6,2. Werkstuk door een scholier 4759 woorden 14 mei keer beoordeeld. Geschiedenis. Inhoudsopgave

Transcriptie

1 Werkstuk door een scholier 4759 woorden 14 mei ,2 250 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Inhoudsopgave Inleiding pag. 3 Hoofdstuk pag pag pag. 5 hoofdstuk2 2.1 pag pag pag. 9 hoofdstuk pag pag conclusie pag. 13 Inleiding Mijn hoofdvraag was: hoe kon Rusland in het begin van de koude oorlog zo sterk en machtig worden maar aan het einde van de oorlog veel minder sterk en hoe kon het dat de Sovjetunie uit elkaar viel? Mijn opzet was als volgt Hoofdstuk 1:Het communisme 1.1 inleiding over het communisme 1.2 over Lenin en over het ontstaan van de sovjet unie 1.3 Wat waren de doelen van de Russische communistische regering Hoofdstuk2: Het begin van de koude oorlog 2.1 het ontstaan van de koude oorlog 2.2 wat was de koude oorlog voor oorlog en over het ijzeren gordijn 2.3 Hoe Rusland in het begin zijn macht kreeg 2.4 over de Ruimtevaart en over Cuba Hoofdstuk 3:Het einde van de Koude oorlog 3.1 De Vietnam oorlog Pagina 1 van 10

2 3.2 Waarom kreeg Amerika meer macht en Verloor Rusland zijn macht? en over de val van de Berlijnse muur ik had eigenlijk eerst als onderwerp de Russen in Afghanistan gekozen vanwege de gebeurtenissen de afgelopen maanden. Alleen kon ik daar geen info over vinden. Dus moest ik een ander onderwerp kiezen en dit sprak me ook wel aan. Hoofdstuk 1 Het communisme 1.1 inleiding over het communisme Vanaf de 16e eeuw werd Rusland bestuurd door Tsaren. Tsaar betekent keizer dus hadden ze absolute macht. De laatste Tsaar was Nicolaas de 2e. Hij was ten val gebracht in de Russische revolutie. Hier zijn een aantal redenen waarom het zo ver had kunnen komen: -Rusland had veel verliezen geleden in de 1e wereldoorlog tegen Duitsland Tsaar Nicolaas werd verantwoordelijk gesteld en daardoor kwam er veel ontevredenheid onder de burgers -Er was weinig voedsel, brandstof en veel mensen stierven daardoor van de honger -Tsaar Nicolaas zelf leefde in grote rijkdom terwijl meer dan 80 procent van de bevolking was arm, had geen baan en veel mensen leden ook honger In Maart 1917(februari volgens de Russische kalender) brak er een staking uit in Petrograd (Nu Sint- Petersburg) De staking was een protest tegen de oorlog en op de chaos die daardoor volgde in Rusland. De Tsaar moest aftreden en er zou een nieuwe voorlopige regering komen namelijk de Mensjewieken. Er was nog een regering de Bolsjewieken. Die bestaat uit verschillende raden (de sovjets). De Mensjewieken hielden alleen niet erg lang stand. Op 7 november (25 oktober volgens de Russische kalender van voor de revolutie) brak de zogenaamde oktoberrevolutie onder leiding van Lenin (Vladimir Iljitsj) uit. De Bolsjewieken schoten op het hoofdkwartier van de Mensjewistische regering, en op andere belangrijke gebouwen. De regering viel snel. De Bolsjewieken grepen de macht en riepen Rusland uit tot de eerste communistische staat ter wereld: de Sovjet republiek waarvan Lenin het bestuur op zich nam. Dit was de eerste communistische revolutie maar in andere landen zouden er nog veel meer volgen. Uiteindelijk zouden de volgende landen communistisch worden: Polen, Hongarije, Mongolië, Roemenie, China, Noord Korea, Vietnam, Laos, Cambodja, Bulgarije, Oost Duitsland, Cuba (is nog steeds communistisch), Tsjecho-Slowakije, Joegoslavië, Albanië. De meeste van deze landen hadden een grote arme bevolking en werden (vaak slecht) geregeerd door een klein groepje rijken. Voor de arme mensen was de Revolutie een kans op een beter leven. 1.2 iets over Lenin Vladimir Iljitsj werd geboren in Hij was een Russische revolutionair en stond vooral bekend onder zijn artiesten naam: Lenin. Hij stichtte onder andere de Sovjet staat en de Russische communistische patij. Hij was vooral een marxistisch theoreticus dat wil zeggen dat hij de ideeën van het Marxisme volgde Karl Marx geboren 1818 had een stroming bedacht die hij wetenschappelijk socialisme noemde. Hij dacht dat hij wetenschappelijk kon aantonen dat het liberalisme zou verdwijnen voor het socialisme. Volgens een Pagina 2 van 10

