VRIJWILLIGERSNIEUWS Nieuwsbrief voor vrijwilligers in Kempen en Midden-Limburg
|
|
- Ine Peeters
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 VRIJWILLIGERSNIEUWS Nieuwsbrief voor vrijwilligers in Kempen en Midden-Limburg Vrijwilligerskrantje zonder naam, voorlopig toch... Dit is de eerste editie van de nieuwsbrief voor de vrijwilligers rond het Weertse. Op deze manier willen we de vrijwilligers op de hoogte houden van beheer, lokale ontwikkelingen, leuke vondsten van flora en fauna en ook leuke weetjes uit delen. De naam van de nieuwsbrief is nog niet bekend en daarom wil ik aan jullie vragen om een aantal leuke namen aan te dragen. Toon kwam bijvoorbeeld met de Zandloper als voorstel door van het vele zand in de omgeving. Graag jullie suggesties en dan krijgt de volgende editie een definitieve naam. In de nieuwsbrief is er plaats voor actueel nieuws vanuit Natuurmonumenten maar ook vanuit jullie als vrijwilligers. Heb je leuke dingen gezien, mooie foto gemaakt of organiseer je een activiteit dan kan je dit doorgeven aan Gaby Bollen op het mailadres Maaien maar Zoals sommigen onder jullie al hebben gemerkt zijn de maaiwerkzaamheden van start gegaan. Op de percelen die Natuurmonumenten zelf in beheer heeft in het Wijffelterbroek en ook de Krang hebben we bewust bepaalde percelen niet gemaaid. Dit voor de insecten en andere dieren die de bloeiende en niet meer bloeiende planten als voedsel gebruiken maar ook voor de zaadzetting van bepaalde planten (oa moeraskartelblad in de Wijffelterbroek) Ook krijgen de nakomelingen van dieren op deze percelen een kans (bv kuikens van de watersnip, eitjes van sprinkhanen, ). Het volgende jaar worden deze stukken wel gemaaid om toch de voedselrijkdom via maaien te verminderen (maaien doen we vooral om voedingsstoffen die in de planten opgestapeld zijn af te voeren en op die manier de percelen te verschralen, te verarmen). Indien een tweede maaibeurt plaatsvindt wordt een gedeelte van de nog overstaande percelen gemaaid maar er blijft ook een stuk overstaan om nakomelingen in de vorm van eitjes en poppen te laten overleven in de winter. Waterschap Peel en Maas levert stronken Ter hoogte van het Keversbroek (Leveroy en Kelpen- Oler) wordt de Tungelroysche beek op dit moment gehermeanderd. Bij het graven van de meanders komen heel wat stronken vrij. Waterschap Peel en Maasvallei heeft deze stronken aangeboden om in de terreinen van Natuurmonumenten te verwerken. Levendbarende hagedis (Ludo Goossens) We hebben dit voorstel aangenomen en zullen in bepaalde percelen in het Keversbroek de stronken verwijderen om meer structuur aan te brengen. Langs bepaalde poelen zullen een 4 tal stronken gelegd worden en ook langs bosranden. Op die manier kunnen een aantal diertjes er van profiteren zoals alpenwatersalamander, groene kikker die er hun winterslaap onder houden maar ook het winterkoninkje dat er zijn nest in kan bouwen. Juli 2010 nr 1 1
2 Pimp onze stal Ook in het Keverbroek staat een stalletje, Natuurmonumenten kon het afbreken of laten staan en het interessant maken voor insecten, klein zoogdieren, vogels en amfibieën. We hebben voor dit laatste gekozen. De graslandjes in het Keversbroek Stalletje Keversbroek (Gaby Bollen) Met het stalletjesclubje zijn we ter plekke gaan kijken en hebben we heel wat ideeën verwerkt in het stalletje. Zoals het plaatsen van een raster zodat het stalletje kan omgroeien maar ook begroeien met bramen, het maken van nieuwe dakisolatie wat muizen en insecten zal aantrekken. Het plaatsen van dakpannen waar dieren onder en tussen kunnen kruipen. Kortom in plaats van pimp my car, pimp het stalletje voor dieren. Ook bij dit werk geldt het gezegde vele handen maken licht werk. Bij deze nieuwsbrief zit ook een uitnodiging voor een werkdag op 24 juli 2010 waarbij we gaan werken aan het stalletje. Je kan je hiervoor aanmelden bij Gaby. Graslanden: structuur en biodiversiteit in het Keversbroek? Vorig jaar is door vrijwilligers Arno, Johan en Frans vastgesteld dat de structuur in de graslanden van bepaalde graslanden bedroevend laag was. Dit jaar hebben we gevraagd aan de boeren om niet meer te maaien voor het begrazen, dit levert meer structuur op. We gaan dan ook een kijkje nemen in deze graslanden en discussiëren hoe we eventueel de structuur nog kunnen verbeteren. Dit gaat door op dinsdag 20 juli en eventueel op donderdag 22 juli (indien we met een avond niet toekomen of er te weinig mensen kunnen op 20/07/2010) om 18:30 uur. Verzamelen aan de ingang van de Zandstraat te Heythuysen (coördinaten X Y ). Fietsers kunnen met Gaby vanuit Swartbroek meerijden. Graag je even aanmelden bij Gaby als je mee gaat. Waarom Natuurmonumentenvrijwilliger? Vele van jullie hebben al een vrijwilligersovereenkomst afgesloten met Natuurmonumenten. De mensen die voor 2008 officieel Natuurmonumentenvrijwilliger zijn geworden hebben ook een vrijwilligerhandleiding op papier gekregen. Er is nu voor de vrijwilligers die na 2008 NM vrijwilliger geworden zijn, een digitale vernieuwde versie beschikbaar op onze website op onderstaand adres. Ook NM vrijwilligers van voor 2008 kunnen de digitale versie natuurlijk raadplegen. Voor de vrijwilligers die twijfelen om NM vrijwilliger te worden kan je op deze site ook de voordelen vinden die je als NM vrijwilliger kan genieten. Indien je toch beslist om NM vrijwilliger te worden kan je je melden bij Gaby en zij zal dan contact met je opnemen. Website met vrijwilligersinfo: Verder hebben alle nieuwe vrijwilligers recht op een tekenverwijderkaartje in de vorm van een bankkaart. Handig om mee te nemen. Ieder die NM vrijwilliger is en dit niet in het kerstpakket heeft gekregen kan dit nog bij Gaby aanvragen. Het tekenverwijderkaartje van Natuurmonumenten ter grootte van een bankkaart (Gaby Bollen) Nationale nachtvlindernacht Op 9 juli vindt de Nationale nachtvlindernacht plaats in Weert. In de omgeving van het Weerterbos worden op verschillende plaatsen nachtvlindervallen geplaatst. Je gaat dus van erg dichtbij nachtvlinders kunnen bekijken. Verzamelen om 21:00 uur op de parkeerplaats van de Daatjesboeve in Nederweert. Meer info vind je op de poster in bijlage van de nieuwsbrief. Juli 2010 nr 1 2
