WELKOM. Doorpakken met aardgasvrije wijken. Donderdag 6 december, Jaarbeurs Utrecht

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "WELKOM. Doorpakken met aardgasvrije wijken. Donderdag 6 december, Jaarbeurs Utrecht"

Transcriptie

1 WELKOM Doorpakken met aardgasvrije wijken Donderdag 6 december, Jaarbeurs Utrecht

2 Agenda: Korte termijn innovaties Aardgasvrij Introductie Innovaties op de korte termijn (PL0) Vergelijk proeftuinen en innovaties Interactief: vragen voor de zaal

3 Introductie RVO: verzorgt de tenderregelingen voor de ministeries. TKI: stelt innovatie-agenda op samen met de markt en de overheid. Werking samen om nieuwe regelingen op te zetten en consortia te ondersteunen bij het indienen van aanvragen.

4 Innovatietender aardgasloze wijken, woningen, gebouwen Preview gehonoreerde projecten Daniël van Rijn, RVO

5 Programmalijn 0 Uitgevoerd als programmalijn 0 binnen de tender Urban Energy Inschrijving gesloten op 11 september jl. 5

6 Doel programmalijn 0 Projecten ondersteunen waarin binnen één jaar prototypes van enkele of meer innovatieve producten en diensten ontwikkeld worden, die bijdragen aan: de transitie naar aardgasvrije woningen en gebouwen tegen zo laag mogelijke kosten: het tegelijkertijd handhaven en waar mogelijk verbeteren van de kwaliteit in de woning, het gebouw of de wijk; verhogen van tempo en/of aantallen om bestaande woningen en gebouwen op grote schaal aardgasvrije of aardgasvrij-ready te kunnen maken

7 Doel programmalijn 0 Budget (EZK & BZK) : 12,8 miljoen Maximale subsidie per partner : ,- Maximale doorlooptijd : 1 jaar Focus op de bestaande bouw Woningen, U-bouw, E-infra in de wijk Project eindigt in een prototype in de GO

8 Preview gehonoreerde projecten 2018

9 Gehonoreerde aanvragen Aantal toegekende aanvragen : 32 à 35 Aantal betrokken partijen : 140 à 160

10 Schaal en focus Een aantal aanvragen (ca. 30%) richten zich op totaalpakketten op buurt- en wijkniveau. Het zijn als het ware ontzorgingspakketten voor specifieke woonwijken. Veel van de consortia (ca. 35%) ontwikkelen producten die onderdeel vormen van een technisch totaalpakket, bijv. een verbeterde warmtepomp. een substantieel deel (ca. 5%) gericht op het maken van gereedschap.

11 Woningen, utiliteit, lokale infrastructuur (uiteraard) veel producten en diensten gericht op woningen. Op het gebied van energie-infrastructuur worden een aantal nieuwe producten ontwikkeld. Meestal hebben deze te maken met (lokale) warmtenetten. Helaas zijn er nauwelijks projecten voor utiliteitsgebouwen.

12 Beperking warmtevraag Een aantal voorstellen richt zich op het terugdringen van de verwarmingsvraag. Dit maakt het aardgasvrij verwarmen van de woning eenvoudiger en draagt bij aan het voorkomen van extreme eisen aan het energienet. Deze voorstellen komen vaak voort uit ontwikkelingen als Stroomversnelling/NOM, naar een beter energielabel komen, passief bouwen, enz. Andere voorstellen zoeken naar alternatieve manieren om te verwarmen.

13 De bewoner en gebruiker centaal Bij de helft van de projecten is een vragende partij opgenomen in het consortium. Bij andere projecten is de vrager op een andere manier betrokken Opvallend is het grote aantal projecten waarbij radicaal anders naar behaaglijkheid en daarmee het klimatiseringssysteem is gekeken. Verschillende projecten hebben als idee de warmtepomp (meestal onderdeel van een all electric concept) prettiger voor de bewoner te maken: kleiner, minder geluid en natuurlijk een hogere efficiency. Soms wordt hierbij uitgegaan van een radicaal ander systeem

14 Tot slot Producten en diensten moeten binnen enkele jaren op de markt verschijnen TKI en RVO gaan projecten van dichtbij volgen (en ondersteunen) Binnenkort meer

15 Inspelen op de toekomst Nieuwe technieken aardgasvrij 6 december 2018

16 Proeftuinen versus PL0

17 Proeftuinen versus PL0 Aanvragen Programmalijn 0 (26) (11) (1) (3)

18 Vragen voor de zaal: gemeenten Wie is betrokken bij RES en/of een wijkaanpak en zoekt naar innovatieve oplossingen? Heeft u voldoende beeld welke oplossingen (bijna) beschikbaar zijn en welke partijen die kunnen leveren? Heeft u voldoende inzicht in hoe nieuwe oplossingen de RES en de wijkaanpak beïnvloeden? Hoe zoekt / vindt u partijen die oplossingen kunnen aanbieden?

19 Aanbod Match-making: wijk zoekt oplossing PL0: Project zoekt financiering PL0: Consortium zoekt versterking PL0: Projectidee, ik wil graag advies Behoefte aan lange termijn visie energieoplossingen

20 Wilt u zich aanmelden of contact? Wilt u deelnemen aan de match-making sessie? Of in contact komen met een innovatiecoach om mogelijkheden voor uw projecten te bespreken? Stichting TKI Urban Energy Arthur van Schendelstraat 550d 3511 MH Utrecht Telefoonnummer: info@tki-urbanenergy.nl

Innovatietender aardgasloze wijken, woningen, gebouwen

Innovatietender aardgasloze wijken, woningen, gebouwen Innovatietender aardgasloze wijken, woningen, gebouwen Programmalijn 0, regeling Urban Energy Daniël van Rijn, RVO Klaas Vegter, TKI Urban Energy Vier regionale bijeenkomsten, Groningen, Zwolle, Eindhoven,

Nadere informatie

DEI+ innovaties aardgasvrij

DEI+ innovaties aardgasvrij DEI+ innovaties aardgasvrij Korte termijn innovaties aardgasloze wijken, woningen en gebouwen Daniël van Rijn, RVO Michiel van der Vight, TKI Urban Energy Drie regionale bijeenkomsten, Amsterdam, Zwolle

