Paarse coalitie stemt vanavond verdeeld Groen! doet tegenvoorstel in OCMW-raad

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Paarse coalitie stemt vanavond verdeeld Groen! doet tegenvoorstel in OCMW-raad"

Transcriptie

1 Gent en rand Hoofddoek zorgt voor Gentse kopbrekens Het Nieuwsblad Pag. 1 De Gentse gemeenteraad stemt vanavond over het verbod op het dragen van hoofddoeken door stadspersoneel. De paarse coalitie is verdeeld, maar dat is de CD&Vfractie ook. Als het verbod er komt, dient Groen! in de OCMW-raad een tegenvoorstel in. Paarse coalitie stemt vanavond verdeeld Groen! doet tegenvoorstel in OCMW-raad Gert De Vos Het voorstel van Open VLD om stadsambtenaren die in contact komen met het publiek te verbieden 'symbolen van religieuze, politieke of filosofische aard' te dragen, zorgt al de hele week voor hoogspanning bij de paarse coalitiepartners. SP.A en Spirit zijn tegen een verbod en probeerden de hele week (tevergeefs) Open VLD ervan te overtuigen het voorstel in te trekken of af te zwakken. Ook de nationale SP.A-leiding zette druk, maar Open VLD bleef bij zijn standpunt. De uitslag van de stemming is onzeker. Omdat het om een ethische kwestie gaat, laten de meeste partijen hun leden vrij stemmen. Algemeen wordt aangenomen dat alle aanwezige raadsleden van SP.A, Spirit en Groen! tegen het verbod stemmen en alle aanwezige Open VLD'ers en Vlaams Belangers voor. De CD&V-fractie is verdeeld: volgens fractieleider Filip Van Laecke zal niemand tegen het VLD-voorstel stemmen, maar het is bekend dat Anne Martens en Monica Van Kerrebroeck tegen een verbod zijn. Omdat N-VA-lid Helga Stevens afwezig is, belooft het sowieso een nipte uitslag te worden. De discussie krijgt trouwens nog een staartje in de OCMW-raad. Als het voorstel van Open VLD wordt goedgekeurd, dient Dirk Holemans (Groen!) een voorstel in dat OCMW-personeelsleden toelaat symbolen van religieuze, politieke of filosofische aard te dragen. In de OCMW-raad hebben SP.A/Spirit en Groen! de meerderheid. De kans is dus reëel dat de hoofddoek verboden wordt aan de stad, maar toegelaten in het OCMW. lge Antwerpen, Brugge-Oostkust, Brussel-Noordrand, Dender, Eeklo-Deinze, Gent en rand, Kempen, Kortrijk-Waregem-Menen, Leuven-Hageland, Limburg, Mechelen-Lier, Oostende-Westhoek, Oudenaarde- Wetteren, Pajottenland, Roeselare-Tielt-Izegem, Waasland Hoofddoek verdeelt Gentse coalitie Het Nieuwsblad Pag. 14 De Gentse gemeenteraad stemt vanavond over het verbod op het dragen van een hoofddoek voor personeel van de stad Gent. Coalitiepartners SP.A/Spirit en Open VLD staan lijnrecht tegenover elkaar, Vlaams Belang kijkt lachend toe. Open VLD diende begin vorige week een voorstel tot resolutie in dat 'het dragen van symbolen van religieuze, politieke of filosofische aard verbiedt aan het stadspersoneel dat in aanraking komt met de burger'. Een mondvol, maar in wezen gaat het om een verbod op het dragen van de hoofddoek door moslimvrouwen. Dat stemt SP.A/Spirit diep ongelukkig. Het kartel haalde bij de gemeenteraadsverkiezingen heel wat stemmen bij de Gentse allochtonen en heeft verschillende gemeenteraadsleden van allochtone afkomst. Schepen van Personeelszaken Fatma Pehlivan (SP.A), zelf van Turkse afkomst, verklaarde onlangs dat ze zich persoonlijk gekwetst voelt door het voorstel van VLD. Om het verbod er door te drukken is een wisselmeerderheid in de maak met Vlaams Belang -dat de hoofddoek op de politieke agenda plaatste- en CD&V/N-VA. Al is het stemgedrag van de CD&V-raadsleden moeilijk in te schatten. Fractieleider Filip Van Laecke benadrukt dat het officiële standpunt overeenkomt met dat van Open VLD, maar raadsleden Anne Martens en Monica Van Kerrebroeck zijn tegen. Als ze tegen stemmen, betekent dat oorlog met hun fractieleider, maar een 'strategische afwezigheid' kan ook. Hoe dan ook heeft de discussie wonden geslagen in de coalitie, hoewel burgemeester Daniël Termont blijft volhouden dat dit een 'non-issue' is dat is opgedrongen door extreemrechts. De discussie krijgt nog een staartje, want ook de OCMW-raad moet zich uitspreken. OCMW-raadslid Dirk Holemans (Groen!) zal in de raad van 11december een voorstel tot resolutie indienen die het dragen van religieuze, politieke en filosofische symbolen expliciet toelaat. SPA/Spirit en Groen! hebben in die raad een meerderheid, wat zou betekenen dat voor het stads- en OCMW-personeel -dat vaak in hetzelfde gebouw werktandere kledingvoorschriften gelden. (gjdv, idg) gjd

2 Gent en rand Burgers nemen het woord Het Nieuwsblad Pag. 21 Op de agenda van de gemeenteraad staan ook twee burgerinitiatieven. Zowel het platform 'Divers en Actief' als het burgerinitiatief 'Post 9050 open' neemt vanavond het woord. Burgers kunnen sinds 1 januari 2007 een onderwerp op de agenda van de gemeenteraad krijgen. De initiatiefnemers moeten één procent van de handtekeningen inzamelen van de inwoners ouder dan zestien. Vanavond gebeurt dat voor de eerste keer. Er staan meteen twee burgerinitiatieven op de agenda. Het eerste komt van het platform Divers en Actief en handelt over het hoofddoekendebat. Zij hebben twee voorstellen: ze willen dat de Stad Gent principieel kiest voor een model van actief pluralisme in de verhouding tot de religies en dat in de personeelsreglementen van stad én OCMW wordt opgenomen dat het dragen van religieuze symbolen voor ambtenaren en personeelsleden is toegelaten. Het buurtcomité Gentbrugge en het CAP (Centrum voor Andere Politiek) vragen dat de stad en bedrijvencentrum De Punt een vzw oprichten die voorziet in een postlokaal en een voltijdse postbediende omdat het postkantoor in de Sint Simonstraat zou dichtgaan. (gjdv) gjd Gent en rand Ook het OCMW buigt zich over de hoofddoek Het Nieuwsblad Pag. 21 Gent Groen! wil religieuze symbolen toelaten voor personeel Met de stemming over een verbod op hoofddoeken voor stadsambtenaren vanavond in de gemeenteraad, is de discussie nog niet voorbij. OCMW-raadslid Dirk Holemans (Groen!) dient een voorstel in om de hoofddoek wel toe te laten voor OCMW-personeel. 'Het zou absurd zijn om een ander personeelsstatuut te hebben dan de stad' Geert Versnick Gert De Vos De Gentse gemeenteraad stemt vanavond over twee voorstellen die stadsambtenaren verbieden om 'symbolen van religieuze, politieke of filosofische aard' te dragen - maar iedereen weet dat het in wezen om de islamitische hoofddoek gaat. Het eerste voorstel, van het Vlaams Belang, wordt zeker weggestemd. Voor het tweede voorstel, van Open VLD, is een wisselmeerderheid van Open VLD, CD&V en Vlaams Belang in de maak. Al is het uitkijken naar het stemgedrag van de raadsleden van CD&V. Anne Martens en Monica Van Kerrebroeck zijn tegen een verbod, maar volgens fractieleider Filip Van Laecke is er afgesproken dat niemand zal tegenstemmen. Als het voorstel wordt goedgekeurd, verplaatst de discussie zich naar de OCMWraad, waar SP.A/Spirit en Groen! een meerderheid hebben van acht tegen zeven zetels. 'Ik wacht de stemming van maandag af', zegt fractieleider Dirk Holemans. 'Als het voorstel van Open VLD wordt goedgekeurd, ga ik in de volgende OCMW-raad van dinsdag 11december een motie indienen dat het dragen van uiterlijke symbolen van religieuze, politieke of levensbeschouwelijke aard toelaat voor het personeel van het Gentse OCMW.' Dat zou een primeur zijn: normaal gezien worden wijzigingen in het personeelsreglement van de stad Gent automatisch overgenomen door het OCMW. 'Maar dit is een bijzonder geval, een ethisch dossier', zegt Holemans. 'Er kan dus geen sprake van zijn dat we het verbod op hoofddoeken gewoon overnemen.' Holemans legt zijn voorstel eerst voor aan de raadsleden van SP.A en Spirit. 'Ik hoop dat we tot een gezamenlijk standpunt kunnen komen, maar ik neem aan dat SP.A in de OCMW-raad niet plots vóór een verbod zal zijn.' OCMW-raadslid en -ondervoorzitter Guy Reynebeau (SP.A) is niet van plan om zelf een voorstel in te dienen, maar vindt ook dat de OCMW-raad moeilijk zomaar het eventuele hoofddoekenverbod kan overnemen. 'Dit is toch iets helemaal anders dan een technische kwestie. Als de gemeenteraad het voorstel van Open VLD overneemt, zal dit zeker ook in de OCMW-raad moeten worden besproken én gestemd. Ook daar zullen de SP.A-raadsleden vrij mogen stemmen, aangezien dit een ethisch dossier is. Maar ik zie inderdaad geen reden waarom het standpunt van de OCMW-raadsleden van SP.A anders zou zijn dan dat van hun partijgenoten in de gemeenteraad.' 'Absurd' Groen! en Spirit hebben een meerderheid in de OCMW-raad, dus als het tot een stemming komt, is de kans zeer groot dat personeel van het OCMW wel een hoofddoek mag dragen, terwijl dat voor het stadspersoneel verboden is. Een absurde situatie, vindt OCMW-voorzitter Geert Versnick (Open VLD). 'Ik hoop dat het gezond verstand zegeviert en dat we net als altijd deze reglementswijziging

3 kunnen overnemen van de stad', zegt Versnick. 'Het zou toch absurd zijn om twee uiteenlopende personeelsstatuten te hebben. In sommige dienstencentra werkt zowel personeel van het OCMW als van de stad Gent: u kunt zich voorstellen dat dit bij het publiek alleen voor verwarring zal zorgen.' Een redenering die op weinig begrip kan rekenen van Groen! en SP.A. 'Open VLD heeft deze verwarring zelf gecreëerd door het voorstel in te dienen in de gemeenteraad', klinkt het zowel bij SP.A als bij Groen! 'De liberalen oogsten wat ze zelf hebben gezaaid.' gjd Antwerpen, Limburg, Nationaal, Oost-Vlaanderen, Vlaams-Brabant/Brussel, West-Vlaanderen Hoofddoekendebat splijt Gentse coalitie De Standaard Pag. 5 De discussie over de hoofddoek laat de rood-blauwe coalitie pijnlijk verdeeld achter. Wisselmeerderheid moet verbod goedkeuren gent Hoogstwaarschijnlijk voert Gent vanavond, naar analogie met Antwerpen, een hoofddoekenverbod in voor zijn personeel. Letterlijk gaat het om een 'verbod op het dragen van uiterlijke kentekenen van religieuze, levensbeschouwelijke, filosofische, ideologische of politieke aard door personeelsleden die de stad vertegenwoordigen ten aanzien van derden'. Het geldt voor ambtenaren 'die in rechtstreeks contact staan met het publiek, klanten of externe partners, alsook personeelsleden in uniform'. Een groot verschil met Antwerpen, waar burgemeester Patrick Janssens (SP.A) het hele stadsbestuur warm kon maken voor een verbod, is dat in Gent een wisselmeerderheid het moet goedkeuren. De paarse coalitie is pijnlijk verdeeld over de zaak: Open VLD diende het voorstel in, SP.A/Spirit is hevig tegenstander. Vlaams Belang bracht in mei de bal aan het rollen door aan te dringen op een debat in de Gentse gemeenteraad over een hoofddoekenverbod. De extreem-rechtse partij diende meteen een voorstel voor verbod in. Begin november kwam het debat er, waarop Open VLD onder impuls van de schepenen Christophe Peeters en Mathias De Clercq met een eigen voorstel voor de dag kwam. Vanavond stemt de Gentse gemeenteraad over de twee voorstellen. Dat van Vlaams Belang maakt geen kans, niemand wil het cordon sanitaire breken. Maar omdat het Belang wel het liberale voorstel mee goedkeurt, en ook CD&V dat allicht doet, komt er een verbod. Bij CD&V zijn alleen Anne Martens en Monica Van Kerrebroeck tegen een verbod, maar volgens fractieleider Filip Van Laecke is afgesproken dat niemand tegenstemt. De SP.A, en zeker schepen van Personeel Fatma Pehlivan, is bijzonder ontstemd over de gang van zaken. De Gentse socialisten willen anders dan hun partijgenoot Janssens in Antwerpen, niet horen van een verbod. 'We zijn diep gekwetst door de coalitiepartner', herhaalde Pehlivan de afgelopen dagen. Burgemeester Daniël Termont (SP.A) noemt de discussie een 'non-issue' en 'tijdverlies'. Er zijn geen klachten over stadspersoneel dat niet neutraal zou zijn en sowieso dragen maar drie van de meer dan Gentse stadsambtenaren een hoofddoek. Sami Souguir, de fractieleider van de Gentse Open VLD, wuift de kritiek weg dat het verbod het imago van Gent als tolerante stad zal schaden. 'Het neutraliteitsbeginsel bestaat al sinds de Verlichting en doet geen afbreuk aan een open houding. Wij bepleiten een zo groot mogelijke diversiteit bij het stadspersoneel, de beste garantie daarop is een neutrale overheid. Alleen dan kan elk individu zich maximaal ontplooien én zijn levensbeschouwelijke overtuiging beleven.' Dat het Open VLD-voorstel het met steun van Vlaams Belang zal halen, laat 'een wrang gevoel' achter, zegt Souguir. Hij beklemtoont dat het liberale voorstel geen uitstaans heeft met de motie van het Belang, 'waarmee één religie geviseerd wordt'. De oppositiepartij Groen! voert de druk op de coalitie intussen nog verder op. Als het voorstel van Open VLD wordt goedgekeurd, dient Groen! op de volgende OCMW-raad van dinsdag 11december een motie in die het dragen van religieuze, politieke en levensbeschouwelijke symbolen voor het personeel van het Gentse OCMW wél toelaat. In de OCMW-raad hebben SP.A/Spirit en Groen! een meerderheid. Als het tot een stemming komt, is de kans dus groot dat het OCMW-personeel wel een hoofddoek mag dragen, terwijl dat voor stadspersoneel verboden is. idg Antwerpen, Limburg, Nationaal, Oost-Vlaanderen, Vlaams-Brabant/Brussel, West-Vlaanderen Gentse politiek stemt over hoofddoekenverbod De Standaard Pag. 4 De Gentse gemeenteraad stemt vanavond over het verbod op een hoofddoek voor stadspersoneel. De coalitiepartners staan lijnrecht tegenover elkaar: Open VLD diende het voorstel in, SP.A/Spirit is hevig tegen. De kans is groot dat het verbod er komt, via een wisselmeerderheid met CD&V en Vlaams Belang. Gent wordt dan - na Antwerpen, Brussel en Lokeren - de vierde stad die de hoofddoek bij haar personeel bant. Ilse Degryse idg

4 Antwerpen, Limburg, Nationaal, Oost-Vlaanderen, Vlaams-Brabant/Brussel, West-Vlaanderen Neutraliteit of assimilatiedwang? De Standaard Pag. 19 Op initiatief van het Vlaams Belang is in Gent de discussie over hoofddoeken bij stadspersoneel losgebarsten. Nooit werden problemen gemeld omtrent de paar betrokken medewerksters. Maar nu, via een mogelijke wisselmeerderheid van Open VLD, CD&V en VB, een verbod in de lucht hangt, wordt het wel degelijk een belangrijke kwestie. Ik ben het oneens met al degenen, zoals vrijdag Baharak Bashar in De Standaard, die suggereren dat het weinig uitmaakt of er een verbod komt of niet. Er staat veel op het spel. Moslims voelen dit initiatief aan als een provocatie, waardoor sommigen zich nog meer gaan opsluiten en radicaliseren. Vlamingen die allochtonen en vrouwen met hoofddoek maar niks vinden, zullen zich gesterkt voelen in hun overtuiging. Gevolg: meer polarisatie. Ten gronde zie ik niet in hoe een hoofddoek de neutraliteit van de overheidsdienst in het gedrang brengt. Een hoofddoek is geen religieus of ideologisch propagandamiddel. Voor mij betekent actief pluralisme dat je daar respect voor hebt, ook al draag je er zelf geen. Het is voor de betrokken vrouwen een dieppersoonlijke aangelegenheid. Het is een integraal onderdeel van hun identiteit, hun verschijning, hun zijn. Ik kan niet begrijpen waarom vrouwen die niemand schade berokkenen, een deel van hun identiteit zouden moeten inleveren. Echte politieke of filosofische propaganda door ambtenaren tegenover burgers wordt nu reeds door de bestaande deontologische code van de Stad Gent aangepakt, en terecht. Sociaal is de inzet nog veel groter. Vele vrouwen zullen nooit afstand doen van hun hoofddoek. Voor hen zou er dus geen plaats meer zijn in de stadsdiensten. Deze norm kan ook overwaaien naar de privé-sector. Een pragmatisch beleid dat zwakke bevolkingsgroepen wil emanciperen, gaat tactvol om met diepgewortelde culturele tradities en gevoelens. De miskenning van ongelijke sociale en culturele startposities - zo typisch voor een deel van de rechterzijde - zorgt alleen maar voor blijvende achterstelling. Nu werken er misschien niet veel vrouwen met hoofddoek in de stadsdiensten, maar ik dacht dat het bijna ieders bedoeling was meer allochtone vrouwen aan het werk te krijgen. Op die manier zou het overheidspersoneel ook de samenleving beter weerspiegelen. Ten slotte vind ik de hele discussie over 'neutraliteit' ook bedenkelijk om een andere reden. Als men per se het neutraliteitsprincipe op de spits wil drijven - tot en met de kledij van ambtenaren -, waarom stelt men dan niet de kerstversiering in openbare gebouwen en meteen ook maar de hele subsidiëring aan katholieke scholen en ziekenhuizen ter discussie? Dat doet men niet (meer), omdat in België actief pluralisme de norm geworden is. Wij gaan over het algemeen relaxt om met levensbeschouwelijke uitingen. Maar gesluierde moslimvrouwen zijn blijkbaar wel een probleem. Daarom kan ik me niet van de indruk ontdoen dat deze heisa meer met een neokoloniale assimilatiedwang te maken heeft dan met bekommernis om de neutraliteit. Al heb ik respect voor de mening van democraten die voor een verbod zijn, zij moeten beseffen in welk spel ze bewust of onbewust meespelen. Meryem Kaçar is gemeenteraadslid Groen! in Gent dom Antwerpen, Limburg, Nationaal, Oost-Vlaanderen, Vlaams-Brabant/Brussel, West-Vlaanderen Gent stemt over hoofddoekenverbod De Standaard Pag. 2 Hoogstwaarschijnlijk voert Gent vanavond, naar analogie van Antwerpen, een hoofddoekenverbod in voor zijn personeel. Letterlijk gaat het om een 'verbod op het dragen van uiterlijke kentekenen van religieuze, levensbeschouwelijke, filosofische, ideologische of politieke aard'. Het paarse stadsbestuur is pijnlijk verdeeld over de zaak: Open VLD diende het voorstel voor een verbod in, SP.A/Spirit is hevig tegen. Toch is de kans dat de Gentse gemeenteraad het verbod goedkeurt erg groot, via een wisselmeerderheid van Open VLD met Vlaams Belang en CD&V. BINNENLAND Blz. 4-5 idg Antwerpen, Limburg, Nationaal, Oost-Vlaanderen, Vlaams-Brabant/Brussel, West-Vlaanderen 'Stad mag niet neutraal zijn' De Standaard Pag. 4 INTERVIEW De Turkse integratiemedewerkster Zeynep Göktepe werkt al achttien jaar voor de stad Gent. Mét hoofddoek en zonder problemen. 'Waarom houdt de politiek zich niet met de echte problemen bezig? Meer dan de helft van de allochtonen leeft onder de armoedegrens. Dat ze daar een oplossing voor zoeken.'

