De Commissie wil werknemers beter beschermen tegen kankerverwekkende chemische stoffen

Transcriptie

1 Europese Commissie - Informatieblad De Commissie wil werknemers beter beschermen tegen kankerverwekkende chemische stoffen Brussel, 13 mei 2016 Kanker is de belangrijkste oorzaak van arbeidsgerelateerde sterfgevallen in de EU (53 % van het totaal), en dus de belangrijkste gezondheidsrisico voor werkenden in de Europese Unie Hoe worden werknemers momenteel beschermd door EU-wetgeving? De EU-beginselen inzake de bescherming van werknemers tegen kankerverwekkende stoffen zijn vastgelegd in de kaderrichtlijn voor veiligheid en gezondheid op het werk (Richtlijn 89/391/EEG) en in richtlijnen die specifiek gaan over chemische risico s, waaronder met name de richtlijn betreffende chemische agentia en de richtlijn inzake carcinogene en mutagene agentia. In het kader van de strategie voor de veiligheid en de gezondheid op het werk moeten risico's voor werkenden worden uitgebannen of tot een minimum worden teruggebracht. De richtlijn inzake carcinogene en mutagene agentia bevat een aantal concrete voorschriften die specifiek van toepassing zijn op bepaalde kankerverwekkende chemische stoffen. Werkgevers moeten de risico s voor werknemers in verband met de blootstelling aan carcinogene of mutagene agentia op het werk identificeren en beoordelen, en moeten blootstelling voorkomen waar sprake is van risico's. Indien mogelijk moet de kankerverwekkende chemische stof worden vervangen door een minder gevaarlijk alternatief, en als dat niet mogelijk is, moet voor zover dat technisch uitvoerbaar is de kankerverwekkende stof in een gesloten systeem worden vervaardigd en gebruikt, om blootstelling te voorkomen. Indien dit evenmin mogelijk is, moet de blootstelling van de werknemers zo laag mogelijk worden gehouden. Het ontbreken van nationale grenswaarden voor beroepsmatige blootstelling voor sommige kankerverwekkende stoffen en hoge grenswaarden voor andere stoffen heeft niet alleen ontoereikende bescherming van werkenden in de EU tot gevolg, maar kan ook negatieve gevolgen hebben voor de eengemaakte markt. Het kan leiden tot oneerlijk concurrentievoordelen voor bedrijven die zijn gevestigd in "minder strenge" lidstaten (dat wil zeggen, lidstaten die geen of hoge grenswaarden voor beroepsmatige blootstelling hebben, waardoor werknemers aan hogere niveaus kunnen blootstaan). Verschillen tussen nationale grenswaarden voor beroepsmatige blootstelling kunnen leiden tot onzekerheid over de juiste normen voor risicobeheer. Vanuit een meer algemeen perspectief zijn grenswaarden voor beroepsmatige blootstelling dus bevorderlijk voor de consistentie omdat daardoor een gelijk speelveld ontstaat voor alle gebruikers, en omdat grenswaarden werkgevers, werknemers en de handhavingsinstanties een gemeenschappelijke doel geven. Het voorstel leidt dus tot een efficiënter systeem voor de bescherming van de gezondheid van werknemers in de eengemaakte markt. In het kader van de richtlijn inzake carcinogene en mutagene agentia kunnen de lidstaten een lagere nationale grenswaarde vaststellen (d.w.z. strenger dan de EU), aangezien dit in overeenstemming is met het uiteindelijke doel van de richtlijn om de blootstelling tot een minimum te beperken. Op welke manier wil de Commissie de richtlijn inzake carcinogene en mutagene agentia wijzigen? De Commissie heeft op basis van bijdragen van wetenschappers, werkgevers, werknemers, vertegenwoordigers van de lidstaten en arbeidsinspecteurs grenswaarden voorgesteld voor 13 van de bij het raadplegingsproces geïdentificeerde prioritaire stoffen. Voor de overige chemische stoffen zullen aanvullende analyses moeten worden gedaan, gevolgd (eind 2016) door een voorstel voor grenswaarden. Tabel 1. Sectoren, typen veroorzaakte kanker en geraamde niveaus van blootstelling voor 13 chemische stoffen Chemische stof Voorgestel de grenswaar Relevante sectoren Typen veroorzaakte kanker/ande Aantal blootges telde