Nadere informatie

TKI Urban Energy in 2016

TKI Urban Energy in 2016 TKI Urban Energy in 2016 Wijnand van Hooff Programmadirecteur Wat is de TKI Urban Energy? De TKI Urban Energy is onderdeel van de Topsector Energie, en is een onafhankelijke stichting die door innovatie

Nadere informatie

WELKOM. Doorpakken met aardgasvrije wijken. Donderdag 6 december, Jaarbeurs Utrecht

WELKOM. Doorpakken met aardgasvrije wijken. Donderdag 6 december, Jaarbeurs Utrecht WELKOM Doorpakken met aardgasvrije wijken Donderdag 6 december, Jaarbeurs Utrecht Plenair programma Jouw vraag gesteld aan de kwartiermakers? Ga naar Menti.com & voer de code 18 89 28 in! 12.45 12.50 uur

Nadere informatie

Klankbordgroep aardgasvrij wonen

Klankbordgroep aardgasvrij wonen Klankbordgroep aardgasvrij wonen 1 e bijeenkomst klankbordgroep: Delen plan voor de komende periode Input vragen op het stappenplan Maandag 11 maart 2019 Programma 19.30 uur: Aftrap met korte terugblik

Nadere informatie

Regelingen voor zon-pv

Regelingen voor zon-pv Regelingen voor zon-pv 16 maart 2016 17 maart 2016 Wido van Heemstra Karin Keijzer Rijksdienst voor Ondernemend Nederland RVO.NL stimuleert ondernemend Nederland bij duurzaam, agrarisch, innovatief en

Nadere informatie

Aardgasvrije gebouwde omgeving: De opgave, wetgeving, stimuleringsregelingen, en wat zijn de alternatieven?

Aardgasvrije gebouwde omgeving: De opgave, wetgeving, stimuleringsregelingen, en wat zijn de alternatieven? Aardgasvrije gebouwde omgeving: De opgave, wetgeving, stimuleringsregelingen, en wat zijn de alternatieven? Leo Brouwer (RVO) leo.brouwer@rvo.nl 12 april 2018 Eindhoven Regeerakkoord & IBP Energiebelasting

Nadere informatie

Subsidieregeling Urban Energy. Voorlichtingsbijeenkomst UE 14 maart 2019 Marco Kolkman

Subsidieregeling Urban Energy. Voorlichtingsbijeenkomst UE 14 maart 2019 Marco Kolkman Subsidieregeling Urban Energy Voorlichtingsbijeenkomst UE 14 maart 2019 Marco Kolkman Programma 9:30 Welkomstwoord en toelichting subsidieregeling Urban Energy 10:15 Toelichting programmalijnen 1 t/m 5

Nadere informatie

Route naar een aardgasvrije wijk. Marjo Kroese, Procesbegeleider aardgasvrije wijken, Klimaatverbond Nederland

Route naar een aardgasvrije wijk. Marjo Kroese, Procesbegeleider aardgasvrije wijken, Klimaatverbond Nederland Route naar een aardgasvrije wijk Marjo Kroese, Procesbegeleider aardgasvrije wijken, Klimaatverbond Nederland Waarom aardgasvrij? Klimaat / broeikasproblematiek Groningse aardbevingen Onafhankelijkheid

Nadere informatie

Financiële overheidssteun voor V.v.E. s vanuit RVO.nl

Financiële overheidssteun voor V.v.E. s vanuit RVO.nl Financiële overheidssteun voor V.v.E. s vanuit RVO.nl VvE-bijeenkomst gemeente Velsen 18 juni 2018 Constan Custers Hogeschool Inholland Alkmaar: Building Holland 2018 1 Duurzaam en groen. 22-6-2018 Regelingen

Nadere informatie

WELKOM. Doorpakken met aardgasvrije wijken. Donderdag 6 december, Jaarbeurs Utrecht

WELKOM. Doorpakken met aardgasvrije wijken. Donderdag 6 december, Jaarbeurs Utrecht WELKOM Doorpakken met aardgasvrije wijken Donderdag 6 december, Jaarbeurs Utrecht Sessie: Data & monitoring Leidraad, RES en ECW Joop Oude Lohuis, Gerdien van de Vreede, Rolf van der Velde Regionale Energiestrategie

Nadere informatie

Onderstaand vindt u informatie over de proeftuinen Aardgasvrije wijken in de vorm van vragen en antwoorden.

Onderstaand vindt u informatie over de proeftuinen Aardgasvrije wijken in de vorm van vragen en antwoorden. Bijlage bij brief over aardgasvrije wijken Grootschalige proeftuinen voor aardgasvrije wijken Onderstaand vindt u informatie over de proeftuinen Aardgasvrije wijken in de vorm van vragen en antwoorden.

Nadere informatie

Subsidieregelingen voor energieinnovaties. infra. Nationaal consortium Zon op Infra 14 maart 2019 Bert Janson

Subsidieregelingen voor energieinnovaties. infra. Nationaal consortium Zon op Infra 14 maart 2019 Bert Janson Subsidieregelingen voor energieinnovaties Zon op infra Nationaal consortium Zon op Infra 14 maart 2019 Bert Janson inhoud Doel beschikbare subsidie regelingen Urban Energy regeling HER-regeling DEI+ Demonstratie

Nadere informatie

Kansenstudie Aardgasloos Purmerend

Kansenstudie Aardgasloos Purmerend Kansenstudie Aardgasloos Purmerend 6 december 2016 Friso Waagmeester Peter Heijboer Transitie naar aardgasloos 1. Aanleiding en achtergronden 2. De Opgave van Purmerend 3. Scenario-analyses 4. Conclusies

Nadere informatie

Voorlichtingsbijeenkomst subsidies Urban Energy. Amsterdam, 14 maart 2019 Wijnand van Hooff, Maarten de Vries

Voorlichtingsbijeenkomst subsidies Urban Energy. Amsterdam, 14 maart 2019 Wijnand van Hooff, Maarten de Vries Voorlichtingsbijeenkomst subsidies Urban Energy Amsterdam, 14 maart 2019 Wijnand van Hooff, Maarten de Vries TKI Urban Energy is onderdeel van de Topsector Energie 4 Topconsortia voor Kennis en Innovatie

Nadere informatie

Regionale structuren, energieloketten en aardgasvrij

Regionale structuren, energieloketten en aardgasvrij Regionale structuren, energieloketten en aardgasvrij Op weg naar een aardgasvrije toekomst Utrecht, 27 maart 2018 Inhoud - Opdracht en aanpak - Context - Opbrengsten gesprekken - Stellingen - Scenario

Nadere informatie

29 November Kennisfestival: Samen op weg naar een breed gedragen energietransitie workshop duurzame warmte bestaande woningen dr.