5 'Een stad moet als een goede huisvader zijn, die oog heeft voor al zijn kinderen' gent 'Dit doet echt pijn. Is dit de manier waarop de stad Gent me bedankt voor achttien jaar trouwe dienst?' Heel even wordt de blik van Zeynep Göktepe vochtig. Niet voor lang echter, meteen schieten haar zwarte ogen weer vol vuur. 'Maar ik ben vooral kwaad, echt kwaad. Politici moeten goed beseffen wat ze aanrichten. Dit is zo'n negatief signaal naar onze jonge allochtone meisjes en vrouwen die ambitieus zijn én kiezen voor de hoofddoek. Waarom zouden zij nog studeren als ze daarna toch afgewezen worden om wie ze zijn?' 'Dit verbod ontneemt allochtonen kansen, en zeker de vrouwen die sowieso al een kwetsbare groep vormen op de arbeidsmarkt', zegt Göktepe. Ze heeft schrik dat andere werkgevers het voorbeeld van de stad zullen volgen. 'Voorstanders van het verbod schermen met het neutraliteitsprincipe, de scheiding van kerk en staat. Maar in België bestaat die niet. Met mijn belastinggeld wordt toch ook mee het katholiek onderwijs gesubsidieerd?' Zeynep Göktepe is een van drijvende krachten achter het platform 'Hoofddoek of niet - de vrouw beslist'. Als integratiemedewerker slaat ze al achttien jaar bruggen tussen de autochtone en de allochtone gemeenschap in Gent. Een buurtfeest met Vlaamse stoverij en Turkse mezze? Een Turkse vertegenwoordiging op de Vrouwendag? Borstkankerscreening organiseren voor allochtone vrouwen? Göktepe mobiliseert haar troepen en dicht het gat. Al van kleins af zit het er bij haar ingebakken om mensen bij elkaar te brengen. Eénenveertig jaar geleden kwamen de ouders van Göktepe vanuit Emirdag naar Gent. Vader ging in de textiel werken, moeder ging aan de slag als afwashulp in restaurants. De kinderen gingen met Vlaamse kinderen naar school en leerden goed Nederlands. Göktepe: 'Ik tolk al vanaf mijn negende. Ik ging mee met onze buurvrouwen naar de dokter.' Op haar veertiende ging Göktepe van school af. 'Ik begon als vrijwilliger te tolken voor Kind en Gezin en later voor het ziekenhuis de Bijloke. Uiteindelijk nam de stad Gent me in dienst als integratieambtenaar.' Göktepe heeft nog nooit problemen ondervonden omdat ze op haar werk een hoofddoek draagt. Behalve zijzelf werken nog twee vrouwen met hoofddoek voor de stad, op een totaal van personeelsleden. Göktepe snapt niet dat dit verbod opeens op de agenda van de gemeenteraad staat. 'Ik begrijp niet dat politici niet met de echte problemen bezig zijn: met werkgelegenheid en huisvesting van allochtonen, met racisme. Meer dan de helft van de Turken en Marokkanen in ons land leeft onder de armoedegrens. Waarom zoeken ze daar geen oplossing voor?' Göktepe waarschuwt politici dat ze met een hoofddoekenverbod de tegenstellingen op de spits drijven. 'Een verbod deelt mensen in in groepjes. Het dwingt allochtonen om elders werk te zoeken, om naar aparte scholen te gaan, om eigen politieke partijen te beginnen.' 'De overheid mag niet neutraal zijn. Ze moet net de diversiteit weerspiegelen. Een stad moet als een goede huisvader zijn die oog heeft voor al zijn kinderen.' Wat doet Göktepe als het verbod op de hoofddoek er komt? Zet ze die dan af? De Turkse glimlacht wrang. 'Neen. Dat kan ik niet. Mijn hoofddoek maakt deel uit van mijn identiteit. Zeynep mét hoofddoek: dat is wie ik ben. Als ik dat moet onderdrukken, wie ben ik dan nog? Ik heb er geen probleem mee als vrouwen geen hoofddoek dragen. Ik heb twee volwassen dochters en zij bedekken hun hoofd niet. Geen probleem, dat is hun eigenheid. Maar ik heb gekozen voor de hoofddoek en die keuze komt van heel diep. Desnoods zoek ik elders werk.' Blz. 19 idg Antwerpen, Limburg, Nationaal, Oost-Vlaanderen, Vlaams-Brabant/Brussel, West-Vlaanderen Antwerpen, Lokeren en Brussel hebben al verbod De Standaard Pag. 5 ANTWERPEN Het Antwerpse stadsbestuur besloot begin dit jaar om de hoofddoek in publieke functies te verbieden. Het initiatief kwam van burgemeester Patrick Janssens (SP.A) zelf, die onderstreepte dat het verbod van toepassing is op alle religieuze en levensbeschouwelijke symbolen. Niet alleen hoofddoeken worden geweerd, ook kruisjes en keppeltjes en zelfs 'een sticker van de SP.A op een agenda', zoals Janssens het verwoordde. Het verbod geldt voor alle stadspersoneel dat rechtstreeks in contact komt met de burger: loketpersoneel, maar ook sociaal werkers die huisbezoeken afleggen. Het verbod lokte wijd protest uit, in de eerste plaats van moslimorganisaties die zich geviseerd voelden. Moslima's die in de Antwerpse kindercrèches werken, mogen een neutrale bandana - een vierkant doekje zo groot als een grote zakdoek - opzetten. LOKEREN In Lokeren verbood het stadsbestuur zijn personeel aanvankelijk 'om een hoofddoek te dragen op de werkvloer'. De Oost-Vlaamse provinciegouverneur André Denys (Open VLD) vond die formulering discriminerend, en verplichtte de gemeenteraad om het verbod bij te schaven. Nu staat in het arbeidsreglement van de stad dat het personeelsleden 'verboden is opvallende religieuze en levensbeschouwelijke symbolen te dragen op de werkvloer'. Het verbod geldt zowel voor front- als backoffice. BRUSSEL In Brussel is er geen discussie over het hoofddoekenverbod, dat sinds eind 2005 van kracht is. In het arbeidsreglement staat: 'Een verzorgde kledij, passend bij de functie, is vereist. Het is verboden om te komen werken met een hoofddeksel, insignes, juwelen of kledij die uiting geven aan een politieke, filosofische of religieuze overtuiging of lidmaatschap.' SCHOTEN Schoten verbiedt in erg vage bewoordingen de hoofddoek en vraagt van begin deze maand het personeel ervoor te zorgen 'dat uw persoonlijke voorkeuren en filosofische, politieke of religieuze overtuigingen (...) geen weerslag hebben op de objectiviteit

6 waarmee u uw taken uitoefent'. Er was weinig ophef, want in Schoten werken zo goed als geen ambtenaren van allochtone origine. Vlaams Belang met fractieleidster Marie-Rose Morel is de deontologische code niet genegen, omdat ze 'niet duidelijk genoeg is'. (idg) idg Gent en rand Gent verbiedt hoofddoek Het Nieuwsblad Pag. 1 Met een meerderheid van 26 tegen 23 stemmen heeft de Gentse gemeenteraad gisteravond het voorstel van Open VLD voor een verbod op de hoofddoek goedgekeurd. 'Dit voorstel wordt wel moeilijk uitvoerbaar', zegt personeelsschepen Fatma Pehlivan (SP.A). Karel Van Keymeulen, Gert De Vos en Tom Dams Wie voor de stad Gent wil werken en als ambtenaar in contact komt met burgers, mag voortaan geen hoofddoek meer dragen, noch andere uiterlijke kentekenen van religieuze, levensbeschouwelijke, filosofische, ideologische of politieke aard. Tot die weinig verrassende stemming kwam de Gentse gemeenteraad gisteravond. De stellingen waren al ingenomen, alleen bij de CD&V was er nog wat onzekerheid. Maar fractieleider Filip Van Laecke onthulde al vlug hoe zijn fractieleden zouden stemmen. Drie CD&V-leden -Anne Martens, Monica Van Kerrebroeck en Paul Goossens - zijn persoonlijk tegen een verbod. Maar Martens en Goossens legden zich neer bij het 'democratisch tot stand gekomen' standpunt, zei Goossens. Van Kerrebroeck onthield zich. Het debat houdt al sinds 5november de Gentse politici in de ban. Vooral in de meerderheid leidde dat tot serieuze spanningen omdat SP.A-Spirit en Open VLD lijnrecht tegenover elkaar stonden. Spirit sprak zelfs van een precedent. Pogingen om tot een compromis te komen leidden tot niets. Staat paars in Gent nu op springen? SP.A en Open VLD ontkennen dat de coalitie door de hoofddoekkwestie onder druk staat. Maar de stemming heeft wel wonden geslagen. Overigens is de kous met dit voorstel niet af, want het moet nog worden besproken met de vakbonden. Ironisch genoeg wordt het de eerste allochtone schepen van Gent, Fatma Pehlivan, die het verbod daarna moet uitvoeren. Daarnaast hebben SP.A en Groen! in de OCMW-raad een meerderheid, zodat het erg onduidelijk is of er voor het OCMW-personeel ook een verbod komt. Het woord 'Kafka' viel dan ook geregeld. kvk Antwerpen, Brugge-Oostkust, Brussel-Noordrand, Dender, Eeklo-Deinze, Gent en rand, Kempen, Kortrijk-Waregem-Menen, Leuven-Hageland, Limburg, Mechelen-Lier, Oostende-Westhoek, Oudenaarde- Wetteren, Pajottenland, Roeselare-Tielt-Izegem, Waasland Gent stemt voor hoofddoekenverbod Het Nieuwsblad Pag. 4 De Gentse gemeenteraad heeft gisteren het verbod op het dragen van een hoofddoek door stadspersoneel goedgekeurd. Dat gebeurde met een wisselmeerderheid van Open VLD, CD&V en Vlaams Belang. Monica Van Kerrebroeck van CD&V onthield zich. Voorstel van Open VLD werd aanvaard met 26 stemmen voor, 23 stemmen tegen en 1 onthouding Tom Dams, Karel Van Keymeulen en Gert De Vos Het was Open VLD die het voorstel had ingediend om het 'dragen van uiterlijke kentekenen van religieuze, levensbeschouwelijke, filosofische, ideologische of politieke aard door personeelsleden die de stad vertegenwoordigen ten aanzien van derden' te verbieden. Dat betekende een stevige breuk in de paarse coalitie. SP.A en Spirit waren tegen een verbod en probeerden de voorbije week de liberale coalitiepartner te overtuigen het voorstel niet in te dienen of af te zwakken. Dat gebeurde niet. Net als bij het debat op 5november betoogden voor- en tegenstanders van het verbod voor het Gentse stadhuis. In de gemeenteraadszaal zorgde Abderrahim Lahlali van het platform Divers en Actief voor een Vlaamse primeur: voor het eerst mocht een burger via een burgerinitiatief de gemeenteraad toespreken. Daartoe verzamelde het platform meer dan handtekeningen. Lahlali vroeg de gemeenteraad te kiezen voor actief pluralisme en in het personeelsreglement van de stad Gent expliciet in te schrijven dat een hoofddoek is toegelaten. In het antwoord van de verschillende fracties op Lahlali bleek hoe de stemming zou verlopen: de partijen bleven bij hun standpunt. Fractieleider Filip Van Laecke van CD&V, die tot vlak voor de gemeenteraad samenzat met zijn fractie, nam ook de laatste onzekerheid weg over het stemgedrag van zijn partijgenoten. Tijdens het debat op 5november hadden Anne Martens en Monica Van Kerrebroeck zich uitgesproken voor een verbod. Van Laecke gaf toe dat er onenigheid bestond, maar benadrukte dat de meerderheid zich had uitgesproken voor het VLD-voorstel. 'Pol Goossens en Anne Martens zullen voor stemmen, Monica Van Kerrebroeck zal zich onthouden', besloot hij. 'Heel moedig', schamperde SP.A-raadslid Anne Van Lancker. Maar meteen was duidelijk dat het voorstel van Open VLD zou worden aanvaard met

7 26 stemmen voor, 23 stemmen tegen en 1 onthouding. Dat gebeurde uiteindelijk ook. Daarmee is Gent de vierde stad van het land waar stadsambtenaren geen hoofddoek mogen dragen. Tijdens de discussies liet Freya Van den Bossche (SP.A) verstaan dat het voorstel van Open VLD heel onduidelijk is. 'Er zijn veel personeelsleden die af en toe in contact komen met het publiek', zei ze. 'Waar gaan we de grens trekken?' Schepen van Personeel Fatma Pehlivan stelde achteraf: 'Dit voorstel is bijna niet uitvoerbaar. Ik moet nu gaan onderhandelen met de vakbonden over de toepassing ervan, maar ik weet niet precies binnen welke lijnen ik die onderhandeling moet voeren.' Wat de gevolgen zijn voor de verstandhouding binnen de paarse meerderheid is onduidelijk. Er zijn in elk geval wonden geslagen. Schepen van Personeelszaken Fatma Pehlivan (SP.A), zelf van Turkse origine, toonde zich eerder 'persoonlijk gekwetst' door het voorstel van Open VLD. OCMW-raadslid Dirk Holemans (Groen!) zei maandag in onze krant dat hij in de OCMWraad een voorstel zou indienen om het dragen van een hoofddoek toe te laten voor het OCMWpersoneel. SP.A en Groen! hebben in de OCMW-raad een meerderheid. Wordt dus ongetwijfeld vervolgd. tdg Gent en rand Hoofddoekdebat is niet ten einde Het Nieuwsblad Pag. 18 Gent Goedkeuring verbod doet coalitie geen deugd Onmiddellijk na de stemming die 'hoofddoeken' voortaan verbiedt, begon de discussie al over hoe dat gemeenteraadsbesluit in de praktijk moet worden uitgevoerd. Want: 'Wie zijn de personeelsleden die de stad vertegenwoordigen ten aanzien van derden?' In 2001 ging Paars gewoon door na confronterende wisselmeerderheid Gert De Vos, Tom Dams en Karel Van Keymeulen Voor de gemeenteraad botsten slogans als Geen fascisten in onze stad met een resem Vlaamse liedjes, waaronder zelfs 'tvliegerke, gezongen door militanten van het Vlaams Belang. Voor de pui van het stadhuis was weer veel volk verzameld. Ook de publieksbanken zaten bomvol. Maar er waren minder vrouwen met hoofddoeken dan voor het debat van 5november. Personeelsreglement Abderrahim Lahlali, advocaat in het dagelijks leven en woordvoerder van het zogeheten burgerinitiatief, stelde dat het 'actief pluralisme' in Gent al bestaat. Hij haalde de voorbeeldige wijze aan waarop de stad het islamitisch offerfeest organiseert, 'een model voor andere steden'. Hij zette zich af tegen een gelaïciseerde samenleving, zoals Frankrijk die voorstaat. Zijn vraag voor 'actief pluralisme' werd door 41 raadsleden goedgekeurd. Maar zijn vraag om religieuze kentekenen toe te laten, werd weggestemd met 26 stemmen. Het voorstel van het Vlaams Belang werd ook weggestemd, omdat alle partijen vonden dat het VB zich te veel op één bevolkingsgroep richtte. Tijdens het debat dat bijna drie uur duurde, werden de bekende standpunten ingenomen. Het debat verliep rustig, maar toch voelde je de spanning oplopen. Al maakte CD&V-fractieleider Filip Van Laecke vlug duidelijk dat de dissidenten in zijn fractie op een na met de partij zouden meestemmen. Ook viel op dat Open VLD gewoon voet bij stuk hield en verder het debat zo kort mogelijk wilde houden. Opvallend ook dat bij Groen! niet de fractieleider, maar Meryem Kaçar het woord voerde. Als dochter van een Turkse gastarbeider die veel zwaar labeurwerk heeft verricht in Vlaanderen, voelde ze zich persoonlijk geviseerd. SP.A-fractieleider Cathy Plasman wees naar het provinciebestuur dat zegt genoeg te hebben aan het personeelsreglement om dat probleem aan te pakken indien het zich zou voordoen. Filip Watteeuw van Groen! probeerde Open VLD en vooral schepen Mathias De Clercq op een gevoelige plek te raken. Hij stelde dat het Open VLD-voorstel er alleen maar met de steun van het Vlaams Belang komt. Maar Open VLD repliceerde niet op die aanvallen en bleef zijn voorstel verdedigen door vast te houden aan de neutraliteit. 'Dat is de beste garantie voor diversiteit', stelt de Open VLD. Freya Van den Bossche probeerde het voorstel van Open VLD nog onderuit te halen. Ze hekelde de vaagheid. Want wie vertegenwoordigt er niet de stad tegenover derden? 'Dat kunnen alleen de mensen zijn die verborgen in een archief zitten.' Omstreeks uur kwam dan de stemming waar al weken naar werd uitgekeken. Het voorstel van de Open VLD haalde het met 26 stemmen voor, tegen 23 tegen. Monica Van Kerrebroeck onthield zich als enige van de drie CD&V-dissidenten. Anne Martens en Paul Goossens volgden de partijdiscipline. Vraagtekens Ironisch genoeg is het Personeelsschepen Fatma Pehlivan (SP.A) die dit voorstel zal moeten uitvoeren. Zij zal een wijziging van het personeelsreglement moeten voorstellen. Meteen na de stemming plaatste zij al grote vraagtekens bij de uitvoering van 'dat vage voorstel'. Maar schepen

