IMPRESSIE Ad-WERK-DAG 5 MAART Uitgave van de Leido Academy, het thema-netwerk voor LevenLang Leren

Transcriptie

1 LEIDO Academy THEMA-NETWERK LEVEN LANG LEREN IMPRESSIE Ad-WERK-DAG 5 MAART 2014 Uitgave van de Leido Academy, het thema-netwerk voor LevenLang Leren 1 INLEIDING Op woensdag 5 maart is tijdens een werk-dag aandacht besteed aan zaken die met de verdere invoering van de Associate degree te maken hebben. Dan gaat het om de doelmatigheid van het aanbod, de kaders voor een nieuwe aanvraag, de wet- en regelgeving en allerlei recente, mogelijk interessante ontwikkelingen. In de bijlage is het programma te vinden. Er waren ruim 40 deelnemers, waaronder namens de NVAO de heer Henri Ponds, om in voorkomend geval achtergrondinformatie te verstrekken. We geven hier een impressie van deze dag, dus het is geen letterlijk en volledig verslag. De presentaties die zijn gebruikt, zijn te vinden op bij activiteiten. 2 AFTRAP De Ad is nu keurig in de wet verankerd, sinds 1 september 2013 en de pilotstatus is voorbij voor deze nieuwe graad en opleiding in het hbo. Het wordt binnenkort mogelijk nieuwe aanvragen te doen. Voor alle duidelijkheid, deze dag is niet bedoeld om de vragenlijst in het NVAO-kader voor nieuwe aanvragen langs te lopen dat is een optie voor het komende studiejaar. Wel wordt er hard gewerkt aan een Handboek Ad, waarin mede aandacht wordt besteed aan de kwaliteitszorg rond Ad s en tevens aan het opstellen van nieuwe aanvragen. Daarbij is het wel een belangrijke dag, want vandaag wordt het rapport verwacht van de commissie Rinnooy Kan over flexibilisering van het hoger onderwijs voor volwassen al blijkt aan het eind van de bijeenkomst dat iedereen nog een week moet wachten 3 DOELMATIGHEID De regels voor de doelmatigheid van het Ad-aanbod zijn nog niet openbaar; dit zal begin april geschieden. Maar er is al wel wat over te zeggen zie ook de gebruikte presentatie. Hier de meest interessante aspecten, vragen en discussiepunten. De kaders voor de Bachelor en de Ad zijn in principe gelijk, tenzij er iets anders wordt aangegeven. Tot nu toe kan de Ad alleen worden aangeboden waar ook de Bachelor wordt verzorgd zonder een complete aanvraag te moeten doorlopen voor het verplaatsen van een deel van een opleiding zijnde een Ad. Er wordt benadrukt dat de hogeschool vanaf nu doelgericht met een eigen procedure een nieuwe vestigingsplaats kan aanvragen voor het verzorgen van de Ad. Het blijft mogelijk het eerste deel van de Ad te laten verzorgen op een mbo-locatie. Dit is wat Leido format B noemt. De aanvraag voor format B is vergelijkbaar met format A, dus waarbij de hogeschool alles doet. Er hangen wel accreditatie-eisen aan vast, denkend aan een overeenkomst waarin van alles moet worden geregeld. De regels voor welk deel elders buiten de vestigingsplaats mag worden aangeboden, vooral relevant bij duaal onderwijs, zijn niet veranderd. Het is maximaal een derde van de opleiding 1

2 waarbij voor duaal nog belangrijk is of de opleiding individueel dan wel collectief wordt aangeboden. Hieraan zullen we in een latere bijeenkomst meer aandacht gaan besteden. Deze regeling is dus gelijk aan die voor de Bachelor. Doordat de Ad meer in een duale vorm wordt aangeboden, is een aanpassing van de regeling mogelijk geboden tenminste, kijkend naar de problemen waar tegenaan wordt gelopen. Bijvoorbeeld werkplekleren is een term die niet in de wet staat maar vaak bij deeltijdse Ad s voorbij komt zonder dat dus duidelijk is wat het inhoudt en hoe er bij een accreditatie tegenaan kan worden gekeken. Het gaat hierbij om een soort duale-deeltijdse variant waarbij het aantal punten dat op het werk kan worden behaald, formeel niet meer dan een derde van de opleiding mag zijn. Een hogeschool kan een aanvraag indienen voor een andere vestigingsplaats zonder dat men daar al zit en/of er een Bachelor wordt verzorgd. 