29 November Kennisfestival: Samen op weg naar een breed gedragen energietransitie workshop duurzame warmte bestaande woningen dr. Copernicus Institute of Sustainable Development Kennisfestival: Samen op weg naar een breed gedragen energietransitie workshop duurzame warmte bestaande woningen dr. Robert Harmsen 29 November 2018 Klimaatakkoord

Nadere informatie

WELKOM Doorpakken met aardgasvrije wijken Donderdag 6 december, Jaarbeurs Utrecht. 7. De juiste match

WELKOM Doorpakken met aardgasvrije wijken Donderdag 6 december, Jaarbeurs Utrecht. 7. De juiste match WELKOM Doorpakken met aardgasvrije wijken Donderdag 6 december, Jaarbeurs Utrecht 7. De juiste match De juiste match De juiste match tussen warmtebron en bouwfysische en installatietechnische aspecten

Nadere informatie

Programma Aardgasvrije Wijken

Programma Aardgasvrije Wijken Programma 13.30 Inloop 14.00 Welkom en opening door wethouder duurzaamheid van de gemeente Hilversum 14.15 Over het nationale programma Aardgasvrije Wijken door Jos van Dalen 14.30 Het Smart Energy Cities

Nadere informatie

De Rijswijkse Situatie. Beeldvormende sessie gemeenteraad Rijswijk 13 november Mark Bal

De Rijswijkse Situatie. Beeldvormende sessie gemeenteraad Rijswijk 13 november Mark Bal De Rijswijkse Situatie Beeldvormende sessie gemeenteraad Rijswijk 13 november Mark Bal Opzet 1. Ontwikkeling Energievisie Rijswijk 2. Rol / positie gemeenteraad 3. Financiële regelingen 1 Beelden energievisie

Nadere informatie

TKI - Topconsortium Kennis en Innovatie EnerGO - Energie in de Gebouwde Omgeving

TKI - Topconsortium Kennis en Innovatie EnerGO - Energie in de Gebouwde Omgeving TKI - Topconsortium Kennis en Innovatie EnerGO - Energie in de Gebouwde Omgeving Gezocht: Multifunctionele energie renovatie Multifunctionele energie renovatie kunnen we samen versnellen Programma TKI

Nadere informatie

TKI WINST Warmte Infrastructuur Nederland met verlaagde Systeem Temperatuur

TKI WINST Warmte Infrastructuur Nederland met verlaagde Systeem Temperatuur ENERGY TKI WINST Warmte Infrastructuur Nederland met verlaagde Systeem Temperatuur 1 SAFER, SMARTER, GREENER De ambitie voor de Nederlandse gebouwde omgeving 2030 Een 49% CO 2 reductie 3,4Mton minder CO

Nadere informatie

De alternatieven voor gasloos bouwen.

De alternatieven voor gasloos bouwen. De alternatieven voor gasloos bouwen. Warmtepompen en bodemenergie, een goede keuze Wouter Wienk, RVO wouter.wienk@rvo.nl 0622973694 1 Even voorstellen Werkzaam bij RVO in 2 teams Team Utiliteit en woningbouw

Nadere informatie

Derk Alssema. Stuurgroep RES Zeeland

Derk Alssema. Stuurgroep RES Zeeland Derk Alssema Stuurgroep RES Zeeland https://youtu.be/e-f9fyk54pc Ed Nijpels Voorzitter Borginscommissie Energieakkoord Ronald Hemel Nationaal Programma Regionale Energiestrategieën Nationaal Programma

Nadere informatie

Inventarisatie huidige ondersteuningsaanbod voor gemeenten in de MRA bij de energietransitie

Inventarisatie huidige ondersteuningsaanbod voor gemeenten in de MRA bij de energietransitie Algemene ondersteuning 2 Planvorming 3 Financieel 4 Communicatie en participatie 5 Marktzijde activeren 6 Samenwerking 7 Inventarisatie huidige ondersteuningsaanbod voor gemeenten in de MRA bij de energietransitie

Nadere informatie

Kansen voor ondiepe geothermie

Kansen voor ondiepe geothermie Kansen voor ondiepe geothermie Ondiepe Geothermie Onttrekken van aardwarmte uit ondiepe formaties Diepte tot circa 1.250 meter Temperatuur 15 tot 45 C Technologie Dieptes (m) Gebruikelijke toepassing WKO

Nadere informatie

FAQ MARKTPLAATS VOOR ENERGIENEUTRALE KANTOORRENOVATIES

FAQ MARKTPLAATS VOOR ENERGIENEUTRALE KANTOORRENOVATIES FAQ MARKTPLAATS VOOR ENERGIENEUTRALE KANTOORRENOVATIES 1. Ik ben adviseur en werk normaal gesproken rechtstreeks in opdracht van de gebouweigenaar of gebruiker. Moet ik me nu aanmelden als Maker? Of moet

Nadere informatie

Kansen voor zonpv: de RVO-regelingen. 22 maart Wido van Heemstra. 23 maart Karin Keijzer

Kansen voor zonpv: de RVO-regelingen. 22 maart Wido van Heemstra. 23 maart Karin Keijzer Kansen voor zonpv: de RVO-regelingen 22 maart 2017 23 maart 2017 Wido van Heemstra Karin Keijzer Rijksdienst voor Ondernemend Nederland RVO.NL stimuleert ondernemend Nederland bij duurzaam, agrarisch,

Nadere informatie

Koninklijk Instituut Van Ingenieurs

Koninklijk Instituut Van Ingenieurs Engineering Society Het klimaataccoord: De gebouwde omgeving Het klimaataccoord Broeikasgasuitstoot in 2030 ten opzichte van 1990 te verminderen met 49 %; Plan wordt iedere 5 jaar geactualiseerd; 5 sectoren:

Nadere informatie

samenvatting 5 - Uitvoeringsplan Aardgasvrije wijk t Ven

samenvatting 5 - Uitvoeringsplan Aardgasvrije wijk t Ven samenvatting Aanpak aardgasvrij t Ven De buurt t Ven is door de gemeente Eindhoven aangewezen als één van de drie pionierbuurten in het kader van het Plan van aanpak Naar aardgasloos verwarmen en koken.

