Vlaamse Armoedemonitor V or 201 Vlaam Vlaamse Armoedemonitor oedemonitor Vlaamse Armoedemonitor 2012

Transcriptie

1 Vlaamse Armoedemonitor V or 1 Vlaam Vlaamse Armoedemonitor oedemonitor Vlaamse Armoedemonitor 1

2

3

4

5

6

7 1

8

9 3

10 4

11 5

12 6

13 7

14 8

15 9

16

17 11

18 1

19 13

20 14

21 15

22 16

23 17

24 18

25 19

26

27 1

28

29 3

30 4

31 Indicator I1 Bevolking onder de armoederisicodrempel: evolutie Percentage en aantal personen met een gestandaardiseerd beschikbaar huishoudinkomen onder de Belgische armoederisicodrempel na sociale transfers DIMENSIES Ruimte Vlaams Gewest Tijd 4-, doelstelling EU-SILC, Algemene Directie Statistiek Aantal personen % personen 1,6 13,7 13,6 13,4 1,8 11,8 1 aantal personen onder armoederisicodrempel % personen onder armoederisicodrempel Aantal personen % personen 11,3 11, 11,4,9,1,1,4 Toelichting De Belgische armoederisicodrempel (= 6% van het mediaan gestandaardiseerde huishoudinkomen) lag volgens de EU-SILC-survey van voor een alleenstaande op euro per jaar of 973 euro per maand. Voor elke bijkomende volwassene in het huishouden wordt dat bedrag verhoogd met een factor,5, voor elk kind met een factor,3. Voor een gezin met volwassenen en kinderen (1 +,5 +,3 +,3) ligt de armoederisicodrempel zo op.43 euro per maand (= 973 euro x,1). Er wordt vanuit gegaan dat personen die leven in een huishouden dat moet rondkomen met een inkomen onder die drempel, een verhoogd risico lopen op armoede. Iets meer dan 1 op de personen moest volgens de cijfers van de EU-SILC-survey van in Vlaanderen zien rond te komen met een inkomen onder deze armoederisicodrempel. Dat komt overeen met ongeveer 65. personen. Deze indicator wordt berekend op basis van het beschikbare huishoudinkomen in het jaar voor de survey. De cijfers van de survey van hebben dus eigenlijk betrekking op het huishoudinkomen van 9. Het armoederisicopercentage is de afgelopen jaren vrij stabiel gebleven, al lijkt er sprake van een lichte daling tussen de periode 4-6 en de periode 8-. De vergelijking maken met de periode voor 4 is moeilijk wegens een breuk in de tijdreeks (overgang van de ECHP-survey naar de EU-SILC-survey). Wel is het zo dat tussen 1994 en 1997 het armoederisicopercentage licht is gedaald waarna het tussen 1997 en 1 min of meer stabiel is gebleven. In het Vlaamse Hervormingsprogramma voor de EU-strategie heeft de Vlaamse Regering er zich toe verbonden om het aantal personen met een inkomen onder de armoederisicodrempel tussen 8 en met 3% te verminderen. Dat betekent dat in het aantal personen met een huishoudinkomen onder de armoederisicodrempel gedaald moet zijn tot maximaal 43. personen. Voorlopig is er in de cijfers echter geen sprake van een daling. 5

32 Indicator I Bevolking onder de armoederisicodrempel: situatie per bevolkingsgroep Percentage en aantal personen met een gestandaardiseerd beschikbaar huishoudinkomen onder de Belgische armoederisicodrempel na sociale transfers DIMENSIES Ruimte Vlaams Gewest Tijd EU-SILC, Algemene Directie Statistiek Percentage personen met huishoudinkomen onder de armoederisicodrempel % personen onder armoederisicodrempel Totaal Man Vrouw -17 jaar 18-4 jaar 5-49 jaar 5-64 jaar 65 jaar en ouder Alleenstaande Lid van gezin met volw. jonger dan 65 jaar Lid van gezin met volw., minstens 1 ouder dan 65 jaar Lid van eenoudergezin Lid van gezin met volw. en 1 kind Lid van gezin met volw. en kinderen Lid van gezin met volw. en 3 of meer kinderen Werkend Werkloos Gepensioneerd Anders niet-actief Lid van gezin zonder kinderen en W=* <W<1 W=1 Lid van gezin met kinderen en W= <W<,5,5 W<1 W=1 Laaggeschoold Middengeschoold Hooggeschoold Lid van gezin dat huis bezit Lid van gezin dat huis huurt EU-burger niet-eu-burger * Werkintensiteit (W): het aantal werkelijk gewerkte maanden door alle volwassen leden van het huishouden ten opzichte van het aantal werkbare maanden tijdens het referentiejaar. 6

