Zij maken je wegwijs GRATIS LOOPBAANADVIES OP ZOEK NAAR EEN OPLEIDING? SOCIAAL NETWERKEN KANSEN OP DE ARBEIDSMARKT

Transcriptie

1 MAG Zij maken je wegwijs GRATIS LOOPBAANADVIES OP ZOEK NAAR EEN OPLEIDING? SOCIAAL NETWERKEN KANSEN OP DE ARBEIDSMARKT

2 KATRIEN HERMAN ILSE CARLA KARIN YVAN NIELS SARAH NINA VEERLE MUSTAFA PIETER EVA ANNELIES INES MARIJKE PAULA 32 inhoud BijBlijven in West-Vlaanderen BijBlijven in Oost-Vlaanderen BijBlijven in Vlaams-Brabant BijBlijven in Limburg BijBlijven in Antwerpen BijBlijven? Doe de test! BijBlijven-netwerk(en) BijBlijven-Interview met Fons Leroy VDAB 24

3 B LUK dichterbij dan je denkt Beste lezer, De bijblijfconsulenten die je hiernaast op de foto ziet, kunnen het verschil maken voor al wie het moeilijk heeft op de arbeidsmarkt. In het bijzonder kortgeschoolden, personen met een arbeidshandicap, allochtonen en 50-plussers. Zij blijven het ondanks alle maatregelen zeer moeilijk hebben om een job te vinden in overeenstemming met hun mogelijkheden en interesses. editoeen Job De BB-consulenten gaan samen met hen op zoek naar een job of een opleiding op maat om zo te zorgen voor meer kansen op de arbeidsmarkt en een (andere) job dichterbij te brengen. Misschien ken je iemand die je kan verder helpen met dit aanbod. Doe de bijblijftest in dit magazine! Word met jouw organisatie een (toekomstige) partner in het netwerk van een BBconsulent. Het hoofdstuk BB-netwerk(en) in dit magazine laat je kennismaken met de verschillende organisaties waarmee concreet wordt samengewerkt. Via verhalen van de bijblijfconsulenten, getuigenissen van mensen die een beroep deden op het BB-aanbod krijg je in dit magazine een concreet zicht op het werk van de BB-consulenten en de meerwaarde die ze voor jou (of jouw organisatie) kunnen betekenen. Voor wie meer wil, ga naar onze website zodat je bijblijft! Marijke is coördinator van de ACV-bijblijfconsulenten.

4 Tip van Niels Probeer voor jezelf te bepalen waar je interesses en mogelijkheden liggen. En praat hier vervolgens over met iemand die je vertrouwt. Vaak kan de feedback op je eigen ideeën helpen om bepaalde knopen door te hakken. Zijn BB-ervaring Een man van Tibetaanse afkomst wou me na afloop van het gesprek een witte zijden sjaal cadeau doen als teken van dankbaarheid. De man was in België als politiek vluchteling en had hier zo goed als geen bezittingen. Maar ook al had hij niks, toch wou hij me iets schenken omdat ik de tijd had genomen om hem op de juiste weg te helpen in zijn zoektocht naar werk. Zo n situatie doet je bepaalde zaken eens in een ander perspectief plaatsen. Werk zoeken wordt vaak door een buitenstaander als vanzelfsprekend beschouwd. Terwijl het dat allerminst is. BB-aanbod van Niels In eerste instantie wil ik gewoon een luisterend oor bieden voor het volledige verhaal en de verzuchtingen van betrokkene. Door voldoende tijd en ruimte te laten, kunnen mensen zich meer openstellen. Ze moeten weten dat een individuele begeleiding bij een bijblijfconsulent in het volste vertrouwen verloopt. Het is immers slechts op die manier dat je soms tot de kern van de vraag kan komen. Eens het uitgangspunt dan duidelijk is, probeer ik vanuit mijn visie enkele mogelijkheden aan te reiken. Soms eenvoudigweg door een opleiding voor te stellen of door te verwijzen naar een loopbaanbegeleiding, maar soms ook door vragen terug te koppelen en misschien eens een denkoefening mee te geven. Naast individuele gesprekken voorzie ik regelmatig collectieve infomomenten rond onderwerpen als loopbaanvragen, terug aan het werk gaan na ziekte, rechten van werkzoekenden,... Precies dit gevarieerde en flexibele aanbod gericht op individuen en groepen maakt een groot deel van de meerwaarde van de bijblijfwerking. Als bijblijfconsulent probeer ik ook uit te breken uit het loutere arbeidsverhaal. Werkzoekenden zitten soms met een gecombineerde problematiek van werkloosheid, armoede en welzijn. Dan komt het er op aan om daar oog voor te hebben en de juiste weg te zoeken. Zo kan het aangewezen zijn om bijvoorbeeld samen te werken met armoedeverenigingen. 4 BB-consulent Niels contacteren in ACV Brugge-Oostende-Westhoek Niels.Knockaert@acv-csc.be Dr. L. Colensstraat Oostende

5 Tip van Annelies Lees de brochure Mik op een job je vindt er achteraan ook een lijst met nuttige links naar websites. Haar BB-ervaring Een tijdje geleden had ik een gesprek met een vrouw van allochtone afkomst. Ze zocht een job als administratief bediende, maar omwille van haar licht accent en haar leeftijd, was het niet evident om te solliciteren. Ze was al bijna een jaar werkloos en een beetje radeloos. We overliepen het ganse sollicitatieproces, maar eigenlijk deed deze vrouw alles zoals het moest. Niet opgeven was de boodschap! Ik probeerde haar zo veel mogelijk moed te geven. Een paar weken later kwam ze langs met een bloemetje. Blijkbaar had ze dat duwtje in de rug nodig gehad, want ondertussen had ze een job gevonden. Mij deed het enorm veel deugd dat ik haar moed had kunnen geven en ik vond het fijn dat ze zo dankbaar was! BB-aanbod van Annelies Ik help werkzoekenden en werkenden in hun zoektocht naar een geschikte job. Dit kan gaan van het nakijken van een CV of brief, tips geven in verband met solliciteren, zoeken naar een geschikte opleiding of informatie geven over oriëntering. Een individuele begeleiding is in de eerste plaats een goed gesprek. Ik probeer altijd aandachtig te luisteren en te detecteren hoe ik betrokkene zo goed mogelijk op weg kan zetten. Alles hangt af van de persoon die voor mij zit en de vraag die betrokkene heeft. Elk gesprek is dus anders! Ik organiseer ook collectieve initiatieven voor mensen met een medische beperking, mensen met loopbaanvragen of sollicitatievragen. Ik ben tevreden als ik mensen moed heb kunnen geven om verder te gaan, als ik hen tot nieuwe inzichten heb kunnen brengen of als ze een stapje verder zijn gekomen in hun zoektocht naar een leuke job. BB-consulent Annelies contacteren in ACV Midden-West-Vlaanderen Kruisstraat Izegem Mik op een job Solliciteren: iedereen kan het is de subtitel van deze ACV-brochure waarin werkzoekenden en werkenden heel wat tips aangereikt krijgen om een (andere) job te zoeken en te vinden.

6 aanbod: infosessies voor 50 plussers BB-consulenten geven infosessies aan oudere werkzoekenden, mensen die de vijftig gepasseerd zijn. En die, al dan niet verplicht door VDAB, een infosessie bijwonen over hun rechten en plichten op de arbeidsmarkt. We hadden een gesprek hierover met Linda Martens, zij is bij VDAB van Kortrijk actief als consulente 50+. En dat sinds de start van de 50+ werking in De bijblijfconsulenten van de vakbond stellen de mensen gerust, zodat het eerste contact met VDAB vlotter verloopt. Consulente 50+ VDAB Kortrijk 6 BB-Mag: Op welke manier werk je samen met de bijblijfconsulenten? Linda: Sinds de start van de specifieke begeleiding van 50+ers bij VDAB is er altijd al een goede samenwerking geweest met de bijblijfconsulenten van de drie vakbonden. Elke maand worden er sedert 2006 info s georganiseerd, voor alle 50+ers die reeds 3 maanden werkzoekend zijn, en dat zowel vanuit VDAB door de 50+ consulenten als door de bijblijfconsulenten van de vakbond. Indien er twijfel bestaat of een werkzoekende al dan niet verplicht hieraan moet deelnemen, wordt er contact genomen met ons. Uitkeringsgerechtigden met bedrijfstoeslag, het vroegere brugpensioen, moeten in bepaalde gevallen nog steeds beschikbaar zijn voor de arbeidsmarkt. Dit onderzoek ik dan in overleg met de RVA. BB-Mag: Wat vind je ervan dat werkzoekenden info s 50+ kunnen volgen zowel bij VDAB als bij de vakbond? Linda: Ik vind het een goede zaak dat werkzoekenden info s 50+ kunnen volgen bij hun vakbond. Mensen vertrouwen op hun vakbond en krijgen uitleg over hun rechten en plichten en over de werking van VDAB. Langs de ene kant stelt de vakbond de mensen gerust, zodat het eerste contact met VDAB vlotter verloopt. Langs de andere kant blijft het een feit dat werkzoekenden nu eenmaal beschikbaar moeten zijn voor de arbeidsmarkt. Ook bruggepensioneerden moeten beschikbaar zijn en de laatste jaren zien we dat er meer bruggepensioneerden in onze werking zitten. BB-Mag: Hoe verloopt de verdere aanpak bij VDAB nadat iemand een info 50+ heeft gevolgd? Linda: Iedereen die een info 50+ heeft gevolgd bij de vakbond, wordt nadien uitgenodigd voor een kennismakingsgesprek bij VDAB. Op basis daarvan bekijken we het individueel dossier. Belangrijk is dat bij medische problemen, werkzoekenden verslagen mee hebben van specialisten. Zo krijgen we een zicht op de problematiek. Indien medische problemen niet gemeld worden, zit er niets in hun dossier en lijkt het of ze perfect gezond zijn. Er wordt gekeken naar wat de mensen willen en kunnen, maar iedereen moet in het activeringsverhaal

7 worden meegenomen. Na het kennismakingsgesprek volgt de meerderheid van de werkzoekenden in groep een vorming over heroriëntering en over tewerkstellingsmaatregelen die nuttig zijn voor werkgevers en werkzoekenden. Het groepseffect is positief, werkzoekenden hebben steun aan elkaar. Mensen zeggen dat de inhoud van deze vorming interessant is. Daarna wordt er beslist of ze sollicitatietraining volgen. BB-Mag: Welke evolutie zie je in de werking 50+ en waar liggen de uitdagingen? Linda: De leeftijd waarop men verplicht in begeleiding moet gaan bij VDAB werd stelselmatig optrokken, tot en met 57 jaar momenteel. Er moet natuurlijk een aanbod van vacatures zijn. We zien nu dat er iets meer kansen zijn voor de groep van 50 tot 55 jaar. Werkgevers staan eerder open voor jonge vijftigers. Vanaf dat iemand ouder is dan 55 jaar, wordt het moeilijker. Tewerkstellingsmaatregelen zijn nog altijd onbekend bij heel wat werkgevers, ondanks de inspanningen van Jobkanaal en de accountmanagers van VDAB. Bij twee evenwaardige kandidaten kan een tewerkstellingsmaatregel een extra troef zijn. Er is nog veel werk aan de winkel om werkgevers en interimkantoren te sensibiliseren om 50+ in dienst te nemen. Er is soms schrik voor de kost voor outplacement en brugpensioen, indien er een cao hierover in de sector is. Tewerkstellingsmaatregelen zijn nog altijd onbekend bij heel wat werkgevers, ondanks de inspanningen van jobkanaal en de accountmanagers van VDAB. Consulente 50+ VDAB Kortrijk