Nadere informatie

Behandeld door Datum 29 juni 2018 Doorkiesnummer Ons kenmerk / /SVW Onderwerp Aanvraag bij het Rijk (Overvecht als Bijlage(n) -

Behandeld door Datum 29 juni 2018 Doorkiesnummer Ons kenmerk / /SVW  Onderwerp Aanvraag bij het Rijk (Overvecht als Bijlage(n) - Wethouder voor Energie, Mobiliteit, Groen, Dierenwelzijn, Wijken Zuid en Wijk West Postadres Postbus 16200, 3500 CE Utrecht Telefoon 14 030 www.utrecht.nl Aan de gemeenteraad Behandeld door Datum 29 juni

Nadere informatie

ENERGIECAFÉ. Aardgasvrije wijken 28 januari 2019

ENERGIECAFÉ. Aardgasvrije wijken 28 januari 2019 ENERGIECAFÉ Aardgasvrije wijken 28 januari 2019 AGENDA Inleiding Presentatie Eline van den Ende (HVC) Aanvullende informatie Peter Verheggen (Gemeente Zoetermeer) Discussietafels Afsluiting DEZo Burgerinitiatief,

Nadere informatie

Utrecht maakt een punt van Aardgasvrij

Utrecht maakt een punt van Aardgasvrij Utrecht maakt een punt van Aardgasvrij AANLEIDING Klimaatakkoord Parijs In 2050 is onze energievoorziening CO2-neutraal Energieagenda Nederland Reductie van het gebruik van fossiele energie, tot dichtbij

Nadere informatie

Wijkuitvoeringsplan Aardgasvrij. Voor gemeenten

Wijkuitvoeringsplan Aardgasvrij. Voor gemeenten Wijkuitvoeringsplan Aardgasvrij Voor gemeenten Wij zijn Over Morgen. Energieke ruimdenkers en versnellers. Adviseurs die zichtbare oplossingen bieden voor een betere en toekomstbestendige leefomgeving.

Nadere informatie

Van het aardgas af, maar hoe dan? Een kijkje in Oostvoorne

Van het aardgas af, maar hoe dan? Een kijkje in Oostvoorne Van het aardgas af, maar hoe dan? Een kijkje in Oostvoorne CE Delft Onafhankelijk onderzoek en advies sinds 1978 Energie, transport en grondstoffen Economische, technische en beleidsmatige expertise 60

Nadere informatie

West-Friesland: warmte in transitie. Cor Leguijt, VVRE, 6 april 2017

West-Friesland: warmte in transitie. Cor Leguijt, VVRE, 6 april 2017 West-Friesland: warmte in transitie Cor Leguijt, VVRE, 6 april 2017 Inhoud Warmtetransitie, van het aardgas af, hoezo???? Aanpak in het project Uitkomsten regio West-Friesland Eindbeeld (welke oplossing

Nadere informatie

Energizing the city: Almere energy axis

Energizing the city: Almere energy axis Inhoud Energizing the city: Almere energy axis... 3 Van Noord/West naar Zuid/Ooost... 4 Energie die stroomt door de as... 5 Focus on knowledge & education... 6 Focus on innovation & experiments... 7 Focus

Nadere informatie

Martin Horstink & Albert Rodenboog. De woningbouw verduurzamen met warmtepompen

Martin Horstink & Albert Rodenboog. De woningbouw verduurzamen met warmtepompen Martin Horstink & Albert Rodenboog De woningbouw verduurzamen met warmtepompen Wie is BDH? Denkt mee over de transitie in de woningbouw 2 3 Wie is BDH? Speelveld BDH Waarom CO₂-neutraal en aardgasvrij?

Nadere informatie

Duurzaamheid: ervaringen uit Woerden. Hans Haring, wethouder duurzaamheid Woerden

Duurzaamheid: ervaringen uit Woerden. Hans Haring, wethouder duurzaamheid Woerden Duurzaamheid: ervaringen uit Woerden Hans Haring, wethouder duurzaamheid Woerden Duurzaamheid: ervaringen uit Woerden - Woerden: duurzaamheid tot in de haarvaten van de samenleving - Het klimaatakkoord

Nadere informatie

DUURZAME WARMTEVOORZIENING

DUURZAME WARMTEVOORZIENING DUURZAME WARMTEVOORZIENING Wijk van de Toekomst Xandra van Lipzig Pauline Tiecken ledenvergadering Zuidoost 20190423 Locatie: wijkcentrum De Stolp, Violierenplein 101. 24/4/19 Inhoud Verzoek om scenario

Nadere informatie

Subsidies. Energie en Industrie Maurits Clement

Subsidies. Energie en Industrie Maurits Clement Subsidies Energie en Industrie 2016 Maurits Clement Regelingen in de Topsector Energie Topsector en TKI s bepalen prioriteiten en Bugetten RVO voert tenders uit om budgetten toe te kennen aan projecten

Nadere informatie

BENG de nieuwe energieprestatie en de kansen voor bodemenergie

BENG de nieuwe energieprestatie en de kansen voor bodemenergie BENG de nieuwe energieprestatie en de kansen voor bodemenergie Ir. Harm Valk Nieman Groep 6 12 2016 BENG: op weg naar energieneutraliteit BENG => Bijna Energie Neutrale Gebouwen = nzeb => nearly Zero Energy

Nadere informatie

TSE regelingen t.a.v. duurzame mobiliteit Simone te Buck

TSE regelingen t.a.v. duurzame mobiliteit Simone te Buck TSE regelingen t.a.v. duurzame mobiliteit 05 09 2017 Simone te Buck Positionering Fiscaal: WBSO, RDA, innovatiebox SDE+ SBIR DEI Marktontwikkeling NWOregelingen VFF Hernieuwbare Topsector energie regelingen