8 van Financiën Christophe Peeters (Open VLD) repliceerde dat het voorstel wel uitvoerbaar is en dat het met de vakbonden zal worden besproken. Dat deze stemming geen deugd doet aan de sfeer in de coalitie, is duidelijk. Maar staat Paars daardoor op springen? Het is niet de eerste keer dat Open VLD en SP.A tegenover elkaar staan. In 2001, toen een zonechef voor de lokale politie moest worden gekozen, koos de VLD ook voor een andere kandidaat dan de SP.A en de burgemeester. Daardoor werd Freddy Carlier met een wisselmeerderheid als zonechef aangeduid door de gemeenteraad. Paars ging toen ook door. V( Gent en rand 'Even erg als Zwarte Zondag' Het Nieuwsblad Pag. 18 Fatma Pehlivan (SP.A) Een emotionele schepen van Personeelszaken Fatma Pehlivan (SP.A) vond gisteravond dat 'Open VLD hiermee het cordon sanitaire heeft verbroken. Open VLD heeft een voorstel doorgedrukt waarvoor de partij moest rekenen op de steun van het Vlaams Belang. Voor mij staat 26 november 2007 voortaan op dezelfde hoogte als 24 november 1991, Zwarte Zondag. Ik kan niet zeggen dat de uitslag van de stemming me heeft verrast, maar ik ervaar dit daarom niet als minder erg. Maar blijkbaar wilde de Open VLD absoluut scoren, alleen weet ik nog altijd niet wat die partij nu wil. Op alle vragen die tijdens de gemeenteraad werden gesteld - voor wie geldt dit verbod nu precies, wat zijn symbolen en wat niet? - kwam er geen enkel duidelijk antwoord. Het is me dus nog altijd niet duidelijk wat ik precies moet uitvoeren, als schepen van Personeelszaken.' (tod) tdg Gent en rand 'Geen goede zaak voor imago stad' Het Nieuwsblad Pag. 18 Burgemeester Daniël Termont (SP.A) 'Deze stemming heeft geen rechtstreekse gevolgen voor de coalitie, maar ik wil niet rond de pot draaien. Dit is niet bevorderlijk voor de goede samenwerking. Was er een vrije stemming geweest, zonder het politieke spel, dan was er een meerderheid tegen een verbod geweest. Bij de CD&V waren er drie fractieleden tegen een verbod, bij Open VLD wellicht ook, al heeft er zich wel niemand publiek geuit. Daar vind ik nog een troost in. Het schepencollege zal zich moeten buigen over dit voorstel. Zoals u hoorde zijn er nog honderden vraagtekens. We moeten dat verder onderzoeken. Dit is zeker geen goede zaak voor het open en progressieve imago van onze stad. (kvk) luv Gent en rand 'Dit heet democratie' Het Nieuwsblad Pag. 18 Christophe Peeters (Open VLD) Dat de coalitiepartijen gisteren verdeeld stemden, was 'niet leuk', zei schepen Christophe Peeters (Open VLD). 'Maar onze standpunten lagen zo ver uit elkaar dat er geen compromis mogelijk was. Maar met deze stemming is deze hele zaak achter de rug en is het volgens mij opnieuw business as usual.' 'Of het nu crisis is binnen de coalitie? Die crisissfeer wordt in de media gevoed, maar in het schepencollege merk ik daar weinig van. Er zijn ook geen drama's gebeurd. Wij hebben een voorstel gedaan waar onze partij al sinds haar ontstaan voor staat, dat voorstel - dat in de lijn ligt van wat er in Antwerpen al geldt en dat dus wel degelijk uitvoerbaar is - is goedgekeurd. Zoiets heet democratie. Dat we dat gedaan hebben met steun van het Vlaams Belang? We kunnen toch niet al onze ideeën inslikken, gewoon omdat het Vlaams Belang het ermee eens is?' (tod) luv

9 Gent en rand 'Ik heb mijn geweten gevolgd' Het Nieuwsblad Pag. 18 Monica Van Kerrebroeck (CD&V) Monica Van Kerrebroek kreeg felicitaties van het burgerinitiatief Divers en Actief voor haar moedige houding. 'Ach, zo erg was het niet', reageert ze. 'Ik heb mijn geweten gevolgd. Ik heb niet tegengestemd omdat ik dat zo had afgesproken met mijn fractie. Maar in deze stemming was een onthouding evenveel waard als een tegenstem.' Van Kerrebroeck geeft toe dat ze druk had ondervonden van haar fractieleider. 'Er zijn harde woorden gevallen en we hebben heel lang gediscussieerd, maar er was inderdaad een meerderheid voor het VLD-voorstel. Ik heb overlegd met partijleider Jo Van Deurzen en die heeft me verzekerd dat ik mijn geweten mocht volgen.' Monica Van Kerrebroeck heeft verschillende redenen om tegen een hoofddoekenverbod te zijn. 'Ik ben het niet eens met de laïcisering van de maatschappij. En ik wou zeker niet meestemmen met het Vlaams Belang.' Volgens Van Kerrebroeck wordt de discussie binnen de CD&V ook nationaal gevoerd. 'Als het standpunt van mijn partij wordt gewijzigd, is dat voor Gent inderdaad te laat.' (gjdv) tdg Gent-Wetteren-Lochristi / Het Laatste Nieuws Anne Martens (CD&V) in tranen SABINEVAN DAMME Pag. 12 Raadslid Anne Martens moest onder zware partijdwang meestemmen met het standpunt van de CD&V. Tijdens het debat had ze nog te kennen gegeven tegen een verbod op hoofddoeken en andere symbolen te zijn. Maar toen puntje bij paaltje kwam, stemde ze net als Paul Goossens mee voor het verbod. Net die twee hadden het verbod kunnen tegenhouden. Martens was zwaar aangedaan door haar eigen inbreng. Ze barstte in tranen uit en verliet na de hoofddoekenkwestie de gemeenteraad. Dat Monica Van Kerrebroeck zich 'mocht' onthouden had ook heel wat voeten in de aarde gehad, maar zij bleef bij haar standpunt. Het zou voor een kloosterlinge immers heel vreemd zijn om voor een verbod op religieuze symbolen te stemmen. (VDS/JCG) Gent-Wetteren-Lochristi / Het Laatste Nieuws Betoging voor gemeenteraad JOHANCAUWELS Pag. 12 verloopt rustig Een honderdtal betogers stelde zich gisteravond voor de gemeenteraad op aan de trappen van het stadhuis. Een 50-tal activisten van Voorpost en Vlaams Belang zongen een half uur lang Vlaamse liederen en overstemden op die manier de ruim 50 betogers van Spirit, Linkse Socialistische Partij en verscheidene allochtonen die tegen het hoofddoekverbod waren. De betoging, in de gietende regen, verliep al bij al heel rustig. Achteraf trokken de meeste demonstranten terug naar huis. Een delegatie van elke groepering trok wel naar de publieksruimte in de gemeenteraadszaal of de pacificatiezaal, waar ze de debatten via een geluidsinstallatie konden volgen. (JCG/VDS) Gent-Wetteren-Lochristi / Het Laatste Nieuws Stadsmedewerksters moeten hoofddoeken thuislaten Sabine Van Damme Pag. 12 Cordon sanitaire doorbroken na stemming in gemeenteraad Gent Personeel van de stad Gent, dat in contact komt met burgers of externe partners, mag voortaan geen opvallende religieuze, levensbeschouwelijke, ideologische, filosofische of politieke symbolen meer dragen. Dat besliste de gemeenteraad gisteravond onder massale belangstelling. Een nederlaag voor sp.a, de grootste partij in Gent, met een sterke aanhang binnen de allochtone gemeenschap. En een overwinning voor Open Vld, dat in deze kwestie het been stijf hield. Al had de partij daarvoor wel de steun van Vlaams Belang en CD&V nodig. Het verbod werd goedgekeurd met 26 stemmen voor, 23 tegen en één onthouding.

10 Sabine VAN DAMME & Johan CAUWELS - Foto's: joost de bock De drie personeelsleden van de stad die met een hoofddoek aan werkten, moeten dat 'religieus symbool' vanaf nu thuislaten. Maar ook opvallende kruisbeelden rond de hals, keppeltjes of fakkeltjes zijn voortaan verboden voor stadsmedewerkers die in contact staan met het publiek, klanten of externe partners. In mei van dit jaar bracht Vlaams Belang de bal aan het rollen, met een vraag die werd gesteld. Daarop startte advocaat Mohammed Lahlali een burgerinitiatief. Meer dan Gentenaars die ouder dan 16 jaar zijn, wilden dat de gemeenteraad religieuze en andere symbolen expliciet zouden toelaten. Dat gebeurde niet. Maar ook het voorstel van VB, dat alleen godsdienstige symbolen zoals de hoofddoek wilde verbieden, werd afgeschoten. partijdigheid Ook Open Vld diende een eigen voorstel in. De liberalen vroegen een verbod op alle religieuze, levensbeschouwelijke, ideologische, filosofische of politieke symbolen voor stadspersoneel dat in contact komt met burgers, klanten en derden. «Daarmee willen we elke schijn van partijdigheid vermijden», motiveerde Sami Souguir. «Wij willen meer diversiteit bij de stadsmedewerkers. Geen discriminatie, maar ook geen positieve discriminatie.» VB stemde mee met Open Vld. Alles hing dus af van CD&V, waarin de meningen verschilden. «Paul Goossens, Monica Van Kerrebroeck en Anne Martens zijn tegen een verbod op symbolen», kondigde fractieleider Filip Van Laecke aan. «Maar Goossens en Martens scharen zich achter de meerderheid binnen onze partij. Zij zullen meestemmen, Monica zal zich onthouden.» Freya Tijdens de gemeenteraad zelf slingerden Groen!, sp.a en Spirit allerlei verwijten naar het hoofd van de Open Vld- en CD&V-leden, zoals: «Het Belang heeft eindelijk twee ploegmaten gevonden». Zelfs Freya Van den Bossche mengde zich in het debat. «Mijn dochter van 2 jaar houdt haar handen voor haar ogen als ze ergens angst voor heeft, en denkt dan dat datgene waar ze bang van is verdwenen is. Het verbod op hoofddoeken is een gelijkaardige actie.» Burgemeester Daniël Termont besloot het debat met: «Mocht iedereen vrij zijn en in eer en geweten kunnen stemmen, zou er een grote meerderheid zijn tegen een verbod op hoofddoeken. Jammer genoeg bestaat er zoiets als partijdiscipline.» Alle raadsleden mochten stemmen via een druk op de knop. Antwerpen, Brabant-Hageland, Brugge-Oostkust, De Nieuwe Gazet, De Ring-Brussel, Denderstreek, Gent-Eeklo-Deinze, Gent-Wetteren-Lochristi, Kempen, Kortrijk-Waregem-Ieper, Leuven-Brabant, Limburg, Mechelen-Lier, Oostende-Westkust, Pajottenland, Roeselare-Tielt-Izegem, Vlaamse Ardennen, Waasland / Het Laatste Nieuws Hoofddoekenverbod nipt goedgekeurd in Gent JOHANCAUWELS Pag. 8 GENT - De Gentse gemeenteraad heeft gisterenavond het hoofddoekenverbod met een nipte wisselmeerderheid goedgekeurd. Vrouwelijk stadspersoneel mag daardoor geen hoofddoek dragen als het in contact komt met bezoekers. Volgens burgemeester Termont gaat het concreet om twee ambtenaren. De meerderheidspartijen sp.a en Spirit stemden tegen, net als Groen!. Open Vld, de indiener van het voorstel, stemde uiteraard pro, net als Vlaams Belang en CD&V. Dat resulteerde in een uitslag van 26 stemmen voor, 23 tegen en één onthouding. Voor de stemming werd aan de deuren van het stadhuis actie gevoerd door een afvaardiging van Spirit. De partij verkondigde haar standpunt: «Het beginsel van een neutrale overheid wordt erkend, maar een ambtenaar moet enkel neutraal handelen, er niet neutraal uitzien.» Vlaams Belang bracht betogers op de been om het voorstel te steunen. (JCG/VDS)

11 Antwerpen, Limburg, Nationaal, Oost-Vlaanderen, Vlaams-Brabant/Brussel, West-Vlaanderen Gent keurt verbod op hoofddoek goed De Standaard Pag. 2 De Gentse gemeenteraad heeft zich gisteravond uitgesproken voor een verbod op de hoofddoek voor het stadspersoneel. Het voorstel dat 'uiterlijke tekenen van religieuze, politieke of levensbeschouwelijke aard' verbiedt voor het Gentse stadspersoneel, werd goedgekeurd met een wisselmeerderheid van 26 stemmen voor (Open VLD, Vlaams Belang en CD&V) en 23 tegen (SP.A, Spirit, Groen!); er was één onthouding, van CD&V-gemeenteraadslid Monica Van Kerrebroeck. BINNENLAND Blz. 8 jir Antwerpen, Limburg, Nationaal, Oost-Vlaanderen, Vlaams-Brabant/Brussel, West-Vlaanderen Paars zonder crisismanagement: bont en blauw De Standaard Pag. 8 analyse open vld en sp.a doen elkaar pijn over verbod hoofddoek in gent Een jaar na de klinkende verkiezingsoverwinning rolt de Gentse coalitie vechtend over straat. Burgemeester Daniël Termont (SP.A) zag te laat het gevaar in van een stemming over hoofddoeken. De Open VLD-schepenen konden niet meer terug. In Antwerpen stonden de hoofddoeken in het bestuursakkoord, in Gent niet brussel Op 8 oktober 2006 'savonds stormt premier Guy Verhofstadt (Open VLD) het Gentse stadhuis binnen: 'Paars houdt stand in Gent, een persoonlijke voldoening en een teken dat paars zich ook federaal herpakt.' Een jaar later is die paarse coalitie hopeloos verdeeld: met een wisselmeerderheid keuren Open VLD, CD&V en Vlaams Belang een hoofddoekenverbod goed voor ambtenaren met een loketfunctie, SP.A/Spirit is razend. Hoe is het zo ver kunnen komen? Paars is federaal dood. De kwestie van de hoofddoeken is overgewaaid uit Antwerpen, waar burgemeester Patrick Janssens (SP.A) begin 2007 een soortgelijk verbod voor loketfuncties invoerde. Daar stond het in het bestuursakkoord, in Gent niet. Paars laat daar zijn raadsleden vrij in ethische discussies. In het voorjaar eist Vlaams Belang in Gent een verbod. Guy Verhofstadt (Open VLD) en Freya Van den Bossche (SP.A), op dat moment premier en vice-premier in de paarse regering én Gentse kopstukken, gaan akkoord om de zaak in de koelkast te schuiven tot na de federale verkiezingen. De maanden voor en na 10juni is Verhofstadt zodanig bezig met andere zaken dat hij het Gentse niveau laat schieten. Van den Bossche trekt na 10juni helemaal de politieke woestijn in. Paars draait niet meer federaal, de fall-out is een gebrek aan crisismanagement in Gent voor de coalitie. Open VLD gaat in het najaar op het gaspedaal staan. Onder impuls van de schepenen Christophe Peeters en Mathias De Clercq doen de liberalen een tegenzet: een eigen voorstel voor een totaal verbod op religieuze symbolen bij ambtenaren. Voor hen past dat in het raam van de klassieke paarse strijd voor de scheiding van kerk en staat. De Clercq staat bovendien onder stevige ideologische invloed van Dirk Verhofstadt, broer van de premier en bewonderaar van Ayaan Hirsi Ali en haar strijd tegen het moslimextremisme. Profilering speelt ook een rol: op 8oktober won SP.A fors, terwijl Open VLD een pas op de plaats maakte. De kleine partner heeft nu iets te bewijzen: hij plooit niet. De SP.A moet incasseren. Burgemeester Daniël Termont (SP.A) staat nu voor het blok: hij ging ervan uit dat het voorstel van Vlaams Belang geen bedreiging vormde, maar had nooit gedacht dat Open VLD met een eigen voorstel zou komen. Hij schakelt de premier in: die houdt zich nu wel bezig met de zaak, maar het is al te laat. De Open VLD-schepenen willen niet terug. Verhofstadt verkrijgt van zijn troepen dat het voorstel wordt afgezwakt tot het Antwerpse verbod, alleen aan de loketten. Verder kan Open VLD niet terug, ondanks telefoontjes van Termont naar Verhofstadt. Groen! duwt mes dieper. Doordat de methode-d'hondt grote partijen bevoordeelt bij de zetelverdeling en de OCMW-raad minder zitjes telt dan de gemeenteraad, hebben SP.A/Spirit en Groen! daar samen een meerderheid. Meteen diende Groen! een voorstel in om de hoofddoek voor het OCMW-personeel niet te verbieden. De SP.A kan niet anders dan dat wel goedkeuren. (wov) wov Antwerpen, Limburg, Nationaal, Oost-Vlaanderen, Vlaams-Brabant/Brussel, West-Vlaanderen Gent verbiedt hoofddoek De Standaard Pag. 8 Tijdens een emotionele raadsvergadering stemde de Gentse gemeenteraad gisteren voor een hoofddoekenverbod voor stadspersoneel. Daarvoor was wel een wisselmeerderheid nodig.

