BETON, EEN VEELZIJDIG BOUWMATERIAAL...

Transcriptie

1 Inhoudstafel 791 INHOUDSTAFEL Voorwoord.. 3 Auteurs, coördinatie en opvolging Hoofdstuk I BETON, EEN VEELZIJDIG BOUWMATERIAAL Inleiding Het materiaal beton Geschiedenis van beton als constructie materiaal Beton als opvulmateriaal Gewapend beton van boog naar balk Voorgespannen beton: het verleggen van de grenzen Ontwikkelingen in de betontechnologie Betonsamenstelling Productie en verwerking Normalisatie en certificatie Milieuaspecten Conclusie Hoofdstuk II BETONBESTANDDELEN Hoofdstuk II.1 CEMENT Definitie Historiek Natuurlijk cement Kunstmatig cement Het Belgische cement in enkele cijfers Cementbestanddelen Portlandklinker Definitie Basisgrondstoffen Fabricatieprocessen Chemische en mineralogische samenstelling van klinker Gegranuleerde hoogovenslak Definitie Basisgrondstoffen en fabricatieproces Scheikundige samenstelling van de slak Mineralogische samenstelling van slak en hydraulische reacties Vliegas... 42

2 Inhoudstafel Definitie Chemische samenstelling Kalksteen Andere hoofdbestanddelen Nevenbestanddelen Toevoegingen Calciumsulfaat Productie van cement door het doseren en malen van de bestanddelen Dosering van de bestanddelen: cementsoorten volgens hun samenstelling Maalproces met kogelmolen Maalproces met rollenpers De separator Opslag en verzending van het cement Hydraulische reacties van het cement De hydratatie De rol van de bindingsregelaar Eisen in de norm NBN EN Mechanische eisen De normsterkte De beginsterkte Fysische eisen Chemische eisen Sulfaat en chloridegehalte Gloeiverlies en onoplosbare rest Duurzaamheideisen Controle van het cement Voornaamste proeven Bepaling van de sterkte (NBN EN 196 1) Bepaling van de bindingstijd en van de vormhoudendheid (NBN EN 196 3) Bepaling van de maalfijnheid en van de volumieke massa Bepaling van de hydratatiewarmte Chemische analyse CE markering en reglementaire certificatie Vrijwillige certificatie Bijkomende eigenschappen Cement met lage hydratatiewarmte (LH) volgens de norm NBN EN

3 Inhoudstafel Cement bestand tegen sulfaten (SR) volgens de norm NBN EN en cement met hoge bestandheid tegen sulfaten volgens de norm NBN B Gewoon cement bestand tegen sulfaten volgens NBN EN Cement met hoge bestandheid tegen sulfaten volgens NBN B Cement met begrensd alkali gehalte (LA) volgens de norm NBN B Cement met hoge aanvangssterkte (HES) volgens de norm NBN B Speciale cementsoorten Wit cement Aluminaatcement Overgesulfateerd cement Andere speciale cementsoorten Cementkeuze Aanduiding volgens de normen Cementkeuze in functie van de toepassing Milieuaspecten Aspecten inzake veiligheid en gezondheid Bibliografie Hoofdstuk II.2 GRANULATEN Inleiding Oorsprong van de granulaten Natuurlijke granulaten Natuurlijk zand en grind Kalksteen Zandsteen Porfier Andere natuurlijke granulaten Kunstmatige granulaten Gerecycleerde granulaten Teruggewonnen granulaten Geometrische eigenschappen van granulaten Korrelmaat Korrelverdeling Fijn materiaal Vorm Grove granulaten... 92