Nadere informatie

Subsidies. Energiebesparing Industrie TKI ISPT 2014. Maurits Clement maurits.clement@rvo.nl

Subsidies. Energiebesparing Industrie TKI ISPT 2014. Maurits Clement maurits.clement@rvo.nl Subsidies Energiebesparing Industrie TKI ISPT 2014 Maurits Clement maurits.clement@rvo.nl Overzicht regelingen Industrie Joint Industry Projects (JIP) - 5.200.000 Eur Early Adopter projects (EAP) - 500.000

Nadere informatie

Verwachtingen over de warmte van de toekomst

Verwachtingen over de warmte van de toekomst Verwachtingen over de warmte van de toekomst Van de toekomstige warmtevoorziening vragen Nederlanders vooral dat deze betaalbaar, betrouwbaar, duurzaam en veilig is. Een meerderheid (66,7%) vindt lage

Nadere informatie

Zon op Infra. Bijeenkomst 14 maart 2019 Planetarium Amsterdam. Wijnand van Hooff

Zon op Infra. Bijeenkomst 14 maart 2019 Planetarium Amsterdam. Wijnand van Hooff Zon op Infra Bijeenkomst 14 maart 2019 Planetarium Amsterdam Wijnand van Hooff Welkom en programma van vandaag 13.30 uur Opzet en aanpak NC Zon op Infra Wijnand van Hooff, TKI Urban Energy 13.45 uur Overzicht

Nadere informatie

Klimaatakkoord: Kijkje in de keuken. Ingrid Giebels

Klimaatakkoord: Kijkje in de keuken. Ingrid Giebels Klimaatakkoord: Kijkje in de keuken Ingrid Giebels 1-11-2018 Voor wie? Regio, gemeenten, woningbouwcorporaties in Noord-Holland Voor wat? Aardgasvrij, en energiebesparing Hoe? Faciliteren, aanjagen en

Nadere informatie

OnderhoudNL hoort thuis in de Startmotor. Bernard Wientjes:

OnderhoudNL hoort thuis in de Startmotor. Bernard Wientjes: 6 ONDERHOUDNL Bernard Wientjes: OnderhoudNL hoort thuis in de Startmotor DELFT - OnderhoudNL neemt sinds kort deel aan de Startmotor, een werkgroep van de Klimaattafel Gebouwde Omgeving. Deze werkgroep

Nadere informatie

Transform. Andere tijden

Transform. Andere tijden Transform opschaling en versnelling in de overstap van aardgas naar duurzame energie in bestaande wijken Andere tijden 1 Andere tijden 1959: gasbel Slochteren gevonden 1960: besluit heel NL aan het aardgas

Nadere informatie

Publiek gefinancierd energieonderzoek In opdracht van het ministerie van Economische Zaken

Publiek gefinancierd energieonderzoek In opdracht van het ministerie van Economische Zaken Publiek gefinancierd energieonderzoek 2016 In opdracht van het ministerie van Economische Zaken Inleiding Jaarlijks brengt de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO.nl) in opdracht van het ministerie

Nadere informatie

RVO? uitvoeringsorganisatie van de Rijksoverheid. RVO voert namens de overheid beleid uit voor ondernemend Nederland. thema s:

RVO? uitvoeringsorganisatie van de Rijksoverheid. RVO voert namens de overheid beleid uit voor ondernemend Nederland. thema s: RVO? uitvoeringsorganisatie van de Rijksoverheid RVO voert namens de overheid beleid uit voor ondernemend Nederland thema s: - duurzaamheid - landbouw - innovatie - internationaal ondernemen Onze opdrachtgevers

Nadere informatie

Werksessie Gebouwde Omgeving. Lot van Hooijdonk Wethouder gemeente Utrecht Voorzitter commissie EKEM

Werksessie Gebouwde Omgeving. Lot van Hooijdonk Wethouder gemeente Utrecht Voorzitter commissie EKEM Werksessie Gebouwde Omgeving Lot van Hooijdonk Wethouder gemeente Utrecht Voorzitter commissie EKEM Terugblik en context Afspraken Regeerakkoord: bij bestaande bouw worden dan 30.000 tot 50.000 woningen

Nadere informatie

Samen naar een duurzaam verwarmde gebouwvoorraad zonder aardgas. Hans Schneider (Liander) programma

Samen naar een duurzaam verwarmde gebouwvoorraad zonder aardgas. Hans Schneider (Liander) programma Samen naar een duurzaam verwarmde gebouwvoorraad zonder aardgas Hans Schneider (Liander) programma Alliander en de warmtetransitie Verantwoord van het aardgas af, op naar een nieuwe (lokale) warmtevoorziening

Nadere informatie

Warmte: transitiepad naar een CO2 neutrale wijk

Warmte: transitiepad naar een CO2 neutrale wijk Warmte: transitiepad naar een CO2 neutrale wijk Werksessie Topsector Energie 03/10/2016 Juriaan van Tilburg, Edwin van Vliet Even voorstellen > Juriaan van Tilburg 2016-heden: consultant Ecofys > Future

Nadere informatie

Energietransitie. 13 april 2018

Energietransitie. 13 april 2018 1 Welkom! Energietransitie 2 13 april 2018 3 2030 zonder Gronings aardgas 2040 of 2030 een klimaat neutrale stad. 2030 geen aardgas meer uit Groningen. Totaal 250.000 woningen, 30.000 bedrijfs- en nutspanden.