2 den voor beroepsma tige blootstellin g re ziekten werkend en 1,2- Epoxypropaan 2,4 mg/m3 Chemische productie; synthetische smeerstoffen, boorvloeistoffen in olievelden; polyurethaansystemen 1,3-Butadieen Vervaardiging van geraffineerde 2,2 mg/m3 petroleumproducten, vervaardiging van rubberproducten Vervaardiging van basischemicaliën, 2-Nitropropaan vervaardiging van luchten 18 mg/m3 ruimtevaartuigen (stroomafwaarts gebruik) Vervaardiging van chemische producten, onderwijs, onderzoek en Acrylamide ontwikkeling, overige zakelijke 0,1 mg/m3 diensten, gezondheidszorg, maatschappelijk werk, openbaar bestuur en defensie Productie van chemische en Broomethyleen aanverwante stoffen; productie van 4,4 mg/m3 rubber en kunststof; productie van leder en lederwaren; productie van metaal voor de groothandel Chroom(VI)- verbindingen Ethyleenoxide Stof van hardhout Hydrazine o-toluïdine 0,025 mg/m 3 1,8 mg/m3 3 mg/m3 0,013 mg/m 3 (0,5 mg/m3 ) Productie en gebruik van chroombevattende pigmenten, verf en metaal(conversie)coatings. Stroomafwaarts worden chromaatverbindingen, met inbegrip van bariumchromaat, zinkchromaat en calciumchromaat gebruikt als grondverf en aflaklagen in de luchten ruimtevaartsector Lymfopoëtisch e kanker, hematopoëtisc he kanker, verhoogd risico op leukemie Lymfohematopoëtische kanker Levertumoren Alvleesklierkan ker Leverkanker Longkanker en sinonasale kanker n.v.t Winning van aardolie en aardgas; diensten in verband met de aardolieen aardgaswinning; vervaardiging van voedingsmiddelen, textiel, chemische producten, medische apparatuur en instrumenten, Leukemie precisie- en optische instrumenten en uurwerken; ziekenhuis- en industriële sterilisatie; onderzoek en ontwikkeling; openbaar bestuur en defensie; onderwijs; gezondheidszorg en maatschappelijke dienstverlening Houtbewerking, meubelvervaardiging en de bouw Chemische blaasmiddelen; landbouwpesticiden; waterbehandeling Vervaardiging van chemische producten en kunstmatige vezels; vervaardiging van producten van rubber; onderzoek en ontwikkeling; openbaar bestuur en defensie; Sinonasale en nasofaryngeale 0 kanker Long- en darmkanker Blaaskanker 5 500