4 ZAKEN DIE SPELEN BIJ NIEUWE AANVRAGEN Omdat de regeling voor de Ad-doelmatigheid begin april bekend is en mag worden ingezet, kunnen pas vanaf dat moment nieuwe aanvragen worden ingediend via de CDHO en daarna de NVAO. Het beoordelen van een aanvraag nieuwe Ad vraagt alles bij elkaar ongeveer een half jaar, als alles formeel wordt doorlopen. Dat betekent dat de start van een nieuwe opleiding waarvoor een nieuwe aanvraag nodig, niet meer mogelijk is per 1 september a.s. Voor een private instelling zou dat dus zijn ergens na die datum (april + 6 maanden = oktober/november); voor veel van de bekostigde hogescholen wordt het pas 1 februari 2015 of het studiejaar Het is duidelijk, ook door de drukte bij de NVAO en andere zaken die lopen, dat de termijn van een half jaar zal moeten worden aangehouden, normaal gesproken. Men kan en mag zich dus geen illusies maken over een versnelling in de beoordeling. Uiteraard moet het voorstel voor een nieuwe Ad ook bij een latere start in 2015 zo snel mogelijk worden ingediend, al is het maar vanwege de eis die geldt voor de doelmatigheid (wie het eerst komt, het eerst?). De vraag ter plekke is of de datum van begin april spijkerhard is, dus dat dan ook echt de nieuwe regels voor de doelmatigheid bekend zijn? Er is een toezegging we moeten afwachten. Een andere vraag is hoe in het kader van macrodoelmatigheid de (af)weging plaatsvindt in het geval privaat onderwijs al in een plaats of regio zit: Toets op aantallen studenten, op de doelgroepen, de mate van aanwezigheid, enz.? Een voorzichtige conclusie is dat op papier het aan de slag met een regeling voor de Addoelmatigheid niet zo lastig zou moeten zijn, maar dat in de praktijk zal blijken dat de CDHO nog wel eens tegen zeer interessante en ook lastige situaties kan gaan aanlopen. Afwachten en monitoren is het devies. 5 KADERS NVAO De kaders zijn al geruime tijd bekend, dus iedereen heeft er kennis van kunnen nemen. Toch zullen er nog wel wat vragen opduiken en lopen de opstellers van aanvragen tegen onduidelijkheden op, zoekende naar de juiste onderbouwing. Als Leido komen we voor de zomervakantie met een Handboek (naslagwerk) voor het doen van nieuwe aanvragen Ad. Er is gebleken dat vanaf 2006 een dergelijke handreiking op prijs wordt gesteld, en ook vaak is gebruikt voor het doen van nieuwe aanvragen. Het is geen formeel stuk, niet door de NVAO vastgesteld dus ook niet een verplicht document. In het handboek zal aandacht worden geschonken aan de beoordeling van bestaande Ad s door de NVAO, op basis van de ervaringen die door de hogescholen worden opgedaan. Andere instellingen kunnen daarvan profiteren, is het idee. Dit geheel kan leiden tot regionale of landelijke bijeenkomsten, over enige tijd, om over de Ad te praten, nieuwe en bestaande. Het plan is dat straks alle opleidingen gelijktijdig worden beoordeeld, om een vorm van benchmarking mogelijk te maken. De vraag is of de NVAO dan ook uitgaat van het hebben 2

