Samenvatting Aardrijkskunde Hoofdstuk 1, 2 en 3, Migratie en Mobiliteit
|
|
- Godelieve Rebecca Veenstra
- 5 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Samenvatting Aardrijkskunde Hoofdstuk 1, 2 en 3, Migratie en Mobiliteit Samenvatting door een scholier 4206 woorden 8 september ,3 9 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde Wereldwijs On the move Waar het gras groener is Geografische mobiliteit de ruimtelijke verplaatsing van mensen omdat ze dan elders denken te vinden wat ze thuis niet hebben (veiligheid, welvaart, onderwijs, gezondheid). Mobiliteitsvormen: Tijd: periodiek circulatie dagelijks seizoen lange tijd permanent migratie Richting (ruimte): ruraal urbaan urbaan ruraal ruraal ruraal urbaan urbaan centrum periferie periferie centrum traditioneel modern Afstand (ruimte): rijke landen rijke landen ontwikkelingslanden rijke landen internationaal ontwikkelingslanden ontwikkelingslanden inter-provinciaal nationaal intra-provinciaal lokaal Verschillende fasen bij migratie van Marokkanen en Turken naar Nederland: Pagina 1 van 12
2 Fase 1: cirkelmigratie van gastarbeiders. Cirkelmigratie = tussenvorm tussen circulatie en migratie. Migranten trekken heen en weer tussen het herkomstgebied en het gebied waar men werkt. Hierdoor kwamen de mensen in een permanente tijdelijkheid terecht (ze bleven heen en weer reizen). Voorwaarden voor het ontstaan van cirkelmigratie (als er verandering komt in een of meer van deze voorwaarden, verdwijnt het): a. De traditionele productiewijze is ontoereikend voor het gezinsinkomen. b. De achterblijvende familieleden doen het werk op het traditionele (agrarische) bedrijfje. c. Er moeten mogelijkheden zijn om elders loonarbeid te verrichten. d. De afstand tussen herkomstgebied en vestigingsgebied moet niet te groot zijn (reiskosten). e. De gastarbeider moet regelmatig naar huis terug kunnen zonder dat zijn arbeidsplaats gevaar loopt. f. De gastarbeider voelt zich in het vestigingsgebied uitsluitend arbeidskracht. Hij neemt daar nauwelijks deel aan het sociale leven. Hij ziet zijn toekomst in zijn herkomstland. Fase 2: gezinsherenigende migratie en opkomst van illegale migratie Gezinsherenigende migratie = als een vreemdeling of een Nederlander (een deel van) zijn gezin vanuit het buitenland naar Nederland wil laten komen. De cirkelmigratie verandert in blijvende vestiging. Er komen ook steeds meer illegale migranten (mensen zonder vergunning). Fase 3: vanaf 1983 gezinsvormende migratie en voortgaande illegale migratie. Gezinsvormende migratie = als iemand uit Nederland een vreemdeling uit het buitenland hier naartoe wil laten komen om te gaan trouwen of samenwonen. De mobiliteitsvorm van Turken en Marokkanen is veranderd. Door veranderde omstandigheden veranderde cirkelmigratie in migratie volgmigratie ( in de vorm van gezinshereniging en gezinsvormende migratie). Waarom migreren mensen? Voorwaarden voor het ontstaan van mobiliteit: De verschillen tussen gebieden. Deze verschillen kunnen betrekking hebben op economische, sociale, politieke, culturele en fysische aspecten. Men heeft kennis over de verschillenen tussen die gebieden. Op de vraag waarom mensen migreren, kijken naar factoren op drie niveaus: Macroniveau Ongelijke wereld (ontwikkelde landen ontwikkelingslanden) de Noord-Zuidtegenstelling. Ontstaan door oorzaken in ontwikkelde- en ontwikkelingslanden én door relatie v. rijke landen met huidige ontwikkelingslanden. Introductie kapitalistisch systeem en de geldeconomie. Internationale ongelijkheid: de koloniën leverden de grondstoffen en agrarische producten en de rijke landen produceerden de industrieproducten. De rijke landen maakten gebruik van inheemse arbeidskrachten en slaven. Er groeide een centrumperiferiestructuur waarbij de periferie (ontwikkelingslanden) voor haar ontwikkeling sterk afhankelijk was van het centrum (rijke landen). Er ontstond door medische en sanitaire verbeteringen vanaf 1920 een bevolkingsexplosie in ontwikkelingslanden, maar wel meer armoede. Pagina 2 van 12
3 De concentratie van de industrie in de steden en de toenemende armoede op het platteland leidden tot urbanisatie. Daardoor stijgt de urbanisatiegraad (= % van de bevolking dat in steden woont) in vrijwel alle ontwikkelingslanden in snel tempo (= urbanisatietempo). Mesoniveau De kans op mobiliteit wordt groter als er wordt voldaan aan de volgende 3 voorwaarden: 1. Complementariteit: Aanvulbaarheid. Gebieden vullen elkaar aan, omdat ze van elkaar verschillen. Daardoor ontstaan er migratiestromen, verkeersstromen of goederenstromen. Er is bijv. sprake van complementariteit als het arbeidsoverschot in het ene gebied wordt gebruikt om het arbeidstekort in het andere gebied aan te vullen. 2. Transporteerbaarheid: bij mobiliteit moet transport van A naar B mogelijk zijn. Hierbij gaat het om de kosten en tijd die nodig zijn om de afstand te overbruggen. Ook allerlei belemmeringen en hindernissen zoals gesloten grenzen kunnen hierbij een rol spelen. 3. Afwezigheid van tussenliggende mogelijkheden: wil er mobiliteit tussen A en B ontstaan, dan mogen er geen alternatieven zijn. Tussen gebied A en B zullen geen stromen van mensen en goederen ontstaan als in het dichterbij gelegen gebied C goedkoper, sneller of beter in de behoefte kan worden voorzien. Microniveau Het migratieproces bestaat uit vier stappen: 1. Het nemen van de beslissing om te migreren en geboortestreek, familie en vrienden te verlaten. Zowel de migrant als de samenleving staat bloot aan allerlei migratieprikkels (push- en pullfactoren). De beslissing om te vertrekken wordt genomen door de migrant en door de samenleving in het vertrekgebied. Ook moeten er maatregelen worden getroffen om de migratie wel of niet mogelijk te maken zoals het verkopen van grond of een huis. 2. De ruimtelijke verplaatsing van A naar B. De migrant vertrekt met de bus, auto, trein, vliegtuig of boot. Aan het eind van de reis is hij in zijn vestigingsgebied. 3. In deze stap worden twee beslissingen genomen. De migrant beslist of hij in het nieuwe gebied wil blijven, en of hij zich wil aanpassen. Migranten die zich aanpassen, doorlopen het integratieproces makkelijker dan migranten die dit niet willen. Heel belangrijk is ook de beslissing van de ontvangende samenleving. Wil deze de migratie wel of niet stimuleren en wil deze de migranten wel of niet laten integreren. 4. Dit is het integratieproces. Het proces van aanpassing en opname in de samenleving in het vestigingsgebied noemen we integratie. Migratie bestaat uit twee fasen: 1. de ruimtelijke verplaatsing van plaats A naar B 2. het integreren van de migrant in zijn nieuwe woonomgeving Migratie is nooit alleen een zaak van de migrant. De gemeenschap in het vertrekgebied én de ontvangende gemeenschap in het vestigingsgebied spelen een belangrijke rol. Pullfactoren trekken mensen aan. Pushfactoren factoren in een gebied die mensen afstoten; zowel het afstotingsgebied als het aantrekkingsgebied hebben pushfactoren. Je kijkt naar het macroniveau om erachter te komen of er veranderingen gaande zijn in push- en pullfactoren en hoe het komt dat her in het ene gebied meer pushfactoren zijn en in het andere gebied juist meer pullfactoren. Pagina 3 van 12