3 onderwijs; gezondheidszorg en maatschappelijke dienstverlening Mijnbouw, glasvervaardiging, bouwnijverheid en distributie en toelevering van elektriciteit, gas, stoom en warm water Respirabel kristallijn silicastof (RCS) 0,1 mg/m3 Longkanker, silicose (stoflongziekte ) Vuurvaste keramische vezels 0,3 f/ml Productie (van vezels, afwerking, installatie, verwijdering, assemblagewerkzaamheden, mengen/vormen) Nadelige effecten op de luchtwegen, huid- en oogirritatie; mogelijk longkanker Vinylchloridem onomeer (VCM) 2,6 mg/m3 Vervaardiging van chemische producten (VCM en PVC) Angiosarcoma, hepatocellulair e carcinomen De invoering van deze grenswaarden zal werkgevers, werknemers en handhavingsinstanties een objectieve maatstaf geven om ervoor te zorgen dat de algemene beginselen van de richtlijn worden nageleefd. Dit moet bijdragen tot een vermindering van de blootstelling aan deze prioritaire kankerverwekkende stoffen en tot een overeenkomstige verlaging van het aantal werknemers dat werkgerelateerde kanker krijgt. Wat zijn de voordelen van het voorstel? Naar schatting zullen met de invoering van de voorgestelde grenswaarden in de loop van de komende 50 jaar ongeveer sterfgevallen worden vermeden, vooral in verband met respirabel kristallijn silica (98 670), chroom(vi) (1670) en vuurvaste keramische vezels (50). De tijd tussen blootstelling aan een kankerverwekkende stof en de manifestatie van de ziekte kan echter oplopen tot 50 jaar. De raming is daarom gebaseerd op een aantal veronderstellingen omtrent de blootstellingsvooruitzichten, productiemethoden en medische kennis. Wat zijn de voordelen van het voorstel voor werknemers? In de eerste plaats zal het lijden en het verlies aan levenskwaliteit van werknemers en hun gezinnen als gevolg van kanker worden verminderd. Het voorstel zal ook helpen met het vermijden van kosten voor gezondheidszorg, inkomstenderving en andere kosten voor de betrokkenen en de zorgverleners. Bovendien zou invoering van de voorgestelde grenswaarden de rechtsbescherming van blootgestelde werknemers verbeteren. Wat zijn de voordelen van het voorstel voor bedrijven? Voor bedrijven zal de voorgestelde richtlijn de kosten verlagen van productiviteitsverlies als gevolg van werkgerelateerde kanker, aangezien zij minder werknemers verliezen en minder hoeven uit te geven aan het vinden en opleiden van nieuwe werknemers. De EU-grenswaarden bieden bovendien een nalevingsbenchmark en dragen bij tot een gelijk speelveld in de vorm van EU-brede minimumnormen van bescherming en tot meer duidelijkheid over hoe blootstelling in de verschillende lidstaten beperkt zou kunnen worden. Dit is essentieel bij het streven naar een hechtere en rechtvaardigere interne markt. Wat zijn de voordelen van het voorstel voor lidstaten? Voor de lidstaten zal het voorstel een vermindering betekenen van de kosten voor behandeling en revalidatie, uitgaven in verband met inactiviteit en vervroegde pensionering en uitkeringen in verband met erkende beroepsziekten. Daarnaast zullen de administratieve en juridische kosten in verband met de afhandeling van aanvragen voor uitkeringen en de aanpak van erkende ziekten dalen. Hoe zijn de sociale partners geraadpleegd? - De sociale partners zijn in twee fasen geraadpleegd, zoals voorgeschreven. De resultaten van de raadpleging van de sociale partners zijn meegenomen bij de voorbereidende werkzaamheden van de Commissie. Dit omvatte de input van het tripartiete Raadgevend Comité voor veiligheid en gezondheid waarbij de sociale partners en de lidstaten hun mening hebben gegeven over de in het huidige initiatief voorgestelde grenswaarden. - De sociale partners ondersteunden het voorstel om bij werkprocedés gegenereerde stoffen binnen de werkingssfeer van de richtlijn te laten vallen, bestaande grenswaarden te herzien, en nieuwe

4 grenswaarden voor beroepsmatige blootstelling vast te stellen, in het licht van de beschikbare wetenschappelijke gegevens. BIJLAGE bestaande nationale grenswaarden voor beroepsmatige blootstelling en aantallen werknemers, per lidstaat, die blootgesteld worden aan RCS, stof van hardhout, en chroom Chroom(VI) Figuur 1 Chroom(VI) Huidige nationale grenswaarden versus voorgestelde grenswaarden Figuur 2 Chroom(VI) Aantal blootgestelde werkenden Stof van hardhout Figuur 3 Stof van hardhout Huidige nationale grenswaarden versus voorgestelde grenswaarden

5 Figuur 4 Stof van hardhout Aantal blootgestelde werkenden Respirabel kristallijn silica (RCS) Figuur 5 Respirabel kristallijn silica Huidige nationale grenswaarden versus voorgestelde grenswaarden Figuur 6 Respirabel kristallijn silica (RCS) Aantal blootgestelde werkenden

6 MEMO/16/1655 Contactpersoon voor de pers: Sara SOUMILLION ( ) Christian WIGAND ( ) Voor het publiek: Europe Direct per telefoon of