Procedure betreden besloten en nauw geleidende ruimten Schiphol Nederland BV

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Procedure betreden besloten en nauw geleidende ruimten Schiphol Nederland BV"

Transcriptie

1 Procedure betreden besloten en nauw geleidende ruimten Schiphol Nederland BV Veiligheidsregels en voorschriften voor werkzaamheden aan-, in- en rondom rioleringssystemen, (pomp)putten, (pers)gemalen, (opslag)tanks, kruipruimten, kabelen leidingsleuven. Opgesteld door Martin Wismeijer Afdeling A/SSE/SEF/S&E Versie nr. Definitief Datum februari 2015 Document nr. bestand Procedure werken in besloten en nauw geleidend ruimten februari 2015 Pagina 1

2 1 Inleiding 1.1 Definitie Een besloten ruimte is een gesloten of deels open omgeving met al dan niet vernauwende toegang en gebrekkige of slechte natuurlijke ventilatie. Aanvulling nauw geleidende ruimte : Van een nauw geleidende ruimte is sprake wanr een medewerker in een ruimte regelmatig en onontkoombaar in contact komt/kan komen met geleidende delen en de bewegingsvrijheid is beperkt. 1.2 Werken in een besloten en/of nauw geleidende ruimte Het werken in besloten en nauw geleidende ruimten brengt extra risico s met zich mee zoals.: - Bedwelming; - Verstikking; - Elektrocutie; - Brand; - Explosie (gas of stof); - Verwonding door vallen, stoten, beknelling, gereedschappen, bewegende machine onderdelen etc. - Moeilijke hulpverlening bij calamiteiten door beperkte toegang. Bij het werken in besloten en/of nauw geleidende ruimten geldt in de meeste gevallen dat van genoemde gevaren er verscheidene tegelijk kunnen voorkomen. Procedure werken in besloten en nauw geleidend ruimten februari 2015 Pagina 2

3 Inhoudsopgave pagina 1 Inleiding 2 2 Doel procedure 4 3 Scope 4 4 Taken, Verantwoordelijkheden en Bevoegdheden 4 5 Voorbereiding Algemeen Voorbereiding uitvoering 5 6 Uitvoering Algemeen Uitvoering tijdens uitvoering van de werkzaamheden 7 7 Werkplan 8 8 Wet en regelgeving 8 9 Definities 10 Bijlagen Bijlage 1 Taken, Verantwoordelijkheden en Bevoegdheden 11 Veiligheidswacht (Mangatwacht) Bijlage 2 Taken, Verantwoordelijkheden en Bevoegdheden 12 Bijlage 3 Verklarende woordenlijst 14 Bijlage 4 telefoonlijst Meldpunt afdelingen + Arbodeskundigen 15 Bijlage 5 Voorbeeld logboek 16 Bijlage 6 Bijlage 7 Bijlage 8 Bijlage 9 Voorbereiding werken in besloten- en/of nauw geleidende ruimte (flowchart) Voorbereiding op uitvoering (flowchart) Te nemen veiligheidsmaatregelen (benodigde PBM s) i.v.m. gassen/dampen/zuurstof en uitvoering meting gevaarlijk stoffen (flowchart) Verwijderen gevaarlijke stoffen uit besloten- en/of nauw geleidende ruimten (flowchart) Procedure werken in besloten en nauw geleidend ruimten februari 2015 Pagina 3

4 2 Doel procedure besloten en nauw geleidende ruimten Het doel van deze procedure is het aangeven van de verschillende veiligheidsmaatregelen welke noodzakelijk zijn om de gevaren en risico s bij het werken in besloten en/of nauw geleidende ruimten te reduceren of weg te nemen. 3 Scope Onder deze procedure vallen alle besloten en nauw geleidende ruimten in de gebouwen, (pomp)putten, rioleringssystemen, (opslag)tanks, HS-, LS-, (rij)baan- ICT/ST stations etc. van: - Schiphol Nederland BV (SNBV) - SRE 4 Taken, Verantwoordelijkheden en Bevoegdheden Zie voor taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden bijlage 1 en 2, 5 Voorbereiding voor het werken in besloten en nauw geleidende ruimten 5.1. Algemeen V&G en Werkplannen Exploitatie en instandhouding (OPEX) Voor onderhoudswerkzaamheden zijn Veiligheids- en Gezondheids- (V&G) Jaarplannen of V&G/KAM locatieplannen door de betreffende contractors opgesteld. Zo nodig worden hierop aansluitend werkplannen opgesteld gericht op de uit te voeren werkzaamheden. Bij grotere projecten is het van belang in de uitvoering een Maatregelenbeheersplan op te stellen V&G en Werkplannen nieuwbouw (CAPEX) Voor nieuwbouw en andere projecten wordt een V&G-plan opgesteld gebaseerd op de veiligheids en milieuaspecten op de betreffende locatie, de uit te voeren werkzaamheden, de invloed op de omgeving en vanuit de omgeving. Hierbij zijn de volgende punten van belang: Planning en ontwerp: 1. bij het plannen van (onderhouds)werkzaamheden, nieuwbouw/aanpassingen en/of bij het opstellen van het programma van Eisen (PvE) dient contact te worden opgenomen met de gebouweigenaar en/of organisatie die het beheer heeft over het betreffende gebouw, locatie en/of installatie waar de besloten en/of nauw geleidende ruimte zich bevind om na te gaan wat zich in de betreffende ruimte bevind en waar men rekening mee moet houden bij de voorbereiding en uitvoering van de werkzaamheden. 2. De verkregen gegevens vastleggen in het ontwerpplan of PvE en hierbij aangeven of eventueel verder onderzoek noodzakelijk is. 3. in de ontwerpfase dient een risico- inventarisatie en evaluatie (RI&E) ontwerpfase te worden gemaakt van de uit te voeren werkzaamheden op de betreffende locatie. Hierin ook de risico s vanuit en op de omgeving meenemen; 4. in de ontwerpfase de gevaren en risico gebieden, installaties en leidingen opnemen uit bestaande gegevens/inventarisaties; 5. het ontwerp of de uitvoering van de werkzaamheden zodanig opzetten dat de gevaren worden voorkomen of verminderd; 6. de restrisico s die niet in de ontwerpfase kunnen worden weggenomen dienen in het V&G plan uitvoeringsfase te worden opgenomen inclusief de daarbij behorende beheersmaatregelen; Procedure werken in besloten en nauw geleidend ruimten februari 2015 Pagina 4

5 7. indien er sprake is van werkzaamheden waarvoor een verdiepend onderzoek nodig is of nieuwe werkzaamheden die niet in de reguliere RI&E worden besproken dient er een Taak Risico Analyse (TRA) te worden uitgevoerd Voorbereiding uitvoering: Opmerking: Werkzaamheden mogen alleen worden uitgevoerd door een aantoonbaar VCA gecertificeerd bedrijf en personen met VCA opleiding (leidinggevenden VCA-vol en werknemers VCA-B): 1. voordat met de uitvoering van de werkzaamheden wordt begonnen dient er een RI&E op de werklocatie zelf te worden uitgevoerd. Met daarin mee te nemen de mogelijke aanwezigheid van gevaarlijke stoffen zoals bijv. polychloorbifenyl (PCB s) en omgevingsfactoren (zie bijlage 8 van deze procedure); 2. het uitvoeren van een Taak Risico Analyse (TRA), afhankelijk van de uit de RI&E voortkomende gevaren en risico s, omgevingsrisico s en risico s bij de werkzaamheden; 3. uit bovenstaande punten een werkplan opstellen met de daarin te nemen veiligheidsmaatregelen; 4. werkvergunning besloten en nauw geleidende ruimte aanvragen bij de eigenaar/beheerder van de betreffende ruimte; 5. veilig werkvergunning aanvragen voor de werkzaamheden. Afhankelijk van de locatie WOT, COP of (andere) werkvergunning aanvragen bij de betreffende afdeling/beheerorganisatie. Hierbij de werkvergunning besloten en nauw geleidende ruimte indienen; 6. voorlichting en instructie: Alle werknemers die betrokken zijn bij het werken in besloten en/of nauw geleidende ruimten moeten weten wat de gevaren zijn, welke maatregelen getroffen moeten worden en wat de procedures zijn. Hiervoor dient een start vergadering te worden gehouden. Van de startvergadering dienen notulen te worden gemaakt en de deelnemers te worden geregistreerd. De deelnemers dienen aan het einde van de startvergadering te tekenen voor de gekregen instructie en informatie en dat zij het begrepen hebben. 7. buiten de besloten en/of nauw geleidende ruimte is altijd een veiligheidswacht aanwezig bij de toegang tot de ruimte, die direct contact heeft met de persoon in de ruimte en die kan handelen bij calamiteiten (zie bijlage 1); 8. indien er meerdere toegangen(luiken) gebruikt worden middels RI&E/TRA bepalen of daar ook een veiligheidswacht aanwezig moet zijn; 9. de veiligheidswacht mag de besloten en/of nauw geleidende ruimte nooit betreden (zie bijlage 1); 10. personen in een besloten en/of nauw geleidende ruimte dragen een reddingsgordel met een lijn naar buiten of er wordt een gelijkwaardige voorziening getroffen; 11. afspraken maken met de BHV organisatie van het betreffende gebouw/locatie over een noodprocedure en een reddingsplan bij een calamiteit in de ruimte. Procedure werken in besloten en nauw geleidend ruimten februari 2015 Pagina 5

6 6 Uitvoering 6.1. Algemeen 1. de uitvoering vindt plaats conform hoofdstuk 5 in deze procedure en bijbehorende flowcharts; 2. bij aantreffen gevaarlijke stoffen bij hoofdstuk 5, punt 5.2 punt 1, dient voordat met de uitvoering wordt gestart, de werkzaamheden uit te voeren volgens bijlage 8 Verwijderen gevaarlijke stoffen uit besloten en nauw geleidende ruimten van deze procedure, 3. bij grotere projecten is het van belang in de uitvoering een Maatregelenbeheersplan op te stellen. 4. Van de uitvoering van de werkzaamheden dient een logboek te worden bijgehouden. (zie als voorbeeld bijlage 5) 6.2 Uitvoering Voordat de ruimte wordt betreden en met de werkzaamheden wordt begonnen: a) het bedrijf en de personen die de werkzaamheden gaan uitvoeren dienen op de locatie aan te kunnen tonen: o het bedrijf VCA gecertificeerd is; o de werknemers VCA zijn opgeleid; o het bedrijf en werknemers zijn voorgelicht over de uit te voeren werkzaamheden en de daarbij behorende gevaren en risico s; o een werkvergunning te hebben voor de uitvoering van de werkzaamheden. b) voor de aanvang van de werkzaamheden in de besloten- en/of nauw geleidende ruimte altijd een LMRA uitvoeren; c) de werklocatie afzetten met een harde afzetting zodat er voor de omgeving (zoals derden, passagiers e.d.) geen risico s zijn en een veilige werkomgeving ontstaat. Tevens borging van de vluchtroute met een harde afzetting; d) luik openen, als er meerdere luiken zijn deze ook openen i.v.m. beluchten van de ruimte. Luiken minimaal 10 minuten open laten staan zo nodig extra mechanisch ventileren; e) indien aanwezig: o alle aanwezige elektrische en mechanische apparatuur uitschakelen en tegen weder inschakeling beveiligen d.m.v. plaatsing van een (persoonlijk)(hang)slot; o bij gemalen, pompkelders, tanks etc. alle op de ruimte uitkomende leidingsystemen met de aanwezige afsluiters afsluiten en de afsluiters met (hang)sloten tegen openen blokkeren. Indien afsluiten middels afsluiters en/of blokkeren van de afsluiters niet mogelijk is dienen de leidingen die in het gemaal, pompkelder, tank etc. uitmonden af geblind te worden met goed zichtbare steek- of blindflenzen. f) meten van de atmosfeer in de ruimte door daarvoor opgeleide personen met geijkte apparatuur: o altijd beginnen met het zuurstof gehalte. Percentage 20 of 21 volume procenten; o concentratie brandbare of explosieve gassen: de concentratie moet lager dan 10 % van de onderste explosiegrens (LEL) zijn; o concentratie van mogelijk aanwezige gezondheidsschadelijke giftige gassen of dampen, stof of stoffen: de concentratie mag de grenswaarde niet overschrijden. (zie altijd laatst gepubliceerde lijst Grenswaarden Gezondheidsschadelijke stoffen); o de meetwaarden dienen in een logboek te worden vastgelegd dat tijdens de werkzaamheden op de werkplek aanwezig is. Het logboek dient na de Procedure werken in besloten en nauw geleidend ruimten februari 2015 Pagina 6