3 van zijn theorieën zou het liberalisme plaats maken voor het socialisme door een revolutie van de arbeiders. door het liberalisme zouden de arbeiders het steeds slechter krijgen, totdat ze het uiteindelijk zo slecht zouden krijgen, dat er vanzelf een revolutie zou uitbreken. Maar van die theorieën kwamen niets terecht want in West-Europa (waar de meest industrie was) werd het voor de arbeiders zelfs wat beter zodat de arbeiders uiteindelijk in West europa geen zin meer hadden in een revolutie. In Oost- Europa was de situatie niet echt verbeterd maar de door Marx voorspelde revolutie leek nog ver weg. Lenin vreesde dat de revolutie nooit plaats zou vinden dus ging hij proberen om die revolutie zelf plaats te laten vinden. Door propaganda (om meer aanhang te krijgen) en door aanslagen te laten plegen door beroepsrevolutionairen (de oktoberrevolutie is daar een voorbeeld van). In 1922 was het hem gelukt, onder leiding van Lenin werd de sovjet unie opgericht(su, officieel Unie van Socialistische Sovjet Republieken). Rusland werd het belangrijkste van alle vijftien republieken. Maar de Jaren na de revolutie werden erg slecht, er was een strijd tussen de communisten. waarin wel 20 miljoen mensen dood waren gegaan. Op 21 januari 1924 overleed Lenin aan een hersensclerose. Na Lenin kwam Stalin. Josef Stalin werd 1870 in armoede geboren in Georgië Hij was een volgeling van Lenin en na zijn dood greep hij de macht. Met een geheime politiemacht liet hij allerlei verdachten oppakken, martelen en executeren hierdoor bleef hij leider van de Sovjet unie tot aan zijn dood. 1.3 wat waren de doelen van de communistische regering De doelen van de Russische en ook van de andere communistische regeringen waren om de ideeën van Marx zo goed mogelijk te volgen verder waren nog doelen van de Sovjet unie om een gordel van landen om Rusland heen te krijgen zodat in geval van oorlog over het land Rusland veilig zou blijven, om uiteindelijk het kapitalisme te verslaan en later zouden ze kunnen proberen Amerika te overbluffen door met hun ontwikkelingen op het gebied van Ruimtevaart, oorlog en nog allerlei andere dingen. Uiteindelijk is er maar een gelukt namelijk de gordel van landen, en is er maar half gelukt namelijk het overbluffen van Amerika, daarbij had eigenlijk niemand bij gewonnen. De rest is mislukt. Hoofdstuk 2 Het begin van de koude oorlog 2.1 Het ontstaan van de koude oorlog In 1941 vielen de Duitsers Rusland binnen. De Russen boden veel weerstand. Onder andere Stalingrad en Leningrad weerstonden lange belegeringen. Op andere plaatsen in het Oosten werden nieuwe wapens geproduceerd zoals T34-tanks. In 1943 behaalden de Sovjets onder leiding van Maarschalk Zhoekov de overwinning in het grootste tankgevecht ooit. Alleen vielen er aan de kant van de Soviets de meeste slachtoffers van alle landen. Na de tweede Wereldoorlog kwamen Amerika en Rusland als winnaars uit de bus. Amerika had geen schade in eigen land, omdat er niet was gevochten in eigen land. Bovendien hadden de Amerikanen veel verdiend aan de oorlog en zij hadden West- Europa bevrijd. De Sovjet-Unie had Duitsland in het oosten verslagen en hadden miljoenen slachtoffers. De Russische soldaten kwamen helemaal tot aan de Duitse hoofdstad Berlijn. Ze veroverden dus ook andere landen en wilden daar niet weg. Het grootste land ter wereld werd dus nog groter. Het rode land is de Sovjet-Unie. Na de tweede Wereldoorlog bleven de Russen (communisten) min of meer de baas in de Pagina 3 van 10

