Actualiteiten. prof. dr. C. Camfferman RA en mr. A.B. Schoonbeek 1. Nationale ontwikkelingen

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Actualiteiten. prof. dr. C. Camfferman RA en mr. A.B. Schoonbeek 1. Nationale ontwikkelingen"

Transcriptie

1 Actualiteiten prof. dr. C. Camfferman RA en mr. A.B. Schoonbeek 1 Nationale ontwikkelingen RJ-Uiting 'Richtlijn 645 Toegelaten instellingen volkshuisvesting' ABS Op 27 februari 2018 is de RJ-Uit ing 'Richtlijn 645 Toegelaten instellingen volkshuisvesting' gepubliceerd. In de RJ-Uit ing : Ontwerp-richtlijn 645 Toegelaten instellingen volkshuisvesting heeft de RJ wijzigingen voorgesteld als gevolg van (i) de ervaringen met RJ 645 bij het opmaken van de jaarrekening 2016 en (ii) wijzigingen in wet- en regelgeving rondom de gescheiden verantwoording van diensten van algemeen economisch belang en overige diensten. In deze RJ-Uiting zijn de ontvangen commentaren op RJ-Uit ing verwerkt (zie hierover in Rubriek Actualiteiten van TvJ 2017/6). De commentaren hebben tot enkele wijzigingen in RJ 645 geleid. RJ-Uiting 'ontwerp-richtlijn a verduidelijking van de verwerking van te verwachten kredietverliezen (expected credit loss) in de enkelvoudige jaarrekening bij toepassing van combinatie 3 ' ABS De RJ heeft op 12 februari 2018 RJ-Uit ing : ontwerp-richtlijn a verduidelijking van de verwerking van te verwachten kredietverliezen (expected credit loss) in de enkelvoudige jaarrekening bij toepassing van combinatie 3 gepubliceerd. Op grond van IFRS 9 Financiële instrumenten moet bij de waardering van leningen en vorderingen rekening worden gehouden met te verwachten kredietverliezen. In de geconsolideerde jaarrekening worden te verwachten kredietverliezen inzake leningen en vorderingen op geconsolideerde deelnemingen geëlimineerd. Voor de enkelvoudige jaarrekening waarin de waarderingsgrondslagen van de geconsolideerde jaarrekening worden gebruikt, geldt dat ook voor leningen en vorderingen op de geconsolideerde deelneming. Bij de waardering van de deelneming volgens de vermogensmutatiemethode wordt de deelneming beschouwd als een samenstel van activa en passiva en niet als een ondeelbaar actief. Dit betekent dat het effect van te verwachten kredietverliezen op leningen en vorderingen op de deelneming in de enkelvoudige jaarrekening eveneens moet worden geëlimineerd. 1. Kees Camfferman is als hoogleraar Financial Accounting verbonden aan de Vrije Universiteit Amsterdam en is redacteur van dit tijdschrift. Annemarije Schoonbeek is advocaat bij CoLegal Advocatuur en redacteur van dit tijdschrift. Hierbij zijn de uitgangspunten van hoofdstuk 260 De verwerking van resultaten op intercompany-transacties in de jaarrekening overeenkomstig van toepassing. De RJ stelt voor het bovenstaande te verduidelijken door middel van een nieuwe alinea 107a. Tot 31 maart 2018 kan commentaar op dit ontwerp worden ingezonden Het ontwerp Wijzigingswet financiële markten 2019 is op 19 januari 2018 ter consultatie gepubliceerd. Het bevat diverse wijzigingen van de Wet op het financieel toezicht (Wft), de Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme (Wwft) en de Wet op het accountantsberoep (Wab). In het ontwerp is geregeld dat de toezichthouder die toezicht houdt op de naleving van de Wwft door accountantsorganisaties, het Bureau Financieel Toezicht (BFT), de bij de uitoefening van haar taak verkregen gegevens en inlichtingen kan verstrekken aan de AFM. Dit is een uitzondering op de geheimhoudingsplicht van het BFT. Deze wijziging wordt als volgt gemotiveerd in de ontwerp memorie van toelichting: In de toezichtspraktijk is gebleken dat het geheimhoudingsregime van de Wwft effectief Wta-toezicht in de weg kan staan. Twee voorbeelden ter illustratie. Stel, de AFM heeft indicaties dat een vergunninghoudende accountantsorganisatie integriteitsrisico s ten aanzien van een of meer specifieke controledossiers of één of meer specifieke cliënten, als gevolg van integriteitsrisico s van deze cliënten, mogelijk onvoldoende beheerst. Om deze indicaties te controleren wil de AFM nagaan of de betreffende accountantsorganisatie toereikende Wwft-meldingen met betrekking tot deze controledossiers of cliënten heeft gedaan. Op grond van de geheimhoudingsbepaling in de Wwft mag het BFT die informatie niet aan de AFM verstrekken. De AFM kan in voorkomende gevallen dus niet controleren of een accountantsorganisaties voldoet aan haar wettelijke plicht om Wwft- meldingen te verrichten. Een tweede voorbeeld is de situatie waarin het BFT een overtreding van de Wwft constateert bij een vergunninghoudende accountantsorganisatie of externe accountant die bij haar werkzaam of aan haar verbonden is. Dit is relevante informatie voor het Wta-toezicht van de AFM. Het kan hierbij immers gaan om een incident dat onverwijld bij de AFM moet worden gemeld en als daar een (mede)beleidsbepaler bij betrokken is, kan dit de betrouwbaarheid van deze persoon raken. Als vergun- 2. Zie Nr. 1 april 2018 Tijdschrift voor JAARREKENINGENRECHT 15

2 ninghoudende accountantsorganisaties deze incidenten niet melden, blijven deze uit het zicht van de AFM, waardoor de AFM beperkt integriteitstoezicht kan uitoefenen. Het is dan ook in het belang van het Wta-toezicht als het BFT de AFM over deze Wwft-overtredingen kan informeren. Consultatie Voorontwerp ter implementatie van de richtlijn langetermijnbetrokkenheid aandeelhouders 3 ABS Op 27 februari 2018 is het voorontwerp ter implementatie van de richtlijn langetermijnbetrokkenheid aandeelhouders gepubliceerd. Dit ontwerp strekt tot implementatie van richtlijn 2017/828/EU van het Europees Parlement en de Raad van 17 mei 2017 tot wijziging van richtlijn 2007/36/EG wat het bevorderen van de langetermijnbetrokkenheid van aandeelhouders betreft (PbEU 2017, L132). De wijzigingsrichtlijn wijzigt enkele bepalingen in richtlijn 2007/36/EG van het Europees Parlement en de Raad van 11 juli 2007 betreffende de uitoefening van bepaalde rechten van aandeelhouders in beursgenoteerde vennootschappen (PbEU 2007, L184) en voegt enkele bepalingen in om de betrokkenheid van aandeelhouders bij de corporate governance van beursvennootschappen verder te vergroten en de transparantie tussen vennootschappen en beleggers te bevorderen. De uiterste datum waarop de wijzigingsrichtlijn moet zijn omgezet in Nederlands recht is 10 juni Het voorontwerp wijzigt het Burgerlijk Wetboek, de Wet op het financieel toezicht en de Wet giraal effectenverkeer. Het bevat onder andere regels voor beursvennootschappen over de bezoldiging van bestuurders en commissarissen (bezoldigingsverslag) en over transacties met verbonden partijen. Het bezoldigingsverslag dient openbaar te worden gemaakt. Ook wordt bepaald dat de accountant controleert of het bezoldigingsverslag de vereiste informatie bevat. De einddatum van de consultatie is 27 maart Uitspraken Rechtbank Rotterdam d.d. 20 december 2017 ABS Op 20 december heeft de bestuursrechter uitspraak gedaan in het beroep dat EY en PwC hebben aangespannen tegen de in 2016 door de Autoriteit Financiële Markten (AFM) opgelegde boetes aan EY, PwC, Deloitte en KPMG voor het niet voldoen aan de zorgplicht op grond van de Wet toezicht accountantsorganisaties (Wta). 4 De AFM meende dat deze accountantsorganisaties op basis van ernstige tekortkomingen in meerdere wettelijke controles niet aan hun zorgplicht hadden voldaan. EY en PwC hebben hiertegen beroep aangetekend. De rechtbank wijst deze interpretatie van de zorgplicht van de AFM af en heeft het beroep van EY en PwC ge- 3. Te raadplegen via nl/langetermijnbetrokkenheidaandeelhouders. 4. Zie hierover nader het nieuwsbericht van de AFM d.d. 20 december 2017, te raadplegen via nl/nl-nl/nieuws/2017/dec/uitspraak-ey-pwc-zorgplicht. grond verklaard. Kort en goed is de rechter van oordeel dat tekortkomingen in de controlewerkzaamheden van de externe accountants kunnen duiden op een gebrekkige naleving van de zorgplicht door de accountantsorganisatie. Deze tekortkomingen zijn echter op zichzelf niet voldoende om de accountantsorganisatie te beboeten voor nalatigheid ten aanzien van haar zorgplicht. Er had gemotiveerd moeten worden waar specifieke elementen in het kwaliteitsbeleid van de accountantsorganisaties hebben gefaald. Uit een nieuwsbericht van 31 januari 2018 van de AFM volgt dat de AFM tegen deze beslissing hoger beroep heeft ingesteld. 5 Agenda AFM ABS Op 24 januari 2018 heeft de AFM haar agenda 2018 gepubliceerd. Hieruit kunnen, voor zover hier van belang, de volgende prioriteiten voor wat betreft het toezicht op accountantsorganisaties worden afgeleid. Als een van de risico s waar zij op inzet heeft zij geïdentificeerd Onvoldoende verbetering kwaliteit accountantscontroles (risico 5). In dat kader gaat zij in 2018 de volgende activiteiten verrichten: Visie ontwikkelen op de accountantssector op de lange termijn, in relatie tot het huidige beeld van de kwaliteit en technologische ontwikkelingen. Onderzoek naar invoering en borging van aangekondigde verbetermaatregelen bij OOB-accountantsorganisaties. Onderzoek naar effecten van partnermodel bij geselecteerde accountantsorganisaties. Onderzoek naar kwaliteit wettelijke controles overige OOB-accountantsorganisaties. Toetsingen van geschiktheid zittende bestuurders van OOB-accountantsorganisaties. Verder heeft de AFM als risico geïdentificeerd Gebruik van financiële sector voor crimineel gedrag. In dat kader gaat de AFM het volgende onderzoek uitvoeren in 2018: Onderzoek naar het uitvoeren van de SIRA (systematische integriteitsrisicoanalyse) 7 en naar de identificatie van integriteitsrisico s bij accountantsorganisaties (noob kantoren). Herziene NBA-handreikingen 1109 en 1118 gepubliceerd 8 ABS Op 12 februari 2018 zijn de handreikingen 1109 Accountant en corporate governance code en 1118 Het optreden van de accountant in de AVA aangepast. De gewijzigde handreikingen zijn op 13 februari 2018 gepubliceerd op de website van de NBA. De 5. Zie 6. Zie 7. Zie hierover ook de rubriek Actualiteiten in TvJ 2017/6, Persbericht AFM d.d. 15 november 2017 AFM vraagt aandacht voor aanpak integriteitsrisico s door accountantsorganisaties. In dit persbericht werd dit onderzoek reeds aangekondigd. 8. Zie nieuwsarchief/2018/februari/herziene-handreikingen-1109-en-1118/. 16 Tijdschrift voor JAARREKENINGENRECHT Nr. 1 april 2018

