Nieuwe interpretaties van stad en landschap

Transcriptie

1 Nieuwe interpretaties van stad en landschap Onderzoeksprojecten Heidi Linck beeldend kunstenaar Arnhem

2 Residency in Kronstadt, Rusland: onderzoek naar de post-sovjet transformatie van deze militaire havenstad NCCA St Petersburg, 2013

3 Visie Ik produceer nieuwe interpretaties van locaties in de stad en in het landschap. Locaties die in transitie zijn, zijn vaak juist die plekken, die een gebouw, stad of landschap onderscheidend kunnen maken. Op die plekken gaat de oude functie over in de nieuwe, waardoor de plek als geheel tijdelijk buiten gebruik is en abstracte vormen aanneemt. Spontaan ontstaat er een bevreemdende, mysterieuze omgeving, die er uit kan zien alsof hij verzonnen is - maar hij is echt! Precies dit soort plekken maken ook films, games, commercials en zelfs onze dromen spannend. Hun ruimtelijke kwaliteiten en bijzonderheden worden niet meteen herkend omdat deze locaties als nutteloos beschouwd worden. Soms staan ze bekend als rafelranden, soms zijn ze zelfs helemaal niet bekend en een goed bewaard geheim. Een nieuwe interpretatie van deze plekken helpt gebiedsontwikkelaars de potentie van die plekken te herkennen en benutten. Dit is duurzaam omdat die plek als het ware gerecycled wordt. Daarbij hanteer ik geen standaard recept. Een unieke plek verdient een unieke aanpak. In mijn projecten in de stad en het landschap werk ik samen met overheden, landschapsarchitecten en stedenbouwkundigen om mijn artistieke onderzoek in hun vraagstukken betekenis te geven. In deze interdisciplinaire samenwerkingen heb ik me gespecialiseerd in projecten waarin de spanning tussen het gestuurde en het spontane landschap centraal staat. Mijn portfolio bevat een selectie van projecten die hebben geresulteerd in een nieuwe beleving en interpretatie van specifieke plekken in stad en landschap. The investigation of a specific site is a matter of extracting concepts out of existing sense-data through direct perception. One does not impose, but rather expose the site. The unknown areas of sites can best be explored by artists. Robert Smithson, 1968 Heidi Linck beeldend kunstenaar Atelier: Koningsweg 23A, Arnhem heidi@heidilinck.nl

4 Souvenirs van de Woeste Grond: verzamelen van verhalen over de transformaties in het landschap in Overijssel Kunstenlab Deventer & Landschap Overijssel,

5 Werkwijze Een project kan resulteren in een (ontwerp voor) een ruimtelijke interventie, maar dat is niet altijd noodzakelijk. Het onderzoek genereert beelden en verhalen die ook op zichzelf als presentatie kunnen worden gedeeld met het publiek. Over het algemeen bestaat een project uit drie fasen: 1. Het doen van onderzoek op locatie Verkenningen en observaties ter plaatse Archief onderzoek Literatuuronderzoek Interviewen van individuele personen of groepen Verhalen verzamelen Artistieke interventies als publiek experiment 2. Ontwikkelen van een nieuwe interpretatie van de locatie Deelname aan ontwerpteam Alternatieve visie over (de inrichting van) het gebied Artistiek concept voor de (her)ontwikkeling van het gebouw of gebied Advies integratie beeldende kunst in gebiedsontwikkeling 3. Ruimtelijke interventie + presentatie Ruimtelijke interventie: een ingreep in het gebouw of gebied die de beleving van de hele plek verandert Presentatie: tentoonstelling, lezingen, workshop, excursie, publicatie, websites

6 Ter observatie: documenteren van bijzondere tijdelijke verschijnselen tijdens verbouwingen UMC Utrecht,

7 Vraagstukken De projecten verbinden kunst met architectuur, wetenschap, geschiedenis, economie en politiek. Terugkerende onderwerpen zijn leegstand, verval, transformatie, herontwikkeling, verhalen, lokale geschiedenis, stilte, landschap, erfgoed, schoonheid, lelijkheid, betekenis, lokale identiteit, natuur en architectuur. Mijn opdrachtgevers zijn gebiedsontwikkelaars die op zoek zijn naar inspiratie, alternatieve visies en concepten die de uniciteit en identiteit van een specifieke plek beleefbaar maken. Zij maken daarmee zelf deel uit van het publiek, dat verder bestaat uit inwoners, toeristen en andere gebruikers. Door nieuwe interpretaties van een locatie te genereren, verandert de beleving van die plek voor ieder van hen. Vragen van opdrachtgevers zijn bijvoorbeeld: Hoe kunnen we de transformatie van het gebied op een inspirerende manier delen met elkaar en het publiek? Hoe maken we de menselijke maat van het ontwerptraject beleefbaar? Hoe kunnen we als ontwerpteam niet alleen vanuit de technologie of economie, maar ook vanuit inspiratie naar het gebied kijken? Waar sturen we op ruimtelijke kwaliteit en waar laten we die sturing los? Welke verhalen van inwoners weerspiegelen de landschappelijke transformaties van de afgelopen decennia? Hoe kunnen we die verhalen ter plekke herkenbaar maken? Wat is de essentie van deze plek? Wat geeft deze plek zijn eigen ruimtelijke identiteit? Hoe kunnen we de oude objecten integreren in de nieuwe plannen? Hoe kunnen we landschap en cultuur met elkaar verbinden? Hoe kunnen we op een andere manier omgaan met leegstand in de stad?