4 volgende landen : Polen Oost-Duitsland Tsjecho-Slowakije Hongarije Roemenië Bulgarije 3 Andere landen waren door de Russen ingepikt. dat waren : Estland Letland Litouwen De landen in West-Europa, zoals Frankrijk, Nederland en België, waren door de Tweede Wereldoorlog erg verzwakt. De landen waren zwaar beschadigd door de oorlog en de handel was stil komen te liggen. Hierdoor heerste er meer armoede. Daarom was Amerika bang dat er ook in West-Europa communisme zou ontstaan. Want arme en ontevreden mensen willen vaak dat alles eerlijk verdeeld wordt onder de gehele bevolking. Amerika besloot West-Europa te gaan helpen met geld en goederen (producten) De Amerikaanse minister Marshall bedacht daarvoor een plan. Het werd het Marshallplan genoemd. Dit schema geeft aan hoeveel miljoen ieder land van Amerika kreeg. (De landen kregen het geld niet echt, maar ze kregen dit vooral als lening. De landen waren verplicht om veel producten uit Amerika te kopen als dank. Daardoor ging het nog beter met de Amerikaanse economie) Zoals je ziet kregen communistische landen geen geld. Je kunt dus zien dat de Marshallhulp vooral gericht was tegen het communisme en voor de eigen Amerikaanse economie. 2.2 wat was de koude oorlog voor oorlog De Amerikanen hadden de Tweede Wereldoorlog laten stoppen door het gooien van twee atoombommen. Dit sterke nieuwe wapen was in alle andere landen onbekend. De Sovjet-Unie was het grootste land en wilde deze technologie ook weten. Daarom stuurde de Sovjet-Unie spionnen naar Amerika om te ontdekken hoe zo'n atoombom gemaakt moest worden. Uiteindelijk kwamen de Russen erachter en gingen ze ook atoombommen maken. Ondertussen liepen de spanningen hoog op omdat Rusland Europa niet in wilde leveren en Amerika en Rusland bedreigden elkaar met atoombommen. Dit was erg gevaarlijk want die atoombommen hadden bij elkaar meer dan genoeg energie om de hele wereld op te blazen. De koude oorlog was meer een oorlog met woorden dan met wapens. Niet alleen de Russen waren schuldig aan de Koude Oorlog ook de Amerikanen met hun Marshall plan en hun atoombom. Na de 2e wereldoorlog was Duitsland helemaal veroverd de geallieerden hadden west Duitsland en de Sovjets hadden Oost Duitsland. Duitsland was in deze eeuw al 2 keer begonnen met een oorlog in Europa en dit mocht nooit meer gebeuren. De hoofdstad Berlijn lag in het gebied van de Russen, maar werd ook opgedeeld tussen een Amerikaans en een Russisch deel. Het oostelijke deel werd communistisch onder leiding van de Sovjet-Unie. Het land heette de DDR (Duitse Democratische Pagina 4 van 10

5 Republiek) of Oost-Duitsland. Het westelijke deel werd de BRD (Bondsrepubliek Duitsland) of West- Duitsland genoemd. In Berlijn waren al snel problemen tussen Oost-Berlijn en West-Berlijn. Veel mensen uit Oost-Berlijn vluchtten naar West-Berlijn en het Russische gedeelte liep langzaam leeg. De Russen moesten hier iets tegen doen. Eerst probeerden de Russen ook West-Berlijn in te pikken. In 1948 maakten de Russen een blokkade. Ze zorgden ervoor dat er geen goederen uit West-Europa en Amerika in West-Berlijn aan kwamen. (Berlijn lag namelijk helemaal in Oost-Duitsland) Deze blokkade duurde bijna een jaar, maar Amerika gaf zich niet gewonnen ( zij gingen gewoon door met goederen vervoeren over de lucht). Steeds meer Oostduitsers vluchtten uit Oost-Duitsland. Er waren er nu al bijna 2 miljoen gevlucht. De leider van de Sovjet-Unie, Nikita Chroetsjov, gaf in 1961 toestemming om dwars door de stad Berlijn een muur te bouwen. Deze muur moest ervoor zorgen, dat er geen inwoner kon vluchten uit Oost-Berlijn. Op 13 augustus 