3 wijzigingen houden verband met de nieuwe corporate governance code. Beide handreikingen verwijzen naar de nieuwe corporate governance code. De herziene handreiking 1109 geeft uitleg aan de rol die de accountant heeft op grond van de herziene wet- en regelgeving. Vennootschappen waarop de Nederlandse corporate governance code en/of het Besluit inhoud bestuursverslag 9 van toepassing is, moeten in het bestuursverslag een verklaring met betrekking tot corporate governance opnemen. Deze bevat een verklaring over de naleving van de in de corporate governance code opgenomen principes en best practices bepalingen. De rol van de accountant bij de corporate governance verklaring is uitgebreid met de wettelijke verankering van de nieuwe corporate governance code. Relevant is dat de accountant nu niet meer alleen toetst of de corporate governance verklaring alle vereiste elementen bevat. Hij dient nu ook te toetsen of deze verklaring verenigbaar is met de jaarrekening, en, vanuit zijn kennis uit de jaarrekeningcontrole, of de corporate governance verklaring materiële onjuistheden 10 bevat. De herziene handreiking 1109 werkt nader uit wat een accountant moet doen in dit verband. Voor de corporate governance informatie in het bestuursverslag gelden dezelfde bepalingen als voor de rest van het bestuursverslag. De bepalingen voor het bestuursverslag zijn opgenomen in Boek 2 van het Burgerlijk Wetboek en in NV COS 720. In de handreiking 1118 wordt ingegaan op de vraag om transparantie over de werkzaamheden en bevindingen van de accountant. Hierbij is aansluiting gezocht bij de manier waarop steeds meer accountants actief optreden in de algemene vergadering. De NBA is daarbij voorstander van meer transparantie over de bevindingen. Bij de invulling hiervan wordt rekening gehouden met de respectievelijke rollen van accountants en vertegenwoordigers van de onderneming. Een dergelijke rolverdeling geldt ook in het Verenigd Koninkrijk. NBA-Voorstellen voor opvolging van niet-naleving van wet- en regelgeving (NOCLAR) ter consultatie 11 ABS De NBA heeft vrijdag 9 februari 2018 drie voorstellen ter consultatie gepubliceerd die te maken hebben met niet-naleving van wet- en regelgeving (NO- CLAR 12 ) en de uitwerking op de Standaarden van de NV COS: 9. Stb. 2004, 747, zoals laatstelijk gewijzigd bij algemene maatregel van bestuur van 29 augustus 2017, Stb. 2017, In voetnoot 1 van de handreiking wordt dit als volgt toegelicht: De wet spreekt over materiële onjuistheden in het bestuursverslag, terwijl in Standaard 720 de term materiële afwijkingen wordt gebruikt. In de praktijk komt dit op hetzelfde neer. Beiden zijn een vertaling van de oorspronkelijke term material misstatement. 11. Zie NOCLAR staat voor Non-Compliance with Laws and Regulations. 1. Ontwerp-Nadere voorschriften NOCLAR (NV NOCLAR); 2. Standaarden in de NV COS die worden aangepast als gevolg van de NV NOCLAR (exclusief Standaard 4410); 3. Standaard 4410 'Samenstellingsopdrachten' en NBA-handreiking 1136 'Standaard 4410 inzake samenstellingsopdrachten'. De aanpassingen houden verband met het volgende. De International Auditing and Assurance Standards Board (IAASB) heeft ISA Het in aanmerking nemen van wet- en regelgeving bij een controle van financiële overzichten aangepast om de IESBA 14 Code of Ethics (die is uitgebreid met NOCLAR) en ISA 250 op elkaar aan te laten sluiten. De herziene ISA 250 en de wijzigingen in andere Standaarden van de IAASB zijn vertaald in de hierboven genoemde regelingen en liggen nu voor ter consultatie. Uiteindelijk wordt dit (ook) opgenomen in de nieuwe versie van de NV COS. Internationale ontwikkelingen IASB publiceert Annual Improvements CC Op 12 december publiceerde de IASB de Annual Improvements to IFRS Standards Cycle. In deze ronde betreft dit verhoudingsgewijs kleine aanpassingen. Wijzingen in IFRS 3 Business Combinations en IFRS 11 Joint Arrangements maken duidelijk dat het verkrijgen van control over een joint operation als business combination gezien moet worden, en meer in het bijzonder als business combination in stages. Dit betekent dat het belang in de joint operation ook geherwaardeerd dient te worden wanneer control wordt verkregen. De wijziging in IAS 12 Income Taxes betreft de verwerking van de belastinggevolgen van een dividenddeclaratie. Als regel geldt nu dat de verwerking van eventuele belastinglasten of -baten in zo n geval in winst en verlies, other comprehensive income dan wel rechtstreeks in het eigen vermogen plaatsvindt in lijn met de verwerking van de onderliggende transacties waaruit de uitkeerbare winst voortkwam. Deze regel was tot nu toe alleen omschreven voor situaties waarin het belastingtarief op ingehouden en uitgekeerde winsten verschilt, maar is nu als algemeen toepasbare regel geformuleerd. IAS 23 Borrowing Costs bepaalt dat in de gewogen gemiddelde vermogenskosten die gebruikt worden bij het activeren van rentekosten niet de rente op leningen wordt meegerekend die specifiek voor de verwerving of constructie van de betreffende activa zijn aangegaan. Deze laatste rentekosten worden immers direct in de kostprijs van de activa verwerkt. Nu is verduidelijkt dat, als deze speci- 13. ISA staat voor International Standard on Auditing. 14. IESBA staat voor International Ethics Standards Board for Accountants. Nr. 1 april 2018 Tijdschrift voor JAARREKENINGENRECHT 17