8 To have and to hold: kaart gemaakt voor excursie naar verlaten kassencomplex in Hout-Blerick (Venlo) Museum Van Bommel Van Dam, 2012

9 Diensten 1. Ontwerpconcept In multi-disciplinair teamverband of zelfstandig ontwikkel ik een concept voor het (her-)ontwerp van een gebouw of gebied. Een concept bestaat uit onderzoek, vertaling van het onderzoek in artistieke uitgangspunten en conclusie in de vorm van concrete ontwerpkaders. 2. Gebiedsvisie Op basis van artistiek onderzoek op locatie ontwikkel ik een alternatieve visie op een gebouw of gebied. De alternatieve gebiedsvisie brengt de nog onbekende of niet-gewaardeerde ruimtelijke bijzonderheden in kaart en doet concrete suggesties voor het beleefbaar maken van die bijzonderheden. 3. Artistieke bijdrage expertmeeting Artistieke bijdrage die speciaal voor het programma en publiek van een expertmeeting, symposium of andere bijeenkomst op het gebied van ruimte, stad en/of landschap wordt ontwikkeld. Door het onderwerp even vanuit een artistiek oogpunt te beschouwen raakt het publiek verfrist en geïnspireerd. 4. Cartografie De ruimtelijke bijzonderheden van een gebouw of gebied worden letterlijk in kaart gebracht. De kaart wordt grafisch vormgegeven en in een oplage gedrukt en/of digitaal gemaakt. Het publiek kan zelf op basis van de kaart de bijzonderheden in het gebouw of gebied (her-)ontdekken. Combinatie met excursie is mogelijk. 5. Verhalen Op basis van onderzoek op locatie en interviews worden verhalen verzameld over de transformatie van een gebouw of gebied zoals de inwoners en andere gebruikers dat zelf hebben beleefd. De verhalen geven een menselijke maat en verbeelding aan de cultuurhistorische en actuele kennis van de locatie. De collectie bevat vaak nog onbekende verhalen en verhalen die tot de verbeelding spreken doordat zij betrekking hebben op specifieke objecten en locaties in de stad of het landschap. Als zodanig vormt de collectie een basis voor kunstprojecten, educatie en publieke bewustwording van de regionale identiteit.

10 Teerosen, drie begraven tekeningen in het landschap op de Veluwe: onderzoek naar het verdwijnen en verschijnen van deze drie tekeningen. Stichting Verborgen Landschap, 2014

11 Diensten 6. Observatie Observatie van de bouw, sloop of verbouw van een gebouw of van de (her-)ontwikkeling van een gebied. Periodieke observaties in de vorm van fotografie of video die gedeeld kunnen worden met medewerkers, een ontwerpteam en met het algemeen publiek. 7. Artikel Artikel over de ruimtelijke bijzonderheden of transformatie van een gebouw of gebied op basis van artistiek onderzoek op locatie, in de vorm van tekst en/of beeld. Het artikel geeft een ander perspectief op het ruimtelijke vraagstuk van de locatie en biedt verfrissing en inspiratie. 8. Lezing/ workshop Een lezing of workshop over mijn werkwijze en projecten in stad en landschap. Een concreet beeld van wat kunstenaars kunnen betekenen in ruimtelijke vraagstukken. 9. Tentoonstelling De vertaling van artistiek onderzoek op locatie naar een tentoonstelling waarin dat onderzoek zelf als proces wordt gepresenteerd op een voor het publiek toegankelijke en boeiende manier. Het publiek maakt op een nieuwe manier kennis met de locatie en het ruimtelijke vraagstuk dat daar aan de orde is. 10. Excursie Ik ga met het publiek op pad in de stad en/of het landschap. Het publiek ontdekt nieuwe ruimtelijke bijzonderheden en kijkt met andere ogen naar leegstand en verval. 11. Interventie Publieke interventie als experiment in een specifiek gebouw of gebied. De interventie genereert interactie met het publiek en bewustwording van hun ruimtelijke omgeving. De reacties van het publiek op de interventies duiden op de betekenis en beleving van het gebouw of gebied voor dat publiek. 12. Open samenwerking De kunstenaar draait mee in een team dat zich buigt over een ruimtelijk vraagstuk, waarbij vooraf geen concreet resultaat wordt afgesproken. Het ontwerpteam wordt voortdurend geïnspireerd en uitgedaagd om out-of-the-box te denken over het vraagstuk. Dit resulteert direct of op langere termijn in nieuwe ideeën en mogelijkheden.

12 Bakens aan het water bij overnachtingshaven Lobith: masterplan voor drie kunstwerken in het landschap Provincie Gelderland, Rijkswaterstaat, Gemeente Rijnwaarden,

13 Meer informatie en contact Portfolio crossovers Voor een geprint portfolio stuurt u een met uw naam en postadres naar heidi@heidilinck.nl Kennismaking Atelier: Koningsweg 23A te Arnhem (Buitenplaats Koningsweg) Telefoon: Social Media Mijn profiel is te vinden op LinkedIn en Twitter Op de hoogte blijven U kunt zich op inschrijven voor mijn nieuwsbrief, die gemiddeld 1 x per maand uitkomt.