Labo update Luc Van Campen Christophe Indevuyst

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Labo update Luc Van Campen Christophe Indevuyst"

Lander Devos
5 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 Labo update 2019 Luc Van Campen Christophe Indevuyst

2 Salivair cortisol

3 Cushing Veroorzaakt door hypercortisolemie Symptomen ~ metabool syndroom: Obesitas, hypertensie, diabetes mellitus Maar ook: ecchymoses, dunne huid, osteopenie. Oorzaak: Meest frequent: exogene glucocorticoïden Endogeen frequentie ~2-3/miljoen Primair vanuit de bijnier Secundair door teveel ACTH

4 Diagnostiek Centraal: aantonen teveel (vrij) cortisol Niet testen bij exogene steroïden. (iv, po, inhalatie, topisch, ) Opties: Aantonen verhoogde middernacht cortisol in speeksel (min. 2x) Aantonen verhoogd 24u excretie van vrij cortisol (min. 2x) Overnacht 1 mg dexamethasone suppressie test. Lage verdenking: 1 optie, hoge verdenking: 2 combineren

5 Cortisol Fracties: 10% vrij actief, enkel dit wordt in glomerulus gefiltreerd. 75% gebonden aan CBG (transcortine) verhoogd door oestrogenen! 15% gebonden aan albumine Doel is om vrij cortisol te meten serumcortisol niet nuttig. Op speeksel Op urinecollectie

6 Cortisol op speeksel Vrije fractie, volgt diurn ritme Patroon: Normaal: laagst rond middernacht, hoogst bij ontwaken Cushing: abnormaal verhoogd om middernacht. Opgelet bij onregelmatige uren, ploegenarbeid.

7 Praktisch Voorbereiding: Geen tanden poetsen het uur voor staalname. Niet eten/drinken ½ uur voor staalname. 2 min kauwen op wattenrolletje in salivette. Lang stabiel Best 2 stalen afnemen (versch. dagen) Stalen aan labo bezorgen met aanvraag. Iedere weekdag uitgevoerd.

8 Interpretatie NL: Resultaat zeer laag tot < meetbereik. Cushing: verhoogd. Cave contaminatie met bloed, gebruik van drop, kauwtabak, onregelmatige uren, kritisch zieken.

9 Tarificatie Nieuw sinds dit jaar in de nomenclatuur: terugbetaald indien voorgeschreven door internist met oog op diagnose/opvolging Cushing. 12

10 Carbohydraat deficiënt transferrine

11 Alcohol Alcohol = ethanol (EtOH) Directe meting Bloed Eliminatie uit bloed: 0.15 g/l / uur (2u) daarna 0.1 g/l Snel zijn, stabiliseren met fluoridebuis. In uitgeademde lucht goede correlatie met bloed Indirecte merkers: GGT, ALT, MCV, CDT

Verschillende varianten Normale verdeling: Hexasialo : 1 %

12 Transferrine Glycoproteïne Glycoproteïnes (siaalzuur, galactose, N-acetylglucosamine) Verschillende isovormen Verschillende varianten Normale verdeling: Hexasialo : 1 % Pentasialo : 15 % Tetrasialo : 80 % Trisialo : 2.5% Di + asialo = CDT :< 1.3 %

13 Carbohydraat-deficiënt transferrine Matig-zwaar drinkgedrag (50-80g/alcohol/dag) gedurende meerdere dagen reductie glycosylering Eerst di-sialo stijging, vervolgens ook a-sialo Na alcoholstop, terug naar baseline na 2 weken Gevoeligheid voor alcohol en leverziekte even hoog als GGT. Specificiteit hoger.

14 Normaal

15 Pathologisch

16 Interferenties Mogelijke interferentie: IgA Monoklonale gammopathieën Polyklonale IgG er bestaan 38 varianten moeilijker interpreteerbaar Bij lage transferrine concentratie

17 Gebruik Indicaties: Vroegtijdige detectie van alcohol misbruik en pathologie gelinkt aan alcohol misbruik Monitoring van onthouding en vroegtijdige detectie van terugval tijdens therapie Arbeidsgeneeskunde Verkeersveiligheid VIAS (BIVV) (Diagnose metabole aandoening, nl. glycosylatiedefect) Staalsoort: serum Terugbetaling: enkel voor diagnostiek metabole ziekte door internist Kostprijs: 19,-

18 Nieuw in de nomenclatuur & nieuw op het laboratorium & hoe nieuw aanvraagformulier invullen?

19 Coëfficiënt: C=0, JA JA Cumul- & diagnoseregels OK? In nomenclatuur? Prestaties: B-waarden Tussenkomst RIZIV (25 % B-waarden * C) j A Forfait & Remgeld (Som B-waarden) Forfaits remgeld: 0,00-8,70-12,96-15,67 WIGW 0,00-3,72 NEEN TEN LASTE PATIËNT (100 % B- waarde*c) NEEN TEN LASTE PATIËNT

