jaarverslag 2005 Hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard Maasboulevard GK Rotterdam Postbus AB Rotterdam

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "jaarverslag 2005 Hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard Maasboulevard 123 3063 GK Rotterdam Postbus 4059 3006 AB Rotterdam"

Transcriptie

1 Hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard Maasboulevard GK Rotterdam Postbus AB Rotterdam T F E. info@hhsk.nl W. schielandendekrimpenerwaard.nl jaarverslag 25

2 Inhoud Voorwoord 5 Bestuur en organisatie 6 Waterkwantiteit 8 Waterkwaliteit 12 Waterkeringen 18 Wegen 2 Ruimtelijke ordening 22 Samenwerking 26 Communicatie 3 Publieksmilieujaarverslag 32 Kerngetallen en cijfers 36 Organogram en samenstelling bestuur 5

3 5 Het hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard is, in het eerste jaar van zijn bestaan, voortvarend van start gegaan met een nieuw bestuur en een organisatie waarin personeel van drie verschillende organisaties z n plek moest gaan vinden. Terugkijkend kan worden geconstateerd dat dit goed is gelukt. Voorwoord De missie van het waterschap, droge voeten en schoon water, heeft als uitgangspunt gediend voor de strategische visie met daarin de belangrijkste aandachtspunten voor de komende vier jaar. Het waterschap neemt zijn maatschappelijke verantwoordelijkheid en dit wordt in het beheersgebied onder meer zichtbaar door verbetering van watersystemen, onderhoud, inspectie en handhaving. Samenwerking is een belangrijke succesfactor en daar wordt dan ook, zowel bestuurlijk als ambtelijk, hoog op ingezet. Schieland en de Krimpenerwaard werkt nauw samen met gemeenten, provincie, rijk en bedrijven. Beleid maak je immers niet alleen. Het streven is zo vroeg mogelijk met elkaar aan tafel te gaan om zo effectief en efficiënt mogelijk te werken. Ook burgers dragen bij aan beleidsvorming door tijdens inspraakavonden hun stem te laten horen. Natuurlijk is ook veel uitvoerend werk verzet. Om wateroverlast voor te blijven, zijn in het beheersgebied vaarwegen verbreed, gemalen gebouwd en in Rotterdam wordt zelfs een waterberging onder een parkeergarage gerealiseerd. Om de veiligheid van de ingezetenen te garanderen, worden dijkversterkingen uitgevoerd en is het onderhoud aan wegen stevig aangepakt. Ook de waterkwaliteit krijgt de aandacht die het verdient en dit uit zich in de aanleg van natuurvriendelijke oevers en door visstandbeheer. Genoeg om tevreden terug te kijken op het eerste jaar van het hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard. Hans Oosters

4 Eerste bestuur Op 3 januari vergaderde het eerste algemeen bestuur van HHSK voor de eerste keer. Tijdens deze verenigde vergadering zijn de bij de bestuursverkiezing gekozen kandidaten (oktober 24) geïnstalleerd als algemeen bestuurslid. Vanuit het algemeen bestuur zijn vijf hoogheemraden aangewezen. Zij vormen samen met de dijkgraaf het college, en daarmee het dagelijks bestuur van het hoogheemraadschap. Installatie dijkgraaf Op 1 september is de heer mr. J.H. (Hans) Oosters geïnstalleerd als dijkgraaf. De kennismaking van Hans Oosters met het waterbeheer vond jaren daarvoor al plaats, onder meer in zijn functie als voorzitter van de Landinrichtingscommissie Krimpenerwaard. Hans Oosters volgde drs. J.H.M. (Jan) Kienhuis op. Jan Kienhuis was voorzitter van de commissie die de fusie voorbereidde en vanaf 1 januari waarnemend dijkgraaf. Drie keer naar stembus Na de bestuursverkiezing in 24 volgden in 25 een herverkiezing en -stemming voor de categorie Gebouwd in het kiesdistrict Schieland. De herverkiezing in april werd gehouden, omdat een in 24 gekozen kandidaat niet werd toegelaten tot het bestuur vanwege het vervalsen van handtekeningen. In juni besloot de Raad van State, na een ingesteld beroep, dat er opnieuw gestemd moest worden, omdat enkele kandidaten van de herverkiezing een stemadvies hadden gegeven. De bij de herstemming gekozen kandidaten zijn in november geïnstalleerd. 7 Het hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard beschouwt zichzelf als een klantgerichte, prominent aanwezige en eigentijdse waterbeheerder. Een waterbeheerder met een brede kijk op waterbeheer en een eigen verantwoordelijkheid. Met als basis de missie Droge voeten en schoon water ontwikkelde het hoogheemraadschap in 25 een visie op het waterbeheer in het beheersgebied voor de komende vier jaar. Voor het beleid van het hoogheemraadschap zijn de beleidskaders van Europa, het Rijk en de provincie van grote invloed. Dit neemt niet weg dat Schieland en de Krimpenerwaard voldoende speelruimte heeft om, met behoud van eigen identiteit, zijn watertaak goed uit te voeren. Daartoe is de strategische visie opgesteld. De visie biedt inzicht in de ontwikkelingen binnen het beheersgebied en geeft tevens de richting aan voor het uitoefenen van de watertaken. Doelmatig werken en kwaliteitszorg staan hierbij centraal en moeten haalbaar en betaalbaar zijn. Het hoogheemraadschap int om die reden belastinggeld en gaat met dit geld zorgvuldig om. Het beleid is er tevens op gericht om, indien nodig, waterschapstaken uit te besteden. Strategische visie als fundament voor beleid Bovendien wil het hoogheemraadschap met krachtige, heldere en regelmatige communicatie aan de belanghebbenden laten zien hoe het werkt aan het realiseren van droge voeten en schoon water. Door voorlichting, transparantie en een open planproces streeft Schieland en de Krimpenerwaard naar een breed maatschappelijk draagvlak voor het werk dat wordt uitgevoerd en naar een positie dichtbij de inwoners en de bedrijven in het beheersgebied.

5 9 Waterakkoord Hollandsche IJssel en Lek vernieuwd Op 9 december is het vernieuwde waterakkoord voor de Hollandsche IJssel en de Lek ondertekend. Aanleiding om het waterakkoord aan te passen, is een nieuw gemaal bij de Waaiersluis in Gouda. In de gebruikelijke situatie maakt het niet uit hoeveel water dit gemaal afvoert, maar als de stormvloedkering in Krimpen aan den IJssel is gesloten, heeft dit wel consequenties. Om onveilige situaties te voorkomen, is het sluitingsregime aangepast. Dit is nu beter afgestemd op de verwachte zeestand en neerslag. Hevige neerslag in november Het regent steeds vaker en harder was in november zeer van toepassing. Binnen vier etmalen viel er tussen de 6 en 92 mm neerslag in het beheersgebied van HHSK. Omdat er neerslag was voorspeld, was het waterpeil op voorhand omlaag gebracht. Desondanks moest de volledige capaciteit van de bemalingssystemen in bedrijf worden gesteld en steeg het waterpeil plaatselijk met 5 cm. Opheffing Baggerdepot Zuid-Holland BV Het Baggerdepot Zuid-Holland BV (BZH) is in 1994 opgericht door de hoogheemraadschappen van Delfland, Rijnland en (destijds) Schieland en de organisatie Proav/Opgecomen Landen. In de jaren daarna heeft BZH met succes in de Braassemermeer een baggerstort ingericht. In 1997 kreeg het samenwerkingsverband de opdracht een baggerdepot te ontwikkelen in de Oostvlietpolder. Na voorbereidende activiteiten is door gewijzigde politieke inzichten en beleid afgezien van verdere realisatie. De noodzaak van het voortbestaan van de BV verviel hiermee en daarom is BZH eind 25 opgeheven. Het beheersgebied van Schieland en de Krimpenerwaard is het laagst gelegen gebied van Nederland. Een gebied van waaruit, via een stelsel van watergangen, vrijwel dagelijks overtollig water moet worden weggemalen. Voor een goede doorstroming van de watergangen en voor berging van het water is goed onderhoud cruciaal. Of het onderhoud goed gebeurt, controleert het hoogheemraadschap met het zogenoemde schouwen, een taak die van oudsher aan bestuurders was voorbehouden. Inspectie dagelijks onderhoud watergangen aangepast Het onderhoud van watergangen is onder te verdelen in dagelijks onderhoud en buitengewoon onderhoud. Het dagelijks onderhoud aan de watergangen bestaat uit het weghalen van overvloedig aanwezige waterplanten en het onderhouden van de taluds. Bij buitengewoon onderhoud wordt de watergang op de vastgestelde breedte en diepte gebracht. Het hoogheemraadschap voert het onderhoud aan hoofdwatergangen uit. Voor het onderhoud aan de overige watergangen zijn de eigenaren van de aangrenzende percelen verantwoordelijk. In 25 werd de inspectie voor het dagelijks onderhoud voor het eerst in de Krimpenerwaard ambtelijk uitgevoerd. Dit wil zeggen dat alleen medewerkers van het hoogheemraadschap het gebied inspecteerden en dat het schouwwerk dus niet langer een taak is van de schouwheren : bestuurders en oudbestuurders. De medewerkers bezochten de meeste locaties per auto. Voor moeilijk bereikbare gebieden werd echter ook een helikopter ingezet. Dit werkte zeer efficiënt: wat per helikopter in één dag geschouwd wordt, neemt vanaf de grond meer dan een week in beslag.

6 11 Watersysteem Krimpen functioneert weer optimaal Het watersysteem van Krimpen is de afgelopen jaren aanzienlijk veranderd. Nog recentelijk stroomde een deel van het overtollige water naar een gemaal in het westen van de gemeente Krimpen aan den IJssel en het andere deel naar een gemaal in het oosten. Deze tweedeling in waterafvoer was nodig om de door verstedelijking toegenomen waterhoeveelheid te kunnen afvoeren. Sinds de bouw van het nieuwe gemaal Johan Veurink (23) wordt al het overtollige water in één richting afgevoerd. Waterberging in Eendragtspolder De Eendragtspolder wordt binnenkort ingericht als recreatiegebied waar tevens vier miljoen m 3 water kan worden opgevangen. Dit is een belangrijke oplossing voor wateroverlast bij extreme weersomstandigheden. Om de waterberging- en recreatiefunctie in één gebied te kunnen realiseren, werkt HHSK samen met de provincie, de gemeente en het recreatieschap. In de zomer van 25 hebben de betrokken partijen de samenwerkingsovereenkomst Eendragtspolder getekend. Waterakkoord KWA gesloten Om water aan te voeren, gebruikt HHSK water uit de Hollandsche IJssel. In perioden van droogte en lage waterafvoeren van de grote rivieren kan dit niet altijd, omdat het zoutgehalte van het water dan oploopt onder invloed van de Noordzee. Als deze situatie zich voordoet, kan HHSK gebruik maken van zoet water uit de Lek en het Amsterdam-Rijnkanaal: de zogenoemde Kleinschalige Wateraanvoervoorzieningen (KWA). Met de betrokken waterschappen en Rijkswaterstaat is hierover een waterakkoord gesloten dat op 4 juli in werking is getreden. Verbeteren watersysteem Ommoord HHSK is bezig het watersysteem in de deelgemeente Prins-Alexander (Rotterdam) te verbeteren. Het systeem wordt daarvoor in tweeën gedeeld. De wijk Ommoord krijgt een eigen watersysteem. Om dit te realiseren, worden twee hoofdwatergangen flink verbreed en diverse duikers vergroot of verbeterd. Ook wordt een nieuw gemaal gebouwd. Hiervan is de eerste paal in april geslagen. In 26 wordt het project afgerond. Voor een goed functionerend watersysteem was een nieuw groot gemaal alleen niet voldoende. Het systeem van sloten en tochten vereiste ook een aantal verbeteringen. Zo legde het waterschap in 25 bruggen aan op plaatsen waar voorheen dammen en te krappe duikers lagen. Voor de duikers gold dat ze een goede doorstroming van het water verhinderden, waardoor er bij veel neerslag alsnog een te hoog waterpeil ontstond. Verder werden er automatische stuwen en een nieuw inlaatgemaal gebouwd. Het gemaal laat in droge tijden water in, zodat er altijd voldoende water in de gemeente aanwezig is. De aanvullende verbeteringen aan het watersysteem zijn onderdeel van het stedelijk waterplan Krimpen aan den IJssel. Dit is een samenwerkingsproject van de gemeente en het hoogheemraadschap. In september 25 zijn de werkzaamheden afgerond en sindsdien heeft Krimpen een watersysteem dat gereed is voor de toekomst.

