Alles of niets. Zwg door Kees van der Pol Zeker Weten Goed. Zeker Weten Goed. 10 July 2014

Transcriptie

1 Alles of niets Zwg door Kees van der Pol Zeker Weten Goed Zeker Weten Goed 10 July 2014 Auteur Genre Khalid Boudou Psychologische roman, Jeugdboek Eerste uitgave 2010 Uitgever Moon is een onderdeel van Dutch Pagina's 254 Media Uitgevers. Flaptekst Het leven van de zeventienjarige Melle verandert volledig wanneer zijn ouders voor vijf weken vertrekken naar Hongarije om een bed & breakfast te beginnen. Melles oom Walter biedt aan om die tijd bij Melle te komen logeren. Wanneer oom Walter ontdekt dat Melle in het geheim aan het gokken is, komt zijn ware aard naar boven. Hij sleept Melle mee in een spannend avontuur waarin illegale casino s en pokertoernooien worden bezocht. Melle heeft het geluk aan zijn zijde en casht een paar keer goed. Maar dan gaat het mis. Hij verliest al zijn geld en oom Walter valt in handen van een gevaarlijke schuldeiser. Wanneer Melle in een poging zijn oom vrij te krijgen al het spaargeld van zijn ouders inzet, raakt hij verwikkeld in een gevaarlijk spel. Een spel waarin niemand te vertrouwen is, en waarin niets is wat het lijkt. Steeds sneller en dieper glijdt Melle af in de wereld van de gokverslaafden en criminelen. Hij beleeft de spannendste en snelste dagen van zijn leven. Ontsnappen kan hij niet meer. Het is alles of niets. Eerste zin Samenvatting Deel I Melle wordt het casino Moskwa uitgegooid, terwijl zijn oom Walter verdwenen is. Hij heeft er veel geld verloren. Cecilia zegt hem dat de eigenaar van de zaak, Mammoet, hem een lesje heeft geleerd. Melle wil alleen maar naar huis. Deel II Melles ouders zijn voor een aantal weken naar Hongarije gegaan. Ze willen een Bed & Breakfasthotel opzetten in dat land. Ze sparen ervoor en hebben o.a. twee paarden zwart verkocht. Dat geld hebben ze in huis verstopt. Ze gaan voor vijf weken weg en Oom Walter zal bij Melle oppassen. Melle geeft al toe dat hij gokverslaafd is (pokeren). Pagina 1 van 5

