Hieronder vind je een enquête. Bij iedere vraag is het resultaat en een uitwerking van die vraag toegevoegd. Veel succes!

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Hieronder vind je een enquête. Bij iedere vraag is het resultaat en een uitwerking van die vraag toegevoegd. Veel succes!"

Transcriptie

1 Werkstuk door een scholier 3634 woorden 23 mei ,6 30 keer beoordeeld Vak ANW Hieronder vind je een enquête. Bij iedere vraag is het resultaat en een uitwerking van die vraag toegevoegd. Veel succes! het bevat: inleiding korte geschiedenis vragen van de enquête conclusie Inleiding Omdat er alweer een nieuwe taak op ons lag te wachten, en we een nieuwe werkvorm moesten kiezen, hebben we gekozen voor een enquête. Een enquête, maar waarover? Al snel waren wij het erover eens dat het over het Down syndroom zou moeten gaan. Dit leek ons een leuk onderwerp, en we wilden er allemaal graag meer over te weten komen. Iedereen heeft namelijk zijn eigen mening over het onderwerp, maar we weten eigenlijk niet hoe anderen over dit onderwerp denken. Onze onderzoeksvraag bij het onderwerp was: In hoeverre kun je mensen met het Down syndroom maatschappelijk betrekken?. Snel zijn we aan de slag gegaan met het maken van vragen. Sommige vragen zijn heel concreet, als: Weet u waar de oorzaak ligt van het syndroom van down, terwijl andere vragen Vind u dat er een wet moet komen die er voor zorgt dat er abortus gepleegd wordt, wanneer is vastgesteld dat een embryo het syndroom van Down heeft? eigenlijk helemaal niet concreet met Ja en Nee beantwoordbaar zijn. Voor die vragen hebben wij extra ruimte gegeven. Men kon hier dan eventueel commentaar bij hun antwoorden voegen. Achteraf is van deze commentaarruimte niet veel gebruik gemaakt. Dit komt volgens ons doordat de mensen die de enquête hebben ingevuld, er de tijd niet in wilde of kon steken. Dit vinden wij raar: de enquête is in het weekend afgenomen, en men heeft er 2 dagen de tijd voor gehad. In dit werkstuk zul je de resultaten van de enquete vinden. In vorm van zowel grafieken en diagrammen als in tekstvorm. Bij iedere vraag is, zover mogelijk, een uitleg gegeven. Onze bronnen hiervoor zijn uitsluitend de resultaten van de enquête, internet en onze eigen bevindingen en conclusies. Pagina 1 van 9

2 Wij wensen u veel plezier met het lezen van onze enquête, Een korte geschiedenis Veel mensen zullen een mongooltje meteen herkennen, hoewel dit ook erg moeilijk kan zijn, vooral bij het ouder worden of bij baby s. Toch is het merkwaardig dat het syndroom pas ongeveer 100 jaar geleden voor het eerst beschreven en onderzocht werd. In 1866 werd er voor het eerst over gepubliceerd door dr. J. Langdon Down. Daarna duurde het ruim tien jaar voordat er weer over geschreven werd. Hierna kwamen er steeds meer beschrijvingen over allerlei aspecten van het syndroom. Men zag in dat dr. Langdon Down de eerste was met een duidelijke beschrijving en men vandaar ook de naam: Syndroom van Down. In 1909 ontdekte men dat mongooltjes vaak geboren werden bij oudere moeders en dat het nogal eens de laatste baby was van een groot aantal kinderen in één gezin. Men kwam er niet uit wat de belangrijkste oorzaak was: de oudere leeftijd van de moeder of het krijgen van veel kinderen. Doordat in het begin van deze eeuw veel mongooltjes stierven aan tuberculose, dacht men dat deze ziekte ook de oorzaak van het mongolisme zou kunnen zijn. In 1898 ontdekte men, dat mensen met het syndroom, ook vaak een hartafwijking hadden. In 1936 werden de karakteristieke lijnen in de handpalm van de pasgeborene ontdekt. Men wist, dat handlijnen in de 10e week van de zwangerschap worden gevormd, zodat de afwijking daarvoor zou moeten zijn ontstaan. Het werd duidelijk, dat mongolisme een afwijking was die al heel vroeg in de zwangerschap ontstond. Aanvankelijk dacht men dat mongolisme alleen bij Europeanen voorkwam. In 1932 ontdekte men echter, dat het ook voorkwam bij Indianen in Mexico. In 1934 volgde een verslag over Chinese en Japanse kinderen. Pas in 1955 werd het beschreven bij mensen uit Oeganda. Het blijkt dus bij alle rassen voor te komen. In 1926 kwam men op het idee van erfelijke factoren d.m.v. tweelingenonderzoek. Eeneiige tweelingen vertoonden altijd hetzelfde beeld en bij twee-eiige tweelingen was er meestal een normaal kind bij. Zoals eerder gezegd, bleek de leeftijd van de moeder belangrijk te zijn. Hoe ouder de moeder, des te meer kans op een mongooltje. Het bleek niet belangrijk te zijn of de moeder veel kinderen had gehad. Iedere keer ontdekte men weer iets en het werd steeds duidelijker dat erfelijke factoren een belangrijke rol speelden. In de jaren twintig ontdekte men de chromosomen. Chromosomen zijn de dragers van erfelijke eigenschappen; men kan deze in het laboratorium zichtbaar maken. Pas in 1956 echter ontdekte men het juiste aantal chromosomen bij de mens. Ieder mens heeft in al zijn cellen 46 chromosomen. Behalve in de geslachtscellen, deze hebben de helft van dit aantal. Natuurlijk ging men ook bij mongooltjes de chromosomen bestuderen. In 1959 ontdekte men dat een mongooltje 47 chromosomen heeft, dus een meer dan normaal. Weet u wat de oorzaak is van het Downsyndroom? De meeste mensen weten wel wat de oorzaak is van het Downsyndroom. Enkele mensen die niet te maken hebben met anderen die het syndroom hebben, weten niet wat de oorzaak is van het Downsyndroom. Pagina 2 van 9

3 Elke cel bestaat uit twee delen: de kern (nucleus) en het cytoplasma (zie het plaatje hiernaast!). In de kern bevinden zich chromosomen. In bijna elke cel (met uitzondering van de rode bloedcellen en de geslachtscellen) zitten 46 chromosomen. Deze bestaan uit 22 chromosomenparen, en twee geslachtschromosomen. Om chromosomen te kunnen herkennen geven wetenschappelijke onderzoekers de paren de nummers 1 t/m 22. Maar wat is er nou aan de hand bij iemand met het syndroom van Down? Deze mensen hebben in plaats van 46 chromosomen, 47 chromosomen. Van chromosoom 21 is er één teveel. Daarom wordt het syndroom ook wel Trisomie 21 genoemd. Hoe ontstaat deze afwijking? 1. Non-disjunction (95%) Dit is de meest voorkomende vorm waarbij de eicel of de zaadcel twee chromosomen 21 meekrijgt. De bevruchte eicel heeft dan drie in plaats van twee chromosomen 21. Dit komt doordat bij het maken van eicel de chromosomen niet uit elkaar zijn gegaan. Dit gebeurt vaker bij een eicel (80%) dan bij een zaadcel (20%). De fout kan dus ontstaan voor de bevruchting (bij de aanmaak van de eicel of de zaadcel) of bij de eerste deling van de bevruchte eicel 2. Translocatie (3-4%) Dit betekent dat een stukje chromosoom zich vasthecht aan een ander chromosoom. 3. Mosaïcisme (1%) Dit is een zeldzame vorm van het Syndroom van Down die optreedt bij de eerste celdeling van de bevruchte eicel. De baby heeft zowel normale cellen met twee als cellen met drie chromosomen 21 Weet u dat de kans dat een kind het Downsyndroom heeft te maken kan hebben met de leeftijd van de moeder? De overgrote meerderheid weet dat de grootte van de kans dat het kind het syndroom van Down heeft te maken heeft met de leeftijd van de moeder. Slechts een klein deel van de geënquêteerden weet niet dat leeftijd een factor is. Bij vrouwen die zwanger zijn beneden hun 30ste bedraagt het risico op een kind met het syndroom van Down minder dan 1 per duizend. Bij vrouwen van 35 is dit al opgelopen tot 1 per 350, op 40 jaar tot 1 per 100 en op 45 jarige leeftijd tot 1 per 25. Leeftijd moeder bij bevalling Risico 15 jaar 1: jaar 1: jaar 1: jaar 1: jaar 1: jaar (grens prenatale diagnostiek) 1:305 Pagina 3 van 9

