Een ziekenhuis epidemie met Klebsiella Oxa 48

Transcriptie

1 Een ziekenhuis epidemie met Klebsiella Oxa 48 Lia de Graaf-Miltenburg Deskundige infectiepreventie Klebsiella pneumoniae ESBL Afdeling Infectiepreventie (OXA-48) Universitair Medisch Centrum Utrecht Maasstad Ziekenhuis a.i.

2 Presentatie Inleiding Outbreak OXA 48 Outbreak management in de praktijk Wat heeft het ons geleerd en opgeleverd? Wat heeft het voor effect in Nederland gehad?

3 Maasstad Ziekenhuis Fusie 2000 Claraziekenhuis en Zuiderziekenhuis 2007 Maasstad Ziekenhuis Mei 2011 verhuizing 600 bedden 3000 medewerkers

4 31 mei 2011

5 Klebsiella OXA 48 Resistent voor de meeste gangbare antibiotica

6 OXA-48 in Europa 2001

11 27 juni en 1 juli 2011

12 Outbreakteam Directie Artsen-microbioloog MSZ / RIVM en UMCU Deskundige Infectiepreventie MSZ en UMCU Infectioloog Communicatieadviseur / Persvoorlichter Manager laboratorium Manager calamiteiten / crisisteam Automatisering / ICT en RIVM GGD

13 Taken van het outbreakteam In kaart brengen situatie Verdere verspreiding tot staan brengen Communicatie intern en extern Toewerken definitie groep schone patiënten Groep schone patiënten laten toenemen

14 Verheffing geconstateerd Snelheid Zorgvuldigheid Op basis van bestaand of nieuw beleid Indammen; erger voorkomen Snelheid is omgekeerd evenredig met ontstaan chaos 14

15 Definieer Outbreak bacterie Outbreak periode Patiënten categorieën Uitgangspunten Realiseer Screeningstechniek Screenings logistiek

16 Hoe inzicht te creëren in de situatie? 3 stappen 1) Hoe lang is ongecontroleerde verspreiding gaande? 2) Wie zijn er bij betrokken (patiënten en medewerkers)? 3) Hoe verdere verspreiding te voorkomen? 16

17 Aantal cases 1) Periode ongecontroleerde verspreiding Bepalen vanaf wanneer besmettelijke - outbreak periode Epidemiologische curve ctx-m pos oxa-pos ctx-m pos oxa-neg ctx-m pos oxa-discrep ctx-m neg oxa-pos augseptokt novdec jan feb mrt apr meijunijuliaugseptokt novdec jan febmrtapr meijunijuli augsept okt nov dec jan febmrtapr meijuni Week nummer en maand:

18 Definities Veilige periode Start Outbreak periode Einde start veilige periode Outbreakperiode (ongecontroleerde verspreiding) Startdatum op grond van epidemiologische curve Einddatum ongecontroleerde verspreiding is uitgesloten en No-Go voorwaarden voldaan 18

19 Aantal cases Beschikbare epicurve juli Outbreakperiode ctx-m pos oxa-pos ctx-m pos oxa-neg ctx-m pos oxa-discrep ctx-m neg oxa-pos augseptokt novdec jan feb mrt apr meijunijuliaugseptokt novdec jan febmrtapr meijunijuli augsept okt nov dec jan febmrtapr meijuni Week nummer en maand:

20 Definities Outbreakperiode (ongecontroleerde verspreiding) Startdatum: 1 juli 2009 op grond van epicurve Einddatum: ongecontroleerde verspreiding uitgesloten is en No-Go voorwaarden voldaan

21 2) Wie zijn er bij betrokken? Opnames van patiënten ad risk in besmettelijke periode Medewerkers ad risk in besmettelijke periode 21

22 Het principe van de ijsberg Patiënten met infectie Patiënten met dragerschap Aantallen????

23 Categorisering van patiënten OXA-48 drager Kamergenoten verdacht Ziekenhuis opnames risico

24 Definities / labels patiënten Positief Outbreak micro-organisme aangetoond Verdacht Onbeschermd contact met bewezen positieve patiënt Risico Opgenomen in outbreak-periode Schoon Niet in besmettelijke periode opgenomen geweest of negatief gescreend