2 Wanneer zijn oom bij hem komt, zit hij vaak op internet te pokeren. Ook zijn oom blijkt een gokker. Dat kan natuurlijk niet goed gaan. Hij gaat met zijn oom naar een illegaal pokertoernooi. Het is er een voor vrachtwagenchauffeurs en Melle ondervindt niet veel tegenstand. Hij wint 6000, maar hij krijgt er slechts 4000, want zijn oom heeft nog een schuld open staan. Hij verdient later nog meer geld ( ), en ze zetten de bloemetjes buiten (luxe hotel, duur eten, zuipen). In de lounge krijgen ze ruzie om een gehandicapt meisje en ze worden het hotel uitgesmeten. Daarna gaan ze door naar casina Moskwa, waarvan Mammoet de eigenaar is. Melle ontmoet de aantrekkelijke vrouw Cecilia, die veel met Mammoet van doen heeft. Ze kent Walter ook. Ze gaan vrijwel dagelijks pokeren en Melle verliest nu ook geregeld. Cecilia waarschuwt hem voor het verlies: ze heeft meer mensen zien ondergaan. Melle ontmoet een oud-leraar, Peuterink. Die neemt hem mee naar de kerk en neemt hem daarin een biecht af. Melle bekent dat hij gokverslaafd is. Peuterink zegt dat hij professionele hulp moet zoeken. Oom Walter doet daar minachtend over. Daarna gaat het weer flink mis in het casino. Ze verliezen veel. Deel III Melle zoekt in de spullen van zijn ouders en vindt de sleutel die op de kluis in de kelder past. Hij steelt van zijn ouders (voor het hotel in Hongarije). Hij geeft die aan Mammoet. Dat zijn namelijk de schulden van Walter. Mammoet nodigt hem uit om een pokerwedstrijd te komen spelen op zijn kamer. De inzet kan dan beslissend zijn voor Melle. Maar hij verliest omdat er vals gespeeld wordt. Mammoet heeft een Royal Flush in zijn hand. Nu wordt de schuld helemaal hoog. Cecilia neemt het op voor Melle. Melle zit in de put: hij schrijft drie denkbeeldige brieven aan zijn ouders: een fantasiebrief over een overval, de waarheid van zijn diefstal en een zelfmoordbrief. Dan komt Cecilia naar zijn huis en zegt dat ze hem wil helpen. Ze willen geld stelen bij een paardenhandelaar, maar die blijkt al dood te zijn als ze zijn huis binnenkomen. Dan beroven ze een ander klein casino. Ze hebben 3000 buitgemaakt en ze proberen mee te doen aan een toernooi in Parijs. Daar speelt Melle weer heel goed en hij wint Maar daarna gaat hij weer domme dingen doen: drinken in een disco. Ineens is Cecilia verdwenen, maar aan het einde van de avond heeft ze het geld in een tas op haar kamer. Ze was weggegaan, omdat ze een speler uit Moskwa had herkend. Wanneer ze terugrijden naar Nederland, worden ze overvallen. Er zijn nepagenten die de buit uit de kofferbak halen. Alles is dus voor niets geweest. Maar wanneer ze thuis zijn gekomen, haalt Melle uit de geheime delen van de auto het meeste van het geld terug. Zo hebben ze al het geld. In het laatste hoofdstuk van dit deel is Cecilia er vandoor en hoe hij ook zoekt: de tas met geld is verdwenen. Cecilia keert niet meer terug en Melle is onvoorzichtig. Hij rijdt op zijn fietst hard weg en wordt aangereden door een auto. Dat is hem dan, hoorde ik mezelf zeggen. Dit is de genadeklap. Deel IV In dit deel wordt een advertentie beschreven van een nieuw televisieprogramma 'Alles of niets', waarbij een scenario moet worden bedacht voor een persoon die bereid is alles in te zetten en zelfs zijn familie te gronde te richten. De winnaar van het beste scenario wint De hoofdrolspeler zal door een nieuwe techniek niet weten dat hij speler in zijn eigen film is. Hij moet alleen beseffen dat hij alles of niets moet durven spelen. Pagina 2 van 5

3 Motto Als je niet ken winnen, moet je zorgen dat je niet verliest (Johan Cruijff) Personages Melle Melle is een 17-jarige jongen die, zo blijkt achteraf, de hoofdrol speelt in zijn eigen scenario. In dat scenario raakt hij gokverslaafd, en wint en verliest veel. Niet alleen geld, ook de aantrekkelijke Cecilia raakt steeds weer in en uit zijn leven. Walter De oom van Melle die op hem moet passen. In werkelijkheid sleept hij hem echt alleen maar dieper de ellende in, door samen met hem naar casino's te gaan en Melle zijn gokschulden te laten betalen. Mammoet De bijnaam van de eigenaar van casino Moskwa, die Melles en Walters schulden opeist. Cecilia Een knappe vrouw die contacten heeft met Mammoet en Walter, en Melle helpt. Uiteindelijk verdwijnt ze echter spoorloor, mét de tas geld. Thematiek Fraude/ zakenfraude Het boek gaat vooral over gokverslaving met pokeren. Door verslaving kun je in grote problemen komen, zeker als je bereid bent alles of niets te spelen. Melle pleegt een overval om weer aan geld te komen als hij gechanteerd wordt om zijn oom vrij te kopen. Hij wordt met vals spelen in een nog grotere ellende geplaatst. Motieven Fantasie en werkelijkheid Op het einde van het boek blijkt er nog een diepere laag in het boek te zitten: niet alleen de \\\'gokken-is-slecht-duspas-opboodschap\\\', maar ook met fantasie en werkelijkheid wordt gespeeld. Melle blijkt in een soort Trumanshow te zitten, waarin hij de hoofdrol speelt van zijn eigen scenario. Desillusie Het is een onverwachte tegenvaller als Melle, na een periode van alleen maar winnen, opeens geld verliest. Toch stopt hij niet met gokken. Teleurstelling volgt op teleurstelling, maar Melle is te verslaafd. Boudou probeert hiermee te laten zien dat gokken altijd een teleurstelling wordt, maar dat soms stoppen te moeilijk is. Dood Melle sterft aan het einde van deel 3. Gelukkig blijkt het een filmscenario te zijn en dus niet echt. Toch kun je dit opvatten als een echte dood: Melle wordt overmeesterd door de slechte gevolgen van gokken, waardoor zijn eigen persoonlijkheid \\\'sterft\\\'. Bij karakter Melle is verslaving is dan het enige wat hij nog heeft. Dit is ook een algemene boodschap in het boek. Pagina 3 van 5