7 De Europese Kaderrichtlijn Water (KRW) heeft tot doel de waterkwaliteit te beschermen en waar mogelijk te verbeteren. De wet vereist dat uiterlijk eind 29 elk stroomgebied in Nederland zijn eigen beheersplan heeft met daarin waterkwaliteitsdoelen en -maatregelen. Het taakgebied van Schieland en de Krimpenerwaard ligt in het deelstroomgebied Rijn West. In dit stroomgebied werkt het hoogheemraadschap via landelijk vastgestelde processtappen samen met het Rijk, de provincie, gemeenten en andere waterschappen aan de invoering van de KRW. Schoon water kent geen Europese grenzen 13 Met het in beeld brengen van de effecten van het huidige maatregelenbeleid in deelstroomgebied Rijn West werd medio 25 de eerste stap afgerond. De gezamenlijke waterbeheerders in Rijn West concludeerden dat er in de periode voor circa 1,3 miljard euro geïnvesteerd zou moeten worden in waterkwaliteitsmaatregelen. Veruit het grootste deel van dit bedrag is nodig om de huidige waterkwaliteit te kunnen waarborgen en om de toenemende belasting van het oppervlaktewater, door bevolkingsgroei en economische activiteiten, op te vangen. De investering zal dus slechts een minimale verbetering van de waterkwaliteit opleveren. Hoe groot de kloof is tussen de huidige beleidsvoornemens en de vast te stellen KRW-doelen is nog onduidelijk, omdat de KRW-doelen nog niet bekend zijn. Halverwege 25 is ook gestart met de tweede stap: de globale verkenning van doelen, maatregelen en kosten van de KRW. Hierbij zijn voorlopige werkdoelen het uitgangspunt, omdat de uiteindelijke doelen bij de derde stap worden vastgesteld. Het initiatief voor de tweede stap ligt bij de waterschappen en Rijkswaterstaat. Zij moeten, samen met de andere overheden binnen het gebied, de verkenning uitvoeren. Naast de overheden is een groot aantal belangenbehartigers (milieu, landbouw, visserij, terreinbeheerders) uitgenodigd om deel te nemen aan de verkenning die in 26 wordt afgerond.

8 15 In 25 werd de eerste paal geslagen voor de parkeergarage onder het Museumpark in Rotterdam. Onder de inrit van deze parkeergarage bouwt Schieland en de Krimpenerwaard mee aan een ondergrondse waterberging; een waterbassin dat bij hevige regenval een bergend vermogen heeft van maar liefst tien miljoen liter water. Ondergrondse waterberging in hartje Rotterdam Olieverontreiniging op de Rotte Medio november werd een olievlek op de Rotte ontdekt. De olievlek strekte zich uit over ongeveer 8 meter vanaf de Irenebrug tot aan het Boterdorps Verlaat. Door stroming en wind was er risico op verplaatsing en verspreiding van de olievlek, maar dit is grotendeels voorkomen door het aanleggen van olieschermen. Vier dagen na het ontstaan van de olievlek was de olie verwijderd. Na onderzoek bleek de oorzaak van de olieverontreiniging een gezonken sloep die olie lekte. Realiseren afvalwatertransportsysteem Op de bedrijventerreinen Distripark in Waddinxveen en Gouwepark in Moordrecht worden twee nieuwe rioolgemalen gebouwd. Ook wordt een nieuw afvalwatertransportsysteem gerealiseerd. De rioolgemalen en het afvalwatertransportsysteem zijn nodig voor de in ontwikkeling zijnde bedrijventerreinen en de toekomstige woonwijken Westergouwe (Gouda) en Triangel (Waddinxveen). Het afvalwater van deze locaties zal naar afvalwaterzuiveringsinstallatie Kortenoord worden getransporteerd. De ondergrondse waterberging is één van de alternatieve maatregelen die de gemeente Rotterdam en het hoogheemraadschap treffen om wateroverlast in Rotterdam te beperken. Als het nu hard en langdurig regent, loopt het rioolstelsel van Rotterdam vol en kan het water niet meer naar de zuiveringsinstallaties. Als noodoplossing wordt het overtollige water naar omliggende singels en sloten afgevoerd. Dit heeft een negatief effect op de waterkwaliteit en veroorzaakt overlast voor de bewoners. Met het waterbassin onder het Museumpark verandert deze situatie. Als straks het rioolstelsel dreigt over te lopen, zet de ondergrondse waterberging zijn deuren open. Binnen een half uur loopt het bassin, dat een oppervlakte heeft van 6 bij 35 meter, vol met tien miljoen liter water. Het rioolstelsel wordt hiermee voor de helft ontlast. Als de regenbui voorbij is en het rioolstelsel weer ruimte heeft, wordt de berging via het riool leeggepompt. Dit gebeurt binnen tien uur. Het feit dat een dergelijk grote wateropvang midden in een volgebouwde omgeving gesitueerd wordt, maakt het project bijzonder. Nergens in Nederland is dit in deze omvang eerder gerealiseerd. De waterberging kan vanaf mei 27 worden gebruikt.

9 Nader Besluit Haringvliet In 2 is besloten de Haringvlietsluizen vanaf 28 op een kier te zetten (Kierbesluit) om de ecologie te verbeteren. Zo ontstaat een geleidelijke overgang van zoet naar zout water waardoor de visintrek stroomopwaarts wordt bevorderd. Het zoutgehalte van het in te laten water kan hierdoor oplopen tot boven de inlaatnorm van Schieland en de Krimpenerwaard (maximaal 2 mg chloride/l). In 25 zijn afspraken gemaakt over het behoud van de huidige functionaliteit van de innamepunten en de monitoring van chloridegehalten en waterstanden. Vernieuwde singels Noord Rotterdam HHSK is verantwoordelijk voor de waterkwantiteit én waterkwaliteit van de singels in het Noorden van Rotterdam. In 25 zijn alle opknapwerkzaamheden voor deze singels afgerond. Om de waterkwaliteit in de singels te verbeteren, zijn de singels gebaggerd en zijn natuurvriendelijke oevers en plasbermen aangelegd, een ideaal leefgebied voor een groot aantal plant- en diersoorten. Hiermee wordt de leefomgeving niet alleen van de dieren verbeterd, ook voor de mensen krijgen de singels meer kleur. 17 De waterkwaliteit wordt in belangrijke mate bepaald door de visstand. Een goede visstand heeft een positief effect op de waterkwaliteit en andersom. Schieland en de Krimpenerwaard houdt de hoeveelheid vis per hectare wateroppervlakte in de gaten en werkt ook aan de samenstelling van de visstand. Bij de samenstelling is een goede balans tussen roof- en prooivissen belangrijk. Een van de belangrijkste roofvissen is de snoek. De snoek plant zich bij voorkeur voort op stukken ondergelopen land dat vol staat met zachte grasachtige (water)planten. Dergelijke gebieden zijn in het beheersgebied niet of nauwelijks aanwezig. In 25 heeft het hoogheemraadschap daarom meegewerkt aan de aanleg van twee snoekpaaiplaatsen: in de Bergse Plassen in Rotterdam en bij de Noordoever van de Zevenhuizerplas in Zevenhuizen-Moerkapelle. Op beide locaties kan een deel van het land van maart tot juli onder water worden gezet. In het vroege voorjaar trekken de snoeken dan het paaigebied in om er eitjes af te zetten. De geboren snoekjes blijven de eerste tijd in het paaigebied. Als het water weer van het land wordt gelaten, zwemmen de kleine snoekjes de plas in. Snoek krijgt ruimte om te paren Bij de Bergse Plassen is de aanleg van de snoekpaaiplaats in november 25 gestart. In 26 zijn deze werkzaamheden klaar. De snoekpaaiplaats bij de Noordoever van de Zevenhuizerplas is medio 25 al ingericht. Deze paaiplaats is onderdeel van een recreatiegebied van het recreatieschap Rottemeren. Beide paaiplaatsen geven een extra dimensie aan de natuurbeleving, omdat de natte gebieden betreedbaar zijn en kansen bieden voor bijzondere flora en fauna.

10 19 Als beheerder van waterkeringen rapporteert het hoogheemraadschap elke vijf jaar over de conditie van de primaire waterkeringen in het beheersgebied. De rapportage vindt plaats in het kader van de Wet op de waterkering en geeft antwoord op de vraag of de primaire waterkeringen voldoen aan de gestelde veiligheidsnorm. De dijk tussen Bergambacht -Ammerstol-Schoonhoven voldoet niet aan deze norm. Daarom is in 25 gewerkt aan de versterking van deze dijk. De voorbereiding op het versterken van de dijk loopt al een aantal jaren. In 23 is er een startnotitie verschenen die in 25 is uitgewerkt in een Milieu Effect Rapportage (MER). Voor de MER ontwikkelde het hoogheemraadschap een aantal dijkversterkingsvarianten. Tijdens het ontwikkelen van de varianten bleek dat de dijk in de woonkern van Ammerstol een knelpunt vormt. Dijkversterking vergt goede voorbereiding Dijkversterkingen Nederlek en Noord en Molendijk In het beheersgebied van HHSK lopen nog twee dijkversterkingsprojecten. Tot eind 26 worden de Noord en de Molendijk tussen Krimpen aan de Lek en Krimpen aan den IJssel versterkt. In 25 is de Molendijk op deltahoogte gebracht. De weg op de dijk zal in 26 worden aangelegd. Op de Noord is begonnen met de laatste afwerkingen. De dijkversterking Nederlek zit in de voorbereidende fase. In 25 is het dijkversterkingsplan vastgesteld door het waterschapsbestuur en goedgekeurd door de Provincie Zuid-Holland. Aan het einde van het jaar zijn de voorbereidingen voor de grondverwerving en uitvoering gestart. Goede communicatie met de bewoners is hierbij van groot belang. Reconstructie IJsseldijk Noord In Ouderkerk aan den IJssel reconstrueert HHSK op drie locaties het buitentalud langs de IJsseldijk Noord. In 25 is gewerkt aan het herprofileren en opnieuw zetten van de basaltglooiing. Ook is gestart met de aanleg van een natuurvriendelijke oever. Deze is gesubsidieerd door het project Hollandsche IJssel en de Dienst Landelijk Gebied. In 26 zal het reconstructiewerk worden afgerond. Afronding kadeophoging Rotte In 25 zijn de Terbregse Rechter Rottekade en Bergse Linker Rottekade (Rotterdam) op keurhoogte gebracht. Dit waren de laatste twee kaden langs de Rotte die opgehoogd moesten worden. Met de periodieke kadeophoging is HHSK in 24 gestart in nauwe samenwerking met gemeenten en het recreatieschap Rottemeren. Aan weerszijde van de dijk in Ammerstol staan woningen. De funderingen van deze huizen, in de vorm van vleugelmuren, zorgen voor extra kosten en risico s indien de voorgestelde dijkversterkingsvarianten uitgevoerd zouden worden. Ook zou een aantal coupures moeten worden aangebracht en zou, door de beperkte ruimte tussen de huizen en de weg, mogelijk een aantal woningen moeten verdwijnen. Om dit te voorkomen, is vervolgens de mogelijkheid van het aanleggen van een verankerde damwand onderzocht. Dit bleek technisch moeilijk uitvoerbaar en zeer kostbaar wanneer later opnieuw dijkversterking moet plaatsvinden. Uiteindelijk is gekozen voor het aanbrengen van een diepwand die de genoemde beperkingen niet heeft. Bij een diepwandconstructie worden in een uitgegraven dijk twee wanden geplaatst waartussen beton wordt gestort. De verwachting is dat het plan in 26 zal worden goedgekeurd.