4 Door migratie wordt alles anders Arbeidsmigratie vorm van migratie waarbij men gaat migreren om elders te gaan werken. Emigratiegebieden in ontwikkelingslanden zijn vrijwel altijd gebieden met weinig bestaansmogelijkheden. De armoede wordt er gedeeld met velen, er is te weinig land en te weinig werk. Ruraal-urbane migratie trek van het platteland naar de stad; ook wel urbanisatie genoemd. Een motief hierbij is dat het wegtrekken van mensen uit overbevolkte gebieden kan leiden tot een vermindering van de bestaansproblemen van de achterblijvers. Het is mogelijk dat de migranten vanuit hun nieuwe woninggebied geld overmaken naar hun herkomstgebied. Dit is goed voor de betalingsbalans. Positieve gevolgen van migratie: binnenkomst buitenlandse deviezen stijging van welvaart in herkomstgebied nieuwe economische bedrijvigheid in bouw en handel nieuwe kennis in herkomstgebied vermindering van de overbevolking meer bestaansmogelijkheden voor achterblijvers vermindering van gedeelde armoede Negatieve gevolgen van migratie: toenemende ongelijkheid aantasting van de eigen cultuur toenemend aantal huwelijksproblemen/scheidingen wegtrekken van jonge energieke mensen verdwijnen van kennis toenemende afhankelijkheid van geld uitvestigingsgebieden toenemende grond- en huizen speculatie verwaarlozing van de landbouw vergrijzing van de bevolking geen geloof meer in de toekomst v.h. eigen gebied doorbreken van de oude dorpsstructuur Sociaal-economische gevolgen van migratie In de herkomstgebieden is de ongelijkheid tussen families met en zonder migranten groter geworden. Migrantenfamilies beschikken over meer geld. Door het bezit van meer geld bij die mensen stijgen de prijzen en dit kunnen families zonder migranten niet betalen. Deze verschillen worden duidelijk zichtbaar in woonomstandigheden. Sociaal-culturele gevolgen van migratie: De bevolkingsopbouw van het herkomstgebied verandert, want de jongeren trekken weg en ouderen, vrouwen en kinderen blijven achter. Migranten zijn belangrijke mensen in het geboortedorp. Ze zorgen voor een verandering van normen en waarden. Oude opvattingen verdwijnen en dit zorgt voor vele spanningen. Ruimtelijke gevolgen: Vroeger woonde men vaak dicht bij elkaar in geconcentreerde dorpen. Nu worden er veel nieuwe Pagina 4 van 12
5 alleenstaande huizen gebouwd aan de rand van het dorp langs verkeerswegen. Ook de landbouw kan door de migratie veranderen. Nu eens verwaarloost men de landbouw (extensivering), dan weer investeert met flink in land, moderne machines of kassen (intensivering). Psychologische gevolgen: Berichten van migranten zijn vaak rooskleurig. Migranten stralen vaak rijkdom en succes uit in hun gebied van herkomst. Dit versterkt de migratie en kans ertoe leiden dat jongeren alle geloof in een toekomst in eigen land verliezen. Migratie op verschillende schaal De ontwikkeling in de Zuid-Noord-migratie: voorbeeld West-Europa Migratiestromen ontstaan door verschillende oorzaken: Politieke migratie (bv. om schending van mensenrechten, gebrek aan veiligheid, onafhankelijk worden van koloniën) : Na de WOII werden veel gekoloniseerde gebieden onafhankelijk van hun Europees moederland. Deze politiekstaatkundige veranderingen gingen gepaard met grote migratiestromen. Zowel personen met Europese nationaliteit als niet-europeanen migreerden ,3 miljoen Franse staatsburgers keren uit Algerije naar FA terug. Na de onafhankelijkheid van Indonesië kwamen ± Indische Nederlanders naar Nederland. Een aparte groep vormden de Molukse KNIL-militairen (Koninklijk Nederlands-Indische Leger). Zij kwamen met hun gezinnen naar Nederland. In Italië kwamen ± vluchtelingen uit vroegere Afrikaanse koloniën terug. Het Britse koloniale rijk viel uiteen. Daardoor kreeg Engeland te maken met de repatriëring van Engelse bestuursambtenaren en Britse kolonisten; ze keerden terug naar Engeland. In deze periode ontstond de migratie ook door het IJzeren Gordijn. Na de WOII repatrieerden etnische Duitsers uit veel Midden-Europese landen. Etnische Duitsers noemt men Aussiedler. Economische migratie (bv. om verschillen in welvaart, economische bestaansmogelijkheden) : In deze periode bestaat de migratiestroom vooral uit gastarbeiders. Door het tekort aan ongeschoolde arbeidskrachten in West-Europa en het overschot aan arbeidskrachten in de landen rond de Middellandse Zee trokken grote aantallen gastarbeiders naar West-Europa. Men beschouwde de mensen uit Spanje, Italië, Joegoslavië, Turkije en Marokko als circulanten. Spanje en Italië werden zelf migratielanden door de economische ontwikkelingen in deze landen. Voor de Turken en Marokkanen werd het verblijf steeds meer permanent, daarmee was ook de term gastarbeider achterhaald. Sociale migratie (bv. om gezinshereniging en gezinsvorming). Sociale en politieke migratie 1973 heden: In deze periode gaat het vooral om gezinshereniging, illegale migratie en de komst van politieke vluchtelingen en asielzoekers. De economische crisis midden jaren 70 leidde in Nederland tot een daling van migranten. Het aantal politieke vluchtelingen en asielzoekers (door toenemende politieke problemen en schendingen van mensenrechten) stijgt na 1980 sterk. Duitsland is het belangrijkste immigratieland van de EU. Omdat legale arbeidsimmigratie bijna niet meer mogelijk is, neemt het aantal illegale migranten sterk toe Pagina 5 van 12
6 in deze periode. In het algemeen noem je iemand die huis en haard gedwongen verlaat een vluchteling. Vanaf dat hij asiel aanvraagt heet zo iemand een asielzoeker. Vreemdelingen die in Nederland verblijven, zonder toestemming van de overheid, worden illegalen genoemd. De ruimtelijke spreiding van migranten Migratiebeleid = geheel van geplande overheidsmaatregelen met het doel de omvang, aard en richting van migratiestromen te beïnvloeden. Zo proberen ze problemen op de arbeidsmarkt op te lossen, de bevolkingsgroei te beïnvloeden of spanningen tussen verschillende etnische groepen te verminderen. Het beleid richt zich op het al dan niet toelaten van immigranten en/of het stimuleren van emigratie en retourmigratie (= remigratie) terugkeermigratie naar het herkomstgebied Verdrag van Schengen een verdrag waarin vrij personenverkeer wordt toegestaan tussen de ondertekende landen van het verdrag. Dat betekent dat er geen grenscontroles worden gehouden tussen de Schengen-landen. Dit zijn momenteel: Benelux, Duitsland, Frankrijk, Spanje en Portugal. Economische motieven voor de huidige migratie spelen nog wel een rol, maar familieredenen (volgmigratie) worden steeds belangrijker. Ook historisch-koloniale(bv. onafhankelijk worden van koloniën) motieven spelen een rol in de richting van de huidige migratiestromen. Voor vluchtelingen en asielzoekers wordt de keuze ook nog bepaald door het asielbeleid van een bepaald land. Een groot deel kiest niet bewust voor een land. Mensensmokkelaars of de aanwezigheid van een intercontinentaal vliegveld bepalen vaak de keuze voor een land. Ook migrantennetwerken spelen hierbij een belangrijke rol. De meeste allochtonen in Nederland wonen in de Randstad (veel bestaansmogelijkheden en er is al een grote groep allochtonen met zelfde cultuur, taal). Niet alleen wonen in de ene regio meer allochtonen dan in de andere, ook verschilt de regionale spreiding per allochtone bevolkingsgroep. De spreiding van de allochtonen uit arme landen (naast Surinamers ( A dam, Den Haag, Rijnmondgebied), Marokkanen ( minder grote steden in westen), Turken ( regio s in oost en zuid)), veelal asielzoekers, hangt ten dele samen met het beleid ten aanzien van toewijzing van woningen aan asielzoekers met een verblijfstatus en de vestiging van asielzoekerscentra. In de grote en middelgrote steden is sprake van een ruimtelijke segregatie (= het sterk geconcentreerd en gescheiden van elkaar wonen in verschillende gebieden) van allochtonen. Dit ziet men als een risico voor het integratieproces van de multiculturele samenleving. Witte bewoners verhuizen concentratie allochtonen neemt toe zwarte scholen (ook omdat de hoger opgeleide autochtonen hun kinderen naar witte scholen sturen). Ook wordt gewezen op hogere werkloosheid en op verloedering van deze wijken. De kans op sociaal-maatschappelijke segregatie is hierdoor groot. Dit wil zeggen dat de bewoners van deze wijken nauwelijks meer sociale en andere contacten hebben met de Nederlandse samenleving. Met de segregatie-index kan de segregatie worden gemeten. Het geeft het percentage allochtonen aan dat zou moeten verhuizen om een evenredige verdeling van alle bewoners over wijken mogelijk te maken. Evenredige verdeling segregatie-index = 0 Pagina 6 van 12