4 40 jaar 1: jaar 1:28 50 jaar 1:6 De vraag is hier weer: Hoe komt het dat de leeftijd van de moeder te maken heeft met de kans op het syndroom van Down? De eicellen worden in de moeder gevormd vóór ze geboren wordt. Vanaf de puberteit worden ze rijp en komen één keer per maand vrij. In al die jaren daarvoor kunnen ze blootgesteld geweest zijn aan bijvoorbeeld straling, chemische stoffen of virusinfecties die er een schadelijke of nadelige uitwerking op hebben gehad. Door middel van experimenten heeft men kunnen aantonen dat onder dergelijke omstandigheden vaak chromosomenafwijkingen ontstaan. Verschillende omstandigheden in het leven van de moeder zouden dus een kind met het syndroom van Down tot gevolg kunnen hebben. Maar ook vaders Tot halverwege de jaren '70 kon men niet bewijzen dat de leeftijd van de vader verband hield. Tot die tijd werd aangenomen dat de chromosomenafwijking voornamelijk werd aangetroffen bij de moeders. Maar doordat de laatste jaren de technieken, om chromosomen te kleuren en de dwarsstreepjes zichtbaar te maken, zijn verbeterd, kan men nu in veel gevallen nagaan of het extra chromosoom 21 van de moeder of vader afkomstig is. Onderzoeken die nu worden verricht tonen aan dat in 20 tot 25 procent van de gevallen het extra chromosoom afkomstig is van de vader. Toch is het raar dat veel gevallen van het syndroom van Down door vaders veroorzaakt zijn, omdat hun zaadcellen steeds vernieuwd worden. Het ligt dus blijkbaar aan andere factoren dan veroudering, dat er kinderen met het syndroom geboren worden. Heeft u te maken met mensen die het Down syndroom hebben? Op deze vraag heeft 60 procent nee geantwoord. Bij deze mensen komt het syndroom van Down blijkbaar niet voor in hun omgeving, of hebben ze er niet mee te maken. Het syndroom komt namelijk gemiddeld slechts 1 keer per 680 geboorten voor, waardoor de kans dat je een persoon met het syndroom in jouw buurt komt wonen niet heel groot is, laat staan dat je ermee te maken krijgt. Een andere 20 procent heeft wel te maken met mensen met het syndroom, waarvan er een paar via hun werk mee in aanraking komen. Een andere 20 procent heeft geen ja of nee geantwoord, maar bij de toelichting verteld dat ze ooit te maken hebben gehad met mensen die het syndroom wel hebben. Na wat onderzoek op en weblog van iemand die het syndroom heeft, is ons duidelijk geworden dat mensen ook liever niet iemand die het syndroom van down heeft in de buurt willen hebben wonen. Mensen met het syndroom hebben de een eigenschap dat, wanneer ze bijvoorbeeld een fiets zien staan, er een eindje mee gaan fietsen, en vervolgens vergeten waar ze die achterlaten. Mensen in de omgeving vinden Pagina 4 van 9

5 Ik woon hier reeds twaalf jaar en ik ken hier een heleboel mensen, sommige zijn heel lief tegen me. Zo vertelde ik reeds dat ik bij een buurvrouw mijn wekelijkse boekjes krijg. Andere buren doen steeds een praatje met me en een buurmeisje gaat soms mee met mij en mijn zus wandelen. Spijtig genoeg is niet iedereen zo tof met me, integendeel. Sommigen zouden me liever wegsteken " "Als ik ga wandelen durf ik al eens een fiets meenemen die zomaar tegen een muurtje staat. Dat mag natuurlijk niet maar geloof me, ik heb er al zoveel ruzie over gekregen en dan zeg ik wel: niet meer doen maar de volgende dag doe ik het weer. Je moet begrijpen hoe dat voor mij werkt: ik zie daar een fiets staan en dan denk ik: leuk, daar ga ik eens mee rijden. Ik heb echt niet de intentie te stelen of zo... Bron: jay.be Ondanks deze nare reacties van omwonenden, zijn er in Nederland, en ook in de kempen, verschillende woonwijken waarin veel mensen met het Down syndroom wonen. Zij wonen hier met hun begeleiders. Het doel van deze woonwijken is dat de mensen midden in de maatschappij terecht komen. Ze kunnen dan een zo normaal mogelijk leven leiden, en tussen de mensen komen. Vindt u dat mensen met het Downsyndroom gesteriliseerd moeten worden? De meeste mensen vinden dat mensen met het Downsyndroom wel gesteriliseerd moeten worden. Dit is in principe logisch, want eventuele kinderen hebben ook recht op normale, goede ouders. Maar voor de mensen zelf en de andere betrokkenen kan dit erg lastig zijn. Dit is ook de reden waarom diverse geënquêteerden vonden dat dit niet hoeft. Omdat het een lastige kwestie is, zijn er ook een aantal mensen die het gewoon niet weten. AT = Alleen toelichting Dan heb je ook nog de mensen die zeggen dat je het per geval moet bekijken. Dat is natuurlijk ook zo. Je kunt niet alle mensen met het Downsyndroom over één kam scheren. Sommige mensen met dit syndroom zijn misschien heel goed in staat om te zorgen voor een kind. Maar de belangrijkste vraag is wel of er een gezond kind uitkomt als mensen met het Downsyndroom seksuele gemeenschap hebben. Is het ethisch verantwoord om het risico te lopen dat er een niet goed functionerend kind geboren wordt? Ook de plaats waar het kind leeft, en de omgeving waarin het kind terecht zal komen is een belangrijke factor als we kijken naar de vraag of de ouders gesteriliseerd moeten worden. Zijn er genoeg faciliteiten om het kind dat mogelijk (let op: mogelijk (lees hieronder de toelichting) het syndroom heeft, goed op te kunnen vangen als de ouders hier niet in slagen? Erfelijke factor? Ouders met Down hebben in sommige gevallen een verhoogde kans een kind met het Down syndroom te krijgen. Dat heeft weer te maken met de vorm van het Down syndroom: dat is afhankelijk van waar het extra chromosoom terechtkomt in de structuur van die andere 46 chromosomen. Meestal zijn mannen met Down syndroom onvruchtbaar. Vrouwen met Down syndroom zijn gewoon vruchtbaar. Indien een vrouw met Down syndroom kinderen Pagina 5 van 9

6 krijgt is er een kans van ongeveer 1 op 3 op een kind met Down syndroom. Mogen kinderen met het Downsyndroom volgens u in klassen, met leerlingen die het syndroom niet hebben, zitten? Op deze vraag zijn heel verschillende antwoorden gegeven. Ongeveer 20% vertelt dat het plaatsen van een kind met het Down syndroom in een normale klas tot grote problemen kan leiden. Denk hierbij aan pesten, maar het is ook zo dat kinderen met Down het leerproces van andere kinderen negatief kunnen beïnvloeden. Het kind met het Down syndroom vereist, zoals al verteld, meer aandacht dan andere kinderen. Ook is de intelligentie van een kind met het syndroom lager dan een gemiddeld kind. Het is dan de vraag of het überhaupt wel slim is om een kind met Down in een normale klas te plaatsen. Ondanks deze feiten vindt meer dan de helft (63%) dat kinderen met het syndroom van Down wel gewoon in klassen geplaatst mogen worden. Dit, volgens ons, vanuit sociaal aspect. Ongeveer 12% vindt dat het antwoord op de vraag of kinderen met Down in normale klassen mogen komen, verschilt per geval. Bij de ene persoon is het syndroom van Down veel erger dan bij de ander. Een ander probleem zijn vaak de ouders. De ouders zien hun kind graag als een normaal kind. Dat hun kind eigenlijk naar speciaal onderwijs moet is voor hen een grote klap. Sommige ouders gaan zo ver, dat ze een extra klas oprichten voor kinderen met een verstandelijke handicap. Een soort instap klas. In Wijk bij Duurstede is een vrouw door medeburgers uitgeroepen tot burger van het jaar toen ze dit bereikt had. Speciale kinderen op een reguliere school wordt schijnbaar zeer op prijs gesteld door anderen. Raar zou je zeggen, omdat uit onze enquête blijkt dat meer dan tweederde van de geënquêteerden zich niet voor kinderen met het syndroom van Down zouden willen inzetten. Het rugzakje Op 1 augustus 2003 is de wet op de Leerling Gebonden Financiering in werking gesteld. Deze wet wil dat de ouders zélf kunnen kiezen of ze hun kind met handicap naar het reguliere onderwijs (dus de normale basisschool) of het speciaal onderwijs laten gaan. Het geld (de 'rugzak') gaat met de leerling mee. Per jaar bedraagt dit rugzakje euro. Uit dit rugzakje kan dan onder andere een speciale begeleider betaald, die normaal helemaal voor rekening van de ouders is. Een goede oplossing, zou je zeggen. Maar het kind blijft apart en anders dan de anderen. Als dit een probleem is voor het kind is er maar één oplossing: het speciaal onderwijs, waar de kinderen met soortgenoten kunnen omgaan. Hier zijn dan ook gespecialiseerde medewerkers, en is het aantal leerlingen per leraar veel kleiner. Vind u dat er een wet moet komen die er voor zorgt dat er abortus gepleegd wordt, wanneer is vastgesteld dat een embryo het syndroom van Down heeft? Slechts 21% van de geënquêteerden vind dat er een abortus gepleegd moet worden als is vastgesteld dat een embryo het syndroom van Down heeft. Dat is zeer laag als je ziet hoeveel mensen bereid zijn iets te doen voor personen met het syndroom in hun omgeving. 73% vindt dat ouders er zelf over moeten kunnen beslissen, en het niet afhankelijk moet zijn van een wet. Pagina 6 van 9