8 Tip van Ilse Als je een opleiding wil volgen, maar je weet nog niet dewelke, kijk dan naar volgende zaken: duurtijd, kostprijs, jouw interesse, kansen op de arbeidsmarkt. Volg geen opleiding om een opleiding te volgen. Haar BB-ervaring Wanneer ik werkzoekenden en werknemers terug moed heb kunnen geven of kunnen motiveren in hun zoektocht naar werk, ben ik tevreden. Zeker als de mensen ook aangeven goed verder geholpen te zijn. Wat betreft het collectieve aanbod zijn er twee aspecten: de kwantiteit en de kwaliteit. Natuurlijk is het dankbaar wanneer er veel deelnemers zijn, want je investeert immers veel tijd en energie in de bekendmaking en inhoudelijke voorbereiding van de sessie. De kwaliteit vind ik nog belangrijker. Een sessie is voor mij geslaagd als er een groepsdynamiek ontstaat en er interactie is tussen de deelnemers. Ook is het fijn als ik de groep bepaalde zaken heb kunnen bijbrengen. Dit kan nieuwe informatie zijn, maar ook inzichten over zichzelf. BB-aanbod van Ilse Ik luister naar het verhaal van de mensen om samen vooruit te geraken in de zoektocht naar een job of opleiding. Ik wil dat mensen zich op hun gemak voelen bij mij en zich geen nummer in de rij voelen. Vaak hebben werkzoekenden of werknemers heel wat meegemaakt, positieve en negatieve ervaringen. Tijdens ons gesprek probeer ik samen met hen de zaken op een rijtje te zetten. Tegelijkertijd kijken we ook vooruit naar de toekomst: welke richting kunnen we uitgaan? Kunnen we beginnen of verdergaan met solliciteren, of is een opleiding aan de orde? Energie hebben of de energie terugvinden om te solliciteren is heel belangrijk. Indien er nog vragen onbeantwoord blijven, verwijs ik ofwel door naar de gepaste dienst, ofwel volg ik het zelf op. 8 BB-consulent Ilse contacteren in ACV Zuid-West-Vlaanderen Ilse.Desramaults@acv-csc.be (ook 50+ West-Vlaanderen) Marktstraat Harelbeke

9 Tip van Herman Als je zoekt naar ander werk, schreeuw het van de daken. Laat het iedereen weten en laat je ook bijstaan. Want de kans dat je via de informele kanalen een nieuwe job zal vinden is nog steeds groter dan door te reageren op vacatures. Zijn BB-ervaring Onlangs gaf ik samen met twee andere collega s, gedurende drie dagen, aan een groep van een 15-tal personen een loopbaan-driedaagse. Het was een heel diverse groep van zowel werkenden als werkzoekenden. Samen gingen we op zoek, via allerlei oefeningen en opdrachten, in welke richting de mensen hun loopbaan verder kon georiënteerd worden. De evolutie die die mensen in die drie dagen hebben meegemaakt was fantastisch. De snelheid waarmee een echt groepsgevoel ontstond was heel straf! BB-aanbod van Herman Ik maak de mensen wegwijs in het vaak heel ingewikkeld landschap van overheidsdiensten zoals RVA, VDAB, GTB, OCMW, enz. In een begeleidingsgesprek dat makkelijk anderhalf uur kan duren, zal ik eerst aandachtig luisteren naar het individueel verhaal. Vervolgens tracht ik, samen met de betrokkene, een aantal werkvragen af te bakenen. Ik reik hulpmiddelen aan waarmee de mensen zelf verder aan de slag kunnen. De collectieve info s die ik onder andere zelf organiseer zijn de door VDAB verplichte info s voor werkzoekende 50-plussers, info s die op vraag van het OCMW worden gegeven voor mensen die in art. 60 aan de slag zijn, info s solliciteren voor Familiezorg, loopbaanhappening, BB-consulent Herman contacteren in ACV Gent-Eeklo Herman.Dewettinck@acv-csc.be Poel Gent BB-consulent CARLA contacteren in ACV Gent-Eeklo Carla.Francois@acv-csc.be Herman heeft sinds kort ook een nieuwe BB-collega in ACV Gent-Eeklo:

10 50+ Hilde getuigt over het collectieve BB-aanbod Hilde Vancoppenolle uit Drongen is 53 jaar, ze heeft 34 jaar gewerkt, waarvan de laatste jaren als begeleider in een beschutte werkplaats. Meer dan een jaar geleden wou ze een andere wending geven aan haar beroepsleven. Ze vroeg loopbaanonderbreking op het werk, maar dat kreeg ze niet. Uiteindelijk nam ze zelf ontslag om zich te heroriënteren. Ze maakte een voettocht naar Compostella en kwam in het contact met het BB-aanbod. Een groepssessie is heel ondersteunend, een lotgenotencontact als het ware. 10 Ze werd door BB-consulent Herman toegeleid naar de groepssessie loopbaandriedaagse van het loopbaancentrum voor loopbaanontwikkeling van de bediendebond LBC-NVK, in samenwerking met de BB-consulenten in Gent. Ik stelde me veel vragen bij mijn laatste job, wil ik nog wel in de sociale sector werken en wil ik nog wel met de doelgroep uit de beschutte werkplaats aan de slag? Ik had ook nog een verre droom om in het buitengewoon onderwijs te gaan staan, vandaar mijn interesse in het BB-aanbod. Hilde is zeer te spreken over het collectieve BB-aanbod. De drie dagen in groep waren gespreid over drie weken en zo kreeg je tijd om het allemaal wat te laten bezinken, je kreeg ook telkens een aantal opdrachten mee. Een groepssessie is heel ondersteunend, een lotgenotencontact als het ware. Er wordt zoveel gedeeld tussen de aanwezigen, dat waren zowel mensen die werkloos waren, als mensen die nog werkten, maar zich niet meer zo goed voelden in hun job. Als deelnemer kan je werkelijk voor een ander ook iets betekenen in zo n groep, verduidelijkt Hilde. Al kan een groepssessie sommige mensen ook afschrikken. Sommigen voelen inderdaad weerstand om dit te doen, maar geraken daar wel over tijdens de driedaagse en ze zijn achteraf tevreden dat ze het collectieve BB-aanbod volgden. Je deelt met de groep enkel wat je wil delen en nadien heb je ook nog kans om individuele gesprekken met de BB-consulent te hebben, aldus Hilde. Na de laatste groepssessie, kreeg Hilde de diagnose borstkanker, vandaar dat ze intussen van een werkloosheidsuitkering overschakelde naar een mutualiteitsuitkering. Na haar ziekteverlof is ze van plan om de individuele begeleiding bij de BB-consulent opnieuw op te nemen om alsnog haar droomjob waar te maken. Hilde Vancoppenolle is 53 jaar en volgde het collectieve BB-aanbod Als deelnemer kan je werkelijk voor een ander ook iets betekenen in zo n groep.

11 Tip van Yvan Zoek heel goed uit in wat je geïnteresseerd bent en zoek in die richting een job of een opleiding. Bij het solliciteren voor een job die ligt binnen je interesses, zal je veel gemotiveerder overkomen. Het maakt je slaagkans een stuk groter. Zijn BB-ervaring Bij het opstellen van een CV discussieerde ik met de persoon over het al dan niet vermelden van een hobby. De bewuste hobby was paardrijden en toch kon ik haar overtuigen om dit te vermelden. Weken later werd op mijn deur geklopt en daar stond dezelfde mevrouw. Dolgelukkig kwam ze me melden dat ze de job van haar leven had gevonden. Ze had werk gevonden in een manege door toedoen van de vermelding van de hobby op het CV. Of hoe je van je hobby, je werk kan maken. Zijn BB-aanbod Op een warme en menselijke manier bied ik hulp aan mensen die op zoek zijn naar een job. We gaan samen op pad zodat de werkzoekende er niet alleen voor staat. Ik ben een luisterend oor, steeds zoekend naar een oplossing. Zonder dwang of vooroordelen, met respect voor het individu. BB-consulent Yvan contacteren in ACV Aalst-Oudenaarde Musselystraat Zottegem

12 Tip van Veerle Wees vooral jezelf! Zowel in het zoeken naar werk of een opleiding is het belangrijk om te weten wie je bent. Wie ben ik, wat kan ik, wat wil ik? Als je een antwoord kan formuleren op deze vragen, dan weet je waar je naartoe wil. Hoe beter je jezelf kent, hoe gerichter je op zoek kan gaan naar de passende job of opleiding. En als je iets graag doet dan maakt dat je werk zoveel lichter. Ook het solliciteren wordt dan veel gemakkelijker, omdat je sowieso gemotiveerder zal overkomen voor een job die je graag kan en wil doen. Haar BB-ervaring Enkele weken geleden startte ik voor de eerste keer een groep op om hun loopbaan wat meer van naderbij te bekijken. Iedereen kwam s morgens één voor een binnen, maar tegen het einde van de dag waren die individuen samengesmolten tot een groep. Mooi om te zien hoe mensen zoveel van elkaar leren, respect krijgen, troost vinden, Dit is het knappe aan een groepsproces, je staat ook nooit alleen in je situatie. Haar BB-aanbod In een eerste individueel gesprek luister ik vooral naar de mensen hun verhaal. Sommigen hebben slechts nood aan één gesprek. In deze situatie kan ik de persoon vaak helpen door hem of haar tips of info te geven. In moeilijkere situaties is vaak doorverwijzing nodig. Hierbij zorg ik voor een warme overdracht, waarbij ik contact houd met de persoon en de doorverwijzingsinstantie. Zo kan de persoon nog steeds bij mij terecht als vertrouwenspersoon. Daarnaast geef ik ook verschillende collectieve infosessies. Voor mensen met een medische beperking organiseer ik bvb. de info: Wat na ziekte?. Voor werknemers-werkzoekenden organiseer ik loopbaandriedaagses waarbij we de loopbaan van nabij bekijken. Voor werkzoekenden zijn er bvb. de info s werken in een uniformberoep en werken in buitenschoolse kinderopvang en aan allochtonen met een beperkte verblijfsvergunning geef ik momenteel infosessies over solliciteren. 12 BB-consulent Veerle contacteren in ACV Waas en Dender Veerle.Vanoudenhove@acv-csc.be Oude Vest Dendermonde