Nadere informatie

Alterna(even voor aardgas

Alterna(even voor aardgas Alterna(even voor aardgas Koken en stoken zonder aardgas Energiecafé dea, 16 mei 2017 Rokus Wijbrans, EP4B Het EP4B Team Albert van Dam, albert.vandam@ep4b.nl Marcel van der Maal, marcel.vandermaal@ep4b.nl

Nadere informatie

1. Management samenvatting

1. Management samenvatting Voorwoord Het plan van aanpak dat hier zal worden weergegeven is een voorbereiding op de ontwikkelingen van het project voor ICT en Media Design van Semester 6. Hierin gaan wij in een groep van 5 studenten

Nadere informatie

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG > Retouradres Postbus 20011 2500 EA Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Turfmarkt 147 Den Haag Postbus 20011 2500 EA Den Haag Uw kenmerk 2019Z07290

Nadere informatie

Klimaatakkoord. Tweede Kamer Ronde tafelgesprek 28 maart 2019

Klimaatakkoord. Tweede Kamer Ronde tafelgesprek 28 maart 2019 In dit position paper ten behoeve van het Rondetafelgesprek van de op 28 maart 2019 gaan we in op de uitvoering van de afspraken in het, de lange termijn-opgave van woningcorporaties en de doorrekening

Nadere informatie

Transitieopgave in het kader van de Regionale Energiestrategie. Regio West Friesland

Transitieopgave in het kader van de Regionale Energiestrategie. Regio West Friesland Transitieopgave in het kader van de Regionale Energiestrategie Regio West Friesland 7-2-2019 Voor wie? Regio, gemeenten, woningbouwcorporaties in Noord-Holland Voor wat? Aardgasvrij, en energiebesparing

Nadere informatie

KLIMAATAKKOORD TWEEDE KAMER RONDE TAFELGESPREK

KLIMAATAKKOORD TWEEDE KAMER RONDE TAFELGESPREK KLIMAATAKKOORD TWEEDE KAMER RONDE TAFELGESPREK 28 MAART 2019 KLIMAATAKKOORD TWEEDE KAMER RONDE TAFELGESPREK 28 MAART 2019 In dit position paper ten behoeve van het Rondetafelgesprek van de Tweede Kamer

Nadere informatie

Nieuwbouw aardgasvrij. Akkoord 26 juni 2018

Nieuwbouw aardgasvrij. Akkoord 26 juni 2018 Nieuwbouw aardgasvrij Akkoord 26 juni 2018 Sectortafel Gebouwde omgeving Akkoord Nieuwbouw Aardgasvrij 2 6-7-2018 Nieuwbouw zonder aardgas: klaar voor de toekomst Nederland gaat de komende decennia van

Nadere informatie

Financiële overheidssteun t.b.v. de huursector, aardgasvrije wijken en BENG/NTA Constan Custers RVO.nl

Financiële overheidssteun t.b.v. de huursector, aardgasvrije wijken en BENG/NTA Constan Custers RVO.nl Financiële overheidssteun t.b.v. de huursector, aardgasvrije wijken en BENG/NTA 8800 Constan Custers RVO.nl Seminar Aenergie 20 september 2018 Inhoud 1. Regelingen t.b.v. huursector STEP uitgeput, begin

Nadere informatie

Welkom. Agenda externe orientatie raad over fietsparkeren

Welkom. Agenda externe orientatie raad over fietsparkeren Welkom Agenda externe orientatie raad over fietsparkeren 1. Opening (5 min.) 2. Presentatie benchmark en tellingen (20 min.) 3. Presentatie studenten industrieel ontwerpen (10 min.) 4. Stadsgesprektafels

Nadere informatie

Position paper Regietafel Energietransitie Utrecht

Position paper Regietafel Energietransitie Utrecht Position paper Regietafel Energietransitie Utrecht februari 2017 position paper regietafel energietransitie utrecht 2/6 Regietafel Energietransitie Utrecht Hieronder treft u informatie over de Regietafel

Nadere informatie

Datum 24 januari 2017 Beantwoording Kamervragen over een energieprestatievergoeding in zeer energiezuinige woningen met een gasaansluiting

Datum 24 januari 2017 Beantwoording Kamervragen over een energieprestatievergoeding in zeer energiezuinige woningen met een gasaansluiting > Retouradres Postbus 20011 2500 EA Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten- Generaal Postbus 20018 2500 EA Den Haag Directoraat-Generaal Turfmarkt 147 Den Haag Postbus 20011 2500 EA

Nadere informatie

Aquathermie. Warmte en koude uit water. KNW Najaarscongres 2018

Aquathermie. Warmte en koude uit water. KNW Najaarscongres 2018 Aquathermie Warmte en koude uit water KNW Najaarscongres 2018 Wie zitten er in de zaal? Programma - Introductie aquathermie en stand van zaken - Door: Barry Scholten - IF Technology - Handreiking aquathermie

Nadere informatie

Aardgasvrij en Bewoners

Aardgasvrij en Bewoners Aardgasvrij en Bewoners PROGRAMMA AARDGASVRIJE WIJKEN WOONCONGRES 4 APRIL 2019 JAAP DROOGLEVER Proeftuinen Kennis en Leerprogramma Fysiek Economisch Juridische (on)mogelijkheden Participatie en communicatie

Nadere informatie

Earth is calling Twente Aanpak Samen naar Nijverheid aardgasvrij

Earth is calling Twente Aanpak Samen naar Nijverheid aardgasvrij Earth is calling Twente Aanpak Samen naar Nijverheid aardgasvrij 6 december 2018 The Gallery Enschede Aanpak Samen naar Nijverheid aardgasvrij Proces Warmteplannen Eric Kouters Pioneering Warmteplan wijk

Nadere informatie

DUURZAAMHEID & ENERGIENEUTRALITEIT

DUURZAAMHEID & ENERGIENEUTRALITEIT DUURZAAMHEID & ENERGIENEUTRALITEIT Introductie Raad 6 juni 2018 Jack van t Ende Xandra van Lipzig Ineke Lijnema 7/6/18 Agenda Context duurzaamheid Energietransitie: waar hebben we het over in Apeldoorn?

Nadere informatie

FONDSEN VOOR INNOVATIE EN BEDRIJVIGHEID IN ENERGIE IN DE GEBOUWDE OMGEVING

FONDSEN VOOR INNOVATIE EN BEDRIJVIGHEID IN ENERGIE IN DE GEBOUWDE OMGEVING FONDSEN VOOR INNOVATIE EN BEDRIJVIGHEID IN ENERGIE IN DE GEBOUWDE OMGEVING S\E\R Het netwerk Smart Energy Regions richt zich op het stimuleren van innovatie en bedrijvigheid op het gebied van Energie in

Nadere informatie

Collectieve warmte naar lage temperatuur Een verkenning van mogelijkheden en routes Edwin van Vliet

Collectieve warmte naar lage temperatuur Een verkenning van mogelijkheden en routes Edwin van Vliet Collectieve warmte naar lage temperatuur Een verkenning van mogelijkheden en routes Edwin van Vliet Introductie & achtergrond Aanleiding Opdrachtgever: TKI Urban Energy & RVO Lage Temperatuur (LT) warmtenetten

Nadere informatie

Aardgasloze toekomst, waarom? ecn.nl

Aardgasloze toekomst, waarom? ecn.nl Aardgasloze toekomst, waarom? Stroomversnelling Energy Up 2018 Casper Tigchelaar Inhoud presentatie 2 belangrijkste redenen voor aardgasvrije gebouwde omgeving Hoe heeft het energiegebruik in huishoudens

Nadere informatie

Omdat er veel vragen over binnenkomen bij de VNG hebben we deze hieronder geplaatst en van een antwoord voorzien.