7 Deze mensen zijn het eens met de Gezondheidsraad. De gezondheidsraad vertelt dat er vanalles rammelt aan de huidige screeningspraktijk. Volgens hen is het systeem dermate slecht geregeld, dat verkeerde informatie bij de verkeerde personen terecht komt. Ook worden, volgens de gezondheidsraad, de resultaten die uit een test komen ook vaak op andere vlakken gestest, terwijl ouders daarvoor helemaal geen toestemming voor hebben gegeven. De gezondheidsraad haalt ook het feit aan dat we niet over genoeg apparaten en deskundigheid beschikken om iedere zwangere vrouw op het juiste moment van de zwangerschap te testen. Er is tenslotte ook nog geen instantie die de kwaliteit van de tests en het systeem controleert. Dit zijn volgens de meerderheid van de geënquêteerden dus genoeg redenen om het geen wet te laten worden, om dan nog niet gesproken te hebben of het wel ethisch veroorloofd is om een kind zijn leven af te nemen. Zoals je hieronder kunt lezen, zijn ouders al aan hun kinderen gehecht voordat ze geboren worden. Een wet zou dan moeten beslissen of jouw kindje doodgaat, of blijft leven. Geen goed plan, vindt de meerderheid. Om zekerheid te krijgen of ze het syndroom van Down had, zou daarom twee dagen later een vlokkentest gedaan worden. Twee dagen zaten we in spanning: Wát zouden we doen als ons kindje niet gezond zou zijn? Hoe ernstig zou het kunnen zijn?vragen, vragen, vragen... we kwamen er niet uit. We hebben echter nooit écht een beslissing hoeven nemen, die heeft Angela zelf genomen...toen we voor de resultaten van de vlokkentest kwamen was zij namelijk overleden...wéér moesten we een kindje afstaan aan de dood. Ze was een piepklein, mooi meisje, nog wel een echte foetus. Maar wat zag ze er nog gaaf uit! We hebben haar in het doekje gelegd, waar Edwin(ons eerste overleden kindje) in gelegen had en zo heeft Jan haar begraven. Ze ligt nu onder een mooie struik in onze tuin en ze voelt zo dichtbij... De uitslag bracht inderdaad een chromosoomafwijking aan het licht: Angela bleek het Down Syndroom te hebben... Zou u willen zorgen voor mensen met het syndroom in uw omgeving? Het blijkt dat we, ondanks dat 1/3 bereidt is voor ze te zorgen, niet graag zorg willen dragen voor iemand met het syndroom van Down. Dit is waarschijnlijk omdat we beseffen dat het veel zorg met zich mee brengt, gezien de hedendaagse cultuur past dit niet in ons dagelijks leven. Het volgende kleine verhaal geeft aan wat voor begeleiding nodig is. Medisch onderzoek en deskundige medische en psychosociale begeleiding zijn heel belangrijk. Daarom zijn multidisciplinaire Down syndroom teams opgericht, die bestaan uit meerdere specialisten die veel ervaring hebben met de zorg en de begeleiding van kinderen met Down syndroom. Door problemen met de gezondheid vroegtijdig te behandelen zijn de kansen op een goede gezondheid en een betere levensverwachting sterk toegenomen. Zijn er naar uw mening genoeg voorzieningen voor mensen met het Downsyndroom? Pagina 7 van 9

8 Er bestaan gespecialiseerde diensten voor thuisbegeleiding waar ouders terecht kunnen met al hun vragen in verband met de ontwikkeling en opvoeding van hun kind. Op financieel vlak hebben ouders van een kind met het syndroom van Down recht op een hogere kinderbijslag (afhankelijk van de graad van invaliditeit). Er zijn ook specifieke voorzieningen en opvangmogelijkheden voor volwassenen met het syndroom van Down. Helaas heeft bij deze vraag niemand iets toegelicht. Vind u het een goede zaak dat er in uw omgeving, onder begeleiding, enkele mensen met het syndroom van Down zelfstandig wonen? Alhoewel wij dachten dat iedereen hier ja op zou antwoorden is er toch nog een behoorlijk percentage dat nee zegt. Zij zijn de mensen misschien als een gevaar of last voor de samenleving. Éen persoon wilde nog een toelichting geven; ja, hoewel sommige mensen meer vrijheid hebben in een instelling (geen verkeer etc) Bent u het er mee eens dat de mensen met het Downsyndroom meer maatschappelijk betrokken moeten worden? Conclusie De meeste mensen weten wel wat de oorzaak is van het Downsyndroom. Enkele mensen die te maken hebben met anderen die het syndroom hebben, weten niet wat de oorzaak is van het Downsyndroom. Zij weten ook niet dat de hogere leeftijd van de moeder, ook de kansen op het Downsyndroom kan verhogen. Terwijl de grote meerderheid dit wel weet. Ongeveer 40% van de geënquêteerden hebben te maken met mensen die het Downsyndroom hebben. De vraag of mensen die het Downsyndroom hebben gesteriliseerd moeten worden, was voor velen moeilijk. De meerderheid antwoordde nee. Maar anderen gaven ook goede redenen om ja te antwoorden. 63% vond dat kinderen met het syndroom in klassen mogen zitten met kinderen die het syndroom niet hebben. Ze vonden dit vooral beter voor hun ontwikkeling. Maar 21% dacht dat de kinderen gepest zullen worden, anderen vonden dat ze dit niet aan konden. 12% vond dat men per kind moet bekijken of ze het aan zouden kunnen en onder voorwaarde dat ze de lessen (evt. met extra begeleiding) kunnen volgen. 21% van de geënquêteerden vind dat er een abortus gepleegd moet worden als is vastgesteld dat een embryo het syndroom van Down heeft. Terwijl 73% vindt dat dit een eigen beslissing is, niet die van de overheid. Het zorgen voor mensen met het syndroom in de eigen omgeving kan op meerdere manieren opgevat worden namelijk: continu verzorgen, of bijv. 1 maal per week de boodschappen doen voor ze. Daarom kan Pagina 8 van 9

9 de uitkomst van deze vraag niet meetellen. Volgens 52% zijn er genoeg voorzieningen voor mensen met het syndroom van Down, terwijl 23% zegt dat er te weinig zijn. Anderen zeggen dit niet te kunnen beoordelen, omdat ze er geen ervaring mee hebben. 84% vindt het een goede zaak dat enkele mensen met het Downsyndroom zelfstandig, maar toch onder begeleiding, wonen. 79% vindt dat de mensen met het Downsyndroom meer maatschappelijk betrokken moeten worden. Vooral omdat ze vaak er sociaal zijn, en als de persoon zelf dit geestelijk aankan. Desnoods onder begeleiding. Pagina 9 van 9

Werkstuk Biologie Mongolisme

Werkstuk Biologie Mongolisme Werkstuk Biologie Mongolisme Werkstuk door een scholier 2108 woorden 2 juni 2003 6,4 35 keer beoordeeld Vak Biologie Inleiding: We hebben gekozen voor het onderwerp mongolisme. Mongolisme is een geestelijk

Nadere informatie

IVV: Stilleestekstproef: structuur van een medische tekst

IVV: Stilleestekstproef: structuur van een medische tekst www. IVV: Stilleestekstproef: structuur van een medische tekst Inleiding In dit gedeelte wordt er getest of je in staat bent om op (zeer) korte termijn de essentiële elementen uit een wetenschappelijke

Nadere informatie

Downsyndroom In dit informatieblad leest u meer over Downsyndroom. Pagina 1 van 3

Downsyndroom In dit informatieblad leest u meer over Downsyndroom. Pagina 1 van 3 Downsyndroom In dit informatieblad leest u meer over Downsyndroom. Pagina 1 van 3 Wat is Downsyndroom? Downsyndroom is een aangeboren aandoening. Het wordt veroorzaakt door een extra chromosoom. Chromosomen

Nadere informatie

Werkstuk Biologie Erfelijkheid

Werkstuk Biologie Erfelijkheid Werkstuk Biologie Erfelijkheid Werkstuk door een scholier 1743 woorden 3 mei 2000 5,1 126 keer beoordeeld Vak Biologie Inleiding Informatie over het onderwerp: Het onderwerp is erfelijkheid. Er is weinig

Nadere informatie

Onderzoek naar de gezondheid van je kindje... 2 Er zijn vijf soortem prenatale testen:... 2 Combinatietest Down-, edwards-, patausyndroom...