3 'Buffer voor het klimaat' Het klimaat verandert. Het project GrensPark Kempen~Broek, buffer voor het klimaat anticipeert hierop. ARK Natuurontwikkeling/Habitura in Nederland en het Regionaal Landschap Kempen Maasland in België werken in dit project samen met verschillende partijen en met financiële steun van de beide provincies Limburg, de Nederlandse overheid en de Europese Unie aan ruimtelijke en natuurlijke oplossingen voor het klimaatvraagstuk. De lancering van dit project is meteen het startschot voor het Interreg IVa project Duurzaam Verbinden. Recent aangekochte gronden zullen worden ontwikkeld tot één van de eerste klimaatbuffers van Nederland. Een goede voorbereiding om de gevolgen van het veranderende klimaat op te vangen, maar ook gunstig voor een zeldzame soort als de boomkikker. In het gevarieerde gebied zal iedereen in de toekomst vrij kunnen rondstruinen. definitieve data en uren, deze worden nog rondgestuurd zodra de aanmeldingen binnen zijn. Voorstel is om bij elkaar te komen in de late namiddag dan kunnen werkende mensen wat later aansluiten, bijvoorbeeld een uur of 16u. Carpool kan geregeld worden en de verzamelplaats wordt nog doorgeven aan de deelnemers (daarom dus graag inschrijven!) Wijffelterbroek 16/07/2010 om 16u Kettingdijk 23/07/2010 om 16u Areven 30/07/2010 om 16u Kruispeel 06/08/2010 om 16u Laurabossen 13/08/2010 om 16u Tungelerwallen 03/09/2010 om 16u Stramprooierheide 10/09/2010 om 16u De Krang 08/10/2010 om 16u Weerter- en Budelerbergen 15/10/2010 om 16u Keversbroek 22/10/2010 om 16u Dit lijstje moet de volgende keer eerder gemaakt worden want Keversbroek komt behoorlijk laat aan de beurt. Deze bijeenkomsten zijn steeds in het gebied zelf. De Boomkikker (Gaby Bollen) Op vrijdag 16 juli om uur vindt in de omgeving van Altweerterheide (Weert) de feestelijke aftrap van dit project plaats. Wees getuige van deze eerste mijlpaal. Wilt u de datum voor deze bijzondere gebeurtenis, waarbij o.a. ook de gedeputeerden Ger Driessen (Nederlands Limburg) en Frank Smeets (Belgisch Limburg), aanwezig zijn, alvast in uw agenda reserveren. Leuke vondsten en ontwikkelingen De Inventarisatiegroep Tungelroyse Beek neemt dit jaar de Stramprooierheide en het Areven onder de loep wat flora betreft. In bepaalde graslanden nabij de splitsing met het Areven werd Muizenoortje, en andere schrale planten als Biggenkruid, Schapenzuring en Zand- en Ruig haarmos gevonden wat zou kunnen wijst op een ontwikkeling naar heischraal grasland, alleen de heide ontbreekt nog. Op de Buuëtjes heide (echte heide) in de Stramprooierheide is naast IJslands mos nu ook Kruipbrem gevonden. Ook werd nabij de Stramprooiergrensweg Kleine parelmoervlinder teruggevonden, meerder exemplaren. Hilde Vandael telde dit jaar al 22 Kleine ijsvogelvlinders in het Areven, een grote vooruitgang! Concreet kan dit betekenen dat gebieden die nu reeds in eigendom zijn van Natuurmonumenten en ten zuiden van de Zuid-Willemsvaart liggen met elkaar verbonden zouden kunnen worden en ook dat er een verbinding tot stand gebracht zou kunnen worden met de gebieden ten noorden van de Zuid Willemsvaart. Een mooi streven en we zijn dus erg benieuwd! Gebiedsbijeenkomsten Op de laatste vrijwilligersbijeenkomst is afgesproken dat alle vrijwilligers die betrokken zijn bij een gebied bij elkaar geroepen zouden worden per gebied. Hieronder vind je een aantal datavoorstellen per gebied. Jullie kunnen per gebied aanmelden en graag ook agendapunten naar voren brengen die voorbereiding vragen. Indien je het graag op het terrein wilt hebben over een bepaald onderwerp kan je dit als agendapunt opsturen naar Gaby. Opgelet, dit zijn nog geen Kleine ijsvogelvlinder (Hilde Vandael) Juli 2010 nr 1 3
4 Niek Louwers vond in zijn eigen tuin in Boshoven eerst een Draaihals en nu een nieuwe soort nachtvlinder voor Nederland, het diertje heeft alleen en Latijnse naam Eucosma metzneriana Foto van Eucosma metzneriana (Niek Louwers) Ton Frenken meldde dat de Koprus en de Bosdroogbloem het erg goed doen en verder uitbreiden op het geplagde stukje bij de Zandstraat in het Keversbroek. Minder goede nieuws is dat met een nauwkeurig onderzoek geen sporen meer gevonden zijn van de Knoflookpad in het Keversbroek. Ook Arno van Stipdonk vond vele rode lijstsoorten in de Krang met welluidende namen zoals Stekelpootroofvlieg, Bosbesbruintje, Kleinbloemige amsincka en deze waarnemingen kan je allemaal terugvinden op waarneming.nl Piet van Nieuwenhoven vond een tiental Kleine parelmoervlinders in de Stramprooierheide. Maar ook zijn achtertuin is de moeite waard met de Vingerhoedskruiddwergspanner, de Kornoeljespanner en de Witte hermelijnvlinder, allen nachtvlinders uiteraard. Frank Ramaekers zag in de Weerter- en Buderlerbergen na 10 jaar terug het Bont dikkopje. Johan Leurs telde op de vrijwilligersbbq van Natuurmonumenten maar liefst 8 Geelgorsen en een Watersnip, wat heeft die man goede oren zeg! Frans Smit zag op de terugweg naar huis van de BBQ een Nachtzwaluw opvliegen ter hoogte van het Vosseven. Mirriam Arts en Niek Louwers vonden na uren zoeken de rups van de Kleine ijsvogelvlinder in het Wijffelterbroek. Een soort in de verrekijker: De