7 afsluiting van de werkzaamheden door de opdrachtgever te worden gearchiveerd. g) bij afwijkende percentages zuurstof en/of gassen ruimte extra (mechanisch)ventileren totdat juiste waarden aanwezig zijn. Tussentijds metingen herhalen, zo nodig constant mechanisch blijven ventileren en herhaald meten. h) bij laswerkzaamheden altijd continu blijven meten; i) als de percentages zuurstof en/of gassen niet de juiste waarde hebben in de betreffende ruimte mag de ruimte niet worden betreden en dient er contact te worden opgenomen met een Arbodeskundige. (zie bijlage 4, telefoonlijst) j) indien (vloei)stoffen in de ruimte aanwezig dan dient deze geheel te worden leeggepompt/schoongemaakt. Methode van schoonmaak is afhankelijk van de in de ruimte aanwezige (gevaarlijke)stoffen. Het schoonmaken mag alleen worden uitgevoerd na onderzoek door de Arbo- en Milieudeskundige (zie bijlage 4, telefoonlijst) en volgens het gegeven advies; k) bij mogelijkheid tot elektrocutie door installaties, kabels en/of leidingen deze (laten)vrij schakelen en vergrendelen middels de daarvoor geldende schakelprocedure van de betreffende afdeling. Indien vrij schakelen niet mogelijk is onderzoek laten uitvoeren door Arbodeskundige en werken volgens het gegeven advies; l) de besloten en/of nauw geleidende ruimte mag alleen betreden worden als er een veiligheidswacht aanwezig is die constant toezicht houdt en contact heeft met de personen in de ruimte. m) de veiligheidswacht mag de besloten en/of nauw geleidende ruimte nooit betreden. (zie bijlage 1, Taken en verantwoordelijkheden Veiligheidswacht) 6.3 Tijdens uitvoering van de werkzaamheden: a) handlampen en handgereedschappen moeten zijn aangesloten op een veilige spanning (max 50 V~ of 110 V =). Indien aangesloten op een veiligheidstransformator één stuks materieel per trafo. De transformator moet buiten de ruimte zijn geplaatst. De gereedschappen en apparatuur dienen aantoonbaar te zijn gekeurd; b) bij risico op brand en/of explosie gebruik maken van daarvoor geschikte apparatuur (ATEX); c) bij de werkzaamheden en aanwezige stoffen dienen passende blusmiddelen, blusdeken en bij gevaarlijke stoffen een nood douche binnen handbereik aanwezig te zijn. Bij slijp/laswerkzaamheden en/of werken met open vuur dient een extra persoon, naast de Veiligheidswacht, aanwezig te zijn om direct te kunnen blussen. De persoon die de blusmiddelen gebruikt dient op de hoogte te zijn van de werking en manier van gebruiken. Voor brandgevaarlijke werkzaamheden dient de opdrachtnemer een vergunning te hebben Brandgevaarlijke werkzaamheden ; d) werken met de juiste, indien noodzakelijk gekeurde, -persoonlijke beschermingsmiddelen; e) controleren d.m.v. continu meten of atmosfeer in de ruimte nog voldoet aan de daarvoor geldende eisen; f) naleving van alle op de werkvergunningen vermelde afspraken Procedure werken in besloten en nauw geleidend ruimten februari 2015 Pagina 7

8 7 Werkplan Het werkplan maakt deel uit van de WOT-, COP- of andere geldende procedure/werkaanvraag. In het werkplan is een RI&E en/of TRA opgenomen gericht op de uit te voeren werkzaamheden. Minimaal in het werkplan opnemen: o verdeling taken, verantwoordelijkheden, bevoegdheden en toezicht van de opdrachtgever, opdrachtnemer en indien van toepassing andere uitvoerende partij(en). (keten aansprakelijkheid) o algemene omschrijving van het werk; o de te volgen werkwijze (zoals(onderhouds)controle, monteren, demonteren, branden, slijpen etc.) o de te gebruiken gereedschappen, materialen en materieel; o het aantal personen dat in de ruimte aan het werk gaat; o planning van de werkzaamheden; o van toepassing zijnde vergunningen; o overzicht van de mogelijke gevaren en risico s; o maatregelen die de opdrachtgever moet nemen; o maatregelen die de opdracht nemer moet nemen; o afspraken over de zuurstof en gasmetingen; o afspraken over: - veiligstellen, blokkeren tegen weder inschakeling apparatuur etc.; - afsluiten/afblinden van leidingen in (pomp)putten/(riool)gemalen/tanks etc.; - schoonmaken van de ruimte etc.; o afspraken m.b.t. bedrijfshulpverlening organisatie van het betreffende gebouw/locatie; o afspraken over voorlichting en onderricht, b.v. toolbox gericht op de uit te voeren werkzaamheden. Van de toolbox-meting dienen notulen te worden gemaakt en de deelnemers te worden geregistreerd. De deelnemers dienen te tekenen voor akkoord dat zij de training hebben gehad en ook begrepen hebben. 8. Wet en regelgeving Arbowet: Art. 5 Inventarisatie en evaluatie van risico s. Art. 6 Voorkoming en beperking van ongevallen waarbij gevaarlijke stoffen zijn betrokken. Art.8 Voorlichting en onderricht. Arbobesluit: Art t/m 2.35 hebben betrekking op het V&G plan. Art. 3.5a t/m f hebben betrekking op explosieve atmosferen. Art. 3.5g Gevaar voor verstikking, bedwelming, vergiftiging, brand of explosie. Art. 3.6 Vluchtwegen en nooduitgangen. Art. 3.7 Gebruik van vluchtwegen en nooduitgangen. Art Bouwputten, tunnels, uitgravingen en andere ondergrondse werkzaamheden en grondverzetwerkzaamheden. Art. 4.6 Voorkoming van ongewilde gebeurtenissen. Art. 4.7 Maatregelen bij ongewilde gebeurtenissen. Art. 5.1 t/m 5.5 Fysieke belasting (i.v.m. vreemde werkhouding in kleine ruimten). Art 6.1 Fysische factoren, temperatuur. Procedure werken in besloten en nauw geleidend ruimten februari 2015 Pagina 8

9 Art. 6.2 Fysische factoren, Luchtverversing. Art. 8.2 Keuze persoonlijke beschermingsmiddelen. Art. 8.3 Beschikbaarheid en gebruik persoonlijke beschermingsmiddelen. Arboregeling: Art Wettelijke grenswaarden gevaarlijke stoffen Arbo Informatieblad 5: Veilig werken in besloten ruimten Arbo Informatieblad 9: Biologische agentia Arbo Informatieblad 31: Gezondheidsrisico s van gevaarlijke stoffen Catalogus Grenswaarden Gezondheidsschadelijke stoffen NEN 1010 Art. 706 Nauw geleidende ruimten. NEN 3140 Art Werkzaamheden bij risicovolle omstandigheden; Bijlage N Werkzaamheden bij risicovolle omstandigheden. Arbocatalogus Blad 27 Besloten ruimten. Verontreinigde grond of grondwater Bij werkzaamheden waarbij graafwerkzaamheden moeten worden verricht moet rekening worden gehouden met mogelijke verontreinigde grond of verontreinigd grondwater door lekkage van de riolering etc. of door in de omgeving aanwezige opslag van stoffen. (Zie ook punt milieu.) Asbest Bij werkzaamheden aan, in of in de nabijheid van bestaande putten en leidingsystemen moet rekening gehouden worden met de mogelijkheid van de aanwezigheid van asbest. Dit punt meenemen in de RI&E. Arbobesluit: Art Asbest; Art t/m 4.54 Asbest verwijderingsbesluit Asbestbeheersplan Schiphol Nederland BV Arbo Informatieblad 3 Asbest Milieu Bij lekkage van bijv. rioolwater of rioolslib dient gebruik gemaakt te worden van: o handleiding voor de afhandeling van milieu incidenten op Schiphol; o eisen voor Dienstverleners bij het opruimen van lekkage op Schiphol o CROW publicatie 132, Werken in of met verontreinigde grond en verontreinigd (grond)water. Tevens dient er onderzocht te worden welke(schadelijke/gevaarlijke) stoffen in het rioolwater of slib aanwezig zijn. (zie Arbo Informatieblad 22; Werken met verontreinigd (grond)water en verontreinigde waterbodem) Procedure werken in besloten en nauw geleidend ruimten februari 2015 Pagina 9

10 9. Definities Arbodeskundige ATEX Milieudeskundige BHV COP LEL LMRA TRA V&G plan VCA Veiligheidswacht (Mangatwacht) Werkplan t.b.v. werken in Besloten en/of nauw geleidende ruimten werkzaamheden WOT Hoger Veiligheidskundige of Arbeidshygiënist ATmosphères EXplosibles, explosieve atmosfeer Medewerker met een HBO of WO opleiding op het gebied van milieukunde, natuurwetenschappen Bedrijfshulpverlening Centraal Overleg Planning: Voor werkzaamheden in de bagagegebieden dient een COP aanvraag te worden ingediend. COP heeft betrekking op het hele bagage gebied en gebiedsoverschrijdende werkzaamheden die de bagagegebieden raken. Lower Explosion Limit Laatste Minuut Risico Analyse Doel: je op de werkplek er van vergewissen of alle (potentiële)veiligheids-, gezondheids- en milieu risico s zijn onderkend. Dat bovendien de daarbij behorende beheersmaatregelen afdoende zijn getroffen om zodoende ongevallen te voorkomen. Taak Risico Analyse: Door de werkzaamheden in een aantal logische processtappen te verdelen en de daarbij behorende risico s te formuleren worden de hierbij passende beheersmaatregelen bepaald. Met als doel het voorkomen van ongevallen als gevolg van het uitvoeren van werkzaamheden Veiligheids en Gezondheids plan: Document waarin zaken zijn opgenomen met betrekking tot verantwoordelijkheden en bevoegdheden en de beheersing van de risico s die deze werkzaamheden met zich mee brengen. Veiligheid- gezondheid en milieu Checklist Aannemers VCA is bedoeld om veiliger te werken en het aantal ongevallen te verminderen. De Veiligheidswacht is de wettelijk voorgeschreven persoon die een aantal taken heeft wanr er gewerkt wordt in een besloten en/of nauw geleidende ruimte.: Schriftelijke weergave van de voorgenomen uitvoering van de activiteiten met betrekking tot de uit te voeren werkzaamheden met daarin vermeld het in te zetten persol, de te gebruiken apparatuur, de materialen, materieel, te hanteren werkvoorschriften, werkmethoden en instructies. Werken Overleg Terminal: Voor werkzaamheden in de Terminal dient een WOT vergunning te worden aangevraagd. Als de werkzaamheden ook het bagagegebied raken dient er ook een COP aanvraag te worden ingediend samen met de WOT. Procedure werken in besloten en nauw geleidend ruimten februari 2015 Pagina 10

11 Bijlage 1 Taken, Verantwoordelijkheden en Bevoegdheden Veiligheidswacht (Mangatwacht) De veiligheidswacht is altijd één persoon en is belast met het toezicht op de werkzaamheden. Bij voorkeur is de veiligheidswacht opgeleid als EHBO-er en BHV-er. Taken Veiligheidswacht: maakt afspraken met de toezichthouder op de werkzaamheden over de uitvoering en waar en hoe zij/hij te bereiken is; ziet toe op dat alle (veiligheids)maatregelen die nodig zijn om het werk te kunnen uitvoeren zijn genomen controleert de eventueel benodigde brandblusmiddelen; controleert hulpapparatuur; dient in het bezit te zijn van communicatie apparatuur; maakt afspraken maken met de medewerkers die de besloten ruimte of nauw geleidende ruimte ingaan hoe contact te houden als de medewerkers niet (goed) te zien zijn; draagt zorg voor voortdurend contact met de medewerkers in de besloten ruimte of nauw geleidende ruimte; draagt zorg dat de medewerkers in de besloten ruimte of nauw geleidende ruimte vast zitten aan een veiligheidslijn waaraan zij zo nodig van buitenaf terug getrokken kunnen worden; Tijdens de uitvoering van de werkzaamheden nooit de positie bij het mangat/toegangsluik verlaten zolang er mensen in de besloten ruimte of nauw geleidende ruimte aanwezig zijn! zorgdragen dat de toegang tot de besloten- of nauw geleidende ruimte vrij is van obstakels; (laat) de atmosfeer in de besloten- of nauw geleidende ruimte bewaken middels de daarvoor goedgekeurde en geijkte apparatuur. De waarden moeten zijn: o zuurstof; >19 en 21 volume procenten; o CO; < 25 ppm; o Brandbare of explosieve gassen 10% van de onderste explosiegrens (LEL) Laat bij uitval technische (veiligheids)voorzieningen de medewerkers direct uit de ruimte laten komen; Probeert, indien een medewerker onwel wordt in de ruimte deze direct middels de reddingslijn uit de ruimte proberen te trekken en (020)(601)2222 bellen; Als bij onwel wording redding via de reddingslijn niet mogelijk is direct de hulpdiensten waarschuwen via (020)(601)2222. Nooit zelf de ruimte ingaan! Instructie veiligheidswacht: Bel bij ongeval of brand altijd tel. Nr. (020)(601)2222. Zeg wat er gebeurt en waar; Zorg dat er op de aangegeven/afgesproken plaats iemand staat om de BHV-ers en de hulpdiensten op te vangen; Licht de opdrachtgever/toezichthouder in; Houdt bij alles rekening met eigen veiligheid. Procedure werken in besloten en nauw geleidend ruimten februari 2015 Pagina 11