4 fieke leningen op de balans blijven nadat de activa gereed zijn, de rentekosten vanaf dat moment wel worden opgenomen in de gemiddelde vermogenskostenvoet, van toepassing op de bepaling van rentekosten op andere activa. De wijzigingen dienen vanaf 1 januari 2019 te worden toegepast. Eerdere toepassing is toegestaan. Q&A s bij toepassing IFRS for SMEs CC In deze rubriek is vaker aandacht gevraagd voor de geleidelijke groei in het aantal soorten IFRS-literatuur. Op 14 december verscheen weer een nieuw type, te weten SMEIG Q&A. 15 Dit betreft niet-bindende guidance voor toepassers van de standaard IFRS for SMEs, uitgegeven door de SME Implementation Group van de IASB. De eerste publicatie IFRS for SMEs Standard, Section 12, Issue 1: Accounting for financial guarantee contracts in individual or separate financial statements of issuer gaat terug op een exposure draft uit juli Het vraagstuk betreft financial guarantee contracts, bijvoorbeeld een situatie waarin een onderneming een banklening van een andere groepsmaatschappij garandeert. Deze situatie is niet met zoveel woorden voorzien in IFRS for SMEs, omdat deze nu eenmaal beoogt een eenvoudige versie van IFRS te geven. De Q&A geeft nu aan dat een soms in de praktijk voorgestelde aanpak (behandelen als voorziening) niet op een juiste interpratie van IFRS for SMEs berust, en dat een financial guarantee contract behandeld dient te worden als een ander (dat wil zeggen, niet-elementair) financieel instrument, wat in IFRS for SMEs neerkomt op waardering tegen fair value met waardeveranderingen door winst-en-verlies. De SMEIG geeft zelf al aan dat dit complex kan zijn en beveelt dit onderwerp aan voor verdere behandeling door de IASB. Debat over invloed verslaggeving op lange-termijn investeringen - CC De vraag of bij het opstellen van verslaggevingsregels rekening moet worden gehouden met mogelijke onwenselijke gedragsconsequenties blijft de gemoederen bezig houden, vooral toegespitst op de vraag of de fair-value waardering van aandelenbeleggingen onder IFRS 9 er toe kan leiden dat de bereidheid om voor de lange termijn risicodragend te beleggen af zal nemen. Dit zou dan overheidsbeleid gericht op duurzaamheid en stabiele economische groei kunnen doorkruisen. Deze vraag werd in juli vorig jaar opgeworpen in een interim rapport van de door de Europese Commissie ingestelde High-Level Expert Group (HLEG) on Sustainable Finance (zie deze rubriek, TvJ 2017, nr. 3/4, p. 116). Op verzoek van de Europese Commissie publiceerde EFRAG op 17 januari een tussenrapport over de mogelijke impact van IFRS 9 op lange-termijn beleggingen, gebaseerd op jaarrekeninganalyse en een consultatieronde met belangrijke beleggers zoals verzeke ringsmaatschappijen. 16 De voorzichtige conclusie is dat het zeer moeilijk is om het effect van verslaggevingsregels te isoleren van andere invloeden op het beleggingsbeleid, maar dat in elk geval sommige beleggers verwachten hun asset allocatie althans enigszins aan te zullen passen als gevolg van IFRS 9. De IASB zelf publiceerde op 25 januari een voor de trustees van de IFRS Foundation bestemd slide-deck, 17 waarin, niet verrassend, betoogd wordt dat de IASB bij het opstellen van de standaarden zich niet mag richten op het aanmoedigen van bepaalde belegginsstrategieën. De IASB betoogt dat het een bijdrage wil leveren aan betere beleggingsbeslissingen door meer transparantie, en dat dit het doel is van de fair-value bepalingen in IFRS 9. Hoewel de HLEG in haar definitieve rapport Financing a Sustainable European Economy van 31 januari 18 onderkent dat er aanzienlijke meningsverschillen bestaan is zij kritisch over IFRS 9 en stelt zij enkele fundamentele veranderingen voor in het Europese IFRS regime: in de IAS Verordening (EU) dient te worden verduidelijkt dat bij de endorsement van IFRS het criterium European public good mede omvat [the EU s] sustainability and long-term investment objectives. Bovendien wordt voorgesteld dat EU de bevoegdheid krijgt om IFRS te amenderen voordat zij in Europa kunnen worden toegepast. Zoals bekend wordt er op dit moment van uit gegaan dat de Europese Commissie uitsluitend bevoegd is voor te stellen een standaard slechts gedeeltelijk goed te keuren ( carve out ), maar niet bevoegd is om een gewijzigde standaard voor endorsement voor te dragen. In een reactie (Sustainable Finance: The Accountancy Profession s Contribution to EU Strategy) waarschuwt Accountancy Europe, de belangenorganisatie van het Europese accountantsberoep, tegen deze voorstellen. 19 Accountancy Europe ondersteunt het standpunt van de IASB dat verslaggevingsregels niet bedoeld zijn om bepaalde investeringsbeslissingen te bevorderen of ontmoedigen. Om het beoogde doel ( sustainable finance ) te bereiken kan beter prioriteit worden gegeven aan een goed normenkader voor de integratie van niet-financiële en financiële verslaggeving. Wie zelf een bijdrage wil leveren aan deze discussie kan dat onder andere doen door een reactie te geven op een EFRAG Discussion paper Equity Instruments: Impairment and recycling, gepubliceerd op 1 maart Deze discussion paper volgt op de accountancy-professions-contributions-eu-sustainable-finance-strategy/ Tijdschrift voor JAARREKENINGENRECHT Nr. 1 april 2018

5 bovengenoemde tussenrapportage, en richt zich op het punt dat IFRS 9 voor aandelenbeleggingen altijd waardering tegen fair value voorschrijft. In principe gaan waardemutaties door winst-en-verlies, behalve als de verslaggevende entiteit er voor kiest deze waardemutaties permanent in other comprehensive income te boeken, dus zonder recycling. In het discussiepaper gaat EFRAG in op de vraag of fair-value waardering door OCI met recycling bij realisatie leidt tot relevante verslaggeving in de context van een lange-termijn beleggingsbeleid. Volgens EFRAG kan deze vraag alleen zinvol worden behandeld in verband met bijzondere waardeverminderingen (impairment), om te voorkomen dat verliezen niet of te laat gerecyled worden. Zonder een keuze te maken stelt EFRAG twee alternatieven voor de methodiek van IFRS 9 voor: een model waarbij waardedalingen onder kostprijs altijd via winst en verlies lopen en waardestijgingen via other comprehensive income met recycling, en een model dat gebaseerd is op de available for sale categorie in IAS 39. Reacties op het discussiestuk kunnen tot 25 mei worden ingestuurd. ESMA: standaard voor European Single Electronic Format (ESEF) gepubliceerd CC De Transparantierichtlijn zoals gewijzigd in 2013 voorziet dat met ingang van 1 januari 2020 de jaarrekening van ondernemingen genoteerd op gereglementeerde markten in de Europese Unie worden opgemaakt in een uniform elektronisch verslagleggingsformaat (European Single Electronic Format, ESEF). De nadere bepaling van de technische normen is opgedragen aan ESMA dat, na enkele jaren van voorbereiding, op 18 december 2017 zogenaamde Regulatory Technical Standards (RTS) publiceerde. 21 Deze zullen na goedkeuring door de Europese Commissie van kracht worden. In lijn met eerdere voorstellen (zie deze rubriek, TvJ 2016, nr. 5/6) zal worden voorgeschreven dat met ingang van 2020 jaarrekeningen (voor zover vallend onder de Transparantierichtlijn) worden opgemaakt in XHTML, met gebruik van inline XBRL (ixbrl) technologie. Dit komt er op neer dat XBRL-tags worden ingebed in een ook voor mensen leesbaar HTML-document, zoals een webpagina. Hierbij zal gebruik worden gemaakt van de door de IFRS Foundation opgestelde en beheerde taxonomie met beperkte verplichte extensies. Daarnaast zal het opstellers toegestaan worden zelf extensies aan te brengen, met inachtneming van nog uit te geven richtsnoeren. Aanvankelijk hoeven alleen de primary financial statements verplicht getagged te worden. Naderhand geldt dit ook voor de toelichting, met dien verstande dat dit beperkt kan blijven tot het coderen van gehele secties ( block-tagging ). New-EFRAG-Discussion-Paper-on-Equity-Instruments---Impairment-and-Recycling esma-news/new-rules-make-eu-issuers%e2%80%99-annual-financial-reports-machine-readable. ESMA heeft voor dit onderwerp een aparte webpagina in het leven geroepen, waarop ook een ESEF Reporting Manual te vinden is. 22 ESMA: Amerikaanse belastinghervorming en IAS 12 CC De belastinghervormingen van President Trump laten ook hun sporen na in de financiële verslaggeving. Op 29 januari publiceerde ESMA een public statement Accounting for Income Tax consequences of the United States Tax Cuts and Jobs Act under IFRS. 23 Hierin spreekt ESMA begrip uit voor de problemen waarvoor verslaggevende ondernemingen zich gesteld zien als gevolg van ingrijpende herziening van de Amerikaanse belastingwetgeving eind december 2017, dus kort voor het einde van het boekjaar van veel ondernemingen. Toch wijst ESMA er op dat IAS 12 Income Taxes vereist dat ondernemingen hun jaarrekening opstellen op basis van de geldende belastingwetgeving per het einde van het boekjaar. Dit betekent dat ondernemingen hun acute en latente belastingposities zo goed mogelijk moeten schatten, en via de noodzakelijke toelichting inzicht geven in de onzekerheden die met deze schattingen gemoeid zijn. ESMA laat weten ook te begrijpen dat deze schattingen later mogelijk nog herzien moeten worden, maar wijst wel op de noodzaak, in dat geval, van een zorgvuldig onderscheid tussen schattingswijzigingen en foutenherstel, zoals behandeld in IAS 8, Accounting Policies, Changes in Accounting Estimates and Errors. Europese Commissie: planning evaluatie regelgeving verslaggeving CC Op 12 februari publiceerde de Europese Commissie een routekaart voor een comprehensive fitness check van de Europese wetgeving met betrekking tot verslaggeving. 24 De evaluatie omvat het geheel van de accounting richtlijn, de richtlijnen voor de verslaggeving van banken en verzekeraars, de IAS verordening en de transparantierichtlijn. Deze fitness check staat los van eenzelfde nog lopende exercitie met betrekking tot regulatory reporting voor met name banken en verzekeraars. 25 Maar de uitkomsten van de laatste zullen wel betrokken worden in de nieuwe exercitie, evenals de bovengenoemde aanbevelingen van de HLEG Sustainable Finance en de in 2015 afgesloten evaluatie van de IAS Verordening. In feite komen alle thema s rond verslaggeving uit de afgelopen jaren weer aan de orde: digitalisering, regeldruk voor middelgrote en kleine ondernemingen, het toepassingsgebied van library/public_statement_on_accounting_for_income_tax_consequences_of_the_us_tax_reform_under_ifrs_2.pdf initiatives/ares _en#evaluation-and-fitness-check-roadmap Nr. 1 april 2018 Tijdschrift voor JAARREKENINGENRECHT 19