veenmol De veenmol is in sommige streken echt zeldzaam geworden. Dit dier vind je terug in vochtige weilanden, vooral langs rivieren. Het diertje maakt een zacht snorrend geluid dat je op een warme avond in de lente wel eens kan horen, dan zit hij voor zijn holletje te tsjirpen. Veelmollen behoren tot de krekels, al hebben ze relatief korte antennes en geen legboor. De voorpoten van de veenmol zijn helemaal aangepast aan het graven onder de grond, net zoals de mol. Het fenomeen waarbij dieren van verschillende diergroepen gelijkaardige vormen ontwikkelen om zich aan te passen aan gelijkaardige omstandigheden noemt men convergente evolutie. Veenmol (Gaby Bollen) De veenmol wordt ook wel eens aardkreeft genoemd wat verwijst naar zijn uiterlijk en onderaardse levenswijze. Kleine parelmoervlinder (Gaby Bollen) Bart Hendrikx deed nadat in 2007 deze soort ook gevonden was in de Krang de ontdekking van de Zeegroene zegge. Jac Linssen stelde vast dat de Bever ook in het noordoostelijke deel van het Keversbroek aanwezig was. Omdat de vrouwtjes geen legboor hebben kan je alleen het verschil zien tussen mannetjes en vrouwtjes in de adering van de voorvleugels. Veenmollen leven gemiddeld 2 jaar waarbij de nimfen (jongen insecten) 2 keer overwinteren als nimf. Ze houden dus een winterslaap. De moeder vertoont broedzorg, dit is een uitzondering binnen de groep van de Orthoptera. De eitjes worden gelikt om schimmelvorming tegen te gaan en eenmaal de jongen uitgekomen zijn worden ze van voedsel voorzien. Juli 2010 nr 1 4
5 Veenmol (Gaby Bollen) De veenmol is een omnivoor met een voorkeur voor levend, dierlijk voedsel. Toch betekent dit ook dat er een groot deel plantaardig voedsel gegeven wordt waardoor de veenmol geen geliefde gast is bij tuinbouwers. Door het opeten van de wortels en het loswoelen van jonge kiemplanten worden ze soms bestreden in tuinen. De veenmol kan vliegen maar zal dit niet rap doen. Ze kunnen naar het schijnt wel goed zwemmen en zelfs onder water. Meestal gebeurt verspreiding van deze soort door transport van tuinaarde met nymfen of imago s. Spreuk van de maandag Juni meer droog dan nat, vult de schuur en ook het vat Contactgegevens en aan- en afmelding Ken je nog iemand die deze nieuwsbrief ook wil ontvangen dan kan je een mailtje sturen naar onderstaand mailadres. Wil je deze nieuwsbrief niet meer ontvangen dan kan je een mailtje sturen naar onderstaand mailadres. Heb je een naam, suggesties, informatie en foto s voor deze nieuwsbrief kan je dit ook melden op onderstaand mailadres. Gaby Bollen of g.bollen@natuurmonumenten.nl Juli 2010 nr 1 5
Meer over de ooievaar. Even voorstellen. Hier wonen ze. Echte natuur. Hieraan herken je hem
Overname en dupliceren van dit materiaal is alleen toegestaan voor educatieve en niet-commerciële doeleinden en alleen als het materiaal is voorzien van een bronvermelding. Vogelbescherming Nederland,
Nadere informatieverslag van veldles in Kempen~Broek 2011 Jobien Boonman ARK Natuurontwikkeling
verslag van veldles in Kempen~Broek 2011 Jobien Boonman ARK Natuurontwikkeling Op speurtocht in het Kempen~Broek Het educatieproject Op speurtocht in het Kempen~Broek bestaat uit een powerpointpresentatie
Nadere informatieSprinkhanen en krekels
Sprinkhanen en krekels Springende herrieschoppers Er bestaan ongeveer 20.000 soorten sprinkhanen en krekels! En behalve in de koudste gebieden op aarde kun je ze overal tegenkomen. De verschillende soorten
Nadere informatieDe patrijs, klant van de akkerrand. Achtergrondinformatie bij de lesbrief voor kinderen.
De patrijs, klant van de akkerrand. Achtergrondinformatie bij de lesbrief voor kinderen. Tekeningen Ciel Broeckx, juni 2010. 1 De Europese Unie heeft in 2002 afgesproken om het verlies aan biodiversiteit
Nadere informatieVerslag veldlessen Kempen-Broek voorjaar/zomer 2014
Verslag veldlessen Kempen-Broek voorjaar/zomer 2014 Met de veldlessen in het Kempen-Broek krijgen schoolkinderen een unieke natuurbelevenis op een plek die van belang is voor natuurontwikkeling in het
Nadere informatieBijlage 2 Uitvoeringsprojecten biodiversiteit en leefgebieden. Voorbeeld 1 Leefgebieden gladde slang in De Kempen (binnen EHS)
Bijlage 2 Uitvoeringsprojecten biodiversiteit en leefgebieden Voorbeeld 1 Leefgebieden gladde slang in De Kempen (binnen EHS) Inleiding In 2006 heeft RAVON in opdracht van de Provincie Noord-Brabant het
Nadere informatieDe Patrijs, klant van berm en akkerrand.
De Patrijs, klant van berm en akkerrand. Lesbrief met kleurwedstrijd voor de groepen 5, 6 en/of 7 van de basisscholen van de gemeente Heeze-Leende. Je vult de antwoorden op de vragen in op de achterzijde
Nadere informatieHier zien jullie alweer de een uitgave van ons jeugdblad. Nieuwsgierig wat de Oele nu weer heeft te vertellen. Lees maar gauw.
Hier zien jullie alweer de een uitgave van ons jeugdblad. Nieuwsgierig wat de Oele nu weer heeft te vertellen. Lees maar gauw. De Specht Er zijn verschillende soorten spechten: de groene, de zwarte en
Nadere informatieHier zien jullie alweer de zesde uitgave van ons jeugdblad. Nieuwsgierig wat de Oele nu weer heeft te vertellen. Lees maar gauw.
Hier zien jullie alweer de zesde uitgave van ons jeugdblad. Nieuwsgierig wat de Oele nu weer heeft te vertellen. Lees maar gauw. Vlinders in de tuin Vooral op warme dagen kun je veel vlinders zien in allerlei
Nadere informatieDe Kraanvogel. Kansen voor kraanvogels in Limburg en Brabant
De Kraanvogel Kansen voor kraanvogels in Limburg en Brabant De kraanvogel komt er aan! Binnen een paar jaar zouden ze zo maar in Brabant en Limburg kunnen broeden. Stel je voor, staand aan de rand van
Nadere informatieWat weet jij over biologisch en over de bodem?