1961 werd begonnen met de bouw van de muur. Er werden 7 doorgangsposten in de muur gemaakt. De muur was 45 km en werd door de Oost-Duitse grenspolitie zwaar bewaakt. Er was prikkeldraad gebruikt en je kon als je in het oosten woonde, niet makkelijk bij de muur komen door mijnen. Toch probeerde een aantal mensen te ontsnappen. Men denkt dat er ongeveer 76 mensen werden doodgeschoten. Door de jaren heen werd de muur het symbool van de Koude Oorlog De muur was niet zo hoog, ongeveer 3 meter. Omdat de muur plotseling gebouwd werd, was iedereen geschokt. Hoe kon een land zoiets doen? Families konden elkaar niet meer zien. Men wist in 1961 niet dat de muur pas in 1989 zou worden afgebroken. In de jaren 70 namen de spanningen tussen de Sovjet-Unie en Amerika langzaam af. 2.3 Hoe Rusland aan zijn macht kwam Toen de 2e wereld oorlog aan de gang was en Duitsland door Rusland zo zich zo ver terug had moeten trekken. Was er een groot gebied ontstaan dat de Russen niet terug wilden geven aan de oorspronkelijke landen. Rusland besloot dit te houden en zo ontstonden de Oostbloklanden. Deze werden zo genoemd omdat die landen allemaal in het oosten liggen en een communistisch blok tegen het kapitalistische West- Europa vormden. De landen die nu bij de Sovjetunie hoorden waren: Oost-Duitsland, Polen, Tsjecho- Slowakije, Joegoslavië, Hongarije, Roemenië en Bulgarije. De Sovjetunie had ook 3 landen ingepikt, dat waren Estland, Letland en Litouwen 2.4 De koude oorlog op zijn heetst Toen de Berlijnse muur gebouwd werd, was de Koude Oorlog op z'n heetst. Er dreigde bijna weer een wereldoorlog, maar nu tussen de 2 grootste landen ter wereld. Maar niet alleen in Berlijn was de oorlog aan de gang. Ook in Korea was er al van alles aan de hand geweest. Korea was na de Tweede Wereldoorlog verdeeld in 2 gebieden. Noord-Korea was communistisch en Zuid-Korea kapitalistisch. In 1950 viel Noord-Korea het zuiden aan. De Amerikanen steunden natuurlijk Zuid-Korea, omdat Amerika niet wilde dat het communisme zich nog verder uitbreidde. Noord-Korea werd gesteund door 2 andere communistische landen (China en de Sovjet-Unie) Na 3 jaar oorlog eindigde de strijd onbeslist. Het land bleef verdeeld en de oorlog hadontzettend veel slachtoffers gekost. De Korea-oorlog was nu niet meer een koude oorlog maar een echte oorlog tussen communisten en kapitalisten. De Koude oorlog werd niet alleen "uitgevochten" met woorden, een muur en dreigementen. Er was ook een soort race gaande welk land de beste technologie en de beste wapens had. De Amerikanen hadden eerst een voorsprong met de Pagina 5 van 10

6 atoombom, maar al snel hadden de Russen dit wapen ook. De Russen hadden als eerste satellieten. In september 1957 ging de eerste Russische spionage satelliet de spoetnik de ruimte in. De Russen konden vanuit de ruimte goed zien waar de Amerikanen wapens hadden en waar ze mee bezig waren. Na 1957 was er een soort wedstrijd wie als eerste land een mens de ruimte in kon sturen. Het was de Russen als eerst gelukt, in 1961 ging de Rus Joeri Gagarin als eerste mens in de ruimte. Joeri Gagarin was een Russisch militair vlieger. Op 12 april 1961 ging hij met een satelliet (de Wostok I) een heel rondje om de aarde. De gehele tocht duurde 1 uur en 48 minuten, waarvan 1 uur en 29 minuten voor het afleggen van de baan om de aarde. die als hoogste punt 327 km boven de aarde had. Hij overleed in 1968 bij een vliegtuigongeval. In 1962 lukte het de Amerikanen ook om een mens de ruimte in te sturen. John Glenn was de eerste Amerikaan die rond de aarde vloog in de ruimte. In 1967 probeerden de Russen en de Amerikanen het in het geheim weer, maar dit keer mislukte er van alles. Zo kwam een Russische astronaut om het leven toen zijn parachute