4 Inhoudstafel Gehalte aan ronde/gebroken granulaten Gehalte aan platte granulaten Zand Gehalte aan schelpen Mechanische en fysische eigenschappen van granulaten Weerstand tegen verbrijzeling Weerstand tegen afslijting Weerstand tegen polijsten Volumieke massa Waterabsorptie en gehalte Chemische eigenschappen van granulaten Duurzaamheid van granulaten Weerstand tegen vriezen en dooien Alkali Silica Reactiviteit Eisen voor granulaten Algemeen Gerecycleerde granulaten Kunstmatige granulaten Identificatie Certificatie Bibliografie Hoofdstuk II.3 WATER Inleiding Het water en de W/C factor Totale waterhoeveelheid W T Effectieve waterhoeveelheid W eff en geabsorbeerde waterhoeveelheid W abs Water afkomstig van de granulaten, hulpstoffen of toevoegsels Water afkomstig van de granulaten (W gran ) Water afkomstig van de toevoegsels (W toev ) Water afkomstig van de hulpstoffen (W hulp ) Toegevoegd water aanmaakwater voor het beton Rol van het water Vereiste waterkwaliteit Soorten water Monsterneming Proeven en eisen Invloed van de watertemperatuur

5 Inhoudstafel Bibliografie Hoofdstuk II.4 HULPSTOFFEN Inleiding Definitie Bewarings en veiligheidsvoorschriften Plastificeerders/waterreduceerders Definitie Samenstelling Werking Gevolgen voor de betonspecie en het verhard beton Eisen Invloedsfactoren Toepassingsgebieden Superplastificeerders / sterk waterreduceerders Definitie Samenstelling Werking Gevolgen voor de betonspecie en het verhard beton Eisen Invloedsfactoren Toepassingsgebieden Luchtbelvormers Definitie Samenstelling Werking Gevolgen voor de betonspecie en het verhard beton Eisen Invloedsfactoren Toepassingsgebieden Bindingsvertragers Definitie Samenstelling Werking Gevolgen voor de betonspecie en het verhard beton Eisen Invloedsfactoren Toepassingsgebieden Bindings en verhardingsversnellers

6 Inhoudstafel Definitie Samenstelling Werking Gevolgen voor de betonspecie en het verhard beton Eisen Invloedsfactoren Toepassingsgebieden Watervasthoudende hulpstoffen Definitie Samenstelling Werking Gevolgen voor de betonspecie en het verhard beton Eisen Invloedsfactoren Toepassingsgebieden Waterdichtingsmiddelen in de massa Definitie Samenstelling Werking Gevolgen voor de betonspecie en het verhard beton Eisen Invloedsfactoren Toepassingsgebieden Hulpstoffen die de viscositeit beïnvloeden Definitie Samenstelling Werking Gevolgen voor de betonspecie en het verhard beton Eisen Invloedsfactoren Toepassingsgebieden Hulpstoffen, niet beschreven in de norm NBN EN Schuimmiddelen Krimpcompenserende hulpstoffen Ontluchtende hulpstoffen Hulpstoffen voor colloïdaal beton Bibliografie

7 Inhoudstafel 797 Hoofdstuk II.5 TOEVOEGSELS VAN TYPE I EN II Hoofdstuk II.5.1 TOEVOEGSELS Inleiding Type I toevoegsels Fillers Pigmenten Type II toevoegsels Vliegas Definitie Herkomst en productie Chemische samenstelling Fysische kenmerken Puzzolane activiteit Toepassing in beton Gemalen gegranuleerde hoogovenslak Definitie Herkomst en productie Chemische samenstelling Fysische kenmerken Latent hydraulische activiteit Toepassing in beton Silicafume Definitie Herkomst en productie Chemische samenstelling Fysische kenmerken Puzzolane activiteit Toepassing in beton Gebruik van toevoegsels in beton Inleiding Principe van het k waarde concept k waarde concept voor vliegas conform de norm NBN EN k waarde concept voor silicafume van klasse 1 conform de norm NBN EN k waarde concept voor gemalen gegranuleerde hoogovenslakken conform ATG Gemalen hoogovenslakken LMA Voorbeeldberekening met k waarde Concept voor de gelijkwaardige prestatie van beton