13 50+ Georges getuigt over BB-aanbod Georges Gielis is 56 jaar, hij heeft een diploma A2 elektronica en werkte 27 jaar in een bedrijf van industriële beveiligingssystemen. Hij was in dat bedrijf ook vakbondsafgevaardigde. Door een herstructurering verloor hij zijn baan. Er werd hem een verbrekingsvergoeding van 3 jaar loon uitbetaald. In het eerste jaar na mijn ontslag volgde ik een computeropleiding. Dat kwam me goed van pas in de jobs die volgden. Ik had enkele korte tewerkstellingen via interim en werkte ook als commercieel adviseur, vertelt Georges. Op een door VDAB verplichte infosessie 50+ die ik volgde bij het ACV, kwam ik in contact met BB-consulent Paula. Deze infosessie zorgde bij mij voor een klik. Naast de nodige en interessante info die ik er kreeg, hoorde ik er ook verhalen van andere deelnemers. Vooral de manier waarop 50ers hun werk verliezen heeft me geraakt. De getuigenissen hielpen me bij het begrijpen van mijn eigen situatie en bij mijn aanpak om naar ander werk te zoeken. Intussen heb ik een andere baan gevonden. nu ook van een werkhervattingspremie en seniorvakantie, omdat ik dit te weten kwam op de infosessie 50+, besluit hij. Ik geniet van een werkhervattingspremie en seniorvakantie, omdat ik dit te weten kwam op de infosessie 50+ Na goed en intens zoeken, dagelijks op internet, regelmatig bij VDAB en bij interimkantoren te hebben binnenlopen, heb ik tenslotte een job gevonden via een contact uit mijn eigen netwerk, een vroegere collega. Ik geniet Georges Gielis is 56 jaar en is terug aan de slag na een bedrijfsherstructurering

14 Tip van Nina en Paula Nina: Blijf in jezelf geloven, ook al word je heel vaak op de proef gesteld. Je bent een unieke persoon met een uniek talent waarvoor je zeker een opleiding en een job zal vinden. Probeer het ook te zien als een proces als je niet meteen de job van je leven vindt. Verschillende ervaringen brengen je uiteindelijk waar je moet zijn. Heel belangrijk is het ook om hulp te durven vragen: volg een sollicitatietraining, oefen eens een sollicitatiegesprek met de bijblijfconsulent, vraag hulp bij het zoeken naar opleidingen op internet, vraag naar een oriëntatietest, Hun BB-ervaring Nina: Ik herinner me een sollicitatietraining voor jongeren. Er was veel weerstand in het begin. Mp3- speler in de oren, kap op, onderuitgezakt. Maar bij het voeren van de oefengesprekken waarin ik werkgever speelde, werden ze ineens allemaal zo mak als lammetjes. Paula: Onlangs kwam op een collectieve info voor 50-plussers een werkzoekende iets te laat, we waren net met de info begonnen. Effe onderbroken en voor dat ik zijn oproepingsbrief van VDAB kon inkijken vroeg hij al koffie! Toen we weer vertrokken waren met de info, nam hij zijn tablet en begon daarmee bezig te zijn. Hij onderbrak de info en vroeg naar de Wifi-code! Ik vroeg of het echt dringend was, het antwoord was dat hij geen tijd te verliezen had als vijftiger, ieder moment kon de ware vacature gepost worden of kon er een oproep voor werk komen Hun BB-aanbod We proberen op twee manieren mensen te versterken en zo in hun kracht te zetten. Via individuele gesprekken en collectieve infosessies, zeg maar workshops. Individueel gaan we mensen begeleiden door middel van twee of drie gesprekken. Als blijkt dat een persoon intensievere begeleiding nodig heeft, gaan we doorverwijzen. In collectieve infosessies kunnen we meer mensen tegelijk informeren. Voorbeelden van infosessies zijn sollicitatietraining, info over interim-arbeid, herkennen en omgaan met burn-out, de controleprocedure van de RVA, Tijdens deze infosessies proberen we steeds een rustige sfeer te creëren. Het volledige aanbod van de BB-consulenten is op vrijwillige basis toegankelijk, behalve de info s 50+, waarbij mensen verplicht uitgenodigd worden door VDAB. Werkzoekende 50+-ers kunnen kiezen tussen een info bij VDAB of bij hun vakbond. De meesten die voor de info vakbond kiezen zijn leden met medische problemen, hadden vaak een moeilijk ontslag, In een kennismakingsronde vertelt iedereen over zijn of haar ontslag na zijn 50ste. Er wordt ook gevraagd naar ervaringen bij het solliciteren. Tijdens het verdere verloop van de info worden heel wat informatie en nuttige tips en trics aangereikt. 14 BB-consulenten Nina en Paula contacteren in ACV-Leuven Nina.Vanderauwera@acv-csc.be Paula.Broeders@acv-csc.be Martelarenlaan 8 (50+ Vlaams-Brabant) 3010 Kessel-Lo O.L.V. Broedersstraat Tienen

15 Paula: Verlies nooit de moed! Het zoeken naar een job kan een lange en harde weg zijn.volhouden is de boodschap! Weet dat jouw beurt komt! Ook al ben je de vijftig gepasseerd. BB Christina met een medische beperking getuigt over BB-aanbod Christina woont in het Vlaams-Brabantse Zemst en werkte 28 jaar met de nacht, als zorgkundige. Tot ze geconfronteerd werd met zware gezondheidsproblemen. Ik sta nu al enkele jaren op invaliditeit. Op regelmatige basis moet ik op controle bij een adviserend geneesheer, vertelt Christina. Omdat de psychologische druk te groot werd, ging ik op aanraden van een vakbondssecretaris van het ACV op afspraak bij BB-consulent Nina in Leuven. Nina nam mijn situatie van in het begin respectvol en ernstig op, en gaf mij tips over waar ik terecht kon voor een nieuwe job. Ze heeft ook nog héél wat opzoekingswerk voor mij verricht. Mijn probleem is vooral dat ik het zorgkundig werk niet meer kan uitvoeren, mijn gezondheid laat het niet toe. Ondanks mijn gezondheidsproblemen, schreef ik vrijwillig als werkzoekende in, bij VDAB. Vooral om van de druk van de controles bij de adviserend geneesheer vanaf te zijn. Ik vroeg ook om te mogen werken in de zorgsector op dagen dat mijn lichaam het toelaat. Maar dit werd geweigerd door de adviserend geneesheer. Ondertussen De BB-consulent is steeds het allerbelangrijkste blijven doen en dat is luisteren naar mijn verhaal ben ik in begeleiding bij GTB, aldus Christina. GTB is een dienst die in samenwerking met VDAB en een netwerk van partners mensen met een arbeidshandicap begeleiden naar een gepaste job. In de moeilijke periodes ben ik steeds kunnen terugvallen op BB-consulent Nina. Zij is steeds het allerbelangrijkste blijven doen en dat is luisteren naar mijn verhaal. Voor sommigen kan dit zeer banaal klinken, maar de dag van vandaag gebeurt het zo weinig om echt naar iemands problemen te luisteren. Men is al te vaak al met zijn gedachten bij het volgende. En zo worden er belangrijke dingen over het hoofd gezien en kan men de persoon dikwijls niet op een correcte manier ten dienste staan. Ik weet zeer goed waarover ik praat, want het is op die manier dat ik slachtoffer werd van een zware medische fout, besluit Christina. Christina Van Santvoort, vrijwillig werkzoekende met arbeidshandicap

16 Patricia werkzoekend getuigt over BB-aanbod Patricia Roosens is 41 jaar en een paar maanden werkzoekend. Ze heeft een A1-diploma handel en werkte de laatste jaren in de administratie. Ze kan geen facturen meer zien, ze is het beu om een bestek te maken Na een goed gesprek met de BB-consulent werden me een aantal testen voor zelfonderzoek voorgelegd. Ik kwam via het ACV-dienstencentrum bij mij in de buurt terecht bij de BB-consulent. Uit mijn gesprek met de BB-consulent blijkt dat ik vroeger voor de verkeerde jobs heb gekozen. Tijdens mijn schoolperiode twijfelde ik ook al over mijn studierichting, vertelt Patricia. Vroeger heb ik wel eens een goeie job gehad in een bedrijf bij de ondersteuning van interne opleidingen waar ik de administratie voor deed. Het was een aangenaam contact met mensen in opleiding, ik voelde me goed in die begeleidende functie. Het bedrijf is echter failliet gegaan. Nadien heb ik nog verschillende andere jobs gehad, maar nooit eentje waar ik me goed in voelde. Ik stelde me veel persoonlijke vragen, waarmee ik terecht kon bij de BB-consulent, verduidelijkt ze. Na een goed gesprek met de BB-consulent werden me een aantal testen voor zelfonderzoek voorgelegd. Nadien startte de zoektocht naar een gepaste opleiding. Daar ging wel wat tijd over. De BB-consulent raadde me ook aan om mijn tijd te nemen. Dat het een proces is van werken aan jezelf en dat stap voor stap een nieuwe horizon dan zichtbaar wordt. Ik volg nu een oriënterende opleiding bij VDAB om de overstap te maken naar de sector van de social profit, besluit ze. Patricia Roossens is werkzoekend en volgde loopbaanadvies 16

17 Tip van Eva Bezint eer ge begint. Ik geloof dat het belangrijk is dat je bij het solliciteren eerst goed nadenkt over wat je wil, wat je kan, en wat mogelijk is. Je sollicitatie zal ook beter zijn als je weet waarvoor je solliciteert, en je dit overtuigd doet. Soms kan het handig zijn om hiervoor begeleiding te zoeken. Ik organiseer ook verschillende collectieve initiatieven vb. voor medisch beperkten, ook voor allochtonen en anderstaligen, die nood hebben aan loopbaanoriëntering. Haar BB-ervaring Ik hou van kleinere groepen, waarbij mensen zelf aan het woord zijn. Het is enorm boeiend om te zien hoe mensen elkaar op zeer korte tijd weten te helpen, enkel en alleen omdat ze in een gelijkaardige situatie zitten. Ze vinden al snel begrip dat ze elders niet altijd vinden. BB-aanbod van Eva Wanneer mensen in individuele begeleiding komen, is het de bedoeling dat we op korte tijd zoveel mogelijk kunnen doen waar de persoon in kwestie nood aan heeft. Ofwel door hen direct naar de juiste diensten door te verwijzen, ofwel door concrete tips en oefeningen mee te geven waar zij iets kunnen uithalen. Een individuele begeleiding is uiteraard individueel, op maat: wat voor de ene persoon zinvol is, kan voor iemand anders juist averechts werken. Ik bespreek steeds met de mensen waar ik een meerwaarde kan zijn. Dikwijls begint het al met goed te luisteren. BB-consulent Eva contacteren in ACV Halle-Vilvoorde Steenweg Asse