3 van een landelijk opleidingsoverleg, voor de Bachelor waar de Ad aan de orde komt, of heel specifiek voor de Ad. Het deelnemen aan een landelijk opleidingsoverleg en de daardoor ontstane verbetering van de inhoudelijke profilering betekent ook een toename van de legitimering van de aanvraag. Desgevraagd blijkt dat het onderwerp Ad in veel LOO s niet echt aan de orde komt en als het al zo is, dan is niet helder hoe erover wordt gesproken en welke zaken met elkaar worden gedeeld. Duidelijk is dat een opleiding primair zelf verantwoordelijk is voor de Ad en alles wat daarbij komt kijken en dat de onderbouwing van criteria (nieuwe dan wel bestaande Ad s) aan het management ervan is. De NVAO hanteert geen eenduidige criteria, in die zin dat het om een afvinklijstje gaat. Een hogeschool is eraan gehouden om zelf de legitimering te zoeken voor zijn programma s, bijvoorbeeld door het overleg met stakeholders en andere hogescholen. De CDHO gaat over de (macro)doelmatigheid. Maar alleen het bekostigde onderwijs heeft te maken met dit orgaan. Ergo, aanvragen vanuit het particuliere onderwijs gaan rechtstreeks naar de NVAO en dan kan alles wellicht ook sneller worden afgehandeld (hoewel, als een bekostigde hogeschool een vergelijkbare aanvraag heeft lopen, voor dezelfde regio wat dan te doen?). Een Ad moet gebaseerd zijn op een bestaande behoefte of moet aansluiten bij ontwikkelingen die wijzen op het ontstaan van een Ad, qua functie, competenties, profielen e.d. een Ad komt dus niet uit de lucht vallen. Het onderbouwen van de arbeidsmarktrelevantie is daarom onverminderd een zeer belangrijk criterium. Zo is het overleg met de eigen werkveldcommissie is niet voldoende om aan te geven dat de arbeidsmarkt zit te wachten op een Ad. Bij de accreditatie van opleidingen vindt straks dus een vorm van vergelijking plaats tussen opleidingen met eenzelfde naam of een gelijkwaardig programma. Nu is het nog steeds zo dat het bekostigde onderwijs de particuliere aanbieders niet aan tafel duldt en dat er aldus geen echte afstemming plaatsvindt over het eindprofiel en andere zaken die met het programma te maken hebben. Dat zou erop wijzen dat de gewenste benchmark niet over de gehele linie zal gaan plaatsvinden en eigenlijk in twee stukken uiteenvalt: bekostigd versus particulier hbo, Bachelor en Ad. Het systeem van accreditatie dat we in Nederland hebben, vereist vertrouwen. Daaraan moeten we de komende periode werken, ook als het gaat om de Ad. De afgelopen periode is er teveel aandacht gegaan naar de problemen waarmee het hoger onderwijs is geconfronteerd. De Ad is een programma binnen een opleiding. De vraag is gerechtvaardigd of er behoefte is aan een meer specifieke benadering van de Ad... Vanuit de aanwezigen wordt aangegeven dat er zeker meer kan worden gedaan aan afstemming. Zo moet in de landelijk opleidingsoverleggen (LOO s) de Ad op de agenda staan en goed worden besproken, want zoals al aangegeven, dat is nog niet het geval. Het rapport van de Commissie Rinnooy Kan zou hieraan een impuls kunnen geven. De VH heeft hierin eigenlijk een rol, maar zoals is gebleken in de tijd na het invoeren van de Ad, mag niet worden verwacht dat men als belangenorganisatie nu ineens wel een bepaald voortouw zal nemen. 6 SESSIE 2A Er is gesproken over de onderbouwing van arbeidsmarktrelevantie, met de vraag aan de aanwezigen op welke wijze men denkt dat dit het beste kan, welke instrumenten en argumenten overtuigend genoeg zullen kunnen zijn. Hier een aantal uitkomsten van de inventarisatie. Demografie Arbeidsmarktbehoefte Arbeidsmarktrelevantie. Met werkgevers kijken hoe hun opleidingshuis er uitziet. Zien of hier ruimte is voor een Ad. Overheidsmaatregelen leiden soms tot nieuwe scholingsvragen. Die zijn vervolgens terug te vinden op Ad-niveau. Als voorbeeld wordt de voorschoolse opvang genoemd. Het werkveld vraagt niet naar een Ad, maar naar passend geschoold personeel. Er zijn aanbieders, zoals Rabobank en Randstad, die vragen om op een basaal hbo-niveau geschoold personeel. Dat zou een Ad kunnen zijn. 3