12 Bijlage 2 Taken, Verantwoordelijkheden en Bevoegdheden Functie TVB s Opdrachtgever 1. (Laten)opstellen van een V&G-plan ontwerpfase; 2. Opdrachtverstrekking aan Arbodeskundige om V&Gplan te toetsen; 3. Opdracht verstrekking aan opdrachtnemer voor opstellen V&G-plan uitvoeringsfase; 4. Toetsing V&G-plan uitvoeringsfase; 5. Toetsen of opdrachtnemer en eventuele onderaannemers VCA gecertificeerd zijn en de medewerkers VCA opgeleid; 6. Opdracht aan Arbodeskundige bij niet behaalde atmosfeer eisen in de ruimte voor onderzoek, hoe ruimte te betreden; 7. Opdracht aan Arbodeskundige bij aantreffen (mogelijk)gevaarlijke stoffen voor onderzoek en te nemen maatregelen; 8. Opdracht aan Arbodeskundige voor controle uitvoering werkzaamheden of wordt voldaan aan de V&G plannen en de veiligheids, gezondheids aspecten; 9. Bij aantreffen gevaarlijke stoffen die niet kunnen worden verwijderd de ruimte (laten)afsluiten en opstellen beheersplan. Beheersplan op betreffende site intranet/internet zetten 10. Bij verwijdering gevaarlijke stoffen advies van Arbodeskundige uitwerken en (laten)opstellen V&G + werkplan; 11. Opdracht verstrekking aan opdrachtnemer voor het verwijderen van de gevaarlijke stoffen volgens de daarbij behorende afspraken en te nemen maatregelen; 12. Opstellen eindrapportage als de betreffende ruimte geheel schoon is en gegevens vastleggen. Installatiebeheerder Zie opdrachtgever als installatiebeheerder optreedt als opdrachtgever procesverantwoordelijke Zie opdrachtgever als procesverantwoordelijke optreedt als opdrachtgever Arbodeskundige 1. Toetsing V&G plan + werkplan ontwerpfase; 2. Toetsing V&G plan + werkplan uitvoeringsfase; 3. Uitvoeren onderzoek en geven van advies aan opdrachtgever bij niet halen luchtkwaliteit, en/of aantreffen gevaarlijke stoffen en/of elektrotechnisch gevaar; 4. In opdracht van de opdrachtgever uitvoeren van inspecties tijdens de uitvoering van de werkzaamheden op het gebied van veiligheid, gezondheid, welzijn en milieu. Of wordt voldaan aan de afspraken in de V&G plannen en aan de geldende wet en regelgevingen; 5. Na verwijderen gevaarlijke stoffen (laten)controleren of de ruimte geheel schoon is en kan worden vrij gegeven. Opdrachtnemer 1. In opdracht van de opdrachtgever opstellen van een V&G + werkplan uitvoeringsfase; 2. Opstellen voorlichting en instructies voor de eigen medewerkers en de eventuele onderaannemers; Procedure werken in besloten en nauw geleidend ruimten februari 2015 Pagina 12

13 Veiligheidswacht (Mangatwacht) 3. Geven van voorlichting en instructie aan de eigen werknemers en eventuele onderaannemers die de werkzaamheden gaan uitvoeren. Registreren dat de werknemers de opleiding en instructie hebben gehad en begrepen; 4. Voor dat de uitvoering van de werkzaamheden beginnen afspraken maken met de BHV-organisatie over de te nemen maatregelen en alarmering bij een calamiteit; 5. Aanvragen WOT/COP/Werkvergunning bij de betreffende beheersorganisatie; 6. Zorgdragen dat alle metingen en daarbij behorende werkzaamheden worden uitgevoerd met de daarvoor goedgekeurde en geijkte apparatuur. Gebruikte meet methode vastleggen om bij herhalingsmetingen de zelfde methode te hanteren; 7. Bij het niet halen van de luchtkwaliteit, aantreffen gevaarlijk dampen en/of gevaarlijke stoffen, werkzaamheden niet doorlaten gaan en contact opnemen met opdrachtgever over te nemen maatregelen; 8. In opdracht van de opdrachtgever uitvoeren van schoonmaakwerkzaamheden volgens de daarvoor gemaakte afspraken en geldende wet- en regelgevingen. Zie Bijlage 1 Procedure werken in besloten en nauw geleidend ruimten februari 2015 Pagina 13

14 Bijlage 3 Verklarende woordenlijst Arbodeskundige A/ASM/AMS A/ASM/TRE A/ASM/US A/SSE/SEF/S&E COP Milieudeskundige Ontstoorder PLUS RC SRE TOM VDN V&G plan Hoger Veiligheidskundige of Arbeidshygiënist. Aviation/Asset Management/Airfield Maintenance Services Beheerder van o.a. de civiele bedrijfsmiddelen en vliegveld verlichting installaties. Aviation/Asset Management/Terminal Real Astate Beheerder van het Terminalcomplex inclusief pieren en Plaza en de daar in aanwezige installaties. Aviation/Asset Management/Utility Services Beheerder van de elektriciteits-, gas-, drink-, afvalwater netten en afvalverwerking Aviation/Safety, Security en Environment/Safety, Environment en Fire brigade/safety & Environment Advisering en ondersteuning van de organisatie om deze goed voor te bereiden op verstoringen en crises met betrekking tot veiligheid, milieu en arbo. Ondersteunen van de lijnorganisatie met het inzichtelijk maken van gevaren en mogelijke risico s en het opstellen van beheersmaatregelen. Centraal Overleg Planning Voor werkzaamheden in de bagagegebieden dient een COP aanvraag te worden ingediend. COP heeft betrekking op het hele bagage gebied en gebieds-overschrijdende werkzaamheden die de bagagegebieden raken. Medewerker met een HBO of WO opleiding op het gebied van milieukunde, natuurwetenschappen. Verantwoordelijk Deskundige van A/ASM/AMS Projectbureau Luchthaven Schiphol Centrale afdeling voor het leiden van projecten voor de Schiphol Group Regie Centrum Neemt klantmeldingen aan Schiphol Real Estate Beheer en ontwikkeling van vastgoed Technisch Operatiol Management (A/ASM/TRE) Taken TOM bestaan o.a. uit het regievoeren over en monitoren van de technische bedrijfsprocessen in de terminal. Verantwoordelijk Deskundige Nutsprocessen (A/ASM/US) Veiligheids en Gezondheids plan Document waar minimaal in is opgenomen: o Een beschrijving van het werk o Een overzicht van het bij het werk betrokken natuurlijke personen of rechtspersonen op de (bouw)plaats De naam van de V&G-coördinator ontwerp- en uitvoeringsfase o Een inventarisatie en evaluatie van de gevaren conform artikel 5 van de Arbowet o De wijze waarop uitvoering wordt gegeven aan de samenwerking tussen werkgevers en eventuele zelfstandigen op de (bouw)plaats, welke voorzieningen daarbij worden getroffen en op welke wijze op die voorzieningen toezicht wordt uitgeoefend De wijze waarop uitvoering wordt gegeven aan de samenwerking en het overleg tussen werkgevers en werknemers op de (bouw)plaats en de wijze waarop voorlichting en onderricht van de werknemers plaatsvindt o Gevaar voor derden(artikel 11 van de Arbowet Procedure werken in besloten en nauw geleidend ruimten februari 2015 Pagina 14

15 Werkplan t.b.v. werkzaamheden WOT Schriftelijke weergave van de voorgenomen uitvoering van de activiteiten met betrekking tot werken in besloten en nauw geleidende ruimten. Met daarin vermeld: o het in te zetten persol; o de deskundigheid van deze persolsleden; o de te gebruiken (meet)apparatuur, materialen en materieel; o te hanteren werkvoorschriften, werkmethoden en instructies. Werken Overleg Terminal Voor werkzaamheden in de Terminal dient een WOT vergunning te worden aangevraagd. Als de werkzaamheden ook het bagagegebied raken dient er ook een COP aanvraag te worden ingediend samen met de WOT. Bijlage 4 Telefoonlijst meldpunt afdelingen + Arbodeskundigen Alarmnummer Telefoonnummer Alarm/calamiteiten (020)(601)2222 Arbodeskundigen Rob Kuiten Michel v. Straten (indien Rob Kuiten niet bereikbaar) Jaap v. Manen (Als bovenstaanden niet te bereiken zijn) Martin Wismeijer (Als bovenstaanden niet te bereiken zijn anders alleen inlichten) Ton Gallee (Als bovenstaanden niet te bereiken zijn) (020)(601)2002 (wismeijer_m@schiphol.nl) (020)601)8718 Afdelingen A/ASM/TRE; TOM (020)(601)2551 A/ASM/US; VDN (020)(601)2546 A/ASM/AMS, ontstoorder (020)601)2333 werkdagen tussen en uur Semafoon tussen en uur en in weekend. SRE, Fortrus (020)(601)4700 werkdagen tussen en uur. Tussen en uur en in de weekenden Algemeen Contact opnemen met contactpersonen vermeld op de WOT/COP/Werkvergunning Procedure werken in besloten en nauw geleidend ruimten februari 2015 Pagina 15

16 Bijlage 5 Voorbeeld logboek Procedure betreden besloten en nauw geleidende ruimten Schiphol Nederland BV Logboek Opdrachtgever Opdracht nr: Werkdag Contract nr: Naam bedrijf/opdrachtnemer Medewerkers opdrachtnemer Naam Datum Tijd Functie Naam bedrijf/onderaannemer Medewerkers onderaannemer Naam Functie Toezichthouder opdrachtgever Naam Functie Weersomstandigheden bij werkzaamheden in (pers)gemalen,(pomp)putten, tanks etc. en/of andere omstandigheden waarbij het weer van invloed kan zijn op het veilig uitvoeren van de werkzaamheden. Temperatuur Windrichting windsnelheid weertype Metingen Zuurstof meting Tijd Soort meting plaats stof Eventueel ondernomen acties: Resultaat acties: Procedure werken in besloten en nauw geleidend ruimten februari 2015 Pagina 16

17 Brandbare/explosieve gassen Tijd Soort meting Plaats Stof Eventueel ondernomen acties: Resultaat acties: Gezondheidsschadelijke gassen/dampen/stoffen Tijd Soort meting Plaats Stof Eventueel ondernomen acties: Resultaat acties: Uitgevoerde werkzaamheden Bijzonderheden Gezien door Naam Datum Handtekening Opdrachtgever Projectleider Beheerder installatie Gearchiveerd door Procedure werken in besloten en nauw geleidend ruimten februari 2015 Pagina 17