18 Caroline leefde in armoede getuigt over BB-aanbod De Limburgse Caroline Boeckx, 37 jaar, 2 kinderen, kwam in contact met BB-consulent Mustafa via het voetbal. Mustafa werd trainer van de straatvoetbalploeg waarin ik speel. Ik kende Mustafa ook al van in mijn jeugd, vertelt Caroline over haar eerste contact met de BB-consulent drie jaar geleden. Mustafa zei me wat zijn job als BB-consulent juist in hield, ik was geïnteresseerd omdat ik toen in een rusthuis werkte en een andere richting uit wou, herinnert ze zich. We waren het snel eens, ik moest een opleiding gaan volgen. Ik wou meer maatschappelijk werk doen, me inzetten voor mensen die net als ik in de problemen zaten en in armoede leefden. Mustafa heeft me geholpen de opleiding te vinden die bij me paste. BB Tip van Sarah: Probeer voor jezelf eerst uit te maken wat je écht graag doet. Als je dat weet en hierin verder kan, dan ga je elke dag met een lach naar je werk. Mijn zelfvertrouwen is toegenomen, dat heb ik te danken aan de BB-consulent. Momenteel werkt Caroline drie dagen per week en twee dagen gaat ze naar school. Ze volgt in Hasselt de opleiding ervaringsdeskundige in armoede en sociale uitsluiting. Eind vorig jaar ben ik overgestapt naar ander werk, ik poets nu met dienstencheques bij mensen thuis. Dat is gemakkelijker te combineren met mijn opleiding en de zorg voor mijn twee kinderen, zegt ze. Vanuit haar leefsituatie in armoede de stap zetten naar het BB-aanbod was niet vanzelfsprekend. Het voordeel was dat ik Mustafa van vroeger al kende. Ik was een heel gesloten persoon. Ik ben open gebloeid, mijn zelfvertrouwen is toegenomen, dat heb ik te danken aan de begeleiding van de BB-consulent. Hij houdt ook heel veel contact met de mensen die hij begeleidt, hij blijft ons volgen en motiveren. Mijn opleiding duurt nog drie jaar, besluit Caroline. 18 Caroline Boeckx, leefde in armoede en veranderde haar leven

19 Sarah en Mustafa Hun BB-ervaring Sarah: Er kwam een mevrouw van in de 50 op afspraak, net ontslagen. Ze zag er erg onverzorgd uit en ze zag het allemaal niet meer zo goed zitten. Ik kan niets, ben te oud, zei ze. We hebben haar eerst rustig haar verhaal laten doen en toen hebben we haar laten dromen. Wat heb je altijd al graag willen doen? Het moet niet haalbaar zijn. Je mag dromen. Bij de volgende afspraak gingen we kijken wat ze allemaal gevonden had. Tijdens die volgende afspraak was de mevrouw bijna niet te herkennen. Ze was enthousiast, mooi verzorgd en opgemaakt. Ze had nagedacht over wat ze graag zou willen doen en was in haar zoektocht erbij uitgekomen dat ze wel dromen had, daarom niet allemaal haalbaar, maar dat ze best wel wat vaardigheden had die ze kon gebruiken in haar zoektocht naar een nieuwe job. En ze was dan ook al op verschillende plaatsen gaan solliciteren. Ze heeft het uiteindelijk zelf gedaan, maar ze had gewoon een luisterend oor nodig. Iemand die nog in haar geloofde. Mustafa: Op een dag kwam er een man ons kantoor binnen met de melding dat hij het moe was om met die varkens nog te werken. Die varkens waren gewoon beesten die alles behalve dankbaar waren, en zeker zijn werk niet waardeerden, zei hij. Het heeft meer dan tien minuten geduurd voordat we doorhadden dat hij het echt over dieren had. Hij was varkensboer en was zijn job beu. Hij sprak over zijn varkens, alsof hij het had over zijn collega s. Mustafa: Geloof in jezelf, dan geloven de werkgever en anderen ook in jou. BB-aanbod van Sarah en Mustafa We bieden de mensen een luisterend oor, bij ons krijgen ze de tijd om hun situatie uit te leggen. Er wordt begrip getoond en we proberen dan samen naar oplossingen te zoeken, maar er moet soms ook duidelijke taal gesproken worden. We proberen verder te kijken dan de vraag, om te zien of er meer aan de hand is. Indien er een doorverwijzing moet gebeuren, proberen we dit met een warme overdracht te doen. We proberen samen met de mensen een snelle weg te vinden naar perspectieven op de arbeidsmarkt en in het aanbod van opleidingen. Zonder rond de pot te draaien. Bij ons gaat het om wat de mensen willen. BB-consulenten Sarah en Mustafa contacteren in ACV-Limburg Mgr. Broeckxplein Hasselt en

20 Ahmed allochtoon getuigt over BB-aanbod Ahmed Biga is 41 jaar. Hij volgt een opleiding sociaal-cultureel werk aan de sociale hogeschool van Heverlee. Tot eind 2006 was hij profvoetballer in de nationale tweede voetbalklasse bij Antwerp FC. Nadien volgde het spreekwoordelijke zwarte gat voor de voetballer van Winterslag, de BBconsulent hielp hem bij zijn re-integratie op de arbeidsmarkt. BB-consulent Mustafa zag dat ik geen uitweg meer wist na mijn voetbalcarrière. Ik had geen kans op werk. Ik heb wel een A3 diploma elektriciteit, maar heb door mijn voetbalcarrière nooit in die sector gewerkt. Mensen hebben nog al wat vooroordelen ten opzichte van een ex-voetballer met een donkere huidskleur, ik ben van Marokkaanse origine. Het is niet omdat je een bepaalde bekendheid hebt in de sportwereld, dat je dadelijk kans op werk hebt, blikt Ahmed terug op zijn eerste jaren na de sport. De BB-consulent stelde voor om terug naar school te gaan. Daar schrok ik in het begin wel van. School lopen, dat was zo lang geleden. Maar hij heeft me kunnen overtuigen en gaf me raad hoe ik de leerstofmodules moest aanpakken. Dit schooljaar studeer ik normaal af. Ik moet nog een eindwerk afleveren. De voorbije drie jaar kon ik met vrijstelling van werk zoeken, mijn werkloosheidsuitkering behouden en studeren. Die vrijstelling betekent dat ik niet opgeroepen wordt door VDAB om op een jobaanbod in te gaan, vertelt Ahmed. BB Tip van Karin: Het schrijven van een goede motivatiebrief blijft voor de meeste werkzoekenden een moeilijke opdracht. Ik stel hen voor dat ze aan hun partner/vriend(in) eerst vertellen over de gevonden vacature en daarbij uitleggen waarom het voor hen zo n interessante vacature is en waarom ze voor dat bedrijf willen werken. Wat ze in hun eigen woorden verteld hebben, kunnen ze ook verwoorden in hun brief. Dat maakt de motivatiebrief zeker persoonlijker. Zoals de BB-consulent, mij geholpen heeft, zo wil ik ook andere mensen helpen. Met mijn toekomstig diploma van sociaal-cultureel werker wil ik vooral mensen zelfredzaam maken. Zoals de BB-consulent, mij geholpen heeft, zo wil ik ook andere mensen helpen. De sociaal-culturele sector heeft vier functies: gemeenschapsvorming, educatief werk, maatschappelijke activering en cultureel werk. Die maatschappelijke activering op de arbeidsmarkt trekt me het meeste aan, daar heb ik zelf ook levenservaring mee. En die wil ik volgend jaar ten diensten stellen in een nieuwe job, besluit hij. 20 Ahmed Biga, ex-profvoetballer die terug naar school gaat.

21 Karin en Pieter Hun BB-ervaring Karin: Wanneer in een collectieve info de groep niet te groot is, starten we met een kennismakingsronde, zodat iedereen zich wat op zijn gemak voelt. Mensen mogen ook altijd vragen stellen, zodat het zo veel mogelijk interactief verloopt. Dit brengt een gemoedelijke sfeer, waarbij iedereen iets kan opsteken. Het is ook leuk om te zien hoe een groep vreemden na twee uur samen de zaal verlaten en elkaar tips en goede raad meegeven. Pieter: Een oudere werkzoekende van 62 jaar was nog maar net vader geworden en vond zijn uitkering van RVA te laag om van te leven met zijn gezin. Hij contacteerde ons voor een afspraak. Een hele uitdaging omdat oudere werklozen, zeker boven de 60, het zeer moeilijk hebben op de arbeidsmarkt. Slechts 1 telefoontje en hij mocht zich de volgende dag aanbieden bij een interimkantoor. Uiteindelijk heeft hij werk gevonden. Pieter: Een werkgever heeft vaak de gewoonte veel te eisen wanneer hij de profielschets maakt van zijn nieuwe werkkracht. Laat je hierdoor niet uit je lood slaan en grijp je kans! Heel veel zaken worden immers aangeleerd op de werkvloer zelf. BB-aanbod van Karin en Pieter We zijn vertrouwenspersonen die luisteren en advies geven. We zetten mensen op weg naar de juiste instanties of naar de juiste begeleiding. We nemen tijd om te luisteren om samen naar een goede oplossing te zoeken. Mensen kunnen ook voor een 2e of 3e gesprek komen. Werkzoekenden kunnen bij ons in vertrouwen spreken zonder angst te hebben voor sancties. De sociale wetgeving en de verschillende organisaties zijn voor vele mensen een echt doolhof. Wij proberen hen daarin de weg te wijzen. We organiseren ook maandelijkse info s voor 50+ werkzoekenden en langdurig werkzoekenden die door RVA gecontroleerd worden op hun actief zoekgedrag naar werk. Daarnaast geven we info s voor mensen met een medisch probleem. We geven ook info s op maat van een BB-netwerkpartner, over bijvoorbeeld inburgering, of aan een sociale onderneming zoals Levanto. BB-consulenten Karin en Pieter contacteren in ACV-Antwerpen Karin.Blommaert2@acv-csc.be Pieter.Vandebosch@acv-csc.be Nationalestraat Antwerpen en Karin en Pieter hebben sinds kort een nieuwe BB-collega: katrien.vankerkhoven@acv-csc.be

22 Tip van Luk Kies zelf, beslis zelf welke richting je uit wil gaan. Laat je niks opdringen. Dat is gemakkelijk gezegd, maar dat impliceert een aantal dingen zoals je verantwoordelijkheid opnemen tegenover jezelf, jezelf leren kennen, assertief zijn, raad vragen, informatie opzoeken, Zijn BB-ervaring Alex had via de wekelijkse matching, dat is een automatische mailing met vacatures die VDAB naar een zeer grote groep werkzoekenden verstuurd, een jobaanbod gekregen. Groot was zijn verbazing toen hij uitgenodigd was om zijn kandidatuur van dansinstructeur te stellen. Dat is wel een erg brede interpretatie van VDAB van het beroep instructeur, wetende dat Alex rij-instructeur is. Zijn BB-aanbod Ik heb oog voor de verhalen van werklozen en werkenden. Ik ben een vakbondsman. We kunnen onze job maar fatsoenlijk doen als we mensen zien en horen, verhalen en getuigenissen kunnen oppikken. Ik start een gesprek met wat je zeker niet van mij mag verwachten. Ik ga zeker geen beslissingen in iemands plaats nemen. Voor de rest staat vragen vrij en probeer ik op maat te werken. Ik besteed heel veel tijd aan het luisteren naar het verhaal van de klant en aan vragen stellen. Het is belangrijk om het hele beeld scherp te krijgen. Op die manier ben je al snel weg voor een gesprek van zo n anderhalf uur. 22 BB-consulent LUK contacteren in ACV Kempen LLuyten@acv-csc.be Korte Begijnenstraat Turnhout