4 De vraag naar cursussen en deelopleidingen kan een signaal zijn voor de behoefte aan de Ad. Wanneer er een duidelijk beroepsprofiel is, bij voorkeur vertaald in een functiehuis, kan het aanleiding zijn voor het gaan zoeken naar een programma dat hierbij past en ook voldoet aan de eisen van een Ad. In sommige bedrijven bestaat het Ad-niveau wel, maar is het door jarenlange ervaring door de mensen op die functie verkregen dus de vraag is dan of je er een programma tegenaan kunt zetten. Er valt per jaar 35% van de eerstejaarsstudenten uit. Dat is veel. Voor een deel van die uitvallers kan de Ad relevant zijn, als je in het voortraject goed kijkt naar wie voor welke vervolgopleiding geschikt is. Veel bedrijven kennen alleen de Bachelor. Ook voor functies waarbij een Ad genoeg is dus er is werk te doen Voor sommige functies is formeel en wettelijk een Bachelor vereist, maar wellicht is ook dit geval een Ad toereikend. De Ad moet zonder meer samen met een branche, een bedrijvengroep, dus een duidelijk herkenbaar deel van het werkveld, worden ontwikkeld. Misschien moet de Ad door bedrijven worden geadopteerd in termen van innovatie. Signaal als het gaat om de onderbouwing: De Ad wordt bevorderd door doorstroom, opscholing enz. Daarnaast moet het werkveld ook steeds voldoende ruimte hebben voor Ad ers. In Nederland is bij het aanvragen van een nieuwe Ad een goede samenspraak met het relevante werkveld van belang. In sommige andere landen is dat niet zo en is het niveau van de persoon juist bepalend. Wie of wat is dan het werkveld? De branche kan dat zijn, een grote groep van bedrijven als een duidelijke dwarsdoorsnede van de belanghebbenden - ook. De bedrijven moeten inhoudelijk meepraten. En ze moeten invloed kunnen uitoefenen als het gaat om het ontwerpen van het programma, de invulling en het onderhoud - structureel. Een vraag die kan worden gesteld is: Dient voor een duale Ad de arbeidsmarktrelevantie nog eens extra van belang te zijn, omdat je werkplekken nodig hebt waar competenties voor de Ad dienen te worden verworven. Dat blijft een lastig iets, maar formeel is dat binnen de kaders van de NVAO niet het geval al zal zorgvuldig dienen te worden omgegaan met de bedrijven die een duale Ad ondersteunen en aangeven relevante functies te hebben waarbinnen een student kan groeien want dat dient het geval te zijn. Mag je een duale Ad aanbieden wanneer je geen duale bachelor hebt? Ja, dat mag, maar je moet de bachelor wel studeerbaar maken voor deze duale student. 7 SESSIE 2C Vraag en discussiepunt: Waarom zou een brugprogramma nodig zijn tussen Ad en Bachelor? Wat is de onderbouwing ervan? Wat is het signaal dat wordt afgegeven? Hier een aantal van de reacties: Er kan sprake zijn van een veel bredere bachelor (in het laatste deel). De kern is toch dat de Ad er aan het werk gaat? Als het een internationaal beroep betreft, is aansluiting bij dit internationale profiel van belang dus kun je afwijken Er moeten wel duidelijke, inhoudelijke gronden zijn voor een brugprogramma. Een Ad is geen halve bachelor, dus dan klinkt dit logisch. Een brug is niet altijd nodig. De doorstroom moet worden uitgelegd door de hogeschool. Ad en Bachelor staan dichter bij elkaar dan Bachelor en Master. Master vraagt immers een wetenschappelijke insteek, waar de Bachelor in het hbo een beroepsmatige opleiding is. Er is behoefte aan een goede branding en dan is de doorstroom ook niet zo van belang. En nog wat hartenkreten: De Ad zal alleen maar succesvol zijn wanneer er meer studenten komen. 4