33 Aantal personen met huishoudinkomen onder de armoederisicodrempel aantal personen onder armoederisicodrempel x Man Vrouw -17 jaar 18-4 jaar 5-49 jaar 5-64 jaar 65 jaar en ouder Alleenstaande Lid van gezin met volw. jonger dan 65 jaar Lid van gezin met volw., minstens 1 ouder dan 65 jaar Lid van eenoudergezin Lid van gezin met volw. en 1 kind Lid van gezin met volw. en kinderen Lid van gezin met volw. en 3 of meer kinderen Werkend Werkloos Gepensioneerd Anders niet-actief Lid van gezin zonder kinderen en W=* <W<1 W=1 Lid van gezin met kinderen en W= <W<,5,5 W<1 W=1 Laaggeschoold Middengeschoold Hooggeschoold Lid van gezin dat huis bezit Lid van gezin dat huis huurt EU-burger niet-eu-burger * Werkintensiteit (W): het aantal werkelijk gewerkte maanden door alle volwassen leden van het huishouden ten opzichte van het aantal werkbare maanden tijdens het referentiejaar. 7

34 Indicator I3 Bevolking onder de armoederisicodrempel: evolutie situatie risicogroepen Percentage personen met een gestandaardiseerd beschikbaar huishoudinkomen onder de Belgische armoederisicodrempel na sociale transfers DIMENSIES Ruimte Vlaams Gewest Tijd 8- EU-SILC, Algemene Directie Statistiek Percentage personen met huishoudinkomen onder de armoederisicodrempel % personen onder armoederisicodrempel Totaal 65 jaar en ouder Alleenstaande Lid van gezin met volw., minstens 1 ouder dan 65 jaar Lid van eenoudergezin Werkloos Gepensioneerd Anders niet-actief Lid van gezin zonder kinderen en W=* Lid van gezin met kinderen en W= Lid van gezin met kinderen en <W<, Laaggeschoold Lid van gezin dat huis huurt 19 niet-eu-burger * Werkintensiteit (W): het aantal werkelijk gewerkte maanden door alle volwassen leden van het huishouden ten opzichte van het aantal werkbare maanden tijdens het referentiejaar. 8

35 Indicator I4 Bevolking onder de armoederisicodrempel: Europese vergelijking Percentage personen met een gestandaardiseerd beschikbaar huishoudinkomen onder de nationale armoederisicodrempel en hoogte van de nationale armoederisicodrempel in euro DIMENSIES Ruimte Vlaams Gewest en 7 lidstaten van de Europese Unie Tijd EU-SILC, Eurostat en Algemene Directie Statistiek % personen onder armoederisicodrempel hoogte van de armoederisicodrempel in euro Tsjechië Vlaams Gewest Nederland Slovakije Oostenrijk Hongarije Slovenië Zweden Finland Denemarken Frankrijk Luxemburg België Ierland Malta EU7 Duitsland Estland Cyprus Verenigd Konikrijk Polen Portugal Italië Griekenlans Litouwen Bulgarije Spanje Roemenië Letland % personen onder armoederisicodrempel (linkse as) hooge van de armoederisicodrempel in euro (rechtse as) Toelichting Het Vlaamse armoederisicopercentage (%) lag in duidelijk lager dan het EU7-gemiddelde (16%). Vlaanderen haalde daarmee in een met Nederland gedeelde de plaats in de EU7. Tsjechië voert de rangschikking aan. In het Pact heeft de Vlaamse Regering zich als doelstelling gesteld dat het aandeel inwoners in Vlaanderen dat leeft in armoede in laag moet liggen in vergelijking met de best presterende EU7-landen. Die doelstelling is vandaag al gehaald. Het is opvallend dat verschillende Oost- en Centraal-Europese landen niet beduidend slechter scoren dan de West- en Noord-Europese landen, terwijl de levensstandaard in die eerste groep landen toch lager ligt. Dat heeft te maken met het feit dat het hier g aat om een relatieve armoedemaat, berekend op basis van het mediaaninkomen in elk land afzonderlijk. Dat gebeurt vanuit de redenering da t een minimaal aanvaardbare levensstandaard - en dus ook de armoederisicodrempel - afhankelijk is van de specifieke sociaaleconomische situatie van het land in kwestie. In de grafiek is op de rechteras de hoogte van de armoederisicodrempel in elk land af te lezen. Daaruit blijkt dat de armoederisicodrempel sterk verschilt van land tot land. Daarmee moet bij de interpretatie van de armoederisicop ercentages zeker rekening gehouden worden. 9