11 Verkeersverbetering West-Vlisterdijk De verkeerssituatie op de West-Vlisterdijk in Vlist vraagt om verbetering. In 25 is onderzocht welke maatregelen getroffen moeten worden. Eerst werd gedacht aan een doseerinstallatie, omdat de onveilige situatie zou worden veroorzaakt door sluipverkeer. Toen bleek dat het om een combinatie van factoren gaat, zoals de inrichting van de weg en de hoge snelheden van het verkeer, is een maatregelenpakket opgesteld dat in 26 uitgevoerd zal worden. Er zullen bijvoorbeeld flexibele verkeersdrempels en bochtschilden worden aangebracht. Bouw brug Zuidbroek Doordat de kern Bergambacht in 24 een eigen waterpeil heeft gekregen, is het watersysteem van de polder Bergambacht gedeeltelijk onderbroken. Om de doorstroming van het oosten naar het westen te verbeteren, is de hoofdwatergang gebaggerd. Ook is de verbinding tussen het noordelijk en het zuidelijk deel van de polder verbeterd door de bouw van een brug ter plaatse van Zuidbroek. De bouw van de brug was een onderdeel van de Landinrichting en is mede gefinancierd met een Europese subsidie. Nieuwe methode aanvullen bermen Het aanvullen van bermen vindt voortaan veel efficiënter plaats. Het materieel waarmee bermen worden aangevuld, is door medewerkers van het hoogheemraadschap aangepast. Door het aanbrengen van een hydraulische vijzel en een schuiver zijn niet langer vier medewerkers drie tot vier dagen per maand bezig met aanvullen, maar slechts twee medewerkers twee dagen per maand. De nieuwe werkmethode is opgemerkt; bij het hoogheemraadschap komen herhaaldelijk verzoeken van aannemers binnen om het materieel te huren. 21 In het wegenbeheer is het thema verkeersveiligheid van groot belang. Een van de methoden om de verkeersveiligheid te verbeteren en te waarborgen, is het inrichten van een duurzaam veilig wegverkeerssysteem. Met het plan Duurzaam Veilig is dit traject een aantal jaren geleden ingezet. Veilig op weg in de Krimpenerwaard Duurzaam Veilig heeft als doel een eenduidige inrichting van de wegen, zodat weggebruikers makkelijker kunnen beoordelen welk gedrag van hen verwacht wordt. In de eerste fase van Duurzaam Veilig benaderde het hoogheemraadschap de verkeersveiligheid en de inrichting van de wegen vooral vanuit de eigen taak. De verantwoordelijkheid voor de wegen in de Krimpenerwaard ligt echter bij verschillende wegbeheerders. Wat betekent dat afstemming, onderling overleg en dus een goede samenwerking essentieel is. In 25 hebben alle verantwoordelijke wegbeheerders besloten gezamenlijk te gaan werken aan duurzaam veilig wegbeheer in de Krimpenerwaard. Deze aanpak komt ten goede aan de verkeersveiligheid en aan efficiënt wegenbeheer. Een ander belangrijk aandachtspunt bij het wegenbeheer is de slappe ondergrond van de wegen in de Krimpenerwaard. Dit leidt ertoe dat, als gevolg van verzakkingen, het wegenonderhoud relatief veel kost. De komende jaren wordt daarom bekeken of de kosten kunnen worden verminderd door uitvoering van reconstructies.

12 23 Schieland en de Krimpenerwaard heeft de tweede Internationale Architectuur Biënnale in Rotterdam (juni 25) aangegrepen om samen met stedenbouwkundigen te laten zien hoe Rotterdam er in 235 waterstaatkundig uit zou kunnen zien. De toekomstideeën waren te zien in de maquette Rotterdam Waterstad 235; een innovatief stedenbouwkundig ontwerp met een opvallende visie op watermanagement. De stad, het water en de toekomst Door de klimaatverandering komt er in de toekomst meer water op Rotterdam af. Om van al dat water ook straks te kunnen profiteren, maakten stedenbouwkundigen en waterhuishoudkundigen een plan waarin water in de stad de ruimte krijgt. Waar in het verleden het water altijd buiten is gehouden, moet het nu en in de toekomst juist de ruimte krijgen. Kenmerkend voor de toekomstideeën is dat water in Rotterdam een tastbare functie krijgt in het dagelijkse leven. Zo toont de maquette woonschepen, steigerwoningen boven waterkeringen en een drijvende markt. En krijgt de stad in de maquette een openbaarvervoernetwerk waarin vervoer over land en water probleemloos op elkaar aansluiten. Verder krijgt water op straat een andere betekenis. Na een forse regenbui blijft in dit voorstel het water tijdelijk op hiervoor ingerichte pleinen liggen. Ook gebouwen leveren door een grootschalige toepassing van daktuinen een belangrijk aandeel in de waterberging. Ten slotte voorziet het plan in een aanzienlijke uitbreiding van de bestaande singels. Rotterdam Waterstad 235 is geen wild plan van waterschappers en stedenbouwkundigen. Het gaat om uitvoerbare ideeën, waarbij bewust rekening is gehouden met de te verwachte veranderingen van de hoeveelheid water, die in 235 in en rond de stad aanwezig zal zijn. Veel van de in de Biënnale tentoongestelde ideeën zullen dan ook terug te vinden zijn in het Waterplan Rotterdam

13 Waterkansenkaart Krimpenerwaard HHSK heeft in 25 besloten een waterkansenkaart op te stellen voor de Krimpenerwaard. Met de waterkansenkaart Krimpenerwaard wordt inzichtelijk gemaakt voor welke functies (natuur, recreatie, woningbouw) het gebied vanuit waterstaatkundig oogpunt geschikt en ongeschikt is. De waterkansenkaart zal als bouwsteen worden ingebracht voor het Veenweidepact en een eventuele herziening van het Raamplan herinrichting Krimpenerwaard. Ruimtelijk planproces Driehoek RZG- Zuidplas In 25 heeft het planproces voor de driehoek Rotterdam, Zoetermeer, Gouda-Zuidplas. zich toegespitst op de Zuidplaspolder. De Interregionale Structuurvisie is geconcretiseerd in het Intergemeentelijke Structuurplan Zuidplas. Parallel daaraan is de tweede gedeeltelijke herziening van het Streekplan Zuid-Holland Oost voor de Zuidplas tot stand gebracht. In beide plannen zijn de adviezen van HHSK uit de waterkansenkaart Zuidplaspolder meegenomen. Naar verwachting zullen de plannen in 26 worden vastgesteld. Waterparagraaf bestemmingsplan Westergouwe HHSK en de gemeente Gouda hebben in 25 gewerkt aan de waterparagraaf voor het globale bestemmingsplan Westergouwe. Ter voorbereiding zijn onderzoeken uitgevoerd en afwegingen gemaakt op het gebied van veiligheid en integraal waterbeheer. De waterparagraaf schetst een toekomstige waterhuishoudkundige situatie van de wijk die aan alle gestelde voorwaarden voldoet. Het standpunt van het hoogheemraadschap is dat daarmee de bouw van de wijk Westergouwe haalbaar en voldoende duurzaam is. 25 Op 22 december 25 ondertekenden een groot aantal partijen, waaronder overheden en landbouw- en natuurorganisaties, in de Krimpenerwaard het Veenweidepact Krimpenerwaard. De partijen slaan hiermee de handen ineen om de toekomst van het gebied veilig te stellen. De Krimpenerwaard heeft te maken met een voortdurende bodemdaling. Om het landelijk gebied toch geschikt te houden voor landbouw, wordt het waterpeil telkens met de zakkende bodem mee verlaagd. Helaas versterkt deze werkwijze de bodemdaling juist en werkt de methode ook een veelvoud van verschillende peilgebieden in de hand. Het gevolg is dat goed waterbeheer steeds complexer en duurder wordt. Onder invloed van het veranderende klimaat brengen rivieren en zwaardere regenbuien bovendien steeds meer water naar de Krimpenerwaard. De situatie, waarin een alsmaar groter wordende hoeveelheid water moet worden weggepompt tot op een voortdurend lager wordend niveau, is niet langer houdbaar. Toekomst Krimpenerwaard besloten in uitwerking Veenweidepact Om de toekomst van het gebied veilig te stellen, moet verdere bodemdaling zoveel mogelijk worden beperkt. Dat kan door het waterpeil op de juiste hoogte te houden. Dit heeft wel gevolgen voor het gebruik van het gebied. Bij een hoog waterpeil ontstaat immers drassig land waarop landbouw niet meer mogelijk is. Een herbegrenzing van functies in de Krimpenerwaard is dan ook noodzakelijk. Deze herbegrenzing moet de omstandigheden voor de agrariërs verbeteren, de recreatievoorzieningen verbeteren en de natuur robuuster maken. In de komende tijd bekijken de betrokken partijen welke kansen er zijn voor nieuwe vormen van ondernemerschap, die passen bij de kenmerken en de identiteit van de Krimpenerwaard en zijn bewoners.

14 Samenwerking leert en loont 27 Water vraagt steeds meer aandacht en is niet langer alleen een zaak voor de waterbeheerders. Ook bij andere belanghebbenden als gemeenten en projectontwikkelaars staat water inmiddels hoog op de agenda. Het hoogheemraadschap is blij met deze ontwikkeling en werkt graag met deze partijen samen, omdat gedeelde kennis de beste resultaten oplevert. Een van de samenwerkingsverbanden die onder invloed van het gezamenlijk werken aan water is ontstaan, is het internationale samenwerkingsproject TRUST (Transformation of Rural and Urban Spatial structure). Onder leiding van het hoogheemraadschap werken vijf partners aan vijf innovatieve waterprojecten in verschillende landen. Doel van het TRUST-programma is het stimuleren van transnationale samenwerking, waarbij het delen van kennis voorop staat. De partners adviseren elkaar over integraal watermanagement, multifunctioneel watergebruik en de omgang met stakeholders en publieke participatie. Het TRUST-Project ontvangt een subsidie van het EU-programma van Noordwest-Europa (INTERREG IIIB). Schieland en Krimpenerwaard heeft de polder Bleiswijk als project in het TRUST- programma ingebracht. In 21 en 22 had deze polder door zware regenval met flinke wateroverlast te kampen. Om dit in de toekomst te voorkomen, is een aantal maatregelen vastgesteld. Eén van die maatregelen is het verbreden van een bestaande hoofdwatergang, zodat deze als waterberging kan dienen. De oever van de watergang wordt bovendien ecologisch verantwoord ingericht en in de directe omgeving van de watergang komen recreatieve voorzieningen zoals vis- en kanosteigers en picknickplaatsen. De nieuwe watergang heeft een lengte van ruim 2,5 kilometer, wordt 16 tot 22 meter breed en 1,3 meter diep. Het TRUST-programma wordt in 27 afgerond.

15 29 Goed water. Voor de één is dat helder en fris zwemwater. Voor de ander water met een rijke flora en fauna. Weer een ander vindt het belangrijk dat koeien uit de sloot kunnen drinken. En voor liefhebbers van open water zijn de vaaren/of vismogelijkheden van belang. Het samenwerkingsverband Samen naar goed water in de Krimpenerwaard staat voor de complexe opgave om al deze beelden van goed water te verwezenlijken. Gezamenlijke handhaving glastuinbouw Na het van kracht worden van het Besluit glastuinbouw (22) hebben de Milieudienst Midden-Holland en HHSK de regionale projectgroep glastuinbouw opgericht. Deze samenwerking heeft geresulteerd in een gezamenlijk toezichtplan dat in 25 van start is gegaan. Controleurs van de milieudienst en het hoogheemraadschap hebben handhavend opgetreden voor zowel de Wet milieubeheer (Wm) als de Wet verontreiniging oppervlaktewater (Wvo). Dus een volwaardige controle voor datgene waar de ander bevoegd voor is. De samenwerking is geëvalueerd en er is besloten de gezamenlijke werkwijze te continueren. Stedelijke waterplannen In (stedelijke) waterplannen wordt vastgelegd hoe met water omgegaan moet worden. Ruimte voor water speelt daarin een rol, naast het waarborgen of verbeteren van de waterkwaliteit en het vergroten van de belevingswaarde van het water. Bij het opstellen van een waterplan werken gemeente en waterschap nauw samen. In het beheersgebied van HHSK hebben de gemeenten Gouda, Rotterdam en Zoetermeer al enkele jaren een stedelijk waterplan. In 25 is het Stedelijk Waterplan Krimpen aan den IJssel in uitvoering gegaan, het waterplan van Capelle- Schollevaar voorbereid en overeenstemming bereikt over een gezamenlijk waterplan voor de K5 gemeenten. In 23 startte het samenwerkingsverband met het in kaart brengen van het watersysteem van de Krimpenerwaard. Ook werd er een onderhouds- en inrichtingsplan opgesteld en leidde een belevingswaardeonderzoek tot concrete aanbevelingen, die de betrokkenheid van de inwoners van het gebied moet vergroten. Ten slotte werd in deze eerste fase de mogelijkheid tot extra financiering verkend door middel van het Financieringsonderzoek Blauwe Diensten Krimpenerwaard. 25 stond voor Samen naar goed water in de Krimpenerwaard in het teken van het vertalen van de in de eerste fase verzamelde informatie in een uitvoeringsprogramma voor de tweede fase. In het plan Samenwerken met ambities formuleerden de betrokken partijen de ambities en doelstellingen om te komen tot goed water. Samenvattend streeft het samenwerkingsverband naar: een Krimpenerwaard met een goed en beheersbaar watersysteem dat bovendien een geschikt leefmilieu vormt voor gevarieerde en gebiedseigen flora en fauna. Kortom: een Krimpenerwaard die met trots de groenblauwe parel van de Randstad genoemd mag worden. De concrete maatregelen om dit te bereiken, staan in het uitvoeringsprogramma behorend bij het tweede fase plan. Ambitieus op weg naar goed water De veertien deelnemende partijen, waaronder het hoogheemraadschap, zullen in 26 het plan vaststellen. Vervolgens gaat het samenwerkingsverband voortvarend verder met de uitvoering van de plannen.