8 Inhoudstafel Concept voor de gelijkwaardige prestatie van combinaties Bibliografie Hoofdstuk II.5.2 PIGMENTEN Kleurstof en pigment Eisen voor het kleuren van beton Types pigmenten Voorkomen en gebruik van pigmenten Bibliografie Hoofdstuk II.6 VEZELS Inleiding Vezeltypes Gebruik van vezelbeton Voordelen in de plastische fase Voordelen in de verharde fase Nadelen van vezelbeton Toepassingen van vezelbeton Normering Bibliografie Hoofdstuk III BETONSPECIE EN VERHARDEND BETON Inleiding Het hydratatieproces Algemeen Chemische reacties Portlandcement Hoogovencement of hoogovenslak als toevoegsel Puzzolane toevoegsels Hydratatiewarmte Hydratatiegraad Relatie tussen microstructuurvorming en macro eigenschappen Het belang van de water cementfactor Betonspecie Consistentie Algemeen Meting van de consistentie Zetmaat (NBN EN ) Schudmaat (NBN EN ) Vebe tijd (NBN EN )

9 Inhoudstafel Verdichtingsmaat (NBN EN ) Consistentieklassen Reologie Binding Luchtgehalte Volumieke massa Rendement Totale watergehalte Verhardend beton Warmteontwikkeling Algemeen Inwendige verhinderde vervorming Uitwendige verhinderde vervorming Sterkteontwikkeling Stijfheidsontwikkeling Breukrek Diagram spanning vervorming Coëfficiënt van Poisson Krimp Kruip Thermische eigenschappen Invloed van de temperatuur op de eigenschappen van betonspecie en verhardend beton Invloed van vroegtijdige uitdroging op de eigenschappen van betonspecie en verhardend beton Sterktevoorspelling van verhardend beton in de praktijk Bibliografie Hoofdstuk IV VERHARD BETON Inleiding Volumieke massa Sterkte Druksterkte Treksterkte Vervorming Elasticiteitsmodulus Coëfficiënt van Poisson Krimp Kruip

10 Inhoudstafel Thermische uitzettingscoëfficiënt Thermisch en akoestisch isolatievermogen beton in extreme omstandigheden Invloed van hoge temperaturen Schade door brand Invloed van lage temperaturen Bibliografie Hoofdstuk V DUURZAAMHEID Inleiding Theoretische achtergrond Transportmechanismen in beton Poriënstructuur Permeabiliteit Verschillende transportmechanismen Transport door diffusie Diffusie van waterdamp Diffusie van gassen Diffusie van ionen Transport door capillaire opzuiging Transport door hydrostatische druk Scheurvorming Toelaatbare scheuren Ontoelaatbare scheurvorming Aantastingmechanismen Milieuklassen en duurzaamheidseisen Milieuklassen Duurzaamheidseisen Relatie cement duurzaamheid Aantasting door corrosie Corrosiemechanisme Beschermende werking van het dekkingsbeton Door carbonatatie geïnitieerde corrosie Carbonatatie (initiatiefase) Door carbonatatie geïnitieerde corrosie (propagatiefase) Preventiemaatregelen Door chloride geïnitieerde corrosie Corrosiemechanisme Ingedrongen chloriden

11 Inhoudstafel Ingemengde chloriden Preventiemaatregelen Aantasting door vorst/dooicycli (met/zonder dooizouten) Vorst/dooicycli Effect van vorst op beton Preventiemaatregelen Vorst/dooicycli in combinatie met dooizouten Effect van dooizouten Preventiemaatregelen Aantasting door alkali silica reactie Mechanisme Preventiemaatregelen Chemische aantasting door externe zouten en zuren Destructie door expansieve zouten (sulfaataantasting) Sulfaataantasting Preventiemaatregelen Oplossen van cementsteen door zuren Zuuraantasting Preventiemaatregelen Afbraak van cementsteen door zouten Magnesium en ammoniumzouten Preventiemaatregelen Duurzaamheidseisen in de praktijk Toepassing van milieuklassen Toepassen van omgevingsklassen Betondekking Algemeen Minimale betondekking c min Tolerantie c dev Tabellen specifieke gebruiksgeschiktheid Bibliografie Hoofdstuk VI SPECIFICATIE Inleiding Basiseisen Basiseis A: Druksterkte Basiseis B: Duurzaamheid Basiseis C: Consistentie Basiseis D: D upper en D lower