niet open ging. Ook de Amerikaanse raket, de Apollo I, vloog in brand en 3 Amerikaanse astronauten kwamen om. In 1968 lukte het de Apollo 7 om 163 keer rond de aarde te vliegen. en de Apollo 8 vloog al rond de maan. Toen dit gelukt was, dachten de Amerikanen dat het nu wel zou lukken om een mens op de maan te krijgen. Dat werd geprobeerd op 16 juli Amerikaanse astronauten zaten in de Apollo 11. De poging was live te zien op de tv. Ruim 1 miljard mensen keken er naar. Het was misschien wel het mooiste moment uit de vorige eeuw. Het was een tocht van meer dan km. De heen- en terugreis duurde 8 dagen en slaagde. Neil Armstrong was de eerste mens die in 1969 op de maan stond. Hij was samen met Aldrin en Collins. In 1962, dus 7 jaar eerder, was er bijna echt een Derde Wereldoorlog uitgebroken. 3 Jaar eerder was er in Cuba een nieuwe leider aan de macht gekomen. Die man heette Fidel Castro. Cuba werd nu communistisch en hadden goede contacten met de Sovjet-Unie. Cuba ligt vlakbij Amerika. Het communisme was nu ineens gevaarlijk dichtbij de Verenigde Staten gekomen. De Amerikaanse president Kennedy was er helemaal niet blij mee. Amerika probeerde in het geheim Castro af te zetten. Stiekem werden Cubaanse mensen getraind in Amerika als soldaat om Castro aan te vallen. Kennedy beloofde de Cubaanse veroveraars te zullen helpen als ze het alleen niet konden. Op 17 april werd een geheime aanval op Cuba uitgevoerd. De aanval werd "operatie Varkensbaai" genoemd. De door Amerika getrainde opstandelingen kwamen met 1700 man aan wal. Alleen waren de opstandelingen vooral doktoren, kunstenaars enz. en ze waren kansloos tegen het Cubaanse leger onder leiding van Castro. Toen de aanval mislukte, dachten de opstandelingen dat ze gesteund zouden worden door Amerika. Dat had president Kennedy toch beloofd. Alleen gebeurde er niets. President Kennedy was bang dat de wereld er achter zou komen dat de Amerikanen achter deze aanval zaten. Bovendien kon dit een oorlogsverklaring aan Rusland betekenen. Want Rusland steunde Castro. Na 3 dagen had het leger van Castro de opstandelingen verslagen. Vele opstandelingen werden gevangen genomen. Zij vertelden dat Amerika hen had opgeleid tot soldaat. Toen dit uit kwam, wist de hele wereld dat Amerika probeerde Castro af te zetten. Castro werd nog populairder dan hij al was. Hierdoor bereikte Kennedy juist het tegengestelde van wat hij wilde. De Sovjet-Unie beloofde Cuba te zullen helpen als Amerika nog eens zou aanvallen. Dat kon wel eens een wereldoorlog betekenen. In het geheim plaatsten de Russen op Cuba kernwapens. Deze kernwapens stonden dus maar een paar honderd KM van Amerika en waren gericht op Amerikaanse steden. Er hoefde maar iets te gebeuren en het ging misschien fout. In 1961 praatten de leiders van Amerika en de Sovjet-Unie met elkaar over deze en vele andere problemen in Amerika en in de Sovjetunie. Pagina 6 van 10

7 Alleen kwam er niks uit want beide partijen wilden niets toegeven. Een jaar later, in oktober 1962, ontdekte Amerika uit geheime satellietfoto's dat er in Cuba kernraketten stonden gericht op Amerika. Toen ze de foto's goed bekeken, zagen ze dat het aanvalsraketten waren. Was Cuba misschien van plan om samen met Rusland Amerika aan te vallen? Of was Castro bang dat Amerika hem nog een keer zou proberen af te zetten? Al snel bleken de raketten van de Russen te zijn. Kennedy ontdekte ook dat de raketten gebracht werden met Russische schepen. Nu had hij (samen met zijn adviseurs) een beter idee. Hij legde zijn Amerikaanse schepen voor de kust van Cuba, zodat er geen enkel Russisch schip met wapens meer door kon. Zo konden de schepen allemaal gecontroleerd worden door de Amerikanen. De scheepsblokkade van de Amerikanen was een