Met leuke vragen, opdrachten en experimenten voor thuis! Wat weet jij over biologisch en over de bodem? Biologisch, lekker natuurlijk! Heb je er wel eens over nagedacht dat alles wat je eet, van een plant
Nadere informatieAMFIBIEËN IN DE ACHTERHOEK DE BOOMKIKKER SAMEN WERKEN AAN EEN OPTIMAAL LANDSCHAP
AMFIBIEËN IN DE ACHTERHOEK DE BOOMKIKKER SAMEN WERKEN AAN EEN OPTIMAAL LANDSCHAP 1 2 BOOMKIKKER De Achterhoek is voor de boomkikker momenteel het belangrijkste gebied in Nederland. In de jaren 80 van de
Nadere informatieVraag 1. Waarom moet je goed voor de rupsen zorgen als je vlinders wilt hebben?
Naam: VLINDERS Vlinders zijn niet weg te denken uit onze leefomgeving. In het voorjaar kunnen we haast niet wachten tot de eerste Kleine vosjes of Citroenvlinders zich laten zien. En dan in de zomer en
Nadere informatieOpdrachten Jaar van de Bever voor groep 3,4,5 van de basisschool
Opdrachten Jaar van de Bever voor groep 3,4,5 van de basisschool 2012 is het jaar van de bever. Vroeger kwam de bever in een groot deel van Nederland voor, maar er kwamen er steeds minder. De bevers werden
Nadere informatieFlora- en faunawet. Gedragscode Bestendig beheer groenvoorziening
Flora- en faunawet De Flora- en faunawet (Ffwet) is in april 2002 in werking getreden. De wet beschermt alle in het wild levende flora en fauna in Nederland. Bij het uitvoeren van werkzaamheden moet altijd
Nadere informatieInhoud. Inleiding blz. 3. Wat is een fossiel? blz. 4. Hoe fossielen ontstaan blz. 5. Fossielen van zacht weefsel blz. 6. Zeedieren blz.
Door: Oscar Zuethoff Groep 6b - Meneer Jos & Ingrid Februari 2008 Inhoud Inleiding blz. 3 Wat is een fossiel? blz. 4 Hoe fossielen ontstaan blz. 5 Fossielen van zacht weefsel blz. 6 Zeedieren blz. 7 De
Nadere informatie7.4: Naar het Natuurwetenschappelijk museum
7.4: Naar het Natuurwetenschappelijk museum De zender de ontvanger de boodschap Kies uit: geschreven, gesproken, de brief, de telefoon, luistert, leest, de luisteraar, de lezer BOODSCHAP BOODSCHAP Ik deel
Nadere informatieDe kleine beestjesclub
Thema: mini Biologie Dieren Insecten en spinnen Moeilijkheid: * Tijdsduur: ** Juf Nelly De kleine beestjesclub Doel: Na deze opdracht weet je meer over verschillende insecten Uitleg opdracht Je luistert
Nadere informatieWist je dat?... Overwintering van vlinders. Vragen. De vlinder. De levenscyclus..
Lesbrief groep 5 6 Inhoudsopgave Wist je dat?... Vlinderwiel Stripverhaal.. Overwintering van vlinders. Vlinder mobiel Het voedsel van rupsen.. Vragen. De vlinder. De levenscyclus.. 1 Wist je dat Allerlei
Nadere informatieNaar aanleiding van de avond met de klankbordgroep is de keuze gemaakt om te zoeken naar avontuurlijk spelen / spelen in het groen in plaats van het
1 2 Naar aanleiding van de avond met de klankbordgroep is de keuze gemaakt om te zoeken naar avontuurlijk spelen / spelen in het groen in plaats van het traditionele spelen. Ook is op die avond gesproken
Nadere informatieIdeeën voor leerkrachten ter voorbereiding op de insectenwandeling door de Natuurtuin 't Loo
Ideeën voor leerkrachten ter voorbereiding op de insectenwandeling door de Natuurtuin 't Loo Om kinderen te interesseren voor kleine kriebelbeestjes is het doen van eigen waarnemingen zeer geschikt. Omdat
Nadere informatieVerslag van veldlessen in Kempen~Broek 2012 Kennismaking met een natuurlijke klimaatbuffer
Verslag van veldlessen in Kempen~Broek 2012 Kennismaking met een natuurlijke klimaatbuffer Anke Brouns en Jobien Boonman ARK Natuurontwikkeling Op speurtocht in het Kempen~Broek Het educatieproject Op
Nadere informatieBermenplan Assen. Definitief
Definitief Opdrachtgever: Opdrachtgever: Gemeente Assen Gemeente Mevrouw Assen ing. M. van Lommel Mevrouw M. Postbus van Lommel 30018 Noordersingel 940033 RA Assen 9401 JW T Assen 0592-366911 F 0592-366595
Nadere informatieKopieer dit e-boek en stuur het door naar anderen.
Lente groep 3/4 inhoud blz Lente 3 1 Langer licht 4 2 Bollen 5 3 Wakker worden 6 4 Frisse blaadjes 7 5 Kikkerdril 8 6 Op reis 9 7 In de wei 10 8 Er op uit! 11 9 Filmpjes 12 Werkblad winter 13 Schrijf je
Nadere informatieLessuggesties voor groep 3 & 4
Lessuggesties voor groep 3 & 4 1 Inhoud pakket - Achtergrondinformatie vindt u op: www.rotterdam.nl/downloadslesmateriaal - Leskaarten met lessuggesties groep 3 & 4 - Materialen van het pakket: Leskaart
Nadere informatieLimburgs Landschap. natuurboekje van
Limburgs Landschap natuurboekje van winter 2014 Hoi! Veel dieren houden winterslaap. Kikkers, egels, vleermuizen, salamanders Een vos niet. Voor meneer en mevrouw vos zijn de wintermaanden druk druk druk.
Nadere informatieWERKBLAD OPDRACHTEN. Locatie: De Drie Linden Giersbergen 8 Drunen. 2008 Nationaal Park De Loonse en Drunense Duinen
Dassenwerk WERKBLAD OPDRACHTEN Locatie: De Drie Linden Giersbergen 8 Drunen 2008 Nationaal Park De Loonse en Drunense Duinen 1. Waar ben je? Je gaat een onderzoek doen in een klein gebied van Nationaal
Nadere informatieBever. Laatste bever in Nederland. Over de bever
Bever Laatste bever in Nederland Om te beginnen vertel ik jullie een verhaal over de laatste bever in Nederland! We gaan een eind in de geschiedenis terug, naar het jaar 1825. Een visser voer op de IJssel
Nadere informatieInformatieles Vleermuizen
Informatieles Vleermuizen De les is bedoeld voor groep 5 t/m 8 van het primair onderwijs en leerjaar 1 en 2 van het voortgezet onderwijs. Er komen verschillende facetten over het leven van de vleermuis
Nadere informatieOpdrachtkaarten Lente
Zandspoor Opdrachtkaarten Lente Zandspoor Opdrachtkaarten Lente Je onderzoekt straks in het duingebied allerlei dingen die met zand te maken hebben. De materialen die daarvoor nodig zijn, zitten in de
Nadere informatieIntroductieles. Vogels in de klas. groep 5/6. Handleiding leerkracht. Inhoud in het kort. Kerndoelen. Lesdoelen
Handleiding leerkracht Vogels in de klas Introductieles Inhoud in het kort Voor de groepen 5-6 bieden we, naast verbale activiteiten, een werkblad aan waarmee de leerlingen aan de slag gaan. In deze les
Nadere informatieDe Wiershoeck-Kinderwerktuin, dinsdag 21 augustus 2018
De Wiershoeck-Kinderwerktuin, dinsdag 21 augustus 2018 Beste natuurliefhebber/-ster, Het was een prima dag. In de loop van de dag werd het warmer, een beetje benauwd zelfs en wat mij betreft had er iets
Nadere informatienatuurboekje van zomer 2015
natuurboekje van zomer 2015 HOI! EIND VAN DE ZOMER tot in oktober bramen tijd! De bramen zijn rijp en je kunt plukken. Een braam gaat van groen naar rood naar zwartblauw. Zwartblauwe bramen zijn rijp.