12 Inhoudstafel Aanvullende eisen (E) Voorbeelden Bibliografie Hoofdstuk VII SAMENSTELLING Inleiding Basiseisen Theoretisch kader Sterkte Wet van Feret Formule Opmerkingen Oefeningen op de wet van Feret Andere formules Verwerkbaarheid De waterbehoefte Het watergehalte Hulpstoffen Duurzaamheid Geometrische overwegingen Wandeffect Gemiddelde straal van een te storten volume beton Gemiddelde straal van een opening Nominale grootste korrelafmeting van de granulaten Opbouw van het inerte skelet en optimale samenstelling Algemeen Pakkingsmodellen Algemene Theory of particle mixtures, ontwikkeld voor mengsels met twee componenten Model van vast deeltje met bijbehorende holle ruimte Holle ruimte verhoudingsdiagrammen Richtkrommen Richtkrommen voor het inerte skelet Onderbroken of discontinue samenstellingen Doorlopende of continue samenstellingen Richtkrommen van het vaste skelet Methode van Bolomey Methode van Faury Vertaling naar normen Praktisch mengselontwerp

13 Inhoudstafel Software tools Methode van de kleinste kwadraten als benaderingsmethode voor een vooropgestelde richtkromme Softwarepakket Mix Design Uitgewerkte voorbeelden Voorbeeld Voorbeeld Voorbeeld Voorbeeld Bibliografie Hoofdstuk VIII PRODUCTIE EN TRANSPORT Inleiding Types betoncentrales Volgens de gebruikte vervaardigingsmethode Volgens de configuratie van de centrale Volgens de mate van verplaatsbaarheid Aanvoer en opslag van de bestanddelen Algemeen Cement Aanvoer Opslag Voorzorgen Verlading Granulaten (zand en steenslag) Aanvoer Opslag Voorzorgen Aanmaakwater Aanvoer en opslag Voorzorgen en behandeling Hulpstoffen Aanvoer en opslag Voorzorgen en verlading Toevoegsels Vezels Dosering van de bestanddelen Algemeen Cement

14 Inhoudstafel Granulaten Water Hulpstoffen Toevoegsels van type I of II Vezels Het mengen van de betonspecie Algemeen Mengertypes Basisprincipes van het mengen Volgorde van het inbrengen van de bestanddelen Vullingsgraad Mengtijd Ledigen van de menger Transport van betonspecie Lange afstanden Betonmixers Vrachtwagen met laadbak Korte afstanden Rechtstreeks storten in de bekisting Gebruik van stortverlengingen of buizen Gebruik van kruiwagens of kiepkarren Gebruik van transportbanden Gebruik van een kubel of een grijper met een hijskraan Gebruik van de betonpomp De leveringsbon Recyclage in de betoncentrale Prefabricage Algemeen Voordelen van prefabricatie Kwaliteit van de producten Tijdswinst op de werf Invloed van weersomstandigheden Indeling van geprefabriceerde betonproducten Beschrijvingen van productieprocessen van courante betonproducten Betonblokken en stenen Voorgespannen holle vloerplaten of holle welfsels Bibliografie

15 Inhoudstafel 805 Hoofdstuk IX VERWERKING Inleiding Controles voor de plaatsing van het beton Kwaliteitsbeheer Bekisting Wapening Beton Gegarandeerde verwerkingstijd Toevoegingen aan het beton op de bouwplaats Watertoevoeging Toevoeging van een superplastificeerder of andere hulpstoffen Toevoeging van vezels Storten van beton in een bekisting Aandachtspunten Verpompen van het beton Betonpompen Pompbaar beton Speciale stortmethodes Verdichten Inleiding Verdichten door trillingen Trilnaalden Bekistingstrillers Oppervlaktetrillers Triltafel Verdichten door schokken Verdichten door te persen Verdichten door te walsen (pletten) Verdichten door centrifugeren Stortnaden Afwerking Bibliografie Hoofdstuk X BETONSTAAL Hoofdstuk X.1 WAPENING Inleiding Principe Ontwikkeling Soorten betonstaal