5 Wat bespreek je met het werkveld? Het is van belang dat we ons realiseren dat het bedrijfsleven geen goed beeld heeft wat het niveau van de Ad. 8 WET- EN REGELGEVING Een en ander wordt besproken aan de hand van voorbeelden en een heuse quiz. Ook hier weer een aantal reacties en kanttekeningen. Moet de naam van de Ad gelijk zijn aan de naam van de Bachelor? Dat hoeft niet, maar in de kaders staat wel dat de naam van de Ad een afspiegeling dient te zijn van het werkveld en van de naam van de Bachelor. Het kan eventueel zo zijn dat bij de accreditatie dan wel de beoordeling van de opleiding (als de Ad dus al een tijdje draait) wordt besloten dat de naam van de Ad moet worden aangepast. Een belangrijk punt mede gelet op het onderzoek dat naar de effecten van de Ad-uitrol wordt gedaan is of bij alle hogescholen bij alle opleidingen met een Ad de studenten die een Ad volgen, vanaf de start ook gedurende het gehele programma formeel staan ingeschreven als Ad er? Bij niet alle hogescholen is dat altijd het geval, denkend aan aspecten als studiefinanciering en als de studenten toch een gelijk programma in het begin volgen. Dus een punt van aandacht. Er is geen diploma-supplement vereist bij de Ad, zoals bij de Bachelor. De vergadering is van mening dat dit wel zou moeten gebeuren. De Ad heeft nog geen diploma-bonus. Deze staat op de rol voor 2016 omdat het gevolgen kan hebben voor de rijksbegroting vanwege het feit dat hierdoor een deel van het onderwijsbudget naar voren wordt gehaald. Heeft de Bachelor een afstudeerfase? Ja, iedereen begrijpt het wel, maar als zodanig wordt dit begrip niet omschreven in de wet. Toch wordt het bij de Ad wel genoemd omdat bij format B de afstudeerfase niet op de bve-locatie mag worden verzorgd Dus? Als een opleiding wordt opgeheven, wat zijn dan de plichten van de hogeschool en de rechten van de Ad-student? Dat is niet duidelijk en ook wellicht niet logisch. Deze Ad-student mag de Ad afmaken en daar mag hij nog een jaar langer over doen. Degenen die in de P van de Bachelor zitten, mogen nog vier jaar gebruiken om de Bachelor af te maken. Is het dan logisch dat de Ad er ook vier jaar maximaal krijgt om de Ad af te maken en ook te proberen daarna de Bachelor af te maken? De wet (reparatie onlangs) spreekt overigens zo lijkt het alleen over degenen die de Ad al hebben gedaan en meteen zijn doorgegaan dus die mogen ook de Bachelor afmaken. Vanuit de deelnemers wordt aangegeven dat het terecht lijkt om de Ad er alleen maar de Ad te laten afmaken Mag de Ad in deeltijd een ander programma kennen dan dezelfde Ad (qua naam) in de voltijd? Nee, formeel moeten deze dezelfde eindkwalificaties hebben maar in de praktijk kennen ze gewoon afwijkende invullingen Lastig punt als je formeel met wetgeving bezig bent, over rechten en plichten. Wanneer is het verplicht om de namen van twee verschillende Ad s gelijk te laten zijn? Er is geen formeel antwoord te geven, maar in de praktijk zegt de NVAO dat dit het geval is als er minder dan 40% verschil is qua eenheden. Toch is dit lastig na te gaan en ook te controleren als er aanpassingen worden gepleegd, al gaandeweg. Mag een deeltijdse Ad worden aangeboden aan mbo ers en havisten die direct van school komen? De wet gaat er niet van uit, maar het mag wel. Een punt dat volgend studiejaar op een studiedag aan de orde zal komen. Hoeveel % van een duale Ad mag vallen onder de component beroep? Dat vraag een bijzonder lang antwoord te vergen Hier moeten we maar eens een studiedag aan wijden... 9 SESSIE 3A Vraag aan de groepjes: Welke aanpak past het beste bij het toepassen van een BSA, als er een Ad en een Bachelor in een opleiding zijn? Een paar opmerkingen: De opleiding heeft een propedeuse d.w.z. een propedeutische fase, dus zowel de Ad als de Bachelor hebben een P 5