Nadere informatieVIER MODELLEN. Bouwstenen. Een meer uitgebreide beschrijving van de bouwstenen en informatie over het beheer vindt u in de bijlage.
2 VIER MODELLEN In dit hoofdstuk beschrijven we vier verschillende inrichtingsmodellen: Kleinschalig landschap, Moeraszone, Nat kralensnoer en Droog kralensnoer. In extra informatiepagina s geven we aan
Nadere informatieOntdekkingstocht duin, bos en strand
Ontdekkingstocht duin, bos en strand Opdracht 1 Het noorden van de kaart Start deze ontdekkingstocht op de parkeerplaats van Ecomare. Om te weten of je goed loopt, is het belangrijk dat je de kaart goed
Nadere informatieAgenda. Belgisch en Nederlands Limburg wensbeeld Weert en Cranendonck Overleg met belanghebbende Provincie Limburg Conclusies Vervolg
Westtangent Weert Agenda Belgisch en Nederlands Limburg wensbeeld Weert en Cranendonck Overleg met belanghebbende Provincie Limburg Conclusies Vervolg Belgisch en Nederland Limburg wensbeeld Doel De economische
Nadere informatieKaartenset gewervelde dieren
Kaartenset gewervelde dieren Deze set met plaatjes is het tweede en laatste deel van de kaartjes met gewervelde- en ongewervelde dieren op. Ieder kaartje bevat een afbeelding van het dier in kwestie, met
Nadere informatieHeidebeheer en fauna. Verslag veldwerkplaats Droog Zandlandschap Strabrechtse Heide, 4 juni 2009
Heidebeheer en fauna Verslag veldwerkplaats Droog Zandlandschap Strabrechtse Heide, 4 juni 2009 Inleiders: Jap Smits (Staatsbosbeheer) en prof. dr. Henk Siepel (Alterra-WUR) De Strabrechtse Heide is een
Nadere informatieWinterslaap. groep 5/6
Winterslaap groep 5/6 inhoud blz. Inleiding 3 1. Wat is een winterslaap? 4 2. Lage hartslag 5 3. Lage temperatuur 6 4. Winterrust 7 5. Winterslapers 8 Werkblad winterslaap 15 Schrijf je eigen e-boek 16
Nadere informatieProvincie Zeeland. Zeeuwse bermen steeds bonter
Provincie Zeeland Zeeuwse bermen steeds bonter Een ecologisch beheerde berm ziet er aantrekkelijk uit. Vooral wandelaars en fietsers genieten daarvan. Het is u vast wel eens opgevallen in het voorjaar
Nadere informatieActiviteiten o.l.v. Gidsenbureau
Activiteiten o.l.v. Gidsenbureau in Limburg 1 Inhoudstafel I. Habitats: de 5 Stars van Limburg Uniek! RivierPark MaasVallei met een Stilsloep! II. Fauna III. Wildcraft & Oriëntatie IV. Kunstenaarshoek
Nadere informatieL I EDBIJLAGE. Liedbijlage Insecten
Liedbijlage Insecten L I EDBIJLAGE Samenstelling Chrystal Cochius Illustraties Elsbeth Cochius, grafisch kunstenaar en winnares van de HeArtpool grafiekprijs Overijssel 2005 I N SECTEN Zonder insecten
Nadere informatieVlinders. Tijdstip: op een mooie zonnige dag in mei, juni of juli
KB8 Tijdsinvestering: 45 minuten 1/2 3/4 5/6 7/8 lente zomer herfst winter Vlinders. Tijdstip: op een mooie zonnige dag in mei, juni of juli 1. Inleiding Vlinders in alle kleuren en maten spreken de mensen
Nadere informatieLees je wijzer met de ooievaar! Tekstbegrip oefenen met de vogels van Beleef de Lente
Lees je wijzer met de ooievaar! Tekstbegrip oefenen met de vogels van Beleef de Lente Groep Dit werkblad is geschikt voor kinderen uit de groepen 7 en 8. Introductie en instructie voor de leerkracht Middels
Nadere informatieWaterlanders : op weg met Sam de salamander. Poelenproject Herzele ter uitbreiding van de amfibieënpopulatie met als kernsoort de kamsalamander.
Waterlanders : op weg met Sam de salamander Poelenproject Herzele ter uitbreiding van de amfibieënpopulatie met als kernsoort de kamsalamander. 1 De kamsalamander... Hallo, Ik ben Sam, de salamander met
Nadere informatieTOP NATUUUR IN BEERZE
TOP NATUUUR IN BEERZE ROUTE 4,3 km 20 17 We zijn trots dat we acht gebieden beheren die zijn aangewezen als Natura2000. Gebieden die bij de top van de Europese natuur horen. Op deze route ontdek je Beerze.
Nadere informatieONTRAFEL MET JE KLAS DE VELE GEHEIMEN VAN DE NATUUR! EDUCATIEVE PROJECTEN BASISONDERWIJS
ONTRAFEL MET JE KLAS DE VELE GEHEIMEN VAN DE NATUUR! EDUCATIEVE PROJECTEN BASISONDERWIJS OP STAP MET TRUISJE DE BOSMUIS VERNIEUWD! EXPLORER De kleuters leren de leefwereld van een bosmuis kennen: uiterlijke
Nadere informatieONTRAFEL MET JE KLAS DE VELE GEHEIMEN VAN DE NATUUR! EDUCATIEVE PROJECTEN SECUNDAIR ONDERWIJS
ONTRAFEL MET JE KLAS DE VELE GEHEIMEN VAN DE NATUUR! EDUCATIEVE PROJECTEN SECUNDAIR ONDERWIJS EEN BOS, MEER DAN BOMEN ALLEEN VERNIEUWD! De leerlingen vergelijken twee bostypes die opmerkelijke verschillen
Nadere informatieAan de kinderen en de ouders van de kinderen van de jeugdnatuurgroep De Biesboschonderzoekers
Nieuws brief Aan de kinderen en de ouders van de kinderen van de De Biesboschonderzoekers De laatste paar maanden hebben we weer interessante activiteiten ondernomen. Hiervan eerst weer wat korte verslagen.