16 Inhoudstafel Aanduiding van betonstaal Kwaliteit van betonstaal Geometrische eigenschappen van betonstaal Nominale diameter Nominale doorsnede A Hoogte en tussenafstand van de ribben Diepte en tussenafstand van de deuken Identificatie van de producent en van de technische klasse Bewerking, opslag en transport Bewerking van betonstaal in de werkplaats Algemeen Knippen en buigen Het rechten Technologisch lassen Controle van de eigenschappen tijdens de plaatsing Opslag en transport Algemeen Opslag in de wapeningscentrale Transport naar de bouwplaats Opslag en transport op de bouwplaats Bewerking op de bouwplaats Verankering van draden en staven Doorverbinden van staven en draden Plaatsen van de wapening Minimale afstand tussen de wapeningsstaven Betondekking Afstandhouders Bibliografie Hoofdstuk X.2 VOORSPANWAPENING Inleiding Principe Ontwikkeling Soorten voorspanwapening Aanduiding van voorspanwapening Eigenschappen van voorspanwapening Klassieke eigenschappen Speciale eigenschappen Isothermische relaxatieproef

17 Inhoudstafel Vermoeiingsproef met axiale belasting Spanningscorrosieproef in een ammoniumthiocyanaat oplossing Weerstand tegen multi axiale spanningen de afbuigtrekproef Methodes voor voorspanning Algemeen Voorspanning door hechting Algemeen Afbuiging van voorspanwapening Voorspanning met nagerekt staal Algemeen Goedkeuring van de naspankits Wikkelproef Rendementsproef op de volledige kabel Rendementsproef op de individuele strengen Bewaring en plaatsing van voorspanwapening Voorzorgen bij bewaring Plaatsing van de voorspanwapening en kokers Betondekking van de voorspanwapening Bevestigingen Continuïteit van de voorspanwapening: koppelingen Het opspannen Ijking van de vijzels Ontwikkeling van de betonsterkte Wrijvingsproef verankeringslengte Bescherming door injectie Voorbeeld van toepassing in België Bibliografie Hoofdstuk XI BEKISTING Inleiding Bekistingsopbouw Klassieke bekisting Systeembekisting Traditionele systeembekisting Modulaire systeembekisting Materialen Hout Algemeen Soorten

18 Inhoudstafel Metaal Kunststof Vergelijkende tabel Speciale bekistingen en materialen Permanente bekisting Niet meewerkende permanente bekisting Meewerkende permanente bekisting Klimbekisting Glijbekisting Bekisting met pompsysteem onderaan Bekistingsuitvoeringen met gecontroleerde doorlaatbaarheid (CPF liners) Kartonnen bekistingen Ontwerp Algemene ontwerpprincipes Toleranties Betonspeciedruk Verticale betonspeciedruk Horizontale betonspeciedruk Berekening van de horizontale bekistingsdruk Opvangen van de horizontale speciedruk Uiterlijk van beton Contactbekisting Naden, stortnaden en centerpengaten Ontkistingsmiddelen Bibliografie Hoofdstuk XII ONTKISTING, NABEHANDELING EN BESCHERMING Inleiding Bescherming van jong beton tegen uitdroging Verdamping van het water aan het oppervlak van de betonspecie Nadelige gevolgen van de uitdroging van het betonoppervlak Stilvallen van de hydratatie Scheurvorming ten gevolge van plastische krimp en vroegtijdige uitdrogingskrimp Nabehandelingsmethodes De bekisting laten staan Afdekken met zeilen in kunststof of afdekpanelen Aanbrengen van een natte bedekking

19 Inhoudstafel Nabehandelen met water Aanbrengen van een nabehandelingsproduct ( curing compound ) Duur van de nabehandeling Algemeenheden Eisen In situ gestort beton Geprefabriceerde betonproducten Bescherming van de betonspecie tegen regen Bescherming van jong beton tegen vorst Invloed van de koude op jong beton Vertraging van de binding en verharding Vorstschade bij jong beton Te nemen voorzorgsmaatregelen in de winter Betonsamenstelling Transport van het beton Plaatsen en beschermen van het beton Controle van de verharding Bescherming van verhardend beton tegen thermische scheurvorming Warmteontwikkeling in verhardend beton Isotherme omgeving Adiabatische omgeving Maatregelen ter voorkoming van thermische scheuren Betonsamenstelling Isolatiemaatregelen Afkoeling van het element in de verhardingsfase Het ontkisten Het tijdstip van ontkisten Algemeenheden Eisen Voorzorgsmaatregelen tijdens het ontkisten Versnellen van de verharding Algemeen Stoomverharding Bescherming van verhard beton Verbetering van de weerstand tegen vervuiling Bescherming tegen chemische aantasting Chemische aantasting van beton Graad van agressiviteit van de chemische aantasting Oppervlaktebeschermingsmiddelen