flinke gok. Als de Russen zouden schieten zou dat het begin van een 3e wereldoorlog kunnen zijn. Pas op het laatste nippertje, 9 dagen later, draaiden de Russische schepen weer om. Kennedy had het spelletje gewonnen. Hij eiste nu dat alle raketten op Cuba binnen een paar dagen weg moesten zijn. En op de dertiende dag in de "Cuba - Crisis" maakten Amerika en Rusland een afspraak met elkaar: Alle raketten op Cuba gingen weg, als Amerika beloofde om Cuba niet binnen te vallen. Hoofdstuk 3 Het einde van de koude oorlog 3.1 de Vietnam oorlog Vietnam was voor de Tweede Wereldoorlog een kolonie van Frankrijk. Na de oorlog werd Vietnam verdeeld in 2 landen. Noord-Vietnam was communistisch en Zuid-Vietnam was niet communistisch. Noord-Vietnam werd gesteund door de Sovjet-Unie en China. In 1959 begon er een oorlog tussen Noord-Vietnam en Zuid- Vietnam. De Amerikanen hielpen de mensen in Zuid-Vietnam. President Kennedy stuurde soldaten er naar toe. Ook zette hij chemische wapens in (zoals gasbommen) Toen de oorlog erg lang duurde, gooide Amerika in 1 jaar meer bommen op Noord-Vietnam dan in de hele Tweede Wereldoorlog! Op de Amerikaanse televisie werd verteld dat de Amerikanen veel sterker waren en de oorlog bijna voorbij was. Maar de Amerikanen vergisten zich behoorlijk. De Noord-Vietnamezen waren sterker dan gedacht. Ze verscholen zich vaak in dichtbegroeide bossen, zodat er man-tegen-man-gevechten (guerrilla- oorlogen) moesten komen. De Amerikanen waren hierop niet goed voorbereid. Ook zaten er communisten in Zuid- Vietnam. In het geheim heette die groep de "Vietcong". Het was dus erg moeilijk voor de Amerikanen. Je kon aan iemands gezicht niet zien of iemand nou voor of tegen de Amerikanen was. Iedere dag werden er 200 Amerikanen gedood. Veel Amerikanen hadden helemaal geen zin in om te vechten in zo'n ver land. Studenten en getrouwde mannen hoefden niet in het Amerikaanse leger. Zij protesteerden tegen deze "zinloze" oorlog aan de andere kant van de wereld. De ontevredenheid in Amerika was ook te danken aan de tv. De Vietnamoorlog was soms "live" te zien op de Amerikaanse tv. Alle mensen konden zien welke verschrikkelijke dingen er gebeurden. In 1968 werd Zuid-Vietnam plotseling opnieuw aangevallen. Dat gebeurde op een feestdag, het Chinese nieuwjaar (Tet). We noemen die aanval daarom het "Tet-offensief" Het zuiden werd nu aangevallen, terwijl de Amerikanen juist vertelden dat de oorlog bijna gewonnen was. In het begin stonden veel Amerikanen achter de oorlog, maar nu veranderden de mensen hun gedachten. 10 Miljoen Amerikanen zagen op de tv het Tet -offensief Vietcongsoldaten vielen die nacht 36 steden, 44 kleine steden en 64 dorpen aan. Het hoofddoel van de aanval was de Zuidvietnamese hoofdstad, Saigon. Pagina 7 van 10

8 President Lyndon Johnson, die president geworden was nadat Kennedy vermoord was, was geschokt. Zijn eigen volk steunde hem niet meer in zijn oorlog tegen de communisten. Daarom stelde de president zich niet meer herkiesbaar en ging hij praten over vrede met de Noordvietnamezen. Nixon werd nu president van Amerika. In 1973 haalde deze president alle Amerikaanse soldaten terug naar huis. In 1975 gaf Zuid- Vietnam zich over en een jaar later werd Vietnam weer 1 land. Bijna 3 miljoen mensen waren gestorven, waaronder Amerikanen. 