6 Je moet dus voor alle studenten een advies uitbrengen (aan het eind van het eerste inschrijvingsjaar). De crux is: heb je dezelfde normen voor een Ad als voor een B? Als de programma s verschillend zijn vanaf het begin, zijn vanzelf de normen anders. Dat kan eenzelfde aantal punten zijn, maar men doet andere zaken en onderwijseenheden Als het eerste jaar voor de Ad en B gelijk, lijkt het niet fair om een norm te stellen voor de B en als deze niet wordt gehaald, de student het recht te ontzeggen de Ad te gaan doen Dus, eigenlijk moet je normen maken die het mogelijk maken om een goed advies, gericht op de kansen op een studie succesvol voort te zetten, te geven. Als Ad en B niet gelijk oplopen, moet je niet iemand pas met een BSA doorverwijzen naar een Ad als hij al helemaal aan het eind van dat eerste leerjaar zit; de begeleiding moet in dat geval erop gericht zijn studenten die op een BSA afstevenen, mede te scannen op geschiktheid voor een Ad. Een verwijzing naar de Ad mag absoluut geen negatieve lading meekrijgen. Dus, werk aan de winkel voor de begeleiders en mentoren 10 SESSIE 3C Veel Ad s worden in deeltijd aangeboden. Nu staat in de wet dat het instellingsbestuur de studielast mag bepalen bij deeltijd. Wat betekent dit in juridische zin voor de studenten en de opleidingen? Een paar kanttekeningen: Als de school zou bepalen dat een Ad moet worden gedaan in 4 jaar (4 x 30), mag dan de student eisen dat er een tweejarige variant is? Is het te gemakkelijk om te zeggen: zoek dan maar een andere hogeschool? Misschien staat het wel in de wet, maar wanneer ze over de Ad vier jaar moeten doen, zouden hogescholen minder studenten krijgen voor deeltijd. Deze mogelijkheid is wel te begrijpen, maar andere regelingen sporen er niet mee. En als scholen er geen gebruik van maken waarom staat het dan in de wet? De moraal is dat dit alles het ministerie niet zal uitmaken. De bekostiging is immers het totale bedrag gedeeld door het aantal studenten. Maar als iemand 4 jaar over de Ad doet (en de school vangt 4 hele jaren voor het verzorgen van 120 punten ) en hij gaat vervolgens de B doen bij diezelfde of een andere hogeschool dan is de bekostiging op en mag de school alleen maar het gewone collegegeld vragen. Dit punt zal dus ook nog wel een keer terugkomen op een studiedag. Leido gaat werken aan een handboek voor wet- en regelgeving; deze zaken zullen daarin ook worden geanalyseerd. 11 SESSIE 3D Als een student de Ad haalt en meteen doorgaat voor de Bachelor, welke acties dient de hogeschool formeel op basis van de WHW te ondernemen? Ook hierbij een paar opmerkingen. Diplomeren als Ad er en inschrijven als Bachelor voor het resterend programma. Het niet afgeven van het Ad-diploma omdat de student toch doorstudeert, is onjuist en zadelt de student met een studieschuld op wanneer hij in de Bachelorfase uitvalt; dat kan weer worden voorkomen door alsnog dat diploma uit te reiken, maar hoe kijkt de NVAO er dan naar? Hoe zit het vervolgens met rendementen? Een Ad er mag gewoon doorstuderen, eventueel met een brugdeel. Er lijken nog niet veel opleidingen zijn die hiervan gebruik gaan maken. 12 THEMA 4 - ONTWIKKELINGEN Een aantal korte schetsen van ontwikkelingen die aan de verdere invoering van de Ad raken. Onderzoek naar de uitrol van de Ad Het onderzoek wordt gedaan onder leiding van het SEO met medewerking van het Kohnstamm Instituut, ECBO en ROA. Het geheel duurt twee jaren en is afgelopen december begonnen. 6