16 31 Huisstijl HHSK HHSK wil duidelijk herkenbaar en zichtbaar zijn. Voorafgaand aan de fusie is daarom een huisstijl ontwikkeld in fris blauw en groen. De kleuren symboliseren water en natuur, en de vormen van het logo illustreren het stedelijke en het landelijke deel van het beheersgebied. In 25 zijn de uitingen van de voormalige waterschappen vervangen door nieuwe in de huisstijl van HHSK. Netwerkdag bestuurders Ze komen elkaar regelmatig tegen, de bestuurders van gemeenten en het waterschap. Bijna altijd in een formele setting, met een agenda en een besluitenlijst. Dit is zeer belangrijk omdat de besturen gezamenlijk verantwoordelijk zijn voor de wateropgave in de gemeente. Omdat het ook goed is om in een minder formele setting te praten over water is in november een netwerkdag voor bestuurders georganiseerd. De dag was succesvol en zal daarom jaarlijks herhaald worden. Uitbreiding website De overheid wil de administratieve lasten voor burgers verminderen. Dit realiseert zij door vermindering van het aantal regels en het beschikbaar maken van steeds meer informatie en diensten via internet. HHSK werkt ook continu aan het verbeteren en uitbreiden van de website. In 25 is de website onder andere aangevuld met vergunningen. Vanaf december kunnen alle vergunningaanvraagformulieren worden gedownload. Meepraten over water Het hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard wil ingezetenen nauw betrekken bij de opgaven waar het waterschap voor staat. Eén van de methoden om die betrokkenheid te realiseren, is communicatie via huis-aan-huisbladen. In 25 is het waterschap daarom begonnen met de publicatie van paginagrote advertorials in de lokale bladen. De advertorials hebben een informatieve functie en bieden inwoners de mogelijkheid hun stem te laten horen. Uitgangspunt van dit initiatief is het feit dat alle ingezetenen vroeg of laat te maken krijgen met maatregelen rondom water. Om met mensen in gesprek te raken over water ligt het onderwerp in de advertorial dicht bij hun belevingswereld. Iedere maand stelt het hoogheemraadschap een nieuw en relevant onderwerp aan de orde. Een thema dat past bij het seizoen en aanspreekt. Over het gekozen thema worden inwoners uit verschillende delen van het beheersgebied geïnterviewd. Deze mensen staan met foto, naam en woonplaats in de advertorial. De bijbehorende tekst wordt ondersteund door een schematische tekening, een grafiek of een tabel die het onderwerp meer kwantitatief benadert. Naar aanleiding van de advertorial kunnen inwoners, via een internetadres, hun vragen stellen aan het hoogheemraadschap. Ook plaatst het hoogheemraadschap na elke advertentie een stelling op zijn website. Deze stelling is gekoppeld aan het thema van de maand. Door op de stelling te reageren, maakt de betrokkene zijn mening kenbaar. Op deze wijze wil Schieland en de Krimpenerwaard, naast de reguliere communicatieinspanningen, de houding van burgers ten opzichte van water positief beïnvloeden.

17 Publieksmilieujaarverslag Bij de afdeling Zuiveringenbeheer van het hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard staan milieu, kwaliteit en arbo voorop. Het jaar 25 heeft in het teken gestaan van het in elkaar passen van de K(waliteit)A(rbo) M(ilieu)-systemen van het voormalig Zuiveringsschap Hollandse Eilanden en Waarden en het voormalig hoogheemraadschap van Schieland. Dit heeft er toe geleid dat in november de certificaten op de gebieden Kwaliteit (ISO-91), Arbo (OHSAS-181) en Milieu (ISO-141) zijn behaald. Deze certificaten hebben betrekking op de gehele afdeling, dus de negen afvalwaterzuiveringsinstallaties, het team ondersteuning en de rioolgemalen die in eigen beheer zijn. Het managementsysteem voor kwaliteit, arbo en milieu is erop gericht de bedrijfsvoering continu op een beheerste wijze te verbeteren en de bedrijfsdoelstellingen te realiseren. De huishoudens en bedrijven in het beheersgebied van Schieland en de Krimpenerwaard weten zich hierdoor onder andere verzekerd van een adequate zuivering van afvalwater en een snelle en uniforme klachtenafhandeling. De klachten die binnenkomen, zijn uitgangspunt voor nieuw beleid. Het systeem is er ook op gericht waar mogelijk milieubelasting te beperken of te voorkomen. Voor de periode is een milieubeleidsplan opgesteld. Dit milieubeleidsplan beschrijft in hoofdlijnen de doelen die de afdeling nastreeft per milieucompartiment (water, bodem, lucht, etc.). Waarom dit milieujaarverslag? Het hoogheemraadschap is verplicht om voor de afvalwaterzuiveringsinstallatie (awzi) Kralingseveer een milieujaarverslag voor de overheid te maken. Daarnaast dient het hoogheemraadschap voor awzi Kralingseveer een publieksmilieujaarverslag uit te brengen. Schieland en de Krimpenerwaard heeft er voor gekozen om in dit verslag de milieuaspecten van alle beheerde awzi s te beschrijven. Daarmee geeft dit publieksmilieujaarverslag een compleet beeld van de effecten die awzi s hebben op het milieu. De awzi s van Schieland en de Krimpenerwaard Het afvalwater van woningen en bedrijven uit het beheersgebied van Schieland en de Krimpenerwaard wordt via rioolstelsels en persleidingen naar afvalwaterzuiveringsinstallaties gevoerd. Daar wordt het verontreinigde afvalwater gezuiverd, waarna het zonder milieubezwaren kan worden geloosd op het oppervlaktewater. Voor het zuiveren van het afvalwater beheert Schieland en de Krimpenerwaard negen awzi s, te weten: de awzi s Kralingseveer en Groenedijk in Capelle aan den IJssel, awzi Kortenoord in Nieuwerkerk aan den IJssel, awzi Groote Zaag in Krimpen aan de Lek en de awzi s in de woonkernen Haastrecht, Ammerstol, Bergambacht, Berkenwoude en Stolwijk. Deze installaties kunnen in totaal het afvalwater zuiveren van ongeveer 62. inwoners. Awzi Kralingseveer Awzi Kralingseveer, naast de Van Brienenoordbrug, is de grootste awzi die Schieland en de Krimpenerwaard beheert. Deze installatie zuivert het afvalwater van meer dan 36. mensen. Dit afvalwater is afkomstig van inwoners en bedrijven van een deel van de gemeente Rotterdam (ten noorden van de Nieuwe Maas), de gemeente Bergschenhoek en een deel van Capelle aan den IJssel. Per dag gaat het om gemiddeld 1 miljoen liter water. Het gezuiverde afvalwater wordt geloosd op de Nieuwe Maas. Awzi Kortenoord Awzi Kortenoord zuivert het afvalwater afkomstig van woningen en bedrijven in de gemeenten Bleiswijk, Zevenhuizen-Moerkapelle, Moordrecht en Nieuwerkerk aan den IJssel. Ook het afvalwater van de Rotterdamse nieuwbouwwijk Nesselande wordt gezuiverd op awzi Kortenoord. In totaal kan deze installatie het afvalwater zuiveren van ongeveer 1. mensen. Awzi Groenedijk en Groote Zaag Awzi Groenedijk zuivert dagelijks het afvalwater van woningen en bedrijven uit de Capelse wijken Oostgaarde, Schollevaar en Hoofdweg en het afvalwater uit het Rotterdamse Zevenkamp. De installatie zuivert het afvalwater van ongeveer 7. mensen. Op awzi Groote Zaag wordt het afvalwater gezuiverd van de ongeveer 6. inwoners van Krimpen aan de lek, Krimpen aan den IJssel, Lekkerkerk en Ouderkerk aan den IJssel. Awzi s Haastrecht, Ammerstol, Bergambacht, Berkenwoude en Stolwijk In de Krimpenerwaard bevinden zich nog zes kleinere awzi s. Deze awzi s zijn inclusief capaciteiten in de onderstaande tabel genoemd. Installatie De milieueffecten Capaciteit in inwonerequivalenten Ammerstol 2.5 Bergambacht 7. Berkenwoude 2.6 Haastrecht 6.4 Stolwijk 7.3 Totaal 25.8 De awzi s van Schieland en Krimpenerwaard zijn in de afgelopen jaren zo aangepast dat ze voldoen aan de huidige strenge milieueisen. Water In totaal hebben de awzi s van Schieland en de Krimpenerwaard in 25 ruim 54 miljard liter afvalwater gezuiverd. Dat is volledig conform de kwaliteitseisen uitgevoerd, zoals deze in de

18 34 35 vergunningen van Rijkswaterstaat zijn opgenomen. De verwijderingspercentages voor fosfaat en stikstof bedroegen respectievelijk 81,2 en 8,1%. De norm ligt voor beide parameters op 75%. In het deel Kerngetallen en cijfers van dit jaarverslag kunt u de overige belangrijke kwaliteitseisen van onze awzi s vinden. Geur en geluid In 25 zijn acht klachten over geuroverlast ontvangen. Vier klachten hadden betrekking op awzi Kralingseveer. Op deze installatie veroorzaakt het verladen van slib vanuit de slibsilo in de vrachtwagen geuroverlast. In 26 zal een optimalisatieonderzoek worden uitgevoerd voor de logistiek van het slibvervoer. Het verladen, en de daarmee gepaarde geuroverlast, is onderdeel van dit onderzoek. Over het nieuwe gemaal Nesselanden zijn twee stankklachten ontvangen. Inmiddels is de oorzaak gevonden en zijn er maatregelen getroffen. De overige twee stankklachten zijn incidenten op awzi Stolwijk en rioolgemaal Clausstraat, waarvan de oorzaak niet was te achterhalen. Bodem en grondwater De monitoring van de bodemverontreinigingsituatie op awzi Kortenoord is in 25 gecontinueerd. Na een extra onderzoek in 24 is het analyseprogramma sterk afgeslankt ten opzichte van voorgaande jaren. In 29 zal weer een uitgebreid onderzoek worden gehouden. In verband met de aangetroffen verontreinigingen in de bodem van awzi Kralingseveer worden op deze locatie conform het nazorgplan alle werkzaamheden in de bodem geregistreerd. Afvalstoffen De belangrijkste afvalstoffen op de awzi s zijn zuiveringsslib en zand. Beide afvalstromen worden afgevoerd naar de slibverbrandingsinstallatie DRSH in Dordrecht. Daar wordt het slib op milieuverantwoorde wijze verbrand. De asresten worden voor het grootste deel gebruikt als grondstof voor de productie van vulstoffen voor asfalt. Om de transport- en verwerkingskosten zoveel mogelijk te beperken, worden doelen gesteld aan de ontwateringsgraad van het slib in de centrifuges. Overige afvalstoffen, zoals bedrijfsafval en klein chemisch afval, zamelt Schieland en de Krimpenerwaard gescheiden in, waarbij de hoeveelheden worden geregistreerd. Vervolgens wordt het afgevoerd door erkende afvalverwerkers. Op alle awzi s is een smeermiddelenboekhouding bijgehouden. Daarbij wordt onderscheid gemaakt tussen oliën en vetten. Niet alleen de inzet van biologisch afbreekbare smeermiddelen wordt gestimuleerd, maar ook de standtijd van synthetische middelen. Door het verlengen van de standtijd van de smeermiddelen is ook een milieurendement te halen. Zeker vanwege het feit dat daarbij periodiek olie-analyses worden uitgevoerd. Sinds 25 worden alle objecten die in contact (kunnen) staan met water (onderdelen awzi s en rioolgemalen) gesmeerd met biologische smeermiddelen. Energie Om afvalwater te kunnen zuiveren, is energie nodig. Deze energie, voornamelijk elektriciteit, wordt gebruikt om het afvalwater naar de awzi s te transporteren, het afvalwater te zuiveren en het slib te ontwateren. Op awzi Kralingseveer wordt ongeveer driekwart van de benodigde elektriciteit opgewekt met biogas in een warmtekrachtinstallatie. Bij de overige awzi s van Schieland en de Krimpenerwaard zijn geen slibgistingstanks aanwezig. Op deze awzi s komt geen biogas vrij, waardoor een warmtekrachtinstallatie niet toepasbaar is. Alle energie voor deze installaties moet worden ingekocht. De laatste jaren neemt het energieverbruik van de awzi s steeds meer af. Een aantal ontwikkelingen liggen hieraan ten grondslag. De belangrijkste is dat op awzi Kralingseveer organische reststoffen worden verwerkt in de slibgistingstanks. Deze organische reststoffen zorgen voor een toename van de hoeveelheid biogas. Het biogas wordt vervolgens omgezet in energie. Hiermee is de eigen opgewekte hoeveelheid energie ook in 25 verder toegenomen (78% t.o.v 59% in 23) en de hoeveelheid ingekochte energie afgenomen. Vanaf 1 januari 25 wordt jaarlijks 1.. kwh groene stroom ingekocht. Toekomstplannen Calamiteitenbestrijdingsplannen In het wetsvoorstel Modernisering waterstaatswerken staan een aantal verplichtingen en bevoegdheden van de waterkwaliteitsbeheerders bij calamiteiten. De waterbeheerders zijn verplicht een calamiteitenplan te hebben en dit actueel te houden. Schieland en de Krimpenerwaard heeft gekozen voor een calamiteitenzorgsysteem. Voor de afdeling Zuiveringenbeheer is voorzien in procedure- en bestrijdingsplannen voor het transporteren, zuiveren en verwerken van slib. Voor het verwerken van slib is een centraal calamiteitenplan opgesteld door DRSH. Voor het transporteren en zuiveren was (m.u.v. de persleiding Zoetermeer) tot en met 21 nog geen invulling aan het calamiteitenplan gegeven. In 22 is gestart met het in beeld brengen van wat moet worden opgepakt. Ook is concreet gestart met het invullen van enkele ontbrekende plannen. In 23 heeft dit voor de afdeling Zuiveringenbeheer geresulteerd in een concept bestrijdingsplan voor het rioolgemaal en de persleiding Moerkapelle Zevenhuizen. Doel is voor alle zuiveringstechnische werken een bestrijdingsplan te hebben. In 25 is een eerste aanzet gemaakt voor bestrijdingsplan voor de awzi s van Schieland en de Krimpenerwaard. Deze zullen in 26 gereed komen. Ook zal een bestrijdingsplan voor elk rioolgemaal inclusief bijbehorend transportstelsel worden opgesteld.

