Basis principes van IA. - Structureren - Organiseren - Labelen - Vindbaar maken

Transcriptie

1 HvA, Blok 1 / Informatie Architectuur Docent / Auke Touwslager 20 november 2007

2 Overzicht - Korte recap: Basis principes & Componenten van IA - Afgelopen weken, facetmap in de praktijk - Organiseren van groeiende informatie - Classificatie systemen: orde in de chaos - Heterogeniteit en homogeniteit van informatie - Organisation schemes: exact & subjectief - Organisation structures: Top-down & Bottom-up HvA > V1 > IA 2007/2008

3 Basis principes van IA - Structureren - Organiseren - Labelen - Vindbaar maken

4 Componenten van IA - Organisatie systemen Hoe categoriseren we informatie (bv. op onderwerp of chronologisch (tijd)) - Labelling systemen Hoe representeren we informatie (bv. Contact Us bevat tel, fax, routebeschrijving etc.) - Navigatie systemen Hoe door de informatie browsen of bewegen (bv. klikken door een hierarchie) - Zoek systemen Hoe zoeken van informatie (bv. zoekterm in een index)

5

6

7

8 Organiseren van Informatie - Informatie neemt alleen maar toe, we genereren steeds meer, iedere dag, overal in de wereld. - Hoeveel blogs zijn er in de laatste paar jaren bijgekomen, of MySpace pagina s, of sinds dit jaar op Facebook? - De vraag is dan ook hoe moeten we daar mee omgaan om er nog iets aan te hebben, en liefst nog vindbaar maken in die grote brij.

9 Belang van IA

10 Organiseren van informatie - Moeten we het wiel opnieuw uitvinden? Ongemerkt komen we dan toch weer uit bij de methodes van de mensen die bibliotheken organiseren. - "Hoe labellen we deze content?" (Denk maar aan genres: Thriller, Roman etc.) en - "Is er een bestaande classificatie schema dat we kunnen gebruiken?" (Denk maar aan leeftijd groepen, kinderen onder de 12 jaar, volwassenen etc.)

11 Classificatie systemen - We gebruiken classificatie systemen om orde in de 'chaos' te scheppen. Classificatie systemen zijn gebaseerd op taal, en probleem met taal is dat er meerdere manieren van interpretatie is. Dit maakt het moeilijk om direct duidelijk te zijn.

12 Classificatie systemen - Denk bijvoorbeeld aan het woord "bank" als label wat meerdere betekenissen heeft: - Financiele instelling - Meubelstuk - Afgeplatte verhoging van de bodem van bijvoorbeeld een zee

13 Classificatie systemen - Gebruiken we woorden voor categorieen dan wordt het probleem alleen maar groter: - Als we tomaten nemen dat is de definitie "een fruit wat gebruikt wordt als groente, en wat botanisch gezien een bes is. Wat is het nou?

14 Classificatie systemen - Als we vervolgens denken aan informatie systemen waar onderwerpen en functies centraal staan. Hoe zit het daar mee? - Voorbeeld: Als we het hebben over "Alternatieve geneeskunde", moeten we het dan onder "Filosofie" of "Geloof" of "Gezondheid & Medicijnen" of onder alle categoriseren? Waar moet je gaan kijken om het te vinden?

15 Heterogeniteit en homogeniteit van informatie - Informatie komt vaak in een grote schoenendoos: bestanden, persberichten, foto's noem maar op. Dit maakt het lastig om een enkele gestructureerde classificatie systeem zoals in een bibliotheek voor te gebruiken. Er bestaan twee uitersten hoe divers de inhoud van zo'n schoenendoos is.

16 Heterogeniteit en homogeniteit van informatie - Heterogeniteit refereert naar een object of een collectie die samengesteld is uit ongerelateerde objecten. - Voorbeeld: de groentensoep van je oma die elke keer bestaat uit allerlei groente, vlees, onbekende kruiden, restjes. - Homogeniteit betekent in zijn algemeenheid samengesteld uit gelijke of identieke elementen. - Voorbeeld: Snickers zijn homogeen, ze zien er allemaal hetzelfde uit en smaken allemaal hetzelfde.

17 Heterogeniteit en homogeniteit van informatie - Bibliotheken zijn voorbeelden van relatief homogeen. Ze organiseren en geven toegang tot boeken. Ze geven geen toegang tot de hoofdstukken of een set van boeken. Het geeft ook geen toegang tot tijdschriften of video's. - Deze homogeniteit maakt het makkelijk om een enkele gestructureerde classificatie systeem te gebruiken.

18 Heterogeniteit en homogeniteit van informatie - Elk boek heeft een record in de catalogus met de details van: - auteur - titel - onderwerp

19 Heterogeniteit en homogeniteit van informatie - Om terug te komen bij websites: vaak heel heterogeen, van bestanden in verschillende formaten tot links die naar alle kanten en/of onderdelen gaan, videos gaan samen met text bestanden en andersom.

20 Heterogeniteit en homogeniteit van informatie - Een ander probleem is dat iedereen een eigen manier van organiseren heeft. Ooit iets geprobeerd te vinden op iemand anders zijn computer? - Daarom is het belangrijk om naar de uitendelijke gebruikers groepen te kijken: welke labels (hoe noemen ze wat) gebruiken ze en hoe navigeren ze? - Zoals ze ook zeggen: one site does not fit all! Meerdere navigatie paden aan bieden (meerdere wegen naar rome).