6 IFRS, de governance van de IASB, Environmental, Social and Governance reporting, sustainability, integrated reporting, en de verhouding tussen externe verslaggeving en prudentieel toezicht op financiële instellingen. De routekaart voorziet in een publieke consulatie in het eerste kwartaal van De evaluatie moet medio 2019 zijn afgerond. 20 Tijdschrift voor JAARREKENINGENRECHT Nr. 1 april 2018

Consultatiedocument Aanpassingen vertaling Standaarden NV COS in verband met Non-Compliance with Laws and Regulations (NOCLAR) 09 februari 2018

Consultatiedocument Aanpassingen vertaling Standaarden NV COS in verband met Non-Compliance with Laws and Regulations (NOCLAR) 09 februari 2018 Dit document maakt gebruik van bladwijzers. Consultatiedocument Aanpassingen vertaling Standaarden NV COS in verband met Non-Compliance with Laws and Regulations (NOCLAR) 09 februari 2018 Consultatieperiode

Nadere informatie

Dit document maakt gebruik van bladwijzers. Consultatiedocument Nadere voorschriften NOCLAR 9 februari 2018

Dit document maakt gebruik van bladwijzers. Consultatiedocument Nadere voorschriften NOCLAR 9 februari 2018 Dit document maakt gebruik van bladwijzers. Consultatiedocument Nadere voorschriften NOCLAR 9 februari 2018 Consultatieperiode loopt tot 23 maart 2018 Consultatiedocument Inhoudsopgave 1 INLEIDING 3 1.1

Nadere informatie

Materieel belang in de jaarrekening. Nationale Verslaggevingsdag 26 juni 2012 Ton Meershoek Hoofd toezicht financiële verslaggeving

Materieel belang in de jaarrekening. Nationale Verslaggevingsdag 26 juni 2012 Ton Meershoek Hoofd toezicht financiële verslaggeving Materieel belang in de jaarrekening Nationale Verslaggevingsdag 26 juni 2012 Ton Meershoek Hoofd toezicht financiële verslaggeving Agenda Inleiding Doel van de jaarrekening Wat is materieel belang Wat

Nadere informatie

Datum Onderwerp Referentie Bijlage(n) Doorkiesnummer 11 juni 2015 Herziening van de Code

Datum Onderwerp Referentie Bijlage(n) Doorkiesnummer 11 juni 2015 Herziening van de Code Monitoring Commissie Corporate Governance T.a.v. Prof. dr. J.A. van Manen Postbus 20401 2500 EK Den Haag Datum Onderwerp Referentie Bijlage(n) Doorkiesnummer 11 juni 2015 Herziening van de Code T 020-3010301

Nadere informatie

CONTROLEVERKLARING VAN DE ONAFHANKELIJKE ACCOUNTANT i

CONTROLEVERKLARING VAN DE ONAFHANKELIJKE ACCOUNTANT i CONTROLEVERKLARING VAN DE ONAFHANKELIJKE ACCOUNTANT i Aan: de aandeelhouders en de raad van commissarissen van... (naam entiteit(en)) A. Verklaring over de in het jaarverslag opgenomen jaarrekening 201X

Nadere informatie

Dit document maakt gebruik van bladwijzers.

Dit document maakt gebruik van bladwijzers. Dit document maakt gebruik van bladwijzers. NBA-handreiking 1138 21-11-2017 NBA-handreiking 1138 NBA-handreiking 1138 Van toepassing op: Onderwerp: Vraag en antwoord Datum: 21 november 2017 Status: NBA-handreiking,

Nadere informatie

Consultatiedocument Standaard 4400N Opdrachten tot het verrichten van overeengekomen specifieke werkzaamheden (2 e ontwerp) 21 juli 2016

Consultatiedocument Standaard 4400N Opdrachten tot het verrichten van overeengekomen specifieke werkzaamheden (2 e ontwerp) 21 juli 2016 Dit document maakt gebruik van bladwijzers Consultatiedocument Standaard 4400N Opdrachten tot het verrichten van overeengekomen specifieke werkzaamheden (2 e ontwerp) 21 juli 2016 Consultatieperiode loopt

Nadere informatie

(Voor de EER relevante tekst)

(Voor de EER relevante tekst) 19.12.2015 L 333/97 VERORDENING (EU) 2015/2406 VAN DE COMMISSIE van 18 december 2015 houdende wijziging van Verordening (EG) nr. 1126/2008 tot goedkeuring van bepaalde internationale standaarden voor jaarrekeningen

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2013 2014 33 632 Wijziging van de Wet op het financieel toezicht en enige andere wetten (Wijzigingswet financiële markten 2014) Nr. 18 BRIEF VAN DE MINISTER

Nadere informatie

: Commentaar op nieuwe concept EU-jaarrekeningrichtlijn

: Commentaar op nieuwe concept EU-jaarrekeningrichtlijn Aan Van : Ministerie van Veiligheid en Justitie t.a.v. mevr. mr. drs. N. Hagemans : Raad voor de Jaarverslaggeving Datum : 7 januari 2012 Betreft : Commentaar op nieuwe concept EU-jaarrekeningrichtlijn

Nadere informatie

Ingetrokken voor 2013

Ingetrokken voor 2013 en ok k etr Ing 01 3 or 2 vo Audit Alert 16: De gevolgen voor de accountantsverklaring van de wijzigingen in Titel 9 Boek 2 Burgerlijk Wetboek 1. Inleiding Als gevolg van de EU-verordening inzake internationale

Nadere informatie

Rubriek Verslaggeving en Verslaglegging. IFRS nog volop in beweging

Rubriek Verslaggeving en Verslaglegging. IFRS nog volop in beweging Rubriek Verslaggeving en Verslaglegging IFRS nog volop in beweging IFRS nog volop in beweging In de nieuwe rubriek Verslaggeving en Verslaglegging deze keer een update over IFRS standaarden. Hierbij gaan

Nadere informatie

Special nieuwe standaard van Joint Ventures

Special nieuwe standaard van Joint Ventures Special nieuwe standaard van Joint Ventures Audit І Tax І Advisory Nieuwe standaard Joint Ventures Inhoudsopgave 1. Inleiding... 2 2. Joint operations en joint ventures... 3 3. Veranderingen in de verslaggeving

Nadere informatie

Publicatieblad van de Europese Unie L 95/9

Publicatieblad van de Europese Unie L 95/9 5.4.2013 Publicatieblad van de Europese Unie L 95/9 VERORDENING (EU) Nr. 313/2013 VAN DE COMMISSIE van 4 april 2013 tot wijziging van Verordening (EG) nr. 1126/2008 tot goedkeuring van bepaalde internationale

Nadere informatie

Concept Praktijkhandreiking 1119 Nadere toelichtingen in de goedkeurende controleverklaring

Concept Praktijkhandreiking 1119 Nadere toelichtingen in de goedkeurende controleverklaring Nadere toelichtingen in de goedkeurende controleverklaring maart 2012 Concept Praktijkhandreiking 1119 Inleiding Binnen de huidige wet- en regelgeving kan de accountant reeds uitdrukkelijk inspelen op

Nadere informatie

De kwaliteit van governance, verslaggeving en accountantscontrole gaat omhoog

De kwaliteit van governance, verslaggeving en accountantscontrole gaat omhoog De kwaliteit van governance, verslaggeving en accountantscontrole gaat omhoog Activiteitenagenda 1. Monitoring maatregelen en veranderplannen OOB-accountantsorganisaties De accountantsorganisaties die

Nadere informatie

RJ-Uiting : Ontwerp-alinea s toelichtingsbepalingen van RJ 272 Belastingen naar de winst

RJ-Uiting : Ontwerp-alinea s toelichtingsbepalingen van RJ 272 Belastingen naar de winst RJ-Uiting 2019-4: Ontwerp-alinea s toelichtingsbepalingen van RJ 272 Belastingen naar de winst Inleiding De Raad voor de Jaarverslaggeving (RJ) heeft besloten om de toelichtingsbepalingen in hoofdstuk

Nadere informatie

Consultatiedocument Vertaling herziene Standaard 720 De verantwoordelijkheid van de accountant met betrekking tot andere informatie 19 november 2015

Consultatiedocument Vertaling herziene Standaard 720 De verantwoordelijkheid van de accountant met betrekking tot andere informatie 19 november 2015 Dit document maakt gebruik van bladwijzers Consultatiedocument De verantwoordelijkheid van de accountant met betrekking tot andere informatie 19 november 2015 Consultatieperiode loopt tot en met 1 februari

Nadere informatie

Meer duidelijkheid over samenstellingsopdrachten met komst Standaard 4410

Meer duidelijkheid over samenstellingsopdrachten met komst Standaard 4410 Spotlight Meer duidelijkheid over samenstellingsopdrachten met komst Standaard 4410 Robert van der Glas - Statutaire compliance, Tax Reporting & Strategy De NBA heeft onlangs de herziene standaard uitgebracht