12 Open VLD, Vlaams Belang en CD&V stemden voor een verbod Van onze redactrice Ilse Degryse GENT Met 26 stemmen voor, 23 stemmen tegen en één onthouding keurde de Gentse gemeenteraad gisteravond het voorstel van Open VLD goed om het dragen van religieuze, ideologische en levensbeschouwelijke symbolen door stadspersoneel te verbieden. Daarvoor was wel een wisselmeerderheid nodig van Open VLD met CD&V en Vlaams Belang. SP.A, Spirit en Groen! stemden tegen het verbod. Alleen het CD&V-raadslid Monica Van Kerrebroeck onthield zich. Het verbod werd goedgekeurd na een door pers en publiek druk bijgewoonde en bij tijden emotionele raadsvergadering. Zo zei het SP.A-raadslid Freya Van den Bossche dat het verbod haar deed denken aan haar dochter van twee. 'Als zij ergens bang voor is, slaat ze haar handjes voor haar ogen en dan denkt ze dat het er niet meer is. Maar ze heeft ongelijk, dat zal ik haar nog moeten leren. Zo is het ook met dit verbod: je kunt de hoofddoek bannen, maar dan is de vrouw die er onderzit er nog steeds.' Filip Watteeuw, fractieleider van Groen!, haalde scherp uit naar de socialistische burgemeester Daniël Termont die 'met zijn bewonderenswaardige zelfbeheersing' te weinig kordaat was opgetreden en nu zijn allochtone personeelsschepen en partijgenote Fatma Pehlivan dwong 'om dit onmenselijke voorstel uit te voeren'. Annelies Storms (Spirit) verweet de aanhangers van het verbod Vlaams Belang achterna te hollen en 'de Gentse bevolking grijs en blauw van de kou achter te laten'. Vlaams Belang had een eigen voorstel ingediend dat alleen religieuze symbolen verbood, maar dat werd gisteren unaniem door de andere partijen weggestemd. Open VLD-fractieleider Sami Souguir herhaalde het liberale standpunt dat een scheiding van kerk en staat de beste garantie biedt voor diversiteit. 'Alleen strikte spelregels maken een pluralistische samenleving mogelijk', zei hij. Voor Filip Van Laecke, fractieleider van CD&V, is het verbod 'een afspraak tussen werkgever en werknemer, zoals er in ziekenhuizen afspraken worden gemaakt over hygiëne en in fabrieken over veiligheid'. Van Laecke gaf aan dat binnen zijn fractie Anne Martens, Paul Goossens en Monica Van Kerrebroeck tegen het verbod waren, maar toch loyaal aan het partijstandpunt zouden stemmen. Burgemeester Termont sloot de debatten voorafgaand aan de stemming opgemerkt af: 'Ik troost me met de gedachte dat als iedereen vrij en naar eer en geweten zou kunnen stemmen, dit voorstel nooit zou worden goedgekeurd. Want als je het puur menselijk bekijkt, dan kan je niet anders dan tegen dit verbod zijn.' Na de goedkeuring van het verbod weerklonk luid protest op de publiekstribune. Het verbod treft alle 'personeelsleden die rechtstreeks in contact staan met het publiek, klanten en externe partners'. Momenteel werken drie vrouwen met hoofddoek voor de stad Gent op een personeelsbestand van vijfduizend mensen. De stemming in de gemeenteraad krijgt nog een vervolg in de Gentse OCMW- raad, waar Groen! op 11 december een voorstel indient om de hoofddoek wél toe te laten voor OCMW-personeel. In de OCMW-raad hebben Groen! en SP.A samen een meerderheid. De kans is dus groot dat de hoofddoek verboden wordt voor stadspersoneel maar niet voor personeelsleden van het OCMW. Blz. 25 meh Kempen, Mechelen, Metropool, Waasland Gent verbiedt dragen hoofddoek Gazet van Antwerpen Pag. 8 De Gentse gemeenteraad heeft maandagavond na een geëmotioneerd debat met 26 stemmen voor, 23 tegen en 1 onthouding het verbod op het dragen van een hoofddoek goedgekeurd. "Een echte schande", riepen enkele vrouwen vanop de publieksbanken. "Ik troost me met de gedachte dat, mocht de stemming echt vrij zijn, er een meerderheid in deze raad tegen een dergelijk verbod was", zei burgemeester Daniël Termont (sp.a). Een sneer aan coalitiepartner Open Vld die er een politieke kwestie van maakte door zelf met een voorstel tot verbod voor de dag te komen. Maar ook kritiek op de CD&V, bij wie drie van de zeven leden persoonlijk tegen een verbod waren. "Maar we zijn loyaal tegenover ons partijstandpunt dat democratisch tot stand is gekomen", aldus Anne Martens en Paul Goossens die daarom voor een verbod stemden. Monica Van Kerrebroeck onthield zich. Voortaan mogen ambtenaren die rechtstreeks in contact komen met het publiek geen uiterlijke tekenen van religieuze, politieke en levensbeschouwelijke aard meer dragen. "Ik zit met veel vragen", aldus vicepremier Freya Van den Bossche (sp.a). "Ambtenaren aan een loket mogen geen hoofddoek dragen. Maar als ze de burger telefonisch te woord staan, mag het wel!" Het Vlaams Belang raadde haar aan haar licht op te steken bij haar partijgenoot en Antwerps burgemeester Patrick Janssens die zelf zo'n verbod heeft ingevoerd.

13 "Ik zie wel wat het wordt. Zonder hoofddoek kom ik niet meer werken", vertelde Zeyneb Göktepe, een van de drie 'gesluierde' stadsambtenaren. Het Belang van Limburg Pag. 6 Stadspersoneel in Gent mag geen hoofddoek dragen GENT - In een gemeenteraad op het Gentse stadhuis is maandagavond het controversiële voorstel van Open Vld, dat "uiterlijke tekenen van religieuze, politieke of levensbeschouwelijke aard" verbiedt voor het Gentse stadspersoneel, met een nipte meerderheid goedgekeurd. Groen! en het kartel sp.a-spirit stemden tegen, CD&V-N-VA, Open Vld en Vlaams Belang waren pro. Voor aanvang van de stemming werd aan de deuren van het stadhuis actie gevoerd door een afvaardiging van Spirit (tegen het hoofddoekverbod) en Vlaams Belang (voor het verbod).het verbod werd uiteindelijk met een nipte wisselmeerderheid goedgekeurd. Belga Algemeen / De Morgen Stad Gent verbiedt hoofddoek aan het loket Gorik Van Holen Pag. 2 Omstreden Open Vld-voorstel goedgekeurd dankzij steun VB Tot groot ongenoegen van coalitiepartners sp.a en Spirit heeft de Gentse Open Vld zijn felbesproken hoofddoekenverbod door de gemeenteraad gesluisd. Daarvoor was een wisselmeerderheid nodig met CD&V-N-VA én Vlaams Belang. Door Gorik Van Holen Gent l Oppositiepartij Groen! pookt de paarse ruzie alvast op door in de OCMW-raad, waar rood en groen samen een meerderheid hebben, voor te stellen om religieuze en levensbeschouwelijke symbolen voor OCMW-personeel wél expliciet toe te laten. Hoewel de CD&V'ers Anne Martens, Paul Goossens en Monica Van Kerrebroeck zich kantten tegen het verbod "op religieuze, levensbeschouwelijke en politieke symbolen" bij het stadspersoneel dat "in contact komt met het publiek", hielp de CD&V-fractie de Open Vld aan de nodige stemmen. Alleen Van Kerrebroeck onthield zich, Martens en Goossens stemden "uit loyaliteit" voor. Een dolenthousiast VB deed de rest, zodat het hoofddoekenverbod uiteindelijk de steun kreeg van 26 van de 50 aanwezige gemeenteraadsleden. "Het probleem doet zich alleen voor met de islamitische hoofddoek", strooide Francis Van den Eynde (VB) nog wat zout in de paarse wonde, alluderend op de algemene formulering waarmee de Open Vld de neutraliteit van zijn voorstel in de verf zette. De gemeenteraad verwierp overigens een expliciet antihoofddoekvoorstel van het VB. De stemming werd voorafgegaan door een primeur in de Vlaamse gemeentepolitiek: voor het eerst sinds het nieuwe gemeentedecreet zoiets toelaat, nam een niet-verkozen inwoner het woord in de gemeenteraad. Advocaat Abderrahim Lahlali verzamelde met zijn burgerinitiatief voldoende handtekeningen om een pleidooi te mogen houden voor een actief pluralisme en tégen een hoofdoekenverbod. Dat eerste principe werd overigens met een ruime meerderheid aanvaard door de gemeenteraad, alleen het VB stemde tegen. "De scheiding van kerk en staat betekent dat de politiek zich niet bemoeit met levensbeschouwelijke kwesties", vindt Lahlali. "Gent is een open, tolerante en bruisende stad. Waarom mag de diversiteit van de stadsbevolking niet worden weerspiegeld door het stadspersoneel? Gaat de gemeenteraad zich vervreemden van een groot deel van zijn burgers?" Paarse splijtzwam Het verbod splijt de paarse coalitie doormidden. Open Vld, dit voorjaar wakkergemaakt door de pogingen van het VB om het hoofddoekendebat naar Antwerps voorbeeld ook in Gent op gang te brengen, vindt dat de neutraliteit van de overheid en de scheiding van kerk en staat vereisen dat elke individuele ambtenaar zich neutraal toont. Fractieleider Sami Souguir benadrukte nog eens dat zijn partij geen enkele religie of bevolkingsgroep viseert. "De eenzijdige benadering van het VB is ver-wer-pe-lijk", sneerde hij. Maar in tegenstelling tot in Antwerpen zijn de Gentse socialisten resoluut tegen het hoofddoekenverbod voor islamitische vrouwen, want ook volgens hen komt het daar in de feiten op

14 neer. "Of mogen socialistische ambtenaren voortaan geen rood kleedje meer dragen?", vroeg sp.afractieleidster Cathy Plasman zich gisteravond smalend af. Ook Freya Van den Bossche hekelde de dubbelzinnigheid. "Ik vind uw voorstel verwarrend. Zijn ambtenaren die enkel telefoons beantwoorden wel neutraal en degenen die de burgers te zien krijgen niet? Het doet me denken aan mijn dochter van twee: als ze bang is, slaat ze de handen voor de ogen. Dat helpt niet. Als de hoofddoek verdwijnt, is de dame die eronder zit nog altijd hier." Volgens burgemeester Daniël Termont (sp.a) zal het fundamentele meningsverschil geen gevolgen hebben voor het functioneren van paars. Hij probeert de hetze te sussen door de discussie af te doen als een non-debat - in de praktijk dragen ook maar drie van de vijfduizend stadsambtenaren een hoofddoek - maar ook hij kon niet verhinderen dat de scherpe woordenwisselingen tussen de socialistische en liberale coalitiepartners bij sommigen wonden hebben geslagen. "We zijn diep gekwetst", zo vat sp.a-schepen voor Personeelszaken Fatma Pehlivan het samen. Ondertussen wrijft Groen! zich in de handen. "Dit is het grootste cadeau van Open Vld aan extreem rechts", zei fractieleider Filip Watteeuw. "Wat zeg ik? Open Vld? Gesloten Vld." De oppositiepartij dient over twee weken in de OCMW-raad een voorstel in om het OCMW-personeel wel toe te laten religieuze symbolen te dragen. Als sp.a en Spirit consequent zijn en daarop ingaan, zit Gent binnenkort in de bizarre situatie - "kafkaiaans", noemen sommigen het - dat stadsambtenaren geen hoofddoek mogen dragen, maar OCMW-medewerkers wel. Algemeen / De Morgen gov Pag. 1 Gent verbiedt hoofddoek voor loketpersoneel Gent l Met een nipte wisselmeerderheid van Open Vld en oppositiepartijen CD&V en VB heeft de Gentse gemeenteraad een verbod goedgekeurd op het dragen van uiterlijke religieuze kentekens voor stadspersoneel met een loketfunctie. Burgemeester Termont betreurt dat: "Ik troost me met de gedachte dat, mocht iedereen van zijn partij vrij gestemd hebben, er een ruime meerderheid zou zijn voor het dragen van de hoofddoek." Antwerpen, Brugge-Oostkust, Brussel-Noordrand, Dender, Eeklo-Deinze, Gent en rand, Kempen, Kortrijk-Waregem-Menen, Leuven-Hageland, Limburg, Mechelen-Lier, Oostende-Westhoek, Oudenaarde- Wetteren, Pajottenland, Roeselare-Tielt-Izegem, Waasland 'Niet hoofddoek maar service telt' Het Nieuwsblad Pag. 14 Forumvraag / Zou het u storen bediend te worden door iemand met een hoofddoek? 'Bij de bedrijven in Turkije heb ik niet één receptioniste met een hoofddoek gezien' Stefan Vandaele De Gentse gemeenteraad sprak zich maandagavond uit voor een hoofddoekenverbod voor het stadspersoneel. Zou het u storen mocht u bediend worden door iemand met een hoofddoek? Een greep uit uw reacties via Als je weet dat je met die hoofddoek mensen tegen de schenen kan schoppen, wie is dan het meest kortzichtig? Zij die de hoofddoek niet kunnen verdragen, of zij die het niet kunnen opbrengen hem preventief af te zetten? Ed Pret Ik zou graag eens een duidelijk antwoord krijgen op de volgende vraag: in de Turkse steden zijn op straat en in het sociale leven veel minder hoofddoeken te zien dan in onze Turkse gemeenschap. Bij de bedrijven heb ik niet één receptioniste gezien met een hoofddoek. Waarom dan al die heibel bij ons? Laat het antwoord alstublieft niet zijn dat de Turken in het moederland een betere ingesteldheid hebben dan die bij ons. Stefan Vandaele Laat mij duidelijk zijn: dat een moslima achter het loket een hoofddoek draagt, laat mij eigenlijk steenkoud, ook al vind ik het geen goede blijk van integratie. Wat mij in de hele discussie stoort, is de dubbele moraal van de linkse partijen - SP.A op kop - en dit uit plat electoraal opportunisme. In de jaren 70 en 80 een quasi heksenjacht organiseren op kruisbeelden in openbare gebouwen omdat de overheid neutraal moet zijn en omdat er een duidelijke scheiding is tussen Kerk en Staat. En 25jaar later, wanneer men in het grote contingent migranten uit moslimlanden nieuw 'kiesvee' meent gevonden te hebben, vóór de toelating van hoofddoeken zijn, onder het motto dat dit de diversiteit van de samenleving moet beklemtonen. Wilfried Vandermeulen Ik stoor mij aan niets. Jarenlang heb ik nonnekes gezien. Ik had respect voor die vrouwen. En naar mijn weten was dit heel normaal. Of was dat toen ook een provocatie, om ons met zijn allen naar het christelijke geloof te leiden? Ik blijf erbij dat staat en geloof twee verschillende dingen zijn en gescheiden moeten blijven. Tine Colman Die hoofddoekenkwestie heeft al zoveel inkt doen vloeien dat ze de schijn krijgt van een echt probleem. Maar dat is het niet. Het verbod op het dragen van de hoofddoek, zogezegd om de neutraliteit van de diensten te waarborgen, is als het schieten met een kanon op een mug. Ik voel

