Catalogus. De Bolster

Transcriptie

1 2012 Catalogus 1

2 All the flowers of all the tomorrows are in the seeds of today. 1. Inleiding 2. Groenten Blad en Stengelgewas Koolgewassen 17 Peulvruchten 20 2

3 Inhoudsopgave Vruchtgewassen Bloemen Eenjarig 53 Wortel- en Knolgewassen Bloemen Meerjarig Kruiden Algemene teelttips Kiemgroenten Zaaikalender & Bolster schema Groenbemesters Contactinformatie 96 3

4 Inleiding Beste tuinders, tuiniers en sympathisanten, Met deze catalogus willen we ons zelf, als Bolster team, en ons assortiment zaden graag aan jullie voorstellen. Misschien stelt u zich wel eens de vraag: Wat schuilt er eigenlijk achter de Bolster? In ieder geval is het geen bedrijf dat zomaar wat zaden in zakjes stopt. Integendeel, we zijn een dynamisch jong bedrijf, sociaal en actief op diverse fronten. Eentje met een hart en een ziel, op mensenmaat. Een organisatie die hoge eisen stelt aan zichzelf, hoge doelen durft te stellen en daarvoor alle beschikbare capaciteiten in de strijd gooit, zoals: creativiteit, een gedisciplineerde werkhouding, de almaar groeiende ervaring en expertise, passie voor ons vak én het nodige lef. Lef om open en extravert te zijn, risico s te nemen door nieuwe terreinen te verkennen en van investeringen niet terug te deinzen. Lef ook om zo nodig op de bres te springen voor een principe waar we achter staan. En zo heeft de Bolster - net als de mens - zijn eigen karakter en ontwikkelingsfases, dromen en strubbelingen en gelukkig ook een steeds uitbreidend sociaal netwerk. Als Bolster team, zijn we blij dat we zoveel vrienden en sympathisanten hebben, die samen met ons een groene toekomst zien. En die hier heel actief aan meewerken door hun eigen biologische groentes en kruiden te telen of mooie bloementuinen aan te leggen en zo een weelde creëren die een geschenk is voor al wat leeft. En we hopen dat jullie dat ook dit jaar weer met veel vreugde en genot mogen doen! Boven Foto: Tim en Hessel, versterken het Bolster team in het weekend. Rechter Foto: Vlnr: Patrick, Frank, Elly, Bart zijn de eigenaren van de Bolster Linker Foto: Met een team van 14 vaste krachten en evenveel weekenden vakantiewerkers produceren we meer dan 350 verschillende soorten biodynamische en biologische zaden van groenten, kruiden en bloemen. Rij boven vlnr: Bart, Tommy, Margreet, Patrick, Annemarie, Elly, Marco, William, Hessel en Jasper. Rij onder vlnr: Linda, Loes, Monique, Saskia en Bertille. 4

5 Inleiding De ligging van de Bolster, aan de rand van de Veluwse bossen en heidevelden, is voor een biologisch bedrijf natuurlijk ideaal. Het is hier dat Bart en Elly Vosselman zich vanaf de tachtiger jaren tot 2002 op hun tuinbouwbedrijf de Immenhof, het ouderlijk bedrijf van Bart, toelegden op de productie van biologische groentes en bloemen. Nog velen in de streek herinneren zich de heerlijke groentes en prachtige boeketten uit die tijd! Na vele jaren noeste arbeid op het land waren ze wel toe aan wat nieuws en legde Bart zich toe op de stiel waar hij voor opgeleid is: de plantenveredeling. En wanneer in 2004 de Bolster, toen nog gevestigd te Kielwindeweer, voor overname beschikbaar kwam, hebben ze zich aan deze etappe gewaagd. Tezamen met hun oudste zoon Frank, en Patrick, die al sinds zijn vijftiende jaar op de Immenhof werkte. Tussen 2005 en 2007 werd de zaadproductie in gang gezet en de overname voorbereid. En zo is de Bolster vanaf 2007 in Epe gevestigd! Sindsdien kent het bedrijf een gestadige groei. Naast de eigen teelten te Epe, van 6 ha, wordt een groot gedeelte van de productie uitbesteed. Enkele tientallen Nederlandse, Franse, Italiaanse en ook Deense boeren telen zaden voor de Bolster. Behalve het aantal producerende boeren kon zo ook het aantal werknemers, het assortiment én het aantal eigen rassen uitbreiden. De groei van de Bolster dijt mee op de golf van de evenzo gestaag groeiende biologische sector en natuur- en groep milieubewuste tuiniers en consumenten. Die groei gaat onvermijdelijk, in een constructieve symbiose, samen op. Om de uitbreiding op te vangen werd in 2010 een nieuw bedrijfspand gebouwd en werden verbeterde zaadschoningsmachines aangeschaft. Dit om efficiënter en professioneler te kunnen werken. Daarnaast werd het team veredelaars uitgebreid, zodat meer kan ingezet worden op de ontwikkeling van nieuwe rassen. Biologisch-dynamische zaadproductie De Bolster is één van de weinige bedrijven in Nederland dat biologische zaden van eigen productie aanbiedt en het enige dat biodynamische zaden teelt. Zaad vermeerderd op eigen bedrijf heeft het Demeter-keurmerk. Zaden vermeerderd op een ander biologisch bedrijf (wel biologisch maar niet biodynamisch) krijgen alleen het EKO-keurmerk. Skal is de certificerende instantie die controles en inspecties uitvoert. Meer informatie over de eisen van de certificering kunt u vinden op of Vanzelfsprekend zijn al onze zaden GMO-vrij. Oude rassen In ons assortiment zitten verschillende oude rassen en vergeten groenten. Oude rassen hebben vaak bijzondere kwaliteiten op het gebied van smaak of esthetische waardes als vorm, kleur en geur. Vorig jaar hebben we ons tomatenassortiment uitgebreid met een aantal oude rassen, ook wel heirloom-rassen genoemd. Sommige van onze rassen staan op de Oranje Lijst een verzameling van rassen die al voor 1940 geteeld werden. De lijst wordt uitgegeven door het Centrum Genetische Bronnen en de Oerakker. Als u hierin geïnteresseerd bent, kunt u de lijst online inkijken op: Nieuwe rassen Naast de zaadvermeerdering - en dat is in de bio zadenwereld erg zeldzaam - ontwikkelen we ook nieuwe rassen aangepast aan de condities van de moderne biologische landbouw. Sinds 2010 doen we dat met een team van 3 veredelaars. De beste biologische rassen dienen robuust, groeikrachtig, zoveel mogelijk ziekteresistent, productief, mooi, makkelijk 5