Onderzoek naar de gezondheid van je kindje... 2 Er zijn vijf soortem prenatale testen:... 2 Combinatietest Down-, edwards-, patausyndroom... Contents Onderzoek naar de gezondheid van je kindje.... 2 Er zijn vijf soortem prenatale testen:... 2 Combinatietest... 2 Down-, edwards-, patausyndroom... 2 Uitslag... 2... 3 Betrouwbaarheid... 3... 3

Nadere informatie

Er zijn twee onderzoeken mogelijk: 1. Met de combinatietest wordt onderzocht of er een verhoogde kans bestaat dat uw ongeboren kind Downsyndroom

Er zijn twee onderzoeken mogelijk: 1. Met de combinatietest wordt onderzocht of er een verhoogde kans bestaat dat uw ongeboren kind Downsyndroom Prenatale screening op Downsyndroom en lichamelijke afwijkingen INHOUD 1. Wat leest u in deze brochure? 2. Onderzoek naardownsyndroomen lichamelijke afwijkingen 2.1 Onderzoek naar Downsyndroom 2.2 Onderzoek

Nadere informatie

6.7. Werkstuk door een scholier 1654 woorden 17 april keer beoordeeld. Biologie voor jou. Erfelijkheidsmateriaal

6.7. Werkstuk door een scholier 1654 woorden 17 april keer beoordeeld. Biologie voor jou. Erfelijkheidsmateriaal Werkstuk door een scholier 1654 woorden 17 april 2006 6.7 33 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou Erfelijkheidsmateriaal Het menselijk lichaam bestaat uit een veel organen, deze organen

Nadere informatie

www.prenatalescreening.nl

www.prenatalescreening.nl Downsyndroom In dit informatieblad leest u meer over Downsyndroom. De informatie is bedoeld voor aanstaande ouders die meer willen weten over deze aandoening, omdat zij overwegen de combinatietest te laten

Nadere informatie

Infoblad. Chromosoomafwijkingen. Chromosoomafwijkingen, wat zijn dat eigenlijk? En waardoor ontstaan ze? Hierover lees je in dit infoblad.

Infoblad. Chromosoomafwijkingen. Chromosoomafwijkingen, wat zijn dat eigenlijk? En waardoor ontstaan ze? Hierover lees je in dit infoblad. Chromosoomafwijkingen Chromosoomafwijkingen, wat zijn dat eigenlijk? En waardoor ontstaan ze? Hierover lees je in dit infoblad. Chromosomen In het lichaam zitten heel veel cellen. De cellen zijn de bouwstenen

Nadere informatie

6,3. Proef door een scholier 2004 woorden 19 april keer beoordeeld. Wat is het Down Syndroom?

6,3. Proef door een scholier 2004 woorden 19 april keer beoordeeld. Wat is het Down Syndroom? Proef door een scholier 2004 woorden 19 april 2002 6,3 48 keer beoordeeld Vak Biologie Wat is het Down Syndroom? Elke cel bestaat uit 2 delen: de kern en het cytoplasma. In de kern bevinden zich de chromosomen.

Nadere informatie

Werkstuk Verzorging Downsyndroom

Werkstuk Verzorging Downsyndroom Werkstuk Verzorging Downsyndroom Werkstuk door een scholier 1928 woorden 28 september 2004 7,1 83 keer beoordeeld Vak Verzorging DOWNSYNDROOM Wat zijn de kenmerken? Iemand met het Downsyndroom heeft onder

Nadere informatie

Samenvatting Biologie Thema 5 Erfelijkheid en Evolutie

Samenvatting Biologie Thema 5 Erfelijkheid en Evolutie Samenvatting Biologie Erfelijkheid en Evolutie Samenvatting door een scholier 1888 woorden 16 juni 2016 6,5 5 keer beoordeeld Vak Biologie Basisstof 1 De zichtbare eigenschappen (het uiterlijk) van een

Nadere informatie

Combinatietest. Echo en bloedonderzoek bij 11-14 weken zwangerschap

Combinatietest. Echo en bloedonderzoek bij 11-14 weken zwangerschap Combinatietest Echo en bloedonderzoek bij 11-14 weken zwangerschap Aangeboren aandoeningen komen relatief weinig voor: 96 van de 100 zwangerschappen eindigen in de geboorte van een volkomen gezond kind.

Nadere informatie

Jongetje of meisje? vmbo-kgt12. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.

Jongetje of meisje? vmbo-kgt12. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. Auteur VO-content Laatst gewijzigd 15 July 2016 Licentie CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie Webadres http://maken.wikiwijs.nl/62461 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken van Kennisnet.

Nadere informatie

Prenatale screening: de combinatietest Kansbepaling vroeg in de zwangerschap op het syndroom van Down

Prenatale screening: de combinatietest Kansbepaling vroeg in de zwangerschap op het syndroom van Down Prenatale screening: de combinatietest Kansbepaling vroeg in de zwangerschap op het syndroom van Down Albert Schweitzer ziekenhuis polikliniek Gynaecologie april 2012 Pavo 0530 Inleiding Iedere ouder wenst

Nadere informatie

Chromosoomonderzoek bij herhaalde miskramen

Chromosoomonderzoek bij herhaalde miskramen Chromosoomonderzoek bij herhaalde miskramen Een miskraam betekent vrijwel altijd een teleurstelling voor een vrouw en haar partner. Al snel zal de vraag naar de oorzaak gesteld worden; na een tweede miskraam

Nadere informatie

Voorwoord. Het is wel van belang om altijd eerlijk te zijn wanneer u het er met haar over heeft.

Voorwoord. Het is wel van belang om altijd eerlijk te zijn wanneer u het er met haar over heeft. Voorwoord Deze gids bevat informatie over wat er tot nu toe bekend is over 47,XXX ook wel beter bekend als Trisomie X. Het is geschreven als hulpmiddel om deze genetische aandoening beter te kunnen begrijpen

Nadere informatie

TRIXY Expertisecentrum

TRIXY Expertisecentrum Ik heb een extra X (47,XXX) Voor wie is deze folder? Voor jou, als jij een meisje bent die een extra X chromosoom heeft! In deze folder vindt je allerlei informatie over Trisomie X: zo heet het als je

Nadere informatie

Klinische Genetica. Geslachtsgebonden (X-chromosoom gebonden) recessieve overerving

Klinische Genetica. Geslachtsgebonden (X-chromosoom gebonden) recessieve overerving Klinische Genetica Geslachtsgebonden (X-chromosoom gebonden) recessieve overerving Klinische Genetica Bij uw bezoek aan de polikliniek Klinische Genetica heeft de klinisch geneticus of een genetisch consulent

Nadere informatie

Mitose is een ander woord voor gewone celdeling. Door gewone celdeling blijft het aantal chromosomen in lichaamscellen gelijk (46 chromosomen).

