BEKNOPTE GEBRUIKERSHANDLEIDING REKENMODEL WATER VOOR DE MVO-SECTOR

Transcriptie

1 BEKNOPTE GEBRUIKERSHANDLEIDING REKENMODEL WATER VOOR DE MVO-SECTOR Referentie Agentschap NL: project P Uitgevoerd in opdracht van het Productschap MVO met ondersteuning van Agentschap NL. Ir. R.C.J. Ongenae (Epro Consult) Dipl.-Ing J.E.W. Geurts Msc MBE (Epro Consult) Ing. H. Huiting (KWR) Datum: 29 november 2012 Rapportnr.: R EEANL1107 Epro Consult B.V. Emmasingel 58 B 6001 BD Weert. tel fax gsm info@eproconsult.nl website: bankrek. nr KvKnr.:

2 INHOUD 1 INLEIDING STRUCTUUR VAN HET REKENMODEL Invoer van gebruikersgegevens Wat wordt berekend? Rekenmethodieken beveiliging OPMERKING... 9 Rapport R \ beknopte gebruikershandleiding rekenmodel water MVO \29 november 2012\ Pagina 1 van 9

3 1 INLEIDING In 2011 heeft de MVO-sector een onderzoek laten uitvoeren naar de mogelijkheden om de energieefficiency te verbeteren over de periode tot ca De resultaten van het onderzoek zijn beschreven in de Op weg naar energiezuinige processen en een biobased economy (Routekaart MVO), een rapport dat begin 2012 is uitgebracht door het Productschap MVO. Een van de onderwerpen die in dat rapport aan de orde komt is het efficiënter omgaan met diverse soorten water. In dat kader heeft het Productschap MVO aan het Agentschap NL gevraagd om een rekenmodel te laten maken waarmee bedrijven op relatief eenvoudige wijze de kosten voor verschillende vormen van waterbehandeling kunnen berekenen. Epro Consult B.V. heeft van Agentschap NL opdracht gegeven om samen met KWR een eerste versie van het rekenmodel op te zetten. Deze eerste versie van het rekenmodel omvat niet alle denkbare waterstromen maar is vooralsnog gelimiteerd tot de volgende onderdelen. Epro Consult heeft in samenwerking met KWR een rekenmodel opgesteld waarin de kostprijs van een aantal relevante soorten proceswater kan worden berekend, te weten: - onthard water; - demi-water geproduceerd met ionenwisseling; - RO-water (met voorgeschakelde RO); - water geproduceerd met de CDI-techniek. Dat wordt gedaan voor drie soorten ruw water: bronwater, leidingwater, oppervlaktewater. De aldus berekende kostprijzen kunnen worden gebruikt voor latere berekeningen bij toepassing in koeltorens, stoomketels en andere processen. Deze rapportage behoort bij rekenmodel versie 1.0 Rapport R \ beknopte gebruikershandleiding rekenmodel water MVO \29 november 2012\ Pagina 2 van 9