18 Bijlage 5: Voorbereiding werken in besloten- en/of nauw geleidende ruimten Opdrachtgever/ installatiebeheerder/ proces verantw. Arbodeskundige Opdrachtnemer 1 Voorbereiding werkzaamheden 2 Opstellen V&G-plan + werkplan ontwerpfase 3 V&G-plan goedgekeurd 4 Opdracht uitvoering werkzaamheden 5 Opstellen V&G-plan uitvoeringsfase 6 V&G en/of werkplan goedgekeurd 6 V&G en/of werkplan goedgekeurd 7 Aanvraag werkvergunning + Opstellen voorlichting en instructie 8 Afspraken met BHV organisatie 9 Aanvraag WOT-, COP-, werkvergunning etc. 10 aanvraag WOT etc. goedgekeurd Naar punt 11 Van punt 12 2) Voor onderhoudswerkzaamheden (OPEX) zijn V&G arplannen of V&G/KAM locatieplannen van de betreffende contractors, hierop aansluitend een werkplan opstellen. Voor nieuwbouw en andere projecten een V&G plan opstellen uitgaande de veiligheids en milieu aspecten op de betreffende locatie, de uit te voeren werkzaamheden en de invloed op de omgeving en vanuit de omgeving: a) bij het plannen van (onderhoudswerkzaamheden, nieuwbouw/aanpassingen en/of het opstellen van het PvE dient contact te worden opgnomen met de gebouw eigenaar en/of organisatie die het beheer heeft over het gebouw en/of locatie waar de besloten en of/ nauw geleidende ruimte zich bevind om na te gaan wat zich in de betreffende ruimte zich bevind en waar men verder rekening mee moet houden: b) Uitvoeren RI&E ontwerpfase; c) afhankelijk van uitkomt RI&E uitvoeren TRA; d) ontwerp en werkplan zodanig opzetten dat gevaren en risico s worden verminderd of voorkomen; e) restrisico s opnemen in V&G plan uitvoeringsfase. Zie verder hoofdstuk 5 van deze procedure 3) V&G plan en/of werkplan worden door de opdrachtgever ter keuring aangeboden volgens de daarvoor afgesproken procedure; het V&G plan en/of het werkplan worden beoordeeld of alle veiligheids en milieu aspecten gericht op de uit te voeren werkzaamheden, locatie en omgeving zijn meegenomen 4) Na goedkeuring V&G en/of werkplan verwerken in een opdracht aan opdrachtnemer welke VCA gecertificeerd is. 5) Voor onderhoudswerkzaamheden zijn ar V&G plannen van de betreffende contractors, hierop aansluitend een werkplan opstellen. Voor projecten een V&G plan opstellen uitgaande de veiligheids en milieu aspecten op de betreffende locatie, de uit te voeren werkzaamheden en de invloed op de omgeving en vanuit de omgeving: a) Uitvoeren RI&E uitvoeringsfase gericht op de uit te voeren werkzaamheden, de locatie en de omgeving; b) afhankelijk van de uitkomsten van de RI&E en restpunten uit het V&G plan ontwerpfase uitvoeren van een TRA; c) opstellen V&G plan uitvoeringsfase en/of werkplan waarin de te nemen veiligheids en milieu maatregelen zijn opgenomen. Zie verder hoofdstuk 5 van deze procedure 6) V&G plan en/of werkplan worden door de opdrachtnemer ter keuring aangeboden volgens de daarvoor afgesproken procedure. Het V&G plan en/of het werkplan worden beoordeeld of alle veiligheids en milieu aspecten gericht op de uit te voeren werkzaamheden, locatie en omgeving zijn meegenomen 7) Na goedkeuring V&G en/of werkplan, aanvragen werkvergunning betreden besloten en/of nauw geleidende ruimten en opstellen voorlichting en instructies voor de eigen medewerkers en onderaannemers gericht op de uit te voeren werkzaamheden en de daarbij behorende gevaren en risico s. 8) Met de BHV-organisatie van het betreffende gebouw/locatie afspraken maken over de te nemen maatregelen bij een calamiteit tijdens de werkzaamheden. De afspraken in het specifieke BHV-plan zijn gebaseerd op de RI&E en TRA uitvoeringsfase. 9) Na goedkeuring V&G en/of werkplan en werkvergunning betreden besloten en/of nauw geleidende ruimten aanvragen werk-, WOT-, COP vergunning etc. bij de betreffende afdeling/ beheerorganisatie volgens de daarvoor geldende richtlijnen en procedures van de betreffende afdeling/beheersorganisatie. Hierbij een kopie van het V&G en/of werkplan en werkvergunning betreden besloten en/of nauw geleidende ruimten meesturen. 10) De betreffende afdeling/beheersorganisatie bekijkt de aanvraag of hierin alle punten zijn meegenomen op het gebied van veiligheid en milieu en invloed van de werkzaamheden op de organisatie en de processen.

19 Bijlage 6: Voorbereiding uitvoering (zie hoofdstuk 5.2 en 6 van deze procedure) Opdrachtgever/ installatiebeheerder/ proces verantw. Arbodeskundige Opdrachtnemer Van punt 10 Naar punt Aantoonbaar VCA gecertificeerd 12 Werkvergunning aantoonbaar 13 Opleiding en instructie Geen toestemming uitvoering 14 Uitvoering werkzaamheden 15 Ruimte beluchten 16 Meten van atmosfeer in de ruimte Blijft 17 Atmosfeer in de ruimte voldoet aan eisen 18 Veilige percentages kunnen niet worden bereikt 19 Contact opnemen met opdrachtgever 20 Inschakelen arbodeskundige 21 Contact Arbodeskundige Naar Punt 27 Naar punt 22 11) Het bedrijf en de onderaannemers dienen aantoonbaar VCA gecertificeerd te zijn. De personen die de werkzaamheden uitvoeren dienen aantoonbaar een VCA-opleiding te hebben. Bij de start van de werkzaamheden en tussentijdse controle aantoonbaar op de werkplek aanwezig. 12( De opdrachtnemer dient aan te kunnen tonen dat hij een werkvergunning heeft. Bij de start van de werkzaamheden en tussentijdse controle aantoonbaar aanwezig op de werkplek. 13) De medewerkers die de werkzaamheden uitvoeren dienen hiervoor aantoonbaar: - gekwalificeerd te zijn; - instructie te hebben gehad over de uit te voeren werkzaamheden, de daarbij behorende procedures, gevaren, risico s m.b.t. de uit te voeren werkzaamheden en hoe te handelen te handelen bij een calamiteit. 14) Voor start uitvoering de werklocatie afzetten met harde afzetting en bebording zodat een veilige werkomgeving ontstaat. Zelfde geldt voor de vluchtroute 15) Toegang tot de ruimte openen. Indien aanwezig: - meerdere luiken/deksels openen om de ruimte te beluchten. Zo nodig mechanisch beluchten/ventileren; - alle elektrische en mechanische apparatuur uitschakelen en tegen weder inschakelen vergrendelen; - bij gemalen, pompkelders, tanks etc. alle op de ruimte uitkomende leidingensystemen afsluiten d.m.v. afsluiters en deze d.m.v. sloten vergrendelen. Indien afsluiten en vergrendelen middels afsluiters niet mogelijk is de ruimte uitmondende leidingen afstoppen/afblinden met goed zichtbare steek- of blindflenzen. 16) Meten van de atmosfeer in de ruimte door daarvoor opgeleide personen en geijkte apparatuur, zie punt 6.1 f), a. t/m 4.1 j. 17) Als atmosfeer in de ruimte niet voldoet aan de daarvoor geldende eisen mag de ruimte absoluut niet betreden worden! Doorgaan met ventileren en opnieuw meten. 18) Als de veilige atmosfeer na 30 minuten ventileren niet haalbaar is de ruimte niet betreden en de werkzaamheden dienen direct gestopt te worden. Toegang tot de ruimte blokkeren en via bebording/afzetting aangegeven Verboden te betreden 19) Na stoppen werkzaamheden contact opnemen met opdrachtgever m.b.t. geconstateerde probleem. 20) Opdrachtgever contact opnemen met Arbodeskundige m.b.t. te nemen maatregelen om de ruimte te kunnen betreden om de werkzaamheden te kunnen uitvoeren. 21) Opdracht aan Arbodeskundige voor onderzoek en advies hoe ruimte veilig te kunnen betreden.

20 Bijlage 7: Te nemen veiligheidsmaatregelen (benodigde PBM s) i.v.m. gassen/dampen/ zuurstof en uitvoering van metingen gevaarlijke stoffen. Opdrachtgever/ installatiebeheerder/ proces verantw. Arbodeskundige Opdrachtnemer Van Van punt 21 Punt Veiligheidswacht Stop Verboden permanent werkzaamheden aanwezig uit te voeren 24 Meten gevaarlijke stoffen 25 geen gevaarlijke stoffen 26 Geen risico op elektrocutie 27 Onderzoek Arbomilieudeskundige en/ of Installatie Verantwoordelijke Gevaarlijke stoffen 28 Opdracht Arbodeskundige controle werkzaamheden Uitvoeren controle/ Uitvoering inspecties tijdens werkzaamheden uitvoering 31 Controle luchtkwaliteit 32 Werkzaamheden gereed? 33 Afsluiten opdracht Einde Naar werkzaamheden punt 15 22) Betreding en uitvoering van werkzaamheden in besloten en nauw geleidende ruimten mag alleen als er permanent een Veiligheidswacht aanwezig die in verbinding staat met de medewerkers in de ruimte. De Veiligheidswacht dient tevens in het bezit te zijn van apparatuur om te alarmeren en instructies aan wie en hoe. Zie hoofdstuk 5.2 punt 7 t/m 9 en bijlage 1 van deze procedure. 23) Als er geen permanente Veiligheidswacht aanwezig of hij heeft niet de juiste instructies gekregen en/of ontbreek apparatuur om te kunnen alarmeren is betreding van de besloten of nauw geleidende ruimte verboden. Om de werkzaamheden te kunnen beginnen dient er eerst gezorgd te worden voor een Veiligheidswacht (Zie bijlage 1 t.v.b. Veiligheidswacht) 24) Voor betreding van de ruimte meten van gevaarlijke stoffen. Zie hiervoor 6.1. h) b. en c. en i) en j) van deze procedure 25) Bij aanwezigheid van gevaarlijke stoffen ruimte niet betreden. Arbo- en milieudeskundige inschakelen om te bepalen om welke stoffen het gaat en advies voor te treffen maatregelen 26) Is er in de ruimte risico op elektrocutie door aanwezige apparatuur, bekabeling etc. dient de Installatie Verantwoordelijke (IV-er) van de betreffende afdeling te worden ingeschakeld om te onderzoeken welke maatregelen noodzakelijk zijn om veilig te kunnen werken. 27) Onderzoek uitvoeren naar luchtgesteldheid, aanwezige gassen/dampen en/of aanwezige gevaarlijke stoffen in de ruimte door arbo-, milieudeskundige en/of elektrocutiegevaar door IV-er. 28) Opdracht door opdrachtgever aan Arbodeskundige voor controle op de veiligheids punten tijdens de uitvoering van de werkzaamheden. 29) Als Veiligheidswacht permanent aanwezig is, hij/zij de juiste goed werkende apparatuur heeft om te alarmeren en bijbehorende instructies heeft gehad kan er gestart worden met de uitvoering van de werkzaamheden volgens het goedgekeurde V&G- en werkplan, afgegeven vergunningen en geldende procedures. 30) Uitvoeren van veiligheids inspecties rond het uitvoeren van de werkzaamheden door Arbodeskundige. 31) - Elk uur tijdens de uitvoering van de werkzaamheden en na een pauze/start volgende dag, controlemetingen uitvoeren op de luchtkwaliteit in de ruimte. Bij afwijkingen terug naar punt 15 van voorbereiding uitvoering; - Na elke pauze/volgende dag LMRA uitvoeren; - Bij las- en andere brandgevaarlijke werkzaamheden elke shift een werkvergunning aanvragen voor brandgevaarlijke werkzaamheden. 32) Controle of alle werkzaamheden volgens opdracht zijn uitgevoerd door de opdrachtgever. Bij goedkeuring afzettingen en andere veiligheids voorzieningen verwijderen en gebied schoon opleveren door opdrachtnemer. 33) Afsluiting project volgend de daarvoor geldende procedures.

