 2. Wat zijn vermogenscategorieën? 3. Welke risicoprofielen gebruiken wij? Uw risicoprofiel 4.
MTY wordt IEX Group NV, leider in online beleggersinformatie
PERSBERICHT Bussum, 5 november 2015 In aanvulling op het persbericht IEX gaat naar de beurs, dat hedenmorgen is gepubliceerd, informeert MTY Holdings NV middels onderstaand bericht haar aandeelhouders
Curatoren middag 2015
Curatoren middag 2015 Alternatieve financieringsvormen Wat zijn de mogelijkheden in het huidige financieringslandschap 11 november 2015 Spreker: Onderwerpen 1. Financieringsbehoefte bedrijfsleven 2. Veranderende
Bedrijfsfinanciering: Van subsidie naar overheidsinstrumenten anno 2014
Rijksdienst voor Ondernemend Nederland. Ministerie van Economische Zaken Bedrijfsfinanciering: Van subsidie naar overheidsinstrumenten anno 2014 Roland Starmans Manager Product Ontwikkeling Bancair, Investment
Risk Control Strategy
Structured products January 2016 Kempen & Co N.V. (Kempen & Co) is een Nederlandse merchant bank met activiteiten op het gebied van vermogensbeheer, effectenbemiddeling en corporate finance. Kempen & Co
ONDERNEMINGSRADEN EN PARTICIPATIEMAATSCHAPPIJEN ADVIEZEN UIT DE PRAKTIJK
ONDERNEMINGSRADEN EN PARTICIPATIEMAATSCHAPPIJEN ADVIEZEN UIT DE PRAKTIJK De ondernemingsraad beschikt over een reeks van wettelijke bevoegdheden. Het is belangrijk om die, bijgestaan door goede adviseurs,
ICP Corporate Finance
ICP Corporate Finance Corporate Finance Adviseurs Bedrijfsprofiel Januari 2013 Profiel ICP Corporate Finance Corporate Finance Adviseur van management en aandeelhouders bij complexe Corporate Finance vraagstukken
Fusie- & overnamebarometer. december 2008
Inhoud 1. Achtergrond barometer 2. Verwachtingen voor 2009 3. Terugblik op 2008 Achtergrond barometer Het onderzoek is in opdracht van door Motivaction uitgevoerd via internet tussen 10 november en 14
M200705. Werkgelegenheid bij startende bedrijven. drs. A. Bruins
M200705 Werkgelegenheid bij startende bedrijven drs. A. Bruins Zoetermeer, mei 2007 2 Werkgelegenheid bij startende bedrijven Van startende bedrijven wordt verwacht dat zij bijdragen aan nieuwe werkgelegenheid.
Titans Fund. Deelnemen in de fondsen van de beste beleggers van de wereld. Fonds met absolute rendementsdoelstelling tot 18 topstrategieën
Deelnemen in de fondsen van de beste beleggers van de wereld e= estimate (=schatting) Jan Feb 2002 0,95% 9,08% 2003 3,20% 1,41% 2004 2,69% 2,08% 2005 2,82% 0,79% 2006 2,65% 2,53% 2007 1,75% 3,93% 2008-4,93%
Grontmij Capital Consultants B.V. Onze klanten in control bij hun beleggingen in vastgoed en infrastructuur.
Grontmij Capital Consultants B.V. Onze klanten in control bij hun beleggingen in vastgoed en infrastructuur. Grontmij N.V. 2 Opgericht in 1915 Missie: Leading Europa 350 kantoren 4 business lines Planning
Time series analysis. De business controller wilt graag de prognoses weten voor de volgende vier key metrics :
Time series analysis In deze casus laten wij u zien wat er mogelijk is met behulp van predictive analytics op het gebied van tijdreeksanalyse. Tijdreeksanalyse is een nuttig hulpmiddel bij het analyseren
Q1 15 POSITIEVE DYNAMIEK OP DE MARKT VAN HR-DIENSTVERLENING
POSITIEVE DYNAMIEK OP DE MARKT VAN HR-DIENSTVERLENING UITZENDARBEID (gepresteerde uren) +9,64% +4,09% VERHOOGDE ECONOMISCHE ACTIVITEIT STIMULEERT WERKGELEGENHEID De Belgische economie groeide in het eerste
2014 KPMG Advisory N.V
02 Uitbesteding & assurance 23 Overwegingen bij uitbesteding back- en mid-office processen van vermogensbeheer Auteurs: Alex Brouwer en Mark van Duren Is het zinvol voor pensioenfondsen en fiduciair managers
De tien gouden regels voor het beleggen in aandelen door Aberdeen Asset Management
De tien gouden regels voor het beleggen in aandelen door Aberdeen Asset Management Finance Avenue, 14 november 2015 Christophe Palumbo, Senior Business Development Manager Benelux Aberdeen Asset Management
Aantal medewerkers Zuidoost-Brabant
Regio Zuidoost-Brabant 1. Werkgelegenheid Zorg en Welzijn Zuidoost-Brabant In dit katern volgt een overzicht van diverse arbeidsmarktfactoren in de sector zorg en welzijn in de regio Zuidoost-Brabant.