6 Inleiding oogst- en verwerkbaar te zijn, en het liefst ook nog zeer smakelijk! Voor een nieuw ras gelanceerd kan worden, gaat soms wel tot 10 jaar voorbij. Die lange ontwikkelingsduur heeft zowel te maken met de lange wensenlijst, alsook met de strenge eisen t.a.v. raszuiverheid. Bij de Bolster gebruiken we de klassieke veredelingstechnieken van observatie, kruising en selectie. Tot nog toe heeft Bart al vier rassen op de markt weten te brengen: de tuinboon Eleonora, de rucola cultivar Esmee en de pompoenen Solor en Fictor. Deze nieuwe rassen zijn ook beschikbaar voor de particulier. Het veredelingswerk wordt gefinancierd door de eigen zadenverkoop alsook door subsidies vanuit onder meer stichting Zaadgoed ( Holland Select Vanaf dit jaar doen we de biologische vermeerdering en verkoop van een aantal rassen van Holland Select. We zijn erg blij met deze samenwerking. Holland Select is een familiebedrijf uit Andijk (Noord-Holland) dat bonenrassen ontwikkelt en produceert voor de professionele markt. Daarmee hebben we ons assortiment peulvruchten flink kunnen uitbreiden. Het betreft in totaal 7 rassen, in de catalogus aangegeven met Holland Select. Wat bieden wij aan? Zowel tuiniers, tuinders, tuinverenigingen als winkeliers kunnen bij ons terecht voor klein- of grootverpakkingen en ook klantspecifieke verpakkingen. Hoe te bestellen? Op de nieuwe website zijn zowel bestellingen in kleinverpakkingen als in grootverpakkingen gemakkelijk en snel door te geven. Neemt u een kijkje op Als u afgelopen jaar een bestelling via de website geplaatst heeft, hoeft u dit jaar niet opnieuw een account aan te maken. U kunt met uw adres en klantnummer inloggen. Bent u het klantnummer vergeten dan is dit geen probleem. U klikt op de knop login en dan op wachtwoord vergeten (rechts bovenin op het scherm). Hier kunt u het adres invullen. Daarna ontvangt u automatisch het klantnummer via de . Heeft u nog niet eerder via de website besteld dan werkt dit als volgt: 1. Vul uw gegevens in bij registreer en klik op registreer. 2. U ontvangt een waarin u de gegevens kunt controleren. In deze staat tevens het klantnummer waarmee u kunt inloggen. 3. In het vervolg kunt u bestellen door bij login uw adres en klantnummer in te vullen. 4. Nadat u heeft ingelogd komt er te staan welkom. Nu kunt u producten toevoegen door op het winkelmandje dat bij de producten vermeld staat te klikken. De totale lijst kunt u bekijken door op het mandje te klikken. 5. Wanneer de bestelling compleet is, klikt u bij het mandje op plaats order. De bestelling wordt dan naar ons verstuurd. 6. Daarna kan u via Multisafepay de betaling afhandelen. 7. U ontvangt per een bevestiging van de bestelling. Bestellen via Bestellijsten: Bij deze catalogus is een bestellijst toegevoegd. Deze kunt u invullen en retourneren naar het volgende adres: De Bolster Oude Oenerweg PL Epe Vergeet niet om uw adresgegevens bovenaan de lijst in te vullen. 6

7 Inleiding Snelle levering Een vast team van enthousiaste en gemotiveerde medewerkers probeert elke bestelling binnen enkele werkdagen af te handelen. Alleen in piekperiodes (februari, maart) kan het iets langer duren. Bij orders beneden de 20,- wordt 4,- voor verzend- en administratiekosten in rekening gebracht. Bij orders boven de 20,- binnen Nederland worden geen extra kosten in rekening gebracht. Voor bestellingen buiten Nederland worden de verzendkosten wel doorberekend. Zaden in Grootverpakkingen Zaden in grootverpakking kunnen zowel via de website, als via of fax besteld worden. De zaden zijn verpakt in de standaard verpakkingshoeveelheden, die op de prijslijst staan vermeld. Voor winkeliers en tuinverenigingen Voor de verkoop van onze zaden hebben we displays beschikbaar, zodat de zaden mooi gepresenteerd kunnen worden in winkels of tuincentra. Tuinverenigingen met een gezamenlijke bestelling voor de leden kunnen korting krijgen. We adviseren u graag over de opties en het te verkopen assortiment. Neemt u hierover contact met ons op. Klantspecifieke verpakkingen De bolster levert aan verschillende bedrijven zaden die verpakt zijn in klantspecifieke verpakkingen. Deze zaden worden verkocht door winkelketens of gebruikt voor promotionele doeleinden. Dit is mogelijk bij een afname van minimaal 1000 stuks per soort. Voor verdere vragen en/of een offerte kunt u contact met ons opnemen. Prijzen 2012 Omwille van verhoogde productie- en loonkosten, zien we ons dit jaar genoodzaakt de prijzen voor de kleinverpakkingen iets te laten stijgen. De laatste prijsstijging die we moesten doorvoeren was in We proberen de prijzen uiteraard zoveel mogelijk stabiel te houden. Vorig jaar stonden de prijzen op de prijslijst excl. btw vermeld. Dit jaar hebben wij er voor gekozen om de prijzen incl. btw op de prijslijst te vermelden. Wilt u ons bezoeken? Als u graag een kijkje neemt in de wereld van de veredeling en zaadvermeerdering, bent u van harte welkom op onze Open Dag, op zaterdag 14 juli Er is dan heel wat te zien op onze kleurrijke velden! Wij horen graag van u en wensen u veel lees- en natuurlijk tuinplezier! Warme groene groeten, Het Bolster Team 7

8 Groenten 2 Blad- Stengelgewassen De meeste bladgewassen houden van een vrij rijke, vochtige en goed doorlatende bodem. Maar het blijft een kwestie van balans en gezond tuiniersverstand. Doseer de mest of het compost goed. Te weinig stikstof vertraagt de groei, geeft gele blaadjes en zorgt voor vroegtijdige bloei. Te veel stikstof zorgt dan weer voor een te hoog nitraatgehalte in het blad, kan een bittere smaak veroorzaken en een waterig gewas geven (dat een laag droge stof gehalte heeft). Koolgewassen Groeien als kool is een uitdrukking die de meeste mensen wel kennen. Toch is het telen van kool een vak apart. Op kleigrond lukt het meestal prima. Op zandgrond of andere lichtere grondsoorten is het groeien als kool niet altijd vanzelfsprekend. Voldoende bemesting is in ieder geval belangrijk. Daarnaast kan knolvoet de oorzaak zijn van een mindere groei. Of knolvoet in het spel is, valt te zien aan de sterk opgezwollen wortels. In verband met knolvoet altijd een ruime vruchtwisseling toepassen. Wat kalk toedienen in het plantgat van de kolen heeft ook een positief effect, maar lost niet alle problemen op. Peulvruchten (Capucijners, doperwten, peulen en bonen) Verse peultjes, doperwten en capucijners zijn dé smaakmakers van de groentetuin. Problemen met ziekten en plagen zijn er nauwelijks en dat maakt het des te aantrekkelijk om deze gewassen zelf te telen. Men kan volstaan met weinig mest. Er zijn twee hoofdgroepen te onderscheiden: kort met een lengte tot ca. 70 cm (stam) en lange typen (rijstypen). De stamsoorten kunnen in principe zonder ondersteuning geteeld worden, maar een teelt langs (kort) gaas of met rijshout heeft ook hier voordelen: doorplukken is aanzienlijk gemakkelijker en er liggen geen peulen op de grond. De rijstypen moeten in ieder geval langs gaas geteeld worden. Bij de teelt langs gaas kan aan beide zijden van het gaas een rij gezaaid worden. Een gebruikelijke rijafstand bij stamtypen is 50 cm, in de rij zaaien op 3 à 5 cm. In verband met muizen en vogels voldoende diep zaaien (3 à 4 cm). Voor alle capucijners, erwten en peulen geldt dat een vroege uitzaai (maart/ april) de beste resultaten oplevert; zaaien in mei en later geeft onvoldoende peulzetting en problemen met meeldauw. Soorten die nieuw zijn in het assortiment voor 2012 staan in de catalogus aangegeven met Selecties van de Bolster (eigen rassen) zijn aangeduid met het Bolster logo. De soorten/rassen van Holland Select krijgen ook een aparte aanduiding:

9 Blad- en stengelgewassen Andijvie Cichorium endivia Een klassieker in de Nederlandse keuken is wel: andijviestamppot! Zo makkelijk als het te bereiden is, is het om dit groene lof te telen. Er kan feitelijk maar weinig misgaan. Wel moet u er rekening mee houden dat uitzaai in het voorjaar vroegtijdige schieters kan opleveren. De meeste andijvie wordt gezaaid in de periode half juni tot eind juli. Zo kan men tot diep in de herfst genieten van dit gewas. Nauwer planten dan 30 x 35 cm geeft geen hogere opbrengst en het risico van smet is groter. Andijvie Nummer Vijf Verreweg het meest geteelde type. Breedbladig met goed gevuld hart en zachte smaak. Andijvie Krulandijvie Wallone 1020 Fraai uiterlijk vanwege het fijne, ingesneden en sterk gekrulde blad. Uitstekend te gebruiken voor rauwkost en garnering, maar ook prima geschikt voor stamppot en stoven. Bladmosterd Brassica juncea var. rugosa Bladmosterd wordt veelal in een jong stadium, als mini-groente, gegeten, maar kan ook prima als volwassen plant gebruikt worden. Mosterd wordt geteeld voor de olie in de zaden, als specerij, medicinale plant en groente. In de Himalaya regio van India wordt bladmosterd al meer dan 5000 jaar geteeld en gegeten. Ook in vele landen vormt bladmosterd onderdeel van het dagelijks maal en wordt er net zo als spinazie of andere bladgroenten bereid. Het blad heeft een aangenaam pittige smaak. Bladmosterd is goed winterhard en wordt in de late zomer gezaaid om in de herfst en winter gegeten te worden. In de voorzomer gezaaid schieten de planten makkelijk door, maar geeft dan mooie eetbare, gele bloemen. Bladmosterd Golden frills 1032 Heel fijn ingesneden blaadjes en frisgroen van kleur. Deze kunnen van maart tot oktober gezaaid worden en van april tot november geoogst. Ze hebben graag een zonnige standplaats. Bladmosterd Purple frills 1035 Heeft geheel dezelfde groeiwijze als de Golden Frills, maar heeft een dieppaarse kleur. 9 9

10 Blad- en stengelgewassen Groenlof Zuckerhut 1360 Groenlof is een typische groente voor de herfst en vroege winter, want kan enige vorst verdragen. De langwerpige kroppen kan men net als andijvie gebruiken zowel rauw als gekookt. Groeit op elke grond, een lichte bemesting is al voldoende. Bij voorkeur rechtstreeks (ter plekke) zaaien, de beste zaaitijd is eind juni tot half juli. Een goede plantafstand is 30 x 15 cm. Bij invallende vorst het gewas onder glas overplanten, daarbij het slechte buitenblad verwijderen. 1 pakje voor ongeveer 5 m². Groenselderij Tall Utah 1370 Geurige groente, waarvan de stengels en het jonge blad worden gegeten. Rijk aan voedingsstoffen. Selderij is een lichtkiemer, en mag dus niet te diep gezaaid worden. Bovendien verloopt de kieming traag, en kan tot wel 3 weken duren. Groenselderij heeft duidelijk meer groeikracht dan bleekselderij. Selderij vraagt een krachtige humeuze grond. Onder glas zaaien, tweede helft april in een bakje en verspenen op 10 cm of in potjes. Eind mei, begin juni uitplanten op 35 x 35 cm. De stengels zijn volgroeid aan het eind van de zomer. Kan niet veel vorst verdragen, dus in de herfst tijdig beschermen. 1 pakje voor ongeveer 350 planten. Kardoen 1380 Een heel oude, meerjarige groente uit het Middellandse Zeegebied, waarvan de gebleekte bladribben gekookt gegeten worden. Daartoe kan men de plant voor de bloei ongeveer 3 weken met een jutezak omwikkelen. De meeste kardoen wordt echter geteeld vanwege de zeer fraaie, artisjokachtige bloemen. Als men op tijd zaait bloeit kardoen al in het eerste jaar. Het gewas kan vrij veel vorst verdragen. Dus alleen bij strenge vorst afdekken. Zaaien onder glas in de loop van april of rechtstreeks eind mei. Plantafstand 80 x 60 cm. 1 pakje voor ongeveer 4 m². Paksoi Taisai 1570 Taisai is een snelgroeiend bladgewas uit Oost-Azië met grijsgroene bladeren in een los rozet. Opvallend zijn de brede witte bladstelen en de witte bladnerven. Vanwege snel doorschieten is het niet verstandig om Taisai al zeer vroeg in het voorjaar te zaaien. Op tijd oogsten komt de smaak ten goede. Mochten bij er bij de oogst al wat bloemknoppen zichtbaar zijn, dan is dat feitelijk geen enkel probleem. Dit gewas niet telen als u problemen hebt met knolvoet in de bodem. Dun rechtstreeks zaaien op een rijafstand van 30 cm en later uitdunnen op 25 cm. Prei 1690 Dit type heeft minder last van slijtageverschijnselen in de late herfst/winter en kan vrij veel vorst verdragen. Uitplanten in juni/juli op 40 x 15 cm. Eventueel tegen de winter bij elkaar zetten en bij strenge vorst afdekken. 1 zakje: 2 g, goed voor ca. 15 m2. 10

11 Blad- en stengelgewassen Raapsteel Brassica rapa subsp. campestris Gelukkig worden nog steeds veel mensen blij zodra er de eerste raapsteeltjes zijn. Het is een typische voorjaarsgroente. In de zomer gaan ze makkelijk schieten, maar in de herfst niet meer. Al vanaf eind januari kan in de koude kas gezaaid worden en vanaf half maart of in augustus tot begin september in de volle grond. Te weinig bemesting kan geel blad opleveren, maar wat geler blad betekent niet ongeschikt voor consumptie. Het blad en de steeltjes kunnen in een stamppot verwerkt worden of rauw in salade gegeten worden. Raapsteel Mizuna 1725 Fijne Japanse bladkool, losse krop met honderden geveerde bladeren, lichtgroen met een lichte nerf. Kan enkele graden vorst verdragen. Rijafstand: ca. 25 cm. De inhoud van het zakje is goed voor 5 m². Oogst: na 6 weken, op 10 à 15 cm hoogte. Raapsteel Namenia 1720 Namenia is een smakelijk ras met ietwat grove, malse bladeren en een korte groeiduur. Rucolasla Zaaien kan best op rijtjes - afstand cm - vanaf begin mei tot ver in de herfst. Eenmaal per 3 à 4 weken in kleine porties uitzaaien geeft een goede oogstspreiding. Vroeg uitzaaien (maart en april) wordt afgeraden in verband met vroegtijdig schieten. Bij een late uitzaai onder glas (oktober) kan men gedurende een heel lange periode in de winter van dit gewas genieten, risico van vorstschade is klein. Rucolasla Rucola Esmee 1760 Het blad van dit ras van de Bolster is mooi ingesneden en duidelijk minder grof. De smaak is pittig nootachtig, maar niet bitter. Oogst: vanaf ca. vier weken na het zaaien de jonge bladeren vlak boven de grond afsnijden of met wortel en al optrekken. Rucolasla Rucola selvatica (wilde rucola) 1765 Om een goed resultaat te bereiken met de teelt van Rucola selvatica is het belangrijk om een mooi homogeen zaaibed aan te leggen met niet teveel grote kluiten. Wilde rucola kiemt wat trager; een bodemtemperatuur van ca. 20 graden is wenselijk. De bladeren kunnen gedurende een lange periode, vanaf ongeveer 8 weken na het zaaien, geoogst worden. Bloemen regelmatig verwijderen. Bij directe zaai heeft men ongeveer 10 gram per 100 m² nodig. 11