25 3) Hoe verdere verspreiding te voorkomen? Beleid rondom patiënten opstellen / hanteren Isolatieverpleging / cohort Screenen Beleid anderszins; schoonmaak, logistiek etc Doel: groep schone patiënten groeit 25

26 Vaststellen einddatum outbreak Voorwaarden Go No Go items Outbreak periode bekend Patiëntenpopulatie bekend OXA outbreak isolatie en screeningsbeleid Automatiseringsfaciliteiten Microbiologie, infectiepreventie, EPD Communicatie intern en extern Naleven van infectiepreventie maatregelen 1), 2), 3) Beschikbaar & geïmplementeerd:?????

27 Bekende aantallen juli 2011 Positief 68 Outbreak micro-organisme aangetoond Verdacht Onbeschermd contact met bewezen positieve patiënt Risico Opgenomen in outbreak-periode

28 Screenen en maatregelen Positief Opname contactisolatie op 1p-kamer Minimaal 1 jaar volgen Verdacht Actief screenen 3 x (keel) en rectum Bij opname contactisolatie op 1p-kamer Risico Niet actief screenen, alleen bij opname Cohort zelfde categorie patiënt of 1 p-kamer Wit Geen isolatie; Algemene voorzorgsmaatregelen

29 Telkens opnieuw: Bij nieuwe positieve bevinding: Vaststellen vanuit welke cohort Informeren behandelaar, patiënt en huisarts en Contactpatiënten achterhalen label verdacht informeren behandelaar, patiënt en huisarts en actief benaderen tbv screening

30 PCR Robot

31 Vaststellen einddatum outbreak Voorwaarden Go No Go vastgelegd in onderlegger OXA outbreak isolatie en screeningsbeleid BRMO isolatie en screeningsbeleid conform WIP Automatiseringsfaciliteiten MMB/ AIP epd Communicatie intern en extern Naleving van infectiepreventie maatregelen 1), 2), 3) Beschikbaar & geïmplementeerd: 18 juli 2011!!!

32 OXA-48 detectie in de tijd

33 Cijfers april 2012 Categorie Totaal Actueel per april Positief 128* 118 (gerel. outbreakstam) Verdacht Risico *) door screening werden ook 10 niet-aan-de-outbreak gerelateerde OXA-48 stammen gevonden

34 Overige statistieken Totaal aantal: patiënten getest op OXA 48: n = ontlabelde patiënten (risc, verd, positief): n =

35 Alle aandacht naar het Maasstadziekenhuis Landelijke pers en TV Inspectie voor de volksgezondheid IGZ Onderzoek Prof. dr. de Jong Onderzoek Prof. Dr. Lemstra

36 Publicatie Prof de Jonge 2 september 2011

37 Persbericht Maasstad ziekenhuis 15 september 2011 outbreak onder controle (geen nieuwe onverwachte bevindingen na )

38 Verloop in de tijd (18 januari 2012) De outbreak is bedwongen en is in een afrondende fase

39 Verloop in de tijd (18 januari 2012) De outbreak is bedwongen en is in een afrondende fase Wat moest er nu gebeuren?

40 Infectiepreventie meer zichtbaar in kliniek Directeur a.i IGZ Onderzoekscommissie

41 WINST (Intern) Verandering in de structuur van de organisatie o.a: Reorganisatie Microbiologie en Infectiepreventie (bevoegdheden/verantwoordelijkheden-management) Automatisering EPD Kennis en invoering BRMO- en isolatiebeleid MSZ Ervaring bij managen van grote outbreak Korte lijnen in de samenwerking met afdelingen Draagvlak infectiepreventie binnen het MSZ Inrichting bureau kwaliteit en veiligheid

42 Vervolg AIP Dagelijks overleg met artsen-microbioloog Dagelijks overleg op IC mdo Beleidsteam bij verdenking van verspreiding BRMO Formatie voor Deskundige Infectiepreventie MSZ / norm Infectiepreventie Zichtbaarheid in de kliniek Formatie contactpersonen infectiepreventie

