DIE VERGLEICHENDE ONTOGENIE DER HIRNHÄUTE

Transcriptie

1 DIE VERGLEICHENDE ONTOGENIE DER HIRNHÄUTE MIT BESONDERER BERÜCKSICHTIGUNG DER LAGE DER NEUROKRANIELLEN VENEN CHR. VAN GELDEREN

2 DIE VERGLEICHENDE ONTOGENIE DER HIRNHÄUTE MIT BESONDERER BERÜCKSICHTIGUNG DER LAGE DER NEUROKRANIELLEN VENEN ACADEMISCH PROEFSCHRLFT TER VERKRIJGING V AN DEN GRAAD V AN DOCTOR IN DE GENEES KUNDE AAN DE UNIVERSITEIT V AN AMSTERDAM, OP GEZAG V AN DEN RECTOR MAGNIFICUS DR. P. RUITINGA, HOOGLEERAAR IN DE FACULTEIT DER GENEESKUNDE, IN HET OPENHAAR T l < ~ VERDEDIGEN OP DONDERDAG 25 FEBRUARI 1926 DES NAMIDDAOS TE 4'/2 UUR DOOH CHRISrriAAN V AN GEBORICN Tß AMSTERDAM G E L D E R I 1 ~ N SPRINGER-VERLAG BERLIN HEIDELBERG GMBH 1926

3 ISBN ISBN (ebook) DOI /

4 Beste Ouders! Door Uw sobere, zelfopofferende levenswijze opende U voor mij de mogelijkheid der universitaire studie. Daarvoor en voor de wijze waarop U mij de studie toestond, ben ik U tot bijzonderen dank verplicht.. Den daadwerkelijken steun, dien ik van U mocht ondervinden, niet alleen bij het persklaar maken van dit proefschrift, zal ik nooit vergeten. Ook daarvoor dank ik U, al weet ik, dat U, voor wat U geen opoffering vindt, eigenlijk geen dank begeert. Van degenen, aan wie ik mijn opleiding verder dank, kan ik slechts enkelen hier in het bijzonder gedenken. Zeergeleerde Coelingh, op Uw uitnemende school werd de grondslag voor mijn latere studie gelegd. Professor Woerdeman, onder Uw Ieiding en met Uw steun valbracht ik mijn eerste wankele schrede op het pad der wetenschap. Professor Bolk, hooggeachte Promotor, onder Uw leiding waagde ik mij voor het eerst op het pad der wetenschappelijke anatomie. Later bleef U mij tot wetenschappelijken arbeid in Uw laboratorium in staat stellen; U bewerkte voor mij een zoodanige stoffelijke verbetering, dat het mij mogelijk werd voorloopig nog in de anatomie en embryologie werkzaam te blijven. Ten slotte stelde U de gelegenheid tot zelfstandig onderwijs geven voor mij open. Voor dat alles en voor Uw belangstelling in mijn werk ben ik U zeer dankbaar. Ten slotte een woord van dank aan allen, die mij op eenigerlei wijze bij het verzamelen van materiaal behulpzaam zijn geweest; het zijn de Heeren Professoren en Doctoren Ariens Kappers, Bowman (Aberdeen), f Braus (Würzburg), Brinkmann (Bergen), f Dendy (Londen), Kallius (Heidelberg), mn Kampen, de r.ange, Redeke, Sarasin (Basel), Schultze (Wiirzburg), Sluiter, Spernann (Freiburg), van Wijhe. Mocht een en ander (de dubbele Titel, het slothoofdstuk) den lezer bevreemden, dan vindt het zijn verklaring in het feit, dat dit Proefschrift in denzehden vorm verschijnt in Zeitschr. f. d. ges. Anatomie, Abt. I, Zeitschr. f. Anatomie und Entwicklungsgeschichte, als vierde, vrijwel op zichzelf staand, gedeelte van een monographische bewerking der "Morphologie der Sinus durae Matris".

5 Einleitung (S. 2). Acrania (S. 7). CycloBtomi (S. 7). Pisces: Elasmobrancki: Selachii (S. 9). Holocephali (S. 11). Teleostomi: Ganoidei (8. 13). Teleostei (S. 14). Dipnoi (S. 18). Vergleichendes über die Fische (S. 19). Ampkibia: Gymnophiona (S. 20). Urodela. (S. 21). Anura (S. 24). Vergleichendes über die Amphibien (S. 28). Reptilia: Rhynchocephalia (S. 29). Squamata: Sauria (S. 29). Ophidia (8. 34). Chelonia (S. 35). Crocodilia. (S. 39). Vergleichendes über die Reptilien (S. 42). Aves (S. 43). Mammalia: Monodelpkia (S. 51). (Non-Primates): Insectivora (S. 51). Rodentia (S. 55). Chiroptera (S. 57). Dermaptera (S. 59). Edentata (S. 59). Carnivora (S. 60). Hyracoidea (S. 61 ). Ungulata (S. 62). Ceta.cea usw. (S. 65). (Primates): Prosimiae (S. 66). Simiae (S. 68). Homo (S. 69). Vergleichendes über diemonodelphia (S. 74). Inhalt. Mammalia:Aplacentalia (S. 76). Monotremata (S. 76). Marsupialia (S. 77). Vergleichendes über die Säugetiere (S. 80). V ergleichendes über nahe verwandte Wirbeltierlclassen (S. 81). Vergleichendes über Cyclostomen, Fische und Amphibien (S. 81). Amphibien und Reptilien (S. 85). Reptilien und Vögel (S. 90). Vögel und Säugetiere (S. 94). V ergleichendes usw. über sämtliche Wirbeltierklassen (S. 99). Trigeminofacialiskammer und Cavum epiptericum (S. 99). Hypophyse und Hirnhäute (S. 107). Phylogenetische Entwicklung der Meningen und Venen bzw. Sinus (S. 110). Para.llelismus ontogenetischer und phylogenetischer Entwicklung (S 115). Spinale und cerebrale Meningen; die Meningen im Grenzgebiet (S. 117). Die Meningenentwicklung beim D e. ~ m o c r a n i um usw. (S. 120). Die orbitalen Analoga der Hirnhäute (S. 126). Ontogenetische und deskriptiv-anatomische Nomenklatur (S. 128). Über die abzulehnende Sterzische Lehre (S. 130). Die Fakta der M eningenentwichung der Wirbeltiere ( S. 136). Zusammenfassung des Ganzen (S. 143). Literaturverzeichnis (8. 146).