19 Kerngetallen en cijfers financiën Balans per 31 december 25 Omschrijving bedragen x 1 Activa VASTE ACTIVA Immateriële vaste activa Materiële vaste activa Financiële vaste activa VLOTTENDE ACTIVA Voorraden 6 Vorderingen en overlopende activa Liquide middelen Totaal activa Passiva EIGEN VERMOGEN Algemene reserves Bestemmingsreserves Exploitatieresultaat VOORZIENINGEN 3.2 LANGLOPENDE SCHULDEN KORTLOPENDE SCHULDEN EN OVERLOPENDE PASSIVA Exploitatieresultaten Begroting Jaarrekening 25 bedragen x 1 Omschrijving beleidsproducten 25 Totaal Waterke- Waterkwanti- Waterkwali- Wegenringenzorg teitsbeheer teitsbeheer beheer Nettolasten Planvorming Aanleg en onderhoud waterkeringen Inrichting en onderhoud watersystemen Bouw en exploitatie zuiveringstechnische werken Aanleg en onderhoud wegen Vergunningverlening en handhaving keur Beheersing van lozingen Heffing en invordering Algemeen Totaal nettolasten Belastingopbrengsten Waterkeringsomslag Waterbeheersingsomslag Verontreinigingsheffing Omslag wegen Totaal belastingopbrengsten Nadelig exploitatieresultaat Totaal passiva

20 38 39 Exploitatierekening naar kosten- en opbrengstsoorten bedragen x 1 Omschrijving Rekening 25 Begroting 25 Lasten Rente en afschrijvingen Personeelslasten Goederen en diensten van derden Bijdragen aan derden Toevoegingen voorzieningen/onvoorzien Totaal lasten Baten Financiële baten Personeelsbaten 63 5 Goederen en diensten aan derden Bijdragen van derden Waterschapsbelastingen Interne verrekeningen Belastingtarieven Het hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard heft voor de financiering van de taakuitoefening belasting. Voor iedere taak is er een aparte belasting, te weten: verontreinigingsheffing, waterkeringsomslag, waterkwantiteitsomslag en omslag wegenbeheer. De laatste drie worden samen de waterschapsomslag genoemd. De totale opbrengst van belastingen bedroeg in 25 61,3 miljoen. (t.w. verontreinigingsheffing 36,8 mln en waterschapsomslag 24,5 mln.) Belastingsoort Categorie Heffingsmaatstaf Tarief Waterkeringomslag Ingezetenen Per woonruimte 12, 7 Gebouwd Per WOZ-waarde,11 Ongebouwd Per hectare 17,42 Waterkwantiteitsomslag Ingezetenen Per woonruimte 24,85 Gebouwd* Per WOZ-waarde,32 Ongebouwd Per hectare 54,79 Omslag wegen Ingezetenen Per woonruimte 48,39 Gebouwd Per WOZ-waarde,43 Ongebouwd Per hectare 31,32 Verontreinigingsheffing woonruimten en bedrijven Per vervuilingseenheid 52,7 * inclusief glastuinbouw Totaal baten Exploitatieresultaat Opbrengst waterschapsomslag Opbrengst verontreinigingsheffing Inwoners Gebouwd Ongebouwd (incl. glastuinbouw) Inwoners Inwoners Bedrijven Rotterdam buitengebied rekening 25 begroting 25 rekening 25 begroting 25

Publieksmilieujaarverslag 2013

Publieksmilieujaarverslag 2013 Publieksmilieujaarverslag 2013 Waarom dit milieujaarverslag? Het hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard is wettelijk verplicht om voor de afvalwaterzuiveringsinstallatie (awzi) Kralingseveer

Nadere informatie

Publieksmilieujaarverslag 2014

Publieksmilieujaarverslag 2014 Publieksmilieujaarverslag 2014 Waarom dit milieujaarverslag? Het hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard is wettelijk verplicht om voor de afvalwaterzuiveringsinstallatie (awzi) Kralingseveer

Nadere informatie

Publieksmilieujaarverslag 2016

Publieksmilieujaarverslag 2016 Publieksmilieujaarverslag 2016 Waarom dit milieujaarverslag? Het hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard (HHSK) is wettelijk verplicht om voor de afvalwaterzuiveringsinstallatie (awzi) Kralingseveer

Nadere informatie

Publieksmilieujaarverslag 2017

Publieksmilieujaarverslag 2017 Publieksmilieujaarverslag 2017 Waarom dit milieujaarverslag? Het hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard is wettelijk verplicht om voor de afvalwaterzuiveringsinstallatie (awzi) Kralingseveer

Nadere informatie

Publieksmilieujaarverslag 2015

Publieksmilieujaarverslag 2015 Publieksmilieujaarverslag 2015 Waarom dit milieujaarverslag? Het hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard (HHSK) is wettelijk verplicht om voor de afvalwaterzuiveringsinstallatie (awzi) Kralingseveer

Nadere informatie

Inhoud. Voorwoord 5. Bestuur en organisatie 7. Zorgen voor droge voeten 9. Zorgen voor schoon water 13. Werken aan veilige wegen 17

Inhoud. Voorwoord 5. Bestuur en organisatie 7. Zorgen voor droge voeten 9. Zorgen voor schoon water 13. Werken aan veilige wegen 17 jaarverslag 26 Inhoud Voorwoord 5 Bestuur en organisatie 7 Zorgen voor droge voeten 9 Zorgen voor schoon water 13 Werken aan veilige wegen 17 Bouwen aan sterke waterkeringen 19 Bijdragen aan een duurzame

Nadere informatie

introductie waterkwantiteit waterkwaliteit waterveiligheid virtuele tour Waar zorgen de waterschappen in mijn omgeving voor?

introductie waterkwantiteit waterkwaliteit waterveiligheid virtuele tour Waar zorgen de waterschappen in mijn omgeving voor? Waar zorgen de waterschappen in mijn omgeving voor? De waterschappen zorgen voor voldoende en schoon water, gezuiverd afvalwater en stevige dijken. De waterschappen zorgen voor voldoende en schoon water,

Nadere informatie

Lesbrief. Watersysteem. Droge voeten en schoon water. www.wshd.nl/lerenoverwater. Afdeling Communicatie waterschap Hollandse Delta

Lesbrief. Watersysteem. Droge voeten en schoon water. www.wshd.nl/lerenoverwater. Afdeling Communicatie waterschap Hollandse Delta Lesbrief Watersysteem Droge voeten en schoon water www.wshd.nl/lerenoverwater Afdeling Communicatie waterschap Hollandse Delta Droge voeten en schoon water Waterschappen zorgen ervoor dat jij en ik droge

Nadere informatie

Aan de leden van de verenigde vergadering. Rotterdam, 17 mei 2005 V.V.: 29 juni 2005

Aan de leden van de verenigde vergadering. Rotterdam, 17 mei 2005 V.V.: 29 juni 2005 Aan de leden van de verenigde vergadering Rotterdam, 17 mei 2005 V.V.: 29 juni 2005 Onderwerp: kredietaanvraag stedelijke waterplannen deelgemeente Kralingen- Crooswijk en K5- gemeenten Agendapuntnr: 30

Nadere informatie

Waterschap Hollandse Delta. dynamiek in de delta

Waterschap Hollandse Delta. dynamiek in de delta Waterschap Hollandse Delta dynamiek in de delta Inhoud De dynamiek in de tijd Een dynamische ruimte De opgaven nu en voor de toekomst Water besturen Functionele overheid Algemeen belang en specifiek belang

Nadere informatie

Samen werken aan waterkwaliteit. Voor schoon, voldoende en veilig water

Samen werken aan waterkwaliteit. Voor schoon, voldoende en veilig water Samen werken aan waterkwaliteit Voor schoon, voldoende en veilig water D D Maatregelenkaart KRW E E N Z D E Leeuwarden Groningen E E W A IJSSELMEER Z Alkmaar KETELMEER ZWARTE WATER MARKER MEER NOORDZEEKANAAL

Nadere informatie

Waterschapsbelasting 2015

Waterschapsbelasting 2015 Waterschapsbelasting 2015 uw bijdrage aan droge voeten en schoon water Het hoogheemraadschap van Rijnland zorgt voor droge voeten en schoon water, en dat kost geld. Om alles te kunnen bekostigen, zijn

Nadere informatie

Aan de leden van de verenigde vergadering. Rotterdam, 18 oktober 2005 V.V.: 30 november Agendapuntnr: 19

Aan de leden van de verenigde vergadering. Rotterdam, 18 oktober 2005 V.V.: 30 november Agendapuntnr: 19 Aan de leden van de verenigde vergadering Rotterdam, 18 oktober 2005 V.V.: 30 november 2005 Onderwerp: Kredietaanvraag t.b.v. het realiseren van de hoofdwatergang Bleiswijk-Zuid: Peil 2010 deelproject

Nadere informatie

Natuurvriendelijke oevers. Droge voeten, schoon water

Natuurvriendelijke oevers. Droge voeten, schoon water Natuurvriendelijke oevers Droge voeten, schoon water VOOR WIE IS DEZE FOLDER BESTEMD? Deze folder is bestemd voor eigenaren van oevers die in aanmerking komen om hun oever natuurvriendelijk in te richten.

Nadere informatie

Jaarverslag Het algemeen bestuur

Jaarverslag Het algemeen bestuur Jaarverslag 2009 Het hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard zorgt voor droge voeten en schoon water in zijn beheersgebied. Dit gebied strekt zich uit tussen Rotterdam, Schoonhoven en Zoetermeer

Nadere informatie

Notitie. 1. Beleidskader Water

Notitie. 1. Beleidskader Water Notitie Ingenieursbureau Bezoekadres: Galvanistraat 15 Postadres: Postbus 6633 3002 AP Rotterdam Website: www.gw.rotterdam.nl Van: ir. A.H. Markus Kamer: 06.40 Europoint III Telefoon: (010) 4893361 Fax:

Nadere informatie

Middelburg Polder Tempelpolder. Polder Reeuwijk. Reeuwijk. Polder Bloemendaal. Reeuwijksche Plassen. Gouda

Middelburg Polder Tempelpolder. Polder Reeuwijk. Reeuwijk. Polder Bloemendaal. Reeuwijksche Plassen. Gouda TNO Kennis voor zaken : Oplossing of overlast? Kunnen we zomaar een polder onder water zetten? Deze vraag stelden zich waterbeheerders, agrariërs en bewoners in de Middelburg-Tempelpolder. De aanleg van

Nadere informatie

Als opvolger van Chris van der Velden in het algemeen bestuur van het hoogheemraadschap is André van der Wende (SGP) uit Berkenwoude geïnstalleerd.