7 Een taak van deze onderzoeksgroep is dat in alle relevante statistieken de Ad wordt opgenomen. Verder worden de ontwikkelingen gemonitord. De belangrijkste aandachtspunten zijn de arbeidsmarktrelevantie en de communicatie. Er mag, op grond van het besluit van het Landelijk Platform Ad, geen actieve en gerichte promotie worden gevoerd voor de Ad, maar er mag wel sprake zijn van een vorm van communicatie. Er is een speciale website: Een deel van het onderzoekbudget is nog niet ingevuld om de flexibiliteit van het geheel te benadrukken. Vraag aan de aanwezigen: Zijn er onderwerpen die in het kader van dit onderzoek passen en zo mogelijk kunnen worden meegenomen? Hier een lijstje met suggesties: Hoe kunnen we de sociale partners in de regio betrekken bij de Ad? Wat is het carrièreperspectief na het bereiken van de Ad? Welke stappen hebben afgestudeerden gemaakt? Wat zijn de cruciale kenmerken van succesvolle Ad-studenten? Wat is de plaats en de rol van de Ad in de totale opleidingsportfolio van hogescholen. Zijn Ad-opleidingen complementair of verdringen ze Bachelor-opleidingen? Wat is de relatie tussen het opleidingsportfolio en de vraag vanuit de arbeidsmarkt? Wat betekenen de ontwikkeling van krimp en vergrijzing voor de Ad? Wat betekent de Ad in het kader van internationale mobiliteit in de grensregio, bijvoorbeeld als het gaat om de verhouding Nederland Duitsland? Alumni-beleid Er zijn hogescholen met een duidelijk en structureel alumni-beleid, maar veel andere hebben hierbij nog stappen te zetten. Het is van belang om gediplomeerde Ad er in beeld te houden omdat ze over een aantal jaren zouden kunnen terugkomen om de Bachelor te halen en als ze komen leveren ze geld op (als ze nog jaren overhebben). Zou het wat zijn om een landelijk bestand van Ad ers te maken, dus een landelijke alumni-vereniging? Reacties: Dat lijkt me meer een taak voor het UWV. Hier krijg je geen toestemming voor. Particuliere opleidingen zullen wel erg geïnteresseerd zijn als die Ad ers in deeltijd gaan studeren... Het percentage Ad ers dat voor de Bachelor zal kiezen, is mogelijk beperkt en daarom lijkt alumnibeleid niet nodig. Hoewel, in de toekomst Leido heeft overigens een communicatiestudent van InHolland gevraagd om binnen de afstudeeropdracht eens na te gaan wat de behoefte is aan een landelijk alumni-beleid en hoe hogescholen straks denken Ad ers te verlokken een Bachelor te gaan doen. Flexibilisering Het is nu nog even wachten op de komst van het advies van de Commissie Rinnooy Kan. Er zijn evenwel nu al hogescholen die verwachten dat het deeltijdonderwijs straks (vanaf 2017) niet meer bekostigd zal worden en daarop willen gaan inspelen. Het ziet er naar uit dat er een verdeeld advies zal worden gepresenteerd maar dat kan ook weer de discussie een flinke impuls geven. Vraag is of er door de hogescholen al anders wordt gekeken naar het deeltijdonderwijs, dus dat men ook al graag meer flexibiliteit beoogt? Vanuit de aanwezigen wordt gewezen om het moeten gaan gebruiken van learning outcomes om daarmee het aantal ects los te kunnen laten. Echter, het inzetten van systemen met learning outcomes heeft flinke gevolgen voor de taken van de NVAO en de Inspectie want waarop dient dan nog de controle en het toezicht plaats te vinden... Zou het streven naar flexibilisering er toe kunnen leiden dat (bijna) iedereen met de Ad begint en daarna in twee jaren het resterend programma doet? Het is maar een suggestie... 7