HUNTER DOUGLAS N.V., Piekstraat 2, 3071 EL Rotterdam, Nederland, Tel. 010 4869911, Telefax 010-4850355 HUNTER DOUGLAS RESULTATEN Q1 2012
Voor publicatie: 10 mei 2012 08.00 uur HUNTER DOUGLAS RESULTATEN Q1 2012 Rotterdam, 10 mei 2012 - Hunter Douglas, wereldmarktleider op het gebied van raambekleding (Luxaflex ) en een vooraanstaand producent
Verder zien. Meer weten.
Verder zien. Meer weten. 1 EEN SOLIDE LANGETERMIJN BELEGGING Dankzij de gebundelde expertise van topbeleggers 2 De beste beleggers voor de beste resultaten Toegang tot de meest exclusieve fondsen ter wereld
Family office beleggingen
http://www.switzerland-family-office.com/nl/family-office-services/investeringen/ Family office beleggingen Een family office houdt zich zeker niet alleen bezig met beleggingsbeheer en het nemen van investeringsbeslissingen,
Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel. Derde kwartaal juli 2017 t/m 30 september Samenvatting:
Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel Derde kwartaal 2017-1 juli 2017 t/m 30 september 2017 Samenvatting: De maandelijkse nominale dekkingsgraad is gestegen van 113,6% naar 116,5%; De beleidsdekkingsgraad
Vergrijzing MKB-ondernemers zet bedrijfsprestaties onder druk
M201210 Vergrijzing MKB-ondernemers zet bedrijfsprestaties onder druk Arjan Ruis Zoetermeer, september 2012 Vergrijzing MKB-ondernemers zet bedrijfsprestaties onder druk De leeftijd van de ondernemer blijkt
a) Hoeveel aanvraagdossiers werden in de periode 2009-2014 jaarlijks ingediend voor de Innovatiemezzanine? Over hoeveel ondernemingen gaat het?
SCHRIFTELIJKE VRAAG nr. 702 van WILLEM-FREDERIK SCHILTZ datum: 7 juli 2015 aan PHILIPPE MUYTERS VLAAMS MINISTER VAN WERK, ECONOMIE, INNOVATIE EN SPORT Participatiemaatschappij Vlaanderen - Innovatiemezzanine
Financieringsmonitor Groei
M200908 Financieringsmonitor Groei Gevestigde bedrijven en snelle groeiers vergeleken Lia Smit Joris Meijaard Zoetermeer, 20 mei 2009 Financieringsmonitor groei Terugval financieringsbehoefte snelle groeiers
TITEL I DOOR DE COMMISSIE VASTGESTELDE DEFINITIE VAN MIDDELGROTE, KLEINE EN MICRO-ONDERNEMINGEN
BIJLAGE 1 MKB-definitie AANBEVELING VAN DE COMMISSIE van 6 mei 2003 betreffende de definitie van kleine, middelgrote en micro-ondernemingen (kennisgeving geschied onder nummer C(2003) 1422) (2003/361/EG)
4 Regulering rating agencies, alternatieve beleggingsfondsen en derivatenmarkt
4 Regulering rating agencies, alternatieve beleggingsfondsen en derivatenmarkt In de vorige paragraaf 3 ging het vooral om verbetering van de bestaande regelgeving en toezicht. Onderwerp van deze paragraaf
Halfjaarbericht eerste helft 1997 ABN AMRO Asset Management TOTAAL BEHEERD VERMOGEN TOEGENOMEN MET 21 PROCENT
Amsterdam, 11 juli 1997 Halfjaarbericht eerste helft 1997 ABN AMRO Asset Management TOTAAL BEHEERD VERMOGEN TOEGENOMEN MET 21 PROCENT Totaal vermogen beheerd door ABN AMRO Asset Management wereldwijd in
AEGON Equity Fund. vierde kwartaal 2006