21 Organisation systems - We hebben het al gehad over de organisation systems als component van IA: - Deze zijn samengesteld uit organisation schemes en organisation structures. - Een organisation scheme definieert de gedeelte karakeristieken (tijd, locatie, onderwerp etc) van de content elementen - Een organisation structure definieert de types van relaties tussen content elementen en groepen.

22 Organisation schemes - We navigeren elke dag door organisation schemes, van telefoon boeken tot supermarkten en televisie programma's. Voorbeeld: Een nummer van een bekende is sneller gevonden dan popcorn in een supermarkt. 2 verschillende schemes: ene is op alfabet, de andere gericht op onderwerp en taken.

23 Organisation schemes - Er zijn exacte organisation schemes en ambiguous / subjectieve schemes. - Het genoemde voorbeeld van alfabet is exact, terwijl die van de supermarkt dus ambiguous / subjectief is.

24 Exacte organisation schemes - Dit zijn heldere, doelgerichte indelingen. De gebruiker moet precies weten wat ie zoekt (bv de naam van de loodgieter in de telefoongids) - Alfabetisch Met behulp van 26 Letters voor het organiseren van content: - encyclopedieen, index van warenhuizen, telefoonboeken etc.

25

26 Exacte organisation schemes - Chronologisch Sommige types van informatie lenen zichzelf voor organiseren op tijd: - Pers berichten, televisie gidsen, historische feiten Let wel op dat hier vaak een combinatie van organisation schemes nodig is (categorie, geografie of met keywords)

27 Exacte organisation schemes - Geografisch Plaats is vaak een belangrijk eigenschap van informatie: - Nieuws, weer noem maar op. Zeker met mobiele apparaten neemt dat alleen maar toe. Geografische organisation schemes zijn makkelijk tenzij het gaat om grens problemen :)

28 Ambiguous organisation schemes - Subjectieve organisation schemes: categorieen waar exacte definities niet gelden. Denk maar aan de tomaten! - Topic / onderwerp - Encylopedia, Goudengids (ipv naam van loodgieter), producten site (Sony) Belangrijk is om rekening te houden met nu en de toekomst, om ruimte te hebben om te kunnen groeien (verfijnen)

29 Ambiguous organisation schemes - Task / taak Taak georienteerde organisation schemes: processen, functies en taken. Toepasbaar wanneer users een paar belangrijke taken willen uitvoeren. Veel software applicatie hebbn deze opzet. - e-commerce sites, intranet. Vaak in combinatie met organisation schemes zoals topic navigatie systemen (Denk aan ebay)

30

31 Ambiguous organisation schemes - Audience / publiek Als er twee of meer duidelijk defineerbare publieksgroepen zijn, dan kan een publiek specifieke organisation scheme slim zijn. Terugkomende bezoekers kunnen hun gedeelte van de site bookmarken en de inhoud van de site past beter bij de doelgroep. Voordeel is dat er een soort mini sites onstaan, omdat de inhoud in kleinere blokken wordt opgebroken. - dell.com (Home & home office, Small Business, Medium Business etc)

32

33 Ambiguous organisation schemes - Metaphor / metafoor - Vaak gebruikt voor informatie systemen voor kinderen. Gebruik van (visuele) metaforen.

34 Ambiguous organisation schemes - Hybrids / hybriden De kracht van een pure organisation scheme komt naar boven als deze een simpel mentaal model bied aan de gebruikers. Mensen begrijpen sneller een audience of topical organisation. - We zien deze schemes wel terug naast elkaar, in de navigatie. Goede universiteit sites bieden bv zowel een audience als apart een topical scheme aan. Bijna nooit door elkaar.

35 Organisation Structures - We hebben nu zogenaamde schemes / schema's gehad, hoe zit het met de structuren? Structuren definieren de belangrijkste manieren hoe we als gebruikers kunnen navigeren. Hier staat de gebruiker ook maar zelden bij stil, hij of zij 'loopt' er vanzelf doorheen.

36 Organisation Structures - Hierarchy: Top-Down Approach De basis van vrijwel alle goeie informatie architecturen is een goed ontworpen hierarchy / hierarchie ook wel genoemd taxonomy / taxonomie. - Familie bomen zijn hierarchisch, ons leven was ook al ingedeeld volgens koningschappen, klasse, en soorten (biologisch) - We delen boeken op in hoofdstukken en in secties en in paragrafen en in zinnen en in woorden en letters.

37 Organisation Structures - Taxonomy: hierarchische sortering van categorieen binnen een user interface van een informatie systeem. - Voorbeeld: Ebay, Marktplaats, Producten gedeelte Philips site.

38

39 Organisation Structures - Kortom, het maakt ons leven een stuk gemakkelijker. - En dat van de IA: het bied snel grip op het doel van de site zonder door heel een lang content indexering proces. voor nodig te hebben. Je kan nml. beginnen met het identificieren van de belangrijkste content areas en mogelijke organisation schemes die toegang gaan geven op de inhoud.

40 Organisation Structures - Database Model: Bottom-Up Approach