Mitose is een ander woord voor gewone celdeling. Door gewone celdeling blijft het aantal chromosomen in lichaamscellen gelijk (46 chromosomen). Samenvatting door M. 1493 woorden 28 februari 2014 5 5 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou Genotype en fenotype Veel eigenschappen zijne erfelijk. Je hebt deze eigenschappen geërfd van

Nadere informatie

Echo onderzoek tijdens de zwangerschap De termijnecho, combinatietest en de 20 weken echo

Echo onderzoek tijdens de zwangerschap De termijnecho, combinatietest en de 20 weken echo Echo onderzoek tijdens de zwangerschap De termijnecho, combinatietest en de 20 weken echo Elke zwangere in Almere mag gebruik maken van 2 echo-onderzoeken: een termijnecho in het begin van de zwangerschap

Nadere informatie

Prenataal testen met de NIPT

Prenataal testen met de NIPT INFORMATIEFOLDER Prenataal testen met de NIPT voor zwangeren met verhoogd risico op een kind met down-, edwards-, of patausyndroom Deze folder hoort bij een wetenschappelijke studie (TRIDENT-1 studie)

Nadere informatie

Nekplooimeting. gecombineerd met vroege bloedtest in de zwangerschap mogelijk tot 13 6/7 weken zwangerschapsduur. Afdeling Verloskunde/Gynaecologie

Nekplooimeting. gecombineerd met vroege bloedtest in de zwangerschap mogelijk tot 13 6/7 weken zwangerschapsduur. Afdeling Verloskunde/Gynaecologie Nekplooimeting gecombineerd met vroege bloedtest in de zwangerschap mogelijk tot 13 6/7 weken zwangerschapsduur Afdeling Verloskunde/Gynaecologie In het kort Deze folder geeft informatie over de echoscopische

Nadere informatie

In het kort. Welke testen zijn er mogelijk bij prenatale screening? Wat is prenatale screening?

In het kort. Welke testen zijn er mogelijk bij prenatale screening? Wat is prenatale screening? prenatale screening Inhoudsopgave In het kort 3 Wat is prenatale screening? 3 Welke testen zijn er mogelijk bij prenatale screening? 3 Bij welke zwangerschapsduur vindt prenatale screening plaats? 3 Wie

Nadere informatie

Nederlandse samenvatting

Nederlandse samenvatting 138 Uitstel van ouderschap De positie van de vrouw in de westerse maatschappij is de laatste tientallen jaren fundamenteel veranderd. Vrouwen zijn hoger opgeleid dan vroeger en werken vaker buitenshuis.

Nadere informatie

Antwoorden Biologie Thema 4

Antwoorden Biologie Thema 4 Antwoorden Biologie Thema 4 Antwoorden door een scholier 2182 woorden 18 januari 2005 7 433 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou Opdracht 1 1 In de chromosomen zit de informatie voor

Nadere informatie

Oefen Repetitie thema Erfelijkheid

Oefen Repetitie thema Erfelijkheid Oefen Repetitie thema Erfelijkheid Als er geen punten bij een vraag staan, dan is die vraag 1 punt waard. Onderdeel A: waar of niet waar? 1. Een zichtbare eigenschap maakt deel uit van het fenotype van

Nadere informatie

ONDERZOEK IN VLOKKEN OF VRUCHTWATER BIJ ECHOAFWIJKINGEN

ONDERZOEK IN VLOKKEN OF VRUCHTWATER BIJ ECHOAFWIJKINGEN ONDERZOEK IN VLOKKEN OF VRUCHTWATER BIJ ECHOAFWIJKINGEN ONDERZOEK IN VLOKKEN E VRUCHTWATER BIJ ECHOAFWIJKINGEN Afdeling Genetica UMCG 2 Onderzoek in vlokken of in vruchtwater bij echoafwijkingen. U bent

Nadere informatie

Afwegingen bij de keuze voor ICSI. Polikliniek Gynaecologie Route 48

Afwegingen bij de keuze voor ICSI. Polikliniek Gynaecologie Route 48 Afwegingen bij de keuze voor ICSI Polikliniek Gynaecologie Route 48 0 De inhoud van deze voorlichtingsfolder is samengesteld door de Nederlandse Vereniging voor Obstetrie en Gynaecologie (NVOG). Deze folder

Nadere informatie

intracytoplasmatische sperma-injectie (ICSI)

intracytoplasmatische sperma-injectie (ICSI) patiënteninformatie intracytoplasmatische sperma-injectie (ICSI) ICSI is een afkorting van intracytoplasmatische sperma-injectie. ICSI is een vorm van reageerbuisbevruchting. Bij een ICSI-behandeling brengt

Nadere informatie

Samenvattingen. Samenvatting Thema 4: Erfelijkheid. Basisstof 1. Basisstof 2. Erfelijke eigenschappen:

Samenvattingen. Samenvatting Thema 4: Erfelijkheid. Basisstof 1. Basisstof 2. Erfelijke eigenschappen: Samenvatting Thema 4: Erfelijkheid Basisstof 1 Erfelijke eigenschappen: - Genotype: o genen liggen op de chromosomen in kernen van alle cellen o wordt bepaald op moment van de bevruchting - Fenotype: o

Nadere informatie

Hersenonderzoek en intelligentie

Hersenonderzoek en intelligentie 45 Hersenonderzoek en intelligentie U werkt als psycholoog-onderzoeker aan de universiteit. Binnenkort bezoekt u samen met een collega het symposium Hersenen en intelligentie. U hebt afgesproken dat ieder

Nadere informatie

ICSI Intracytoplasmatische sperma-injectie

ICSI Intracytoplasmatische sperma-injectie ICSI Intracytoplasmatische sperma-injectie Inhoudsopgave Algemeen Voor wie is ICSI? Hoe verloopt een ICSI-behandeling? Welk onderzoek is nodig voor een ICSI-behandeling? De kans op zwangerschap na een

Nadere informatie

Praktische opdracht Wiskunde A Randomized Response

Praktische opdracht Wiskunde A Randomized Response Praktische opdracht Wiskunde A Randomized Re Praktische-opdracht door een scholier 2550 woorden 10 juni 2003 5,8 26 keer beoordeeld Vak Wiskunde A Inleiding We hebben de opdracht gekregen een Praktische

Nadere informatie

Verklarende woordenlijst

Verklarende woordenlijst 12 Verklarende woordenlijst Gebaseerd op een woordenlijst die werd ontwikkeld door Londen IDEAS Genetic Knowledge Park aangepast volgens hun kwaliteitsnormen. Januari 2008 Gesteund door EuroGentest, NoE

Nadere informatie

Prenatale screening: het berekenen van de kans op aangeboren afwijkingen in het begin van de zwangerschap. Afdeling Verloskunde/Gynaecologie

Prenatale screening: het berekenen van de kans op aangeboren afwijkingen in het begin van de zwangerschap. Afdeling Verloskunde/Gynaecologie Prenatale screening: het berekenen van de kans op aangeboren afwijkingen in het begin van de zwangerschap Afdeling Verloskunde/Gynaecologie In het kort De meeste kinderen worden gezond geboren, maar een

Nadere informatie

Verklarende Woordenlijst

Verklarende Woordenlijst 12 Verklarende Woordenlijst Gebaseerd op een woordenlijst die werd ontwikkeld door Londen IDEAS Genetic Knowledge Park aangepast volgens hun kwaliteitsnormen. Juli 2008 Vertaald door Mies Wits-Douw en

Nadere informatie

Echo onderzoek tijdens de zwangerschap De termijnecho, combinatietest en de 20 weken echo

Echo onderzoek tijdens de zwangerschap De termijnecho, combinatietest en de 20 weken echo 12-12-2016 607 Echo onderzoek tijdens de zwangerschap De termijnecho, combinatietest en de 20 weken echo Elke zwangere in Almere mag gebruik maken van 2 echo-onderzoeken: een termijnecho in het begin van

Nadere informatie

Prenatale screening: de combinatietest. Kansbepaling vroeg in de zwangerschap op het syndroom van Down, Edwardssyndroom en Patausyndroom

Prenatale screening: de combinatietest. Kansbepaling vroeg in de zwangerschap op het syndroom van Down, Edwardssyndroom en Patausyndroom Prenatale screening: de combinatietest Kansbepaling vroeg in de zwangerschap op het syndroom van Down, Edwardssyndroom en Patausyndroom Inleiding Iedere ouder wenst een gezond kind. Helaas worden soms

Nadere informatie

Jongetje of meisje? hv12. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.