15 me hoegenaamd niet bedreigd of beledigd of geschokt als iemand met een hoofddoek achter het loket zit. Dat ze hun kanon liever richten op de echte problemen. Pierre Renard Ik zou het ook niet kunnen hebben als daar iemand zou zitten met een hoed of een pet op. Het arbeidsreglement is er toch voor iedereen? Als de SP.A daardoor stemmen verliest, is dat spijtig voor hen. Marc Van Hauwe Wat een discussie! Het wordt tijd dat ze hier in België rechte lijnen gaan trekken. Eens en voor altijd: godsdienst dient beoefend te worden in gebedshuizen of thuis. Zo val je er niemand mee lastig en iedereen is tevreden. Jean-Pierre Severijns Beeldt u het even in: een politieagent met een hoofddoek die het verkeer regelt, of een nudist die aan een loket werkt, of een man die van top tot teen vol piercings hangt en de mis voordraagt. Ze moeten maar eens en voor altijd begrijpen dat ze in België wonen en dat ze onze leefgewoontes moeten aanvaarden en respecteren. Zoniet dat ze het dan in een ander land proberen. Eens zien wat er dan gebeurd. Danny Ronsse Ten eerste worden de overheid en haar personeel betaald door iedere belastingbetaler. Ze moeten dus neutraal zijn, want ze werken voor elke Vlaming, wat ook zijn/haar geloof of afkomst is. Ik ben er bovendien niet zo zeker van dat iemand die zo fanatiek godsdienstig is, mensen die niet tot haar geloof/cultuur behoren even goed bedient als de 'ware gelovigen'. Tabitha Hexen Eerst eens goed lezen wat er goedgekeurd is: 'Het dragen van religieuze, ideologische en levensbeschouwelijke symbolen door het stadspersoneel worden verboden'. De hoofddoek is maar een van de symbolen die verboden worden. Er zijn er nog andere, zoals de kruisbeelden. Die werden al weggenomen in de openbare gebouwen. De hele zaak wordt weer maar eens uitvergroot naar de hoofddoek. Hebben die mensen meer rechten dan andere personen? Emiel Vareman Als ik me bij een openbaar bestuur aanmeld, doe ik altijd mijn pet af uit eerbied. Op de rechtbank moet dit ook, en waarom zouden zij dit nu niet moeten? Juliaan Claeys Mogen we de vraag eens omkeren? Wanneer ik moslimlanden bezoek, mag ik daar mijn schoenen aanhouden wanneer men mij rondleidt in een moskee? Wanneer ik op de thee uitgenodigd wordt, mag ik weigeren om op de grond te gaan zitten? Wanneer ik op een vriendenmaaltijd uitgenodigd wordt, mag ik weigeren om - zoals hen - met mijn vingers te eten? Ik heb bij bezoeken aan andere culturen altijd geprobeerd me aan te passen aan het land waar ik te gast was. Stefaan Vandaele Het gaat hier toch niet alleen om die hoofddoek. Het gaat om elk symbool. Het probleem is dat een symbool nooit één interpretatie heeft. Voor mij is een hoofddoek een symbool van discriminatie van de vrouw binnen de islam. Als ik een vrouw met een hoofddoek zie, wil ik haar vragen of ze die volledig vrijwillig draagt. Op straat moet ik de hoofddoek tolereren, maar ik wil er niet mee geconfronteerd worden op andere plaatsen. Pascal Callemien Ik wil graag bediend worden door iemand die geen uiting geeft van zijn geloofsovertuiging. Het moet voor iedereen gelijk zijn: neutraal aan de loketten, gelijk op welke dienst en van welk geloof de bediende ook is. Rik Deceuninck Ik ben 'allergisch' voor dasdragers. Maar waarop zou ik me baseren om dat als storend te durven verwoorden? De hoofdzaak is goed werkend personeel. Een hoofddoek maakt mij niks uit. Jos Dirikx Mogen wij dan onze schoenen aanhouden als we een moskee binnengaan? Sarah Bracke Wat me stoort, is dat de hele discussie niet om religieuze symbolen gaat, maar om onverdraagzaamheid. Iets wat geen probleem was, is tot een probleem herschapen. Wat met de kerstbomen die over de hele stad worden geplaatst, of in de kantoren, en aan de loketten? Religieuze symbolen toch? Dirk Vos Het zou een mooi gezicht zijn als iedereen zich zo maar zou kleden zoals het hem of haar past. Denk maar aan de boeddhisten, de hindoes, enzovoort. Als men hier wil komen wonen en werken, moet men zich ook maar aanpassen aan onze cultuur. Ik vind het al erg genoeg dat men daar al een hele week over gedebatteerd heeft. Hebben ze daar in Gent niets anders te doen? Chris Daelewijn Het zou mij ook storen bediend te worden door iemand met een swastika op zijn voorhoofd getatoeëerd, of een hamer en een sikkel op zijn armen, of iemand met een reuzengroot kruisbeeld om de nek. Dit zijn symbolen van een privébeleving en horen enkel en alleen daar thuis: in de woonkamer. Iedereen heeft het recht op zijn persoonlijke levensovertuiging, en ik respecteer die. Zolang hij/zij maar niet probeert om de andere die ook op te dringen. Kamiel Van Voor Dit zou mij absoluut niet storen. Zolang de persoon aan de balie me helpt en advies geeft zoals het moet, maak het me niet uit wat die persoon draagt of niet draagt. Maar dan moet men de lijn ook doortrekken en ook geen tatoeages of piercings toelaten. Dan pas is iedereen gelijk. Ann Dupont roe Gent en rand 'Voor mij is er geen Paars meer' Het Nieuwsblad Pag. 18 Gent Personeelsschepen Fatma Pehlivan 'probeert rustig te blijven' Schepen van Personeel Fatma Pehlivan (SP.A) zegt dat ze het verbod op 'hoofddoeken' correct gaat uitvoeren. 'Het is wel cynisch dat ook mensen die een kruisje of andere symbolen dragen, eveneens worden geraakt en dat zijn er meer dan vrouwen met een hoofddoek.' 'Ik krijg al mails van mensen die met een kruisje rondlopen'

16 Karel Van Keymeulen Hoe voelt u zich de-dag-nadien? Fatma Pehlivan: Ik heb niet goed geslapen, maar ik probeer vooral rustig te blijven. U vergeleek de stemming met 'zwarte zondag', op 24 november 1991, toen het Vlaams Blok doorbrak. Is dat niet wat overtrokken? Toen kregen we een politiek signaal van rechts Vlaanderen en dat is niet mijn Vlaanderen. Maandagavond werd het cordon sanitaire doorbroken. Het voorstel van Open VLD had het niet gehaald zonder de steun van het Vlaams Belang. Als je een voorstel doet, maak je ook een rekensommetje. Zwarte zondag viel op 24november, zwarte maandag op 26 november. Bijna op dezelfde dag dus. U zegt dat u diep gekwetst bent. Waarom? Ik ben tot in het diepst van mijn ziel gekwetst omdat dit de samenleving raakt die ik altijd heb verdedigd, een samenleving waarin verdraagzaamheid en respect bestaat en waarin je je geloofsovertuiging niet moet verstoppen. Ik heb u nooit een hoofddoek zien dragen? Ook mijn zussen doen dat niet. Mijn moeder en grootmoeder deden het wel, maar veeleer uit traditie. Tonen waarin je gelooft is niet in tegenspraak met de taak of functie die je uitoefent. In de stadsadministratie werken drie vrouwen met een hoofddoek. In de kinderopvang vijf. Maar ik weet niet hoeveel mensen er kruisjes of andere symbolen dragen. Ook zij zullen dat niet meer mogen doen. Kreeg u al reacties vanuit de islamgemeenschap? Nog niet zoveel. Het is wellicht nog niet goed doorgedrongen wat er allemaal gebeurt. Op het moment dat het hen zal treffen, zullen ze wel reageren. Ik kreeg wel al mails van Vlamingen die met kruisjes rondlopen en me vragen wat ze moeten doen. Door dit verbod te stemmen, zullen veel meer mensen worden getroffen, hoewel de hele zaak was toegespitst op de hoofddoeken. Wat moet er nu gebeuren, na deze stemming? Het algemeen personeelsreglement zal moeten worden gewijzigd. Daarvoor wordt een procedure gevolgd. Ik benadruk dat ik geen enkele juridische fout wil maken om mogelijke kritiek te voorkomen. Eerst zal de tekst juridisch onder de loep worden genomen. Hoe die tekst moet worden geïnterpreteerd is voor veel mensen niet duidelijk. Als we een ontwerp hebben, moet dat voor advies naar de OCMW-raad. Maar wat zal er gebeuren als in de OCMW-raad een voorstel op tafel komt dat tegen een verbod is gekant. SP.A, Spirit en Groen! hebben daar een meerderheid. Ook de vakbonden worden erbij betrokken. De gemeenteraad moet dat goedkeuren en ook de provinciegouverneur moet een advies geven. De tekst wordt vervolgens in een circulaire gegoten. Dat zal een tijd aanslepen? Wellicht. Als je bij de stad wilt komen werken, duurt dat ook zes maanden. Maar u gaat zich niet haasten? Het zal afgangen van hoe vlug de adviezen binnenkomen. Wat gebeurt er als u een overtreding vaststelt? Als Personeelsschepen kan ik geen individuele personeelsleden sanctioneren. De dienstchef maakt in dat geval een dossier op. Ik leg dat voor aan het schepencollege. De betrokkene moet worden gehoord. Het vastleggen van een sanctie is een juridische kwestie. Gelooft u nog in Paars in Gent? Voor mij is het geen Paars meer. Want de 'donkerblauwen' hebben het gehaald bij de Open VLD. Ik ben loyaal, al laat dit wel sporen na. Het bestuursakkoord bevat nog veel belangrijke projecten. Tussen nu en 2012 gaat 30procent van het stadspersoneel met pensioen. Dat moeten we goed opvangen en erover waken dat goede mensen op de juiste plaats terechtkomen. Daarnaast wil ik werk maken van een diversiteitsbeleid. Er werken veel te weinig mensen van allochtone afkomst bij de stad, maar ook te weinig gehandicapten. Vlaams Belang vraagt uw ontslag omdat u in een interview met Radio1 zei dat personeelsleden het recht hebben een gemeenteraadsbesluit naast zich neer te leggen. Dat is een oproep tot burgerlijke ongehoorzaamheid? Ik verwacht niets anders van het Vlaams Belang. Die partij viseert niet alleen de hoofddoek en een bepaalde groep, ze kan het ook niet verkroppen dat er voor het eerst een schepen is van allochtone afkomst. De personeelsleden zijn verstandig genoeg om met een gemeenteraadsbesluit om te gaan. kvk Gent en rand Vlaams Belang vraagt ontslag Pehlivan Het Nieuwsblad Pag. 18 Vlaams Belang stoort zich aan uitspraken die schepen van Personeelszaken Fatma Pehlivan deed op Radio1. In een interview herhaalde Pehlivan dat ze het hoofddoekverbod betreurt en dat de toepassing ervan lang zou duren. Bij aanvang van de gemeenteraad vroeg fractieleider Francis van den Eynde het ontslag van Pehlivan. 'De schepen gaf aan dat personeelsleden het recht hebben om het gemeenteraadsbesluit naast zich neer te leggen en bevestigde dat dit een oproep tot burgerlijke ongehoorzaamheid was', zei hij. Burgemeester Daniël Termont liet het niet tot een discussie komen en ontkende dat Pehlivan had opgeroepen tot burgerlijke ongehoorzaamheid. 'We hebben met het voltallige college naar de bewuste uitzending geluisterd en daarin bevestigt de schepen tot driemaal toe dat ze als democraat het raadsbesluit zou uitvoeren. De VRT-journaliste probeerde haar tot straffe uitspraken te verleiden, maar Fatma Pehlivan heeft nooit opgeroepen tot burgerlijke ongehoorzaamheid', besloot Termont. Incident gesloten. (gjdv) tdg

17 Gent en rand Vakbonden wachten af Het Nieuwsblad Pag. 19 Het raadsbesluit over het hoofddoekenverbod moet nu in concrete vorm worden gegoten. Om welke functies en welke ambtenaren gaat het precies? Dat vormt het onderwerp van overleg met de vakbonden. Maar die kijken de kat uit de boom. 'Het hoofddoekenverbod is een politieke en ethische kwestie', zegt Paul Galle van de christelijke CCOD. 'De vakbonden zijn daarin nooit betrokken geweest. Wij wachten dus op een concreet voorstel van de dienst Personeelszaken en wij zullen dat beoordelen. Wij zijn niet geneigd om de lijst met de functies waarover het zou gaan, mee op te stellen.' Hetzelfde geluid bij de socialistische ACOD. 'Wij weten nog niet eens of het personeelsreglement dan wel het arbeidsreglement wordt gewijzigd', zegt Jean-Pierre Blondeel. 'We wachten dus af.' Serge Meeuws van de liberale VSOA kan zich vinden in het besluit van de gemeenteraad. 'We moeten nu bekijken hoever het verbod zal reiken.' (gjdv) gjd Gent en rand Anne Martens stemt met tranen in de ogen Het Nieuwsblad Pag. 19 'Ik had het emotioneel zwaar om vóór het hoofddoekenverbod te stemmen, maar ik heb dat toch moeten doen', blikte Anne Martens gisteren terug op haar stemgedrag van maandagavond. 'Iedere politicus maakt zoiets wel eens mee' Dat Anne Martens een overtuigde tegenstandster was van het verbod, was al op voorhand bekend. 'Ik heb mijn visie ook tot het einde toe met hand en tand verdedigd binnen onze partij', zegt ze. 'Maar op een bepaald moment moet je vaststellen dat je het niet haalt en moet je je neerleggen bij een compromis.' Bij de CD&V waren ze met zijn drieën die tegen het hoofddoekverbod gekant waren. 'Monica Van Kerrebroeck kreeg, als religieuze, de toelating om zich te onthouden bij de stemming', zegt Anne Martens. 'Voor Paul Goossens en mezelf was dat niet het geval. Wij moesten dus onze persoonlijke mening opzijzetten en vóór het verbod stemmen.' Pijnlijk Toch overwoog Martens maandag niet om op het laatste moment tegen haar partij in te gaan. 'Ik heb heel lang getwijfeld, maar voor de gemeenteraad begon had ik mijn woord gegeven dat ik de partij zou volgen. Maar ik ontken niet dat het me zwaar viel om op de ja-knop te drukken.' 'Of het klopt dat ik gehuild heb? De emoties zijn heel fel geweest, ja. Ik ben na de stemming ook vertrokken uit de gemeenteraad. Het was eventjes genoeg geweest.' Ondanks haar persoonlijke pijnlijke ervaring, is Martens' politieke engagement onverminderd, zegt ze. 'Ik heb diep gezeten, maar ik heb met mijn vader en andere wijze mensen in de partij gesproken. Die hebben me aangespoord om dit nu door te slikken en er daarna opnieuw tegenaan te gaan. Iedere politicus maakt zoiets wel eens mee. Mijn engagement tegenover moslimvrouwen blijft ook overeind. In dit dossier heb ik mijn standpunt niet kunnen doordrukken, maar ik zal op een andere manier nog wel iets doen voor hen.' (tod) tod Gent en rand Geen gejuich Het Nieuwsblad Pag. 19 Karel Van Keymeulen Is Gent na de stemming over het verbod op het dragen van een hoofddoek veranderd in een onverdraagzame, intolerante en gesloten stad? Als je sommige reacties zou moeten geloven, is dat het geval. Dat lijkt me wat overtrokken. De stad is veel meer dan het stadspersoneel alleen, de stad is alle mensen die er wonen, werken, studeren en leven. Zij maken de verdraagzame stad. Die verhitte reacties tonen wel aan dat de discussie omgeven is door een warreling van emoties, diep snijdt en de kern van onze samenleving raakt. Beslist, het Vlaams Belang wrijft in zijn handen. Voor die partij ging het alleen over de hoofddoek en het raken van een kwetsbare bevolkingsgroep. Voor de Open VLD is het pijnlijk dat haar voorstel het haalde met de steun van het Vlaams Belang. Maar Open VLD-schepen Peeters heeft gelijk als hij zegt dat je niet elk idee moet inslikken omdat het Vlaams Belang het steunt. Toch voelde je dat geen enkele partij, op het VB na, op haar gemak was bij dit debat en deze stemming. Ook al omdat er nooit een probleem met 'hoofddoeken' is geweest. Laten we eerst nog iets duidelijk maken. Het verbod slaat

18 alleen op het personeel dat bij de stad Gent werkt en het gaat alleen over de diensturen. Hier en daar hoorde je zelfs al zeggen dat het dragen van een hoofddoek in Gent verboden zou worden. Wat dus helemaal niet het geval is. Het uitvoeren van het voorliggende voorstel van raadsbesluit zal niet gemakkelijk zijn. Want inderdaad, wie zijn de personeelsleden die 'de stad vertegenwoordigen ten aanzien van derden'? Dergelijke formulering laat veel interpretaties open. In Antwerpen is een gelijkaardig verbod zonder debat in de gemeenteraad ingevoerd, het stond immers in het bestuursakkoord van de SP.A-Open VLD-CD&V-coalitie. Daar gaat het alleen nog iets verder en moet het stadspersoneel ook verzorgd voor de dag te komen. Maar er is geen lijst van personeelsleden op wie de dienstnota van toepassing is. Het wordt aan de wijsheid van de dienstchefs overgelaten om de dienstnota al dan niet toe te passen. Er is ook niemand ontslagen in Antwerpen. De kans is groot dat het in Gent ook die weg opgaat. Het gaat ook maar om acht personeelsleden die een hoofddoek dragen. De SP.A-Spirit-Open VLD-meerderheid likt haar wonden, de islamgemeenschap voelt zich gekwetst. Die wonden zullen moeten helen. Het beste antwoord dat de stad kan geven is het integratiebeleid nog opvoeren. Een personeelsbestand met amper 3,53procent personeelsleden van allochtone afkomst weerspiegelt de almaar diverser wordende bevolking niet. De hoge werkloosheid en armoede bij de allochtone gemeenschap moeten intenser worden bestreden. Het gelijke-kansenbeleid moet worden geïntensifieerd. Maar de islamgemeenschap zal ook zelfkritisch moeten zijn en leren omgaan met de liberale en seculiere samenleving. Samenleven vraagt van beide kanten meer betrokkenheid. kvk Gent en rand 'Ik geef mijn job nog niet op, maar mijn hoofddoek ook niet' Het Nieuwsblad Pag. 19 Zeynep Göktepe weet niet of verbod ook geldt voor haar functie Verraden voelt ze zich niet, zegt de Gentse integratiemedewerkster Zeynep Göktepe, maar toch is de stemming over het hoofddoekverbod zwaar aangekomen. Göktepe is een van de weinige personeelsleden van de stad die met een hoofddoek komen werken. 'Ik vind dit vooral erg voor de vele moslim- meisjes die nu nog studeren' Zeynep Göktepe - behalve stadsambtenaar ook een van de drijvende krachten achter het platform 'Hoofddoek of niet, de vrouw beslist' - volgde het 'hoofddoekendebat' maandagavond vanop de eerste rij, vanop de publieksbanken in de gemeenteraadszaal. 'De uitslag heeft me niet verrast', zegt ze. 'Ik had op voorhand met veel mensen gepraat en ik wist hoe de kaarten lagen. Maar het blijft een spijtige zaak. Er is niet ethisch gestemd: als alle gemeenteraadsleden hun eigen overtuiging hadden gevolgd, was het verbod er niet gekomen. Maar het is een politiek spelletje geweest. Of ik me nu verraden voel? Neen, want ik heb de politiek nooit volledig vertrouwd.' Welke gevolgen de invoering van het verbod voor haar zal hebben, weet Zeynep nog niet, vertelt ze. 'Onmiddellijk na de stemming over het hoofddoekverbod heb ik - maandagavond om 22 uur al - naar mijn vakbondsafgevaardigde gebeld', zegt Zeynep. 'Want hoewel ik mijn hoofddoek niet wil opgeven, wil ik wel voor de stad blijven werken, als dat kan. Ik reken erop dat mijn vakbond voor mij zal opkomen.' 'Ik werk op de Integratiedienst en zit daar niet aan een loket, maar ik kom wel soms in contact met mensen en organisaties. Slaat het hoofddoekverbod dus op mij of niet? Ik weet het niet. Ik wil er - samen met de vakbond - voor vechten dat dat niet het geval is. En als mijn job wel onder het verbod valt? Dat zien we dan wel. Als het moet, ga ik ergens anders werk zoeken. Ik draag mijn hoofddoek nu al zo lang, ik kan niet meer veranderen. Mijn hoofddoek, dat is een deel van wie ik ben.' Het stemt Zeynep Göktepe allemaal wat bitter. 'Is dit nu mijn dank voor achttien jaar trouwe dienst aan deze stad?', vraag ze zich luidop af. 'In die achttien jaar heeft er nooit iemand vragen gesteld - of hoeven te stellen - bij mijn neutraliteit. Nu kan ik er mijn job door verliezen. En niet eens omdat ik mijn werk slecht doe. Ik heb daarover nooit klachten gekregen. En ook over mijn hoofddoek heeft er nog nooit iemand een opmerking gemaakt. In heel de kwestie van het hoofddoekenverbod heb ik zelfs vooral steun gekregen. Ook van mijn collega's, en dat doet natuurlijk wel deugd.' De invoering van het hoofddoekverbod betekent volgens Zeynep ook een slag voor de integratie. 'Ik vind dit allemaal heel erg, niet eens zozeer voor mezelf, als voor de vele jonge meisjes die nu nog studeren. Dit verbod maakt voor hen de drempel groter om te solliciteren voor een job bij de stad Gent.' (tod) tod