21 Bijlage 8: Verwijderen gevaarlijke stoffen uit besloten- en/of nauw geleidende ruimte Opdrachtgever/installatiebeheerder/ proces verantw. Arbodeskundige Op[drachtnemer Blad 3 34 Onderzoek aanwezige stoffen 34) Uitvoeren onderzoek naar aanwezige gevaarlijke stoffen en de mogelijkheden van verwijderen. 35 Zijn de stoffen te verwijderen? 35) Als de stoffen niet te verwijderen zijn, zie punt 36. Bij verwijderen zie punt Toegang tot ruimte afsluiten 36) Toegang tot besloten en/of nauw geleidende ruimte afsluiten, zodanig dat deze niet te openen is zonder het verkrijgen van een ontgrendeling van de bevoegde persoon/afdeling. Ontgrendeling alleen te verkrijgen met een goedgekeurd werkplan opgezet vanuit deze procedure van af punt Toegang ruimte voorzien van benodigde pictogrammen 37) Toegang tot de besloten en/of nauw geleidende ruimte voorzien van de benodigde bebording/stickers met de aanwezige gevaren en contact adres als ruimte toch om e.o.a. reden toch betreden moet worden. 38 Opstellen beheersplan Beheerslan 38) Beheersplan maken waarin opgenomen: - maatregelen waardoor geen besmetting van personen en/of de omgeving kan plaatsvinden; - uitbreiding van de gevaarlijke stoffen niet kan plaatsvinden; - procedure hoe te handelen als ruimte toch betreden moet worden. 39 Voldoet beheersplan? 39) Toetsing beheersplan door Arbo- en Milieudeskundige. 40 Definitief Beheersplan 40) Indien van toepassing aanvullingen in beheersplan verwerken en definitief maken. 41 Beheersplan op internet + voorlichting 41) Beheersplan communiceren naar belanghebbenden en op Internet site waar alle Schipholregels en procedures staan plaatsen einde 42 Advies m.b.t. verwijderen van de stoffen 42) Advies m.b.t. het verwijderen en afvoeren van gevaarlijke stoffen/vervuilde grond door Arbo- en Milieudeskundige. De daarbij te gebruiken afscherming, apparatuur, middelen, materieel, materialen en te gebruiken PBM s etc. (o.a. CROW 132 in meenemen) 43 Uitwerken advies, opstellen V&G + werkplan 43) Uitwerken advies door opdrachtgever en opstellen V&G en werkplan voor de uitvoering van de werkzaamheden. (o.a. CROW 132 in meenemen) 44 Akkoord V&G + werkplan 44) V&G + werkplan toetsen door Arbodeskundige. 45) Opdracht verstrekken aan opdrachtnemer met het V&G- en werkplan. 45 Opdracht aan opdrachtnemer 46 Aanvraag werkvergunning 46) Opdrachtnemer uitvoeringsplan opstellen met daarin verwerkt het V&G- en werkplan. Hierop werkvergunning aanvragen bij de betreffende beheerorganisatie. 47 Aanvraag voldoet 47) Aanvraag toetsen of alle (veiligheids/milieu)punten voor de werkvergunning zijn meegenomen + aangeven te nemen te nemen (veiligheids)maatregelen voor de operatie etc. 49 Opdracht uitvoering schoonmaak 48 Afgeven werkvergunning Naar punt 13 48) Afgeven werkvergunning door beheerorganisatie met de bijbehorende afspraken en te treffen maatregelen. Opdrachtnemer met werkvergunning naar opdrachtgever voor formele opdracht. 49) Verstrekking opdracht aan opdrachtnemer met daarbij de behorende afspraken en te nemen maatregelen. 52 Opdracht Arbodeskundige veiligheids controle 51 Verboden werkzaamheden uit te voeren 50 Medewerkers opgeleid + gebruik PBM s 51) Als de medewerkers niet zijn opgeleid voor het uitvoeren de specifieke werkzaamheden, geen instructies hebben gehad en niet beschikken over de benodigde PBM s en getraind in het gebruik mogen de werkzaamheden niet worden uitgevoerd. Hierbij moet terug worden gegaan naar punt 13 opleiding en instructie 50) De medewerkers die de werkzaamheden gaan uitvoeren dienen te zijn opgeleid voor de betreffende werkzaamheden en de te gebruiken PBM s. De medewerkers dienen instructie te hebben gehad over de uit te voeren werkzaamheden en de daarbij behorende risico s en te gebruiken PBM s. Als hier niet aan wordt voldaan mogen de werkzaamheden niet worden uitgevoerd. 52) Opdracht verstrekking aan Arbodeskundige voor toezicht op veiligheids en milieuaspecten bij het schoonmaken en afvoeren. 53 Uitvoeren veiligheids controles 54 Uitvoering schoonmaak werkzaamheden 53) Uitvoeren van veiligheids en milieu inspecties rond de uitvoering van de werkzaamheden. 54) Uitvoering schoonmaakwerkzaamheden volgens de opdracht, veiligheids, milieu en gezondheids afspraken en de te gebruiken PBM s. 55 Ruimte volledig schoon 55) Beoordelen door Arbo- en Milieudeskundige of de ruimte volledig schoon is, vrij van gevaarlijke stoffen middels gegevens uit monsters geanalyseerd door een voor deze aspecten gecertificeerd laboratorium. Als ruimte schoon is verklaring schoon opstellen met de daarbij behorende lab gegevens en deze verstrekken aan opdrachtgever. 56 Opstellen eindrapportage en vatleggen gegevens 56) Als ruimte volledig schoon is eindrapportage opstellen en gegevens vastleggen. Afzettingen en veiligheidsmaatregelen laten verwijderen en gebied vrijgeven. Einde werkzaamheden

Onderdeel Wijziging Pagina nieuwe versie 2018 Tekstuele wijzigingen

Onderdeel Wijziging Pagina nieuwe versie 2018 Tekstuele wijzigingen Overzicht aanpassingen arbocatalogus Besloten ruimten sector waterschappen versie 1 Onderdeel Wijziging Pagina nieuwe versie 1 Algemeen Tekstuele wijzigingen Onderhoudmonteur! Onderhoudsmonteur Meetbevoegde!

Nadere informatie

WERKEN IN BESLOTEN RUIMTEN BRON: ARBOUW

WERKEN IN BESLOTEN RUIMTEN BRON: ARBOUW WERKEN IN BESLOTEN RUIMTEN BRON: ARBOUW Inleiding Werken in besloten ruimten brengt specifieke risico s voor de veiligheid en gezondheid met zich mee. Er is kans op dodelijke ongevallen, verwondingen en

Nadere informatie

Safety Regulations. Uitvoeren van risicobeoordelingen: VGM plan, TRA en LMRA

Safety Regulations. Uitvoeren van risicobeoordelingen: VGM plan, TRA en LMRA Pagina: 1 van 5 1. Wijzigingen t.o.v. vorige versie Geen, eerste versie. 2. Toepassingsgebied Dit veiligheidsvoorschrift is van toepassing op alle werkzaamheden die binnen de inrichtingsgrenzen van de

Nadere informatie

GLT-PLUS INDEX NAAM & HANDTEKENING. OPGESTELD: HSEW Advisor Wim Workum. GECONTROLEERD: Area Lead Mike Scholten

GLT-PLUS INDEX NAAM & HANDTEKENING. OPGESTELD: HSEW Advisor Wim Workum. GECONTROLEERD: Area Lead Mike Scholten Werkinstructie : HSEW Blz. : 1 van 6 INDEX 1 SCOPE 2 DOEL 3 PROCEDURE 3.1 Inleiding 3.2 Voorwaarden 3.3 Organisatie 3.4 Werkwijze 3.4.1 Start-/ werkoverleg houden 3.4.2 Afwerken controlelijst 3.4.3 Besloten

Nadere informatie

GLT-PLUS INDEX NAAM & HANDTEKENING. OPGESTELD: HSEW Advisor Wim Workum. GOEDGEKEURD: Execution Manager Peter van der Ree

GLT-PLUS INDEX NAAM & HANDTEKENING. OPGESTELD: HSEW Advisor Wim Workum. GOEDGEKEURD: Execution Manager Peter van der Ree Werkinstructie : HSEW Blz. : 1 van 6 INDEX 1 SCOPE 2 DOEL 3 PROCEDURE 3.1 Inleiding 3.2 Voorwaarden 3.3 Organisatie 3.4 Werkwijze 3.4.1 Start-/ werkoverleg houden 3.4.2 Afwerken controlelijst 3.4.3 Besloten

Nadere informatie

Beleidsregels Arbo betreden besloten ruimte. Artikel 4.6 Gevaar voor verstikking, bedwelming, vergiftiging, brand of explosie

Beleidsregels Arbo betreden besloten ruimte. Artikel 4.6 Gevaar voor verstikking, bedwelming, vergiftiging, brand of explosie Beleidsregels Arbo betreden besloten ruimte. Artikel 4.6 Gevaar voor verstikking, bedwelming, vergiftiging, brand of explosie 1. Indien kan worden vermoed dat werknemers bij verblijf op een plaats of in

Nadere informatie

Aluchemie Rotterdam. Module Besloten ruimten. Jacques van Es / Leo van der Elst 17 april 2013

Aluchemie Rotterdam. Module Besloten ruimten. Jacques van Es / Leo van der Elst 17 april 2013 Aluchemie Rotterdam Module Besloten ruimten Jacques van Es / Leo van der Elst 17 april 2013 1 2 Een besloten ruimte is: Iedere ruimte die, onder normale omstandigheden, (grotendeels) van de omgeving is

Nadere informatie

WERKEN IN BESLOTEN RUIMTE

WERKEN IN BESLOTEN RUIMTE HSE guidelines S januari 2016 WERKEN IN BESLOTEN RUIMTE HSE LIFE THE NATIONAL OIL&GAS INDUSTRY STANDARD FOR PROFESSIONALS Werk veilig of werk niet Leer de situatie op de installatie waar jij gaat werken,

Nadere informatie

Toelichting en gebruik V&G-deelplan.

Toelichting en gebruik V&G-deelplan. Toelichting en gebruik V&G-deelplan. SMT Bouw & Vastgoed streeft ernaar de Veiligheid, Gezondheid en Milieu aspecten op haar projectlocaties optimaal te beheersen. Om dit te realiseren hanteert SMT Bouw

Nadere informatie

De doelstellingen van de Arbowet zijn: het verbeteren van de veiligheid en gezondheid van medewerkers

De doelstellingen van de Arbowet zijn: het verbeteren van de veiligheid en gezondheid van medewerkers 1. Wetgeving 1.1 Arbowet In januari 2007 is de Arbowet 2007 van kracht geworden. Het begrip Arbo staat voor Arbeidsomstandigheden en heeft betrekking op Veiligheid, Gezondheid en Welzijn (VGW). De Arbowet

Nadere informatie

Naam Asbest beheersplan Schiphol Naam eigenaar: Paul van Laar Afdeling eigenaar: A/ASM/TRE/F Versienummer: 2.0 Datum:

Naam Asbest beheersplan Schiphol Naam eigenaar: Paul van Laar Afdeling eigenaar: A/ASM/TRE/F Versienummer: 2.0 Datum: Naam Asbest beheersplan Schiphol Naam eigenaar: Paul van Laar Afdeling eigenaar: A/ASM/TRE/F Versienummer: 2.0 Datum: 01-12-2014 Asbestbeheersplan Schiphol Nederland BV Opgesteld door Martin Wismeijer,

Nadere informatie

-2- Noem voorbeelden van orde en netheid (good housekeeping). -2- Bij welke werkzaamheden kan een aanvullende werkvergunning nodig zijn?

-2- Noem voorbeelden van orde en netheid (good housekeeping). -2- Bij welke werkzaamheden kan een aanvullende werkvergunning nodig zijn? -2- Bij welke werkzaamheden kan een aanvullende werkvergunning nodig zijn? -2- Noem voorbeelden van orde en netheid (good housekeeping). -2- Noem enkele gevaren op het werk. -2- Noem werkzaamheden of omstandigheden

Nadere informatie

WERKEN IN BESLOTEN RUIMTE

WERKEN IN BESLOTEN RUIMTE HSE guidelines Sjanuari 2016 WERKEN IN BESLOTEN RUIMTE HSE LIFE THE NATIONAL OIL&GAS INDUSTRY STANDARD FOR PROFESSIONALS Werk veilig of werk niet Leer de situatie op de installatie waar jij gaat werken,

Nadere informatie

Safety Regulations. Uitvoeren van gasmetingen

Safety Regulations. Uitvoeren van gasmetingen Pagina: 1 van 5 1. Wijzigingen t.o.v. vorige versie 5.4 toevoeging gaswasunit naast verbrandingsunit. 5.5 herhalingsmeting bij nieuwe betreding gevaarlijke ruimte toegevoegd 5.6 Aanpassing voor werkzaamheden

Nadere informatie

... Think safety! Besloten ruimtes. VGM Algemeen. Milieu. Gezondheid. Veiligheid

... Think safety! Besloten ruimtes. VGM Algemeen. Milieu. Gezondheid. Veiligheid ... Think safety! Besloten ruimtes VGM Algemeen Milieu Gezondheid Veiligheid 1 Besloten ruimtes Gasunie is een van de grootste gasinfrastructuurbedrijven in Europa. Veiligheid heeft binnen Gasunie de hoogste

Nadere informatie

I heetwerkvergunning

I heetwerkvergunning I001 002 heetwerkvergunning Toepassingsgebied RWE Generation NL Geldigheid tot 01-09-2020 Documentinformatie Versie Versiedatum Autorisatie V01 01-09-2017 Manager Health, Safety and Security - R. Kamst

Nadere informatie

Werken met CMR stoffen

Werken met CMR stoffen Werken met CMR stoffen Jasper Hersbach Hoofd Veiligheid 1 Werken met CMR stoffen in de praktijk In deze workshop zullen we vooral aandacht besteden aan twee aspecten: Hoe wordt de arbeidshygiënische strategie

Nadere informatie

Wat is de gewenste situatie?