7 Één bevolkingsgroep in een wijk segregatie-index = 100 De belangrijkste concentraties waren aanvankelijk te vinden in de vooroorlogse wijken rondom het centrum, maar nu horen ook de vroeg naoorlogse wijken daarbij. 2 opvattingen over het ontstaan van segregatie: 1. Men gaat ervan uit dat segregatie meestal vrijwillig is. Men zegt dat de allochtonen het zelf kiezen en dat het voordelen geeft. Het geeft zekerheid en zelfbewustzijn. 2. Men gaat ervan uit dat allochtonen min of meer gedwongen worden om geconcentreerd te wonen. Bv. door hun inkomen. Er bestaat een grote voorkeur voor grote goedkope (huur)woningen. Betaalbare woningen zijn overwegend in de vooroorlogse of vroeg naoorlogse wijken te vinden. Door allerlei maatregelen wil men de groeiende tweedeling in de stedelijke samenleving verminderen aparte minister migratie en integratie, sloop en nieuwbouw (moeten een gemengde wijkbevolking bewerkstelligen). Is ruimtelijke segregatie wel een probleem? Misschien kunnen de concentratiewijken zich ontwikkelen tot doorstroomwijken. Allochtonen die een hogere status verkrijgen zullen zich vanuit de concentratiewijk over de stad gaan verspreiden en zo verdwijnt ook de sociale segregatie. 3 factoren waar naar gekeken wordt als de overheid migratiebeleid (= maatregelen om de migratie te stimuleren of te voorspellen) wil stellen: push- en pullfactoren (evt. veranderingen), tussenliggende mogelijkheden, afstand (minder belangrijk). De positie van legaal gevestigde migranten steeds sterker naarmate de verblijfsduur toeneemt: A. Ze krijgen daardoor ook meer rechten. En daardoor kan de overheid ze niet meer uitzetten, is het mogelijk dat de gezinnen van migranten overkomen en kan er gezinsvormende migratie optreden. B. Ze kunnen als brug gaan fungeren voor illegale migranten (bv. onderdak). C. Ze kunnen bedrijven stichten en zich verenigen. Dat kan weer nieuwe (illegale) migranten aantrekken. Hoe beïnvloedt migratie de bevolkingssamenstelling en bevolkingsspreiding? Migratie heeft gevolgen voor de bevolkingssamenstelling in zowel het vestigingsgebied als in het vertrekgebied. Verandering op gebied van: Kwantitatieve aspecten van de bevolking (de cijfermatige aspecten v.e bevolking die veranderen door omvangrijke migratie. Het gaat om toe- en afname v.d bevolking en om veranderingen in de verhouding tussen ouderen en jongeren). Kwalitatieve aspecten van de bevolking (kenmerken v.d bevolking die betrekking hebben op religie, sekse, ontwikkelingspeil, herkomst en cultuur): mate van geschooldheid ontwikkelingspeil welvaartsniveau en welvaartsverdeling etnische samenstelling en herkomst verdringing van bevolkingsgroepen leeftijdsopbouw beroepsbevolking religie cultuur Pagina 7 van 12
8 Ruimtelijke gevolgen vaak verandert het bevolkingsspreidingspatroon, zowel in vertrek- als in de vestigingsgebieden. Dit is de wijze waarop de bevolking over het landschap verdeeld is regelmatig, geclusterd, lineair, radiaal, concentrisch of willekeurig. Gevolgen van migratie voor de vertrekgebieden 1. Gevolgen voor de bevolkingsopbouw in een emigratiegebied kun je aan de opbouw van de bevolking zien wie er zijn vertrokken. Emigratie is een selectief proces: het betreft slechts een bepaalde groep. In alle gevallen wordt dit zichtbaar in de bevolkingspiramide. 2. Gevolgen voor de bestaansmogelijkheden migratie kan grote invloed hebben op de bestaansmogelijkheden in een vertrekgebied. Vooral in het geval van arbeidsmigratie vanuit ontwikkelingslanden naar rijke landen kunnen de geldovermakingen van de migranten aanzienlijk zijn. De achterblijvers hoeven bovendien de armoede met minder lotgenoten te delen. De wijkers zorgen dan voor wat meer bestaansmogelijkheden voor de blijvers. Het wegtrekken van de hooggeschoolden de brain drain zal vooral negatieve gevolgen hebben, het wegtrekken van de ongeschoolden en werklozen vooral positieve gevolgen. (meestal vertrekken mannen en hebben vrouwen en kids een onzeker bestaan). Gevolgen van migratie voor de vestigingsgebieden Het percentage van de allochtonen in NL zal in de toekomst toenemen. Dit komt niet alleen door het immigratieoverschot, maar ook door het grotere geboorteoverschot onder allochtonen. Veel immigranten zijn gehecht aan de eigen cultuur en dat blijft nog geruime tijd zichtbaar in de hogere vruchtbaarheid (= aantal kids dat geboren wordt uit een groep vrouwen in de leeftijd 15-45) onder allochtone vrouwen. Allochtonen zijn in de vestigingsgebieden meestal erg ongelijk over de ruimte verspreid. In Nederland wonen allochtonen vooral in het westen van het land en daar vooral in de grote steden en daar vooral in de achterstandswijken. Selectieve migratie een migratie waarbij slechts een bepaalde groep betrokken is, bv. mensen met lage inkomens of mensen van een bepaald volk dat bedreigd wordt. Migratie en gevolgen daarvan in Marokko en Turkije Marokko en Turkije kennen ook een sterke binnenlandse migratie. Over het algemeen vormt in deze landen het gebrek aan bestaansmogelijkheden op het platteland de belangrijkste pushfactor. Een groot deel is, ondanks de ontwikkeling tot industrielanden, nog afhankelijk van het platteland. Kleine landbouwbedrijfjes domineren. Er is sprake van een grote ruimtelijke ongelijkheid. D.w.z. dat er in Turkije en Marokko grote ongelijkheid bestaat in welvaart, status en zeggenschap als gevolg van maatschappelijke structuren die mensen of gebieden geen of onvoldoende toegang geven tot de hulpbronnen van de samenleving. Er is ook sprake van fragmentarische modernisering ongelijke toepassing van moderniseringen in een land, waardoor er dualisme (= tweeslachtigheid) gaat ontstaan tussen een traditionele en een moderne sector. Men is al enkele decennia bezig met de Groene Revolutie landbouwtechnische modernisering waarbij men gebruik gaat maken van moderne landbouwtechnische kennis, machines, hoog productief zaad en pootgoed, kunstmest, irrigatie enz. Veel kleine boeren kunnen niet modernisering door gebrek aan middelen. Ook leidt de modernisering tot mechanisatie, dus uitstoot van mensen. Dus zijn ze nog steeds afhankelijk van traditionele landbouwtechnieken. Bij oogstmislukkingen leidt dit tot een extra uitstoot van mensen naar de stad. Pagina 8 van 12
9 Instanbul (Turkije) en Casablanca (Marokko) zijn primate cities geworden d.w.z. dat ze meer dan 2x zo groot (inwonertal) zijn als de 2e stad van hun land. In Marokko trok de kuststrook de meeste migranten, maar later ook kleine en middelgrote steden. In Turkije trekken veel plattelanders naar kleine en middelgrote steden (in de buurt). Van daaruit trekken velen later weer door naar grote steden getrapte migratie. Er is vanaf 1980 ook geïnvesteerd in massatoerisme en vormt een belangrijke pullfactor voor vele mensen in het binnenland en in de berggebieden. In Marokko én in Turkije leidt de ruraal-urbane migratie tot sterke urbanisatie. Meer dan de helft van de bevolking van deze landen woont in steden. Urbanisatie wordt bepaald door 3 processen: 1) De natuurlijke groei van de stedelijke bevolking; 2) De trek van het platteland naar de stad (ruraal-urbane migratie); 3) De inlijving v.h. omringende platteland door de stad (bv. bestuurlijke herindeling). Naarmate de urbanisatie voortduurt, verandert de invloed van deze 3 processen: o Bij een lage urbanisatiegraad wordt het verschil in bevolkingsgroei tussen stad en platteland vooral veroorzaakt door de trek naar de stad. o Hoe hoger de urbanisatiegraad, des te groter is de betekenis van de natuurlijke bevolkingsgroei van de stad. o Hoe meer der werkgelegenheid in de stad toeneemt, des te meer zal de migratie zorgen voor een toename van de bevolking. Ontwikkelingslanden worden vaak gekenmerkt door overurbanisatie (groei v. stedelijke bevolking neemt sterker toe dan de bestaansmogelijkheden grote verschillen tussen arm en rijk). Dit geldt ook voor Marokko en Turkije. Er is ook sterke groei van de informele sector. Dat wordt informalisering v.d. stedelijke economie genoemd. Informele sector = het geheel van kleine bedrijfjes en activiteiten die niet formeel, volgend de wet, bestaan en plaatsvinden = scharrelsector, vluchtsector of laaste-kanssector. Kenmerken: kleinschalig, arbeidsintensief, traditionele productietechnieken, weinig machines, gebruik van onbezielde energie. Involutie ontwikkeling binnen de informele sector waarbij steeds meer mensen in deze sector worden opgenomen, maar de kenmerken van deze sector niet verandert. Hierdoor is er sprake van gedeelde armoede. Je herkent het aan een steeds sterker doorgevoerde arbeidsdeling, verborgen werkloosheid, gedeelde armoede en grote creativiteit om aan de kost te komen. De enorme trek naar steden leidde in Marokko en Turkije toto het massaal ontstaan van illegale (krotten)wijken. In Marokko: bidonvilles, bij alle grote steden, maar vooral in steden aan de kust. In Turkije: geçekondu-wijken, geçe = nacht, kondu = gebouwd. Deze zien er in, tegenstelling tot krottenwijken in andere ontwikkelingslanden, door het klimaat beter uit en zijn ook duurder. ±50% van de bevolking in Turkije woont hierin. Krottenwijken zijn gelegaliseerd en geaccepteerd omdat dit veel meer zin had dan het platwalsen van de illegale krottenwijken. Voor de geçekondu s en bidonvilles vinden er slum improvement-programma s plaats verbetering van bestaande krottenwijken door bv. de aanleg van voorzieningen zoals riolering, water en elektriciteit. Voor nieuwkomers op de woningmarkt zijn er site & services projecten nieuwere Pagina 9 van 12