20 Inhoudstafel Waterdichtheid van beton Bescherming van het beton tegen carbonatatie Aanbrengen van coatings op beton Bibliografie Hoofdstuk XIII WEGENBETON Inleiding Types betonwegen Platenbeton Doorgaand gewapend beton (DGB) Indeling van wegen Belastingen op betonverhardingen Belastingen eigen aan het beton Verkeersbelasting Belasting door vorst en dooizouten Samenstellende bestanddelen van wegenbeton Grove granulaten Fijne granulaten (zand) Water Cement Hulpstoffen Samenstelling van wegenbeton Voorbeelden van samenstellingen Voorbeeld Voorbeeld Eigenschappen en eisen voor wegenbeton Druksterkte Verwerkbaarheid Luchtgehalte Wateropslorping Weerstand tegen afschilfering Verwerking van wegenbeton Aanmaak en dosering Vervoer van de betonspecie Uitspreiden van de betonspecie Aanleg tussen vaste bekistingen Aanleg met glijbekistingmachine Oppervlakafwerking Oppervlakbescherming

21 Inhoudstafel Bijzondere toepassingen van wegenbeton Geluidsarme betonwegen Snelhardend beton Gekleurd (uitgewassen) beton Gefigureerd beton Cementgebonden mengsels voor weg funderingen Algemeen Cementgebonden steenslagmengsel Zandcement Schraal beton Drainerend schraal beton Walsbeton Bibliografie Hoofdstuk XIV SPECIALE BETONSOORTEN Hoofdstuk XIV.1 VEZELBETON Definitie Werking van vezels en eigenschappen van vezelbeton Berekening van vezelbeton Praktische richtlijnen Toepassingen Bibliografie Hoofdstuk XIV.2 ZELFVERDICHTEND BETON Inleiding Reologie Karakterisering in verse toestand Kenmerken Specifieke proefmethoden voor ZVB Vloeimaat Trechtertijd L box J ring Stabiliteitsproef met de zeef Mengselontwerp Algemeen Methoden voor het mengselontwerp Voorbeeld van een samenstelling van ZVB Specificatie Te vermelden gegevens

22 Inhoudstafel Keuze van de klassen in functie van de toepassing Vloeimaatklasse Viscositeitsklasse Klasse blokkeringsmaat Weerstandsklasse tegen ontmenging Uitvoering Ontvangst op de bouwplaats Plaatsing Bekisting Nabehandeling Eigenschappen van verhard zelfverdichtend beton Toepassingen Bibliografie Hoofdstuk XIV.3 SPUITBETON Inleiding Spuittechniek Droge methode Natte methode Betonsamenstelling Droge methode Natte methode Uitvoering Eigenschappen Bibliografie Hoofdstuk XIV.4 ZICHTBETON EN ARCHITECTONISCH BETON Inleiding Ontwerp Eigenschappen van de randzone en van de betonhuid De randzone De kleur van het oppervlak Soorten oppervlakken Bekist en niet bekist oppervlak Onbewerkt oppervlak Bewerkt oppervlak Uitwassen met water Uitwassen met zuur Polijsten Gritstralen