19 Gent-Wetteren-Lochristi / Het Laatste Nieuws Verbod gestemd: wat nu? SABINEVAN DAMME Pag. 16 Nu het verbod op het dragen van religieuze, ideologische, filosofische of politieke symbolen bij stadspersoneel dat in contact komt met derden, is goedgekeurd, moet het besluit ook uitgevoerd worden. «De gemeenteraad belast het college met de uitvoering van een goedgekeurd voorstel», zegt Christophe Peeters. «Zoals wettelijk bepaald, worden er nu onderhandelingen gevoerd tussen het college en de vakbonden. We zullen bijvoorbeeld bekijken wie wel en wie niet onder het nieuwe reglement valt. Eens er een overeenkomst is, wordt er een dienstnota opgesteld en verdeeld. En dan is het aan de dienstchefs om gevolg te geven aan de nieuwe richtlijn. Zo gaat dat bij alle toepassingen van het personeelsreglement.» (VDS/JCG) Gent-Wetteren-Lochristi / Het Laatste Nieuws Groen!: «Wél hoofddoeken voor OCMW-personeel» SABINEVAN DAMME Pag. 16 Dirk Holemans (Groen!) dient in de komende OCMW-raad een voorstel in om hoofddoeken bij OCMW-personeel wel nog toe te laten. Dat lijkt complete Kafka, maar in theorie kan het perfect. In de OCMW-raad heeft Groen! met sp.a/spirit immers de meerderheid. In principe neemt het OCMW het personeelsreglement van het stadsbestuur gewoon over. Verplicht is dat echter niet. Het OCMW kan eventueel andere regels opleggen aan OCMW-personeel, net zoals de provincie dat kan voor provinciepersoneel. Groen! haalde zwaar uit naar het verbod op religieuze en andere symbolen. En nu dient Dirk Holemans in de komende OCMW-raad net het tegenovergestelde voorstel in. Hij vindt dit immers een ethische kwestie, en geen technische. In sommige dienstencentra zitten stads- en OCMW-personeel samen. Dat kan dus, indien het voorstel van Groen! werkelijkheid wordt, tot absurde situaties leiden. (VDS/JCG) Gent-Wetteren-Lochristi / Het Laatste Nieuws Moslima's SABINEVAN DAMME Pag. 16 «In wiens 'Belang' is deze beslissing genomen?» De Gentse moslima's, die zich verenigd hadden in het 'Platform Hoofddoek of niet: de vrouw beslist', zijn diep teleurgesteld. «In wiens 'Belang' is deze beslissing genomen», vragen ze zich af. «En op wiens kap? Het is een trieste ontwikkeling dat het Vlaams Belang kon maken dat Gent nu een hoofddoekenverbod heeft. Het is ronduit schrijnend dat partijdiscipline de gemeenteraadsleden ervan heeft weerhouden volgens hun geweten te stemmen. En het is ook pijnlijk duidelijk dat burgemeester Termont niet de politieke moed had om als sterkste binnen de coalitie op de tafel te slaan. Groen! en Spirit maakten wel een consequente vuist tegen partijen die meeheulen met het VB.» Het Platform vindt zowel de verplichting van een hoofddoek als een verbod ervan dwangmaatregelen. «Onze stad had een slogan: 'Gent houdt van gelijke kansen'. Blijkbaar houdt Gent nog meer van eenheidsworst.» (VDS)

20 Gent-Wetteren-Lochristi / Het Laatste Nieuws Burgemeester in de bres voor Pehlivan JOHANCAUWELS Pag. 16 Vlaams Belang vraagt ontslag van «burgerlijk ongehoorzame» schepen Gent Vlaams Belang diende gisteren, bij het begin van het tweede gedeelte van de 'hooddoekengemeenteraad', een ordemotie in. De partij eiste het ontslag van personeelsschepen Fatma Pehlivan (sp.a), zelf moslima. Volgens VB is Pehlivan zwaar uit de bocht gegaan, in haar commentaar op het goedgekeurde hoofddoekenverbod. Ze zou opgeroepen hebben tot burgerlijke ongehoorzaamheid. «Dat heeft ze niet gedaan», reageerde burgemeester Termont. «Dat het gemeenteraadsbesluit wordt uitgevoerd, is niet haar bevoegdheid, maar die van het volledige college van burgemeester en schepenen.» Pehlivan blijft, dus. Sabine VAN DAMME Wie dacht dat het hoofddoekendebat maandag was afgerond met de goedkeuring van het verbod op religieuze, politieke, levensbeschouwelijke, ideologische of filosofische symbolen voor stadspersoneel dat in contact komt met derden, was dus duidelijk fout. De reactie van personeelsschepen Fatma Pehlivan, onder meer op de radio, deed heel wat wenkbrauwen fronsen. Bij Vlaams Belang schoten de commentaren helemaal in het verkeerde keelgat. «Onder andere op Radio 1 verkondigde schepen Pehlivan dat ze allerlei uitvluchten zou zoeken om het verbod op hoofddoeken uit te stellen», fulmineerde Françis Van Den Eynde. «slechte verliezer» «Ze zei ook dat ze zelf heel passief zou blijven in deze materie, én dat personeelsleden het recht hebben het gemeenteraadsbesluit naast zich neer te leggen. De VRT-journalisten hadden het terecht over een oproep tot burgerlijke ongehoorzaamheid. Niet alleen is de schepen daarmee een slechte verliezer. Een schepen die democratisch genomen beslissingen van de gemeenteraad naast zich neerlegt, moet ontslag nemen.» Beluisterd Zo ver kwam het niet. Burgemeester Termont sprong zijn partijgenote ter hulp. «U overdrijft, zoals u wel meer doet. Het uitvoeren van een gemeenteraadsbesluit is de bevoegdheid van het college, niet van één schepen. Bovendien heeft Fatma Pehlivan in het interview, dat we met het college beluisterd hebben, tot drie keer toe gezegd dat ze democraat is, en een democratisch genomen beslissing wel zal uitvoeren. Ik zeg u dus: het gemeenteraadsbesluit zàl uitgevoerd worden.» GEEN HEKSENJACHT Schepen Fatma Pehlivan vertelde alvast dat ze «geen heksenjacht zou ontketenen en geen controleurs op pad zou sturen». «Uiteraard niet, dat doen we bij geen enkele nieuwe regel», reageert Christophe Peeters (Open Vld). «Niemand spreekt van een heksenjacht. Maar het reglement wordt wel uitgevoerd.» Anne Martens (CD&V) «Waarom mocht ik mijn geweten niet volgen?» Anne Martens (CD&V) beleefde maandagavond moeilijke momenten. Na de stemming verliet ze met betraande ogen de gemeenteraad. «Ik had het moeilijk. Ik stemde voor het verbod, maar het is duidelijk dat dit niet mijn standpunt was. Er is een compromis gesloten binnen de partij. Alle politici worden op een gegeven moment wel eens gedwongen om iets te stemmen waar ze het zelf niet mee eens zijn. Dat is de minder plezierige kant van de politiek. Er is mij duidelijk gemaakt dat ik moest volgen, meer uitleg geef ik daar niet bij. Of je laat je daardoor innemen, of je maakt de overweging om later nog van betekenis te kunnen zijn. Ik wil het laatste en blijf in de gemeenteraad als CD&V-raadslid zetelen. Mijn partij heeft zich minder streng opgesteld dan in aanvang van het debat, door het verbod enkel op de 'front-office' van toepassing te laten zijn.» Dat haar stem het verbod had kunnen doen kantelen, wil Martens niet aanvaarden. «Er waren 26 mensen die voor het verbod stemden, daar ben ik niet voor verantwoordelijk. Maar de vraag die ik mij zal blijven stellen, is: 'Waarom mocht ik mijn geweten niet volgen?' Maar dat zal ik moeten aanvaarden.» (JCG/VDS)

Artikel zonder titel. Het Nieuwsblad 12-12-2007 Pag. 3. OCMW Gent stemt tegen hoofddoekverbod

Artikel zonder titel. Het Nieuwsblad 12-12-2007 Pag. 3. OCMW Gent stemt tegen hoofddoekverbod Antwerpen, Brugge-Oostkust, Brussel-Noordrand, Dender, Eeklo-Deinze, Gent en rand, Kempen, Kortrijk-Waregem-Menen, Leuven-Hageland, Limburg, Mechelen-Lier, Oostende- Westhoek, Oudenaarde-Wetteren, Pajottenland,

Nadere informatie

Onze vraag: Waarom onze vraag?

Onze vraag: Waarom onze vraag? Onze vraag: Gaat u ermee akkoord dat toekomstige overheden ervoor moeten zorgen dat er bij openbare besturen en in het onderwijs geen verbod bestaat op het dragen van levensbeschouwelijke tekenen op de

Nadere informatie

dat organisaties als Sharia4Belgium en steekpartijen in metrostations die vooroordelen in de hand werken.

dat organisaties als Sharia4Belgium en steekpartijen in metrostations die vooroordelen in de hand werken. 1 Toespraak door viceminister-president en Vlaams minister van Bestuurszaken, Binnenlands Bestuur, Inburgering, Toerisme en Vlaamse Rand Geert BOURGEOIS Bezoek aan de Al Fath Moskee Gent, 16 juni 2012

Nadere informatie

> KEN JE GEMEENTE EN GA ERMEE AAN DE SLAG!

> KEN JE GEMEENTE EN GA ERMEE AAN DE SLAG! > KEN JE GEMEENTE EN GA ERMEE AAN DE SLAG! > > DE GEMEENTE: WAT, WAAR, HOE EN WAAROM? Simpel gezegd is een gemeente een stuk grondgebied met een eigen bestuur, dat verkozen is door en verantwoording aflegt

Nadere informatie

Diversiteitsvraagstukken: aanpassing van kledijvoorschriften

Diversiteitsvraagstukken: aanpassing van kledijvoorschriften Diversiteitsvraagstukken: aanpassing van kledijvoorschriften Henk Keygnaert en Joke Vanreppelen 24 oktober 2011 1.1 Voorbeeldcase Volgende week start een stagiaire op de dienst burgerzaken. Zij draagt

Nadere informatie

Ik besloot te verder te gaan en de zeven stappen naar het geluk eerst helemaal af te maken. We hadden al:

Ik besloot te verder te gaan en de zeven stappen naar het geluk eerst helemaal af te maken. We hadden al: Niet meer overgeven Vaak is de eerste zin die de klant uitspreekt een aanwijzing voor de hulpvraag. Paula zat nog maar net toen ze zei: ik ben bang om over te geven. Voor deze angst is een mooie naam:

Nadere informatie

Analysenota politieke situatie Centrumgemeenten +30.000 inwoners in Vlaanderen

Analysenota politieke situatie Centrumgemeenten +30.000 inwoners in Vlaanderen Analysenota politieke situatie Centrumgemeenten +30.000 inwoners in Vlaanderen BASISGEGEVENS - de Vlaamse Centrumsteden die minstens 30.000 inwoners tellen (32 in totaal), bepaald volgens het Ruimtelijk

Nadere informatie

Instructie: Landenspel light

Instructie: Landenspel light Instructie: Landenspel light Korte omschrijving werkvorm In dit onderdeel vormen groepjes leerlingen de regeringen van verschillende landen. Ieder groepje moet uiteindelijk twee werkbladen (dus twee landen)

Nadere informatie

Vormingspakket Energie. De Lokale Adviescommissie en afsluiten van energie

Vormingspakket Energie. De Lokale Adviescommissie en afsluiten van energie De Lokale Adviescommissie en afsluiten van energie Normaal gezien sluit de netbeheerder de elektriciteit nooit af. Er zijn echter 3 uitzonderingen. De eerste uitzondering is als er gevaar is door technische

Nadere informatie

Origine: personen van Noord-Afrikaanse of Turkse origine die zich als gelovig omschrijven en zich het meest verwant voelen met de Islam

Origine: personen van Noord-Afrikaanse of Turkse origine die zich als gelovig omschrijven en zich het meest verwant voelen met de Islam Toelichting Dit rapport geeft een overzicht van de onderzoeksresultaten van de Islamenquête editie 2016, in opdracht van HUMO en VTM Nieuws uitgevoerd door ivox Voor dit onderzoek werden 500 respondenten

Nadere informatie

VLAAMSE GEMEENSCHAPSCOMMISSIE PARLEMENT VOOR 17-PLUSSERS INTEGRAAL VERSLAG. Vergadering van donderdag 4 oktober 2012. Debat over:

VLAAMSE GEMEENSCHAPSCOMMISSIE PARLEMENT VOOR 17-PLUSSERS INTEGRAAL VERSLAG. Vergadering van donderdag 4 oktober 2012. Debat over: VGC 1 VLAAMSE GEMEENSCHAPSCOMMISSIE PARLEMENT VOOR 17-PLUSSERS Zitting 2012-2013 Extra nummer INTEGRAAL VERSLAG Vergadering van donderdag 4 oktober 2012 Debat over: Gemeenteraadsverkiezingen 14/10 VGC

Nadere informatie

22 januari 2015. Onderzoek: Jouw vrijheid, mijn vrijheid

22 januari 2015. Onderzoek: Jouw vrijheid, mijn vrijheid 22 januari 2015 Onderzoek: Jouw vrijheid, mijn vrijheid 1 Over het EenVandaag Opiniepanel Het EenVandaag Opiniepanel bestaat uit ruim 45.000 mensen. Zij beantwoorden vragenlijsten op basis van een online

Nadere informatie

Uitslag onderzoek: rechtszaak Geert Wilders EenVandaag Opiniepanel 14-01-2010 30.000 deelnemers

Uitslag onderzoek: rechtszaak Geert Wilders EenVandaag Opiniepanel 14-01-2010 30.000 deelnemers Uitslag onderzoek: rechtszaak Geert Wilders EenVandaag Opiniepanel 14-01-2010 30.000 deelnemers Bent u op de hoogte van dit proces tegen Geert Wilders of bent u dat niet? Ja, daarvan ben ik heel goed op

Nadere informatie

Van-A-3 Verkiezingen

Van-A-3 Verkiezingen Van-A-3 Verkiezingen Didactische suggesties Doelen Dit Actua-magazine verschijnt naar aanleiding van de Europese en Vlaamse verkiezingen op 07 juni 2009. De leerlingen kunnen individueel de Van-A-3 krant

Nadere informatie

De verkiezingen van de Roosdaalse afgevaardigden in de politieraad TARL. Feiten

De verkiezingen van de Roosdaalse afgevaardigden in de politieraad TARL. Feiten De verkiezingen van de Roosdaalse afgevaardigden in de politieraad TARL Feiten Op de eerste gemeenteraad van een nieuwe legislatuur worden traditioneel de afgevaardigden verkozen die de gemeente zullen

Nadere informatie

gemeenteraad Besluit OPSCHRIFT Vergadering van 25 september 2017 Besluit nummer: 2017_GR_00840

gemeenteraad Besluit OPSCHRIFT Vergadering van 25 september 2017 Besluit nummer: 2017_GR_00840 gemeenteraad Besluit OPSCHRIFT Vergadering van 25 september 2017 Besluit nummer: 2017_GR_00840 Onderwerp: Reglement met betrekking tot de gemeentelijke parkeervergunning - Bijlage 1 'Lijst bewonerszones'

Nadere informatie

Praktische zaken. Waar wordt de ideeënmarkt gehouden? De ideeënmarkt wordt gehouden in de hal van het gemeentehuis.