10 benadering v.h. huisvestingsvraagstuk in ontwikkelingslanden waarbij men een plaats (site) bepaalt en voorzieningen (services) aanlegt, en vervolgens de mensen zelf hun huisjes laat bouwen op uitgegeven kaveltjes = government guided squatting. Mobiliteit en leefomgeving Waardoor neemt de mobiliteit toe? (ontstaan van het probleem) Verplaatsingen van mensen, goederen, ideeën energie en materie = mobiliteit Gebruik van auto voor allerlei verplaatsingen = automobiliteit. Het aantal verplaatsingen én de afstand ervan is de laatste 10 jaar flink toegenomen. In stedelijke gebieden is de mobiliteit het grootst. De helft van het aantal verplaatsingen vindt plaats binnen stadsgewesten. Openbaar vervoer in stadsgewesten verzorgt 10% van alle verplaatsingen gemiddeld. Verkeersintensiteit aangeven wat de omvang van het verkeer is dat van de infrastructuur gebruik maakt. (neemt toe) alleen openbaar kan dit remmen. Voorwaarde van automobiliteit is toenemende autobezit. 2 factoren spelen een rol: 1. Groei v.h. aantal inwoners en huishoudens: meer inwoners en huishoudens meer auto s. Ook het bezit van meer auto s per huishouden neemt toe. 2. Toenemende welvaart: Meer mensen kunnen zich een auto veroorloven. Ook het autogebruik is fors toegenomen. Aantal verplaatsingen en afstand is gestegen. Rol spelen: 1. Suburbanisatie van wonen en werken Afstand wonen en werken is veel groter geworden door de suburbanisatie. Jonge mensen gingen buiten de stad wonen maar werkten nog in de stad, er ontstond forensisme (=pendel). Om suburbanisatie en forensisme tegen te gaan (om het platteland te beschermen) werden groeikernen/groeisteden aangewezen. Deze moesten de suburbanisatie opvangen. Forensisme en daardoor mobiliteit komen vooral voor binnen het eigen stadsgewest. 2. Groei van vrijetijdsbesteding Ontspannen, sport en toerisme zijn belangrijke behoeften geworden. Dit geeft allemaal meer verplaatsingen. Er is meer gespreide vrijetijdsbesteding. Autogebruik neemt toe. 3. Groei van het aantal eenpersoonshuishoudens In eenpersoonshuishoudens een eigen dagprogramma, waar verplaatsingen bij horen. Ook meerpersoons huishoudens krijgt elk lid een eigen dagprogramma. Gevolg is toename autobezit en autogebruik. Clip Door het ruimtelijk beleid heeft de overheid het autogebruik bevorderd. De automobiliteit neemt toe als de afstand tussen wonen en werken groter wordt. Met een compacte stad (concentratiebeleid) gebeurt het omgekeerde. Twee perioden zijn te onderscheiden: 1. Periode van het spreidingsbeleid ( ) Er dreigde te veel mensen in de Randstad te gaan wonen, dus moest worden geprobeerd mensen wat verder weg te laten wonen. Om de wildgroei in suburbanisatie te stoppen werden groeisteden/ groeikernen aangewezen. Dit soort beleid heet gebundelde deconcentratie: een spreiding (deconcentratie) die op bepaalde plaatsen Pagina 10 van 12
11 (groeisteden/groeikernen) wordt opgevangen (gebundeld). De ruimtelijke scheiding tussen wonen en werken wordt beïnvloed. 2. Periode van het concentratiebeleid (na 1985) Gericht op vermindering van scheiding tussen wonen en werken. In het beleid van de compacte stad wordt wonen en werken op een beperkt oppervlak geconcentreerd. VINEX-locaties locaties nabij de steden in de stadsgewesten (vastgelegd in de Vierde Nota Ruimtelijke Ordening Extra (1993)). Mobiliteit en leefomgeving (gevolgen) Als het verkeersaanbod groter is dan de bestaande infrastructuur kan verwerken, ontstaat er congestie (= verstopping van wegen). 1. Congestie in de stad parkeerproblemen en slechte doorstroming van verkeer. Binnensteden hebben afnemende bereikbaarheid. Winkels, bedrijven, enz. moeten uiteindelijk misschien wel verplaatsen naar de rand van de stad. 2. Congestie op autowegen vooral in de Randstad leidt het verkeer tot verstoppingen. Er zijn steeds meer files. Deze filetijd kost geld, alles wordt langzamer. Dit neemt elk jaar toe. Gevolgen uitbreiding en verbetering van infrastructuur ten behoeve van verkeer: Verstening van de omgeving er komt steeds minder groen door geluidswallen, enz. Verandering van het landschap grote wegen zorgen ook voor een versnippering van de natuur en aantasting van het landschap. Verontreiniging en hinder autoverkeer zorgt voor luchtverontreiniging,stikstofoxide (NOx) zorgt voor verzuring. Koolstofdioxide (CO2) zorgt voor broeikaseffect. Uitbreiding infrastructuur heeft dus een negatieve invloed op de ruimtelijke kwaliteit van de leefomgeving. Ruimtelijke kwaliteit bij inrichting gebieden wordt gestreefd naar verhoging van de gebruikswaarde, belevingswaarde en de toekomstwaarde. Gebruikswaarde heeft te maken met de doelmatigheid als met de functies van een gebied. Geen sprake zijn van conflicterend ruimtegebruik functies niet met elkaar in botsing komen. (bijv natuur en infrastructuur) Belevingswaarde gaat over handhaving diversiteit, identiteit en aantrekkelijkheid van stad en landschap. Toekomstwaarde streven naar duurzaamheid. Aanleg wegen mag mogelijkheden natuur of andere vormen van ruimtegebruik in de omgeving niet totaal onmogelijk maken. Automobiliteit in goede banen? ((mogelijke) oplossingen) Om de mobiliteit zonder nadelige effecten te bevorderen, voert de overheid een mobiliteitsbeleid en congestiebeleid: 1. maatregelen die het autogebruik afremmen; minder verplaatsingen en afstanden korter. 2. maatregelen die het collectief vervoer stimuleren: 3. maatregelen waardoor de capaciteit v. beschikbare infrastructuur beter wordt benut. Clip Locatiebeleid het geheel van geplande maatregelen met het doel bedrijven op een dusdanige locatie te krijgen dat ze goed bereikbaar zijn en er tegelijkertijd geen congestie ontstaat. Het locatiebeleid Pagina 11 van 12
12 is onderdeel van het mobiliteitsbeleid en is gericht op het verminderen van het autogebruik. Eerst wordt elk type bedrijf geanalyseerd wat de eisen zijn ten aanzien van de mobiliteit. Elk bedrijf heeft dus een mobiliteitsprofiel dat in overeenstemming moet worden gebracht met een bepaalde vestigingsplaats. Ten aanzien van de vestigingsplaats werkt de overheid met A-, B- en C-locaties: A-locatie: zijn primair goed bereikbaar per openbaar vervoer B-locatie: zijn zowel met het openbaar vervoer als met de auto goed bereikbaar C-locatie: zijn primair goed bereikbaar met de auto (sterk autoafhankelijke bedrijven) Pagina 12 van 12
Samenvatting Aardrijkskunde Migratie & mobiliteit
Samenvatting Aardrijkskunde Migratie & mobiliteit Samenvatting door een scholier 825 woorden 24 juli 2005 7,2 19 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde Hoofdstuk 1: On the move 1. Waar het gras groener is
Nadere informatieCirkelmigratie: mensen blijven heen en weer reizen tussen bijvoorbeeld Nederland en het herkomstland. Voorwaarden voor het ontstaan hiervan zijn:
Samenvatting door een scholier 2218 woorden 19 juni 2003 6.7 39 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde Hoofdstuk 1 On the move Paragraaf 1 Waar het gras groener is Mensen denken vaak elders te vinden wat ze
Nadere informatie6,1. Wat is migratie? On the move. Samenvatting door een scholier 1685 woorden 3 juni keer beoordeeld. Aardrijkskunde. 2.