23 Gabriela anderstalige getuigt over BB-aanbod De Roemeense Gabriela Mitoseriu uit de Antwerpse Kempen kwam voor het eerst in contact met het BB-aanbod via een BB-infosessie op vraag van Prisma vzw, een organisatie die in de provincie Antwerpen nieuwe anderstalige inwoners begeleidt bij hun inburgering. Na de groepsinfosessie van BB-consulent Luk, ben ik hem opnieuw gaan opzoeken omdat ik werk zoek. Ik ben terug bij hem gegaan na de infosessie. Omdat ik onder de indruk was van zijn aanbod. Hij heeft verschillende mensen gebeld om te kijken of er ergens vrijwilligerswerk was voor mij en hij heeft mij ook aangemoedigd om te zoeken naar werk dat bij mij past. Ik weet nu dankzij hem dat maatschappelijk werk hier in Vlaanderen veel meer betekent dan bij ons in Roemenië. Er zijn hier verschillende richtingen die je uit kan, dat wist ik niet. En ik weet nu ook dankzij Luk dat ik liefst in een socio-culturele omgeving wil werken, vroeger zei ik gewoon: ik wil werken. Hij heeft ook mijn CV bekeken en zeer goed advies gegeven, ik heb het aangepast en ik heb hierop al goede feedback gekregen, getuigt Gabriela. BB-consulent Luk heeft verschillende mensen gebeld om te kijken of er ergens vrijwilligerswerk was voor mij Gabriela Mitoseriu, Roemeense werkzoekende

24 aanbod: infosessies voor anderstaligen BB-Consulenten hebben een netwerk van organisaties waarmee ze samenwerken. In de Kempen en in de regio Turnhout is dat bijvoorbeeld Prisma vzw. Er wordt samengewerkt voor het inburgeren van anderstaligen. We vroegen een Roemeense, Albanese en Portugese docent bij Prisma vzw naar hun ervaringen met het BB-aanbod. De informatie die inburgeraars krijgen van de BB-consulent is van goud waarde Lustinia Seciu Roemeens docent Prisma vzw Ik ga met al mijn groepen naar de BB-consulent voor uitleg over werk zoeken, werken en sociale zekerheid. Ook over de rol en de opdracht van de vakbonden krijgen mijn leerlingen informatie. Zo weten ze ook meteen waar ze terecht kunnen met hun problemen en vragen, zegt Iustinia Seciu die bij Prisma vzw Roemeense inburgeraars begeleidt. Ik heb twee soorten groepen: werkenden op zaterdag en niet-werkenden in de week. De mensen die werken hebben dikwijls ook specifieke vragen over hun job, en ze worden altijd goed geholpen door de BB-consulent. De cursisten zonder werk hebben natuurlijk niet zoveel concrete vragen, maar zijn erg blij met de informatie die ze meekrijgen. Zo zijn ze beter gewapend om terug aan de slag te gaan. De informatie van de BB-consulent is voor onze inburgeraars van goud waarde en ook ik kan er mijn job beter door doen, benadrukt de Roemeense docente. Ik merk ook dat ze de informatie die ze meekrijgen ook gebruiken om hun vrienden en familie mee verder te helpen. De informatie die ze van de BB-consulent krijgen, kunnen ze nergens anders vinden. Ik vertaal alles, zodat ze alles goed hebben verstaan. Ik ben een leek in de thema s die de BBconsulent behandelt, de BB-consulent is zeer goed geïnformeerd en brengt de informatie op een duidelijke, correcte en interessante manier over bij de cursisten, vertelt de Portugese docent Fernando Apostolo. Ik gebruik het BB-aanbod zo vaak mogelijk. Het is afhankelijk van de agenda en van de noden van mijn cursisten. Wij hebben geen structurele afspraken met de BB-consulent, maar we werken toch vaak samen. 24

25 De BB-consulent brengt de thema s op een interessante manier over bij de anderstaligen Fernando Apostolo Portugees docent Prisma vzw Ik maak samen met de studenten een evaluatie van de bruikbaarheid van de informatie die ze krijgen van de BB-consulent. Telkens opnieuw hoor ik van de groep dat het bezoek bij de BB-consulent interessant was, zegt de Albanese docent Artan Malo. De studenten zijn gewoonlijk blij verrast door de gastvrijheid. De BB-consulent stelt de studenten op hun gemak, geeft ze de kans vragen te stellen, actief deel te nemen aan de les en persoonlijke ervaringen in België uit te wisselen. De brochures die de BBconsulent gebruikt, worden zeer geapprecieerd. Iedereen neemt brochures mee. Ze zijn beschikbaar in diverse talen. Dat alleen al is ongelooflijk. Iedereen in de cursus vindt wel een brochure in zijn moedertaal of in een andere taal die hij kent. Onze inburgeraars maken nadien graag ook een individuele afspraak met de BB-consulent om bijvoorbeeld een CV te helpen opstellen, besluit Artan. De brochures die de BB-consulent gebruikt in diverse talen worden zeer geapprecieerd Artan Malo Albanese docent Prisma vzw Publicaties in vreemde talen De BB-consulenten gebruiken publicaties van de ACV-diversiteits- en integratiewerking. Deze brochures in verschillende vreemde talen maken buitenlandse werknemers wegwijs in de arbeids- en sociale wetgeving van ons land én in de dienstverlening van de vakbond.

26 Tip van Ines Zorg dat je alles voor een sollicitatiegesprek goed voorbereid hebt. Noteer voor jezelf een aantal sleutelwoorden om je gesprek vlotter te doen verlopen. Oefen dit ook vooraf in. Op die manier ben je minder uit je lood te slagen tijdens het bewuste gesprek. Zo kan je ook de moeilijke en pijnlijke vragen beter afbakenen en afblokken. Vragen over je medische achtergrond bijvoorbeeld. Na een burnout, een ongeval. Door deze situaties zijn mensen vaak lange tijd weg van de arbeidsmarkt en dat levert een gat op de CV op. Daar kan een werkgever vaak over doorvragen. Haar BB-ervaring Recent kwam er een mevrouw bij me op gesprek die na een zwaar ongeval én een lange revalidatie weer op zoek wou gaan naar een job. Omdat ze toch wel bijna 4 jaar uit roulatie is geweest, zorgde dit voor heel wat onzekerheid en stress. Tijdens dat gesprek geeft ze toch tekenen van een goeie aanpak. Ze kan een goede CV en motivatiebrief voorleggen. Als ik een paar dagen later echter haar dossier wil klasseren merk ik dat ze geen adres vermeldt op haar CV. En dat voor iemand die toch wel een goede kennis heeft op informaticagebied. Ik sta op het punt om het haar te vertellen per telefoon als er een mail binnen komt van haar met de melding dat ze me wil bedanken voor de hulp. Ze heeft mijn tips opgevolgd en dat heeft geleid naar de job die ze als droomjob had beschreven. BB-aanbod van Ines Wat je van mijn begeleiding mag verwachten, is sterk afhankelijk van wat de vraag is van de persoon. Men komt met een eenvoudige vraag, maar na een half uurtje komen er heel vaak andere dingen naar boven. Het is op die manier niet altijd mogelijk om alles al in één gesprek opgelost te krijgen. Uiteindelijk begrijpen de meeste mensen wel dat het goed is om nog eens terug te komen. Na een collectieve info rond bijvoorbeeld werken met een arbeidshandicap, controle actief zoekgedrag van werkzoekenden of een workshop solliciteren, is de stap vaak minder groot om een individueel gesprek te vragen. In een grote groep is het voor mensen niet evident om hun persoonlijke situatie of problematiek op tafel te gooien. Sommigen hebben gewoon ook meer nood aan een veilige omgeving. Mensen komen bij ons ook soms langs met verwachtingen waar we niet onmiddellijk een positief gevolg kunnen aan geven. Wat ik ze vooral kan bieden is een luisterend oor tijdens ons gesprek. De dingen die concreet kunnen aangepakt en opgelost worden, gebeuren ook direct. Dat zorgt ook wel voor appreciatie. We maken de mensen wegwijs, zodat ze zelf met nieuwe inzichten, verdere stappen kunnen ondernemen. 26 BB-consulent Ines contacteren in ACV Mechelen-Rupel Ines.Schaependonck@acv-csc.be Onder den Toren Mechelen

27 Bijblijven? doe de test! Ben jij op zoek naar (ander) werk: A No way! Ik ben tevreden met mijn huidige situatie, geen haar op mijn hoofd dat eraan denkt om een (andere) job te zoeken! B Af en toe kijk ik wel eens rond, maar ik ben er niet intensief mee bezig. C Ik ben volop op zoek, en wil dringend een job vinden die bij me past! Solliciteren vind ik vreselijk! Ik weet totaal niet hoe je eraan begint! is een makkie! Mij moet je niks meer leren over solliciteren! doe ik zo goed en zo slecht het gaat. Soms vraag ik mij wel af of ik het wel goed aanpak Indien ik een opleiding wil volgen A dan weet ik wel een beetje waar ik terecht kan, maar blijf ik toch met nog een aantal vragen zitten. B dan weet ik perfect waar ik moet zoeken om de juiste opleiding te vinden. Ook systemen zoals betaald educatief verlof, opleidingskrediet, opleidingscheques, enz. kennen voor mij geen geheimen! C ik zou niet weten hoe ik daaraan moet beginnen Weet jij waar je binnen 5 jaar wil staan in je loopbaan? A Tuurlijk! Ik heb mijn loopbaan al helemaal uitgestippeld en ik ga er honderd procent voor! B Eigenlijk niet, ik stel me regelmatig de vraag of ik mijn huidige situatie nog vijf jaar ga volhouden C Ik wil iets helemaal anders, maar heb totaal geen idee welke weg ik moet inslaan! Ben jij op de hoogte van je kansen op de arbeidsmarkt? A Ja, heel goed zelfs, ik ben perfect op de hoogte welke jobs er voor mij mogelijk zijn op de arbeidsmarkt B Mijn kansen op de arbeidsmarkt? Geen flauw idee! C Ik denk van wel Hoewel ik het mij toch soms afvraag! Houd jouw werksituatie je ook soms wakker A Ik lig nachtenlang te woelen en te piekeren over mijn huidige werksituatie. B Af en toe droom ik wel eens van verandering, maar ik ben er niet dag en nacht mee bezig. C Waarom? Ik ben blij met de situatie zoals ze nu is! Mijn droomjob, allemaal goed en wel, maar zo eenvoudig is het niet. Kinderopvang, discriminatie, mobiliteit, gezondheidsproblemen, maken het mij moeilijk. A Ik weet perfect waar ik terecht kan met deze problemen. B Ik zie door het bos de bomen niet meer, ik heb te veel persoonlijke belemmeringen om voor mijn droomjob te kunnen gaan. Ik weet niet wie mij nog kan helpen! C Een droomjob, daar droom ik al lang niet meer van, ik ben blij als ik mijn boterham kan verdienen. Ik weet wel min of meer waar ik terecht kan met mijn vragen en problemen. Werkgevers krijgen van de overheid heel wat tussenkomsten om mensen aan te werven of aan het werk te houden. A Dat is de eerste keer dat ik daar van hoor! B Ik weet dat er zo n dingen bestaan, maar daar zal wel niks voor mij tussen zitten C IBO, Activa, Wep+,. Tewerkstellingsmaatregelen kennen voor mij geen geheimen meer! Ik ben als geen ander op de hoogte van deze maatregelen! de resultaten Vraag 1 a:3 b:2 c:1 Vraag 2 a:1 b:3 c:2 Vraag 3 a:2 b:3 c:1 Vraag 4 a:3 b:2 c:1 Vraag 5 a:1 b:3 c:2 Vraag 6 a:1 b:2 c:3 Vraag 7 a:3 b:2 c:1 Vraag 8 a:1 b:2 c:3 Je behaalde een score tussen 1 en 10: Jij zit duidelijk met heel wat vragen rond je loopbaan. Je weet niet goed waar je met welke vragen terecht kan, en hebt nood aan iemand die je wegwijs maakt. Misschien weet je helemaal niet welke weg je uit kan of wat je mogelijkheden zijn. De BB-consulent kan je helpen om een antwoord te zoeken op je vragen rond solliciteren, opleidingen, loopbaanoriëntering, Je behaalde een score tussen 11 en 18: Je weet ongeveer wat je wil, en ook waar je ondersteuning kan zoeken om voor je doel te gaan. Je blijft echter toch nog met wat vragen zitten. De BB-consulent kan je helpen met je concrete of algemene vragen rond opleidingen, solliciteren, loopbaanoriëntering Je behaalde een score tussen 19 en 24: Jij weet perfect wat je wil in je loopbaan! Je hebt een doel en daar ga je ook voor. Niks staat jou in de weg, je weet welke info je waar kan vinden. Misschien hebben mensen in jouw omgeving wel vragen waarmee je ze moeilijk kan helpen, of zijn er toch nog zaken waar je wat mee in de knoop zit. In dat geval kan je steeds terecht bij de BB-consulent. Hij of zij kan je helpen met alle vragen rond opleidingen, solliciteren, loopbaanoriëntering