Wat is de gewenste situatie? ALLEEN WERKEN Gezondheidsrisico s kunnen ontstaan door dat een in een hulpbehoevende situatie kan komen en zelf niet meer in staat is om hulp van anderen in te roepen of hulpverlening later start. Om risico

Nadere informatie

Voorstelling Code Jo De Jonghe Expert, Health & Prevention

Voorstelling Code Jo De Jonghe Expert, Health & Prevention Voorstelling Code Jo De Jonghe Expert, Health & Prevention Opbouw van de code Besloten ruimtes Risico s Aanpak Maatregelen Praktisch Toezicht en Redding Besloten ruimtes 3 Wat is een besloten ruimte? Regelgeving?

Nadere informatie

Documenteigenaar Manager KAM Proceseigenaar Manager KAM

Documenteigenaar Manager KAM Proceseigenaar Manager KAM Opgesteld door Adriaan Lefeber Revisie 21-06-11 Pagina: 1 van 6 1. Doelstelling De doelstelling van deze procedure is om werkzaamheden op een verantwoorde en veilige manier uit te voeren zodat voorkomen

Nadere informatie

Safety Regulations. Werken in besloten ruimte

Safety Regulations. Werken in besloten ruimte Pagina: 1 van 5 1. Wijzigingen t.o.v. vorige versie Geen, eerste versie. 2. Toepassingsgebied Dit veiligheidsvoorschrift is van toepassing op alle werkzaamheden die binnen de inrichtingsgrenzen van de

Nadere informatie

I uitvoeren werkzaamheden in besloten ruimten. Documentinformatie

I uitvoeren werkzaamheden in besloten ruimten. Documentinformatie besloten ruimten I001 001 uitvoeren werkzaamheden in besloten ruimten Toepassingsgebied RWE Generation NL Geldigheid tot 01-09-2020 Documentinformatie Versie Versiedatum Autorisatie V01 01-09-2017 Manager

Nadere informatie

EXPLOSIEVEILIGHEIDSDOCUMENT Beoordeling van explosiegevaren door stof van installaties en arbeidsplaatsen

EXPLOSIEVEILIGHEIDSDOCUMENT Beoordeling van explosiegevaren door stof van installaties en arbeidsplaatsen Installatie: Arbeidsplaats: Beschrijving van de installatie en arbeidsplaats Verantwoordelijke: (1) Brandbare Stoffen (2) Gegevens van de meest kritische stof Ontstekingstemperatuur: Ontstekingsenergie:

Nadere informatie

arboregelgeving Informatiebron Arbo-aspecten bij het gebruiken van biomassa voor energie-opwekking arbowet

arboregelgeving Informatiebron Arbo-aspecten bij het gebruiken van biomassa voor energie-opwekking arbowet Informatiebron Arbo-aspecten bij het gebruiken van biomassa voor energie-opwekking arbo-regelgeving Arbowet De regelgeving op het gebied van arbeidsomstandigheden is vastgelegd in de Arbeidsomstandighedenwet,

Nadere informatie

TOOLBOXMEETING April 2016 Deze Toolbox dient gegeven te worden tussen 11/04/2016 en 15/04/2016

TOOLBOXMEETING April 2016 Deze Toolbox dient gegeven te worden tussen 11/04/2016 en 15/04/2016 Titel: Van : Aan: Werf : Gegeven door: Datum: ASB A Extra toolboxmeeting ABMS ProFix TOOLBOXMEETING April 2016 Deze Toolbox dient gegeven te worden tussen 11/04/2016 en 15/04/2016 Werfnr.: Aanwezigen :

Nadere informatie

Arbocatalogus Tuinbouwprojecten

Arbocatalogus Tuinbouwprojecten Figuur 1 Figuur 2 Figuur 3 Goed! Voorkom inschakeling van elektrische pompen en kleppen Goed! Gebruik hulpmiddelen bij het werken in putten Fout! Gebruik een reddingsgordel en adembescherming in putten

Nadere informatie

Nauwgeleidende ruimte

Nauwgeleidende ruimte TOOLBOXMEETING Nauwgeleidende ruimte VEILIG WERKEN WERKEN MET IN MET EEN WERKEN IN EEN NAUWE GEVAARLIJKE NAUWE GELEIDENDE VEZELS STOFFEN (ASBEST) RUIMTE GELEIDENDE RUIMTE DOEL Doel van dit deel is uitleg

Nadere informatie

Van Bedrijfsrie naar V&G plan. Toon Westerburger

Van Bedrijfsrie naar V&G plan. Toon Westerburger Van Bedrijfsrie naar V&G plan Toon Westerburger Toon Westerburger Middelbaar veiligheidskundige Bijna 20 jaar werkzaam bij Arbode Adviseur RIE s, V&G plannen, VCA*/**/Petrochemie en VCU Opleider Basisveiligheid

Nadere informatie

Brandwacht (AV-011) (inclusief: Blussen met kleine blusmiddelen (AV-012)) Versie UCvD

Brandwacht (AV-011) (inclusief: Blussen met kleine blusmiddelen (AV-012)) Versie UCvD Min. aantal vragen Wetgeving en VCA 3 De kandidaat kent de wettelijke vereisten en/of regels van goede praktijk waaraan de brandbestrijdingsmiddelen dienen te voldoen. 3 De kandidaat kan het doel, de opbouw

Nadere informatie

EXPLOSIEVEILIGHEIDSDOCUMENT Beoordeling van explosiegevaren door gas en damp van binnen arbeidsplaatsen

EXPLOSIEVEILIGHEIDSDOCUMENT Beoordeling van explosiegevaren door gas en damp van binnen arbeidsplaatsen Explosiegevaarlijke ruimte: Arbeidsplaats: Beschrijving van gas en/of damp Veiligheidsinformatieblad aanwezig (1) Vlampunt Vlampunt beneden 21 C Vlampunt boven 21 C Beschrijving van de installatie (2)

Nadere informatie

VCA 2008. Toelichting wijzigingen

VCA 2008. Toelichting wijzigingen Toelichting wijzigingen Inleiding VCA ValQ biedt ondersteuning bij: ontwikkeling van mens en organisatie ValQ helpt ook bij het opzetten van managementsystemen die kunnen worden gecertificeerd (VCA/OHSAS/ISO

Nadere informatie

Procedure Werken in besloten ruimten

Procedure Werken in besloten ruimten Procedure Werken in besloten ruimten Een besloten ruimte is een ruimte met één of enkele kleine openingen/ toegangen waar gebrekkige of geen natuurlijke ventilatie aanwezig is. De ruimte wordt gekenmerkt

Nadere informatie

VGM-deelplan Onderaannemers

VGM-deelplan Onderaannemers Toelichting en gebruik VGM-deelplan. Heijmans streeft ernaar de Veiligheid, Gezondheid en Milieu aspecten op haar projectlocaties optimaal te beheersen. Om dit te realiseren hanteert Heijmans een veiligheids-

Nadere informatie

Bedrijfshulpverleningsplan

Bedrijfshulpverleningsplan Bedrijfshulpverleningsplan voor de openbare apotheek te Datum opmaak: bijlage 8 61 Inhoud 1 Basisgegevens Apotheek Arts Ziekenhuis met EHBO-post Aanwezige bedrijfshulpverleners 2 Informatie/instructie

Nadere informatie

VERONTREINIGDE GROND EN (GROND)WATER

VERONTREINIGDE GROND EN (GROND)WATER VERONTREINIGDE GROND EN (GROND)WATER Er is sprake van ernstig verontreinigde grond met een bodemvolume van meer dan 25m3 of sterk verontreiningd grondwater met een bodemvolume van meer dan 100m3. Het werken

Nadere informatie

Bureau KAM/Arbo Waternet Deel RI&E Bodem- en Milieu Technologie

Bureau KAM/Arbo Waternet Deel RI&E Bodem- en Milieu Technologie Bureau KAM/Arbo Waternet Deel RI&E Bodem- en Milieu Technologie Datum inspectie mei 2010 Datum rapport 25 mei 2010 Sector Sector O&P/ sector Drinkwater Auditeur Henk Blaauw / Martin Hammer Opsteller Martin

Nadere informatie

BHV Bedrijfshulpverleningsorganisatie VOOR JOU

BHV Bedrijfshulpverleningsorganisatie VOOR JOU BHV Bedrijfshulpverleningsorganisatie VOOR JOU BHV voor jou In het kader van het project: Duurzaam inzetbaar dakwerk Veilig en gezond op het dak Wet- en regelgeving Aanpak risico s en BHV op basis van

Nadere informatie

VGM-projectplan Omschrijving werkzaamheden

VGM-projectplan Omschrijving werkzaamheden VGM-projectplan Omschrijving werkzaamheden besteknummer: Datum: Opgesteld door: Gezien door veiligheidskundige: Afgegeven aan/verzonden naar opdrachtgever: Ontvangen en goedgekeurd door opdrachtgever d.d.

Nadere informatie

I001 - werkvergunningen. Documentinformatie

I001 - werkvergunningen. Documentinformatie I001 - werkvergunningen Toepassingsgebied RWE Generation NL Geldigheid tot 01-09-2020 Documentinformatie Versie Versiedatum Autorisatie V.3.0 01-09-2017 Manager Health, Safety en Security - R. Kamst Wijzigingen

Nadere informatie

HSE guidelines mei 2012 AARDGASCONDENSAAT HSE LIFE THE NATIONAL OIL&GAS INDUSTRY STANDARD FOR PROFESSIONALS

HSE guidelines mei 2012 AARDGASCONDENSAAT HSE LIFE THE NATIONAL OIL&GAS INDUSTRY STANDARD FOR PROFESSIONALS S HSE guidelines mei 2012 AARDGASCONDENSAAT HSE LIFE THE NATIONAL OIL&GAS INDUSTRY STANDARD FOR PROFESSIONALS Werk veilig of werk niet Bij werkzaamheden aan installaties en systemen zijn strikte procedures

Nadere informatie

Documenteigenaar Adviseur SHEQ Revisie Proceseigenaar Manager SHEQ Pagina: 1 van 8

Documenteigenaar Adviseur SHEQ Revisie Proceseigenaar Manager SHEQ Pagina: 1 van 8 Proceseigenaar Manager SHEQ Pagina: 1 van 8 0. Versiebeheer Onderstaand worden de wijzigingen t.o.v. de vorige goedgekeurde versie beschreven. Nr. 1 2 3 Wijziging(en) TRA wordt minimaal 2 werkdagen voor

Nadere informatie

SSVV Opleidingengids TOETSMATRIJS THEORIE-EXAMEN: WERKEN ALS BUITENWACHT (MANGATWACHT) Algemeen (basisbegrippen) Wetgeving (Arbowet) Cesuur: 17

SSVV Opleidingengids TOETSMATRIJS THEORIE-EXAMEN: WERKEN ALS BUITENWACHT (MANGATWACHT) Algemeen (basisbegrippen) Wetgeving (Arbowet) Cesuur: 17 Toetsduur: 30 minuten Cesuur: 7 TOETSMATRIJS THEORIE-EXAMEN: WERKEN ALS BUITENWACHT (MANGATWACHT) Onderwerpen: Algemeen (basisbegrippen) Wetgeving (Arbowet) Code Onderwerpen Tax. Code Toetstermen: De kandidaat

Nadere informatie

Aantoonbaar leiderschap door opdrachtgevers

Aantoonbaar leiderschap door opdrachtgevers V C O GM HECKLIST PDRACHTGEVERS V C O GM HECKLIST PDRACHTGEVERS Stichting Samenwerken Voor Veiligheid (SSVV) Postbus 443 2260 AK Leidschendam +31 (0) 70-337 87 55 info@ssvv.nl www.vca.nl veiligheid gezondheid

Nadere informatie

Werken in Besloten Ruimten. Toolboxmeeting Waterschappen

Werken in Besloten Ruimten. Toolboxmeeting Waterschappen Werken in Besloten Ruimten Toolboxmeeting Waterschappen Afbakening van de Toolboxmeeting Definities (toolbox, onderwerp en toepassingsgebied).. Doel............. Doelgroep (vereiste voorkennis)..... Afbakening...........