Als opvolger van Chris van der Velden in het algemeen bestuur van het hoogheemraadschap is André van der Wende (SGP) uit Berkenwoude geïnstalleerd. Hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard Maasboulevard123 Postbus4059 3006AB Rotterdam T.0104537 200 F.01041 30694 Aan geadresseerde Onskenmerk U.2011.04726 Uwkenmerk Datum 25 mei 2011 Contactpersoon

Nadere informatie

Aan de leden van de verenigde vergadering

Aan de leden van de verenigde vergadering Aan de leden van de verenigde vergadering V.V: 24 november 2010 Datum 5 oktober 2010 Agendapuntnr. H.8 Bijlagen Inrichtingsplan Kleinpolderplen Overzichtskaart Besluit Onderwerp Kredietaanvraag waterberging

Nadere informatie

Verkiezingsprogramma CDA Schieland en de Krimpenerwaard

Verkiezingsprogramma CDA Schieland en de Krimpenerwaard Verkiezingsprogramma CDA Schieland en de Krimpenerwaard 2015-2019 Inleiding Samen leven met water, want zonder water geen samenleving. Water is essentieel voor leven. Voor inwoners en ondernemers, maar

Nadere informatie

Water in Tiel. 1 Naast regionale wateren die in beheer zijn bij de waterschappen, zijn er rijkswateren (de hoofdwateren

Water in Tiel. 1 Naast regionale wateren die in beheer zijn bij de waterschappen, zijn er rijkswateren (de hoofdwateren Water in Tiel Waterbeleid Tiel en Waterschap Rivierenland Water en Nederland zijn onafscheidelijk. Eigenlijk geldt hetzelfde voor water en Tiel, met de ligging langs de Waal, het Amsterdam Rijnkanaal en

Nadere informatie

Programma. begroting 2019

Programma. begroting 2019 Programma begroting 2019 s n o e w n e v e Waar g? t i u n a a d l ge Sterke dijken en duinen, veilige wegen in het buitengebied, schoon en voldoende oppervlaktewater in de Zeeuwse waterlopen en sloten.

Nadere informatie

Vragen en antwoorden Aanpak Agniesebuurt

Vragen en antwoorden Aanpak Agniesebuurt Vragen en antwoorden Aanpak Agniesebuurt Waarom aan de slag in de Agniesebuurt? Oude stadswijken zoals de Agniesebuurt, die dichtbebouwd zijn met veel verharding en weinig open water en groen, zijn kwetsbaar

Nadere informatie

Projectplan Capaciteitsverhoging gemaal Ypenburg, gemeente Den Haag

Projectplan Capaciteitsverhoging gemaal Ypenburg, gemeente Den Haag Projectplan Capaciteitsverhoging gemaal Ypenburg, gemeente Den Haag Opsteller: E. Jansens Molenaar Status: Definitief Projectfase: Projectnummer: Besteksfase 701897 Datum: 29 augustus 2016 Datum: 29 augustus

Nadere informatie

1 Samenwerkingsovereenkomst Rotterdamse afvalwaterketen. Samenwerking in de Rotterdamse afvalwaterketen

1 Samenwerkingsovereenkomst Rotterdamse afvalwaterketen. Samenwerking in de Rotterdamse afvalwaterketen 1 Samenwerkingsovereenkomst Rotterdamse afvalwaterketen Samenwerking in de Rotterdamse afvalwaterketen 2 Samenwerkingsovereenkomst Rotterdamse afvalwaterketen Bestuurlijke overeenkomst voor Samenwerking

Nadere informatie

Rotterdam, 17 mei 2005 V.V.: 29 juni Waterakkoord Hollandsche IJssel en Lek. Agendapuntnr: 13

Rotterdam, 17 mei 2005 V.V.: 29 juni Waterakkoord Hollandsche IJssel en Lek. Agendapuntnr: 13 Rotterdam, 17 mei 2005 V.V.: 29 juni 2005 Onderwerp: Waterakkoord Hollandsche IJssel en Lek Agendapuntnr: 13 Inleiding Het Waterakkoord voor de Hollandsche IJssel en Lek is opgesteld op grond van artikel

Nadere informatie

Code: 20101103-39-2671 Datum: 2010-11-03

Code: 20101103-39-2671 Datum: 2010-11-03 Bijlage 1: Digitale Watertoets Waterschap Hollandse Delta, d.d. 3 november 2010 Code: 20101103-39-2671 Datum: 2010-11-03 Deze uitgangspuntennotitie bevat de waterhuishoudkundige streefbeelden, strategieen

Nadere informatie

Een slimme oplossing voor ecologisch watermanagement.

Een slimme oplossing voor ecologisch watermanagement. Een slimme oplossing voor ecologisch watermanagement. OVERHEID & PUBLIEKE DIENSTEN www.hydrorock.com Overheden en watermanagement Watermanagement in stedelijke gebieden is zeer actueel. Klimaatverandering

Nadere informatie

ONTWERP-PROJECTPLAN WATERWET ex art. 5.4 Waterwet

ONTWERP-PROJECTPLAN WATERWET ex art. 5.4 Waterwet ONTWERP-PROJECTPLAN WATERWET ex art. 5.4 Waterwet Datum: 10 februari 2016 Kenmerk: 201600150 Onderwerp: ontwerp-projectplan voor de realisatie van maatregelen ten behoeve van het nieuwe peilgebied Nieuw-Lekkerland

Nadere informatie

Opbouw. Het belang van natuurvriendelijke oevers. EU Kaderrichtlijn Water (KRW) Waterbeleid. Doel KRW voor oevers. EU Kaderrichtlijn Water Maatregelen

Opbouw. Het belang van natuurvriendelijke oevers. EU Kaderrichtlijn Water (KRW) Waterbeleid. Doel KRW voor oevers. EU Kaderrichtlijn Water Maatregelen Het belang van natuurvriendelijke oevers Christa Groshart Hoogheemraadschap Schieland en de Krimpenerwaard Opbouw Beleid en Maatregelen Verwachtingen Knelpunten KRW innovatie-onderzoek Waterbeleid Europese

Nadere informatie

Voorstellen. Waterschap Hollandse Delta. John Ebbelaar Hoofd afdeling Plannen en Regie

Voorstellen. Waterschap Hollandse Delta. John Ebbelaar Hoofd afdeling Plannen en Regie Voorstellen Waterschap Hollandse Delta John Ebbelaar Hoofd afdeling Plannen en Regie Waterschap Hollandse Delta Dynamiek in de Delta [2] Inhoud De taken van het waterschap De dynamiek in de tijd Een dynamische

Nadere informatie

Inleiding. Belangrijke themas zijn voor ons : Duurzaamheid, samenwerking en betaalbaarheid. Het CDA HHSK wil:

Inleiding. Belangrijke themas zijn voor ons : Duurzaamheid, samenwerking en betaalbaarheid. Het CDA HHSK wil: Waterschapsverkiezing 2015. Waar staat het CDA voor? (Concept HHSK 12 september 2014.Bijdragen zijn hierin verwerkt) Inleiding Samen leven met water, want zonder water geen samenleving. Water is essentieel

Nadere informatie

Watergebiedsplan Greenport regio Boskoop Wateroverlast en zoetwatervoorziening Informatiebijeenkomst 30 september 2013

Watergebiedsplan Greenport regio Boskoop Wateroverlast en zoetwatervoorziening Informatiebijeenkomst 30 september 2013 Watergebiedsplan Greenport regio Boskoop Wateroverlast en zoetwatervoorziening Informatiebijeenkomst 30 september 2013 Doel en programma Vanavond willen we u informeren en horen wat u vindt van de door

Nadere informatie

Nieuwsbrief augustus 2014

Nieuwsbrief augustus 2014 Nieuwsbrief augustus 2014 Reeuwijkse Plassen schoner en mooier Het hoogheemraadschap van Rijnland neemt tot 2015 verschillende maatregelen die samen zorgen voor de verbetering van de waterkwaliteit en

Nadere informatie

Wijs met water! Verkiezingsprogramma

Wijs met water! Verkiezingsprogramma Wijs met water! Verkiezingsprogramma Waterschap Hollandse Delta Lijst 10 www.wijsmetwaterhollandsedelta.nl In uw handen ligt het verkiezingsprogramma van onze partij. Graag willen wij u kennis laten maken

Nadere informatie

Ruimte om te leven met water

Ruimte om te leven met water Ruimte om te leven met water Het huidige watersysteem is volgens de nieuwe In de toekomst wil het waterschap een zoveel Om de benodigde ruimte aan hectares te verwerven inzichten niet meer op orde. Aanpassingen

Nadere informatie

Visie Water en Ruimtelijke Ontwikkeling bijlage 1

Visie Water en Ruimtelijke Ontwikkeling bijlage 1 Visie Water en Ruimtelijke Ontwikkeling bijlage 1 Kaarten Waterbelangen DM: 303052 1 Wateropgaven 2015 / 2027 Kaart 1. Gebieden met een WB21 wateropgave In 2005 is een studie wateropgave uitgevoerd (conform

Nadere informatie

Projectplan Verplaatsen stuw Arendsduinbrug (Waalblok)

Projectplan Verplaatsen stuw Arendsduinbrug (Waalblok) Projectplan Verplaatsen stuw Arendsduinbrug (Waalblok) Opsteller: P. Verhulst Status: Definitief Projectfase: Projectnummer: DO NVT Datum: 27 04-2011 Kopie: Archief Opdrachtgever Teamleider Projectleider

Nadere informatie

Bestuursrapportage 2014 waterschap Vechtstromen Versie 24 november 2015

Bestuursrapportage 2014 waterschap Vechtstromen Versie 24 november 2015 Bestuursrapportage 204 Vechtstromen Versie 24 november 205 Deze rapportage bevat een overzicht op hoofdlijnen van de voortgang van de uitvoering van het waterbeleid en dient als basis voor jaarlijks bestuurlijk

Nadere informatie

Watervergunning. Voor het uitbreiden van een steiger op de locatie Frederik Hendrikstraat 106 in Utrecht. Datum 16 juni 2017.

Watervergunning. Voor het uitbreiden van een steiger op de locatie Frederik Hendrikstraat 106 in Utrecht. Datum 16 juni 2017. Watervergunning Voor het uitbreiden van een steiger op de locatie Frederik Hendrikstraat 106 in Utrecht Datum 16 juni 2017 Zaaknummer 13429 Poldermolen 2 Postbus 550 3990 GJ Houten T (030) 634 57 00 post@hdsr.nl

Nadere informatie

Rotterdam, 22 augustus 2006 V.V.: 27 september 2006

Rotterdam, 22 augustus 2006 V.V.: 27 september 2006 Aan de leden van de verenigde vergadering Rotterdam, 22 augustus 2006 V.V.: 27 september 2006 Onderwerp: Verdeelsleutels Agendapuntnr: 7 Inleiding In deze notitie worden in het kader van de doorlichting

Nadere informatie

Samenwerking in de Rotterdamse afvalwaterketen

Samenwerking in de Rotterdamse afvalwaterketen Samenwerking in de Rotterdamse afvalwaterketen 2 Samenwerkingsovereenkomst Rotterdamse afvalwaterketen Bestuurlijke overeenkomst voor Samenwerking in de Rotterdamse afvalwaterketen 3 Samenwerkingsovereenkomst

Nadere informatie

Verkiezingsprogramma. Water Natuurlijk Rijn en IJssel

Verkiezingsprogramma. Water Natuurlijk Rijn en IJssel Verkiezingsprogramma 2019 2023 Water Natuurlijk Rijn en IJssel Inleiding Voor u ligt het conceptverkiezingsprogramma van Water Natuurlijk Rijn en IJssel In de komende periode gaan we in gesprek met inwoners

Nadere informatie

Naar veilige Markermeerdijken

Naar veilige Markermeerdijken Naar veilige Markermeerdijken Naar veilige Markermeerdijken Hoogheemraadschap Hollands Noorder kwartier versterkt 33 kilometer afgekeurde dijk tussen Hoorn en Amsterdam. Tijdens de toetsronde in 2006 zijn