43 Introductie Contactpersonen Infectiepreventie Link infectiepreventie en organisatie ogen en oren voor de afdeling infectiepreventie Medewerkers met functie in de zorg Verpleegafdeling. IC, OK, polikliniek, functieafdelingen Eisen mbt minimale aanstelling en regelmatig dagdiensten Affiniteit motivatie met infectiepreventie Sollicitatie procedure

44 Scholing Contactpersonen Infectiepreventie Achttal CIP Intern vanaf voorjaar 2012 Onderwerpen: Microbiologie - besmettingscyclus Auditeren Isolatieverpleging Reinigen en desinfectie Handhygiëne Algemene voorzorgsmaatregelen

45 Scholing Contactpersonen Infectiepreventie In 2012 reeds ingezet voor audits etc December 2012 certificaat behaald Vanaf 2013 verbonden aan AIP

46 CIP een succes story? Ja en Nee!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

47 CIP een succes story? Ja Gedreven en gemotiveerde CIP Willen aan de slag Zien veel infectiepreventie problemen Lopen tegen zaken aan en Hebben daarbij ondersteuning nodig

48 CIP een succes story? Nee. Organisatie is (nog) niet goed ingesteld op situatie Het ziekenhuis EN Infectiepreventie

49 CIP een succes story? Nee Organisatie is (nog) niet goed ingesteld op situatie Het ziekenhuis EN Infectiepreventie Oorzaak??

50 CIP een succes story? Nee Organisatie is (nog) niet goed ingesteld op situatie Het ziekenhuis EN Infectiepreventie Oorzaak?? Snelheid van invoeren Destijds geen goede visie / beleid opgesteld Plan / afspraken niet volledig uitgewerkt Geen vaste begeleiding vanuit infectiepreventie Praktische compensatie nog niet goed geregeld

51 CIP toekomst taak ziekenhuis en AIP Visie beleid opgesteld Plan mbt (na)scholing en praktische vaardigheden Vast aanspreekpunt bij AIP Ondersteuning voor alle deskundigen IP Betrekken bij interventies en verbetertrajecten

52 Winst extern Samenwerking: UMCU RIVM GGD IGZ Regionale ziekenhuizen, huisartsen e.a. zorginstellingen, Communicatie en voorlichting extern (patiënten, pers, IGZ, zorginstellingen, huisartsen e.a.) Ervaring in nazorgtraject (hygiëne polikliniek) Landelijke bewustwording Infectiepreventie

53 Infectieperventie na OXA in Nederland Uitzending Zembla Vieze ziekenhuizen Andere grote ziekenhuis epidemieën (VRE) Landelijk congressen infectiepreventie en veiligheid belangrijk onderwerp IGZ handhavingsbeleid algemene voorzorgsmaatregelen isolatiemaatregelen

54 Conclusies 1 Grote uitbraak van Klebsiella pneumoniae OXA 48 in Nederlands ziekenhuis: 118 patiënten Sinds 18 juli 2011 (Go datum) geen nieuwe besmettingen meer in het ziekenhuis aangetoond Controle van verspreiding van multi-resistente Gramnegatieve bacteriën is mogelijk door invoering outbreakmaatregelen

55 Conclusies 2 Naast de negatieve gevolgen heeft deze outbreak positieve effecten Maasstad Ziekenhuisbreed Afdeling Infectiepreventie Maasstad Ziekenhuis Landelijk andere ziekenhuizen EN Gezondheidsinstellingen

56 Maasstad Ziekenhuis In samenwerking met Tjaco Ossewaarde, Oscar Pontesilli, Anneriet ten Berge, Anneke van der Zee, Jan den Hollander, Mari van der Most, Marije den Drijver, Willeke Bras, Corinne Riekwel, Cindy de Bot, Inge de Goeij, Annette Greve Sandijck, Conny van Hulst, Mediah van Bommel, Jacco Hoekman en medewerkers afdelingen medische microbiologie RIVM Henk Bijlmer, Hajo Grundmann, Kim van der Zwaluw, Marlieke de Kraker, Sabine de Greef UMC Utrecht Annet Troelstra, Lia de Graaf-Miltenburg, Ada Gigengack-Baars, James Cohen Stuart, Maurine Leverstein-van Hall, Ad Fluit, Hans Kusters, Mirjam Dautzenberg