28 -netwerk Om de doelgroep een stap verder te helpen richting werk of een opleiding werken de BB-consulenten samen met een zeer uitgebreid netwerk. Vanuit verschillende kanalen worden mensen naar de BB-werking verwezen. Voor ieder van hen gaat de BB-consulent op zoek naar een antwoord op maat waarbij waar nodig gericht toe geleid wordt naar tal van partnerorganisaties. Voor verschillende organisaties organiseren de BB-consulenten collectieve workshops op maat. Hieronder vind je een overzicht van een aantal belangrijke spelers met wie de BB-consulenten samenwerken. Is jouw organisatie nog geen partner van een BB-consulent en zou je graag samenwerken, neem dan contact op met de BB-consulent bij jou in de buurt. Samenwerken op de arbeidsmarkt In vele steden en gemeenten zijn de belangrijkste regionale en lokale diensten die actief zijn rond arbeid en tewerkstelling ondergebracht onder eenzelfde dak: de werkwinkel. VDAB, GTB, RVA, PWA, SlN & VVSG slaan op de handen in elkaar. VDAB ( heeft als opdracht werkgever en werkzoekende met elkaar in contact te brengen. VDAB engageert zich om elke werkzoekende optimaal bij te staan bij het vinden van een passende job. Van inschrijving tot de eerste werkgever. Hiertoe biedt VDAB arbeidsbemiddeling aan. Via een trajectplan worden de verschillende stappen (sollicitatiecoaching, opleiding, persoonsgerichte vorming of IBO) die de werkloze moet ondernemen in zijn zoektocht naar werk opgenomen. vdab bezorgt op regelmatige basis vacatures aan de doelgroep. Hiervoor hebben ze een nauwe samenwerking met tal van werkgevers. Via tendering ( be/tendering) doet VDAB beroep op verschillende niet-commerciële en commerciële begeleidingsorganisaties voor sommige aspecten van de begeleiding en opleiding. GTB (gespecialiseerde trajectbepaling en begeleiding) heeft als opdracht personen met een arbeidshandicap te begeleiden om een gepaste job te vinden en te houden en werken hiervoor nauw samen met gespecialiseerde arbeidsonderzoeksdiensten (GA), gespecialiseerde opleidings- en bemiddelingscentra (GOB) en VDAB. streeft ernaar mensen zoveel mogelijk kansen te bieden binnen het normaal economisch circuit, maar ze leidt eveneens toe naar beschutte, sociale werkplaatsen of arbeidszorg. De centra voor loopbaanbegeleiding 28 bieden begeleidende diensten aan om een werknemer of werkzoekende te helpen bij het vinden van een nieuwe betrekking en te begeleiden tijdens de loopbaan. Vanaf 1 juli 2013 geldt een nieuwe regeling voor loopbaanbegeleiding. Voortaan wordt loopbaanbegeleiding betaald met loopbaancheques. Te bestellen via Elke werknemer met minstens één jaar werkervaring heeft het recht om elke 6 jaar loopbaanadvies in te winnen bij een door VDAB erkend loopbaanbegeleidingscentrum. Per loopbaan-begeleidingstraject kan je voor 4 uur of voor 8 uur begeleiding kiezen. Een pakket van 4 uur kost 40 euro. Dit is slechts een fractie van de reële kost die 550 euro bedraagt. Voor 8 uur begeleiding heeft de werknemer dus twee loopbaancheques nodig. Er kan enkel met loopbaancheques betaald worden bij loopbaanbegeleidingscentra die erkend zijn door VDAB. Op be/loopbaanbegeleiding staat het volledige aanbod aan loopbaanbegeleiding van alle erkende loopbaancentra. Het ACV heeft een aantal partners inzake loopbaanbegeleiding: www. vokans.be en Loopbaanbegeleiding is gratis voor ACV-leden bij deze partners. Meer info op De testcentra voor het behalen van een ervaringsbewijs ( geven werknemers en werkzoekenden de mogelijkheid om verworven competenties te laten erkennen met een ervaringsbewijs. Het is een officieel bewijs van bekwaamheid afgeleverd door de Vlaamse overheid. Op die manier kunnen werknemers/werkzoekenden zwart op wit bewijzen dat ze de vereiste vaardigheden onder de knie hebben. Het systeem van dienstencheques ( be) werd in België ingevoerd in Het heeft een dubbel doel: laaggeschoolden uit de werkloosheid halen en het terugdringen van het zwartwerk. Een dienstenchequebedrijf kan mensen aan het werk zetten voor een aantal welomschreven taken: schoonmaken, wassen, strijken, boodschappen doen, klein verstelwerk, bereiden

29 van maaltijden en hulp bij verplaatsingen. Een sociale werkplaats of beschutte werkplaats is in Vlaanderen een werkplaats die mensen tewerkstelt die tijdelijk of definitief niet terecht kunnen in het normaal economisch circuit. In een beschutte werkplaats zijn dit werknemers met een arbeidshandicap en in een sociale werkplaats gaat dit over laaggeschoolde langdurig werklozen. Mensen die tewerkgesteld worden in een sociale of beschutte werkplaats, kunnen geen baan vinden in een regulier bedrijf door allerlei factoren, waaronder gebeurtenissen en problemen in het persoonlijke leven, mentale en fysieke beperkingen, gezondheidsproblemen en korte scholing. Het Vlaamse regeerakkoord voorziet de hervorming van deze sociale economie in twee pijlers: lokale diensteneconomie en maatwerk. Het decreet beoogt één kader voor de huidige beschutte werkplaatsen, sociale werkplaatsen en invoegbedrijven. Tot 1 juli 2014 blijft de huidige regelgeving van kracht. (samenwerkingsverband sociale tewerkstelling) is de koepel van de sociale werkplaatsen en arbeidszorgcentra in Vlaanderen en is de koepel van beschutte werkplaatsen in Vlaanderen.. In vele steden en gemeenten zijn de belangrijkste regionale en lokale diensten die actief zijn rond arbeid en tewerkstelling ondergebracht onder eenzelfde dak: de werkwinkel. VDAB, GTB, RVA, PWA, SLN & VVSG slaan op de handen in elkaar. Het plaatselijk werkgelegenheidsagentschap, afgekort PWA, is een vzw opgericht door de gemeente of door een groep van gemeenten. Diverse activiteiten die door hun aard of hun occasioneel karakter niet uitgevoerd worden in het gewone arbeidscircuit mogen onder bepaalde voorwaarden worden uitgevoerd in het kader van het PWA. Het laat langdurig werklozen toe zich opnieuw te integreren op de arbeidsmarkt. De meeste gemeenten maken van PWA-ers gebruik om hun eigen diensten te ondersteunen, zoals stadswachten, speelpleinwerking en begeleiding van busvervoer voor scholen. Bij het akkoord over de staatshervorming in 2011 werd afgesproken dat het Vlaamse Gewest de bevoegdheid over PWA s in Vlaanderen krijgen. Info over PWA staat voor als nog op het federale Samenwerken in de onderwijswereld De Vlaamse Dienst voor Arbeidsbemiddeling en Beroepsopleiding, kortweg VDAB, organiseert een zeer ruim aanbod aan beroepsopleidingen. Werklozen kunnen deze opleidingen gratis volgen en worden hier ook een stuk financieel ondersteund via tussenkomsten in kinderopvang, vervoersonkosten, Het aanbod op het vlak van webleren van VDAB is zeer uitgebreid en kan gratis gevolgd worden door zowel werklozen als werknemers. Werknemers in tijdelijke werkloosheid kunnen ook gratis opleiding volgen bij VDAB. De Centra voor Basiseducatie in Vlaanderen werden opgericht met als specifieke opdracht volwassenenonderwijs op niveau van basiseducatie (lager onderwijs en eerste graad secundair onderwijs) te organiseren. Via modulaire opleidingen leren volwassenen de basisvaardigheden om volwaardig en zelfstandig te kunnen functioneren in de samenleving, in arbeidssituaties, of om een verdere opleiding te volgen. In het opleidingsaanbod van www. basiseducatie.be zit onder meer Nederlands voor anderstaligen, Nederlands voor Nederlandstaligen, basiscursussen computer, basiscursussen Frans of Engels maar ook algemene vormingen zoals theorie rijbewijs B, assertiviteit, De (provinciale) centra voor volwassenenonderwijs organiseren een brede waaier aan opleidingen op het niveau van het secundair en hoger beroepsonderwijs. Ze bieden heel wat mogelijkheden aan volwassenen om via avond- en weekendlessen zichzelf te vormen of bij te scholen. Via de studiegebieden algemene vorming (het vroegere tweedekansonderwijs) kunnen volwassenen een diploma op het niveau van secundair onderwijs behalen. Het hoger beroepsonderwijs biedt beroepsgerichte opleidingen aan die leiden tot een diploma op het niveau van gegradueerde. Wie een professionele bachelor wenst te behalen dient nadien een vervolgstudie aan te vatten op een hogeschool. Via de centra voor volwassenenonderwijs kan ook een diploma als leraar behaald worden. Een aantal opleidingen zijn erkend in het kader van het stelsel van betaald educatief verlof. Ook via opleidingscheques worden werknemers financieel ondersteund om een opleiding aan te vatten. Meer info via onderwijsaanbod. Naast VDAB zijn er nog een aantal belangrijke opleidingsverstrekkers. Syntra ( richt zich met zijn aanbod vooral op de ondernemer (-in-spe). De sectorale opleidingsfondsen hebben als opdracht het mee mogelijk maken dat er binnen de betreffende sector voldoende en goed geschoolde werknemers werkzaam zijn ( sectorfondsen). :