Nadere informatieNieuwsbrief Roofvogelwerkgroep Fruitstreek. Februari 2014
Nieuwsbrief Roofvogelwerkgroep Fruitstreek Februari 2014 Het is begonnen. Misschien iets vroeger dan anders, maar de laatste zonnige dagen levert al baltsgedrag op van buizerds. Het is dan ook deze soort
Nadere informatieKLARA DE KIKKER. OPDRACHT: Sommige kikkers kunnen tot 20 keer hun eigen lichaamslengte springen. Hoe ver kan jij springen?
Edo van Uchelen KLARA DE KIKKER Kikkers zijn amfibieën, net als padden en salamanders. Ze leven zowel op het land als in het water. In poelen en beken leggen ze eitjes. Reigers en andere dieren eten graag
Nadere informatieWinterslaap. Met filmpjes, werkblad en puzzels. groep 5/6. uitgave januari 2013
uitgave januari 2013 Winterslaap Met filmpjes, werkblad en puzzels groep 5/6 inhoud blz. Inleiding 3 1. Wat is een winterslaap? 4 2. Lage hartslag 5 3. Lage temperatuur 6 4. Winterrust 7 5. Winterslapers
Nadere informatieinhoud blz. Inleiding 1. Twee hoofdsoorten 2. Echo 3. Huid en vleugels 4. Jonge vleermuizen 5. Vleermuizen in Nederland
Vleermuizen inhoud blz. Inleiding 3 1. Twee hoofdsoorten 4 2. Echo 6 3. Huid en vleugels 7 4. Jonge vleermuizen 8 5. Vleermuizen in Nederland 9 6. Andere soorten vleermuizen 11 7. Vleermuisweetjes 13 8.
Nadere informatieDe Wiershoeck- Kinderwerktuin, dinsdag 18 februari 2014. Beste natuurliefhebber/- ster,
De Wiershoeck- Kinderwerktuin, dinsdag 18 februari 2014 Beste natuurliefhebber/- ster, Het was afgelopen dinsdag beslist niet koud, de wind was ook niet echt hinderlijk, maar de zon liet helaas verstek
Nadere informatieRivierenhof. Ontdekkingstocht voor gezinnen
Rivierenhof Ontdekkingstocht voor gezinnen t pech s e d e i k k a j T e lente ontdekt d INLEIDING TJAKKIE LENTE Tjakkie de specht voor gezinnen is een ontdekkingstocht met een bewegwijzerde route doorheen
Nadere informatieNieuwsbrief. Onze website
Nieuwsbrief Onze website Mei 2014 IN DIT NUMMER: Website 1 Data sportdagen en schoolreisje Bloesem op de Olmenhorst 1/2 De natuurclub gaat weer van start Sportservice Haarlemmermeer Olympia s kids tour
Nadere informatie3 hectare groot veenweide gebied, Amsterdam Westerpark st. Hart voor de Natuur
3 hectare groot veenweide gebied, Amsterdam Westerpark st. Hart voor de Natuur Activiteiten en bereik 2011: Vrije bezoekers: 23.119 NME activiteiten: 1046 Avonturenclubs: 1474 Speciale doelgroepen 20 Openbare
Nadere informatieBeestige Buren. Voorbereiding in de klas
Beestige Buren Voorbereiding in de klas Inhoud 1. Inleiding 2. Klauw, de grauwe klauwier 2.1 Een brief van Klauw 2.2 Paspoort van Klauw 3. De zomer- en winterburen van Klauw 3.1 Voorbereiding 3.2 Uitleg
Nadere informatieGidsenbureau www.gidsenbureau.eu - Mobile : 0498 04 30 68
Habitats de 5 Stars van Limburg RivierPark Maasvallei Grootschalige positieve gevolgen van het ecologisch herstel van de Maas Nieuwe wilde natuur, beheer met wilde paarden,... In een woord, de Belgische
Nadere informatieMonitoring op natuurboerenerven. Uitleg over de systematiek van het monitoren
Monitoring op natuurboerenerven Uitleg over de systematiek van het monitoren Inleiding Boerenzwaluwen op het erf, korenbloemen in de akkers, fladderende citroenvlinders tussen de schuren. Al dat pracht
Nadere informatieBodyprotectors. Beestjes in het bos STAL T REELAER NIEUWSBRIEF. Interessante informatie: In dit nummer: Teken 1. Ruiter en paard van de maand!
STAL T REELAER NIEUWSBRIEF Interessante informatie: De nieuwe cross hindernissen zijn inmiddels in gebruik genomen. Op 17 april is het lente concours. Nog niets te doen in de mei vakantie? Kijk op pagina
Nadere informatieBiodiversiteits heg. www.enand-design.com. 2007 De Biodiversiteits heg is een auteursrechtelijk beschermd werk van Jacqueline Couwenberg 06-52088979
Biodiversiteits heg 2007 De Biodiversiteits heg is een auteursrechtelijk beschermd werk van Jacqueline Couwenberg 06-52088979 www.enand-design.com Voor vogels zijn er plekken gemaakt waarin ze kunnen nestelen,
Nadere informatieLente. groep 3, 4 en 5
Lente groep 3, 4 en 5 Inhoud Lente 3 1. Langer licht 4 2. Bollen 5 3. Wakker worden 6 4. Frisse blaadjes 7 5. Kikkerdril 8 6. Op reis 9 7. In de wei 10 8. Er op uit! 11 9. Filmpjes 12 Werkblad lente 14
Nadere informatieHoofdstuk 1: Veldkenmerken en voorkomen 3. Hoofdstuk 2: Voedsel en vijanden 4. Hoofdstuk 3: Voortplanting en verwanten 6
Inhoudsopgave Inhoudsopgave 1 Literatuurlijst 1 Inleiding 2 Hoofdstuk 1: Veldkenmerken en voorkomen 3 Hoofdstuk 2: Voedsel en vijanden 4 Hoofdstuk 3: Voortplanting en verwanten 6 Hoofdstuk 4: Verzorging
Nadere informatieBSO De Dolfijn De Orka s
Zomervakantie SD Week 28 Maandag 6 juli 2015 Dinsdag 7 juli 2015 Woensdag 8 juli 2015 Donderdag 9 juli 2015 Vrijdag 10 juli 2015 Het is eindelijk zomervakantie! Tijd om de BBQ weer uit de schuur te halen.