8 Zouden we toe moeten naar een situatie waarbij er na de middelbare school een leer/werkplek wordt gezocht en daarna via de hogeschool duaal wordt gestudeerd binnen een Ad? Ook zomaar een gedachte Tot nu toe bewegen de ROC s zich niet op de markt van privaat onderwijs op niveau 5. In veel landen is dat wel het geval, maar in Nederland nog niet. Wie weet wat er gaat gebeuren Wanneer het rapport van de Cie RK binnen is, zullen we ons als Landelijk Netwerk Ad erop gaan beraden en vervolgens een studiedag gaan houden. Projecten rond Ad Leido heeft het initiatief genomen voor het oprichten van CHAIN5, een internationale organisatie die zich richt op het gebruik van kwalificaties op niveau 5. Met een aantal partners uit dit netwerk zal een aanvraag worden ingediend onder Erasmus+. Er is een website We doen ook als Leido mee met LLL-HUB, een internationaal project. Daarbij gaat het over het oprichten van een landelijk platform rond LLL, als gesprekspartner van de overheid en als deelnemer aan Europese ontwikkelingen en een vorm van benchmarking. De partner-landen dan regio s zijn Polen, Turkije, Vlaanderen, Spanje, Portugal, Bulgarije, Nederland, Vlaanderen en Frankrijk. In de komende maanden zal hierover meer bekend worden gemaakt. 13 INVENTARISATIE THEMA S De vraag aan de aanwezigen is welke zaken willen jullie graag verder uitgediept zien in de komende tijd, met ondersteuning van Leido Academy? Hier de meest prangende zaken: Flexibilisering Commissie RK. Daaraan zullen we aandacht moeten gaan besteden... Dat kan zowel op landelijk niveau als regionaal. Binnenkort meer Wanneer er meer ervaring is opgedaan met de macrodoelmatigheid, wil men daarover graag good en bad practices gaan uitwisselen. Wat is succesvol geweest en waarover zijn kritische vragen gesteld en dat soort aspecten. Wat moet er gebeuren om een opleiding succesvol te laten zijn binnen de eigen hogeschool? Hoe zorgen we voor een levensvatbare opleiding? 8

9 Bijlage Het programma was als volgt: uur Ontvangst registratie koffie uur Korte toelichting op deze werkdag Thema 1: Doelmatigheid uur Inleiding over Ad en doelmatigheid: stand van zaken uur Plenaire discussie: Gevolgen van de nieuwe regeling voor het aanbieden van Ad s, regionaal en landelijk aan de hand van stellingen Thema 2: Aanvragen nieuwe Ad uur Korte inleiding over kader voor de aanvraag van een nieuwe Ad uur Eerste ronde tafel-sessies over stellingen rond een aanvraag welke aspecten zijn van groot belang uur Pauze uur Tweede ronde tafels-sessies over stellingen rond een aanvraag uur Plenaire bespreking vragen en dilemma s, als output van de sessies uur Lunch Thema 3: Wet- en regelgeving uur Inleiding rond Ad en wet- en regelgeving : wat zijn opvallende zaken uur Derde ronde tafel-sessies over deelthema s uur Plenaire bespreking vragen en dilemma s, als output van de sessies uur Pauze Thema 4: Andere zaken met korte inleidingen uur Inleiding over: het onderzoek door een consortium onder leiding van SEO (met daarnaast Kohnstamm Instituut, ECBO en ROA) uur Inleiding over het instellen van een alumni-beleid voor afgestudeerde Ad ers uur Inleiding over flexibilisering van leerwegen met gebruikmaking van de Ad uur Inleiding over projecten rond de Ad (o.a. gelet op Erasmus+) uur Plenaire inventarisatie van mogelijke activiteiten die voortvloeien uit hetgeen gedurende de werk-dag aan de orde is gesteld uur Afsluiting 9