Samenvatting door een scholier 1685 woorden 3 juni 2009 6,1 33 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde BuiteNLand 2.1 Migratie Wat is migratie? migratie = van woonplaats veranderen Als je let op de
Nadere informatieSamenvatting Aardrijkskunde Hoofdstuk 1, 2 en 3, Migratie en mobiliteit
Samenvatting Aardrijkskunde Hoofdstuk 1, 2 en 3, Migratie en mobiliteit Samenvatting door een scholier 3085 woorden 4 november 2007 4,4 14 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde Wereldwijs Migratie
Nadere informatieSamenvatting Aardrijkskunde H1 paragraaf 2 t/m 8
Samenvatting Aardrijkskunde H1 paragraaf 2 t/m 8 Samenvatting door Anne 1154 woorden 12 april 2017 6,3 46 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde BuiteNLand Paragraaf 2 Bevolkingsspreiding: de manier
Nadere informatieMigratie en mobiliteit.
Migratie en mobiliteit. Hoofdstuk 1: On the move. Deelvragen: - Welke vormen van migratie kun je onderscheiden? - Welke oorzaken en gevolgen hebben al deze ruimtelijke verplaatsingen? Par. 1: Waar het
Nadere informatieSamenvatting Aardrijkskunde Hoofdstuk 1, 2 en 3, Migratie en vervoer
Samenvatting Aardrijkskunde Hoofdstuk 1, 2 en 3, Migratie en vervoer Samenvatting door een scholier 1199 woorden 3 april 2003 6,2 29 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde De Geo Hoofdstuk 1 Paragraaf
Nadere informatieAardrijkskunde Hoofdstuk 1
Samenvatting door een scholier 1384 woorden 4 oktober 2005 6 4 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde Aardrijkskunde Hoofdstuk 1 Geografische mobiliteit: mensen die zich verplaatsen omdat ze ergens anders
Nadere informatieDe politieke situatie in Oost-Europa leidt tot politieke decompartimentering: staten vallen uiteen in
Boekverslag door A. 1662 woorden 6 december 2002 6.7 99 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde Aardrijkskunde Domein Migratie en Mobiliteit Hoofdstuk 1 Migratiestromen 1 Hoe vinden migratiestromen op wereldschaal
Nadere informatieSamenvatting Aardrijkskunde Migratie en vervoer
Samenvatting Aardrijkskunde Migratie en vervoer Samenvatting door een scholier 2595 woorden 20 juni 2006 6 4 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde Aardrijkskunde samenvatting: HS 1: ON THE MOVE Turkse en
Nadere informatie5,6. Samenvatting door een scholier 1157 woorden 19 augustus keer beoordeeld. Aardrijkskunde H1.
Samenvatting door een scholier 1157 woorden 19 augustus 2003 5,6 186 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde H1. Fasen van migratie van Marokkaanen en Turken naar NL: 1. 1961-173 Cirkelmigratie van gastarbeiders
Nadere informatieSamenvatting Aardrijkskunde Hoofdstuk 3
Samenvatting Aardrijkskunde Hoofdstuk 3 Samenvatting door L. 382 woorden 27 juni 206 0 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde H3 Par 2 Een stad heeft 4 kenmerken: - een bepaalde, per land verschillende omvang;
Nadere informatie5,7. Samenvatting door een scholier 1554 woorden 24 november keer beoordeeld. Aardrijkskunde. Aardrijkskunde: H1 On the move
Samenvatting door een scholier 1554 woorden 24 november 2005 5,7 14 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde Wereldwijs Aardrijkskunde: H1 On the move Geografische mobiliteit: Stromen van mensen, goederen,
Nadere informatieDE WERELD VAN DE GROTE STAD
DE WERELD VAN DE GROTE STAD VIER KENMERKEN VAN HET BEGRIP STAD Een bepaalde omvang, per land verschillend Een hoge bebouwingsdichtheid in vergelijking met het omringende gebied Een beroepsbevolking die
Nadere informatieSamenvatting Aardrijkskunde Migratie en vervoer
Samenvatting Aardrijkskunde Migratie en vervoer Samenvatting door een scholier 1310 woorden 22 februari 2004 6,2 32 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde Terra Migratie en vervoer Hoofdstuk 1: Migratiestromen
Nadere informatieSamenvatting Aardrijkskunde Hoofdstuk 4
Samenvatting Aardrijkskunde Hoofdstuk 4 Samenvatting door V. 1441 woorden 21 mei 2017 5,5 4 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde BuiteNLand Paragraaf 2 Wat is een stad? 4 kenmerken: - Een bepaalde,
Nadere informatieSamenvatting Aardrijkskunde Module 1, Migratie en vervoer
Samenvatting Aardrijkskunde Module 1, Migratie en vervoer Samenvatting door een scholier 1734 woorden 14 mei 2006 5,8 6 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde Wereldwijs Hoofdstuk 1 De migratie van
Nadere informatieAantekening Aardrijkskunde Hoofdstuk 1: Globalisering
Aantekening Aardrijkskunde Hoofdstuk 1: Global Aantekening door F. 617 woorden 6 maart 2013 5,9 5 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde BuiteNLand Hoofdstuk 1: Wereldglobal 2,3 Global: Global verandert
Nadere informatie6, Samenvatting door een scholier 1344 woorden 19 juni keer beoordeeld. Aardrijkskunde
Samenvatting door een scholier 1344 woorden 19 juni 2006 6,3 16 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde Atlantis Atlantis HAVO uitgeverij: ThiemeMeulenhoff Aardrijkskunde samenvatting Migratie en Vervoer:
Nadere informatieSpreekbeurt Aardrijkskunde De Verenigde Staten: land van migranten
Spreekbeurt Aardrijkskunde De Verenigde Staten: land van migranten Spreekbeurt door een scholier 1713 woorden 9 december 2001 5,9 272 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde Hoofdvraag: Wat is na 1980 het patroon
Nadere informatieSamenvatting Aardrijkskunde Paragraaf 1.1 t/m , 1.8
Samenvatting Aardrijkskunde Paragraaf 1.1 t/m 1.4 + 1.7, 1.8 Samenvatting door K. 958 woorden 9 november 2013 6,5 13 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde BuiteNLand Samenvatting aardrijkskunde paragraaf
Nadere informatie*spreidingspatronen van migranten- en andere bevolkingsgroepen in grote steden beschrijven oude woonwijken achterstandswijk/buurt
Specificaties examenprogramma Aardrijkskunde vmbo Migratie en de multiculturele samenleving BB Explicitering bij de eindtermen De kandidaat kan Onderdeel 1 de maatschappelijke en ruimtelijke segregatie
Nadere informatieSamenvatting Aardrijkskunde Hoofdstuk 1, migratie en vervoer
Samenvatting Aardrijkskunde Hoofdstuk 1, migratie en vervoer Samenvatting door een scholier 2096 woorden 28 oktober 2007 3,9 8 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde Atlantis Samenvatting atlantis
Nadere informatieEindexamen aardrijkskunde havo 2008-II
Beoordelingsmodel Vraag Antwoord Scores Migratie en vervoer Opgave 1 Segregatie en integratie 1 maximumscore 2 Uit de beschrijving moet blijken dat: op nationale schaal er een concentratie in het westen
Nadere informatieDienst Ruimtelijke Ordening Fact sheet Demografische ontwikkelingen: blijvende groei Amsterdamse bevolking
Dienst Ruimtelijke Ordening Fact sheet nummer 7 november 2005 Demografische ontwikkelingen: blijvende groei Amsterdamse bevolking Het inwonertal van Amsterdam is in 2004 met ruim 4.000 personen tot 742.951
Nadere informatieSamenvatting Aardrijkskunde H3 Paragraaf
Samenvatting Aardrijkskunde H3 Paragraaf 2.1 2.2 Samenvatting door J. 1113 woorden 6 februari 2013 7,9 11 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde BuiteNLand Hoofdstuk 3 paragraaf 2.1 en 2.2 2.1 Een
Nadere informatieDienst Ruimtelijke Ordening Fact sheet Demografische ontwikkelingen in 2005: emigratie stopt groei Amsterdamse bevolking