Nadere informatie

V E I L I G H E I D S & G E Z O N D H E I D S P L A N

V E I L I G H E I D S & G E Z O N D H E I D S P L A N V E I L I G H E I D S & G E Z O N D H E I D S P L A N O N D E R H O U D B E R M E N E N W A T E R G A N G E N G E M E E N T E P A P E N D R E C H T E N G E M E E N T E A L B L A S S E R D A M Fase: ontwerpfase

Nadere informatie

CROW 400. De belangrijkste wijzigingen

CROW 400. De belangrijkste wijzigingen CROW 400 Nieuwe richtlijn voor veilig en risicogestuurd werken in en met verontreinigde bodem, inclusief wijzigingen december 2017 De belangrijkste wijzigingen CROW 400 CROW 400 is de nieuwe richtlijn

Nadere informatie

Kick-off STOPS. Werkzaamheden 2015 Twence BV 29 januari 2015

Kick-off STOPS. Werkzaamheden 2015 Twence BV 29 januari 2015 Kick-off STOPS Werkzaamheden 2015 Twence BV 29 januari 2015 1 Programma kick-off STOPS 2015 Algemene zaken Stop regels Firmapresentatie: BOUMAN Veiligheidsbarometer 2014 VG&M plan (veiligheid, gezondheid

Nadere informatie

Documenteigenaar Adviseur SHEQ Revisie 09-09-15. Proceseigenaar Manager SHEQ Pagina: 1 van 6

Documenteigenaar Adviseur SHEQ Revisie 09-09-15. Proceseigenaar Manager SHEQ Pagina: 1 van 6 Proceseigenaar Manager SHEQ Pagina: 1 van 6 0. Versiebeheer Onderstaand worden de wijzigingen t.o.v. de vorige goedgekeurde versie beschreven. Nr. 1 Wijziging(en) Ook het op adequate wijze afdekken van

Nadere informatie

Werkvergunning Carbolim

Werkvergunning Carbolim Werkvergunning Werkvergunning Carbolim Algemeen Werkvergunningen worden aangemaakt voor alle werkzaamheden op Carbolim terrein waarbij bijzondere risico s en gevaren bestaan. Normale dagelijkse operationele

Nadere informatie

Project Veiligheidsplan

Project Veiligheidsplan 1 van 1 Project : Project No. : Klant : Opdracht No. : Naam: Klant Handtekening: 2 van 2 INHOUD Hoofdstuk 1 Werk- en risicoanalyse 1.1 Projectomschrijving 1.2 Risicoanalyse Hoofdstuk 2 Voorschriften, maatregelen

Nadere informatie

Documenteigenaar Adviseur SHEQ Revisie 20-05-15. Proceseigenaar Manager SHEQ Pagina: 1 van 7

Documenteigenaar Adviseur SHEQ Revisie 20-05-15. Proceseigenaar Manager SHEQ Pagina: 1 van 7 Proceseigenaar Manager SHEQ Pagina: 1 van 7 0. Versiebeheer Onderstaand worden de wijzigingen t.o.v. de vorige goedgekeurde versie beschreven. Nr. 1 2 3 Wijziging(en) TA wordt minimaal 2 werkdagen voor

Nadere informatie

Risico-inventarisatie en evaluatie Arbeidsomstandigheden Plan van Aanpak

Risico-inventarisatie en evaluatie Arbeidsomstandigheden Plan van Aanpak Risico-inventarisatie en evaluatie Arbeidsomstandigheden Plan van Aanpak Basisschool t Eimink Johan Buziaustraat 14 Hengelo HumanCapitalCare B.V. Plaats, datum Uitgevoerd door Inhoudsopgave 1 INLEIDING

Nadere informatie

SSVV Opleidingengids TOETSMATRIJS THEORIE-EXAMEN: WERKEN ALS BUITENWACHT (MANGATWACHT) Algemeen (basisbegrippen) Wetgeving (Arbowet)

SSVV Opleidingengids TOETSMATRIJS THEORIE-EXAMEN: WERKEN ALS BUITENWACHT (MANGATWACHT) Algemeen (basisbegrippen) Wetgeving (Arbowet) Toetsduur: 30 minuten TOETSMATRIJS THEORIE-EXAMEN: WERKEN ALS BUITENWACHT (MANGATWACHT) Cesuur: 17 punten of meer is een voldoende Onderwerpen: Algemeen (basisbegrippen) Wetgeving (Arbowet) Code Onderwerpen

Nadere informatie

Veilig werken met Gevaarlijke Stoffen

Veilig werken met Gevaarlijke Stoffen Veilig werken met Gevaarlijke Stoffen Checklist leidinggevenden Binnen het ziekenhuis wordt veel gewerkt met gevaarlijke stoffen. Als vuistregel geldt dat een gevaarlijke stof kan worden herkend aan het

Nadere informatie

Installatieverantwoordelijkheid NEN-3140

Installatieverantwoordelijkheid NEN-3140 Installatieverantwoordelijkheid NEN-3140 Installatieverantwoordelijkheid / NEN-3140 Inhoud presentatie: 1. Wie is installatieverantwoordelijke 2. Aanwijzing installatieverantwoordelijke 3. Toelichting

Nadere informatie

Asbestbeheersplan Schiphol Nederland BV

Asbestbeheersplan Schiphol Nederland BV Asbestbeheersplan Schiphol Nederland BV Opgesteld door Martin Wismeijer A/SSE/HSE Peter Egbars A/ASM/TC/EP Versie nr. 4 Datum 20 juni 2017 Status Definitief Document nr. Bestand Onderdeel van Eigenaar/beheerder

Nadere informatie

SSVV Opleidingengids TOETSMATRIJS THEORIE-EXAMEN: WERKEN ALS BUITENWACHT (MANGATWACHT) Algemeen (basisbegrippen) Wetgeving (Arbowet)

SSVV Opleidingengids TOETSMATRIJS THEORIE-EXAMEN: WERKEN ALS BUITENWACHT (MANGATWACHT) Algemeen (basisbegrippen) Wetgeving (Arbowet) Toetsduur: 30 minuten TOETSMATRIJS THEORIE-EXAMEN: WERKEN ALS BUITENWACHT (MANGATWACHT) Cesuur: 17 punten of meer is een voldoende Onderwerpen: Algemeen (basisbegrippen) Wetgeving (Arbowet) Code Onderwerpen

Nadere informatie

Integrated Management System

Integrated Management System Inhoudsopgave Inhoudsopgave... 1 1. Doel... 1 2. Toepassingsgebied... 1 3. Referenties... 1 4. Definities... 1 5. Werkinstructie: Werkwijze bij betreden zone met elektromagnetisch veld boven de actiewaarde

Nadere informatie

Veiligheid in De Vliegert

Veiligheid in De Vliegert Veiligheid in De Vliegert PRESENTATIE : BEN JANSSEN PLAATSVERVAN GEN D PREVENTIE - EN ARBO COÖRDINATOR Beleidsuitgangspunten De veiligheid, gezondheid en het welzijn van onze medewerkers en vrijwilligers

Nadere informatie

Veilig werken met Gevaarlijke Stoffen

Veilig werken met Gevaarlijke Stoffen Veilig werken met Gevaarlijke Stoffen Checklist voor leidinggevenden In een Universitair Medisch Centrum wordt veel gewerkt met gevaarlijke stoffen. Als vuistregel geldt dat een gevaarlijke stof kan worden

Nadere informatie

Veiligheids- en gezondheidsplan

Veiligheids- en gezondheidsplan De gemeente Leiden Het Langegracht 72, Leiden Veiligheids- en gezondheidsplan behorend bij bestek: 09-30 Datum : augustus 2009 Coördinator ontwerpfase : Accordering : 1. Kennisgevingformulier KENNISGEVING

Nadere informatie

Functieprofiel: Arbo- en Milieucoördinator Functiecode: 0705

Functieprofiel: Arbo- en Milieucoördinator Functiecode: 0705 Functieprofiel: Arbo- en Milieucoördinator Functiecode: 0705 Doel Initiëren, coördineren, stimuleren en bewaken van Arbo- en Milieuwerkzaamheden binnen een, binnen de bevoegdheid van de leidinggevende,

Nadere informatie

BEDRIJFS RISICIO INVENTARISATIE EN EVALUATIE HERENBOUW

BEDRIJFS RISICIO INVENTARISATIE EN EVALUATIE HERENBOUW BEDRIJFS RISICIO INVENTARISATIE EN EVALUATIE HERENBOUW Opsteller: Plaats: Datum: T.S. van Kampen Ede 4 september Inhoudsopgave 1 Inleiding 2 Algemene bedrijfsaspecten 2.1 Arbobeleid, BRIE, evaluatie en

Nadere informatie

1. Bepaald het beleid rondom de veilige bedrijfsvoering van de elektrische installatie en de veiligheid van de elektrische arbeidsmiddelen.

1. Bepaald het beleid rondom de veilige bedrijfsvoering van de elektrische installatie en de veiligheid van de elektrische arbeidsmiddelen. 3.2.2 De installatieverantwoordelijke (IV) Een IV is eindverantwoordelijk voor de veilige bedrijfsvoering van een elektriciteitsvoorzieningsysteem inclusief de secundaire en tertiaire installaties. Ook

Nadere informatie

Openbaar. P Schade voorkomen aan kabels en leidingen Versie onderdeel van het VGWM-zorgsysteem Enexis

Openbaar. P Schade voorkomen aan kabels en leidingen Versie onderdeel van het VGWM-zorgsysteem Enexis Doel en toepassingsgebied: Voorkomen van schade aan kabels en leidingen in het verzorgingsgebied van Enexis door medewerkers van Enexis of werkzaamheden die onder regie worden uitgevoerd door inleen- en

Nadere informatie

B-36 Veilig de omgeving veiligstellen en lokaliseren van biogaslekken versie

B-36 Veilig de omgeving veiligstellen en lokaliseren van biogaslekken versie Opdracht en aanwijzing Naast een VIAG aanwijzing hebben alle betrokkenen een biogasaantekening. Netten Je krijgt de opdracht van een WV G-netten of WV G-distributie, via een werkplan, een mondelinge opdracht

Nadere informatie

Veilig werken met Gevaarlijke Stoffen

Veilig werken met Gevaarlijke Stoffen Pagina: 1 / 8 Veilig werken met Gevaarlijke Stoffen Checklist voor leidinggevenden In een Universitair Medisch Centrum wordt veel gewerkt met gevaarlijke stoffen. Als vuistregel geldt dat een gevaarlijke

Nadere informatie

Arbocatalogus pkgv- industrie Valgevaar

Arbocatalogus pkgv- industrie Valgevaar Arbocatalogus pkgv- industrie Valgevaar Bijlage 3 Werkvergunning Aanvraag werkzaamheden (in te vullen door opdrachtgever) Locatie: Afdeling: Verzamelplaats: Omschrijving van het werk: Werkwijze: O monteren/demonteren

Nadere informatie

WERKPLAN VECHT VERVANGEN PALENRIJ ZANDWEG. Datum : Bestek : Project. : vervangen palenrij Zandweg Vecht Opdrachtgever

WERKPLAN VECHT VERVANGEN PALENRIJ ZANDWEG. Datum : Bestek : Project. : vervangen palenrij Zandweg Vecht Opdrachtgever VERVANGEN PALENRIJ ZANDWEG VECHT Datum : 22-10-2015 Bestek : 2010-08 Project : vervangen palenrij Zandweg Vecht Opdrachtgever : Gemeente Stichtse Vecht Auteur : Dhr. H. Rinkel Email : H.rinkel@wabenecke.nl

Nadere informatie

Bijlage 1 Toelating voor het uitvoeren van handelingen. Toelating voor het uitvoeren van specifieke handelingen of werken

Bijlage 1 Toelating voor het uitvoeren van handelingen. Toelating voor het uitvoeren van specifieke handelingen of werken Pagina 1 B I J Z O N D E R E W E R K T O E L A T I N G Bijlage 1 Toelating voor het uitvoeren van handelingen Toelating voor het uitvoeren van specifieke handelingen of werken Dit document geldt als toelating

Nadere informatie

Toolbox-meeting Besloten ruimten

Toolbox-meeting Besloten ruimten Toolbox-meeting Besloten ruimten Unica installatietechniek B.V. Schrevenweg 2 8024 HA Zwolle Tel. 038 4560456 Fax 038 4560404 Inleiding Ruimten zoals tanks, ketels, riolen, kruipruimten en leidingkelders

Nadere informatie

ATEX. Wordt ATEX 137 de nieuwe standaard? Atmosphère. Explosible

ATEX. Wordt ATEX 137 de nieuwe standaard? Atmosphère. Explosible Wordt ATEX 137 de nieuwe standaard? ATEX Atmosphère Explosible Op grond van de Arbowet is iedere werkgever verantwoordelijk voor arbeidsplaatsen en -middelen waar mogelijk explosiegevaar kan voorkomen.