3.2 Waarom kreeg Amerika meer macht en verloor Rusland zijn macht In 1984 kwam in Rusland Gorbatsjov aan de macht. Hij was hoofd geweest van de KGB (Russische geheime dienst). Hierdoor wist hij eigenlijk hoe de situatie in Rusland er echt voor stond, dus dat het economisch slecht ging en dat het communisme eigenlijk was mislukt. Ze vertelden dat alles goed ging met Rusland terwijl dat helemaal niet zo was. Gorbatsjov was communist maar hij wilde dit wel veranderen met een nieuwe politiek: 1) Glasnost dit betekent vrijheid, openheid, democratie, dus schrijven en zeggen wat je wild. 2) Perestrojka dit betekend verandering, het systeem moet veranderd worden. In de VS kwam Ronald Reagan aan de macht. Hij was 8 jaar president geweest. Hij wilde de koude oorlog op een andere manier voeren. Hij wilde Rusland economisch kapotmaken. Er kwam een wapenwedloop. Amerika maakte nieuwe wapens, Rusland moest dus ook nieuwe wapens maken, wat heel kostbaar is. Amerika ging nog meer en duurdere wapens maken, de Russen moesten ook weer mee, en zouden hier naar een tijdje kapot aan gaan. Een plan van Reagan was bijvoorbeeld: SDI (strategisch defensief initiatief). De bedoeling was om een verdedigend onzichtbaar net om Amerika te maken dat haar altijd zal beschermen tegen atoombommen. Dit doen ze met ruimtevaart schepen, laserkanonnen en computers. Het was meer een science fiction idee. Iedereen wist dat dit niet kon. Ook Reagan wist dit. De Amerikanen pompen er miljarden dollars in. Als je ergens ontzettend veel geld in pompt en heel lang mee bezig bent, dan rolt er altijd iets bruikbaars uit. De Russen waren hier bang voor. De Russen dachten bijvoorbeeld dat er een nieuw wapen uit zou komen. In 1985 kwamen Gorbatsjov en Reagan bij elkaar in Geneve om te onderhandelen over wapens. Later, in 1986 ontmoeten ze elkaar weer in Reykjavik, daar gebeurde iets vreemds. Gorbatsjov kwam met een voorstel om de bewapening van de VS en de Sovjet Unie te verminderen. Reagan en Gorbatsjov kregen ruzie over de SDI zodat uiteindelijk er niets werd afgesproken. Toch was het ontzettend succesvol want voor het eerst in de geschiedenis praatten de VS en de Sovjet Unie met elkaar over ontwapening. In 1987 kwam er na onderhandelen het INF akkoord, dit is een ontwapeningsakkoord. Voor het eerst werden er bommen met atoomkoppen vernietigd en de landen mochten elkaar hierop controleren op. Eind jaren 80 stelde Gorbatsjov voor om het leger uit Europa weg te halen. Ook zei Gorbatsjov dat hij af wil van het Brezjnevdoctrine. Het Brezjnevdoctrine was in 1968 na de Russische inval in Tsjecho-Slowakije ingevoerd. Het houdt in dat een communistisch land volgens de wet mag ingrijpen als de regering van een ander communistisch land dreigt te verzwakken. Door de afschaffing hiervan kregen de Oostbloklanden meer vrijheid. Een jaar later waren bijna alle landen democratisch geworden. Na een paar maanden kwamen er in Hongarije echte verkiezingen en de democraten wonnen. Hongarije was het eerste land dat democratisch werd. In de DDR, zagen mensen op Pagina 8 van 10

9 de West- Duitse televisie dat Hongarije vrij werd en de mensen wilden dit ook. Ze hadden alleen een probleem, aan de macht was daar een dictator, Honnecker. Hij wilde zijn macht niet kwijt en daarom verbood hij alles wat Russisch is. Veel Oost Duitsers gingen via Hongarije naar Oostenrijk naar West Duitsland. Deze vluchtelingenstroom kon je op TV zien zodat uiteindelijk veel mensen ook naar West Duitsland wilden. De regering verbood dit maar kon er weinig tegen doen. Ze gingen met duizenden mensen naar ambassades van West Duitsland. West Duitsland kon die mensen niet laten zitten en had in het geheim onderhandeld met de DDR en had de mensen letterlijk vrij gekocht. De mensen vertrokken met een geblindeerde trein door de DDR naar West Duitsland. Andere Oost Duitsers zagen dit ook. Ze vluchten naar stations en sprongen letterlijk op de trein. De ambassades zaten na een paar dagen weer propvol met andere vluchtelingen. de mensen kwamen vooral in Leipzig in opstand. Later gingen ze ook demonstreren. Maandag was demonstratiedag. De geheime dienst van de DDR, de Stasie, was heel berucht, maar werd tijdens