Praktische zaken. Waar wordt de ideeënmarkt gehouden? De ideeënmarkt wordt gehouden in de hal van het gemeentehuis. Vragen en antwoorden over de ideeënmarkt De raad van Beuningen organiseert deze ideeënmarkt voor het eerst, dus voor alle duidelijkheid hebben we een aantal mogelijke vragen (met antwoorden) voor u op

Nadere informatie

1 Korintiërs 12 : 27. dia 1

1 Korintiërs 12 : 27. dia 1 1 Korintiërs 12 : 27 kerk in deze (21 e ) eeuw een lastige combinatie? want juist in deze tijd hoor je veel mensen zeggen: ik geloof wel in God maar niet in de kerk kerk zijn lijkt niet meer van deze tijd

Nadere informatie

O, antwoordde ik. Verder zei ik niets. Ik ging vlug de keuken weer uit en zonder eten naar school.

O, antwoordde ik. Verder zei ik niets. Ik ging vlug de keuken weer uit en zonder eten naar school. Voorwoord Susan schrijft elke dag in haar dagboek. Dat dagboek is geen echt boek. En ook geen schrift. Susans dagboek zit in haar tablet, een tablet van school. In een map die Moeilijke Vragen heet. Susan

Nadere informatie

Debat: regionaal en nationaal

Debat: regionaal en nationaal Debat: regionaal en nationaal Korte omschrijving werkvorm In deze werkvorm debatteren leerlingen over het verschil tussen een regionale of lokale partij en een landelijke partij. Leerdoelen Leerlingen

Nadere informatie

INTERCULTURALITEIT. Steeds meer inrichtende machten ervaren intussen de hoofddoek als een signaal

INTERCULTURALITEIT. Steeds meer inrichtende machten ervaren intussen de hoofddoek als een signaal Vooruitgang in achterwaartse pas? Hoofddoek verbieden even onredelijk als verplichten Manu Claeys Steeds meer inrichtende machten ervaren intussen de hoofddoek als een signaal spelen wanneer overheden

Nadere informatie

Vragen en antwoorden over de motiemarkt. Praktische zaken

Vragen en antwoorden over de motiemarkt. Praktische zaken Vragen en antwoorden over de motiemarkt De gemeenteraad van Beuningen organiseert weer een motiemarkt op donderdagavond 5 oktober. Voor alle duidelijkheid hebben we een aantal mogelijke vragen (met antwoorden)

Nadere informatie

Toespraak Gerdi Verbeet bij de Indiëherdenking 15 augustus 2014 in Den Haag

Toespraak Gerdi Verbeet bij de Indiëherdenking 15 augustus 2014 in Den Haag Toespraak Gerdi Verbeet bij de Indiëherdenking 15 augustus 2014 in Den Haag Elk jaar op de ochtend van 14 augustus is er een korte plechtigheid in de ontvangsthal van de oude Tweede Kamer. Een kleine groep

Nadere informatie

Een wat strenge stem, hij wil graag officiëler klinken dan hij in wezen is.

Een wat strenge stem, hij wil graag officiëler klinken dan hij in wezen is. Een wat strenge stem, hij wil graag officiëler klinken dan hij in wezen is. Goedendag! Als ik even de aandacht mag, ja! Dank u. Dan geef ik nu het woord aan mezelf. Als ik mij eerst eens even mag introduceren.

Nadere informatie

germaans volk), een sterke Franse groepering. Ze verkochten haar aan de Engelsen die haar beschuldigden van ketterij (het niet-geloven van de kerk).

germaans volk), een sterke Franse groepering. Ze verkochten haar aan de Engelsen die haar beschuldigden van ketterij (het niet-geloven van de kerk). Jeanne d'arc Aan het begin van de 15de eeuw slaagden de Fransen er eindelijk in om de Engelsen uit hun land te verdrijven. De strijd begon met een vrouw die later een nationale heldin werd, van de meest

Nadere informatie

Gemeenteraad. Dagorde

Gemeenteraad. Dagorde Gemeenteraad Ontwerpbesluitenbundel Zitting van 12 november 2018 Dagorde OPENBARE ZITTING...2 Aanvullende punten...2 Voorstellen...2 IR 1 - Voorstel tot beslissing van raadslid Steve Vanneste: Verbod op

Nadere informatie

Kijktip: Nieuwsuur in de Klas

Kijktip: Nieuwsuur in de Klas Kijktip: Nieuwsuur in de Klas Korte omschrijving werkvorm De leerlingen beantwoorden vragen over de Europese politiek aan de hand van korte clips van Nieuwsuur in de Klas. Leerdoel De leerlingen leren

Nadere informatie

30 mei 2016. Onderzoek: Racisme in Nederland?

30 mei 2016. Onderzoek: Racisme in Nederland? 30 mei 2016 Onderzoek: Racisme in Nederland? Over het EenVandaag Opiniepanel Het EenVandaag Opiniepanel bestaat uit ruim 50.000 mensen. Zij beantwoorden vragenlijsten op basis van een online onderzoek.

Nadere informatie

Lesmateriaal voor het (V)MBO

Lesmateriaal voor het (V)MBO Lesmateriaal voor het (V)MBO Binnenkort nemen uw leerlingen deel aan een Jongerengemeenteraad. Het project Jongerengemeenteraad laat jongeren in de leeftijd van 14 19 jaar zien hoe beleid tot stand komt

Nadere informatie

Dag tegen Racisme. Kijk eens naar jezelf! Kijk eens naar de anderen! Gudrun Peperstraete. hoe je eruitziet? Of is er meer? Is

Dag tegen Racisme. Kijk eens naar jezelf! Kijk eens naar de anderen! Gudrun Peperstraete. hoe je eruitziet? Of is er meer? Is Gudrun Peperstraete Kijk eens naar jezelf! hoe je eruitziet? Of is er meer? Is er nog iemand die er net zoals jij uitziet? Kijk eens naar de anderen! Kijk eens goed in de spiegel. Welke kleur hebben je

Nadere informatie

Provincie Oost-Vlaanderen Gemeente Nevele GEMEENTELIJKE RAAD VOOR PERSONEN MET EEN BEPERKING NEVELE. Statuten

Provincie Oost-Vlaanderen Gemeente Nevele GEMEENTELIJKE RAAD VOOR PERSONEN MET EEN BEPERKING NEVELE. Statuten Provincie Oost-Vlaanderen Gemeente Nevele GEMEENTELIJKE RAAD VOOR PERSONEN MET EEN BEPERKING NEVELE Statuten Provincie Oost-Vlaanderen Gemeente Nevele GEMEENTELIJKE RAAD VOOR PERSONEN MET EEN BEPERKING

Nadere informatie

DE DEMOCRATIE-INDEX GROEP 1: 1815-1848. 3. Hebben alle partijen min of meer gelijke kansen in de campagneperiode?

DE DEMOCRATIE-INDEX GROEP 1: 1815-1848. 3. Hebben alle partijen min of meer gelijke kansen in de campagneperiode? DE DEMOCRATIE-INDEX GROEP 1: 1815-1848 ACHTERGRONDINFORMATIE PERIODE 1815-1848 DE EERSTE JAREN VAN HET KONINKRIJK DER NEDERLANDEN Tussen 1795 en 1813 was Nederland overheerst geweest door de Fransen. In

Nadere informatie

De activiteit in het Brussels Parlement voorbereiden of verwerken in de klas? Niet verplicht, wel leuk!

De activiteit in het Brussels Parlement voorbereiden of verwerken in de klas? Niet verplicht, wel leuk! De activiteit in het Brussels Parlement voorbereiden of verwerken in de klas? Niet verplicht, wel leuk! Je vindt in dit document authentiek materiaal van het parlement waarmee je zelf aan de slag kan.

Nadere informatie

Gedwongen opname met een IBS of RM *

Gedwongen opname met een IBS of RM * Gedwongen opname met een IBS of RM * Informatie voor cliënten Onderdeel van Arkin Inleiding In deze folder staat kort beschreven wat er gebeurt als u gedwongen wordt opgenomen. De folder bevat belangrijke

Nadere informatie

Statuten gemeentelijke adviesraad voor leefmilieu en natuur

Statuten gemeentelijke adviesraad voor leefmilieu en natuur Verwijzing naar wettelijke basis Het decreet van 05/04/1995 houdende algemene bepalingen inzake milieubeleid en de uitvoeringsreglementering. Doelstellingen In de gemeente is een gemeentelijke adviesraad

Nadere informatie

Boek en workshop over het verlies van een broer of zus. Een broertje dood. Door Corine van Zuthem

Boek en workshop over het verlies van een broer of zus. Een broertje dood. Door Corine van Zuthem Het overlijden van een broer of zus is een ingrijpende gebeurtenis. Toch wordt het onderwerp in de rouwliteratuur doodgezwegen. Tot verbazing van Minke Weggemans. De pastoraal therapeute schreef er daarom

Nadere informatie

Stelling Wanneer een man met een ander geloof, of zonder geloof, in de synagoge komt, moet ook hij een keppeltje opzetten.

Stelling Wanneer een man met een ander geloof, of zonder geloof, in de synagoge komt, moet ook hij een keppeltje opzetten. Opdracht Bespreek met je klas deze stellingen. Dit kan met alle leerlingen tegelijkertijd of jullie kunnen in groepjes antwoord geven, deze opschrijven en ze kort presenteren voor de klas. Bedenk in ieder

Nadere informatie

Schrijver: KAT Coverontwerp: MTH ISBN: 9 789402 123678 <Katelyne>

Schrijver: KAT Coverontwerp: MTH ISBN: 9 789402 123678 <Katelyne> Schrijver: KAT Coverontwerp: MTH ISBN: 9 789402 123678 Inleiding Timo is een ander mens geworden door zijn grote vriend Tommy. Toch was het niet altijd zo geweest, Timo had Tommy gekregen voor

Nadere informatie

40 jaar Vlaams parlement

40 jaar Vlaams parlement Hugo Vanderstraeten 40 kaarsjes eenheidsstaat of een unitaire staat: één land met één parlement en één regering. De wetten van dat parlement golden voor alle Belgen. In de loop van de 20ste eeuw hadden

Nadere informatie

Neus correctie 2012. Aanleiding. Intake gesprek. Stap 1: Wat gaan we doen

Neus correctie 2012. Aanleiding. Intake gesprek. Stap 1: Wat gaan we doen Neus correctie 2012 Aanleiding Al een tijdje heb ik last van mijn neus. Als kind van een jaar of 5 kreeg ik een schep tegen mijn neus, wat er waarschijnlijk voor heeft gezorgd dat mijn neus brak. Als kind

Nadere informatie

Er was eens een Kleine Ziel die tegen God zei: Ik weet wie ik ben, ik ben het licht net als alle andere zielen.

Er was eens een Kleine Ziel die tegen God zei: Ik weet wie ik ben, ik ben het licht net als alle andere zielen. Een klein gesprekje met God Er was eens een Kleine Ziel die tegen God zei: Ik weet wie ik ben, ik ben het licht net als alle andere zielen. God lachte breed. Dat is waar!, zei God. Jij bent ook het licht.

Nadere informatie

Verslag van een ervaringsdeskundige. Nu GAP-deskundige.

Verslag van een ervaringsdeskundige. Nu GAP-deskundige. Burn out Verslag van een ervaringsdeskundige. Nu GAP-deskundige. Ik was al een tijd druk met mijn werk en mijn gezin. Het viel mij zwaar, maar ik moest dit van mezelf doen om aan de omgeving te laten zien

Nadere informatie

Stad Nieuwpoort. Deontologische code voor het stadspersoneel

Stad Nieuwpoort. Deontologische code voor het stadspersoneel Stad Nieuwpoort Deontologische code voor het stadspersoneel 1 Deontologische code voor het stadspersoneel Inleiding Soms komen we als personeelslid van de gemeente in een situatie terecht waarin we moeilijk

Nadere informatie

Verkiezingen. Mensen met dezelfde ideeën vormen gemeenten besturen.

Verkiezingen. Mensen met dezelfde ideeën vormen gemeenten besturen. Verkiezingen Op zondag 7 juni moeten alle inwoners tegelijk verkiezen we ook kandidaten van België die ouder zijn dan 18 jaar naar voor het Europees Parlement, waar men de stembus. Ze moeten mensen kiezen

Nadere informatie

GEMEENTERAAD - BESLUIT

GEMEENTERAAD - BESLUIT GEMEENTERAAD - BESLUIT OPSCHRIFT Vergadering van 22 juni 2015 Besluit nummer: 2015_GR_00592 Onderwerp: Begroting over het dienstjaar 2015 - Begrotingswijzigingen nr. 1 - Gewone Dienst en nr. 2 - Buitengewone

Nadere informatie

Wie bestuurt de gemeente?

Wie bestuurt de gemeente? Wie bestuurt de gemeente? De gemeente iedereen heeft er op een of andere manier mee te maken. Zo zorgt de gemeente ervoor dat uw huishoudelijk afval wordt opgehaald en dat er wegen en fietspaden worden

Nadere informatie

Onderzoek: Jouw vrijheid, mijn vrijheid

Onderzoek: Jouw vrijheid, mijn vrijheid Onderzoek: Jouw vrijheid, mijn vrijheid Publicatiedatum: 22-01-2015 Over dit onderzoek Het 1V Jongerenpanel, onderdeel van EenVandaag, bestaat uit ruim 3000 jongeren van 12 t/m 24 jaar. Aan dit online

Nadere informatie

Voer hier uw titel in

Voer hier uw titel in Voer hier uw titel in Voer hier uw tekst in op niveau 1 Tweede niveau Voer Provincie- hier uw en titel in gemeenteraadsverkiezingen Voer hier uw tekst in op niveau 1 Zondag Tweede 14 niveau oktober 2012

Nadere informatie

Het is de familieblues. Je kent dat gevoel vast wel. Je zit aan je familie vast. Voor altijd ben je verbonden met je ouders, je broers, je zussen.

Het is de familieblues. Je kent dat gevoel vast wel. Je zit aan je familie vast. Voor altijd ben je verbonden met je ouders, je broers, je zussen. De familieblues Tot mijn 15e noemde ik mijn ouders papa en mama. Daarna niet meer. Toen noemde ik mijn vader meester. Zo noemde hij zich ook als hij lesgaf. Hij was leraar Engels op een middelbare school.

Nadere informatie

U schrijft ook dat wij Belgen bang zijn voor elkaar. Hoezo?

U schrijft ook dat wij Belgen bang zijn voor elkaar. Hoezo? Wablieft praat met Paul Verhaeghe De maatschappij maakt mensen ziek Materieel hebben we het nog nooit zo goed gehad. De meesten van ons hebben een inkomen, een dak boven ons hoofd Toch voelen veel mensen

Nadere informatie

IK OVERLEEFDE AUSCHWITZ

IK OVERLEEFDE AUSCHWITZ Ferenc Göndör IK OVERLEEFDE AUSCHWITZ Uitgeverij Eenvoudig Communiceren 3 Mijn vader Lang geleden kwam een jonge, joodse man naar het land Hongarije. Mohr Goldklang was zijn naam. Dat was mijn opa. Mohr

Nadere informatie

Help, mijn papa en mama gaan scheiden!

Help, mijn papa en mama gaan scheiden! Help, mijn papa en mama gaan scheiden! Joep ligt in bed. Hij houdt zijn handen tegen zijn oren. Beneden hoort hij harde boze stemmen. Papa en mama hebben ruzie. Papa en mama hebben vaak ruzie. Ze denken

Nadere informatie

We spelen in het huis van mijn mama deze keer,

We spelen in het huis van mijn mama deze keer, Jip en Janneke. Ik ben Jip. Ik ben Janneke en we wonen naast elkaar. Hij heet Jip, zij heet Janneke. en we spelen soms bij hem en soms bij haar. We spelen in het huis van mijn mama deze keer, we kunnen

Nadere informatie

De Franse keizer Napoleon voerde rond 1800 veel oorlogen in Europa. Hij veroverde verschillende gebieden, zoals Nederland en België. Maar Napoleon leed in 1813 een zware nederlaag in Duitsland. Hij trok

Nadere informatie

THEMA 3: EEN BIJBELSE MENSVISIE

THEMA 3: EEN BIJBELSE MENSVISIE THEMA 3: EEN BIJBELSE MENSVISIE TEKST 1 In een bijbels perspectief verschijnt de mens als faiblesse et promesse. Mensen zijn tezelfdertijd eindig onvolkomen en oneindig beloftevol. Beperkt, kwetsbaar,

Nadere informatie

Op weg met Jezus. eerste communieproject. Hoofdstuk 5 Bidden. H. Theobaldusparochie, Overloon

Op weg met Jezus. eerste communieproject. Hoofdstuk 5 Bidden. H. Theobaldusparochie, Overloon Op weg met Jezus eerste communieproject H. Theobaldusparochie, Overloon Hoofdstuk 5 Bidden Eerste communieproject "Op weg met Jezus" hoofdstuk 5 blz. 1 Joris is vader aan het helpen in de tuin. Ze zijn

Nadere informatie

1 Ben of word jij weleens gepest?

1 Ben of word jij weleens gepest? Onderzoeksresultaten TipHorstaandeMaas.nl Pesten Pesten is van alle generaties. Het kan bijna overal plaatsvinden en is daarom dichterbij dan mensen soms denken 8 1 Ben of word jij weleens gepest? 7 6

Nadere informatie

De voorzitter en secretaris van het Lokaal Overleg

De voorzitter en secretaris van het Lokaal Overleg 1 De voorzitter en secretaris van het Lokaal Overleg Een goede voorzitter voor het Lokaal Overleg Kinderopvang vinden is belangrijk en niet altijd vanzelfsprekend. Ook over zijn opdracht en taken en welke

Nadere informatie

> COMMISSIE 1 Leren binnenstebuiten en Goed Gevoel op school 23 februari 2013 (12u45-14u35) Thema 1: Leren binnenstebuiten

> COMMISSIE 1 Leren binnenstebuiten en Goed Gevoel op school 23 februari 2013 (12u45-14u35) Thema 1: Leren binnenstebuiten > COMMISSIE 1 Leren binnenstebuiten en Goed Gevoel op school 23 februari 2013 (12u45-14u35) Voorzitter: Lora Hasenbroeckx Moderator: Nieke Nouwen (Vlaamse Scholierenkoepel ) en Dirk Lagast (Raad van de

Nadere informatie

Hitler op weg naar de macht Wie was Adolf Hitler?