12 Blad- en stengelgewassen Slasoorten Lactuca sativa Wij kunnen u een breed assortiment aan slatypen leveren. Alle slarassen zijn goed te telen. Sla heeft een korte groeiduur (6 à 8 weken) en het is dan ook belangrijk om de planten in een jong stadium te verspenen/verplanten. Sla is vooral lekker wanneer u niet te veel bemest. Wanneer u elke week sla wilt eten, moet er wel regelmatig gezaaid/geplant worden. De eerste zaai onder glas kan al in februari plaatsvinden, in de vollegrond vanaf half maart, tot begin augustus. Een gebruikelijke plantafstand is 30 x 30 cm. Door een gedeelte van de sla wat dichter bij elkaar te zetten en vroeger te oogsten, kunt u volstaan met 1 zaaisel per 3 à 4 weken. Voor alle slasoorten geldt dat de hoeveelheid zaad per zakje voldoende is voor ca. 20 m². Bindsla Little leprechaun 1780 Dit ras ziet er zeer fraai uit en levert weinig teeltproblemen op. Vormt een losse krop van vrij hoog opstaande paarsachtige bladeren. Voor vers gebruik en later ook gestoofd. Onder glas zaaien in februari/maart, voor buiten uitplanten begin april. Vanaf april tot eind juni kan op zaaibed of dun rechtstreeks gezaaid worden. Bataviasla Blonde de Paris 1840 Mooie sla met knapperig blad, een tussentype van gewone kropsla en ijsbergsla. Is gemakkelijker te telen dan ijsbergsla. Eikenbladsla De red salad bowl en salad bowl zijn snelle groeiers maar traagschietend en hebben dus een lange oogsttijd. Ze zijn in een vroeg stadium na ongeveer 30 dagen - ook geschikt als pluksla (babyleaf). Inhoud: voor 20 m². Vanwege het planttype (weinig kroppend) kunnen natuurlijke vijanden zoals sluipwespen en lieveheersbeestjes de bladluizen beter te lijf gaan. Eikenbladsla Red salad bowl 1835 Prachtig roodbladige licht gekrulde eikenbladsla. Zacht blad met een zoete smaak, mooie opfleuring van salades. Hoe kouder het wordt, hoe roder de bladeren zijn. Eikenbladsla Salad Bowl 1833 Groene licht gekrulde eikenbladsla. Zacht blad met een zoete smaak. 12

13 Blad- en stengelgewassen Pluksla Zaaien: half maart tot juni, onder glas kan dat al vanaf eind februari. Ruim zaaien of planten (30 x 30cm) kan prima; de bladeren zijn in dit geval wat groter en steviger dan bij dichter zaaien. Regelmatig plukken is van belang voor de malsheid van de bladeren en bevordert de doorgroei. Uiteindelijk gaan de planten schieten en wordt het tijd voor een nieuw zaaisel. Pluksla Blackseeded Simpson 1830 Een snelgroeiend type zonder kropvorming; de bladeren zijn geelgroen en hebben een mooie, iets gebobbelde bladstructuur. De plant heeft de vorm als van een kegel en na afsnijden/plukken ontwikkelen zich nieuwe bladeren in het hart van de plant. Pluksla Catalogna 1832 Erg smakelijke, stevige, donkergroene sla met lange ingesneden bladeren. Wordt ook wel hertshoornbladsla genoemd. Is vroeg en schiet niet snel door (schotvast). Weinig gevoelig voor ziekten of aantastingen. IJsbergsla Het telen van ijsbergsla is wat meer risicovol, maar dat kan ook juist een uitdaging zijn. IJsbergsla is gemiddeld wat zoeter en heeft een dik blad dat lang krokant blijft. De groeiduur is 2 weken langer dan andere sla types. Zaaien: maart-juli, oogst: juni-okt, afstand in de rij: cm. IJsbergsla Saladin 1850 Maakt middelgrote tot grote kroppen. Is weinig schotgevoelig. Minder geschikt voor een herfstteelt. IJsbergsla Grazer Krauthäuptel De ijsbergsla variëteit Grazer Krauthäuptel 2 is een traditioneel Oostenrijkse variëteit uit de regio rond de stad Graz. De planten hebben helgroene, knapperige bladeren met een dunne rode rand. Maakt middelgrote tot grote koppen. Is schotvast en minder gevoelig voor valse meeldauw (Bremia). 13

14 Blad- en stengelgewassen Kropsla Suzan 1800 Een stevige bladstructuur met een zware krop, vooral geschikt voor de zomer. Kropsla Twellose Gele 1790 Een snelgroeiend type, ook al is het kouder weer. De kroppen zijn mals en geelgroen (een echte botersla van vroeger). Typisch geschikt voor een vroege teelt. Kropsla Wonder der Vier Jaargetijden 1820 De naam van dit ras zegt eigenlijk al veel. Een zeer betrouwbaar ras voor voorjaar, zomer en herfst. Een mooie kropvorm, weinig smetgevoelig, lekker mals en de paarsrode kleur van de buitenste bladdelen geeft een extra fleur aan uw tuin en siert uw bord. Kropsla Zwart Duits 1810 De naam zwart heeft betrekking op de zaadkleur. Een groene malse kropsla voor voorjaar en zomer. Krulsla De beste plantafstand is 35 x 35cm. Oogstklaar 2-3 maanden na het zaaien. Vanwege het planttype (weinig kroppend) kunnen natuurlijke vijanden zoals sluipwespen en lieveheersbeestjes bladluizen beter te lijf gaan. Krulsla Lollo rossa 1837 Snelgroeiende rood bruine krulsla met een open bladrozet met sterk ingesneden bladeren. Zeer decoratief en zacht blad. 14

15 Blad- en stengelgewassen Krulsla Lollo Bionda 1836 Heeft een open bladrozet met sterk ingesneden malse bladeren. Het blad is heldergroen en ziet er aantrekkelijk uit. Snijbiet Beta vulgaris var. cicla Gemakkelijk te telen bladgroente op alle grondsoorten. Zaaien van begin april tot half juli op een rijafstand van 30 cm; ca. 15 zaden per strekkende meter gebruiken. Dit gewas kan meerdere malen gesneden worden, tot ver in de herfst. 1 pakje is voldoende voor ongeveer 4 m². Snijbiet Donkergroene Gladde Witribbige Fors planttype met brede witte bladstelen en groen blad. Vooral geschikt voor stoven en roerbakken. Iets te grof voor salades, tenzij u wat dichter zaait. Snijbiet Groene Gewone 1890 Veel groen blad en dunne bladstelen. Voor alle doeleinden te gebruiken. Snijbiet Rhubarb Chard 1910 Rode snijbiet met lange bladstelen en iets gekroesd blad. Qua smaak is snijbiet voor menigeen niet de truffel van de groentetuin, maar het fraaie uiterlijk van Rhubarb Chard compenseert heel veel. 15