Dienst Ruimtelijke Ordening Fact sheet nummer 7 november 2006 Demografische ontwikkelingen in 2005: emigratie stopt groei Amsterdamse bevolking Na een aantal jaren van groei is door een toenemend vertrek
Nadere informatieEindexamen aardrijkskunde havo 2000-II
Eindexamen aardrijkskunde havo 000-II 3 Antwoordmodel Migratie en Vervoer Maximumscore de aantrekkingskracht van Frankrijk als voormalig koloniaal moederland / de gemeenschappelijke taal Maximumscore Uit
Nadere informatieMigratie en pendel Twente. Special bij de Twente Index 2015
Migratie en pendel Twente Special bij de Twente Index 2015 Inhoudsopgave Theorieën over wonen, verhuizen 3 Kenmerken Twente: Urbanisatiegraad en aantal inwoners 4 Bevolkingsgroei grensregio s, een vergelijking
Nadere informatieSamenvatting Aardrijkskunde Hoofdstuk 1, Migratie en Mobiliteit
Samenvatting Aardrijkskunde Hoofdstuk 1, Migratie en Mobiliteit Samenvatting door een scholier 1112 woorden 19 juni 2007 6,8 11 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde Atlantis Urbanisatie (tot 1960)»
Nadere informatieSamenvatting Aardrijkskunde Leefbaarheid en zorg in stedelijke en landelijke gebieden
Samenvatting Aardrijkskunde Leefbaarheid en zorg in stedelijke en landelijke gebieden Samenvatting door een scholier 1149 woorden 21 juni 2004 5,3 162 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde Terra Hoofdstuk
Nadere informatieDe feiten: arbeidsmigratie door de jaren heen
De feiten: arbeidsmigratie door de jaren heen Jeannette Schoorl Nederlands Interdisciplinair Demografisch Instituut (NIDI) Den Haag NIDI/NVD/CBS Seminar arbeidsmigratie 30 maart 2011 Onderwerpen Historische
Nadere informatie5.2. Praktische-opdracht door een scholier 1531 woorden 18 september keer beoordeeld. Geschiedenis. Inleiding
Praktische-opdracht door een scholier 1531 woorden 18 september 2003 5.2 49 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Inleiding Ik wil wat vertellen over sommige bevolkingsgroepen die uit andere landen in ons lang
Nadere informatieHoofdstuk 1 on the move 1 waar het gras groener is
Samenvatting door een scholier 3228 woorden 18 maart 2003 6.5 53 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde Wereldwijs Aardrijkskunde schoolexamen 3, module 1 migratie en verkeer Hoofdstuk 1 on the move
Nadere informatieBevolkingsspreiding. Waar zit iedereen? Juist of onjuist: China is het grootste land ter wereld. A. Juist. B. Onjuist
Bevolking Waar zit iedereen? Waar zit iedereen? Bevolkingsspreiding Vraag 1 van 9 Juist of onjuist: China is het grootste land ter wereld. A. Juist B. Onjuist De manier waarop de bevolking over een gebied
Nadere informatieSamenvatting Aardrijkskunde Hoofdstuk 1 en 2, Migratie en mobiliteit
Samenvatting Aardrijkskunde Hoofdstuk 1 en 2, Migratie en mobiliteit Samenvatting door een scholier 2279 woorden 26 maart 2009 5,2 6 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde Atlantis Hoofdstuk 1 - Migratie,
Nadere informatieEindterm 1 de woon- en leefsituatie in buurten en wijken van Nederlandse steden en dorpen beschrijven en vergelijken. In dat verband kan hij/zij
Explicitering bij de eindtermen aardrijkskunde Van toepassing bij centraal examen 2006 Leefbaarheid en zorg in stedelijke en landelijke gebieden KB en GL/TL De kandidaat kan Eindterm 1 de woon- en leefsituatie
Nadere informatieSamenvatting Aardrijkskunde Hoofdstuk 4
Samenvatting Aardrijkskunde Hoofdstuk 4 Samenvatting door een scholier 769 woorden 2 juni 202 6,7 54 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde BuiteNLand 2 De wereld van een grote stad Een stad heeft
Nadere informatieMensen gaan ergens naartoe om op die plaats iets te doen wat zij in het vertrek gebied niet kunnen of willen
Samenvatting door een scholier 762 woorden 18 juni 2007 6,3 8 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde Atlantis AK M&M H2 Mobiliteit: Het zich (laten) verplaatsen op de openbare weg De mate van gemak
Nadere informatie4,3. 1 Kolonialisme en Zuid-Noordmigratie. 2 Arbeidsmigratie. Samenvatting door een scholier 1878 woorden 18 januari keer beoordeeld
Samenvatting door een scholier 1878 woorden 18 januari 2005 4,3 22 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde De Geo Hoofdstuk 1: de Reis naar het Noorden 1 Kolonialisme en Zuid-Noordmigratie - De migratiecontacten
Nadere informatieAntwoorden Aardrijkskunde H1 bevolking 1.7 t/m 1.9 en workitout
Antwoorden Aardrijkskunde H bevolking.7 t/m.9 en workitout Antwoorden door een scholier 49 woorden april 08,7 5 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde BuiteNLand Hoofdstuk Bevolking - antwoorden.7
Nadere informatieSamenvatting Aardrijkskunde Hoofdstuk 1, Migratie, zorg of zegen?
Samenvatting Aardrijkskunde Hoofdstuk 1, Migratie, zorg of zegen? Samenvatting door een scholier 3173 woorden 20 juni 2005 5,9 68 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde Atlantis Hoofdstuk 1 Migratie,
Nadere informatieFact sheet. Concentraties van allochtone ouderen en jongeren,
Fact sheet nummer 1 maart 2004 Concentraties van allochtone ouderen en jongeren, 1994-2003 Waar in Amsterdam wonen allochtone jongeren en ouderen? Allochtonen wonen vaker dan autochtonen in gezinsverband
Nadere informatieSamenvatting Maatschappijleer Multiculturele samenleving
Samenvatting Maatschappijleer Multiculturele samenleving Samenvatting door een scholier 1974 woorden 7 juni 2005 5,9 156 keer beoordeeld Vak Maatschappijleer H5: Nederland, een multiculturele samenleving
Nadere informatieOnderzoeksflits. Planbureau voor de Leefomgeving De stad: magneet, roltrap en spons. IB Onderzoek, 22 mei Utrecht.
Onderzoeksflits Planbureau voor de Leefomgeving De stad: magneet, roltrap en spons IB Onderzoek, 22 mei 2015 Utrecht.nl/onderzoek Colofon uitgave Afdeling Onderzoek Gemeente Utrecht 030 286 1350 onderzoek@utrecht.nl
Nadere informatie9,2. Antwoorden door een scholier 1786 woorden 1 april keer beoordeeld. Aardrijkskunde. Oefentoets hoofdstuk 3
Antwoorden door een scholier 1786 woorden 1 april 2011 9,2 4 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde Oefentoets hoofdstuk 3 Globalisering in steden: grootstedelijke gebieden in de VS 1 Bekijk bron 7. De bron
Nadere informatieSamenvatting Aardrijkskunde Module 3; Migratie en Mobiliteit
Samenvatting Aardrijkskunde Module 3; Migratie en Mobiliteit Samenvatting door een scholier 2601 woorden 12 februari 2004 6 39 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde ViaDELTA Aardrijkskunde Module
Nadere informatie7,5. Par.1 Migratie van en naar Afrika. Par. 2 Sudan, een mozaïek aan volken. Samenvatting door een scholier 2082 woorden 23 januari 2007
Samenvatting door een scholier 2082 woorden 23 januari 2007 7,5 16 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde De Geo Migratie en Mobiliteit. Hoofdstuk 1. Afrika, continent van migratiestromen. Par.1 Migratie
Nadere informatieKrimp in Fryslân. Inwonertal
Krimp in Fryslân Bevolkingsdaling, lokaal en regionaal, is een vraagstuk van nu én de komende jaren. Hoewel pas over enkele decennia de bevolking van Fryslân als geheel niet meer zal groeien, is in sommige
Nadere informatieStedelijk netwerk = een groep steden in een lang die onderling op tal van terreinen verbonden zijn; zoals de Randstad.