Nadere informatieONTRAFEL MET JE KLAS DE VELE GEHEIMEN VAN DE NATUUR! EDUCATIEVE PROJECTEN SECUNDAIR ONDERWIJS
ONTRAFEL MET JE KLAS DE VELE GEHEIMEN VAN DE NATUUR! EDUCATIEVE PROJECTEN SECUNDAIR ONDERWIJS EEN BOS, MEER DAN BOMEN ALLEEN VERNIEUWD! De leerlingen vergelijken twee bostypes die opmerkelijke verschillen
Nadere informatieOntwikkeling en beheer van natuurgraslanden in Utrecht: Kruiden- en faunarijk grasland
Provincie Utrecht, afdeling FLO, team NEL, 5 februari 2015 is het basis-natuurgrasland. Het kan overal voorkomen op alle grondsoorten en bij alle grondwaterstanden, maar ziet er dan wel steeds anders uit.
Nadere informatieDe Wiershoeck-Kinderwerktuin, dinsdag 8 augustus Beste natuurliefhebber/-ster,
De Wiershoeck-Kinderwerktuin, dinsdag 8 augustus 2017 Beste natuurliefhebber/-ster, Dit keer fietste ik met gemengde gevoelens richting De Wiershoeck. Het was bewolkt, dat was niet erg, maar in de loop
Nadere informatieIndeling lezing. Herstel van leefgebieden voor de gladde slang. Ringslang. Gladde slang. Adder
Indeling lezing Herstel van leefgebieden voor de gladde slang De gladde slang; uiterlijk, verspreiding en habitat Beheer Monitoring Jeroen van Delft Bladel, 13 september 2013 2/31 Ringslang Slanke bruine
Nadere informatieVoorbereiding post 5. Groep 1-2
Voorbereiding post 5 Opzij opzij opzij Groep 1-2 Welkom bij IVN Valkenswaard Dit is de Powerpointserie als voorbereiding op post 5: Opzij opzij opzij, voor groep 1 en 2. Inhoud: Algemeen Verhaal (poppenkast
Nadere informatieLESPAKKET ECOLOGIE. Naam. Dierenrijk is onderdeel van
LESPAKKET ECOLOGIE VMBO Naam Docent Klas LEKKER BEESTEN TUSSEN DE DIEREN Dierenrijk is onderdeel van WELKOM IN DIERENRIJK SPOREN Om ervoor te zorgen dat je een leuke en leerzame excursie hebt, volgen hier
Nadere informatieRegenwormen Tijdstip: in september, oktober en november, na een regenbui.
KB2 Tijdsinvestering: 45 minuten Regenwormen Tijdstip: in september, oktober en november, na een regenbui. 1. Inleiding Een mol eet per jaar wel 50 kg wormen. Dat is veel, maar als je bedenkt dat in je
Nadere informatieDe Wiershoeck-Kinderwerktuin, dinsdag 16 mei Beste natuurliefhebber/-ster,
De Wiershoeck-Kinderwerktuin, dinsdag 16 mei 2017 Beste natuurliefhebber/-ster, Het was een zomerse dag met vrij veel zon en weinig wind. Dat laatste vind ik prettig, maar wat betreft de temperatuur ben
Nadere informatieNieuwsbrief 15 20-05-2016
Nieuwsbrief 15 20-05-2016 Communie Komende zondag doen de kinderen van groep 4 hun Eerste Heilige Communie. Wij hopen op goed weer en wensen hen allemaal een onvergetelijke dag toe! Schoolfotograaf Het
Nadere informatieAMFIBIEËN IN DE ACHTERHOEK DE KAMSALAMANDER SAMEN WERKEN AAN EEN OPTIMAAL LANDSCHAP
AMFIBIEËN IN DE ACHTERHOEK DE KAMSALAMANDER SAMEN WERKEN AAN EEN OPTIMAAL LANDSCHAP 1 2 KAMSALAMANDER De Achterhoek is één van de gebieden met de ruimste verspreiding van de kamsalamander in Nederland.
Nadere informatieSPREEKBEURT WITLIPBOOMKIKKER
SPREEKBEURT WITLIPBOOMKIKKER l a n d e l i j k i n f o r m a t i e c e n t r u m g e z e l s c h a p s d i e r e n AMFIBIEËN OVER HOUDEN VAN HUISDIEREN WE HEBBEN DE BELANGRIJKSTE INFORMATIE OVER DE WITLIPBOOMKIKKER
Nadere informatieBESTUIVERS IN HET LANDSCHAP
BESTUIVERS IN HET LANDSCHAP INTRODUCTIE Biodiversiteit: Biodiversiteit of biologische diversiteit is een graad van verscheidenheid aan levensvormen binnen een gegeven ecosysteem, bioom of een gehele planeet.
Nadere informatieSPREEKBEURT BIDSPRINKHAAN
SPREEKBEURT BIDSPRINKHAAN l a n d e l i j k i n f o r m a t i e c e n t r u m g e z e l s c h a p s d i e r e n ONGEWERVELDEN OVER HOUDEN VAN HUISDIEREN WE HEBBEN DE BELANGRIJKSTE INFORMATIE OVER DE BIDSPRINKHAAN
Nadere informatieDASSENWERK. werkbladen opdrachten Nationaal Park De Loonse en Drunense Duinen. Locatie De Drie Linden Giersbergen 8 Drunen
DASSENWERK werkbladen opdrachten Locatie De Drie Linden Giersbergen 8 Drunen 2012 Nationaal Park De Loonse en Drunense Duinen 1. Waar ben je? Je onderzoekt vandaag een klein gebied van Nationaal Park De
Nadere informatieLesbrief Bodemdiertjes favoriete voedsel
Lesbrief Bodemdiertjes favoriete voedsel Doelgroep: Groep 4 t/m 8 Leerstofgebied: Wereldoriëntatie Werkvorm: Groepjes Duur: ± 30 minuten Doel van de opdracht: Leerlingen leren wat het favoriete voedsel
Nadere informatieNatuurpunt Antwerpen Stad - Nieuwsbrief 2 - Cursus Natuurgids, Gemeenteraadsverkiezingen, activiteiten 1 bericht
Guy Voets Natuurpunt Antwerpen Stad - Nieuwsbrief 2 - Cursus Natuurgids, Gemeenteraadsverkiezingen, activiteiten 1 bericht Natuurpunt Antwerpen Stad
Nadere informatieTHEMA LENTE Auditieve oefeningen
THEMA LENTE Auditieve oefeningen Auditieve synthese Lettergrepen samenvoegen tot een woord Tulp Gras Wei Letters samenvoegen tot een woord Kalfje Krokus Lente Narcis Zaaien Veulen Groeien Paashaas je Poesje
Nadere informatie4-7 jaar Scharrelavontuur. 4-7 jaar Scharrelavontuur. Sterke geuren. Aardegeuren. Pluk een blaadje van een plantje.
