Ganzen, Gasten Met Lasten! Voor de een schitterend, voor de andere een ware plaag

Transcriptie

1 Ganzen, Gasten Met Lasten! Voor de een schitterend, voor de andere een ware plaag

2 Grauwe ganzen Kolganzen Rietganzen Toendra Rietgans Taigarietgans Kleine Rietgans Kleine Zwaan Smient Brandgans Exoten

3 Grauwe Ganzen Kenmerken: Egaal grijsbruin Snavel en poten oranje Opvallend grijs veld in bovenvleugel Voorouder van de boerengans Begin 19e eeuw uitgestorven Herintroductie in 1955

4 Voorkomen en evolutie Evolutie in de regio Aantal Komt nu het ganse jaar voor Door allerlei ingrepen is het aantal broedparen sterk verminderd In Assenede het aantal broedparen vrijwel nihil geworden

5 Onder de Grauwe ganzen zijn ook echte trekkers Deze vogels maken slechts tussenstoppen op weg naar Spanje. Grauwe gans gemerkt met blauwe halsband VDG 06/08/2000 van halsband voorzien in Noorwegen Tromsö 29/10/2000 afgelezen in Nederland Lauwersmeer 14/02/2002 afgelezen in Spanje Villafavila 01/11/2003 afgelezen in Nederland Oostrum 15/11/2003 afgelezen in Nederland Lauwersmeer 10/03/2004 afgelezen in Nederland Wittewierum 12/12/2005 afgelezen in België Boekhoute Afstand Tromsö Boekhoute 2200 km Afstand Boekhoute Villafavila 1250 km

6 Kolgans Adulte herkenbaar aan witte kol rond snavelbasis en de zwarte dwarsstrepen op de buik. Bij jonge vogels ontbreken deze kenmerken Komen in onze regio overwinteren vanaf half december tot eind februari begin maart Broedgebieden liggen in de toendra s van Noord-Siberië Voedt zich voornamelijk met gras

7 Trekbeweging Kolgans

8 Voorbeeld van koppel Kolganzen PHZ black ringing location: Lith, Gortenweg,NBR,NL ringing date: coordinate. (north): 5,38141 coordinate (east): 51,77407 sex: female age: adult De Donk, Alblasserwaard ZH NL Holtgaste, Leer NDS D Marienchor, Leer NDS D Marienchor, Leer NDS D Marienchor, Leer NDS D Hatzumerfehn, Leer NDS D Hatzumerfehn, Leer NDS D Wynhamsterkolk, Leer NDS D Sint-Margriete VLA B Sint-Margriete VLA B Sint-Margriete VLA B Sint-Margriete VLA B Sint-Margriete VLA B Sint-Margriete VLA B Sint-Margriete VLA B Sint-Margriete VLA B Sint-Margriete VLA B Sint-Margriete VLA B Sint-Margriete VLA B Sint-Laureins VLA B Sint-Laureins VLA B Sint-Laureins VLA B Sint-Laureins VLA B Sint-Laureins VLA B St.-Jan-in-Eremo VLA B Marienchor, Leer NDS D Bunderhammrich, Leer NDS D Holtgaste, Leer NDS D

9 Toendra/Taigarietgans Broedt iets noordelijker dan Kolgans Donkere kop met weinig oranje op de snavel, pootkleur oranje Deze rietganzen voeden zich voornamelijk met oogstresten van aardappelen en suikerbiet. Worden sporadisch op grasland aangetroffen Taigarietgans heeft meer oranje op de snavel, maar komt hier zelden voor

10 Trekbewegingen van Rietganzen Toendra = A. f. rossicus Taiga = A. f. fabalis

11 Overzicht van het aantal ganzendagen per winter max. aantal ganzendagen aantal dagen /86 86/87 uiterste datum: 87/88 88/89 89/90 Kolgans: 7 november 28 maart Rietgans: 30 november 9 maart 90/91 91/92 92/93 93/94 94/95 95/96 winter 96/97 97/98 98/99 99/00 00/01 01/02 02/03 03/04 04/05 05/06 Kolgans Rietgans Kolgans gemiddeld Rietgans gemiddeld

12 Kleine Rietgans Lijkt op Rietgans, maar is kleiner van gestalte en heeft een andere pootkleur (roze) Zijn overwegend grazers Het grootste deel van de Kleine rietganzen overwintert in de Oost- en Westkustpolders en bestaat uit meer dan 90% van de wereldpopulatie Sporadisch aan te treffen in onze polders Aantal overwinterende ganzen sterk afhankelijk van de strengheid van de winter

13 Kleine Zwaan (bewickii)

14 Partners blijven elkaar hun ganse leven trouw Belangrijkste overwinteringsgebieden te vinden in Nederland, Engeland en België Voeden zich voornamelijk met oogstresten van aardappelen, suikerbiet, gras en Fonteinkruid

15 Uiterste data Aankomst 1/11 Vertrek 22/ max. aantal Kleine zwanendage n aantal /86 86/87 87/88 88/89 89/90 90/91 91/92 92/93 93/94 94/95 95/96 winter max.aantal Kleine Zwane n 96/97 97/98 98/99 99/00 00/01 01/02 02/03 03/04 04/05 05/ aantal /86 86/87 87/88 88/89 89/90 90/91 91/92 92/93 93/94 94/95 95/96 winter 96/97 97/98 98/99 99/00 00/01 01/02 02/03 03/04 04/05 05/06

16 Brandgans Sederd 1984 broedvogel in Nederland Populatie aangevuld met tamme ontsnapte vogels. Is tijdens de winter aan te treffen bij groepen Kolganzen. In Vlaanderen 120 tot 150 broedparen

17

18

19 Smient Broedvogel van Scandinavische gebieden en Noord-Rusland Enkel tijdens de winter aanwezig Grassen vormen een groot deel van hun voedsel Is na de Wilde eend de voornaamste soort

20 Exoten Canadese ganzen Nijlganzen Indische ganzen Exoten zijn soorten die van nature hier niet voorkomen. Laatste jaren een ware explosie van sommige soorten.

21 Canadese Gans Noord-Amerikaanse soort. In Europa ingevoerd als jacht- en parkvogel 1973 eerste vrij broedgeval Populatie in Belgïe geschat op meer dan 1600 koppels

22 Nijlgans Afrikaanse soort ingevoerd als siervogel Dominante soort, vormt een bedreiging voor inheemse soorten

23 Indische Gans Bewoner van Mongoolse en Chinese hoogvlakten, ingevoerd als siervogel

24 Realisatie: Vogelwerkgroep Noord Oost-Vlaanderen Walter Hamelinck Foto s: Ludo Goossens Pieter Dhaluin Danny Camerlinck