30 Verder bestaan er nog heel wat derden op de opleidingsmarkt die al dan niet in samenwerking met VDAB opleidingen aanbieden voor werkzoekenden en/of werkenden. Het Vlaams steunpunt lokale netwerken (www. sln.be) overkoepelt de non-profit aanbieders van opleiding, coaching en werkplekleren. Samenwerken voor anderstaligen In Vlaanderen hebben verschillende gemeenten een door de Vlaamse gemeenschap erkende integratiedienst. De integratiediensten adviseren hun gemeentebestuur bij het voeren van een integratiebeleid. Ze ondersteunen de gemeentelijke diensten. En ze werken samen met lokale verenigingen en voorzieningen. Er zijn acht integratiecentra in Vlaanderen en in Brussel: één in elk Vlaamse provincie, en één in Antwerpen, Gent en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Deze centra hebben als doel het stimuleren van diversiteit en het bevorderen van de toegankelijkheid van diensten en voorzieningen voor een divers publiek. Bijzondere thema s voor deze diensten zijn: meer standplaatsen voor woonwagenbewoners, de integratie van de lokale Islam, nieuwe immigratie, de positie van asielzoekers, vluchtelingen en mensen zonder wettig verblijf en de bevordering van het intercultureel sociaal kapitaal. Sommige integratiediensten bieden ook rechtshulp aan etnisch-culturele minderheden. Onthaalbureaus voor anderstalige nieuwkomers organiseren inburgeringscursussen. Het heeft als doel om immigranten het nieuwe thuisland beter te leren kennen en beter te kunnen participeren aan de samenleving. Expertise inzake integratie en migratie via Voor kansarmen bestaan er gespecialiseerde sociale vertaal- en tolkdiensten. Het zijn bijvoorbeeld vertaal- en tolkdiensten waar asielzoekers of ouders van allochtone leerlingen een beroep op kunnen doen in hun contacten met scholen en overheidsdiensten. Ook ziekenhuizen die de taal van hun cliënt of patiënt niet kennen (en vice-versa), kunnen er een beroep op doen, soms zelfs via de telefoon ( 30 Een Huis van het Nederlands is een Vlaamse overheidsinstelling onder het statuut van een vzw, opgericht in september 2004 binnen het kader van de permanente vorming. De opdracht is om anderstalige volwassenen die in Vlaanderen Nederlands willen leren, de weg te wijzen naar de gepaste vorming. organiseren zelf geen cursussen, maar werken samen met andere aanbodverstrekkers Nederlands. Een asielzoekerscentrum, ook wel opvangcentrum genoemd, is een opvangcentrum voor asielzoekers, vluchtelingen, mensen zonder papieren die tijdelijk in het land verblijven tot over hun asielaanvraag is beslist. Fedasil (Federaal agentschap voor de opvang van asielzoekers) is de Belgische federale instelling die verantwoordelijk is voor de opvang van asielzoekers en daarnaast voor de observatie en oriëntatie van niet-begeleide buitenlandse minderjarigen. Behalve voor opvang (onderdak verlenen) organiseert ook sociale, psychische en medische begeleiding en verstrekt het, in samenwerking met gemeenten en Rode Kruis, materiële hulp. Zo treden medewerkers van Fedasil soms op als contactpersoon tussen school en asielzoekende families, of begeleidt hen via een Huis van het Nederlands naar een gepaste opleiding. Samenwerken in gemeenten en steden Met het decreet lokaal sociaal beleid van 2004 kregen de OCMW s en gemeenten de gezamenlijke opdracht om het lokale sociale beleid te coördineren zodat de rechten voor elke burger maximaal toegankelijk worden. In vele gemeenten is dit sociaal huis al gerealiseerd terwijl andere gemeenten hier momenteel nog aan werken. Twee belangrijke functies van het sociaal huis zijn de één-loketfunctie (de burger kan hier terecht met al zijn vragen in verband met sociale dienstverlening binnen de gemeente) en de doorverwijsfunctie (doorverwijzen naar andere diensten en organisaties in de gemeente of omliggende gemeenten). Waar het sociaal huis een fysieke vorm aanneemt, kan de burger voortaan op één plaats terecht voor alle administratieve en sociale dossiers, premies en uitkeringen. De OCMW s, voluit openbare centra voor maatschappelijk welzijn, werden in 1976 in het leven geroepen door de federale overheid met als opdracht bescherming te bieden aan personen en gezinnen die niet meer beschikken over voldoende middelen om een leven te kunnen leiden dat beantwoordt aan de menselijke waardigheid. Elke gemeente of stad heeft een eigen OCMW dat een brede waaier aan diensten aanbiedt o.a. financiële hulp

31 aan kansarmen (leefloon), psycho-sociale hulp, medische hulp,... Naast het toekennen van individuele steun aan personen in moeilijkheden, voorziet de wet bovendien dat het OCMW, daar waar het nodig blijkt, instellingen of diensten met een sociaal, curatief of preventief karakter kan opstarten en beheren. Verschillende OCMW s bieden diensten aan als arbeidstrajectbegeleiding, opvangtehuizen, sociale restaurants, dienst schuldbemiddeling, Samenwerken in de welzijnswereld De centra voor algemeen welzijnswerk bieden psychosociale hulpverlening op maat voor mensen met problemen van relationele, financiële, administratieve, juridische of materiële aard. Hun hulpverlening kan gaan van toegankelijke informatie en advies naar opvang, crisishulp en begeleiding of bemiddeling. De CAW s ( streven ook naar structurele maatschappelijke veranderingen op het vlak van welzijn en vervullen hiertoe onder andere een preventieve rol. De CAW s vallen onder de bevoegdheid van de Vlaamse gemeenschap. Ook het straathoekwerk hoort daarbij, dat poogt actief in contact te komen met groepen die niet of onvoldoende in contact staan met de traditionele hulpverlening. Daarnaast is er ook het begeleid wonen, wat in Vlaanderen een ambulante begeleidingsvorm is voor personen met een beperking of voor mensen van de bijzondere jeugdzorg die zelfstandig wonen of zelfstandig willen gaan wonen en graag wat extra ondersteuning krijgen. Buurtwerk of buurtopbouwwerk, is een wijkgebonden basisvoorziening, gericht op het betrekken en ondersteunen van bewoners bij het leven en samenleven in de directe leefomgeving. Het maakt deel uit van het sociaal-cultureel werk. Opbouwwerk zet zich in voor groepen mensen uit de bevolking, met speciale zorg voor groepen in achterstandssituaties. Achterstelling betekent in dit opzicht het geheel van maatschappelijke processen waardoor personen of bevolkingsgroepen door een opeenstapeling van factoren onvoldoende kansen hebben op ontplooiing en op participatie aan het maatschappelijk leven of bedreigd worden in hun welzijn. Organisaties van of voor mensen in armoede. Zoals een Vlaamse katholieke non-profit organisatie die zich concentreert op de vierde wereld. De organisatie wil duidelijk maken dat armoede in Vlaanderen bestaat, hoe omvangrijk ze is en wat ze precies inhoudt. Welzijnszorg steunt jaarlijks 150 projecten en 100 welzijnsschakels met fondsen uit collecte en spontane giften ( Er zijn ook sociaal restaurants, en organisaties die aan materiële hulpverlening en voedselbedeling doen. En er zijn de erkende verenigingen waar armen het woord nemen ( En er zijn hulpcentra die aan thuislozenzorg doen, waar daklozen eten of onderdak kunnen krijgen. Opleiding voor werknemers Als je wil bijblijven, moet je je regelmatig bijscholen. De Vlaamse overheid voorziet een aantal financiële voordelen voor werkzoekenden en werkenden die een opleiding volgen. Het ACV geeft aan het begin van elk schooljaar ook de brochure Opleiding voor werknemers uit waarin werkenden uitgebreide informatie vinden over onder meer betaald educatief verlof, verlof sociale promotie en opleidingskrediet. Werkzoekenden die ingeschreven zijn bij VDAB en een erkende opleiding volgen komen ook in aanmerking voor een aantal extra financiële voordelen zoals een kinderopvangvergoeding, meer info vind je op Het ACV geeft aan het begin van elk schooljaar ook de brochure Opleiding voor werknemers uit waarin werkenden uitgebreide informatie vinden over onder meer betaald educatief verlof, verlof sociale promotie en opleidingskrediet. Voor info over opleidingscheques kan je terecht op

32 interview De bijblijfwerking bestaat 10 jaar. Tijd om een balans op te maken. En dat doen we aan tafel bij Fons Leroy. De 59-jarige Limburger die sinds 2005 VDAB leidt. Yves Van Hulsel die in 2002 als coördinator van de ACV-werkzoekendenwerking partner werd van het Vlaamse werkgelegenheidsbeleid en Marijke Van Kerckhove die sinds 2009 de BB-consulenten coacht, schoven mee aan tafel voor een goed gesprek over de rol van een activerende vakbond. Aan tafel met Fons Leroy Topman van Vakbonden zijn de loopbaanbegeleiders van morgen BB-Mag: Wat zegt de term bijblijven u? Fons Leroy: De term bijblijven komt van Renaat Landuyt. Levenslang leren vond hij een te moeilijke term waarmee je niemand kan mobiliseren. Hij zei mensen moeten kunnen bijblijven, dat verstaan ze. En zo is de bijblijfactie ontstaan. lid zijn van de vakbond, werd de Bijblijf-actie, nog vóór 2009, via de vakbonden, uitgebreid met werkzoekenden ouder dan 50 jaar. Dat was politiek ook mooi meegenomen, omdat er altijd wat vragen waren bij de visie van de vakbonden over langer werken. In hoever staan ze achter het activeringsbeleid en kunnen ze hun leden overtuigen om toch langer te werken en niet allemaal over te stappen op brugpensioen? Strategisch vond ik dat een heel wijze beslissing. Renaat Landuyt, de huidige burgemeester van Brugge, was voor de sp.a. minister van werkgelegenheid in de Vlaamse regering van 1999 tot In die periode was Fons Leroy zijn kabinetschef. Leroy tekende het Vlaamse werkgelegenheidsbeleid mee uit. Hij werd de man van de sluitende aanpak die de vakbonden mee betrok in het activeringsbeleid. 32 Fons Leroy: We zagen begin jaren 2000 dat VDAB bepaalde groepen niet bereikte. En omdat alle werkzoekenden zich bij de vakbond moeten komen inschrijven, werd de vakbond een toeleidende partner voor werkzoekenden die VDAB niet spontaan bereikt. Dat was de basis van de start van de bijblijf-actie in We hebben toen verschillende partners, ook de allochtonen-gemeenschappen, via subsidiëring, betrokken bij het beleid om zoveel mogelijk mensen op de arbeidsmarkt te krijgen. Na 2005 kwam onder Vlaams minister van werk Frank Vandenbroucke een nieuwe doelgroep in zicht, met name de 50 plussers. Omdat heel wat oudere werknemers al lange tijd BB-Mag: Hoe beschouwt u de samenwerking met de ACV-bijblijfwerking? Fons Leroy: Net als in het verleden, staan we nu ook voor grote uitdagingen op de Vlaamse arbeidsmarkt. Vakbonden moeten loopbaanbonden worden. Ik vind het geen goed woord, maar ik vind geen beter. De vakbond is vandaag vooral betrokken partij als uitbetalingsinstelling van werkloosheidsuitkeringen, maar we moeten de doorbraak maken naar wat in de congresteksten van het Vlaams ACV staat over loopbanen voor de toekomst. Dat is nog geen realiteit in de minds van jullie militanten of leden. Maar ik vind dat wel de juiste richting. Activerende bonden die bezig zijn met het fa-