Profiel Het AEGON Equity Fund is een besloten fonds voor gemene rekening, waarin verzekeringsrelaties van AEGON kunnen participeren. Het AEGON Equity Fund belegt wereldwijd in aandelen met de nadruk op
Randstad resultaten eerste kwartaal 2006: 29% omzetgroei, nettowinst gestegen met 74%
Randstad resultaten eerste kwartaal 2006: 29% omzetgroei, nettowinst gestegen met 74% Kernpunten eerste kwartaal 2006 Verwaterde nettowinst per gewoon aandeel* in Q1 met 83% gestegen tot 0,44 (vóór aan
Succesvol financieren
Lentink Accountants/Belastingadviseurs brengt onder uw aandacht Succesvol financieren Alternatieve financieringsvormen voor uw bv Huizen, april 2014 1 Introductie Het is voor bedrijven nog steeds lastig
TUSSENTIJDSE MANAGEMENTVERKLARING VOOR DE PERIODE
VOOR DE PERIODE EINDIGEND OP 30 SEPTEMBER 2011 Gezien de verkoop van Avis Europe, die op 3 oktober 2011 van kracht werd, heeft deze mededeling enkel betrekking op de voortgezette activiteiten. SAMENVATTING
HUNTER DOUGLAS RESULTATEN EERSTE HALFJAAR 2015
Voor publicatie: 5 augustus 2015 08.00 uur HUNTER DOUGLAS RESULTATEN EERSTE HALFJAAR 2015 Rotterdam, 5 augustus 2015 - Hunter Douglas, wereldmarktleider in raambekleding (Luxaflex ) en een vooraanstaand
Gupta Strategists Alice s adventures in Wonderland
Gupta Strategists Alice s adventures in Wonderland We re all mad here! Studie naar de prestaties van Nederlandse ziekenhuizen 2010 Gupta Strategists Copyright 2011 Gupta Strategists. Illustratie omslag
ER CAPITAL BEDRIJFSPARTICIPATIES
ER CAPITAL BEDRIJFSPARTICIPATIES GEZAMENLIJK INVESTEREN IN DE TOP VAN HET MKB INFORMATIEBROCHURE AANDELENUITGIFTE 80.000 AANDELEN TEGEN EEN UITGIFTEKOERS VAN 30,- TOTAAL 2.400.000,- ER CAPITAL PARTICIPATIEFONDS
Memo. Informatienotitie stand van zaken aandeelhouderschap Eneco, Inleiding
Centrale Staf Bestuurlijke processturing Doorkiesnummers: Telefoon 015 2602545 Aan College van B & W Van S. Bolten Afschrift aan Memo Datum 04-11-2008 Opsteller M.R.Ram Bijlage Onderwerp Stand van zaken
Inlegvel 1 Prospectus Finles Multi Strategy Hedge Fund (30 juni 2011)
Inlegvel 1 Prospectus Finles Multi Strategy Hedge Fund (30 juni 2011) Samenvoeging Raad van Toezicht Finles beleggingsfondsen en Raad van Commissarissen Finles N.V. Op de jaarvergadering van de Finles
CO2-voetafdruk van beleggingen
CO2-voetafdruk van beleggingen Waarom meet ACTIAM de CO 2 -voetafdruk van haar beleggingen? Klimaatverandering is één van de grootste uitdagingen van de komende decennia. Daarom steunt ACTIAM het klimaatakkoord
Eerstekwartaalcijfers
Value8 Profiel: Value8 N.V. is een beursgenoteerde onderneming die diensten verleent aan en investeert in kleinere en middelgrote bedrijven. Value8 N.V. richt zich op succesvolle ondernemingen in lange
Succesvol financieren
Informatieblad 06-07-14 Succesvol financieren Het is voor bedrijven nog steeds lastig om geld te lenen bij een bank. Maar u bent tegenwoordig voor een financiering niet meer alleen afhankelijk van de bank.