16 Blad- en stengelgewassen Spinazie Spinacia oleracea Vooral als men vroeg in het voorjaar spinazie wil zaaien, is het belangrijk dat er voldoende stikstof in de bodem beschikbaar is. Spinazie is weinig vorstgevoelig, afdekken is niet nodig. De hoeveelheid zaad per pakje is voldoende voor 4 m². Scherpzadige rassen zijn snelle groeiers, maar schieten ook snel door en worden voor de vroegste teelt gebruikt. Voor de latere teelten worden de trager doorschietende rondzadige rassen geteeld. Vanaf december en januari kan onder glas gezaaid worden, voor een oogst vanaf eind februari tot april. Zomeren herfstteelten worden van april tot half september in de volle grond gezaaid en geoogst vanaf eind mei tot oktober. In september kan nog een winterteelt gezaaid worden. Spinazie Nieuw-Zeelandse spinazie 1610 De naamgeving is in dit geval zeer verwarrend. Nieuw-Zeelandse spinazie behoort tot de familie van Posteleinachtigen (Portulacaceae) en ziet er ook totaal anders uit als de gewone spinazie. De planten van Nieuw-Zeelandse spinazie hebben veel meer groeikracht, niet in de hoogte maar zijdelings, de stengels kruipen als het ware over de grond. De blaadjes en stengeltoppen kunnen regelmatig geplukt worden. De bereidingswijze (gestoofd) is gelijk als bij spinazie. Omdat de planten vorstgevoelig zijn en de zaden alleen bij hogere temperaturen kiemen, kan het best in april in een bakje onder glas worden gezaaid. De kieming is traag (ca. 3 weken). Een ruime plantafstand (minimaal 60 cm) is gewenst. Ter plaatse zaaien in mei kan ook, mits het warm genoeg is. 1 pakje is voldoende voor 10m². Spinazie Nores type Noorman 1930 Rondzadig, groeit en schiet duidelijk trager dan Vroeg Reuzenblad, kan ook na begin april gezaaid worden (latere teelten). Spinazie Vroeg Reuzenblad 1920 Scherpzadig, een snelle groeier, speciaal geschikt voor een vroege teelt. Zaaien vanaf januari onder glas en vanaf half februari tot begin april in de volle grond. Daarna moet men, in verband met vroegtijdig schieten, gebruik maken van het ras Nores. Vanaf begin augustus kan men wel weer gebruik maken van Vroeg Reuzenblad. Oogsten kan na 4 tot 6 weken. Tuinkers Cressida 1980 De jonge blaadjes zijn smakelijk en gezond. Kiemt en groeit snel, dus met regelmatige tussenpozen zaaien (buiten vanaf begin maart). Kan ook het gehele jaar door, binnenshuis in bakjes op de vensterbank groeien. 16

17 Blad- en stengelgewassen Tuinmelde Artiplex hortensis Een winterharde eenjarige bladgroente, die net zoals spinazie, zowel vers als gestoofd gegeten kan worden. Groeit op elke grond en vraagt niet veel bemesting. Kan zowel koud als warm gezaaid worden, van maart tot augustus en geoogst van april tot september. Om steeds jong blad te kunnen oogsten moet vaker achtereen worden gezaaid. Is gevoelig voor schot (in juli). Na schieten zijn de blaadjes nog eetbaar (stengels zijn dan te vezelig). Zaaien op rijen 30 cm van elkaar. 1 pakje is voldoende voor ongeveer 5 m². Tuinmelde Lichtgroene Tuinmelde 1990 Levert weinig teeltproblemen op. Vormt een losse krop van vrij hoog opstaande frisgroene bladeren. Tuinmelde Rode Tuinmelde 2000 Deze rode variëteit heeft veel sierwaarde. Levert weinig teeltproblemen op. Vormt een losse krop van vrij hoog opstaande paarsachtige bladeren. Veldsla Valerianella locusta Veldsla is typisch een gewas voor de late herfst en winter. De plantjes zijn weinig kwetsbaar en kunnen veel vorst verdragen. Stelt weinig eisen aan de grond. Omdat de zaaiperiode (augustus/september) gunstig valt, kan men met veldsla de vrijgekomen stukjes grond goed benutten. Zaaien in oktober is te laat, tenzij men beschikt over een kas/platte bak. Een nauwe rijafstand van 10 cm is mogelijk, maar een ruimere afstand is plezieriger i.v.m. schoffelen. Veldsla Grote Noordhollandse 1870 Dit is een relatief snelgroeiend en productief type met nogal lange bladeren. De bladkleur is wat lichter. Grofzadig. 1 pakje voor 7 m². Veldsla Vit 1880 Een echt professioneel ras met donker en kort blad in een kenmerkende rozetvorm. De zaden zijn aanmerkelijk kleiner en de groei is trager in vergelijking met de Grote Noordhollandse. 1 pakje voor 7 m². 17

18 Blad- en stengelgewassen Winterpostelein 2030 Bladgroente voor gebruik als salade, in rauwkost of stamppot in herfst en winter. Nooit problemen met ziekten en plagen! Winterhard, alleen bij kale vorst wordt de kleur van het blad minder mooi en is afdekken gewenst. Geen bemesting nodig. Zaaien in augustus. Als de bodemtemperatuur nog te hoog is, komt de kieming veel trager op gang. Dus niet te snel denken dat het niet goed komt. De zaden zijn klein, door de zaden te mengen met fijn zand is het gemakkelijker om voldoende ruim te zaaien. Indien gebruik gemaakt wordt van een zaaimachine is mengen met suiker een goede methode. Een rijafstand van 20 à 25 cm hanteren. In de rij niet te dicht zaaien! 1 pakje voor 6 m². Zomerpostelein 2040 Een zeer snelgroeiende zomergroente met een heldergroene bladkleur. Menging met zand vergemakkelijkt de uitzaai (fijne zaden). Alleen zaaien bij voldoende warmte en zeker niet voor half mei. Ca. 3 weken na zaaien kan al geoogst worden. 1 pakje voor 2 m². 18