Sterke geuren Pluk een blaadje van een plantje. Wrijf erover met je vingers, en verkreukel het blaadje een beetje. Ruik nu eens. Laat elkaar je blaadje ruiken. Waar ruikt het naar? Aardegeuren Ga op de
Nadere informatieEen. hoort erbij! Over dieren uit een ei. groepen 3-5
Een hoort erbij! Over dieren uit een ei groepen 3-5 1. Een ei hoort erbij Veel dieren leggen eieren: vogels en vissen. Maar ook insecten leggen kleine eitjes. Uit dat eitje komt een klein diertje. Dat
Nadere informatieVoorbereiding post 2. Hap, ik heb je! Groep 4-5-6
Voorbereiding post 2 Hap, ik heb je! Groep 4-5-6 Welkom bij IVN Valkenswaard-Waalre Dit is de digitale voorbereiding op post 2: Hap, ik heb je! voor groep 4, 5 en 6. Inhoud: Algemeen Verhaal Spel Werkvel
Nadere informatie2. Maak met de 4 buizen een vierkant op de grond. Dit is het zoekraam.
Opdracht 1. Gebruik je ogen goed. In het bos kun je van alles ontdekken! Komen er onder de bomen verschillende soorten insecten en of bodemdiertjes voor? Het beste bos 1. Materiaal tas 1: zoekraam, 1 schepje,
Nadere informatieNATUURONTWIKKELINGSPROJECT STAPSTEEN T ZWANENBROEKJE. Nieuwsbrief nummer 13 juni 2011
NATUURONTWIKKELINGSPROJECT STAPSTEEN T ZWANENBROEKJE Natuurgebied t Zwanenbroekje Ecologische verbindingen in de Ooijpolder Stapsteen t Zwanenbroekje is een particulier initiatief, ongeveer vijftien jaar
Nadere informatieWiedenweetjes. De Wieden WAARNEMINGEN. [Trek de aandacht van uw lezer
[Trek de aandacht van uw lezer Wiedenweetjes met een veelzeggend citaat uit het document of gebruik deze ruimte om een belangrijk punt te benadrukken. De Wieden november 2015 Samenstelling door Regina
Nadere informatieStaatsbosbeheer de Meierij Haanwijk 4a 5271 VG St. Michielsgestel T 073-55 13 036 www.staatsbosbeheer.nl. De Geelders in het Groene Woud
Staatsbosbeheer de Meierij Haanwijk 4a 5271 VG St. Michielsgestel T 073-55 13 036 www.staatsbosbeheer.nl De Geelders in het Groene Woud De Geelders in het Groene Woud Niet voor niets is de Geelders een
Nadere informatieWaterbericht van Anita, november december 2017 (deel 2) Deltacongres: Een gezonde bodem zorgt voor meer opbrengst.
Waterbericht van Anita, november december 2017 (deel 2) Deltacongres: Een gezonde bodem zorgt voor meer opbrengst. Symposium Biodiversiteit en Leefgebieden Noord-Brabant: Sinds een paar jaar organiseert
Nadere informatieHET DIERENVRIENDJESPAD LESPROGRAMMA VOOR GROEP 1,2 EN 3 BASISONDERWIJS. Bijlagen
HET DIERENVRIENDJESPAD LESPROGRAMMA VOOR GROEP 1,2 EN 3 BASISONDERWIJS Bijlagen BIJLAGE 1 Omdat ik niet zo van de regen houd, verschuil ik me in mijn hol of onder een boom, zegt de konijn. ga tegen de
Nadere informatieActiviteiten o.l.v. Gidsenbureau
Activiteiten o.l.v. Gidsenbureau vanuit Woutershof in Kempen Broek In Kempen Broek leeft de enige hertpopulatie van Vlaanderen. 1 Inhoudstafel I. Habitats: de 5 Stars van Limburg II. Fauna III. Wildcraft
Nadere informatieIntroductieles. Vogels in de klas. groep 7/8. Leerkracht. Inhoud in het kort. Kerndoelen. Lesdoelen
Leerkracht Introductieles Inhoud in het kort Voor de groepen 7-8 bieden we, naast verbale activiteiten, een werkblad aan waarmee de leerlingen aan de slag gaan. In deze les activeren de leerlingen hun
Nadere informatieNME-leerroute Kleine inwoners van de stad 8
NME-leerroute Kleine inwoners van de stad 8 Groep 1 Tilburg, BS Jeanne d Arc Verhaal voor de kinderen Tijdens deze wandeling ontdekken we meer over de bijen, kleine maar belangrijke inwoners van de stad.
Nadere informatieDocentenhandleiding Onderzoek Leefomgeving
Docentenhandleiding Onderzoek Leefomgeving Doelgroep: Groep 6,7 en 8 Leerstofgebied: Natuur en techniek Werkvorm: Buiten in groepjes van 3 leerlingen Duur: 45 minuten buiten + 30 minuten nabespreken in
Nadere informatieMet vogels op trektocht
Met vogels op trektocht Leerdagboek van:... Een (on)bekend geluid Wat voor geluid hoor je? Waar komt het geluid vandaan? Dit wil ik opschrijven over de vogel: Denk aan vragen als: Hoe ziet de vogel eruit?
Nadere informatieinhoud 1. Kom jij uit een ei? 2. Dieren uit een ei. 3. Vogels 4. Vissen 5. Insecten 6. Spinnen 7. Reptielen 8. Kikkers en padden 9.
Het ei inhoud. Kom jij uit een ei? 3. Dieren uit een ei. 5 3. Vogels 7 4. Vissen 8 5. Insecten 0 6. Spinnen 3 7. Reptielen 4 8. Kikkers en padden 5 9. Filmpje 6 Pluskaarten 7 Bronnen en foto s 9 Colofon
Nadere informatieSuchmann. Natuur, hoofdstuk Lente en natuurverschijnselen
Suchmann Natuur, hoofdstuk Lente en natuurverschijnselen Wanneer: Dinsdagmiddag 6-13-20 & 27 april De kinderen worden in groepjes verdeeld van 3 of 4 kinderen. Ieder groepje krijgt een onderwerp toebedeeld
Nadere informatieSoortenlijst Flora faunawet. Bestendig beheer gemeentelijke groenvoorziening
Soortenlijst Flora faunawet Bestendig beheer gemeentelijke groenvoorziening 25 beschermde soorten zie soortenlijst t.b.v. F&F wet pag. 2: Deze 25 herkennen tijdens het examen. pag 3 t/m 7: Één of enkele
Nadere informatie