4 2 STRUCTUUR VAN HET REKENMODEL Het rekenmodel kent 4 soorten tabbladen: 1) Een korte verklaring van de gebruikte kleuren van de tabbladen (Intro) en twee tabbladen met gebruikte afkortingen en gebruikte naamvelden (cellen die gebruikt worden bij de berekeningen), deze toelichtende informatie staat in de donkerblauwe tabbladen. 2) gegevens van de gebruikers kunnen worden ingevuld in de gele tabbladen, met o.a. investeringskentallen, kentallen voor operationele kosten en waterkwaliteiten. 3) een samenvatting van de uitgevoerde berekeningen (groene tabbladen) en 4) uitgebreide resultaten van berekeningen, hierin worden de berekeningen uitgevoerd, deze staan in de rode tabbladen. 2.1 Invoer van gebruikersgegevens Gebruikers kunnen gegevens invoeren in onderstaande tabbladen. Er wordt onderscheid gemaakt in vier soorten datavelden met elke een eigen kleurkenmerk: 1) Data die de gebruiker invoert en die van toepassing zijn op de locatie. 2) Datavelden waar de gebruiker kan kiezen uit 1 of meerdere opties ( ga met de cursor naar rechterbovenhoek van de cel en dan verschijnt een keuzemenu (dropdown)). 3) Data die vragen om specifieke kennis van de gebruiker, indien de gebruiker dit wenst kunnen deze worden gewijzigd, maar als de gebruiker geen specifiek kennis heeft op de te specificeren data dan wordt geadviseerd om de door de adviseurs ingevoerde data te hanteren. De specifieke kleurkenmerken worden weergegeven in onderstaande figuur. Daarnaast dient er nog indien nodig informatie te worden ingevuld op de onderstaande tabbladen. Dit is enkel noodzakelijk als er voor het bedrijf specifieke aanleiding voor is. Bijvoorbeeld op het moment er specifieke eisen worden gesteld aan de verblijftijd voor de buffers of aan de waterdruk. Standaard zijn deze ingesteld op 20 minuten en 3 bar Waterkwaliteiten Voor de invoer van de waterkwaliteiten van het voedingswater is ter controle van de juiste invoer een controleberekening voorzien. Deze bekijkt of op basis van de ionenbalans van het voedingswater een afwijking van groter dan 5% wordt ingevoerd. Op het moment dat de afwijking groter is dan 5% dan verschijnt een rode cel met daarin de opmerking controleer analyse. Deze melding wordt rechts onderaan weergegeven in onderstaande figuur. Rapport R \ beknopte gebruikershandleiding rekenmodel water MVO \29 november 2012\ Pagina 3 van 9

5 Daarnaast zijn er in de outputsheets beveiligingen opgenomen met betrekking tot benodigde hardheid van het behandelde water. Op het moment dat de benodigde hardheid van het water niet met de geselecteerde zuiveringstechniek kan worden behaald dan wordt de cel waarin de te behalen hardheid wordt weergegeven rood gekleurd. In het drop-down menu kan dan voor een andere zuiveringsmethodiek worden gekozen en wel zo dat de benodigde hardheid wel kan worden behaald. In de onderstaande figuren wordt dit weergegeven. Rapport R \ beknopte gebruikershandleiding rekenmodel water MVO \29 november 2012\ Pagina 4 van 9

6 In bovenstaande figuur wordt de benodigde hardheid van het water bij de geselecteerde zuiveringsmethodiek niet gehaald. In bovenstaande figuur wordt de benodigde hardheid van het water bij de geselecteerde zuiveringsmethodiek wel gehaald. Rapport R \ beknopte gebruikershandleiding rekenmodel water MVO \29 november 2012\ Pagina 5 van 9

7 Op het moment dat een zuiveringsmethodiek wordt geselecteerd die in de praktijk niet uitvoerbaar is, dan wordt eveneens een foutmelding weergegeven. In dit geval wordt er ook geen kostprijs van het benodigde water weergegeven. Een voorbeeld hiervan wordt weergegeven in onderstaande afbeelding. Rapport R \ beknopte gebruikershandleiding rekenmodel water MVO \29 november 2012\ Pagina 6 van 9