Nadere informatie

2. Afkoppelen en vasthouden van regenwater Van regenton naar tuinbeek naar vijver of poel 11

2. Afkoppelen en vasthouden van regenwater Van regenton naar tuinbeek naar vijver of poel 11 Inhoudsopgave 1. Inleiding 3 1.1 Bergen van water in de buurt 3 1.2 Schoon oppervlaktewater in de wijk 4 1.3 Wat u kunt doen 5 2. Afkoppelen en vasthouden van regenwater 7 2.1 Van regenton 8 2.2 naar tuinbeek

Nadere informatie

Krachtige IJsseldijken Krimpenerwaard Dijkvaksessie F

Krachtige IJsseldijken Krimpenerwaard Dijkvaksessie F Krachtige IJsseldijken Krimpenerwaard Dijkvaksessie F Dijkvak F 3 juli 2018 Ouderkerk aan den IJssel D2017-12-000411 Programma voor vanavond o 19.00 Inloop o 19.15 Presentatie voorgenomen dijkversterking

Nadere informatie

BERGBEZINKBASSIN (BBB) WEERSELO

BERGBEZINKBASSIN (BBB) WEERSELO BERGBEZINKBASSIN (BBB) WEERSELO INHOUDSOPGAVE - AANLEIDING - HUIDIGE SITUATIE - GEVOLGEN RIOOLOVERSTORT - OVERSTORTREDUCTIE - BERGING EN BEZINKING OVERTOLLIG RIOOLWATER - WERKING BBB - WERKING (schematisch)

Nadere informatie

Toelichting partiële herziening peilbesluit Oude en Nieuwe Broekpolder - peilgebied ONP V

Toelichting partiële herziening peilbesluit Oude en Nieuwe Broekpolder - peilgebied ONP V Toelichting partiële herziening peilbesluit Oude en Nieuwe Broekpolder - peilgebied ONP V Versie 13 april 2018 M.W. Näring, MSc (Hoogheemraadschap van Delfland) 1 Inleiding Het beheergebied van Delfland

Nadere informatie

Projectnummer 111769 Bedrijventerrein Smilde aspect Water"

Projectnummer 111769 Bedrijventerrein Smilde aspect Water Memo Ter attentie van Gemeente Midden-Drenthe Datum 4 december 2012 Opgesteld door Maarten van Vierssen Projectnummer 111769 Onderwerp Bedrijventerrein Smilde aspect Water" In deze memo zijn de watertoetsen

Nadere informatie

Westflank Haarlemmermeer

Westflank Haarlemmermeer Nota Ruimte budget 48 miljoen euro Planoppervlak 1500 hectare Trekker Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit Westflank Haarlemmermeer Westflank Haarlemmermeer is een Randstad Urgent - project.

Nadere informatie

Zoals aangegeven zijn de gemeente Lelystad en het havenbedrijf Amsterdam de ontwikkelaars van het bedrijventerrein.

Zoals aangegeven zijn de gemeente Lelystad en het havenbedrijf Amsterdam de ontwikkelaars van het bedrijventerrein. Notitie Contactpersoon Jeroen Lasonder Datum 24 mei 2013 Kenmerk N008-1213242JLO-gdj-V022 Flevokust: Watertoets 1 Inleiding De gemeente Lelystad en Havenbedrijf Amsterdam ontwikkelen samen bedrijventerrein

Nadere informatie

Impulsregeling Kwaliteitswater in de Stad 2017

Impulsregeling Kwaliteitswater in de Stad 2017 Impulsregeling Kwaliteitswater in de Stad 2017 Inleiding Met de impulsregeling kwaliteitswater in de stad stimuleert het Hoogheemraadschap de Stichtse Rijnlanden gemeenten financieel om de waterkwaliteit

Nadere informatie

Figuur 1 Zuiveringsinstallatie

Figuur 1 Zuiveringsinstallatie Richtlijn 91/271/EEG: Situatierapport ex artikel 16 Nederland, situatie op 31 december 1998 Inzameling, transport en behandeling van afvalwater in Nederland Bij allerlei activiteiten in huis en bedrijf

Nadere informatie

MEMO. Toelichting op maatregelen Oranjebuurt in de Lier.

MEMO. Toelichting op maatregelen Oranjebuurt in de Lier. MEMO Aan: Koos verbeek Van: J. den Dulk Datum: 23 mei 2007 Onderwerp: Stand van zaken maatregelen ter voorkoming wateroverlast Oranjebuurt, De Lier Bijlagen: Functioneel programma van eisen voor de verbetering

Nadere informatie

Bijdorp. 15 maart Watersysteem Bijdorp. Geachte mevrouw, heer,

Bijdorp. 15 maart Watersysteem Bijdorp. Geachte mevrouw, heer, DATUM 15 maart 2016 REGISTRATIENUMMER ONDERWERP Watersysteem Bijdorp Geachte mevrouw, heer, 1. Aanleiding De wijk Bijdorp ondervindt bij zware neerslag wateroverlast. De gemeente Schiedam en Delfland zijn

Nadere informatie

agendapunt 3.b.3 Aan College van Dijkgraaf en Hoogheemraden VOORTGANG AFRONDING JUIST (NU) AANSLUITEN Datum 7 januari 2014

agendapunt 3.b.3 Aan College van Dijkgraaf en Hoogheemraden VOORTGANG AFRONDING JUIST (NU) AANSLUITEN Datum 7 januari 2014 agendapunt 3.b.3 1072908 Aan College van Dijkgraaf en Hoogheemraden VOORTGANG AFRONDING JUIST (NU) AANSLUITEN Portefeuillehouder Woorst, I.J.A. ter Datum 7 januari 2014 Aard bespreking Besluitvormend Afstemming

Nadere informatie

Ecologische verbindingszone Omval - Kolhorn

Ecologische verbindingszone Omval - Kolhorn Ecologische verbindingszone Omval - Kolhorn Watertoets Definitief Provincie Noord Holland Grontmij Nederland B.V. Alkmaar, 11 december 2009 Inhoudsopgave 1 Inleiding... 4 2 Inrichting watersysteem...

Nadere informatie

12 Hemelwateruitlaat of riooloverstort

12 Hemelwateruitlaat of riooloverstort 12 Hemelwateruitlaat of riooloverstort 12.1 Inleiding Gemeenten hebben de taak om hemelwater en afvalwater in te zamelen. Het hemelwater wordt steeds vaker opgevangen in een separaat hemelwaterriool. Vanuit

Nadere informatie

Aan de leden van de verenigde vergadering

Aan de leden van de verenigde vergadering Aan de leden van de verenigde vergadering V.V: 8 oktober 2008 Datum 19 augustus 2008 Agendapuntnr. 8.7 Bijlagen Onderwerp Kredietaanvraag voorbereidingswerkzaamheden in vervolg op de voorstudie zuiveringstechnisch

Nadere informatie

Leggers actueel, betrouwbaar en compleet. Waterkeringen op orde Waterkeringen zijn getoetst Conform procesafspraken met PZH en inspectie V&W

Leggers actueel, betrouwbaar en compleet. Waterkeringen op orde Waterkeringen zijn getoetst Conform procesafspraken met PZH en inspectie V&W Prestatie-indicatoren en nulmeting Bijlage 1 Programma 1: Waterveiligheid Basisgegevens waterveiligheid op orde maken Leggers actueel, betrouwbaar en compleet 1. Mate waarin leggers actueel, betrouwbaar

Nadere informatie

Antwoord. van Gedeputeerde Staten op vragen van A.H.K. van Viegen (PVDD) Nummer Onderwerp Hoogheemraadschap van Delfland.

Antwoord. van Gedeputeerde Staten op vragen van A.H.K. van Viegen (PVDD) Nummer Onderwerp Hoogheemraadschap van Delfland. van Gedeputeerde Staten op vragen van A.H.K. van Viegen (PVDD) (d.d.) 3 april 2012) Nummer 2644 Onderwerp Hoogheemraadschap van Delfland. Aan de leden van Provinciale Staten Toelichting vragensteller De

Nadere informatie

Presentatie GRP Commissievergadering 6 oktober Peter Borkus, Susanne Naberman

Presentatie GRP Commissievergadering 6 oktober Peter Borkus, Susanne Naberman Presentatie GRP 2016-2020 Commissievergadering 6 oktober Peter Borkus, Susanne Naberman Programma Inhoud Waarom een nieuw GRP? Evaluatie afgelopen planperiode Een gezonde leefomgeving Een veilige leefomgeving:

Nadere informatie

Rotterdam, 22 februari 2005 V.V.: 30 maart Agendapuntnr: 20

Rotterdam, 22 februari 2005 V.V.: 30 maart Agendapuntnr: 20 Rotterdam, 22 februari 2005 V.V.: 30 maart 2005 Onderwerp: Diverse kredieten waterbeheersplan en waterkeringenbeheersplan Agendapuntnr: 20 Bij de uitvoering van en ontwikkeling in de beheerstaken van het

Nadere informatie

NOT a 12 september 2013 Water Bij elke ruimtelijke ontwikkeling is het opstellen van een waterparagraaf verplicht gesteld, mede in relatie

NOT a 12 september 2013 Water Bij elke ruimtelijke ontwikkeling is het opstellen van een waterparagraaf verplicht gesteld, mede in relatie NOT01-0252596-01a 12 september 2013 Water Bij elke ruimtelijke ontwikkeling is het opstellen van een waterparagraaf verplicht gesteld, mede in relatie tot de watertoets. In deze notitie wordt verwoord

Nadere informatie

Gevraagd besluit Verenigde Vergadering 20-12-2012 - Het Investeringsplan voor het project Kraaiennest naar beneden bij te stellen tot 610.

Gevraagd besluit Verenigde Vergadering 20-12-2012 - Het Investeringsplan voor het project Kraaiennest naar beneden bij te stellen tot 610. agendapunt H.14 1034052 Aan Verenigde Vergadering INVESTERINGSPLAN EN KREDIET INRICHTING KRAAIENNEST ALS WATERBERGING Gevraagd besluit Verenigde Vergadering 20-12-2012 - Het Investeringsplan voor het project

Nadere informatie

Memo. Plaats en datum Referentienummer Kenmerk Houten, 20 juli 2011 PN

Memo. Plaats en datum Referentienummer Kenmerk Houten, 20 juli 2011 PN Memo Plaats en datum Referentienummer Kenmerk Houten, 20 juli 2011 PN 307938 Aan Macéka Vastgoed t.a.v. De heer M.M. Boerse Amsterdamsestraatweg 41 Postbus 560 3740 AN Baarn Kopie aan Van Ir. J.W. Bronkhorst

Nadere informatie

Watervergunning. Voor het verwijderen van een brug en het aanleggen van een dam met duiker op de locatie bij Gruttostraat 1 in Benschop

Watervergunning. Voor het verwijderen van een brug en het aanleggen van een dam met duiker op de locatie bij Gruttostraat 1 in Benschop Watervergunning Voor het verwijderen van een brug en het aanleggen van een dam met duiker op de locatie bij Gruttostraat 1 in Benschop Datum 14 juli 2017 Zaaknummer 13919 Poldermolen 2 Postbus 550 3990

Nadere informatie

Wat de waterschappen voor je doen.