Over het algemeen is er sprake van een gezonde werking van durfkapitaal.
Feiten en mythen over durfkapitalisten Sprinkhanen of waakhonden? Sprinkhanen, roofridders. De weerstand tegen oprukkende durfkapitalisten gaat gepaard met heftige emoties en forse vergelijkingen. Er wordt
Financiering. (Alternatieve) Financiering en Voorwaarden. Financiering - MCN
Financiering (Alternatieve) Financiering en Voorwaarden Financiering - MCN De kapitaalmarkt in Beweging Toegang tot bancaire financiering meer onder druk Investeerders schuiven op in het gat dat banken
voor meer informatie: 21 februari 2008 mr. M.G.F.M.V. Janssen VOORTGAANDE OMZET- EN WINSTGROEI KAS BANK
PERSBERICHT voor meer informatie: 21 februari 2008 mr. M.G.F.M.V. Janssen Secretaris Raad van Bestuur T : +31 20 557 52 30 I : www.kasbank.com VOORTGAANDE OMZET- EN WINSTGROEI KAS BANK stijging inclusief
DPA Group N.V. Algemene Vergadering van Aandeelhouders
DPA Group N.V. Algemene Vergadering van Aandeelhouders Amsterdam, 23 april 2015 Disclaimer Bepaalde uitspraken in deze presentatie betreffen prognoses aangaande de toekomstige financiële conditie en resultaten
Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel. Vierde kwartaal 2014-1 oktober 2014 t/m 31 december 2014
Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel Vierde kwartaal 2014-1 oktober 2014 t/m 31 december 2014 Samenvatting: dalende euro en dalende rente Nominale dekkingsgraad gedaald van 117,4% naar 115,1%
Vereniging AEGON en AEGON N.V. kondigen niet-verwaterende vermogensherstructurering aan
Persbericht Vereniging AEGON en AEGON N.V. kondigen niet-verwaterende vermogensherstructurering aan VERENIGING AEGON S FINANCIËLE POSITIE ZAL SUBSTANTIEEL VERSTERKT WORDEN AEGON N.V. S ( AEGON ) EIGEN
Resultaten Conjunctuurenquete 1e helft 2014
Resultaten Conjunctuurenquete 1e helft 214 Willemstad, Maart 214 Inleiding In juni 214 zijn in het kader van de conjunctuurenquête (CE) de bedrijven benaderd met vragenlijsten op Curaçao. Doel van deze
Aantal medewerkers West-Brabant
Regio West-Brabant 1. Werkgelegenheid Zorg en Welzijn West-Brabant In dit katern volgt een overzicht van diverse arbeidsmarktfactoren in de sector zorg en welzijn in de regio West-Brabant. Waar mogelijk
De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG. Datum 27 januari 2015 Betreft vragen over KLM. Geachte voorzitter,
> Retouradres Postbus 20901 2500 EX Den Haag De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Plesmanweg 1-6 2597 JG Den Haag Postbus 20901 2500 EX Den Haag T 070-456
Algemene vergadering van Aandeelhouders. 20 mei 2010
Algemene vergadering van Aandeelhouders 20 mei 2010 Agenda Terugblik 2009 Algemene financiën Brutomarge per BU Resultaten Prestatie indicatoren Terugblik 2009 Zeer sterke afname van het aantal opdrachten
Buitengewone vergadering van aandeelhouders. 11 maart 2010
Buitengewone vergadering van aandeelhouders 11 maart 2010 Agenda 1. Opening 2. Besluit/Stemming : Aankoop 75% belangen in Timmerije ( Holding) BV en Euro BV 3. Besluit/Stemming : 4. Sluiting Statutenwijzigingen
Mutatie ( miljoen) Mutatie 2009* in %
Tweede kwartaal/eerste halfjaar 2010 26 augustus 2010 Halfjaarbericht Hoofdpunten Omzet met 10,8% gestegen naar 7,1 miljard (stijging van 4,4% tegen constante wisselkoersen) Bedrijfsresultaat met 17,6%
Kwartaalmonitor detacheringsbranche Rapportage Q4 2016