Nadere informatie

HSE guidelines december 2012 WERKVERGUNNINGEN HSE LIFE THE NATIONAL OIL&GAS INDUSTRY STANDARD FOR PROFESSIONALS

HSE guidelines december 2012 WERKVERGUNNINGEN HSE LIFE THE NATIONAL OIL&GAS INDUSTRY STANDARD FOR PROFESSIONALS S HSE guidelines december 2012 WERKVERGUNNINGEN HSE LIFE THE NATIONAL OIL&GAS INDUSTRY STANDARD FOR PROFESSIONALS Werk veilig of werk niet Bij werkzaamheden aan installaties en systemen zijn strikte procedures

Nadere informatie

De doelstelling van deze procedure is de veilige uitvoering van niet destructief onderzoek (NDO) met behulp van straling binnen het terrein van AEB.

De doelstelling van deze procedure is de veilige uitvoering van niet destructief onderzoek (NDO) met behulp van straling binnen het terrein van AEB. Opgesteld door Alfons Sprengers evisie 21-06-11 Pagina: 1 van 7 1. Doelstelling De doelstelling van deze procedure is de veilige uitvoering van niet destructief onderzoek (NDO) met behulp van straling

Nadere informatie

Calamiteitenplan. Avond Vierdaagse Engelen

Calamiteitenplan. Avond Vierdaagse Engelen Calamiteitenplan Avond Vierdaagse Engelen 2014 Inhoud 1 Inleiding...2 1.1 Algemeen...2 2 Risico-overzicht...3 2.1 Algemene ongevallen...3 2.2 Bedreiging door externe gevaren...3 3 De organisatie van hulpverlening...4

Nadere informatie

Leidraad bij de aanschaf van persoonlijke beschermingsmiddelen Keuze, gebruik, reiniging en onderhoud

Leidraad bij de aanschaf van persoonlijke beschermingsmiddelen Keuze, gebruik, reiniging en onderhoud Leidraad bij de aanschaf van persoonlijke beschermingsmiddelen Keuze, gebruik, reiniging en onderhoud Het aanschaffen van systemen en producten die een bepaalde veiligheid moeten waarborgen kan niet vergeleken

Nadere informatie

Safety Regulations. Werkvergunningen

Safety Regulations. Werkvergunningen Pagina: 1 van 5 Eigenaar: SSE 1. Wijzigingen t.o.v. vorige versie Geen, eerste versie. 2. Toepassingsgebied Dit veiligheidsvoorschrift is van toepassing op alle werkzaamheden die binnen de inrichtingsgrenzen

Nadere informatie

Voorlichting & Training. Gevaarlijke Stoffen

Voorlichting & Training. Gevaarlijke Stoffen Voorlichting & Training Gevaarlijke Stoffen Inleiding Introductie Leerdoelen Definities Blootstellingstandaard Besmetting & gezondheidseffecten Identificaties en etiketten Persoonlijke beschermingsmiddelen

Nadere informatie

V&G-deelplan uitvoeringsfase Nummer : Versie : 1. VEILIGHEIDS- EN GEZONDHEIDSGEVAREN Status : invulform

V&G-deelplan uitvoeringsfase Nummer : Versie : 1. VEILIGHEIDS- EN GEZONDHEIDSGEVAREN Status : invulform Project: VEILIGHEIDS- EN GEZONDHEIDSPLAN Op te stellen door de bij de uitvoeringen betrokken partijen BEDRIJFSGEGEVENS WERKZAAMHEDEN In te vullen door Van de Kreeke Wegenbouw Naam:.. Omschrijving:. Adres:...

Nadere informatie

Risico: blootstelling aan asbest in ruimtes die onderdeel zijn van het energie transport- en distributie net

Risico: blootstelling aan asbest in ruimtes die onderdeel zijn van het energie transport- en distributie net Netwerkbedrijven Blootstelling aan asbest in ruimtes die onderdeel zijn van het energie transport- en distributienet Versie: 15 november 2015, update 7 juni 2017, 2 e update 31 oktober 2017 Risico: blootstelling

Nadere informatie

De waarde van een TRA voor het laboratorium. Introductie + Onderwerpen

De waarde van een TRA voor het laboratorium. Introductie + Onderwerpen De waarde van een TRA voor het laboratorium Risicomanagement voor het lab Joost van Doorn Introductie + Onderwerpen De waarde van een TRA voor het laboratorium VAPRO versterkt en ontwikkelt het menselijk

Nadere informatie

Amsterdam Airport Schiphol

Amsterdam Airport Schiphol Laagspanningsinstallaties, Constantstroomhoogspanningsinstallaties en Hoogspanningsinstallaties Inhoudsopgave blz. 1 Toepassingsgebied en gebruik 3 1.1 Onderwerp en toepassingsgebied 3 1.2 Verplichtingen

Nadere informatie

ELEKTRICITEIT. Wat is de gewenste situatie? Maatregelen. Sector Glastuinbouw

ELEKTRICITEIT. Wat is de gewenste situatie? Maatregelen. Sector Glastuinbouw ELEKTRICITEIT Natte en ruwe omstandigheden kunnen de veiligheid bij het gebruik van elektriciteit nadelig beïnvloeden. Om de veiligheid zoveel mogelijk te waarborgen, moet het elektra aan de regels voldoen

Nadere informatie

VEILIGHEIDS-CHECKLIST AANNEMERS: VOOR LEIDINGGEVENDEN

VEILIGHEIDS-CHECKLIST AANNEMERS: VOOR LEIDINGGEVENDEN Succes Invest Movan Cash Flow Management BVBA 1 Opleiding PRODUCTFICHE 2018 CODE: VCL Faraday Safety Training VZW Faraday Safety VOF VEILIGHEIDS-CHECKLIST AANNEMERS: VOOR LEIDINGGEVENDEN Veiligheid Checklist

Nadere informatie

Welkom ATEX: is het explosieveiligheidsdocument nog actueel? ATEX ATEX= Atmosphères Explosibles

Welkom ATEX: is het explosieveiligheidsdocument nog actueel? ATEX ATEX= Atmosphères Explosibles Welkom ATEX: is het explosieveiligheidsdocument nog actueel? 1 ATEX ATEX= Atmosphères Explosibles Programma en onderwerpen Inleiding / Kennismaking (ir. Andries Brakke) IAB Ingenieurs = opleidingsinstituut

Nadere informatie

VEILIGHEIDS- EN GEZONDHEIDSPLAN ONTWERPFASE. Project: Verbouwing Spaklerweg 32C te Amsterdam. Schutter-ETH BV V&G-Plan Verbouwing Spaklerweg 32C

VEILIGHEIDS- EN GEZONDHEIDSPLAN ONTWERPFASE. Project: Verbouwing Spaklerweg 32C te Amsterdam. Schutter-ETH BV V&G-Plan Verbouwing Spaklerweg 32C VEILIGHEIDS- EN GEZONDHEIDSPLAN ONTWERPFASE Project: Verbouwing Spaklerweg 32C te Amsterdam 1 INHOUD BLAD 1 inleiding 3 2 beschrijving van het tot stand te brengen bouwwerk 4 3 bij de totstandkoming betrokken

Nadere informatie

Werkmethode toeleveranciers tuinbouw

Werkmethode toeleveranciers tuinbouw Figuur 1 Figuur 2 Figuur 3 Plan je werkzaamheden logisch in, werk bijvoorbeeld van achteren naar voren Gebruik hulpmiddelen bij het plaatsen van zware onderdelen en panelen Figuur 4 Fout! Zorg voor een

Nadere informatie

LAST- MINUTE RISICOANALYSE

LAST- MINUTE RISICOANALYSE LAST- MINUTE RISICOANALYSE LMRA PERSOONLIJKE RISICOANALYSE Naam uitvoerder : Functie : LAST-MINUTE RISICOANALYSE PERSOONLIJKE RISICOANALYSE SAMEN STREVEN NAAR EEN VEILIGERE WERKPLEK Bij Stork zijn we persoonlijk

Nadere informatie

33.59P Niet destructief onderzoek d.m.v. straling

33.59P Niet destructief onderzoek d.m.v. straling Documenteigenaar Adviseur SHEQ evisie 09-09-15 Proceseigenaar Manager SHEQ Pagina: 1 van 8 0. Versiebeheer Onderstaand worden de wijzigingen t.o.v. de vorige goedgekeurde versie beschreven. Nr. Wijziging(en)

Nadere informatie

Voorbeeld. versie 2; 26 juni 2017 pagina 1 van 5. Registratienummer 0000H0. Naam opleidingsinstituut CBR

Voorbeeld. versie 2; 26 juni 2017 pagina 1 van 5. Registratienummer 0000H0. Naam opleidingsinstituut CBR Registratienummer 0000H0 Naam opleidingsinstituut CBR Versienummer en datum Opleidingsplan Cursuscode, cursusnaam en type training U05-2 VCA Eendaags, regulier en in dagdelen (opgeknipt) Doel Het doel

Nadere informatie

Arbocatalogus pkgv- industrie Besloten Ruimten

Arbocatalogus pkgv- industrie Besloten Ruimten Arbocatalogus pkgv- industrie Besloten Ruimten Bijlage 6 Redding uit besloten ruimte 1. BHV en redding uit besloten ruimten 1.1 De rol van de BHV bij hulpverlening in besloten ruimten Werkzaamheden in

Nadere informatie

Arbeidsomstandighedenregeling. Hoofdstuk 4. Veiligheid tankschepen en gevaarlijke stoffen. Paragraaf 4.1 Veiligheid aan op of in tankschepen

Arbeidsomstandighedenregeling. Hoofdstuk 4. Veiligheid tankschepen en gevaarlijke stoffen. Paragraaf 4.1 Veiligheid aan op of in tankschepen Arbeidsomstandighedenregeling Hoofdstuk 4. Veiligheid tankschepen en gevaarlijke stoffen Paragraaf 4.1 Veiligheid aan op of in tankschepen Artikel 4.1. Definities Voor de toepassing van deze paragraaf

Nadere informatie

L3G Werken in verontreinigde bodem

L3G Werken in verontreinigde bodem L3G 06.07 Werken in verontreinigde bodem Introductie Doel Toepassing Doelgroep Dit document beschrijft de taken, bevoegdheden en verantwoordelijkheden voor het werken in verontreinigde grond (WIVG). Het

Nadere informatie

MESTGASSEN. Wat is de gewenste situatie? Maatregelen. Sector Melkvee en graasdieren

MESTGASSEN. Wat is de gewenste situatie? Maatregelen. Sector Melkvee en graasdieren MESTGASSEN Bij het mixen van drijfmest in onderkelderde stallen kan mestgas in de stalruimtes komen. Mestgas bestaat uit onder andere zwavelwaterstof, ammoniak en methaan. Het kan ook blauwzuurgas bevatten.

Nadere informatie

Checklist voor controle (audit) NEN 4000

Checklist voor controle (audit) NEN 4000 Rigaweg 26, 9723 TH Groningen T: (050) 54 45 112 // F: (050) 54 45 110 E: info@precare.nl // www.precare.nl Checklist voor controle (audit) NEN 4000 Nalooplijst hoofdstuk 4 Elementen in de beheersing van

Nadere informatie

Toolbox-meeting. Besloten ruimten

Toolbox-meeting. Besloten ruimten Toolbox-meeting serie Besloten ruimten - 2 - / 7-6-2010 / 1 van 6 Toolbox-meeting Besloten ruimten Toolbox-meeting serie Besloten ruimten - 2 - / 7-6-2010 / 2 van 6 Inleiding Voorwaarden om in elke ruimte

Nadere informatie

Inhoudstafel. Procedure: Het betreden van besloten ruimten

Inhoudstafel. Procedure: Het betreden van besloten ruimten Het betreden van besloten n Inhoudstafel 1 Doel...1 2 Toepassingsgebied...1 3 Definities...1 4 Flowchart...1 5 Procedure...1 5.1 Werkwijze...1 5.2 Gasmeten...2 5.3 Mangatwacht...3 5.4 Lassen, slijpen,

Nadere informatie

HSE guidelines. december 2012 WERKVERGUNNINGEN HSE LIFE THE NATIONAL OIL&GAS INDUSTRY STANDARD FOR PROFESSIONALS

HSE guidelines. december 2012 WERKVERGUNNINGEN HSE LIFE THE NATIONAL OIL&GAS INDUSTRY STANDARD FOR PROFESSIONALS HSE guidelines S december 2012 WERKVERGUNNINGEN HSE LIFE THE NATIONAL OIL&GAS INDUSTRY STANDARD FOR PROFESSIONALS Werk veilig of werk niet Bij werkzaamheden aan installaties en systemen zijn strikte procedures

Nadere informatie

Werkmethode toeleveranciers tuinbouw

Werkmethode toeleveranciers tuinbouw Figuur 1 Figuur 2 Figuur 3 Let op! Zorg dat je klaar bent met de werkzaamheden op hoogte voordat je de kasbodem inricht..een goede planning maken is belangrijk ivm bereikbaarheid en veiligheid van de werkplek

Nadere informatie