8 2.2 Wat wordt berekend? In het rekenmodel zijn drie soorten ruw water (in het rekenmodel voedingswater genoemd) opgenomen: bronwater, leidingwater, oppervlaktewater. Daarnaast zijn 2 soorten eindkwaliteit water opgenomen: onthardwater en gedemineraliseerd water. Het rekenmodel rekent voor deze verschillende waterstromen de investeringen, operationele kosten en energieverbruik uit op het moment dat er gekozen wordt voor een specifieke zuiveringsmethode. De in dit rekenmodel opgenomen zuiveringsmethoden zijn: Voor productie van onthardwater uit drinkwater: IX-ontharding Nanofiltratie Nanofiltratie met IX-ontharding Capacitieve DeIonisatie Capacitieve DeIonisatie met IX-ontharding Voor productie van demiwater uit drinkwater: Volledige Ionenwisseling (SAC - CO 2 - SBA - MB) Omgekeerde Osmose - Mengbed Ionenwisseling Capacitieve DeIonisatie - Volledige Ionenwisseling Voor productie van onthardwater uit diep en ondiep grondwater: IX-ontharding Beluchting met Zandfiltratie en IX-ontharding Nanofiltratie Nanofiltratie met IX-ontharding Capacitieve DeIonisatie Capacitieve DeIonisatie met IX-ontharding Voor productie van demiwater uit diep en ondiep grondwater: Volledige Ionenwisseling Omgekeerde Osmose met mengbed Ionenwisseling Capacitieve DeIonisatie met volledige Ionenwisseling Voor productie van onthardwater uit oppervlakte water: Coagulatie / Flocculatie / Sedim. - IX-ontharding In-line Flocc. met Ultrafiltratie en Nanofiltratie In-line Flocc. met Ultrafiltratie en Nanofiltratie - IX-ontharding In-line Flocc. met Ultrafiltratie en Capacitieve DeIonisatie In-line Flocc. met Ultrafiltratie en Cap.DeIonisatie - IX-ontharding Voor productie van demiwater uit oppervlakte water: Coag/Flocc/Sed met Zandfiltratie en Volledige Ionenwisseling (SAC - CO 2 - SBA - MB) In line Flocc met Ultrafiltratie en Omgekeerde Osmose en Mengbed Ionenwisseling In line Flocc met Ultrafiltratie en Capacitieve DeIonisatie en Volledige Ionenwisseling Voor al deze verschillende zuiveringsmethoden zijn zowel samenvattingen alsmede uitgebreide kosten/baten analyses opgesteld. In onderstaande figuren wordt eerst de uitgebreide analyse voor productie van onthard water uit drinkwater weergegeven en vervolgens de bijbehorende samenvatting. Rapport R \ beknopte gebruikershandleiding rekenmodel water MVO \29 november 2012\ Pagina 7 van 9

9 Om de outputsheets overzichtelijk te houden is er gekozen om maximaal 3 zuiveringsscenario s naast elkaar te zetten. Om te wisselen van zuiveringsscenario s is in de outputsheets een dropdown menu toegepast. De aanwezigheid van het dropdownmenu is te herkennen aan de oranje gekleurde hoofdcellen met blauwe tekst erin. Rapport R \ beknopte gebruikershandleiding rekenmodel water MVO \29 november 2012\ Pagina 8 van 9

10 2.3 Rekenmethodieken beveiliging De achterliggende rekenmethodiek wordt in de uitgebreide analyses weergegeven en is enkel gebaseerd op de in het rekenmodel aanwezige en zichtbare data. Er wordt geen gebruik gemaakt van achterliggende of verborgen data. Hiermee wordt voorkomen dat de berekeningen niet inzichtelijk of verifieerbaar zijn. Om te voorkomen dat gebruikers ongewenste wijzigingen in het rekenmodel aanbrengen met daarmee samenhangend onjuiste output is het rekenmodel voorzien van een eenvoudige beveiliging. 3 OPMERKING 1. Met betrekking tot de techniek capacitieve deionisatie moet worden aangegeven dat deze techniek nog in ontwikkeling is en dat de informatie (in dit model van Voltea) regelmatig bijgewerkt dient te worden. De verwachting is dat als deze techniek verder is ontwikkeld dat de rendementen en investeringen verbeteren en dat dus de haalbaarheid beter wordt. 2. Op het moment dat de range van de kostenfunctie wordt overschreden wordt de bouwkosten berekend door de kostenfunctie in meervoud te gebruiken. Ter illustratie: stel range is max 300 en design waarde is 500 dan worden de kosten berekend met dezelfde kostenfunctie voor 2 * 250; als de ontwerpwaarde 630 is dan wordt met 3 * 210 gerekend. Er vindt dus geen waarschuwing plaats. Rapport R \ beknopte gebruikershandleiding rekenmodel water MVO \29 november 2012\ Pagina 9 van 9