Nadere informatie

Consultatiedocument Standaard 4400N Opdrachten tot het verrichten van overeengekomen specifieke werkzaamheden 30 juli 2015

Consultatiedocument Standaard 4400N Opdrachten tot het verrichten van overeengekomen specifieke werkzaamheden 30 juli 2015 Dit document maakt gebruik van bladwijzers Consultatiedocument Opdrachten tot het verrichten van overeengekomen specifieke werkzaamheden 30 juli 2015 Consultatieperiode loopt tot en met 21 september 2015

Nadere informatie

Spanningsveld tussen EU, Local en IFRS GAAP het Nederlandse perspectief. Peter Sampers 6 september 2019

Spanningsveld tussen EU, Local en IFRS GAAP het Nederlandse perspectief. Peter Sampers 6 september 2019 1 Spanningsveld tussen EU, Local en IFRS GAAP het Nederlandse perspectief Peter Sampers 6 september 2019 2 Waar te beginnen? Titel 9 boek 2 BW + overige wet en regelgeving + arresten Ondernemingskader

Nadere informatie

Digitale ontwikkelingen

Digitale ontwikkelingen Digitale ontwikkelingen ESEF & Cryptocurrencies Jacques Urlus Beleidsadviseur ICT & Accountancy Deel 1 De paradigmashift Van papier naar..digitaal

Nadere informatie

GEDELEGEERDE VERORDENING (EU) /... VAN DE COMMISSIE. van

GEDELEGEERDE VERORDENING (EU) /... VAN DE COMMISSIE. van EUROPESE COMMISSIE Brussel, 17.12.2018 C(2018) 8612 final GEDELEGEERDE VERORDENING (EU) /... VAN DE COMMISSIE van 17.12.2018 tot aanvulling van Richtlijn 2004/109/EU van het Europees Parlement en de Raad

Nadere informatie

(Voor de EER relevante tekst)

(Voor de EER relevante tekst) 24.10.2018 L 265/3 VERORDENING (EU) 2018/1595 VAN DE CCOMMISSIE van 23 oktober 2018 tot wijziging van Verordening (EG) nr. 1126/2008 tot goedkeuring van bepaalde internationale standaarden voor jaarrekeningen

Nadere informatie

III Overige gegevens staedion overige gegevens 2018

III Overige gegevens staedion overige gegevens 2018 III Overige gegevens staedion overige gegevens 2018 181 Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Aan: de Raad van Commissarissen en het bestuur van Stichting Staedion Verklaring over de in het

Nadere informatie

Wetgeving voor accountantsorganisatie van OOB s Verplichte kantoorroulatie (ingangsdatum: 1 januari 2016) en scheiding van controle en advies (einde

Wetgeving voor accountantsorganisatie van OOB s Verplichte kantoorroulatie (ingangsdatum: 1 januari 2016) en scheiding van controle en advies (einde Wetgeving voor accountantsorganisatie van OOB s Verplichte kantoorroulatie (ingangsdatum: 1 januari 2016) en scheiding van controle en advies (einde overgangstermijn: 31 december 2014). Gevolgen voor Organisaties

Nadere informatie

Inhoudsopgave. Deel I Accountant: wie, wat, waar? 7 1 HET SPEELVELD VAN DE ACCOUNTANT 9

Inhoudsopgave. Deel I Accountant: wie, wat, waar? 7 1 HET SPEELVELD VAN DE ACCOUNTANT 9 AFKORTINGEN XI INLEIDING 1 Deel I Accountant: wie, wat, waar? 7 1 HET SPEELVELD VAN DE ACCOUNTANT 9 1.1 Inleiding 9 1.2 Korte schets van de geschiedenis van het accountantsberoep 10 1.3 Dé accountant 12

Nadere informatie

Ons oordeel Wij hebben de jaarrekening 2016 van Lavide Holding N.V. te Alkmaar gecontroleerd.

Ons oordeel Wij hebben de jaarrekening 2016 van Lavide Holding N.V. te Alkmaar gecontroleerd. Aan: de aandeelhouders en de Raad van Commissarissen van Lavide Holding N.V. Grant Thornton Accountants en Adviseurs B.V. De Passage 150 Postbus 71003 1008 BA Amsterdam T 088-676 90 00 F 088-676 90 10

Nadere informatie

Actualiteiten. prof. dr. C. Camfferman RA en mr. A.B. Schoonbeek 1. Nationale ontwikkelingen. NBA Green Paper over Audit Kwaliteit 4

Actualiteiten. prof. dr. C. Camfferman RA en mr. A.B. Schoonbeek 1. Nationale ontwikkelingen. NBA Green Paper over Audit Kwaliteit 4 Actualiteiten prof. dr. C. Camfferman RA en mr. A.B. Schoonbeek 1 Nationale ontwikkelingen Rapporten AFM Kwaliteitsslag OOBaccountantsorganisaties gaat te langzaam 2 ABS De accountancysector is, mede op

Nadere informatie

Dit document maakt gebruik van bladwijzers. Consultatiedocument Aanpassingen van Standaard 4410 en NBA-handreiking februari 2018

Dit document maakt gebruik van bladwijzers. Consultatiedocument Aanpassingen van Standaard 4410 en NBA-handreiking februari 2018 Dit document maakt gebruik van bladwijzers. Consultatiedocument Aanpassingen van Standaard 4410 en NBA-handreiking 1136 09 februari 2018 Consultatieperiode loopt tot 30 maart 2018 Consultatiedocument Inhoudsopgave

Nadere informatie

(Voor de EER relevante tekst)

(Voor de EER relevante tekst) 15.3.2019 L 73/93 VERORDENING (EU) 2019/412 VAN DE COMMISSIE van 14 maart 2019 houdende wijziging van Verordening (EG) nr. 1126/2008 tot goedkeuring van bepaalde internationale standaarden voor jaarrekeningen

Nadere informatie

Meer aandacht voor het bestuursverslag in de controleverklaring

Meer aandacht voor het bestuursverslag in de controleverklaring Januari 2017 Meer aandacht voor het bestuursverslag in de controleverklaring De accountant rapporteert over materiële onjuistheden De leden van de Koninklijke NBA vormen een brede, pluriforme beroepsgroep

Nadere informatie

CONTROLEVERKLARING VAN DE ONAFHANKELIJKE ACCOUNTANT Aan: het bestuur en raad van commissarissen van Stichting FC Eindhoven A. Verklaring over de in he

CONTROLEVERKLARING VAN DE ONAFHANKELIJKE ACCOUNTANT Aan: het bestuur en raad van commissarissen van Stichting FC Eindhoven A. Verklaring over de in he CONTROLEVERKLARING VAN DE ONAFHANKELIJKE ACCOUNTANT Aan: het bestuur en raad van commissarissen van Stichting FC Eindhoven A. Verklaring over de in het jaarverslag opgenomen jaarrekening 2017/2018 Ons

Nadere informatie

RJ-Uiting 2009-1: Gevolgen van aanpassingen in boek 2 van het Burgerlijk Wetboek als gevolg van Richtlijn 2006/46/EG van 14 juni 2006

RJ-Uiting 2009-1: Gevolgen van aanpassingen in boek 2 van het Burgerlijk Wetboek als gevolg van Richtlijn 2006/46/EG van 14 juni 2006 RJ-Uiting 2009-1: Gevolgen van aanpassingen in boek 2 van het Burgerlijk Wetboek als gevolg van Richtlijn 2006/46/EG van 14 juni 2006 Inleiding Op 22 december 2008 is een aantal artikelen in titel 9 van

Nadere informatie

Toelichting op minderheidsbelangen. Toezicht Financiële Verslaggeving

Toelichting op minderheidsbelangen. Toezicht Financiële Verslaggeving Toelichting op minderheidsbelangen Toezicht Financiële Verslaggeving Oktober 2012 Inhoudsopgave 1 Executive Summary 4 2 Belangrijkste onderzoeksresultaten 7 3 Aanleiding, doelstellingen en populatie 10

Nadere informatie

Dit document maakt gebruik van bladwijzers. Consultatiedocument Gewijzigde Standaard 3000 en Stramien 4 juni 2015

Dit document maakt gebruik van bladwijzers. Consultatiedocument Gewijzigde Standaard 3000 en Stramien 4 juni 2015 Dit document maakt gebruik van bladwijzers. Consultatiedocument 4 juni 2015 Consultatieperiode loopt tot 1 september 2015 Consultatiedocument gewijzigde Standaard 3000 en Stramien Inhoudsopgave 1 Inleiding

Nadere informatie

Wij ontvingen uw brief van 25 augustus 2014 houdende een drietal wettelijke vorderingen tot het verstrekken van inlichtingen.

Wij ontvingen uw brief van 25 augustus 2014 houdende een drietal wettelijke vorderingen tot het verstrekken van inlichtingen. Parlementaire Enquêtecommissie Woningcorporaties Postbus 20018 2500 EA Den Haag Uw kenmerk: 14-PEW-UV-062 Telefoon: (+31) 20 301 0391 Datum: Amsterdam, 8 september 2014 Geachte voorzitter en leden, 1.