19 Koolgewassen Brassica oleracea var. Botrytis Bloemkool Alpha 1440 Voor de vroegste oogst zaaien eind september-begin oktober, onder glas overwinteren en half maart uitplanten op 60 x 50 cm, onder glas of buiten. Deze teelt geeft de minste kans op aantastingen van koolvlieg of rupsen. De oogst is in juni. Er kan ook gezaaid worden in jan. - febr. onder glas, dan buiten uitplanten half april op 70 x 50 cm, de oogst hiervan is eind juni - juli. 1 pakje voor ongeveer 30 m². Brassica oleracea var. Laciniata Boerenkool Westlandse Winter 1450 Het telen van boerenkool levert weinig problemen op. Kan s winters op het veld blijven staan en wordt zoeter van smaak als het heeft gevroren. Zaaien in meijuni op zaaibed en na ca. 6 weken overplanten op 65 x 50 cm. 1 pakje is voldoende voor ongeveer 30 m². Brassica oleracea var. Cymosa Broccoli Groene Calabrese 1460 Nauw verwant aan bloemkool. Zowel de hoofdscheut als de zijscheuten kunnen gegeten worden. Voor een goede uitgroei van de scheuten moet voldoende mest/compost gegeven worden en bij het verplanten alleen jonge planten gebruiken. Een vroege teelt is mogelijk door voor te zaaien onder glas (maart). Een opkweek in de vollegrond kan vanaf half april. Uitplanten na 4 tot 5 weken op een afstand van minimaal 45 x 45 cm. De scheuten worden normaliter geoogst vlak voordat de eerste gele bloemetjes zichtbaar worden, maar iets later oogsten is ook geen probleem. 1 pakje is voldoende voor ongeveer 20 m². Brassica pekinensis Chinese kool Granaat 1470 Dit ras produceert forse lange groene kroppen. Chinese kool kan niet erg veel vorst verdragen en is schietgevoelig. Voorzaaien en vervolgens uitplanten kan alleen bij zeer jonge planten, tenzij men gebruik maakt van potten. Ter plaatse dun uitzaaien, van half juli tot begin augustus, is de beste methode. Een rijafstand van 40 cm aanhouden en in de rij uitdunnen op 30 cm. Vroeger uitzaaien geeft een groter risico van schieters. De oogst valt in oktober, november. 1 pakje is voldoende voor ongeveer 8 m². Koolrabi Brassica oleracea var. gongylodes Koolrabi is een snelgroeiend gewas met een heerlijke smaak, ook prima als rauwkost. Verplanten moet altijd in een jong stadium geschieden. Omdat koolrabi weinig gevoelig is voor doorschieten kan al vrij vroeg gezaaid worden. Voorzaaien onder glas vanaf half februari, buiten zaaien vanaf half maart tot half juli. Uitplanten op 30 x 30 cm. Koolrabi Delikatess Blauw 1480 Fraaie blauwpaarse knollen, met wit vruchtvlees. 19

20 Koolgewassen Koolrabi Delikatess Witte 1490 Lichtgroene knol. Koolrabi Superschmelz 1500 Deze koolrabi moet wat ruimer geplant worden. De knollen kan men door laten groeien tot wel 2 kg of meer, zonder houtig te worden. Rode kool Langedijker Bewaar Middelgrote hoogronde kool. Buiten zaaien op zaaibed tot uiterlijk eind april en na ongeveer 6 weken overplanten op 70 x 60 cm. Tegen de winter op een koele, vorstvrije plaats bewaren, bijvoorbeeld met de wortels eraan in een bak met zand of ophangen in de kelder, buitenblad verwijderen. Onder plat glas kan ook, maar dan wel goed luchten en bij vorst afdekken. Zonodig slecht blad afpellen. 1 pakje voor ongeveer 30 m². Savooie kool Brassica oleracea var. sabauda Savooie kool kan enige vorst verdragen en kan daarom vrij lang op de tuin blijven staan. Buiten voorzaaien (eind april-mei) en na ca. 6 weken uitplanten op 60 x 50 cm. 1 pakje voor ongeveer 30 m². Savooie kool Bloemendaalse Gele 1530 Deze unieke kool moet behouden blijven voor het nageslacht, dus veel telen! Slobberkool is de oude bijnaam. Mocht slobberen niet passen bij uw eetcultuur, dan gewoon korter koken. Heerlijk en zacht van smaak. De groengele, later goudgeel, licht gekroesde kool kan een plaatje voor uw tuin zijn. De vorm varieert van spits tot meer bolvormig. Deze kool verdraagt lichte tot zelfs matige vorst. Savooie kool Westlandse Putjes 1520 Donkergroene, gekroesde kool, waarvan de bovenste bladeren niet helemaal gesloten zijn. Kan een lange tijd geoogst worden, vanaf het einde van de zomer tot in de winter. Verdraagt lichte vorst. 20

21 Koolgewassen Witte kool Brassica oleracea var. alba De teelt is volledig vergelijkbaar met rode kool (zie aldaar). 1 pakje voor ongeveer 30 m². Spruitkool Groninger 1580 De Groninger spruitkool is een oud landras met veel variatie. De spruitjes die niet mooi gesloten zijn, kunnen gebruikt worden voor de stamppot. Zaaitijd half april tot uiterlijk half mei op zaaibed, uitplanten eind mei tot begin juli op 60 x 50 cm. 1 pakje is voor ongeveer 30 m². Witte kool Filderkraut 1550 De meest smaakvolle van de witte kolen (zacht en wat zoeter) met een spitse groeiwijze. De kool wordt wat later gevormd en kan fors uitgroeien. Een betrouwbaar ras met weinig teeltproblemen. Ook zeer geschikt voor zuurkool. Witte kool Langedijker bewaar 1560 Middelgrote ronde sluitkool, geschikt om te bewaren. Witte kool Roem van Enkhuizen Een relatief snelgroeiende, zware kool voor de productie van zuurkool in september. Vrij barstgevoelig. 21

22 Peulvruchten Capucijners Pisum sativum Capucijners zijn te vergelijken met doperwten, d.w.z. alleen de zaden kunnen geconsumeerd worden. Het meest gebruikelijk is de zaden vers te consumeren; invriezen kan eveneens prima (wel licht blancheren). Een tweede mogelijkheid is het gewas af te laten rijpen en de gedroogde zaden te gebruiken. Capucijner Blauwschokkers (rijs) 1220 Een fors gewas, kan 2 meter hoog worden. Zowel de bloemen als peulen zijn paars. Capucijner Rozijnerwt (stam) 1230 Laagblijvende capucijner, ca. 70 cm. De bloemen zijn violet van kleur maar de peulen groen. De gedroogde zaden hebben een fraai kleurpatroon. Doperwt, kort type (stam) Pisum sativum Er gaat niks boven de heerlijk zoete smaak van erwtjes, vers uit de peul gedopt en gegeten. De stamdoperwt blijft laag en heeft geen steun nodig. Stamdoperwt Kelvedon wonder 1240 Zoete kreukzadige doperwt. Goede smaak. Lengte ca. 70 cm. Doperwt, lange typen (rijs) Pisum sativum Al moet je de moeite nemen een constructie te bouwen waar ze langs omhoog kunnen klimmen, geven rijsdoperwten wat meer productie dan stamdoperwten en zijn makkelijk te plukken. 22

23 Peulvruchten Peulen, lange typen (rijs) Pisum sativum Peulen in een iets ouder stadium (zaden net zichtbaar) zijn wat zoeter, dan de zeer jonge! Rijsdoperwt Eerste vroege mei 1270 Een vroeg en productief ras. De zaden zijn vrij fijn en rond. Lengte ca. 140 cm. Rijsdoperwt Senator 1290 Dit is een kreukzadig type, die wat zoeter van smaak is. Vrij laat, ca. 140 cm lang. Rijspeul Grijze roodbloeiende 1330 De rode bloemen zien er fraai uit. Zeer productief, plukt iets lastiger (bladrijker). Lengte ca. 130 cm. Rijspeul Hendriks 1320 Groeit lang door, met een lange oogstperiode. Zeer betrouwbaar en sterk ras. Weinig gevoelig voor Fusarium. Lengte tot ruim 2 meter. Rijspeul Heraut 1310 Vroeg, iets forsere peulen. Hoogte ongeveer 140 cm. 23