Jongetje of meisje? hv12. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. Auteur VO-content Laatst gewijzigd 24 October 2016 Licentie CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie Webadres http://maken.wikiwijs.nl/62534 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken

Nadere informatie

Tweelingen in de groei

Tweelingen in de groei Tweelingen in de groei Henriëtte A. Delemarre-van de Waal Zoals bekend ontstaat een twee-eiige tweeling wanneer tegelijkertijd twee eicellen worden bevrucht door twee zaadcellen. Beide embryo s hebben

Nadere informatie

Chromosoomtranslocaties

Chromosoomtranslocaties 12 Afdeling Genetica van het Universitair Medisch Centrum Groningen http://www.umcgenetica.nl/ Chromosoomtranslocaties Afdeling Klinische Genetica van het Leids Universitair Medisch Centrum http://www.lumc.nl/4080/

Nadere informatie

Maatschap Gynaecologie. Nekplooimeting en serumtest

Maatschap Gynaecologie. Nekplooimeting en serumtest Maatschap Gynaecologie Nekplooimeting en serumtest Datum en tijd U wordt (dag) (datum) om uur verwacht. Plaats Op de dag van de afspraak meldt u zich op de polikliniek Verloskunde/Gynaecologie. Volgt u

Nadere informatie

Informatie voor patiënten en hun familie

Informatie voor patiënten en hun familie 16 Chromosoomafwijkingen Juli 2008 Vertaald door Mies Wits-Douw en Marloes Brouns-van Engelen, Erfocentrum, Woerden, Nederland. Gesteund door EuroGentest, NoE ( Network of Excellence ) contract nr.512148,

Nadere informatie

Chromosoomonderzoek bij herhaalde miskramen

Chromosoomonderzoek bij herhaalde miskramen Chromosoomonderzoek bij herhaalde miskramen Divisie Biomedische Genetica, afdeling Genetica Herhaalde miskramen Een miskraam betekent vrijwel altijd een teleurstelling voor een vrouw en haar partner. Al

Nadere informatie

Samenvatting Erfelijkheid Vmbo 3a Biologie voor Jou. Erfelijke informatie ligt in de celkern in de chromosomen. Chromosomen bestaan weer uit DNA.

Samenvatting Erfelijkheid Vmbo 3a Biologie voor Jou. Erfelijke informatie ligt in de celkern in de chromosomen. Chromosomen bestaan weer uit DNA. Samenvatting Erfelijkheid Vmbo 3a Biologie voor Jou 4.1 Fenotype Genotype = waarneembare eigenschappen van een individu = de erfelijke informatie in het DNA Genotype + milieufactoren = fenotype Erfelijke

Nadere informatie

Het genotype van een individu staat in de chromosomen. Daar staat namelijk de erfelijke informatie in van alle eigenschappen die erfelijk zijn.

Het genotype van een individu staat in de chromosomen. Daar staat namelijk de erfelijke informatie in van alle eigenschappen die erfelijk zijn. Opdracht door een scholier 1105 woorden 13 november 2004 5,9 55 keer beoordeeld Vak Biologie Basis erfelijkheidsleer Ik kan de bouw en functie van chromosomen beschrijven. In de kern van een cel komen

Nadere informatie

Auteur: A. Franx Redacteur: dr. E. Bakkum Bureauredacteur: Jet Quadekker

Auteur: A. Franx Redacteur: dr. E. Bakkum Bureauredacteur: Jet Quadekker 1 Prenatale screening Onderzoek naar aangeboren aandoeningen in het begin van de zwangerschap Commissie Patiënten Voorlichting NVOG I.s.m. Erfocentrum en VSOP Auteur: A. Franx Redacteur: dr. E. Bakkum

Nadere informatie

Werkstuk. Sarah Koch Groep 7. Het downsyndroom

Werkstuk. Sarah Koch Groep 7. Het downsyndroom Werkstuk Sarah Koch Groep 7 Het downsyndroom 1 Inhoudsopgave Voorwoord: 3 Inleiding: 4 Hoofdstuk 1: Het Downsyndroom 5 Hoofdstuk 2: Het ontstaan van het Downsyndroom 6 Hoofdstuk 3: De geboorte en herkenning

Nadere informatie

Prenatale screening. Gynaecologie en verloskunde

Prenatale screening. Gynaecologie en verloskunde Prenatale screening Gynaecologie en verloskunde Wat is prenatale screening? De meeste kinderen worden gezond geboren. Een klein percentage (3 4 %) heeft echter bij de geboorte een aangeboren aandoening.

Nadere informatie

6. Chromosomen. Deze basisstof vervangt de basisstof in je hand- en werkboek.

6. Chromosomen. Deze basisstof vervangt de basisstof in je hand- en werkboek. Deze basisstof vervangt de basisstof in je hand- en werkboek. 6. Chromosomen Deze vervangende basisstof gaat over de invloed die erfelijkheid kan hebben op je leven. Je denkt in de opdrachten na over je

Nadere informatie

Prenataal testen met de NIPT

Prenataal testen met de NIPT ALGEMENE INFORMATIEFOLDER Prenataal testen met de NIPT Deze folder hoort bij een wetenschappelijke studie (TRIDENT-studie) van de Nederlandse Universitair Medische Centra 2014 www.meerovernipt.nl 1 In

Nadere informatie

Ureumcyclusdefecten en organische zuur syndromen Voor kinderen en jongeren

Ureumcyclusdefecten en organische zuur syndromen Voor kinderen en jongeren Ureumcyclusdefecten en organische zuur syndromen Voor kinderen en jongeren www.e-imd.org Wat is een ureumcyclusdefect of een organische zuren syndroom? Het voedsel dat we eten wordt door ons lichaam afgebroken

Nadere informatie

Wat zijn chromosomen en genen?

Wat zijn chromosomen en genen? Voorwoord Deze gids bevat informatie over wat er tot nu toe bekend is over 47,XYY. Het is geschreven als hulpmiddel om deze genetische aandoening beter te kunnen begrijpen en om anderen beter uitleg hierover

Nadere informatie

NIPT. Nascholing Counseling NIPT

NIPT. Nascholing Counseling NIPT NIPT Dr. Kornelia Neveling Wetenschappelijk onderzoeker, afdeling Genetica, Radboudumc Dr. Dominique Smeets Laboratorium specialist, afdeling Genetica, Radboudumc Voorzitter bestuur SPN Nascholing Counseling

Nadere informatie

7,1. Praktische-opdracht door een scholier 2146 woorden 17 juni keer beoordeeld

7,1. Praktische-opdracht door een scholier 2146 woorden 17 juni keer beoordeeld Praktische-opdracht door een scholier 2146 woorden 17 juni 2002 7,1 61 keer beoordeeld Vak ANW Inleiding Deze praktische opdracht gaat over prenatale DNA-diagnostiek. Dit onderwerp is afgeleid van de opdracht

Nadere informatie

Tabel 1: Kans op het krijgen van een kind met het syndroom van Down uitgezet tegen de leeftijd.

Tabel 1: Kans op het krijgen van een kind met het syndroom van Down uitgezet tegen de leeftijd. De Nekplooimeting Inleiding Elke zwangere hoopt op een gezonde baby. Helaas worden er soms kinderen geboren met een lichamelijke en/of een verstandelijke handicap. Met behulp van een echo-onderzoek (de

Nadere informatie

ERFELIJKHEID. 1 N i e t a l l e m a a l h e t z e l f d e Afbeelding 17-2

ERFELIJKHEID. 1 N i e t a l l e m a a l h e t z e l f d e Afbeelding 17-2 ERFELIJKHEID 1 N i e t a l l e m a a l h e t z e l f d e Afbeelding 17-2 Afbeelding 17-1 Mensen uit elkaar houden vind je vast makkelijker. Toch hebben ook mensen veel meer overeenkomsten dan verschillen.