Nadere informatie

Auditcommissie wettelijk verplicht voor organisaties van openbaar belang

Auditcommissie wettelijk verplicht voor organisaties van openbaar belang Auditcommissie wettelijk verplicht voor organisaties van openbaar belang Jos de Groot, Assurance Organisaties van openbaar belang (OOBs) dienen een auditcommissie in te stellen of als alternatief hiervoor

Nadere informatie

1. Inleiding Doelstelling en rol

1. Inleiding Doelstelling en rol Werkplan 2017 2018 1 1. Inleiding 1.1. Doelstelling en rol De Raad voor de Jaarverslaggeving (RJ) is het uitvoerend orgaan van de Stichting voor de Jaarverslaggeving die tot doel heeft de kwaliteit van

Nadere informatie

Actualiteiten. prof. dr. C. Camfferman RA en mr. A.B. Schoonbeek 1. Nationale ontwikkelingen. NBA-handreiking 1138 Europese accountancyregelgeving.

Actualiteiten. prof. dr. C. Camfferman RA en mr. A.B. Schoonbeek 1. Nationale ontwikkelingen. NBA-handreiking 1138 Europese accountancyregelgeving. Actualiteiten prof. dr. C. Camfferman RA en mr. A.B. Schoonbeek 1 Nationale ontwikkelingen NBA-handreiking 1138 Europese accountancyregelgeving - ABS De NBA heeft samen met de AFM gewerkt aan interpretaties

Nadere informatie

Toenemende aandacht voor toezicht niet-oob accountantskantoren

Toenemende aandacht voor toezicht niet-oob accountantskantoren Toenemende aandacht voor toezicht niet-oob accountantskantoren De Autoriteit Financiële Markten (AFM) houdt sinds 2006 toezicht op accountantsorganisaties. De niet-oob vergunninghouders voeren uitsluitend

Nadere informatie

Prof dr Philip Wallage 2 JUNI 2010 AMSTERDAM SEMINAR EUMEDION, NIVRA EN VBA

Prof dr Philip Wallage 2 JUNI 2010 AMSTERDAM SEMINAR EUMEDION, NIVRA EN VBA Wat is de feitelijke rol van de accountant ten aanzien van het jaarverslag en elders opgenomen niet financiële informatie? In hoeverre matcht deze rol met de verwachtingen van beleggers? Prof dr Philip

Nadere informatie

WERKGROEP. comply or explain PRACTICALIA. Datum: 30 november 2015. EY, De Kleetlaan 2, 1831 Diegem. Nederlands en Frans

WERKGROEP. comply or explain PRACTICALIA. Datum: 30 november 2015. EY, De Kleetlaan 2, 1831 Diegem. Nederlands en Frans WERKGROEP comply or explain PRACTICALIA Datum: 30 november 2015 Locatie: Timing: Taal: EY, De Kleetlaan 2, 1831 Diegem 14u00 17u00 Nederlands en Frans DOELSTELLING Het finale doel is om betere inzichten

Nadere informatie

(Voor de EER relevante tekst)

(Voor de EER relevante tekst) L 291/84 VERORDENING (EU) 2017/1989 VAN DE COMMISSIE van 6 november 2017 houdende wijziging van Verordening (EG) nr. 1126/2008 tot goedkeuring van bepaalde internationale standaarden voor jaarrekeningen

Nadere informatie

MPC PRIVATE EQUITYFONDS

MPC PRIVATE EQUITYFONDS MPC PRIVATE EQUITYFONDS GLOBAL 8 CV GRONINGEN Financieel verslag 2011 MPC Private Equityfond Global 8 CV Groningen JAARVERSLAG Hierbij bieden wij u het jaarverslag 2011 aan van MPC Private Equityfonds

Nadere informatie

Actualiteiten. prof. dr. C. Camfferman RA en mr. A.B. Schoonbeek 1. Nationale ontwikkelingen

Actualiteiten. prof. dr. C. Camfferman RA en mr. A.B. Schoonbeek 1. Nationale ontwikkelingen Actualiteiten prof. dr. C. Camfferman RA en mr. A.B. Schoonbeek 1 Nationale ontwikkelingen RJ-Uiting 2018-3 De verwerking van leases volgens IFRS 16 onder de Richtlijnen voor de jaarverslaggeving ABS Op

Nadere informatie

Publicatieblad van de Europese Unie VERORDENINGEN

Publicatieblad van de Europese Unie VERORDENINGEN 3.4.2018 L 87/3 VERORDENINGEN VERORDENING (EU) 2018/519 VAN DE COMMISSIE van 28 maart 2018 tot wijziging van Verordening (EG) nr. 1126/2008 tot goedkeuring van bepaalde internationale standaarden voor

Nadere informatie

Controleverklaring van de onafhankelijke accountant

Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Aan: het algemeen bestuur van Waterschap Vechtstromen A. Verklaring over de in de jaarstukken opgenomen jaarrekening 2017 Ons oordeel Wij hebben de jaarrekening

Nadere informatie

Financiële verslaggeving in beweging. Programma

Financiële verslaggeving in beweging. Programma Financiële verslaggeving in beweging Prof. dr Jos M.J. Blommaert 1 Programma Four key steps Recente ontwikkelingen Voorzieningen als verplichtingen Goodwill en reële waarde Impairmenttoets 2 1 Four key

Nadere informatie

Publicatieblad van de Europese Unie L 247/3

Publicatieblad van de Europese Unie L 247/3 9.9.2006 Publicatieblad van de Europese Unie L 247/3 VERORDENING (EG) Nr. 1329/2006 VAN DE COMMISSIE van 8 september 2006 tot wijziging van Verordening (EG) nr. 1725/2003 tot goedkeuring van bepaalde internationale

Nadere informatie

INGETROKKEN PER 6 DECEMBER 2016

INGETROKKEN PER 6 DECEMBER 2016 Dit document maakt gebruik van bladwijzers. NBA Alert 34 definitie van gelieerde entiteiten Juni 2014 Status NBA Alert Deze publicatie, die tot stand is gekomen onder verantwoordelijkheid van de NBA, beoogt

Nadere informatie

Nederlandse Beroepsorganisatie van Accountants t.a.v. Adviescollege voor Beroepsreglementeting Postbus 7984 1008 AD AMSTERDAM

Nederlandse Beroepsorganisatie van Accountants t.a.v. Adviescollege voor Beroepsreglementeting Postbus 7984 1008 AD AMSTERDAM E Ernst & Young Accountants LLP Telt +31 88 407 1000 Boompjes 258 Faxt +31 88407 8970 3011 XZ Rotterdam, Netherlands ey.corn Postbus 2295 3000 CG Rotterdam, Netherlands Nederlandse Beroepsorganisatie van

Nadere informatie

26 mei 2015. secretaris - mr. C. Heck-Vink - Postbus 16020-2500 BA Den Haag - tel. 070-3307139 - fax. 070-3624568 - c.heck@knb.nl

26 mei 2015. secretaris - mr. C. Heck-Vink - Postbus 16020-2500 BA Den Haag - tel. 070-3307139 - fax. 070-3624568 - c.heck@knb.nl Advies inzake het consultatievoorstel voor Wijziging van de Wet toezicht accountantsorganisaties, het Burgerlijk Wetboek, en enige andere wetten ter implementatie van richtlijn nr. 2014/56/EU van het Europees

Nadere informatie

(Niet-wetgevingshandelingen) VERORDENINGEN

(Niet-wetgevingshandelingen) VERORDENINGEN 23.9.2016 L 257/1 II (Niet-wetgevingshandelingen) VERORDENINGEN VERORDENING (EU) 2016/1703 VAN DE COMMISSIE van 22 september 2016 houdende wijziging van Verordening (EG) nr. 1126/2008 tot goedkeuring van

Nadere informatie

Belang van het wetgevend kader voor accountants (COS 250 / Handreiking 1104) Jeroen Preijde Partner EY Accountants

Belang van het wetgevend kader voor accountants (COS 250 / Handreiking 1104) Jeroen Preijde Partner EY Accountants Belang van het wetgevend kader voor accountants (COS 250 / Handreiking 1104) Jeroen Preijde Partner EY Accountants Agenda Het wetgevend kader COS 250 Handreiking 1104 Voorbeeld organisatorische en engagement

Nadere informatie

Accountant: Registeraccountant of Accountant-Administratieconsulent met certificeringsbevoegdheid.

Accountant: Registeraccountant of Accountant-Administratieconsulent met certificeringsbevoegdheid. Definities Accountant: Registeraccountant of Accountant-Administratieconsulent met certificeringsbevoegdheid. Accountantsorganisatie: Een onderneming of instelling die bedrijfsmatig wettelijke controles

Nadere informatie

Controleverklaring van de onafhankelijke accountant

Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Jaarr ekeni ng 31 december 2018 1 januari 2018 Gemeente U den Control e Goedkeurend 31011325A005 KVK Kvk Nummer uit DB (nog te doen) Create SBR Extensi on 1.0 Eindhoven 30 mei 2019 Controleverklaring van

Nadere informatie

Eneco, midden in de samenleving. Jaarverslag 2012 Eneco Holding N.V.