4 Misdaad Naarmate Melle meer gokt en meer verliest, worden zijn schulden groter. Hij raakt vast in het misdaadcircuit, berooft banken en steelt van zijn ouders. Gokverslaving Melle gokt, samen met zijn oom, al zijn geld op. Het gaat slechter en slechter, hij steelt zelfs geld van zijn ouders, maar stoppen doet hij niet. Hij is te verslaafd geworden en dat wordt duidelijk belicht in het boek. Motto Als je niet ken winnen, moet je zorgen dat je niet verliest (Johan Cruijff) Trivia Khalid Boudou werd bekend met zijn boek 'Het Schnitzelparadijs', waarvan ook een film is gemaakt. Titelverklaring De titel is eenvoudig te verklaren. Melle moet op een bepaald moment Alles of niets gaan spelen om het bedrag van zijn schuld op te lossen. Hij zet dan alles in. In het laatste deel van de roman (IV) wordt een advertentie van een televisieprogramma getoond dat Alles of niets gaat heten. Structuur & perspectief Structuur Er zijn vier delen in de roman: I: De dag dat Oom Walter verdween II: Drie weken voordat Oom Walter verdween III: Het probleem Cecilia IV: Showdown De vier delen worden onderverdeeld in hoofdstukken die hier speltips worden genoemd. Deel I heet 1 speltip, evenals deel IV. Deel twee omvat speltip 2 t/m 12 en deel III 13 t/m 24. Deel I heeft in deze structuur iets weg van een proloog en deel IV iets van een epiloog. Dit deel zet het hele voorgaande verhaal op zijn kop. Perspectief Melle is de 17-jarige verteller van de roman. Hij doet dat in de ik-figuur en in de o.v.t. Dat is een achterafverteller en daarom is het opmerkelijk dat Melle aan het einde van deel III wordt aangereden en waarschijnlijk overlijdt. Decor De tijdlagen van het verhaal Deel I speelt drie weken na deel II en deel II en III omvatten ongeveer drie weken. Melles ouders zijn naar Hongarije om een Bed & Breakfast-hotel op te zetten. Het is een modern verhaal omdat er van allerlei technische hulpmiddelen gebruik wordt gemaakt (mobiele telefoon, internetpokeren). Maar de verteller geeft weinig gegevens prijs over maand en jaartal. Het decor van de handeling Pagina 4 van 5

5 Het nerendeel van het verhaal speelt in Nederland, rondom casino Moskwa. In deel III maakt Melle een reis naar Praag om veel geld te kunnen verdienen. Beoordeling Een flitsend vertelde roman voor jongeren in hun eigentijds taal (heel veel fokking ) over een actueel onderwerp (gokverslaving bij pokeren). Aangegeven wordt hoe je je zelf de vernieling in kunt helpen. Alleen in deel IV krijgt het verhaal een andere dimensie. Melle blijkt dan de hoofdrolspeler in zijn eigen scenario te zijn als onderdeel van een televisie-programma. Daardoor kun je ook de ik-verteller in de o.v.t hanteren die aan het einde van zijn verhaal sterft. De roman heeft een hoge amusementswaarde voor scholieren van de derde en vierde klas. Het lijkt een geschikte roman voor de middenklassen van havo en vwo. In de eindexamengroep van vmbo-tl of Mavo kan het boek wel op de boekenlijst voor het eindexamen. De waarde ervan op de lijst is dan 2 punten. Recensies "Dit lijkt op een vergeefse poging om bij de urban taal van de doelgroep aan te sluiten. Het resultaat is een vlot boek met een spannend thema waarin hedendaagse vraagstukken rondom verslaving en gokken worden beantwoord." "De schelmenroman heeft dan al de trekken van een thriller gekregen. Boudou toont zich daarbij onveranderlijk de schrijver van het grote gebaar. Personages worden in een paar woorden neergezet, veelal met etnische stereotypen; een Marokkaanse speler heet Mocrodwerg." Pagina 5 van 5