Wat de waterschappen voor je doen. Niet bang voor water? Wat de waterschappen voor je doen. Katrina, New Orleans 1 Hoofdstuk 1 - Wat het waterschap voor je doet 1.1 Waterschap is functionele democratie met vier kerntaken Positie van de

Nadere informatie

STUREN MET WATER. over draagvlak en draagkracht in de westelijke veenweiden

STUREN MET WATER. over draagvlak en draagkracht in de westelijke veenweiden STUREN MET WATER over draagvlak en draagkracht in de westelijke veenweiden STUREN MET WATER Het ontwerp Sturen met water van het Veenweide Innovatiecentrum Zegveld (VIC) zet in op actief, dynamisch grondwaterbeheer

Nadere informatie

COLOFON. bk ruimte&milieu, Adviseurs in omgevingsrecht. Postbus 2111, 1990 AC Velserbroek T: F:

COLOFON. bk ruimte&milieu, Adviseurs in omgevingsrecht. Postbus 2111, 1990 AC Velserbroek T: F: pagina 2 van 11 COLOFON, Adviseurs in omgevingsrecht Postbus 2111, 1990 AC Velserbroek T: 088 321 25 20 F: 088 321 25 29 Postbus 5011, 2900 EA Capelle aan den IJssel T: 088 321 25 10 F: 088 321 25 19 Niets

Nadere informatie

Nieuwkoopse Plassen. Op weg naar water van topkwaliteit. Droge voeten, schoon water

Nieuwkoopse Plassen. Op weg naar water van topkwaliteit. Droge voeten, schoon water Nieuwkoopse Plassen Op weg naar water van topkwaliteit De Nieuwkoopse Plassen en het aangrenzende gebied vormen een prachtig natuurgebied. We werken samen met anderen aan verbetering van de waterkwaliteit

Nadere informatie

Mijn koeien moeten zo vroeg mogelijk in het voorjaar de wei in

Mijn koeien moeten zo vroeg mogelijk in het voorjaar de wei in 4 Mijn koeien moeten zo vroeg mogelijk in het voorjaar de wei in Het land mag niet te droog of te nat zijn Het hoogheemraadschap van Rijnland zorgt voor het juiste waterpeil 5 De taak Het hoogheemraadschap

Nadere informatie

Ruimte voor water. in het rivierengebied

Ruimte voor water. in het rivierengebied Ruimte voor water in het rivierengebied Het rivierengebied bestaat bij de gratie van de grote rivieren met daarlangs de zich eindeloos voortslingerende dijken. Daartussen vruchtbare klei, groene weilanden

Nadere informatie

Watervergunning. Voor het leggen van een coaxkabel middels een boogzinker onder een primaire watergang op de locatie Voordorpsedijk 35 in Groenekan

Watervergunning. Voor het leggen van een coaxkabel middels een boogzinker onder een primaire watergang op de locatie Voordorpsedijk 35 in Groenekan Watervergunning Voor het leggen van een coaxkabel middels een boogzinker onder een primaire watergang op de locatie Voordorpsedijk 35 in Groenekan Datum 4 juli 2017 Zaaknummer 13832 Poldermolen 2 Postbus

Nadere informatie

Nota inspraak en overleg Bestemmingsplan Schansen e.o.

Nota inspraak en overleg Bestemmingsplan Schansen e.o. Nota inspraak en overleg Bestemmingsplan Schansen e.o. Gemeente Leiderdorp Datum: 05 maart 2010 Projectnummer: 80277 ID: NL.IMRO.0547.BPschansen-ON01 INHOUD 1 Inleiding 3 2 Inspraakreacties 4 3 Overleg

Nadere informatie

Watersysteemoptimalisatie Stolwijkse Boezem en Achterbroek

Watersysteemoptimalisatie Stolwijkse Boezem en Achterbroek Watersysteemoptimalisatie Stolwijkse Boezem en Achterbroek NOTA VAN BEANTWOORDING zienswijzen die naar aanleiding van de ter inzage legging van 4 september 2008 t/m 15 oktober 2008 schriftelijk en/of mondeling

Nadere informatie

Presentatie van gebiedsavond Peilbesluit Zegveld Gebiedsavond De Haak 29 oktober 2018

Presentatie van gebiedsavond Peilbesluit Zegveld Gebiedsavond De Haak 29 oktober 2018 Presentatie van gebiedsavond Peilbesluit Zegveld Gebiedsavond De Haak 29 oktober 2018 In gesprek over het water(peil) in De Haak, Zegveld en alternatieven voor het toekomstig waterpeil Programma Welkom

Nadere informatie

Toelichting partiële herziening peilbesluit Oude Polder van Pijnacker - peilgebied OPP XIII

Toelichting partiële herziening peilbesluit Oude Polder van Pijnacker - peilgebied OPP XIII Toelichting partiële herziening peilbesluit Oude Polder van Pijnacker - peilgebied OPP XIII Versie 13 april 2018 M.W. Näring, MSc (Hoogheemraadschap van Delfland) 1 Inleiding Het beheergebied van Delfland

Nadere informatie

Watervergunning. Datum 13 juli Zaaknummer 13497

Watervergunning. Datum 13 juli Zaaknummer 13497 Watervergunning Voor het graven en dempen van watergangen en het aanleggen en verwijderen van dammen met duiker op de locatie Laag Nieuwkoop 30 in Kockengen Datum 13 juli 2017 Zaaknummer 13497 Poldermolen

Nadere informatie

Wijkoverleg Aalsmeer Oost. maandag 6 maart

Wijkoverleg Aalsmeer Oost. maandag 6 maart Wijkoverleg Aalsmeer Oost maandag 6 maart Onderwerp voor vanavond 1. Het hoogheemraadschap van Rijnland 2. Watersystemen en onderhoud 3. KRW2 Westeinderplassen en Bovenlanden 4. Watergebiedsplan Aalsmeer

Nadere informatie

Veelgestelde vragen schouw dagelijks onderhoud

Veelgestelde vragen schouw dagelijks onderhoud Veelgestelde vragen schouw dagelijks onderhoud Wat is gewoon onderhoud? Gewoon onderhoud is het jaarlijks verwijderen van een overmaat aan begroeiing, vuil enzovoort dat zich in en direct naast de watergang

Nadere informatie

Watergebiedsplan Verenigde Groote en Kleine Polders. Projectnummer: (Ontwerp)projectplan op basis van artikel 5.

Watergebiedsplan Verenigde Groote en Kleine Polders. Projectnummer: (Ontwerp)projectplan op basis van artikel 5. Watergebiedsplan Verenigde Groote en Kleine Polders Projectnummer: 92855 (Ontwerp)projectplan op basis van artikel 5.4 van de Waterwet Archimedesweg 1 postadres: postbus 156 2300 AD Leiden telefoon (071)

Nadere informatie

1 Samenwerkingsovereenkomst Rotterdamse afvalwaterketen. Samenwerking in de Rotterdamse afvalwaterketen

1 Samenwerkingsovereenkomst Rotterdamse afvalwaterketen. Samenwerking in de Rotterdamse afvalwaterketen 1 Samenwerkingsovereenkomst Rotterdamse afvalwaterketen Samenwerking in de Rotterdamse afvalwaterketen 2 Samenwerkingsovereenkomst Rotterdamse afvalwaterketen Bestuurlijke overeenkomst voor Samenwerking

Nadere informatie

Waterkwaliteit verbeteren!

Waterkwaliteit verbeteren! Waterkwaliteit verbeteren! Erwin Rebergen Beheerder grond- en oppervlaktewater 6 juni 2013 1 Onderwerpen Waarom spant zich in om de waterkwaliteit te verbeteren? Wat willen we bereiken? Hoe willen we een

Nadere informatie

Taken: Voldoende water, Veilig gebied, Gezond en natuurlijk water.

Taken: Voldoende water, Veilig gebied, Gezond en natuurlijk water. Watersysteembeheer: (presentatie Anita 15 januari) Taken: Voldoende water, Veilig gebied, Gezond en natuurlijk water. Voldoende water: Stuwen, gemalen en waterinlaat, toegankelijkheid gebied d.m.v. waterlopen.

Nadere informatie

Wegcategorising HHSK

Wegcategorising HHSK Wegcategorising HHSK NOTA VAN BEANTWOORDING (d.d. 30 mei ) Zienswijzen die naar voren zijn gebracht bij de ter inzage legging van het ontwerprapport Wegcategorisering HHSK (versie 2.1, d.d. 18 januari

Nadere informatie

WATERVERGUNNING Datum Zaaknummer

WATERVERGUNNING Datum Zaaknummer WATERVERGUNNING Voor het aanleggen van een tijdelijke dam met duikers op de locatie Landschapsbaan in Vleuten Datum 13 oktober 2017 Zaaknummer 18014 INHOUDSOPGAVE HOOFDSTUK 1 BESLUIT...3 HOOFDSTUK 2 VOORSCHRIFTEN...4

Nadere informatie

E u r o p e e s w a t e r b e l e i d N a t i o n a a l W a t e r b e l e i d

E u r o p e e s w a t e r b e l e i d N a t i o n a a l W a t e r b e l e i d B i j l a g e 1 : Beleidskader water Europees waterbeleid Kaderrichtlijn Water (KRW) De kaderrichtlijn Water richt zich op de bescherming van landoppervlaktewater, overgangswater, kustwater en grondwater.

Nadere informatie

Wie bestuurt het waterschap?

Wie bestuurt het waterschap? Wie bestuurt het waterschap? 2 Nederland waterland. Rivieren, kanalen, sloten, beken, meren, grachten Nederland is er vol mee. Bovendien ligt Nederland aan de Noordzee. Al dat water in en om Nederland

Nadere informatie

Aan de slag met uw watergang Dit moet u weten over onderhoud aan watergangen

Aan de slag met uw watergang Dit moet u weten over onderhoud aan watergangen Aan de slag met uw watergang Dit moet u weten over onderhoud aan watergangen 13.0634 brochure WT.indd 1 Onderhoud is belangrijk Watergangen zorgen voor aanvoer, afvoer en berging van water. Goed onderhoud

Nadere informatie

Projectplan Waterwet Vijver Anton van Duinkerkenpark Bergen op Zoom

Projectplan Waterwet Vijver Anton van Duinkerkenpark Bergen op Zoom Projectplan Waterwet Vijver Anton van Duinkerkenpark Bergen op Zoom Documentnummer: Zaaknummer: 12IT027757 12.ZK09281 DEEL 1: Aanleg van natuurvriendelijke oevers in de vijver van het Van Duinkerkenpark

Nadere informatie

Notitie. 1 Aanleiding

Notitie. 1 Aanleiding Notitie Datum Kenmerk 7 november 2011 PN 279972 Betreft Waterparagraaf horecagelegenheid langs de A44, gemeente Teylingen Status: definitief 1 Aanleiding In de gemeente Teylingen wordt een nieuw station

Nadere informatie

Vigerend beleid voor ruimtelijke onderbouwingen

Vigerend beleid voor ruimtelijke onderbouwingen B i j l a g e 2 : G e l d e n d w a t e r b e l e i d Vigerend beleid voor ruimtelijke onderbouwingen Inhoudsopgave Vigerend beleid voor ruimtelijke onderbouwingen 1 Inhoudsopgave 1 1 Europees Waterbeleid

Nadere informatie

FAZ: ja AB: Ja Opdrachtgever: Jelmer Kooistra

FAZ: ja AB: Ja Opdrachtgever: Jelmer Kooistra Onderwerp: Stedelijke wateropgave - waterberging Musselkanaal Nummer: Bestuursstukken\1836 Agendapunt: 9 DB: Ja 7-4-2015 BPP: Ja 24-4-2015 FAZ: ja 24-4-2015 VVSW: Nee AB: Ja 13-5-2015 Opsteller: Robert

Nadere informatie

want ruimte voor de Maas en veilige (regionale) dijken zijn een eerste zorg.

want ruimte voor de Maas en veilige (regionale) dijken zijn een eerste zorg. Verkiezingsprogramma 2019 2023 AWP Aa en Maas De Algemene Waterschapspartij (AWP) is een landelijke vereniging met een gekozen bestuur. In elk waterschap heeft de AWP een afdeling. De landelijke vereniging

Nadere informatie

Het waterschap en Grondwater. Bewonersavond 24 maart 2016

Het waterschap en Grondwater. Bewonersavond 24 maart 2016 Het waterschap en Grondwater Bewonersavond 24 maart 2016 Hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard Verantwoordelijk voor: übescherming tegen overstroming; üpeilbeheer in oppervlaktewater ükwaliteit

Nadere informatie

Functionele eisen 1. Geen (onaanvaardbaar) gezondheidsrisico. Bescherm volksgezondheid. Beperk overlast en hinder Voorkom schade.

Functionele eisen 1. Geen (onaanvaardbaar) gezondheidsrisico. Bescherm volksgezondheid. Beperk overlast en hinder Voorkom schade. Doelen Functionele eisen 1. Geen (onaanvaardbaar) gezondheidsrisico. 2. Geen (onaanvaardbare) economische schade of maatschappelijke hinder door wateroverlast. Bescherm volksgezondheid Beperk overlast

Nadere informatie

VERKIEZINGS- PROGRAMMA WATERSCHAP ZUIDERZEELAND in

VERKIEZINGS- PROGRAMMA WATERSCHAP ZUIDERZEELAND in VERKIEZINGS- PROGRAMMA 2015-2019 WATERSCHAP ZUIDERZEELAND in Flevoland Bouwen We Samen Onze lijsttrekker stelt zich aan U voor Ik ben trots op Flevoland Trots op de MAG ik mij even aan U voorstellen,..

Nadere informatie

Watervergunning Z43841/O82403

Watervergunning Z43841/O82403 Watervergunning Z43841/O82403 Aanvraag Het dagelijks bestuur van Waterschap De Dommel heeft op 24 februari 2017 een aanvraag ontvangen van Ruimte voor Ruimte CV, Magistratenlaan 138, 5223MB te 's-hertogenbosch.

Nadere informatie