Nadere informatie

Door recombinatie ontstaat een grote vescheidenheid in genotypen binnen een soort. (genetische

Door recombinatie ontstaat een grote vescheidenheid in genotypen binnen een soort. (genetische Chromosomen bestaan voor een groot deel uit DNA DNA bevat de erfelijke informatie van een organisme. Een gen(ook wel erffactor) is een stukje DNA dat de informatie bevat voor een erfelijke eigenschap(bvb

Nadere informatie

Chromosoomafwijkingen

Chromosoomafwijkingen 16 Chromosoomafwijkingen Januari 2008 Gest e un d do or E urog ent e st, No E ( N et w o rk of Excellence ) contract nr.512148, gesteund door EU-FP6 Illustraties: Rebecca J Kent www.rebeccajkent.com rebecca@rebeccajkent.com

Nadere informatie

Werkstuk Verzorging Down Syndroom

Werkstuk Verzorging Down Syndroom Werkstuk Verzorging Down Syndroom Werkstuk door een scholier 2002 woorden 17 mei 2004 6,4 215 keer beoordeeld Vak Verzorging Inhoudsopgave Inleiding Blz. 2 Hfst. 1: Hoe ontstaat het? Blz. 3 Hfst. 2: Niet

Nadere informatie

AFWEGINGEN BIJ DE KEUZE VOOR INTRACYTOPLASMATISCHE SPERMA- INJECTIE (ICSI)

AFWEGINGEN BIJ DE KEUZE VOOR INTRACYTOPLASMATISCHE SPERMA- INJECTIE (ICSI) AFWEGINGEN BIJ DE KEUZE VOOR INTRACYTOPLASMATISCHE SPERMA- INJECTIE (ICSI) 666 Inleiding ICSI is de afkorting van intracytoplasmatische sperma-injectie. Men brengt hierbij in het laboratorium één zaadcel

Nadere informatie

S e k S u e l e v o o r t p l a n t i n g r e d u c t i e d e l i n g o f m e i o S e e n g e n e t i S c h e v a r i a t i e

S e k S u e l e v o o r t p l a n t i n g r e d u c t i e d e l i n g o f m e i o S e e n g e n e t i S c h e v a r i a t i e 76 Voortplanting S e k s u e l e v o o r t p l a n t i n g De seksuele voortplanting of reproductie van de mens houdt in dat man en vrouw elk de helft van hun erfelijke aanleg, dus één van elk van de 22

Nadere informatie

Figuur 1: schematische weergave van een cel

Figuur 1: schematische weergave van een cel Inleiding De titel van het proefschrift is Preventing the transmission of mitochondrial diseases. Dat wil zeggen: het tegengaan dat mitochondriële ziekten worden doorgegeven aan het nageslacht. Mitochondriën

Nadere informatie

Kinderwens spreekuur Volendam

Kinderwens spreekuur Volendam Kinderwens spreekuur Volendam Voor wie is deze folder? Deze folder is voor mensen afkomstig uit Volendam met kinderwens. Wat is het kinderwens spreekuur? Het spreekuur is een samenwerking tussen de afdelingen

Nadere informatie

Samenvatting Biologie Thema 3: Voortplanting en ontwikkeling

Samenvatting Biologie Thema 3: Voortplanting en ontwikkeling Samenvatting Biologie Thema 3: Voortplanting en ontwikkeling Samenvatting door een scholier 1708 woorden 10 mei 2012 4,9 14 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou 1. Voorplanting en bevruchting

Nadere informatie

Afsluitende les. Leerlingenhandleiding. DNA-onderzoek en gentherapie

Afsluitende les. Leerlingenhandleiding. DNA-onderzoek en gentherapie Afsluitende les Leerlingenhandleiding DNA-onderzoek en gentherapie Inleiding In de afsluitende les DNA-onderzoek en gentherapie zul je aan de hand van een aantal vragen een persoonlijke en kritische blik

Nadere informatie

Prenatale screening Down

Prenatale screening Down Gynaecologie / Verloskunde Prenatale screening Down algemene informatie Inhoud Wat leest u in deze brochure? Onderzoek naar Downsyndroom en lichamelijke afwijkingen Onderzoek naar Downsyndroom Wat is Downsyndroom?

Nadere informatie

Chromosomentranslocaties

Chromosomentranslocaties 12 http://medgen.ugent.be/cmgg/home.php Tel. +32(0)9 240 36 03 Université Libre de Bruxelles - ULB www.ulb.ac.be/erasme/fr/services/medicaux/genmed/index.htm Tel. +32 (0)2 555 31 11 Chromosomentranslocaties

Nadere informatie

de combinatietest NT meting en eerste trimester serumtest inhoudsopgave voorwoord

de combinatietest NT meting en eerste trimester serumtest inhoudsopgave voorwoord de combinatietest NT meting en eerste trimester serumtest inhoudsopgave Voorwoord Aangeboren afwijkingen waarop getest wordt Wat is het Down syndroom? De combinatietest (NT-meting en eerste trimester serumtest)

Nadere informatie

6,1. Samenvatting door een scholier 1949 woorden 7 februari keer beoordeeld. Biologie voor jou

6,1. Samenvatting door een scholier 1949 woorden 7 februari keer beoordeeld. Biologie voor jou Samenvatting door een scholier 1949 woorden 7 februari 2011 6,1 46 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou Basisstof 1: chromosomen Chromosomen: komen voor in een celkern bevindt zich de

Nadere informatie

Niet-Invasieve Prenatale Test

Niet-Invasieve Prenatale Test Informatiebrochure voor patiënten Niet-Invasieve Prenatale Test (NIPT) 1. Wat is de NIPT?... 4 2. Hoe werkt de NIPT?... 4 3. Wat zijn de voordelen van de prenatale testen?... 5 4. Wat zijn de nadelen van

Nadere informatie

Niet Invasieve Prenatale Test (NIPT)

Niet Invasieve Prenatale Test (NIPT) Niet Invasieve Prenatale Test (NIPT) T +32(0)89 32 50 50 F +32(0)89 32 79 00 info@zol.be Campus Sint-Jan Schiepse bos 6 B 3600 Genk Campus Sint-Barbara Bessemerstraat 478 B 3620 Lanaken Medisch Centrum

Nadere informatie

Het ontstaan en de geboorte van een baby

Het ontstaan en de geboorte van een baby Kriebels in je buik Het ontstaan en de geboorte van een baby 1 Het ontstaan en de geboorte van een baby Groep 5 50 min Begrippen Voortplanting, zwangerschap, geboorte, eicel, zaadcel, zaadballen, piemel,

Nadere informatie

AFWEGINGEN BIJ DE KEUZE VOOR INTRACYTOPLASMATISCHE SPERMA- INJECTIE (ICSI)

AFWEGINGEN BIJ DE KEUZE VOOR INTRACYTOPLASMATISCHE SPERMA- INJECTIE (ICSI) AFWEGINGEN BIJ DE KEUZE VOOR INTRACYTOPLASMATISCHE SPERMA- INJECTIE (ICSI) 666 Inleiding ICSI is de afkorting van intracytoplasmatische sperma-injectie. Men brengt hierbij in het laboratorium één zaadcel

Nadere informatie

Prenataal testen met de NIPT

Prenataal testen met de NIPT ALGEMENE INFORMATIEFOLDER Prenataal testen met de NIPT Deze folder hoort bij een wetenschappelijke studie (TRIDENT-studie) van de Nederlandse Universitair Medische Centra 2014 www.meerovernipt.nl 1 In

Nadere informatie

Risicoberekening voor TRISOMIE 21 in het eerste trimester

Risicoberekening voor TRISOMIE 21 in het eerste trimester Risico op trisomie 21 Centrum Menselijke Erfelijkheid Risicoberekening voor TRISOMIE 21 in het eerste trimester Hoewel de meeste baby s gezond zijn, heeft elke baby een kleine kans op een lichamelijke

Nadere informatie

ICSI. intracytoplasmatische sperma injectie. Voor wie is ICSI? Hoe verloopt een ICSI-behandeling?

ICSI. intracytoplasmatische sperma injectie. Voor wie is ICSI? Hoe verloopt een ICSI-behandeling? ICSI intracytoplasmatische sperma injectie ICSI is een afkorting van intracytoplasmatische sperma-injectie. ICSI is een vorm van reageerbuisbevruchting. Bij een ICSI-behandeling brengt men in het laboratorium

Nadere informatie

Zwangerschap en rhesusfactoren Informatie over bloedgroepen en antistoffen

Zwangerschap en rhesusfactoren Informatie over bloedgroepen en antistoffen Zwangerschap en rhesusfactoren Informatie over bloedgroepen en antistoffen Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. 1 Inleiding Uit bloedonderzoek is gebleken dat u bloedgroep

Nadere informatie

Wat is het XXX-syndroom? Het XXX-syndroom is een syndroom waarbij meisjes drie in plaats van twee maal een X- chromosoom hebben.