Samenvatting door Jonna 1751 woorden 20 april 2018 6,7 5 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde BuiteNLand Ak Samenvatting 3.2 Een stad heeft vier kenmerken: een bepaalde, per land verschillende omvang
Nadere informatieSamenvatting Aardrijkskunde Migratie en vervoer
Samenvatting Aardrijkskunde Migratie en vervoer Samenvatting door een scholier 1809 woorden 24 maart 2004 6,6 23 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde Domein: migratie en vervoer. 1 Migratiestromen. - geografische
Nadere informatieSamenvatting Aardrijkskunde Migratie en Vervoer
Samenvatting Aardrijkskunde Migratie en Vervoer Samenvatting door een scholier 5057 woorden 31 januari 2007 7,8 48 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde Samenvatting. Migratie en vervoer. Inleiding geografische
Nadere informatieSamenvatting Aardrijkskunde Migratie en Mobiliteit
Samenvatting Aardrijkskunde Migratie en Mobiliteit Samenvatting door een scholier 1724 woorden 19 december 2006 6,3 7 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde 1.1 Migratie: Verplaatsing van mensen met als doel
Nadere informatieMigratie is een ingewikkeld onderwerp. In het algemeen gaat het bij migratie om een permanente verandering van woongemeente.
Samenvatting door een scholier 2065 woorden 26 september 2003 5.5 39 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde Hoofdstuk 3 9_ Migratie is een ingewikkeld onderwerp. In het algemeen gaat het bij migratie om een
Nadere informatie6,5. Samenvatting door een scholier 3042 woorden 17 augustus keer beoordeeld. Aardrijkskunde
Samenvatting door een scholier 3042 woorden 17 augustus 2010 6,5 18 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde Atlantis Migratie; zorg of zegen? 1.1; Migranten uit alle hoeken. Wat is een migrant? Fort
Nadere informatieEindexamen aardrijkskunde vmbo gl/tl 2006 - II
Meerkeuzevragen Schrijf alleen de hoofdletter van het goede antwoord op. MIGRATIE EN DE MULTICULTURELE SAMENLEVING kaarten 1 en 2 Spreiding allochtonen in Den Haag kaart 1 kaart 2 uit Indonesië totaal
Nadere informatieSamenvatting Aardrijkskunde 4 en 5. Inhoudsopgave. Tekstsamenvatting Pagina 2 t/m 5 Basisboek Pagina 6 t/m 7. 1 P a g e
Samenvatting Aardrijkskunde 4 en 5 Inhoudsopgave Tekstsamenvatting Pagina 2 t/m 5 Basisboek Pagina 6 t/m 7 1 P a g e Tekstsamenvatting People on the move Verenigde staten: 4 Regio s - Noord-Oosten - Midwesten
Nadere informatieSamenvatting Aardrijkskunde Migratie en vervoer
Samenvatting Aardrijkskunde Migratie en vervoer Samenvatting door een scholier 1460 woorden 11 april 2005 3,6 11 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde Migratie en vervoer Hoofdstuk 1 Het wisselen van woning
Nadere informatie6,2. Samenvatting door een scholier 2630 woorden 11 april keer beoordeeld. Aardrijkskunde
Samenvatting door een scholier 2630 woorden 11 april 2005 6,2 45 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde Aardrijkskunde Proefwerk Hoofdstuk 1, Migratie en Mobiliteit. Verhuizen: Het wisselen van woning binnen
Nadere informatieSamenvatting Aardrijkskunde Hoofdstuk 1, les 1,2,3
Samenvatting Aardrijkskunde Hoofdstuk 1, les 1,2,3 Samenvatting door M. 941 woorden 8 oktober 2012 6 113 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde De Geo Paragraaf 1, Regio in beeld: Zuid-Afrika Hoogteligging
Nadere informatieSamenvatting Aardrijkskunde Hoofdstuk 4
Samenvatting Aardrijkskunde Hoofdstuk 4 Samenvatting door C. 1780 woorden 16 januari 2014 6 24 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde BuiteNLand Paragraaf 2: De wereld van de grote stad Van het woord
Nadere informatieEindexamen maatschappijleer 2 vmbo gl/tl 2005 - II
Meerkeuzevragen Schrijf alleen de hoofdletter van het goede antwoord op. DE MULTICULTURELE SAMENLEVING tekst 1 Het Koninklijk Nederlands-Indisch Leger (KNIL) werd opgeheven op 26 juli 1950. In maart en
Nadere informatieEindexamen aardrijkskunde havo 2000-I
Eindexamen aardrijkskunde havo 000-I 3 Antwoordmodel Migratie en Vervoer Uit het antwoord moet blijken dat in de centrale stad (Amsterdam) het percentage 75-plussers afneemt, terwijl dit percentage in
Nadere informatieSamenvatting Maatschappijleer Multiculturele samenleving
Samenvatting Maatschappijleer Multiculturele samenleving Samenvatting door M. 1352 woorden 8 december 2016 6,3 3 keer beoordeeld Vak Maatschappijleer Multiculturele samenleving begrippen Hoofdstuk 1 Multiculturele
Nadere informatieZekerheden over een onzeker land
Zekerheden over een onzeker land Parijs, 27 januari 2012 Paul Schnabel Universiteit Utrecht Demografische feiten 2012-2020 Bevolking 17 miljoen (plus 0,5 miljoen) Jonger dan 20 jaar 3,7 miljoen (min 0,2
Nadere informatieGemengd Amsterdam * in cijfers*
Gemengd Amsterdam * in cijfers* Tekst: Leen Sterckx voor LovingDay.NL Gegevens: O + S Amsterdam, bewerking Annika Smits Voor de viering van Loving Day 2014 op 12 juni a.s. in de Balie in Amsterdam, dat
Nadere informatieSamenvatting Aardrijkskunde Politiek en ruimtelijk gedrag
Samenvatting Aardrijkskunde Politiek en ruimtelijk gedrag Samenvatting door een scholier 1779 woorden 11 juni 2003 6,8 49 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde Atlantis Hoofdstuk 1 Politiek en ruimtelijk
Nadere informatieWerkstuk Aardrijkskunde Binnenlandse migratie in de VS
Werkstuk Aardrijkskunde Binnenlandse migratie in de VS Werkstuk door een scholier 1420 woorden 23 mei 2001 7,5 344 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde Het patroon van de binnenlandse migratie in de VS sinds
Nadere informatieEindexamen aardrijkskunde havo II
Eindexamen aardrijkskunde havo 999 - II Bevolkingsgeografie Voorbeelden van een juist antwoord zijn: vooral jongeren trokken van het platteland naar de steden in verband met werkgelegenheid toename van
Nadere informatieUIT de arbeidsmarkt
Verandering van de werkloosheid. Vraag en aanbod op de arbeidsmarkt zijn onderhevig aan continue veranderingen. Als gevolg daarvan verandert de omvang van de werkloosheid in een land ook continue. Werkloosheid
Nadere informatieConcentratie allochtonen toegenomen
Jan Latten 1), Han Nicolaas 2) en Karin Wittebrood 3) Niet-westerse wonen vanouds geconcentreerd in het westen van Nederland. Daarbinnen zijn ze geconcentreerd in de vier grote steden. In 4 bestond procent
Nadere informatieTwee belangrijke aardrijkskunde vragen zijn waar komt iets voor? En waarom is het daar? Verklaring zoek je in interne factoren en externe factoren.
Samenvatting door Cristel 1008 woorden 26 juni 2016 7,1 3 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde Het grensgebied tussen Mexico en de VS: Illegalen overschrijding van Mexicanen richting de verenigde staten.