23 Inhoudstafel Boucharderen NBN B : Zichtbeton Classificaties van zichtbeton Specificatie van zichtbeton PTV : Geprefabriceerde elementen van architectonisch beton Bibliografie Hoofdstuk XIV.5 HOGESTERKTEBETON EN ULTRA HOGESTERKTEBETON Inleiding Principes van mengselontwerp Grondstoffen Cement Fijne en grove granulaten Silicafume Metakaolien Superplastificeerder/sterk waterreduceerder Vezels Mengselontwerp Specificatie Eigenschappen en karakteristieken Toepassingen Bibliografie Hoofdstuk XIV.6 LICHT BETON Definitie Types lichte granulaten Specificatie van licht beton Voorschrijven op basis van eigenschappen en prestaties Specificatie op basis van de samenstelling Eigenschappen en kenmerken van licht beton Mengselsamenstelling voor licht beton Druksterkte Samenstelling van het inert skelet Waterabsorptie, waterbehoefte en vochtigheid van de granulaten Ontwerp op basis van de volumieke massa Voorbeeld van een mengselontwerp Aanmaak en verwerking Mengen Transport en verwerking Verdichting en nabehandeling

24 Inhoudstafel Toepassingen Bibliografie Hoofdstuk XIV.7 SCHUIMBETON Inleiding Eigenschappen Mengselontwerp Vervaardiging Voorzorgsmaatregelen Toepassingen Bibliografie Hoofdstuk XIV.8 COLLOÏDAAL BETON Inleiding Uitdagingen Colloïdaal beton Toepassingen van colloïdaal beton Waterdicht colloïdaal beton Toepassingsgebied Specificatie Uitvoering Waterdoorlatend colloïdaal beton Toepassingsgebied Specificatie Uitvoering Colloïdaal penetratiebeton Toepassingsgebied Specificatie Uitvoering Bibliografie Hoofdstuk XIV.9 ZWAAR BETON Inleiding Zware granulaten Specificatie van zwaar beton Eigenschappen Mengselontwerp Productie en verwerking: voorzorgsmaatregelen Bibliografie

25 Inhoudstafel 815 Hoofdstuk XIV.10 VUURVAST BETON Inleiding De verschillende types vuurvast beton Grondstoffen voor vuurvast beton Het bindmiddel Aluminaatcement Chemische bindmiddelen Alternatieve bindmiddelen Fijne deeltjes Aggregaten Hulpstoffen Vezels Plaatsing van vuurvast beton Algemeen De uitvoeringsmethodes Storten Storten met trillen Zelfvloeiend beton Spuiten Ontkisting Voorgevormde materialen Drogen en bakken van vuurvast beton Bibliografie Hoofdstuk XIV.11 POLYMEER GEMODIFICEERD BETON Inleiding Types polymeren Eigenschappen van polymeer gemodificeerd beton Synergetisch effect tussen cementhydratatie en polymeerfilmvorming Toepassingen Bibliografie Hoofdstuk XV CONTROLE EN CERTIFICATIE Inleiding De kwaliteit van beton De regels van de kunst en normalisatie Verantwoordelijkheid Begrippen m.b.t. kwaliteitsborging Reglementaire en vrijwillige certificatie CE markering en reglementaire certificatie

26 Inhoudstafel Vrijwillige certificatie Inleiding Certificatie van beton Partijkeuring Stortklaar beton Keuze van de grondstoffen Algemene geschiktheid Specifieke geschiktheid Bepaling, identificatie en groeperingen van producten Initiële proeven (IT) Beheersing van het productieproces en productiecontrole Algemeen Beheer van de grondstoffen Controle van de productieapparatuur Meet en proefuitrusting Verificaties tijdens de productie Conformiteitscontrole Algemeen Gecontroleerde eigenschappen Monsterneming en proefstukken Monsternemingsplan en frequentie Conformiteitscriterium Interpretatie en correctieve maatregelen Leveringsdocumenten en informatie Informatie Leveringsbonnen Geprefabriceerde betonelementen Inleiding Keuze van de grondstoffen Definitie, identificatie en samenvoeging van producten Initiële proeven Beheer en controle van het productieproces Conformiteitscontrole Leveringsbonnen en informatie Controle op gerealiseerde bouwwerken Algemeen In situ proeven Proeven op monsters ontnomen uit het bouwwerk Mechanische proeven

27 Inhoudstafel Fysische proeven Chemische proeven Snelle chemische identificatiemethoden Petrografisch microscopisch onderzoek Versnelde verouderingsproeven op verhard beton Overzicht van de proeven in het kader van de BENOR certificatie van stortklaar beton Bibliografie Inhoudstafel