33 ciliteren van loopbanen van hun leden. Bij alle loopbaanvragen kom je vroeg of laat op terreinen waar de vakbond traditioneel actief is. Diegenen die de beste troeven in handen hebben op de arbeidsmarkt van morgen om loopbaandienstverlening te faciliteren, zijn in feite de vakbonden. De vakbonden hebben veel leden, die leden gaan, willen of niet, geconfronteerd worden met langer werken. Langer werken kan echter enkel als mensen met zoveel mogelijk goesting gezond en aangenaam kunnen werken. Vakbonden moeten nog duidelijker en krachtiger stellen wij zijn de loopbaanbegeleiders van morgen. Jullie hebben immers de expertise in huis. Diegenen die de beste troeven in handen hebben op de arbeidsmarkt van morgen om loopbaandienstverlening te faciliteren, zijn in feite de vakbonden. BB-Mag: U vindt dat het bijblijven-verhaal binnen de vakbond moet uitdeinen? Fons Leroy: Ja. Ik zie dat in de toekomst een front office verhaal worden in jullie dienstencentra. Je gaat veel meer mensen over de vloer krijgen met loopbaanvragen. Loopbaandienstverlening zou vandaag in de vitrine moeten staan bij de vakbonden, dat is nog niet het geval. Het zit al in de mindset van de verantwoordelijken bij de vakbond, maar de concrete loopbaandienstverlening is te weinig uitgebouwd. Dit is geen verwijt, want het arbeidsmarktbeleid is ook in evolutie. De Vlaamse regering brengt via VDAB nu loopbaancheques op de markt zodat werknemers loopbaanadvies kunnen inkopen. Het gaat daarbij over het werkvermogen van werknemers. Hoe kunnen jullie de mensen laten inzien wat hun reëel werkvermogen is? Welke bijkomende competenties kunnen de werknemers verwerven om te kunnen blijven werken? Bouwt de vakbond daar een dienstverlening rond uit? Ik vind dat jullie daarin aan zet zijn. Daar voor moet je durven kiezen als organisatie, een stuk ondernemerschap tonen. Je kan het ook overlaten aan andere actoren op de markt. Maar het is volgens mij de grootste uitdaging voor de vakbond van de toekomst. BB-Mag: Welke uitdaging ziet u voor de 50+ werking van de BB-consulenten? Fons Leroy: Die leeftijd van 50 jaar gaat geleidelijk aan opgetrokken worden. Op het einde van de volgende legislatuur van de Vlaamse regering, in 2019, is dat hopelijk 65 jaar. Omdat ik vind dat dit in de eerste plaats gaat over rechten. Iedereen die werkzoekend is, heeft recht op goede begeleiding en opleiding. VDAB en vakbonden moeten coherent zijn in hun boodschap. De activering moet voorop staan. BB-Mag: Het is ook een verhaal van werk geven, er moeten vacatures voor 50+ tegenover staan. Fons Leroy: We moeten vaststellen dat de werkzaamheidsgraad tussen 50 en 55 jaar in Vlaanderen fel gestegen is. Maar het moet nog veel beter, zeker bij de 55 plussers. Bij een matching moeten drie of vier partners op hetzelfde ritme de tango dansen. En dat is niet makkelijk. Je hebt de werkzoekende die verder moet willen werken, de werkgever die doorheen de vooroordelen over 50 plussers moet kijken, VDAB-consulenten en partners die hun competentiebril moeten opzetten en er is de institutionele context. Als de werkloosheids-, brugpensioen- of loonvallen blijven bestaan, kan je geen sterk arbeidsmarktbeleid voeren. :

34 Ik treed professor Luc Sels van de KU Leuven bij die zich vragen stelt bij de tewerkstellingsmaatregelen voor 50 plussers. Hij stelt dat dit manieren zijn om naast de algemene loonkostproblematiek en de loonbaanopbouw te kijken. Zo zegt Luc Sels dat anciënniteitgerichte beloning een val is voor oudere werknemers. Ik vind dat een boeiend debat. Het komt er op aan om onze loonsystemen op een andere manier te organiseren zonder de mensen te verarmen. Bij een matching moeten drie of vier partners op hetzelfde ritme de tango dansen. En dat is niet makkelijk. BB-Mag: Wat is de meerwaarde van de BBconsulenten ten aanzien van het VDABaanbod? Fons Leroy: Jullie hebben de rechtstreekse band met jullie leden. Jullie spreken dezelfde taal en de BB-consulenten maken deel uit van de gehele vakbondsorganisatie, van de machine. Dat is iets dat VDAB niet heeft. Die spontane rechtstreekse benadering via de werkloosheidsverzekering is jullie kracht. De mensen hebben soms een groter vertrouwen in de vakbond dan in een overheidsinstelling die ze niet kennen. Al moet VDAB in de toekomst de regie van de arbeidsbemiddeling in Vlaanderen strakker in handen gaan nemen. We treden nog teveel op in gespreide slagorde. Een diversiteitsconsulent van de vakbond De vakbond zal met zijn troeven er mee moeten voor zorgen dat vacatures ingevuld raken en dat werkzoekenden ook hun plichten nakomen. Met het competentiegericht matchen gaan we ontdekken welke affiniteiten mensen hebben met een bepaald beroep, zonder dat ze het zelf weten. kan bijvoorbeeld goed werk leveren in een bepaald bedrijf, maar als de consulent bij het ondernemers-jobkanaal die werkgever niet bewerkt heeft, is er geen sprake van een coherent beleid. De instroom op de arbeidsmarkt, het invullen van vacatures is het grootste probleem in Vlaanderen. Laat ons met de partners alle krachten daarin bundelen. De vakbond zal met zijn troeven er mee moeten voor zorgen dat vacatures ingevuld raken en dat werkzoekenden ook hun plichten nakomen. Als je het werkloosheidssysteem niet zuiver houdt, dan wordt de beperking van de uitkeringen een feit. Rechten én plichten moeten in een matchingverhaal verteld worden door elke partner. Een werkzoekende moet dus soms ook een job aanvaarden die niet zijn droomjob is. In het verleden heeft VDAB mensen te vaak blindelings doorverwezen naar knelpuntberoepen, maar met het competentiegericht matchen gaan we ontdekken welke affiniteiten mensen hebben met een bepaald beroep, zonder dat ze het zelf weten. Dat is een positief verhaal, dat ook een activerende vakbond moet vertellen. Opgetekend op 5 september 2013 door Filip Bellemans ACV-Persdienst 34

35 ACV is de activerende vakbond met een bijblijfwerking Tijdens de Vlaamse ACV-dagen in 2001 gaf het ACV zichzelf de opdracht om een globaal actieplan te ontwikkelen om werkloze leden te helpen de stap te zetten naar een gepast begeleidings-, opleidings- en werkervaringsaanbod. Uitgangspunten waren daarbij: kwalitatieve en doelmatige trajecten naar werk ondersteunen, vanuit het belang van de werkloze, met optimale informatie over rechten en plichten. Het ACV koos er bewust voor meer te zijn dan enkel een organisatie die het opneemt voor zijn leden op gebied van inkomen en statuut. Sinds 12 december 2002 zijn er binnen het ACV bijblijfconsulenten actief. In het begin bestond hun opdracht er vooral uit werklozen toe te leiden naar de lokale werkwinkel. Naarmate de sluitende aanpak van VDAB beter werkte, verschoof de opdracht meer en meer richting mensen toe leiden naar werk of een opleiding. Een taak waar het ACV vandaag nog voluit voor gaat. In 2005 werd de expliciete opdracht naar de werkloze 50+ers toegevoegd. In 2009 werd de doelgroep uitgebreid met de kansengroepen binnen de werkendenpopulatie. De bijblijfconsulenten slagen er met hun aanbod in de positie van werkzoekenden op de arbeidsmarkt te versterken. Niet alleen door concreet mensen verder te helpen in hun zoektocht naar (ander) werk of een opleiding. Maar ook door de pijnpunten die hen gesignaleerd worden door werkzoekenden, werkenden, het netwerk, in samenwerking met collega s aan te kaarten bij de verantwoordelijke (beleids-)instanties. Zo ijveren ze mee voor gelijke kansen op de arbeidsmarkt voor alle werkzoekenden en werknemers die op zoek zijn naar (ander) werk of een opleiding. Want niemand, zeker de zwaksten op de arbeidsmarkt niet, mag tijdens zijn/haar zoektocht gehinderd worden door structurele problemen en onrechtvaardigheden. Gratis, ook voor niet ACV-leden Alle werklozen en werkenden kunnen bij de BB-consulenten gratis en vrijblijvend terecht voor heel wat informatie, om te proeven van een nieuwe richting, voor advies op maat, Via tal van workshops, infosessies, bezoeken, of een individueel gesprek zorgen ze ervoor dat werkzoekenden weten welke opleidingswegen er voor hen open liggen, welke tewerkstellingsmaatregelen er bestaan, hoe ze gericht kunnen solliciteren, welke sectoren kansen bieden, Kortom hoe ook een job dichterbij kan komen dan het soms lijkt. Maatwerk, vrijblijvendheid en vertrekken vanuit het verhaal en de mogelijkheden van de doelgroep staan hierbij steeds centraal. Vanuit een vertrouwensrelatie gaan de BB-consulenten samen met de werk-zoekende op zoek naar mogelijke stappen die kunnen gezet worden in de zoektocht naar werk of een opleiding op maat. Waar nodig verwijzen ze ook door naar een gepast antwoord binnen welzijn. Dit alles in nauwe samenwerking met partnerorganisaties. De bijblijfwerking ( is een onderdeel van een ruimer aanbod aan loopbaanadvies van het ACV, meer info over dat ruimer aanbod via

36 Colofon OKTOBER 2013 Hoofdredactie: Marijke Van Kerckhove Eindredactie: Filip Bellemans Fotograaf: Michael De Lausnay Vormgeving: Gevaert Graphics druk: gevaert printing Verantwoordelijke Uitgever: Dominique Leyon nummer Wettelijk Depot: D/2013/0780/38