Eneco, midden in de samenleving. Jaarverslag 2012 Eneco Holding N.V. Eneco, midden in de samenleving Jaarverslag 2012 Eneco Holding N.V. Toelichting op de vennootschappelijke jaarrekening Alle bedragen zijn in miljoenen euro tenzij anders vermeld. 1. Waarderingsgrondslagen

Nadere informatie

Gezien de commentaren ontvangen op deze openbare raadpleging;

Gezien de commentaren ontvangen op deze openbare raadpleging; Ontwerp van norm inzake de toepassing van de nieuwe en herziene Internationale controlestandaarden (ISA s) in België en tot vervanging van de norm van 10 november 2009 inzake de toepassing van de ISA s

Nadere informatie

1. Toepassing IFRS 9, 15 en 16

1. Toepassing IFRS 9, 15 en 16 Raad voor de Jaarverslaggeving T.a.v. secretariaat@rjnet.nl 12 december 2018 Betreft: Commentaar RJ-editie 2018 Geachte leden van de Raad, Graag maken we gebruik van de mogelijkheid om te reageren op de

Nadere informatie

Controleverklaring van de onafhankelijke accountant

Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Aan: de gemeenteraad van de gemeente Utrecht A. Verklaring over de in de jaarstukken opgenomen jaarrekening 2017 Ons oordeel Wij hebben de jaarrekening

Nadere informatie

CONTROLEVERKLARING VAN DE ONAFHANKELIJKE ACCOUNTANT Aan: de aandeelhouders van CTOUCH Holding B.V. A. Verklaring over de in het financieel verslag opgenomen jaarrekening 2017 Onze oordeelonthouding Wij

Nadere informatie

CONTROLEVERKLARING VAN DE ONAFHANKELIJKE ACCOUNTANT Aan: de Aandeelhouder, de Bestuurder en de Raad van Commissarissen van Patijnenburg B.V. Verklaring over de in het jaarverslag opgenomen jaarrekening

Nadere informatie

Toelichting op de vennootschappelijke jaarrekening

Toelichting op de vennootschappelijke jaarrekening Jaarverslag 2017 Eneco Groep N.V. Jaarrekening 2017 Toelichting op de vennootschappelijke jaarrekening Alle bedragen zijn in miljoenen euro tenzij anders vermeld. 1. Waarderingsgrondslagen De vennootschappelijke

Nadere informatie

Consultatiedocument Evaluatie VGBA en ViO Wat hebben wij tot nu toe gehoord

Consultatiedocument Evaluatie VGBA en ViO Wat hebben wij tot nu toe gehoord Dit document maakt gebruik van bladwijzers Wat hebben wij tot nu toe gehoord 19 juli 2019 Consultatieperiode loopt tot 13 september 2019 09.00 uur Uw reactie zien wij graag voor 13 september 09.00 uur

Nadere informatie

30. Vennootschappelijke balans

30. Vennootschappelijke balans 30. Vennootschappelijke balans voor winstbestemming in EUR x 1.000 noot 31-12-2014 31-12-2013 Activa Materiële vaste activa Overige materiële vaste activa 32.2 3 6 Financiële vaste activa Deelnemingen

Nadere informatie

1 Het financiële jaarverslag

1 Het financiële jaarverslag 1 Het financiële jaarverslag 1.1 Overzicht van het financiële jaarverslag Zie ook Comp. 2.1.1. Onder de term financiële jaarverslag wordt wettelijk begrepen: bestuursverslag (voorheen jaarverslag), veelal

Nadere informatie

Schiphol Nederland B.V. Halfjaarlijkse financiële verslaggeving over de periode 1 januari 2013 t/m 30 juni 2013

Schiphol Nederland B.V. Halfjaarlijkse financiële verslaggeving over de periode 1 januari 2013 t/m 30 juni 2013 Halfjaarlijkse financiële verslaggeving over de periode 1 januari 2013 t/m 30 juni 2013 HALFJAARVERSLAG 2013 Schiphol Nederland B.V. is onderdeel van de Schiphol Group (N.V. Luchthaven Schiphol voert Schiphol

Nadere informatie

Controleverklaringen. Nieuwe stijl, heldere taal

Controleverklaringen. Nieuwe stijl, heldere taal Controleverklaringen Nieuwe stijl, heldere taal NIVRA-NOvAA 2010 Disclaimer Het NIVRA en de NOvAA hebben zich ten doel gesteld voor een zo betrouwbaar mogelijke uitgave te zorgen. Niettemin zijn het NIVRA

Nadere informatie

Praktijkhandreiking 1115 Aanpassing van het oordeel in de controleverklaring bij materiële tekortkomingen in de toelichting op de jaarrekening

Praktijkhandreiking 1115 Aanpassing van het oordeel in de controleverklaring bij materiële tekortkomingen in de toelichting op de jaarrekening Praktijkhandreiking 1115 Aanpassing van het oordeel in de controleverklaring bij materiële tekortkomingen in de toelichting op de jaarrekening NIVRA en NOvAA gebruiken de merknaam NBA (Nederlandse Beroepsorganisatie

Nadere informatie

Dit document maakt gebruik van bladwijzers

Dit document maakt gebruik van bladwijzers Dit document maakt gebruik van bladwijzers NBA-handreiking 1135 4 maart 2016 NBA-handreiking 1135 NBA-handreiking 1135: Van toepassing op: Accountantsorganisaties met een oob vergunning Onderwerp Toelichten

Nadere informatie

INGETROKKEN PER 6 DECEMBER 2016

INGETROKKEN PER 6 DECEMBER 2016 Dit document maakt gebruik van bladwijzers NBA-handreiking 1119 Nadere toelichting in de controleverklaring 24 april 2012 NBA-handreiking 1119 NBA-handreiking 1119: Van toepassing op: Accountants die controle-opdrachten

Nadere informatie

Consultatiedocument Vertaling herziene Standaard 540 en wijzigingen in andere Standaarden van de NV COS 4 december 2018

Consultatiedocument Vertaling herziene Standaard 540 en wijzigingen in andere Standaarden van de NV COS 4 december 2018 Dit document maakt gebruik van bladwijzers. Vertaling herziene Standaard 540 en wijzigingen in andere Standaarden van de NV COS 4 december 2018 Consultatieperiode loopt tot 23 januari 2019 Vertaling herziene

Nadere informatie

Wij Willem Alexander, bij de gratie Gods, Koning der Nederlanden, Prins van Oranje-Nassau, enz. enz. enz.

Wij Willem Alexander, bij de gratie Gods, Koning der Nederlanden, Prins van Oranje-Nassau, enz. enz. enz. Wijziging van de Wet toezicht accountantsorganisaties, het Burgerlijk Wetboek en enige andere wetten op het terrein van accountantsorganisaties en het accountantsberoep in verband met het versterken van

Nadere informatie

(Voor de EER relevante tekst)

(Voor de EER relevante tekst) 27.2.2018 L 55/21 VERORDENING (EU) 2018/289 VAN DE COMMISSIE van 26 februari 2018 houdende wijziging van Verordening (EG) nr. 1126/2008 tot goedkeuring van bepaalde internationale standaarden voor jaarrekeningen

Nadere informatie

TETRALERT - ONDERNEMING VOORSTEL TOT HERZIENING VAN DE RICHTLIJN AANDEELHOUDERSRECHTEN

TETRALERT - ONDERNEMING VOORSTEL TOT HERZIENING VAN DE RICHTLIJN AANDEELHOUDERSRECHTEN TETRALERT - ONDERNEMING VOORSTEL TOT HERZIENING VAN DE RICHTLIJN AANDEELHOUDERSRECHTEN 1. Inleiding Op 9 april 2014 maakte de Europese Commissie aan het Europees Parlement een voorstel van richtlijn over

Nadere informatie

Deze 3 verslagen dienen in onderlinge samenhang te worden gelezen en kunnen niet afzonderlijk van elkaar worden gezien of gebruikt.

Deze 3 verslagen dienen in onderlinge samenhang te worden gelezen en kunnen niet afzonderlijk van elkaar worden gezien of gebruikt. Hoofding van het kantoor XYZ Verslagen van de bedrijfsrevisor (1) aan de raad van bestuur (2) van de Vlaamse rechtspersoon in uitvoering van artikel 9 van het Besluit van de Vlaamse Regering van 7 september

Nadere informatie

Concept NBA-handreiking Publicatie kwaliteitsfactoren 17 april 2015

Concept NBA-handreiking Publicatie kwaliteitsfactoren 17 april 2015 Dit document maakt gebruik van bladwijzers. Concept NBA-handreiking 17 april 2015 Consultatieperiode loopt tot 29 mei 2015 Concept NBA-handreiking NBA-handreiking Van toepassing op: xx Onderwerp xx Datum:

Nadere informatie

De controle van de groepsjaarrekening

De controle van de groepsjaarrekening De controle van de groepsjaarrekening Frans de Groot en Victor Valckx, Assurance Organisaties reageren steeds sneller met overnames, herstructureringen, reorganisaties en internationalisering op de dynamische

Nadere informatie

Controleverklaring van de onafhankelijke accountant

Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Aan: de raad van gemeente Haarlem Verklaring over de jaarrekening 2018 Ons oordeel Naar ons oordeel: geeft de in de jaarstukken opgenomen jaarrekening

Nadere informatie

STICHTING AUTORITEIT FINANCIËLE MARKTEN, hierna AFM, Gevestigd te Amsterdam, STICHTING DSI, hierna: DSI, Gevestigd te Amsterdam

STICHTING AUTORITEIT FINANCIËLE MARKTEN, hierna AFM, Gevestigd te Amsterdam, STICHTING DSI, hierna: DSI, Gevestigd te Amsterdam Convenant tussen de Stichting Autoriteit Financiële Markten en de Stichting DSI inzake vakbekwaamheid van Relevante personen werkzaam onder de verantwoordelijkheid van Ondernemingen STICHTING AUTORITEIT

Nadere informatie

RJ-Uiting : Wijzigingen in Richtlijn 615 Beleggingsentiteiten

RJ-Uiting : Wijzigingen in Richtlijn 615 Beleggingsentiteiten RJ-Uiting 2017-6: Wijzigingen in Richtlijn 615 Beleggingsentiteiten Algemeen RJ-Uiting 2017-6: Richtlijn 615 Beleggingsentiteiten bevat de wijzigingen in hoofdstuk 615 Beleggingsentiteiten. Achtergrond

Nadere informatie

- Vaststelling van de jaarrekening 2014 van ABN AMRO Group N.V.