www.pwc.nl Kwartaalmonitor detacheringsbranche Rapportage Q4 2016 29 maart 2017 Beste deelnemer, Bijgaand ontvangt u de "Kwartaalmonitor voor de Detacheringsbranche". De monitor ziet toe op het vierde
Jaarbericht 1996 ABN AMRO Asset Management TOTAAL BEHEERD VERMOGEN TOEGENOMEN MET 39 PROCENT
Amsterdam, 21 januari 1997 Jaarbericht 1996 ABN AMRO Asset Management TOTAAL BEHEERD VERMOGEN TOEGENOMEN MET 39 PROCENT Totaal vermogen beheerd door ABN AMRO Asset Management wereldwijd in 1996 gegroeid
COUNTRY PAYMENT REPORT 2015
COUNTRY PAYMENT REPORT 15 Het Country Payment Report is ontwikkeld door Intrum Justitia Intrum Justitia verzamelt informatie bij duizenden bedrijven in Europa en krijgt op die manier inzicht in het betalingsgedrag
ICT Barometer 26 april 2005. Inhoud. ICT-conjunctuur. ICT-bestedingen. ICT-projecten
Ernst & Young ICT Leadership Resultaten ICT Barometer over conjunctuur, bestedingen en resultaten ICT-projecten Jaargang 5 26 2005 ICTbarometer ICT Barometer 26 2005 Inhoud ICT-conjunctuur ICT-bestedingen
HUNTER DOUGLAS N.V., Piekstraat 2, 3071 EL Rotterdam, Nederland, Tel , Telefax HUNTER DOUGLAS RESULTATEN EERSTE HALFJAAR 2011
Voor publicatie: 11 augustus 2011 08.00 uur HUNTER DOUGLAS RESULTATEN EERSTE HALFJAAR 2011 Rotterdam, 11 augustus 2011 - Hunter Douglas, wereldmarktleider in raambekleding (Luxaflex ) en een vooraanstaand
Integratie. 60 procent managers onderschat IT-integratie. Giezeman
Integratie 60 procent managers onderschat IT-integratie Giezeman Eerste 100 dagen cruciaal 60 procent managers onderschat it-integratie Vijftig tot tachtig procent van de fusies en overnames creëert geen
Inkomsten en uitgaven van de landsoverheid Curaçao in 2014
Inkomsten en uitgaven van de landsoverheid Curaçao in 2014 Inleiding Joyce Mahabali De inkomsten van de overheid zijn de gelden die de overheid binnenkrijgt, overheidsuitgaven zijn de gelden die de overheid
Persbericht. Jaarcijfers 2013 Triodos Investment Management. Triodos Beleggingsfondsen groeien met 15% in 2013
Persbericht Jaarcijfers 2013 Triodos Investment Management Triodos Beleggingsfondsen groeien met 15% in 2013 Zeist, 28 februari 2014 Het totaal aan vermogen van de door Triodos Investment Management beheerde
Regiobericht 1.0 Noord
Economie, innovatie, werk en inkomen 1 Kenmerken van het landsdeel Het landsdeel Noord bestaat uit de provincies Groningen, Friesland en Drenthe. De provincies werken samen in het Samenwerkingsverband
Op basis van het voorgaande streeft NLFI de volgende gerelateerde doelstellingen na bij de uitoefening van haar aandeelhoudersrechten:
Beleid uitoefening aandeelhoudersrechten In overeenstemming met de Wet stichting administratiekantoor beheer financiële instellingen ( Wet NLFI ) oefent NLFI haar aandeelhoudersrechten uit op een wijze
TOELICHTEND INFORMATIEMEMORANDUM. met betrekking tot het voorstel tot wijziging van het prospectus van
TOELICHTEND INFORMATIEMEMORANDUM met betrekking tot het voorstel tot wijziging van het prospectus van Insinger de Beaufort European Mid Cap Fund N.V. 16 april 2014 I N H O U D 1. DOEL TOELICHTEND INFORMATIEMEMORANDUM
Factsheet 1 WAAROM EEN INVESTERINGSPLAN VOOR DE EU?
Factsheet 1 WAAROM EEN INVESTERINGSPLAN VOOR DE EU? Als gevolg van de wereldwijde economische en financiële crisis heeft de EU met een laag investeringsniveau te kampen. Alleen met gezamenlijke gecoördineerde