Omdat er veel vragen over binnenkomen bij de VNG hebben we deze hieronder geplaatst en van een antwoord voorzien. MEMO Onderwerp : Vragen en antwoorden op de Gaswet in de Chw Van : Maarten Engelberts, Richard van Vliet Aan : Tweede Kamer Datum : 12 december 2018 Op 13 december is het debat over de Transitiewet. Voluit

Nadere informatie

Stadswarmte en alternatieven Technische Sessie Stadswarmte Gemeenteraad Amsterdam. dr. C. (Cor) Leguijt, CE Delft, 2 juni 2015

Stadswarmte en alternatieven Technische Sessie Stadswarmte Gemeenteraad Amsterdam. dr. C. (Cor) Leguijt, CE Delft, 2 juni 2015 Stadswarmte en alternatieven Technische Sessie Stadswarmte Gemeenteraad Amsterdam dr. C. (Cor) Leguijt, CE Delft, 2 juni 2015 Inhoud 1. Doelen energie- en klimaatbeleid 2. Drie knoppen om aan te draaien

Nadere informatie

Energiecafé Bongerd Wingerd en omgeving

Energiecafé Bongerd Wingerd en omgeving Energiecafé Bongerd Wingerd en omgeving 12 november 2018 Programma Energiecafé 1. Welkom: welke ontwikkelingen zijn er in uw buurt? verkennen toekomstige warmtevoorziening 2. In groepjes met elkaar in

Nadere informatie

ONRENDABELE TOP. ERGO werkgroep 31 oktober 2018 Casper Tigchelaar Marijke Menkveld

ONRENDABELE TOP. ERGO werkgroep 31 oktober 2018 Casper Tigchelaar Marijke Menkveld ONRENDABELE TOP ERGO werkgroep 31 oktober 2018 Casper Tigchelaar Marijke Menkveld VRAGEN ERGO WERKGROEP Als er na 2020 extra subsidiebudget komt (bijvoorbeeld uit ODE middelen), aan welke maatregelen zou

Nadere informatie

MKB Leerprogramma: Focus op core business door digitalisering en service innovatie. START: EIND 2018

MKB Leerprogramma: Focus op core business door digitalisering en service innovatie. START: EIND 2018 MKB Leerprogramma: Focus op core business door digitalisering en service innovatie. START: EIND 2018 Is jouw bedrijf..geïnteresseerd in het verbeteren en ontwikkelen van nieuwe diensten?..geïnteresseerd

Nadere informatie

C. Monitoring en backcasting

C. Monitoring en backcasting C. Monitoring en backcasting Backcasting en monitoring Deelsessie werkconferentie Energiek Zoetermeer 11 juni 2013 dr. C. (Cor) Leguijt Inhoud 1. Backcastingproject stadsgewest Haaglanden 1. Klimaat- en

Nadere informatie

Berkum Energieneutraal Welkom!

Berkum Energieneutraal Welkom! Berkum Energieneutraal 2025 Welkom! 30 oktober 2018 Doelstelling voor vanavond U informeren over: Waar staan we met ons project? Wat is er de afgelopen periode gebeurd? Hoe gaan we verder? We gaan in op

Nadere informatie

Initiatie Fieldlab Circulaire Bouw & Infra Twente Agenda voor Twente: Innovatietafel circulaire economie & duurzaamheid

Initiatie Fieldlab Circulaire Bouw & Infra Twente Agenda voor Twente: Innovatietafel circulaire economie & duurzaamheid Initiatie Fieldlab Circulaire Bouw & Infra Twente Agenda voor Twente: Innovatietafel circulaire economie & duurzaamheid Programmawerksessie Agenda 09.00 uur: welkom door gedeputeerde M. van Haaf 09.10

Nadere informatie

Versnelt jouw zorginnovatie

Versnelt jouw zorginnovatie 04-05-2016 Versnelt jouw zorginnovatie Times r changing CrossCare wil de drempel verlagen om zorginnovaties succesvol naar de markt te brengen, want het is zonde dat zoveel belangrijke kennis en toepassingen

Nadere informatie

Energiebesparen doe je nu!

Energiebesparen doe je nu! Foto Solesta Energiebesparen doe je nu! No-regret-maatregelen Jos van der Lint Loes van Wersch Loket Duurzaam Wonen Plus gemeente Nijmegen onijmegen13-4-2019nbeur Duurzaam wonen Energie besparen Energie

Nadere informatie

Energietransitie Utrecht: gebiedsgericht naar een aardgasvrije stad. Hier komt tekst Joop Oude Lohuis. Utrecht.nl

Energietransitie Utrecht: gebiedsgericht naar een aardgasvrije stad. Hier komt tekst Joop Oude Lohuis. Utrecht.nl Energietransitie Utrecht: gebiedsgericht naar een aardgasvrije stad Hier komt tekst Joop Oude Lohuis Hier 22 mei komt 2017 ook tekst Van Globaal Doel naar Lokaal aan de Slag Klimaatakkoord Parijs In 2050

Nadere informatie

Position Paper voor het Rondetafelgesprek over het Ontwerp-Klimaatakkoord de tafel Gebouwde Omgeving

Position Paper voor het Rondetafelgesprek over het Ontwerp-Klimaatakkoord de tafel Gebouwde Omgeving Position Paper voor het Rondetafelgesprek over het Ontwerp-Klimaatakkoord de tafel Gebouwde Omgeving 25 maart 2019 Pagina 2 van 5 Ingrijpende veranderingen voor het Nederlandse energienet De energietransitie

Nadere informatie

Daarbij zijn zorgvuldigheid en betaalbaarheid, belangrijker dan snelheid.