Wat is het XXX-syndroom? Het XXX-syndroom is een syndroom waarbij meisjes drie in plaats van twee maal een X- chromosoom hebben. XXX-syndroom Wat is het XXX-syndroom? Het XXX-syndroom is een syndroom waarbij meisjes drie in plaats van twee maal een X- chromosoom hebben. Hoe wordt het XXX-syndroom ook wel genoemd? Het XXX-syndroom

Nadere informatie

VRAGENLIJST TER VOORBEREIDING PRENATALE SCREENING & DIAGNOSTIEK. van uw partner: Beroep: Gegevens vader van de baby. Voorletter(s): Achternaam:

VRAGENLIJST TER VOORBEREIDING PRENATALE SCREENING & DIAGNOSTIEK. van uw partner: Beroep: Gegevens vader van de baby. Voorletter(s): Achternaam: VRAGENLIJST TER VOORBEREIDING PRENATALE SCREENING & DIAGNOSTIEK Voorletter(s): Roepnaam: Burgerlijke staat: Geboorteland: Beroep: Meisjes achternaam: Geboortedatum: Gebruikt u de naam van uw partner: Nationaliteit:

Nadere informatie

Antwoorden Biologie Thema 4 erfelijkheid

Antwoorden Biologie Thema 4 erfelijkheid Antwoorden Biologie Thema 4 erfelijkheid Antwoorden door een scholier 1762 woorden 24 januari 2003 7,2 298 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou Opdracht 1 1 In de chromosomen zit de informatie

Nadere informatie

keer beoordeeld 4 maart 2018

keer beoordeeld 4 maart 2018 0 Samenvatting door Syb 870 woorden keer beoordeeld 4 maart 2018 Vak Biologie Biologie H8 Samenvatting PARAGRAAF 8.1 Een jongen maakt zaadcellen door hormonen uit de hypofyse. Via het bloed komen die hormonn

Nadere informatie

Inleiding 2 Wat is prenatale screening? 2 2. Welke testen zijn er mogelijk bij prenatale screening? Bij welke zwangerschapsduur vindt prenatale

Inleiding 2 Wat is prenatale screening? 2 2. Welke testen zijn er mogelijk bij prenatale screening? Bij welke zwangerschapsduur vindt prenatale Inleiding De meeste kinderen worden gezond geboren, maar een klein percentage (ongeveer 3 tot 4%) van alle kinderen heeft bij de geboorte een aangeboren aandoening, zoals het Down-syndroom ('mongooltje')

Nadere informatie

Zwangerschap en rhesusfactoren. Informatie over bloedgroepen en antistoffen

Zwangerschap en rhesusfactoren. Informatie over bloedgroepen en antistoffen Zwangerschap en rhesusfactoren Informatie over bloedgroepen en antistoffen 1 Inleiding Uit bloedonderzoek is gebleken dat u bloedgroep rhesus D-negatief of rhesus c-negatief heeft. Uw verloskundig zorgverlener

Nadere informatie

Samenvatting Biologie Erfelijkheid & Evolutie (Hoofdstuk 7 & 8.1)

Samenvatting Biologie Erfelijkheid & Evolutie (Hoofdstuk 7 & 8.1) Samenvatting Biologie Erfelijkheid & Evolutie (Hoofdstuk 7 & 8.1) Samenvatting door CÃ line 1065 woorden 5 juli 2016 5,5 4 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Nectar Biologie P4 Hoofdstuk 7 1 Uniek Eigenschappen

Nadere informatie

Nederlandse Vereniging voor Obstetrie en Gynaecologie VERLOSKUNDE PRENATALE SCREENING. Versie 1.5. Verantwoording

Nederlandse Vereniging voor Obstetrie en Gynaecologie VERLOSKUNDE PRENATALE SCREENING. Versie 1.5. Verantwoording Nederlandse Vereniging voor Obstetrie en Gynaecologie VERLOSKUNDE PRENATALE SCREENING Versie 1.5 Datum Goedkeuring Verantwoording 01 03 2006 NVOG Inhoudsopgave Algemeen...1 Wat is prenatale screening?...1

Nadere informatie

PATIËNTENINFORMATIE AFWEGINGEN BIJ DE ICSI

PATIËNTENINFORMATIE AFWEGINGEN BIJ DE ICSI PATIËNTENINFORMATIE AFWEGINGEN BIJ DE ICSI 2 Inhoudsopgave Wat zijn redenen voor ICSI... 4 Hoe gebeurt ICSI... 4 Gezondheidsrisico s voor de vrouw bij ICSI... 5 Gezondheidsrisico s voor kinderen die na

Nadere informatie

Controles tijdens de zwangerschap

Controles tijdens de zwangerschap Controles tijdens de zwangerschap Tijdens de zwangerschap worden de volgende onderzoeken uitgevoerd: Beoordelen van de groei van de baarmoeder Bij elk bezoek wordt de groei van de baarmoeder nagegaan.

Nadere informatie

Tweelingen. Wat zijn nou eigenlijk tweelingen? Een groot mysterie

Tweelingen. Wat zijn nou eigenlijk tweelingen? Een groot mysterie Tweelingen Hier zie je ons met zijn allen, de tweeling was net geboren en mijn moeder en ik waren verkouden dus moesten we van die kapjes op zodat de tweeling niet ziek zou worden. Ik was hier 4 jaar oud.

Nadere informatie

Prenatale screening op Downsyndroom en lichamelijke afwijkingen

Prenatale screening op Downsyndroom en lichamelijke afwijkingen Prenatale screening op Downsyndroom en lichamelijke afwijkingen Definitieve versie 13-3-2007 1 INHOUD 1. Wat leest u in deze brochure? 2. Onderzoek naar Downsyndroom en lichamelijke afwijkingen 2.1 Onderzoek

Nadere informatie

Prenatale screening op Downsyndroom en lichamelijke afwijkingen. Algemene informatie

Prenatale screening op Downsyndroom en lichamelijke afwijkingen. Algemene informatie Prenatale screening op Downsyndroom en lichamelijke afwijkingen Algemene informatie Inhoud Wat leest u in deze brochure? Onderzoek naar Downsyndroom en lichamelijke afwijkingen Onderzoek naar Downsyndroom

Nadere informatie

NIPT De niet-invasieve prenatale test voor trisomie

NIPT De niet-invasieve prenatale test voor trisomie NIPT De niet-invasieve prenatale test voor trisomie NIPT De niet-invasieve prenatale test voor trisomie Waarom NIPT? In België kunnen alle zwangere vrouwen die dit wensen het risico dat de foetus het syndroom

Nadere informatie

Veranderingen in de counseling voor (en na) de combinatietest

Veranderingen in de counseling voor (en na) de combinatietest Veranderingen in de counseling voor (en na) de combinatietest Ilse Feenstra Klinisch geneticus Wat verandert er in de counseling voor de screening op trisomie? Wat & wanneer? Vanaf 1 april 2014: - Alle

Nadere informatie

Vruchtwateronderzoek bij zwangerschap

Vruchtwateronderzoek bij zwangerschap Vruchtwateronderzoek bij zwangerschap Inhoudsopgave Inleiding... 1 Wat is vruchtwateronderzoek... 1 Wie komt in aanmerking voor een vruchtwaterpunctie... 2 Wanneer wordt de punctie gedaan... 2 Wie voert

Nadere informatie

7,4. Profielwerkstuk door een scholier 4564 woorden 1 februari keer beoordeeld. Hoofdvraag: Wat is het syndroom van Down?

7,4. Profielwerkstuk door een scholier 4564 woorden 1 februari keer beoordeeld. Hoofdvraag: Wat is het syndroom van Down? Profielwerkstuk door een scholier 4564 woorden 1 februari 2002 7,4 190 keer beoordeeld Vak Biologie Hoofdvraag: Wat is het syndroom van Down? 1 Oorzaak syndroom van Down Elke cel bestaat uit twee delen:

Nadere informatie

NIPT. Dr. Diane Van Opstal, Laboratoriumspecialist Klinische Genetica, Erasmus MC. Nascholing Counseling NIPT

NIPT. Dr. Diane Van Opstal, Laboratoriumspecialist Klinische Genetica, Erasmus MC. Nascholing Counseling NIPT NIPT Dr. Diane Van Opstal, Laboratoriumspecialist Klinische Genetica, Erasmus MC Nascholing Counseling NIPT Disclosure belangen sprekers (potentiële) belangenverstrengeling Geen Voor bijeenkomst mogelijk

Nadere informatie

T2 thema 4, bs. 7: zwangerschap en geboorte

T2 thema 4, bs. 7: zwangerschap en geboorte Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres Audrey Bougie 17 february 2016 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie https://maken.wikiwijs.nl/72357 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet.

Nadere informatie

Praktische opdracht Levensbeschouwing Abortus

Praktische opdracht Levensbeschouwing Abortus Praktische opdracht Levensbeschouwing Abortus Praktische-opdracht door een scholier 2330 woorden 28 november 2007 6,9 9 keer beoordeeld Vak Levensbeschouwing Inleiding Het ethische onderwerp wat ik heb

Nadere informatie