24 Peulvruchten Rijspeul Sugar Snap Norli 1300 Een bekend en veel geteeld ras. Smakelijke peulen en een goede productie. Duidelijke verschillen tussen peulen en sugar snaps zijn er in feite niet. De term `Sugar Snap wordt gebruikt zodra de peulen iets verder doorgegroeid zijn (de zaden worden zichtbaar). In dit latere stadium is er sprake van een duidelijk zoetere smaak. Rijafstand 50 cm. Gewaslengte ca. 70 cm. Een klein beetje gewasondersteuning maakt het plukken gemakkelijker. Rijspeul Sweet Horizon 1305 Een midden-vroeg tot laat ras met hoog productiepotentieel. Maakt sterke gezonde planten. De peultjes zijn vrij donker, quasi draadloos en worden 9-10 cm lang en zo n 22 mm breed. Tolerant voor Ascochyta (AT), resistent ten aanzien van meeldauw (PM) en Fusarium (F1). Phaseolus coccineus (Pronkboon) Emergo 1200 Een witbloeiend ras met zeer lange, dikke en donkergroene peulen. Aangename smaak, maar duidelijk verschillend van de gewone snijboon. Het gewas is zeer fors en heeft weinig last van windschade; wordt daarom vaak als windbescherming gebruikt. Regelmatig en op tijd plukken is belangrijk, anders vormt zich een vlies en een draad. Als de peulen te dik geworden zijn, kan men nog wel de onrijpe zaden opeten. Vanwege de forse groei, slechts 2 à 3 zaden per stok zaaien; ruime afstand (80 x 80 cm) tussen stokken hanteren. Stamdroogboon Phaseolus vulgaris Droogbonen zijn goede groeiers en daarom wat ruimer zaaien (ca. 10 cm in de rij, rijafstand 50 cm). Zaaitijd: mei. Weinig ziektegevoelig. De peulen hebben een perkamentachtig vlies, dus alleen de zaden voor consumptie gebruiken. Het gewas kan vrij lang op het veld blijven staan, maar om alle zaden goed af te laten rijpen en dorsbaar te maken, is het verstandig om in september de planten op te trekken. In bosjes geknoopt en opgehangen, kunnen ze nadrogen. Als de peulen na enkele weken voldoende droog zijn (scherp), is het dorsen een gemakkelijk karweitje. De gedorste zaden droog bewaren. Mocht u last van de bonenkever hebben (kleine gaatjes in de zaden zichtbaar), dan de bonen gedurende een paar weken in de diepvries leggen (-18 C). 1 zakje zaad voldoende voor ca. 8 m². Stamdroogboon Bruine Kogelboon 1140 Matig grote, eivormige/ronde zaden. Stevige planten. Stamdroogboon Friese Woudboon 1120 Langwerpige crème-kleurige zaden met een zachte schil. 24

25 Peulvruchten Helaas geen foto beschikbaar Stamdroogboon Witte Krombek 1130 Vrij grote, witte zaden. Stamslaboon Phaseolus vulgaris Bonen nooit zaaien bij koud en nat weer. Wanneer het weer voldoende gunstig is, kan vanaf begin mei tot begin juli gezaaid worden op rijen. Een rijafstand van 45 à 50 cm hanteren; in de rij 1 zaadje per 10 cm. Zaaien in pollen op een afstand van 45 x 45 cm met steeds 4 bonen bij elkaar functioneert ook goed. De oogst valt in de periode augustusseptember. 75 gram is voldoende voor ongeveer 9 m². Bonen niet te veel mest geven! Stamslaboon Cantare 1075 Cantare is ontwikkeld door Pop Vriend Zaden. Het is een malse slanke boon die vrij lang geplukt kan worden. Heeft geen steun nodig en groeit op elke grondsoort. Resistent tegen rolmozaïek (V1) en vlekkenziekte (A). Stamslaboon Compass 1081 Een extra dunne sperzieboon van het type haricot vert (<6,5 mm) met lange (12-14 cm) rechte peulen en een bijzonder mooie plantarchitectuur. De peul is donkergroen en heeft een zeer goede smaak. Planthoogte is ca. 50 cm. Zeer makkelijk te plukken. Resistent tegen vetvlekkenziekte (Ps), anthracnose (A) en bonenrolmozaïekvirus (V1). Stamslaboon Domino 1082 Een nieuw professioneel ras, sinds Domino heeft een donkere mooie peul, van zo n 8-9 mm dik en cm lang. Mooie lengte dikte verhouding. De peulen hebben een homogene zetting. Een topras voor de eenmalige handpluk met hoge plukprestaties. Een hoofdras voor de machinale oogst. Geeft hoge opbrengsten. De plant wordt zo n 50 cm hoog. Resistent tegen vlekken- (A) en vetvlekkenziekte (Ps), alsmede bonenrolmozaïekvirus (V1). Stamslaboon Dubbele Witte zonder draad 1080 Malse en smakelijke boon, die vrij lang doorgeplukt kan worden. Relatief weinig schimmelgevoelig bij slechte/natte weersomstandigheden. 25

26 Peulvruchten Stamslaboon Faraday 1083 Faraday is ook een nieuw professioneel ras sinds Een zeer fijne boon (6,5 8 mm) van het type haricot vert, met bijzonder uniforme, lange (13-14 cm) peulen, met een mooie donkere kleur. Dit ras heeft een ruime oogstperiode en goede houdbaarheid, waardoor het zowel geschikt is voor industrie als voor verse markt. De vruchtzetting is homogeen; productief ras. De planthoogte is ongeveer 50 cm. Resistent tegen vlekken- (A) en vetvlekkenziekte (Ps), alsmede bonenrolmozaïekvirus (V1). Stamslaboon Groninger Weekschil met draad 1110 Oud ras, waarvan vooral s winters de geweekte hulzen worden gegeten. Ook geschikt voor vers gebruik. Om te drogen de bonen plukken als ze geel beginnen te worden, ontdraden, aan een snoer rijgen en drogen. Voor het koken de droge hulzen eerst een nacht voorweken. Stamslaboon Hinrichs Riesen 1100 Sterke en gezonde groeier. De wat dikkere bonen smaken goed. Stamslaboon Parfaco (Verb. Perfect) 1070 Dit is een zogenaamde enkele boon, de peulen zijn wat fijner en duidelijk afgeplat. Deze boon moet vooral niet te dicht staan (tamelijk bladrijk) en op tijd geplukt worden. Stamslaboon Saxa 1090 Een echt oud ras dat niet mag verdwijnen. Het speciale van dit ras is: relatief vroeg, goed bestand tegen slecht weer en een goede (bonen)-smaak. Het boontje ziet er wat minder mooi uit. Maar is dat erg? Stamslaboon Stanley 1084 Deze wat grovere sperzieboon van 9-10,5 mm en cm lengte is het standaardras in het middenfijn segment. Heeft een mooie lengte dikte verhouding. De peul is wat lichter groen. Stanley is zowel geschikt voor vroege als voor late teelt (begin mei tot uiterlijk half juli zaaien). Maakt op lichte grond een wat compacter gewas. Planthoogte 50 cm. Resistent tegen vlekken-(a) en vetvlekkenziekte (Ps), alsmede bonenrolmozaïekvirus (V1). 26