de demonstratie gewoon in elkaar geslagen. De demonstraties werden steeds groter en Honnecker werd bang. In 1989 wilden ze feest houden ter ere van het 40 jarig bestaan van de DDR. Voor het feest moesten kinderen marcheren voor Honnecker. Opeens begonnen ze te schreeuwen: gorbi, gorbi, gorbi enz waarmee ze bedoelden Gorbatsjov, Gorbatsjov, Gorbatsjov en dat Honnecker moest oprotten. Op 9 november 1989 valt de muur, mede door toeval. Redenen voor de val van de muur: - Gorbatsjov trekt Brezjnevdoctrine in - Vluchtelingenstroom Ook toeval speelt een belangrijke rol. De top van de partij van Honnecker was het Politbureau. Politbureau is een afkorting van politiek bureau dit was het leidinggevend bestuur van de Sovjetunie. Honnecker was de baas van het Politbureau. De positie van Honnecker werd verzwakt door het optreden van de kinderen bij het 40 jarig bestaan van de DDR. Na het feest kwam het politbureau bij elkaar en ook Gorbatsjov was uitgenodigd. Hij liet heel duidelijk merken dat hij de ideeën van Honnecker eigenlijk niets vond. Toen Gorbatsjov weg was, kwam het politbureau weer bij elkaar. Een paar leden hadden afgesproken dat ze Honnecker wilden afzetten en dit gebeurde dan ook. De bevolking wilde net als Tsjecho- Slowakije een democratie. Het politbureau was communistisch en wilde dit tegengaan. Het ergste vonden de mensen dat je niet kon reizen want de Berlijnse muur stond er nog steeds. Vlak daarna kwam er een persconferentie over de besluiten van de regering. Schabowsky, de woordvoerder van de regering legde deze veranderingen uit. Het was live op de TV, ook in de DDR. Er was een vraag van de VS, Wanneer gaat het vrij reizen in? Dit wist Schabowsky niet maar toch zei hij: Nu. Hij mocht dit eigenlijk niet zeggen. Veel Oost- Duitsers gingen met duizenden naar de muur en braken hem samen met de West Duitsers af. Dit was absoluut niet de bedoeling van de regering omdat de DDR nu viel. Helmut Kohl, minister president van West Duitsland, zag zijn kans om van Oost- en West Duitsland een land te maken. Ze vroegen aan Rusland of ze Oost Duitsland terug mochten. De Europeanen waren net als de Russen bang voor Duitsland. Ze wilden geen groot Duitsland. Als oplossing probeerde kohl Oost- Duitsland over te kopen. Nu wilden de Russen wel omdat het zo slecht ging met de economie. Na Tsjecho- Slowakije en Duitsland wilden de andere landen ook zelfstandig zijn en hielden demonstraties en haalde standbeelden van Lenin en andere Sovjet leiders omver. Hierdoor viel de Sovjet-Unie uit elkaar. Gorbatsjov trad af en Jeltsin volgde hem op. Eigenlijk zorgde Amerika niet voor Pagina 9 van 10

10 meer macht maar verloor Rusland stukje bij beetje zijn land en macht. Conclusie Mijn hoofdvraag was: hoe kon Rusland in het begin van de koude oorlog zo sterk en machtig worden maar aan het einde van de oorlog veel minder sterk en hoe kon het dat de Sovjetunie uit elkaar viel? Als antwoord heb ik: in het begin had Rusland een soort voordeel van de verrassing omdat de kapitalistische landen niet verwacht hadden dat Rusland de heroverde landen niet terug zou geven. Ook waren hun legers vrij sterk en ze hadden al aardig wat macht door het aantal communistische bondgenoten dat ze hadden. Ze verloren eigenlijk door de nieuwe politiek van Gorbatsjov die ook de veroverde landen meer vrijheid gaf zodat de landen vanzelf steeds meer gingen eisen. Ook verloren ze steeds meer aanhang omdat alle communistische landen democratisch werden Bronvermelding Titel schrijver(s) uitgever Kleine winkler prins winkler prins redactie Elsevier De koude oorlog J.w. Mason babel boeken 70 jaar koude oorlog y. van der berghe acco de koudste jaren michael R. Beschloss het spectrum encyclopedie voor de jeugd Pagina 10 van 10