Hitler op weg naar de macht Wie was Adolf Hitler? Hitler op weg naar de macht Wie was Adolf Hitler? Iedereen heeft wel eens van Adolf Hitler gehoord. Hij was de leider van Duitsland. Bij zijn naam denk je meteen aan de Tweede Wereldoorlog. Een verschrikkelijke

Nadere informatie

Onderzoek: Crisis Griekenland'

Onderzoek: Crisis Griekenland' 30 juni 2015 Onderzoek: ' Over het EenVandaag Opiniepanel Het EenVandaag Opiniepanel bestaat uit ruim 45.000 mensen. Zij beantwoorden vragenlijsten op basis van een online onderzoek. De uitslag van de

Nadere informatie

We hebben verleden week nog gewinkeld. Toen wisten we het nog niet. De kinderbijslag was binnen en ik mocht voor honderd euro kleren uitkiezen.

We hebben verleden week nog gewinkeld. Toen wisten we het nog niet. De kinderbijslag was binnen en ik mocht voor honderd euro kleren uitkiezen. Woensdag Ik denk dat ik gek word! Dat moet wel, want ik heb net gehoord dat mijn moeder kanker heeft. Niet zomaar een kankertje dat met een chemo of bestraling overgaat. Nee. Het zit door haar hele lijf.

Nadere informatie

Kerk-staat verhoudingen in verandering. James Kennedy Amsterdam, 29 november 2017

Kerk-staat verhoudingen in verandering. James Kennedy Amsterdam, 29 november 2017 Kerk-staat verhoudingen in verandering James Kennedy Amsterdam, 29 november 2017 Notitie Scheiding Kerk en Staat Gemeente Amsterdam (2008) Vier beginselen die relatie overheid en religie bepalen: 1. Scheiding

Nadere informatie

WIE BESTUURT DE GEMEENTE?

WIE BESTUURT DE GEMEENTE? WIE BESTUURT DE GEMEENTE? De gemeente dichtbij Dagelijks heeft u met de gemeente te maken. Zo zorgt de gemeente ervoor dat uw vuilnis wordt opgehaald en dat er wegen en fietspaden worden aangelegd. Bij

Nadere informatie

stemmen van ouders Of zoals een moeder het formuleerde: Hoe meer uitleg, hoe meer je iets verstaat. Hoe meer je begrijpt, hoe beter je kan meewerken.

stemmen van ouders Of zoals een moeder het formuleerde: Hoe meer uitleg, hoe meer je iets verstaat. Hoe meer je begrijpt, hoe beter je kan meewerken. stemmen van ouders Luisteren is meer dan woorden uitspreken of woorden horen. Luisteren is begrijpen en is ook nagaan of de zaken duidelijk zijn. Stap voor stap overlopen tot de hulpverlener weet dat de

Nadere informatie

Wat mevrouw verteld zal ik in schuin gedrukte tekst zetten. Ik zal letterlijk weergeven wat mevrouw verteld. Mevrouw is van Turkse afkomst.

Wat mevrouw verteld zal ik in schuin gedrukte tekst zetten. Ik zal letterlijk weergeven wat mevrouw verteld. Mevrouw is van Turkse afkomst. Interview op zaterdag 16 mei, om 12.00 uur. Betreft een alleenstaande mevrouw met vier kinderen. Een zoontje van 5 jaar, een dochter van 7 jaar, een dochter van 9 jaar en een dochter van 12 jaar. Allen

Nadere informatie

Polderen voor beginners

Polderen voor beginners Jongerenkamer Polderen voor beginners Voorwoord De Tweede Kamer is het hart van de Nederlandse democratie. De 150 gekozen Kamerleden gaan met elkaar en de regering in debat over de toekomst van Nederland.

Nadere informatie

Er was eens een heel groot bos. Met bomen en bloemen. En heel veel verschillende dieren. Aan de rand van dat bos woonde, in een grot, een draakje. Dat draakje had de mooiste grot van iedereen. Lekker vochtig

Nadere informatie

Geelzucht. Toen pakte een vrouw mijn arm. Ze nam me mee naar de binnenplaats van het huis. Naast de deur van de binnenplaats was een kraan.

Geelzucht. Toen pakte een vrouw mijn arm. Ze nam me mee naar de binnenplaats van het huis. Naast de deur van de binnenplaats was een kraan. Geelzucht Toen ik 15 was, kreeg ik geelzucht. De ziekte begon in de herfst en duurde tot het voorjaar. Ik voelde me eerst steeds ellendiger worden. Maar in januari ging het beter. Mijn moeder zette een

Nadere informatie

DEONTOLOGISCHE CODE VOOR PERSONEELSLEDEN

DEONTOLOGISCHE CODE VOOR PERSONEELSLEDEN DEONTOLOGISCHE CODE VOOR PERSONEELSLEDEN Grote Markt 27 3300 Tienen Opgemaakt door CC Consult CVBA INHOUDSTAFEL INHOUDSTAFEL... 2 INLEIDING... 3 MOTIVATIE EN BETROKKENHEID... 3 KLANTGERICHTHEID... 4 SAMENWERKEN...

Nadere informatie

Inhoud. Aan jou de keuze 7. Niet alleen maar een boek 187. Auteurs 191. Dankwoord 197

Inhoud. Aan jou de keuze 7. Niet alleen maar een boek 187. Auteurs 191. Dankwoord 197 Inhoud Aan jou de keuze 7 D/2012/45/239 - isbn 978 94 014 0183 8 - nur 248 Tweede druk Vormgeving omslag en binnenwerk: Nanja Toebak, s-hertogenbosch Illustraties omslag en binnenwerk: Marcel Jurriëns,

Nadere informatie

Experiment Motiemarkt versie Opzet en Ervaringen van Enschede. Aanleiding / doel

Experiment Motiemarkt versie Opzet en Ervaringen van Enschede. Aanleiding / doel Experiment Motiemarkt versie 27-03-2012 Opzet en Ervaringen van Enschede Aanleiding / doel De gemeenteraad van Hengelo heeft in de begrotingsvergadering van 9 november 2011 een motie aangenomen over het

Nadere informatie

Welk Bijbelboek gaat over dit hoofdstuk? Waarheen trok Abraham en zijn gevolg?

Welk Bijbelboek gaat over dit hoofdstuk? Waarheen trok Abraham en zijn gevolg? Abraham in Gerar. Welk Bijbelboek gaat over dit hoofdstuk? Genesis 20 Waarheen trok Abraham en zijn gevolg? Genesis 20:1 1 Abraham trok vandaar naar het Zuiderland en woonde tussen Kades en Sur, en hij

Nadere informatie

Een democratie is een staatsvorm waarbij de bevolking direct of indirect invloed uitoefent op de politieke besluitvorming.

Een democratie is een staatsvorm waarbij de bevolking direct of indirect invloed uitoefent op de politieke besluitvorming. Samenvatting door L. 1165 woorden 13 januari 2013 4,8 12 keer beoordeeld Vak Maatschappijleer Maatschappijleer Hoofdstuk 3: Parlementaire democratie Paragraaf 1 t/m 4 1; Wat is politiek? Deelvraag: Wat

Nadere informatie

ze er iets gewichtigs mee wil aangeven, al is het nooit duidelijk haar schouders reikte, is nagenoeg gehalveerd. Een simpele

ze er iets gewichtigs mee wil aangeven, al is het nooit duidelijk haar schouders reikte, is nagenoeg gehalveerd. Een simpele En, wat vind je? Hoe bedoel je, wat vind ik? Mijn haar. Kijk nou even. Mark kijkt op van zijn scherm. Yvonne staat in de deuropening van de woonkamer, een bakje yoghurt in haar hand. Ze beweegt niet. Ze

Nadere informatie

Verslag gehandicapten platform.

Verslag gehandicapten platform. Verslag gehandicapten platform. 5 Maart kwamen er gehandicapten mensen bij ons op school. Ze waren niet gehandicapt in hun hoofd en gedrag maar ze waren lichamelijk gehandicapt. We begonnen met een paar

Nadere informatie

Psychiatrische patiënten ruimen zwerfvuil. Patiënten Sint-Jan Baptist nieuw wapen in zwerfvuilproblematiek Pag. 21

Psychiatrische patiënten ruimen zwerfvuil. Patiënten Sint-Jan Baptist nieuw wapen in zwerfvuilproblematiek Pag. 21 Gent-Eeklo-Deinze Psychiatrische patiënten ruimen zwerfvuil 29-03-2012 Pag. 21 De patiënten van de psychiatrische instelling Sint-Jan Baptist gaan om de twee maanden zwerfvuil ruimen in Zelzate. Het initiatief

Nadere informatie

Als paarden konden spreken

Als paarden konden spreken Als paarden konden spreken Eerste druk, maart 2012 2012 Julie Beirens isbn: 978-90-484-2338-5 nur: 285 Uitgever: Free Musketeers, Zoetermeer www.freemusketeers.nl Hoewel aan de totstandkoming van deze

Nadere informatie

- heeft de burgemeester ons tijdens diezelfde gemeenteraad trachten te misleiden met een plan wat niet juist blijkt te zijn?

- heeft de burgemeester ons tijdens diezelfde gemeenteraad trachten te misleiden met een plan wat niet juist blijkt te zijn? HERMAN SNOEYS Afschaffing buurtweg nr. 46 tussen Driehoekstraat en Meerdorp te Meer: principiële afschaffing van de weg en opdracht tot het onderwerpen van de aanvraag aan een openbaar onderzoek Gemeenteraad

Nadere informatie

Lia (21) is klaar met krassen en wil taboe doorbreken - Samenle...

Lia (21) is klaar met krassen en wil taboe doorbreken - Samenle... ! Lia (21) is klaar met krassen en wil taboe doorbreken 04/01/19 om 07:15 Bijgewerkt op 14/02/19 om 11:09 Redactie KW (//kw.be/auteurs/redactie-kw-11.html) Lia is 12 als ze begint met zichzelf te snijden.

Nadere informatie

Vrijdag 7 september 2012. Toespraak van JOKE SCHAUVLIEGE VLAAMS MINISTER VAN LEEFMILIEU, NATUUR EN CULTUUR

Vrijdag 7 september 2012. Toespraak van JOKE SCHAUVLIEGE VLAAMS MINISTER VAN LEEFMILIEU, NATUUR EN CULTUUR Vrijdag 7 september 2012 Toespraak van JOKE SCHAUVLIEGE VLAAMS MINISTER VAN LEEFMILIEU, NATUUR EN CULTUUR Overhandiging kwaliteitslabel Erkend Cultureel Archief aan Archief OCMW Gent, Ieper en Waregem

Nadere informatie

Gedragscode voor raadsleden van de stad Antwerpen

Gedragscode voor raadsleden van de stad Antwerpen Gedragscode voor raadsleden van de stad Antwerpen Raadsleden 1 mogen het vertrouwen dat zij van hun kiezers hebben gekregen, niet schaden. Ze zijn voortdurend in een dubbele positie: aan de ene kant dienen

Nadere informatie

6 Stefanus gevangengenomen

6 Stefanus gevangengenomen 6 Stefanus gevangengenomen 8. En Stefanus, vol geloof en kracht, deed wonderen en grote tekenen onder het volk. 9. En enigen van hen die behoorden tot de zogenoemde synagoge van de Libertijnen, van de

Nadere informatie

Besluit van de Vlaamse Regering tot regeling van de samenstelling en de werking van de Vlaamse Raad voor Dierenwelzijn

Besluit van de Vlaamse Regering tot regeling van de samenstelling en de werking van de Vlaamse Raad voor Dierenwelzijn Besluit van de Vlaamse Regering tot regeling van de samenstelling en de werking van de Vlaamse Raad voor Dierenwelzijn DE VLAAMSE REGERING, Gelet op de bijzondere wet van 8 augustus 1980 tot hervorming

Nadere informatie

Quiz: welke staat past bij jou?

Quiz: welke staat past bij jou? Quiz: welke staat past bij jou? Korte omschrijving werkvorm Op 21 maart 2018 houdt Nederland een raadgevend, niet-bindend referendum over de Wiv. Als het aan het kabinet ligt wordt dit het laatste nationale

Nadere informatie

De vluchtelingencrisis: oplossingen en inzichten van kinderen

De vluchtelingencrisis: oplossingen en inzichten van kinderen Door rechtopmigratie op 8 oktober, 2015-00:00 foto, school in Nederland uit 1937 De aanslepende vluchtelingencrisis en de daar bijhorende verklaringen van bepaalde politici heeft niemand onberoerd gelaten.

Nadere informatie

Huiselijk geweld tussen zussen

Huiselijk geweld tussen zussen Huiselijk geweld tussen zussen Motiverende gespreksvoering: Casus huiselijk geweld tussen zussen Door drs. Sergio van der Pluijm Een tijd terug had ik een jonge vrouw (18) van allochtone afkomst in begeleiding

Nadere informatie

Instructie voor leerlingen.. 5. Gebruik van de lesbrieven. 6. Lesbrief: Wat wil je zijn en worden.. 7. Wat wil je zijn en worden.

Instructie voor leerlingen.. 5. Gebruik van de lesbrieven. 6. Lesbrief: Wat wil je zijn en worden.. 7. Wat wil je zijn en worden. VOORBEELD DE KLAS ALS TEAM (LEERLINGENBOEK) INHOUDSOPGAVE Instructie voor leerlingen.. 5 Gebruik van de lesbrieven. 6 Lesbrief: Wat wil je zijn en worden.. 7 Wat wil je zijn en worden. 11 Wat wil je zijn

Nadere informatie

Partnerkeuze bij allochtone jongeren

Partnerkeuze bij allochtone jongeren Partnerkeuze bij allochtone jongeren Inleiding In april 2005 lanceerde de Koning Boudewijnstichting een projectoproep tot voorstellen om de thematiek huwelijk en migratie te onderzoeken. Het projectvoorstel

Nadere informatie

Tekst herdenking Brabantse gesneuvelden: Wie de ogen sluit voor het verleden, is blind voor de toekomst

Tekst herdenking Brabantse gesneuvelden: Wie de ogen sluit voor het verleden, is blind voor de toekomst Tekst herdenking Brabantse gesneuvelden: Wie de ogen sluit voor het verleden, is blind voor de toekomst Dames en heren, allen hier aanwezig. Het is voor mij een grote eer hier als pas benoemde burgemeester

Nadere informatie

Ondersteunen actie mensenketting tegen Tihange

Ondersteunen actie mensenketting tegen Tihange Pagina 2 van 7 De voltallige gemeenteraad van Sittard-Geleen staat achter de actie Stop Tihange en steunt de menselijke kettingreactie die op 25 juni 2017 als protest tegen het openhouden van de Belgische

Nadere informatie

Huishoudelijk reglement gemeentelijke cultuurraad

Huishoudelijk reglement gemeentelijke cultuurraad Huishoudelijk reglement gemeentelijke cultuurraad ART. 1 : Het huishoudelijk reglement regelt de inwendige aangelegenheden van de gemeentelijke cultuurraad door het organiseren van de algemene vergadering,

Nadere informatie

Elk kind heeft het recht om...

Elk kind heeft het recht om... Elk kind heeft het recht om... Rechten is hetgeen je mag doen en mag hebben. Je hoeft er niet eerst iets anders voor te doen. Rechten heb je gewoon. Ook jij hebt rechten. Iedereen heeft ze. Kinderrechten

Nadere informatie

Antwerpen, Limburg, Nationaal, Oost-Vlaanderen, Vlaams-Brabant/Brussel, West-Vlaanderen

Antwerpen, Limburg, Nationaal, Oost-Vlaanderen, Vlaams-Brabant/Brussel, West-Vlaanderen Gent en rand Vandenbroucke sommeert Coddens over Turks op school Het Nieuwsblad 05-03-2008 Pag. 21 GENT De Gentse schepen van Onderwijs Rudy Coddens (SP.A) krijgt tegenwind met zijn plannen om Turkse lees-

Nadere informatie

gemeenteraad Besluit Onderwerp: Oprichting van een commissie "sui generis" - Opdracht en werking. - Goedkeuring

gemeenteraad Besluit Onderwerp: Oprichting van een commissie sui generis - Opdracht en werking. - Goedkeuring gemeenteraad Besluit OPSCHRIFT Vergadering van 27 juni 2016 Besluit nummer: 2016_GR_00714 Onderwerp: Oprichting van een commissie "sui generis" - Opdracht en werking. - Goedkeuring Beknopte samenvatting:

Nadere informatie

Welkom. bij de. gemeenteraad

Welkom. bij de. gemeenteraad Welkom bij de gemeenteraad Welkom bij de gemeenteraad Aan het hoofd van de gemeente staat de gemeenteraad. De raad neemt beslissingen over allerlei belangrijke zaken in de gemeente. Of het nu gaat om toeristenbelasting

Nadere informatie

rijm By fightgirl91 Submitted: October 17, 2005 Updated: October 17, 2005

rijm By fightgirl91 Submitted: October 17, 2005 Updated: October 17, 2005 rijm By fightgirl91 Submitted: October 17, 2005 Updated: October 17, 2005 Provided by Fanart Central. http://www.fanart-central.net/stories/user/fightgirl91/21803/rijm Chapter 1 - rijm 2 1 - rijm Gepaard

Nadere informatie

Resultaten en conclusies Israël onderzoek (uitgebreid)

Resultaten en conclusies Israël onderzoek (uitgebreid) Resultaten en conclusies Israël onderzoek (uitgebreid) Hieronder volgen de resultaten van het Israël onderzoek wat de EO in de afgelopen weken heeft laten uitvoeren. Veel stellingen zijn in een 5- puntsschaal

Nadere informatie