Daarbij zijn zorgvuldigheid en betaalbaarheid, belangrijker dan snelheid. SECTORVERHAAL GEBOUWDE OMGEVING In 2050 worden alle woningen in Nederland duurzaam verwarmd. Iedereen kan in de komende dertig jaar de overgang maken van aardgas naar betere isolatie en duurzame warmtebronnen.

Nadere informatie

De Energietransitie. Van klimaatakkoord naar aardgasvrije wijken. Presentatie 28/09/2018 FAMO. Dino van Dal. 3 oktober 2018

De Energietransitie. Van klimaatakkoord naar aardgasvrije wijken. Presentatie 28/09/2018 FAMO. Dino van Dal. 3 oktober 2018 De Energietransitie Van klimaatakkoord naar aardgasvrije wijken Presentatie 28/09/2018 FAMO Dino van Dal Introductie Programma Stad en City Deal Binnenstedelijk bouwen en transformatie: lessons learned

Nadere informatie

Werkdocument: Samenvatting Wijkgerichte Aanpak tafel Masterplan

Werkdocument: Samenvatting Wijkgerichte Aanpak tafel Masterplan Werkdocument: Samenvatting Wijkgerichte Aanpak tafel Masterplan Inleiding In de komende drie jaar moet de weg vrij gemaakt worden om grootschalig en planmatig aan de slag te gaan met de verduurzaming en

Nadere informatie

Inside Out. op weg naar energieleverende hoogbouwflats. Rapportage fase 1: proof-of-principle

Inside Out. op weg naar energieleverende hoogbouwflats. Rapportage fase 1: proof-of-principle Inside Out op weg naar energieleverende hoogbouwflats Rapportage fase 1: proof-of-principle Projectnummer TKI Urban Energy 1407302 Openbare samenvatting 30 maart 2018 TKI Urban Energy 1407302 Partners

Nadere informatie

HOE HELPT DE INKOOPPRAKTIJK INNOVATIES IN DE INFRA TE IMPLEMENTEREN?

HOE HELPT DE INKOOPPRAKTIJK INNOVATIES IN DE INFRA TE IMPLEMENTEREN? HOE HELPT DE INKOOPPRAKTIJK INNOVATIES IN DE INFRA TE IMPLEMENTEREN? VOOR VANDAAG Twee werelden De wereld van innoveren, ontwikkelen, profilering en hoop op verkoop. De wereld van inkoop, waarin aandacht

Nadere informatie

Kantoren vernieuwen naar Energieneutraal. Informatiebijeenkomsten

Kantoren vernieuwen naar Energieneutraal. Informatiebijeenkomsten Kantoren vernieuwen naar Energieneutraal Informatiebijeenkomsten Over Energiesprong Praktijkexperimenten voor vernieuwing volkshuisvesting van onderaf Programma s 1. Huren en Kopen 2. Verdichten en Verdunnen

Nadere informatie

WELKOM. Doorpakken met aardgasvrije wijken. Donderdag 6 december, Jaarbeurs Utrecht

WELKOM. Doorpakken met aardgasvrije wijken. Donderdag 6 december, Jaarbeurs Utrecht WELKOM Doorpakken met aardgasvrije wijken Donderdag 6 december, Jaarbeurs Utrecht Dubbele urgentie, dubbelslag! Verduurzaming kwetsbare wijken Anke van Hal & Matthijs Uyterlinde Doorpakken met aardgasvrije

Nadere informatie

Innovatie in de Waterketen. Inleiding

Innovatie in de Waterketen. Inleiding Innovatie in de Waterketen Inleiding Aanleiding Uitdagingen: Vervangingsopgave riolering Financiële doelmatigheid (ook - of juist door - functiekoppeling) Inspelen op brede maatschappelijke kansen en uitdagingen

Nadere informatie

GREEN DEAL SMART ENERGY CITIES Empowering smart energy citizens

GREEN DEAL SMART ENERGY CITIES Empowering smart energy citizens Introductie Green Deal Smart Energy Cities (GD SmEC) De Green Deal Smart Energy Cities biedt een breed gedragen programma waarin projecten worden uitgevoerd gericht op het ontwikkelen, toepassen en opschalen

Nadere informatie

Inhoud presentatie Cohesiebeleid 2014-2020 Situatie 2007-2013 Uitdaging 2014-2020 EU2020

Inhoud presentatie Cohesiebeleid 2014-2020 Situatie 2007-2013 Uitdaging 2014-2020 EU2020 OP EFRO OOST-NEDERLAND 2014-2020PRESENTATIE KENNISPARK, 23 APRIL 2014 JOLANDA VROLIJK, PROGRAMMAMANAGER EFRO OP EFRO Oost-Nederland 2014-2020 Inhoud presentatie 1. Inleiding Europese Fondsen: cohesie beleid

Nadere informatie

RVO.nl Erik van de Burgwal Johan van Zwet

RVO.nl Erik van de Burgwal Johan van Zwet RVO.nl Erik van de Burgwal Johan van Zwet Subsidielandschap Horizon 2020 TKI-toeslag INTERREG Eurostars MIT NWO-STW DKTI-Transport Innovatiekrediet VFF CEF Transport SDE+ Groen projecten SEED capital Groeifaciliteit

Nadere informatie

wonen begint bij mensen Leefbaarheidsbudget Geld om samen te werken aan een fijnere buurt

wonen begint bij mensen Leefbaarheidsbudget Geld om samen te werken aan een fijnere buurt wonen begint bij mensen Leefbaarheidsbudget Geld om samen te werken aan een fijnere buurt Huurders hebben vaak goede ideeën voor hun buurt. Bo-Ex wil graag uw idee ondersteunen. Er is een potje met geld

Nadere informatie

The Kitchen Platform voor innovatie. Kick off Amsterdam, 16 oktober 2013

The Kitchen Platform voor innovatie. Kick off Amsterdam, 16 oktober 2013 The Kitchen Platform voor innovatie Kick off Amsterdam, 16 oktober 2013 Doel: innovatie Samen komen tot nieuwe inzichten, ideeën en oplossingen en die toepassen in de praktijk Agenda kick off 1. Het concept

Nadere informatie