20 Kostprijs aanvraag Prestaties 25 % Coëfficiënt huidig: 0, Forfaits Som B-waarden Forfait Som B-waarden Totaal bedrag Remgeld Som B <700 19,84 Geen Som B < ,12 8,70-3, Som B < ,37 12,96-3, Som B > of = ,50 15,67-3,72

22 X X 25 % B 50 B 250 B 250 B 350 B 250

23 X X 25 % B 50 B 250 B 250 B 350 B 250 Som B 1150

24 Kostprijs aanvraag Prestaties 25 % Coëfficiënt huidig: 0, Forfaits Som B-waarden Forfait Som B-waarden Totaal bedrag Remgeld Som B <700 19,84 Geen Som B < ,12 8,70-3, Som B < ,37 12,96-3, Som B > of = ,50 15,67-3,72

25 Cumul- & diagnoseregels

27 Waar cumul- & diagnoseregels te vinden?

29 of LOL

30 Cumulregels Niet voldaan aan cumulregel: ten laste patiënt [100 %] Voorbeelden: transferrine & TIBC amylase & lipase Albumine & eiwitelektroforese Vrij T3 & TSH + FT4: 2 tenzij één gestoord --> derde Anti-TPO & anti-tg [Sedimentatie & fibrinogeen] tumormerkers (max 1) RAST-testen: max 6

31 Cumulregels : schildklierantistoffen Anti-TPO Anti-TG Anti-TSI: nu ook in MCH uitgevoerd Anti-TSI Doseren van schildklier-stimulerend immuunglobuline (TSI) in de evolutie van een medicamenteuze behandeling

32 Diagnoseregels Wat betreft de eventuele diagnostische criteria veronderstellen de(hierboven) vermelde regels dat de ermee verbandhoudende gegevens worden meegedeeld op het voorschrift. Het is de verantwoordelijkheid van de voorschrijver deze gegevens kenbaar te maken. Brieven bij ontbreken gegevens LOL: steeds OK tenzij bijgeschreven!

33 PSA Opvolging van behandeling: startdatum??? 2x per jaar van opvolging: minstens een jaar tussen???

34 PSA Opvolging van behandeling: startdatum??? 2x per jaar van opvolging: minstens een jaar tussen??? Startdatum = datum eerste PSA bepaling als opvolging behandeling Datum 3 de (=1 ste van volgend jaar) bepaling wordt bepaald door startdatum minstens 1 jaar na startdatum, zo ook de volgende jaren Probleem: startdatum niet altijd gekend door het laboratorium!!!

35 Zwangerschap

36 Zwangerschap (bis) Toxoplasmose: Aparte prestatiecode voor Toxoplasma-serologie tijdens de zwangerschap (max 2 keer per zwangerschap)

38 Chlamydia PCR Klinische context van een risicogroep, tot en met de leeftijd van 20 jr, Te lezen als: Klinische context van een risicogroep Tot en met de leeftijd van 20 jaar Bij duidelijke klinische tekens van Chlamydia-infectie

40 Geneesheer-specialist.

42 Anti-Muller hormoon AMH Een dimeer glycoproteïne geproduceerd door de granulosacellen. AMH in bloed is een maat voor de follikelvoorraad in de ovaria. Indicatie: beoordeling van de ovariële reserve gebruikt bij infertiliteitsonderzoek Helpt bij het inschatten van het aantal antrale en pre-antrale follikels aanwezig in de ovaria en is cyclus-onafhankelijk. (Er is een goede correlatie tussen gemeten AMH in serum en follikel telling bekomen met transvaginale echo.) Helpt zoektocht naar best stimulation protocol *1 Behandeling aanpassen Vermijden van onnodige stimulatie Verminderen van het risico op hyperstimulatie syndroom Betere karaterisering van het type van ovarium dysfunctie, polycystisch ovarium syndroom Monitoring van de ovariële reserve bij jonge vrouwen dewelke bv. een gonadotoxische behandeling ondergaan.

43 Anti-Muller hormoon AMH Sinds 2019 uitgevoerd in MCH: dagelijks (niet tijdens het weekend) Op serum Terugbetaling: geen Kostprijs: 27,- Transparency: correlate very well with Roche *2 de methode gebruikt in GHB 1* Vidas AMH assay: optimized design to ensure reliability, Ripoll N. 2* Fertility and Reproductive centers Poland

Vergelijkbare documenten

1. RSV: testaanbod. 1.1 RSV antigeen = sneltest

1. RSV: testaanbod. 1.1 RSV antigeen = sneltest RSV en influenza seizoen 2018-2019 Met het nieuwe RSV seizoen voor de deur en het daaropvolgend influenza seizoen, wilden we graag even stil staan bij de optimale diagnostische keuze. - Voor de detectie