27 Peulvruchten Stamsnijboon Phaseolus vulgaris Pluk de stamsnijbonen vroeg genoeg, als ze nog lekker mals zijn. Zowel Capitano als Nassau zijn resistent tegen vlekken- (A) en vetvlekkenziekte (Ps), alsmede bonenrolmozaïekvirus (V1). Planthoogte is ongeveer 50 cm. Stamsnijboon Nassau 1195 Een groene platpeulige stamsnijboon, met een breedte van 17 mm, en lengte van 16 cm. De peulkleur is vrij lichtgroen. Nassau is bijzonder sterk. Stamsnijboon Capitano 1215 Een nieuwe platpeulige gele wasboon (20 mm breed, 15 cm lang), die zowel als sperzieboon als snijboon classificeerbaar is. Peulen hebben al in een vroeg stadium een mooie gele kleur. Opstaand planttype, met een uniforme zetting, rechte peulen en een uniforme kleur. Geschikt voor mechanische oogst en handpluk. Stokdroogboon Stokkievitsboon 1180 Zowel de peulen als zaden zijn fraai rood gespikkeld. De peulenschil is perkamentachtig, dus alleen de zaden consumeren. In gekookte vorm is de zaadhuid dun en zacht. Teelt als stokslabonen, 3 à 4 bonen per stok. 75 gram voor 25 stokken. Eind september - begin oktober kunnen de peulen geplukt worden. Na enkele weken nadrogen, kunnen de zaden gedorst of uitgedopt worden. Stokslaboon Phaseolus vulgaris De oogst bij stokbonen begint wat later dan bij stambonen. Belangrijke voordelen van stokbonen: geen problemen met schimmels (gewas kan goed opdrogen), lange oogstperiode en hoge opbrengst. Alle stokbonen hebben een fraai mechanisme van klimmen : of het nu schuin, recht of gekronkeld is, altijd omslingerend en altijd met rechtse bochten wordt blindelings de weg naar boven gevonden. Het materiaal (bamboestokken, bonenstaken, touwen,etc.) dat u gebruikt als materiaal, maakt niet zoveel uit, maar het geheel moet bij volle belasting wel voldoende stabiel zijn. In iedere volkstuin is wel iemand te vinden die uitleg wil geven wat nu feitelijk het beste systeem is. Een oude leidraad, maar nog steeds actueel, is 8 à 10 planten per m² aanhouden. Twee keer zaaien (half mei en eind juni) geeft een goede oogstspreiding. Stokslaboon Cobra Holland 1172 Cobra is een fijne (7-9 mm dikte), lange (20 cm) zwartzadige sperzieboon. De peul is wat lichter groen. Deze elegante boon is midden-vroeg, geschikt voor kas- en buitenteelten en wordt gekenmerkt door trage zaadgroei. Resistent tegen vlekkenziekte (A) en bonenrolmozaïekvirus (V1). 27

28 Peulvruchten Stokslaboon Mechelse Tros 1160 De boontjes zijn klein, vroeg en rijkdragend. 75 gram is voldoende voor ongeveer 60 stokken. Stokslaboon Neckarkönigin 1170 Een absolute topper zowel qua smaak als productie! De ca. 20 cm lange peulen zijn zeer vlezig en blijven uitermate lang mals. Spekboon is eigenlijk een te ordinaire naam voor deze Königin; Chateaubriandboon of iets dergelijks zou passender zijn. 75 gram is voldoende voor ongeveer 30 stokken. Advies: voor uitzaai de zaden iets aanprikken met een naald. Dit bevordert de opname van vocht en geeft een betere opkomst! Stoksnijboon Phaseolus vulgaris Snijbonen zijn zeer productief. Regelmatig doorplukken (2 x per week) en te dikke bonen verwijderen om de groei er in te houden. Zaaitijd half mei tot begin juli, 4-5 bonen per stok, afstand 75 x 75 cm. 75 gram is genoeg voor ongeveer 30 stokken. Stoksnijboon Helda 1190 Verreweg het meest geteelde ras in de vollegrond. De peulen zijn lang, vrij breed en afgeplat. Vicia faba Tuinboon Express Type selectie Eleonora 1210 Dit nieuwe professionele ras van de Bolster heeft een goede productie, het gewas is kort en daardoor weinig gevoelig voor omvallen. De peulen zijn glimmend, lang, vrij fijn en goed gevuld met ca. 5 zaden. Uitstekende smaak en zeer geschikt om in te vriezen. Tuinbonen hebben een goede koudetolerantie. Ter plaatse zaaien kan vanaf begin maart tot half april. Extra vervroeging is mogelijk door in februari voor te zaaien. Bij zaaien of uitplanten minimaal een afstand van 60 x 20 cm aanhouden. Dichter zaaien levert geen extra peulopbrengst op! Let erop dat de oogstperiode zeer kort is! Idealiter oogst je alles in 1 week. Met verschillende zaaidata wordt spreiding verkregen. 28

29 Peulvruchten Wasboon Phaseolus vulgaris Wasbonen worden ook wel boterbonen genoemd en zijn vergelijkbaar met sperziebonen met een goudgele kleur. Wasboon Capitano 1215 Een nieuwe platpeulige gele wasboon (20 mm breed, 15 cm lang), die zowel als sperzieboon als als snijboon classificeerbaar is. Peulen hebben al in een vroeg stadium een mooie gele kleur. Opstaand planttype, met een uniforme zetting, rechte peulen en een uniforme kleur. Geschikt voor mechanische oogst en handpluk. Wasboon Valdor 1217 Een fijne wasboon (6,5-8 mm breed), met een lengte van cm, een bekend en veel geteeld ras. De peulen kleuren in een vroeg stadium naar geel. Wordt 50 cm hoog en heeft een mooie plantopbouw. Resistent tegen vlekken- (A) en vetvlekkenziekte (Ps), alsmede bonenrolmozaïekvirus (V1). Eleonora in het zonnetje Vicia faba, tuinboon express selectie De Eleonora is wel een heel bijzonder Bolster ras. Bart, die had namelijk een boontje (voorliefde) voor haar. Telkens als hij langs het veld liep, trok er ééntje zijn aandacht. Slank, doch robuust. Je zou het van een tuinboon bijna niet verwachten, maar ze had iets elegants. Die lange glimmende peulen aan een niet te hoge staak. Door weer en wind liet ze zich niet kennen. En voorwaar hield ze onder haar lichtgroene donsjas vijf prachtig mooie zaden verstopt. Die heerlijk smaakten bovendien. Met deze dame kon hij wel wat. En na vele jaren zorgzaam selectiewerk was z n lieveling naar wens. En zo droeg Bart dit boontje op aan zijn oogappeltje, Elly. Met de Eleonora groeit zowaar de liefde op je land! In verschillende groeistadia kunnen verschillende delen van de tuinboon gegeten worden. Zo kent ze een grote diversiteit aan culinaire mogelijkheden. Zowel de jonge bladscheuten (rauw of als spinazie), als de jonge peulen wanneer de zaden nog niet rijp zijn, de verse bonen, de peulen wanneer de bonen rijp zijn en de gedroogde bonen kunnen gegeten worden. Tuinbonen zijn in het bijzonder een smakelijke culinaire combinatie met dille. En deze combinatie is bovendien effectief als mengteelt om de zwarte bonenluis tegen te gaan! Recept voor Velouté van Tuinbonenpeulen met Munt Ingrediënten ongeveer 20 tuinbonenpeulen / 3 kleine nieuwe aardappeltjes / 1 l water / 6-8 muntblaadjes / 3 teentjes look / 3 soeplepels olijfolie / peper, zout Bereiding Was de peulen en verwijder de draden. Snij de peulen in stukjes en doe ze in een braadpan met de geschilde look en olijfolie. Stoof op laag vuur, met deksel, voor enkele minuten. Borstel de aardappeltjes en snijd ze in stukjes. Voeg de inhoud van de braadpan toe met de gehakte munt. Doe er een liter water bij. Voeg zout en peper toe. Laat 15 minuten koken. Mix de soep en dien warm op. 29