- Vaststelling van de jaarrekening 2014 van ABN AMRO Group N.V. Verantwoording stemgedrag eerste half jaar 2015 Stemgedrag op vergaderingen van aandeelhouders en genomen aandeelhoudersbesluiten buiten vergadering 1. Inleiding NLFI onderschrijft het belang van de Nederlandse

Nadere informatie

SBR Assurance. XBRL in het Onderwijs. 23 september 2014

SBR Assurance. XBRL in het Onderwijs. 23 september 2014 SBR Assurance XBRL in het Onderwijs 23 september 2014 Even voorstellen Leader XBRL Assurance Services Ernst & Young Bestuurslid XBRL Nederland Lid NBA SBR Assurance Taskforce Agenda De noodzaak voor een

Nadere informatie

TEN GELEIDE BIJ EDITIE 2018

TEN GELEIDE BIJ EDITIE 2018 Algemeen Voor u ligt de nieuwe editie van de Richtlijnen voorde jaarverslaggeving voor grote en middelgrote rechtspersonen. Editie 2018 is van toepassing voor verslagjaren die aanvangen op of na 1 januari

Nadere informatie

prof. dr. C. Camfferman RA en mr. A.B. Schoonbeek 1

prof. dr. C. Camfferman RA en mr. A.B. Schoonbeek 1 Actualiteiten prof. dr. C. Camfferman RA en mr. A.B. Schoonbeek 1 Nationale ontwikkelingen RJ-Uiting 2018-7: 'Overwegingen ten aanzien van de verwerkingswijze van cryptocurrencies in de jaarrekening' ABS

Nadere informatie

De Autoriteit Financiële Markten (AFM) wil uw aandacht vragen voor de integriteitsrisico s die accountantsorganisaties lopen.

De Autoriteit Financiële Markten (AFM) wil uw aandacht vragen voor de integriteitsrisico s die accountantsorganisaties lopen. NeeV.J.M.MVtDr-17111938 - Aandacht voor integriteitsrisico's Datum 7 november 2017 Pagina 1 van 5 Email AOintegriteit@afm.nl Aandacht voor integriteitsrisico's Betreft Geacht bestuur, De Autoriteit Financiële

Nadere informatie

De Nederlandsche Bank N.V. Consultatie Regeling staten financiële ondernemingen 3 maart 2014

De Nederlandsche Bank N.V. Consultatie Regeling staten financiële ondernemingen 3 maart 2014 De Nederlandsche Bank N.V. Consultatie Regeling staten financiële ondernemingen 3 maart 2014 Inhoud 1. Reacties... 2 2. Toelichting... 3 2.1 CRD IV en CRR: gevolgen voor het nationaal regelkader... 3 2.2

Nadere informatie

Juridisch kader: mededelingenbrieven financiële verslaggeving

Juridisch kader: mededelingenbrieven financiële verslaggeving Juridisch kader: mededelingenbrieven financiële verslaggeving Hieronder vindt u een overzicht van enige relevante wetsartikelen (1 januari 2019). Voor de meest actuele informatie zie https://wetten.overheid.nl/

Nadere informatie

Aan: de aandeelhouders en de Raad van Commissarissen van Lavide Holding N.V.

Aan: de aandeelhouders en de Raad van Commissarissen van Lavide Holding N.V. Aan: de aandeelhouders en de Raad van Commissarissen van Lavide Holding N.V. Grant Thornton Accountants en Adviseurs B.V. De Passage 150 Postbus 71003 1008 BA Amsterdam T 088-676 90 00 F 088-676 90 10

Nadere informatie

Autoriteit Financiële Markten

Autoriteit Financiële Markten AFM consulteert Concept Beleidsregel aangaande de methodiek voor het berekenen van het aantal aandelen waarop financiële instrumenten betrekking hebben en de meldingsplicht bij indices en mandjes Ter consultatie

Nadere informatie

INGETROKKEN PER 6 DECEMBER 2016

INGETROKKEN PER 6 DECEMBER 2016 Dit document maakt gebruik van bladwijzers NBA-handreiking 1115 Aanpassing van het oordeel in de controleverklaring bij materiële tekortkomingen in de toelichting op de jaarrekening 20 december 2010 NBA-handreiking

Nadere informatie

INTERNATIONAL STANDARD ON AUDITING (ISA)

INTERNATIONAL STANDARD ON AUDITING (ISA) INTERNATIONAL STANDARD ON AUDITING (ISA) ISA 706, PARAGRAFEN TER BENADRUKKING VAN BEPAALDE AANGELEGENHEDEN EN PARAGRAFEN INZAKE OVERIGE AANGELEGENHEDEN IN DE CONTROLEVERKLARING VAN DE ONAFHANKELIJKE AUDITOR

Nadere informatie

Kernpunten in controleverklaring. door bankaccountants

Kernpunten in controleverklaring. door bankaccountants December 2016 uitgelegd door bankaccountants Uitwerking aanbeveling 6 PML Banken: De accountant moet zich meer zichtbaar maken Brochure Sectorcommissie Banken, Beleggingsinstellingen en Beleggingsondernemingen

Nadere informatie

ISA 710, TER VERGELIJKING OPGENOMEN INFORMATIE - OVEREENKOMSTIGE CIJFERS EN VERGELIJKENDE FINANCIELE OVERZICHTEN

ISA 710, TER VERGELIJKING OPGENOMEN INFORMATIE - OVEREENKOMSTIGE CIJFERS EN VERGELIJKENDE FINANCIELE OVERZICHTEN INTERNATIONAL STANDARD ON AUDITING (ISA) ISA 710, TER VERGELIJKING OPGENOMEN INFORMATIE - OVEREENKOMSTIGE CIJFERS EN VERGELIJKENDE FINANCIELE OVERZICHTEN Deze Internationale controlestandaard (ISA) werd

Nadere informatie

Wetsvoorstel Titel 9 handhaaft. bepalingen die strijdig zijn. met EG-richtlijn G.-P. den Hollander RA

Wetsvoorstel Titel 9 handhaaft. bepalingen die strijdig zijn. met EG-richtlijn G.-P. den Hollander RA Wetsvoorstel Titel 9 handhaaft bepalingen die strijdig zijn met EG-richtlijn 2013-34 G.-P. den Hollander RA Inleiding Het wetsvoorstel heeft bestaande verschillen tussen Titel 9 en de 4 e en 7 e EG-richtlijn

Nadere informatie

ECLI:NL:RBAMS:2016:3968

ECLI:NL:RBAMS:2016:3968 ECLI:NL:RBAMS:2016:3968 Instantie Rechtbank Amsterdam Datum uitspraak 30-06-2016 Datum publicatie 30-06-2016 Zaaknummer Rechtsgebieden Bijzondere kenmerken Inhoudsindicatie 13/993032-16 (Promis) Strafrecht

Nadere informatie

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds De ledenvergadering van de Nederlandse beroepsorganisatie van accountants,

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds De ledenvergadering van de Nederlandse beroepsorganisatie van accountants, STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 31296 16 juni 2016 Verordening tot wijziging van de Verordening inzake de onafhankelijkheid van accountants bij assurance-opdrachten

Nadere informatie

T: +31 (0) E: Geachte heer Dieleman, beste Anton en overige leden van het ACB, SCE en NBA,

T: +31 (0) E:   Geachte heer Dieleman, beste Anton en overige leden van het ACB, SCE en NBA, T: +31 (0)13 466 62 22 E: BVT@bdo.nl www.bdo.nl BDO Audit & Assurance B.V. Bureau Vaktechniek Postbus 208, 5000 AE Tilburg Prof. Cobbenhagenlaan 95, 5037 DB Tilburg Nederland NBA, Adviescollege voor Beroepsreglementering

Nadere informatie

3. Verslag van de Raad van Commissarissen en van zijn commissies over het boekjaar 2012 (informatie)

3. Verslag van de Raad van Commissarissen en van zijn commissies over het boekjaar 2012 (informatie) Vrije vertaling AGENDA Algemene Vergadering van Aandeelhouders van SBM Offshore N.V. (de "Vennootschap") te houden op dinsdag 2 april 2013, aanvang 14.30 uur, in het Hilton hotel, Weena 10, 3012 CM te

Nadere informatie