Nadere informatieGrote gemeenten goed voor driekwart van bevolkingsgroei tot 2025
Persbericht PB13 062 1 oktober 2013 9:30 uur Grote gemeenten goed voor driekwart van bevolkingsgroei tot 2025 Tussen 2012 en 2025 groeit de bevolking van Nederland met rond 650 duizend tot 17,4 miljoen
Nadere informatieGEBIEDEN. 4 havo 3 Stedelijke gebieden 4-5
GEBIEDEN 4 havo 3 Stedelijke gebieden 4-5 Probleemwijken Groot aandeel sociale huurwoningen Slechte kwaliteit woonomgeving Afname aantal voorzieningen Toename asociaal gedrag Sociale en etnische spanningen
Nadere informatieDe Geo. 3 havo/vwov Aardrijkskunde voor de onderbouw. Antwoorden hoofdstuk 2. www.degeo-online.nl. 1ste druk
De Geo 3 havo/vwov Aardrijkskunde voor de onderbouw Antwoorden hoofdstuk 2 www.degeo-online.nl 1ste druk 2 De toekomst van Nederland Start 1 a Onbereikbaarheid Randstad; vergrijzing; waterberging op de
Nadere informatieSamenvatting Aardrijkskunde hoofdstuk 1 paragraaf 2,3,4,7,8
Samenvatting Aardrijkskunde hoofdstuk 1 paragraaf 2,3,4,7,8 Samenvatting door V. 1226 woorden 30 oktober 2016 7,1 21 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde BuiteNLand Par. 1.2 Er zijn 2 manieren om
Nadere informatieBevolkingsvraagstukken in Nederland anno 2006. Grote steden in demografisch perspectief
Bevolkingsvraagstukken in Nederland anno 2006 Grote steden in demografisch perspectief WPRB Werkverband Periodieke Rapportage Bevolkingsvraagstukken WPRB Ingesteld door de minister van OCW Vinger aan de
Nadere informatieFact sheet. Dienst Wonen, Zorg en Samenleven. Eigen woningbezit 1e en 2e generatie allochtonen. Aandeel stijgt, maar afstand blijft
Dienst Wonen, Zorg en Samenleven Fact sheet nummer 1 januari 211 Eigen woningbezit 1e en Aandeel stijgt, maar afstand blijft Het eigen woningbezit in Amsterdam is de laatste jaren sterk toegenomen. De
Nadere informatiePraktische opdracht Wiskunde C Bevolkingsgroei
Praktische opdracht Wiskunde C Bevolkingsgroei Praktische-opdracht door een scholier 2048 woorden 22 april 2003 5,9 100 keer beoordeeld Vak Wiskunde C PRACTISCHE OPDRACHT WISKUNDE: BEVOLKING Inhoudsopgave:
Nadere informatieEindexamen aardrijkskunde vwo 2003-II
Antwoordmodel Migratie en mobiliteit Opgave 1 1 Voorbeelden van een juiste verklaring zijn: De aanwezigheid van een groot asielzoekerscentrum in een bepaald economisch-geografisch gebied veroorzaakt een
Nadere informatieaardrijkskunde voor vmbo bovenbouw vmbo-kgt zakboek samenvattingen begrippen
aardrijkskunde voor vmbo bovenbouw 3 + 4 vmbo-kgt zakboek samenvattingen begrippen Inhoud 3 vmbo-kgt MODULE 1 Arm en rijk Hoofdstuk 1 Arme en rijke Nederlanders 5 Hoofdstuk 2 Arm en rijk in Nederland en
Nadere informatie5,9. Samenvatting door een scholier 1448 woorden 6 februari keer beoordeeld. Maatschappijleer Thema's maatschappijleer
Samenvatting door een scholier 1448 woorden 6 februari 2011 5,9 12 keer beoordeeld Vak Methode Maatschappijleer Thema's maatschappijleer Pluriforme samenleving In Nederland wonen ruim zestien miljoen mensen.
Nadere informatieSamenvatting Aardrijkskunde Samenvatting Bevolking en Ruimte
Samenvatting Aardrijkskunde Samenvatting Bevolking en Ruimte Samenvatting door Z. 1730 woorden 20 februari 2019 0 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde De Geo 1.1) Bevolkingsgroei in Nederland Bevolkingsgroei
Nadere informatieDe binnenstad is een woongelegenheid in een stedelijk centrum, omdat daar minder en dure woningen zijn, en veel horeca, winkels en kantoren.
Praktische-opdracht door Mere 1507 woorden 11 juni 2015 7 3 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde BuiteNLand Stap 2 Een wijk kiezen Wij kozen de Binnenstad! Dit leek ons een interessante wijk om te
Nadere informatieDe Geo. 3 havo/vwov Aardrijkskunde voor de onderbouw. Antwoorden hoofdstuk 2 1, 2 en 3. 1ste druk
De Geo 3 havo/vwov Aardrijkskunde voor de onderbouw Antwoorden hoofdstuk 2 1, 2 en 3 www.degeo-online.nl 1ste druk 2 De toekomst van Nederland Start 1 a Onbereikbaarheid Randstad; vergrijzing; waterberging
Nadere informatieMigratie in Utrecht. Renée Langedijk,Natalie Bakker, Wouter Smit en Boy Trip 3D
Migratie in Utrecht Renée Langedijk,Natalie Bakker, Wouter Smit en Boy Trip 3D Inhoudsopgave - Inhoudsopgaven - Inleiding - Welke etnische groepen zijn er in utrecht? - Hoe kun je bepaalde etnische groepen
Nadere informatieEindtermen Aardrijkskunde
Eindtermen Aardrijkskunde Eindtermen KSE-2 Topografie herkennen de eigen regio op de kaart van Nederland; kunnen op een kaart van de eigen regio de belangrijkste structuurelementen noemen: reliëf, water,
Nadere informatieFact sheet. Dienst Ruimtelijke Ordening. Demografische ontwikkelingen in 2006: bevolkingsgroei stagneert, wel meer vestiging van jongeren
Dienst Ruimtelijke Ordening Fact sheet nummer 7 november 2007 Demografische ontwikkelingen in 2006: bevolkingsgroei stagneert, wel meer vestiging van jongeren Begin 2007 woonden er 743.104 personen in
Nadere informatieVerslag Geschiedenis Tijdvakkendossier tijdvak 10: tijd van televisie en computer
Verslag Geschiedenis Tijdvakkendossier tijdvak 10: tijd van televisie en computer Verslag door Lotte 1361 woorden 19 juni 2017 6,2 10 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Feniks Tijdvak: Tijd van televisie
Nadere informatie8.5. Boekverslag door M woorden 19 juli keer beoordeeld. Aardrijkskunde
Boekverslag door M. 1259 woorden 19 juli 2016 8.5 3 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde Aardrijkskunde Leefomgeving hoofdstuk 2 1.1 Soorten Steden Historische steden Industriesteden Beleidsteden Voor 1870:
Nadere informatie4,3. Werkstuk door een scholier 2417 woorden 3 november keer beoordeeld. Aardrijkskunde. 1. Wat zijn de kenmerken van onderontwikkeling?
Werkstuk door een scholier 2417 woorden 3 november 2004 4,3 19 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde 1. Wat zijn de kenmerken van onderontwikkeling? Vaak hebben mensen in een onderontwikkeld land ( of ontwikkelingslanden/de
Nadere informatieSamenvatting Aardrijkskunde Wereldbeeld
Samenvatting Aardrijkskunde Wereldbeeld Samenvatting door een scholier 1953 woorden 9 november 2009 7,2 115 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde BuiteNLand Paragraaf 2: Een grens tussen rijk en arm
Nadere informatieDemi Smit Sarah Lingaard. Atlas van de toekomst
Demi Smit Sarah Lingaard Atlas van de toekomst 1 Introductie: Wij hebben de Atlas van onze toekomst gemaakt met daarin onze ideeën voor Nederland in 2040. Hierin hebben wij geprobeerd weer te geven hoe
Nadere informatieDirectoraat-Generaal Wetgeving, Internationale Aangelegenheden en Vreemdelingenzaken
Ministerie van Justitie Directoraat-Generaal Wetgeving, Internationale Aangelegenheden en Vreemdelingenzaken Directie Vreemdelingenbeleid Postadres: Postbus 20301, 2500 EH Den Haag Aan de Voorzitter van
Nadere informatieWERELD. 4 havo 1 Wereldbeeld 1-2
WERELD 4 havo 1 Wereldbeeld 1-2 Op de grens Een reis vol gevaren Ga naar www.nos.nl typ de zoekterm Ciudad Juarez in en bekijk een van de videofragmenten over deze gevaarlijkste stad ter wereld. Op de
Nadere informatieEindexamen aardrijkskunde vwo 2002-II
Antwoordmodel Migratie en Mobiliteit Maximumscore 1 1 volgmigratie of voorbeelden daarvan 2 Voorbeelden van juiste kenmerken zijn: sociaal-economisch: het hogere opleidingsniveau van de arbeidsmigranten
Nadere informatie6,4. Antwoorden door een scholier 1268 woorden 14 januari keer beoordeeld. Maatschappijleer
Antwoorden door een scholier 1268 woorden 14 januari 2004 6,4 39 keer beoordeeld Vak Methode Maatschappijleer Delphi Maatschappijleer hoofdstuk 4 een multiculturele samenleving Opdracht 1 a) Aardappelen
Nadere informatieEindexamen aardrijkskunde vwo 2002-I
Antwoordmodel Migratie en Mobiliteit 1 A: Uit de gegevens van bron 3 blijkt dat van de Zuid-Amerikaanse landen Bolivia tot de landen hoort met verhoudingsgewijs weinig mensen woonachtig in de stad 2 B:
Nadere informatieSterke toename alleenstaande moeders onder allochtonen
Carel Harmsen en Joop Garssen Terwijl het aantal huishoudens met kinderen in de afgelopen vijf jaar vrijwel constant bleef, is het aantal eenouderhuishoudens sterk toegenomen. Vooral onder Turken en Marokkanen
Nadere informatieMigratietheorieën in vogelvlucht. Jeroen Doomernik
Migratietheorieën in vogelvlucht Jeroen Doomernik De eerste migrant Neo-klassieke theorie New Economics of Labour Migration De duale arbeidsmarkt World systems Volgmigratie Migratiesystemen Netwerken Institutionalisering
Nadere informatie