36 Indicator I5 Diepte van de inkomensarmoede: evolutie Percentage personen met een gestandaardiseerd beschikbaar huishoudinkomen onder 4%, 5%, 6% (= armoederisicodrempel) en 7% van het nationaal mediaan gestandaardiseerd huishoudinkomen na sociale transfers DIMENSIES Ruimte Vlaams Gewest Tijd 6- EU-SILC, Algemene Directie Statistiek Aantal personen % personen 1,6 13,7 13,6 13,4 1,8 11,8 % personen onder drempel 15 5 Onder 4% van het mediaaninkomen Onder 5% van het mediaaninkomen Onder 6% van het mediaaninkomen (armoederisicodrempel) Onder 7% van het mediaaninkomen 6,3 5,9 11,4 18,9 7,6 5,3,9 17,8 8, 4,9,1 17,9 9,5 4,8,1 18,,6 4,9,4 18,4 Toelichting Om zicht te krijgen op de spreiding van de inkomens rond de armoederisicodrempel en dus de diepte van de inkomensarmoede kan men de hoogte van de armoederisicodrempel laten variëren. In bleek 18% van de Vlamingen te beschikken over een inkomen lager dan 7% van het nationaal mediaaninkomen, 5% over een inkomen lager dan 5% van het mediaaninkomen en 3% lager dan 4% van het mediaaninkomen. Die aandelen bleven de laatste jaren vrij stabiel. 3

37 Indicator I6 Diepte van de inkomensarmoede: Europese vergelijking Percentage personen met een gestandaardiseerd beschikbaar huishoudinkomen onder 4%, 5% en 7% van het nationaal mediaan gestandaardiseerd huishoudinkomen na sociale transfers DIMENSIES Ruimte Vlaams Gewest en 7 lidstaten van de Europese Unie Tijd EU-SILC, Eurostat en Algemene Directie Statistiek 4 % personen onder 4% HU AT FI VL CZ LU NL SI CY BE DE FR MT SE IE DK EE SK EU7 PL PT UK GR IT BG LV ES LT RO 4 % personen onder 5% VL CZ NL HU AT FI FR SI SE IE BE DK LU MT SK DE EE CY EU7 UK IT PL PT GR ES BG LV LT RO 4 % personen onder 7% CZ VL NL SK HU AT SI FI SE DK FR DE EU7 BE CY LU MT EE IE IT PL PT UK GR LT BG ES RO LV 31

38 Indicator I7 Subjectieve beoordeling van de inkomenssituatie: evolutie Percentage en aantal personen dat leeft in een huishouden dat volgens de referentiepersoon (zeer) moeilijk rondkomt met het beschikbare inkomen DIMENSIES Ruimte Vlaams Gewest Tijd 4- EU-SILC, Algemene Directie Statistiek aantal personen dat (zeer) moeilijk rondkomt % personen dat (zeer) moeilijk rondkomt aantal personen % personen 13,1 1,5 11,7 9,6 14,9 15, 14,1 Toelichting Bij de indicatoren I1 tot I6 wordt op een objectieve manier nagegaan of het inkomen waarover mensen beschikken al dan niet on der een bepaalde drempel ligt. Maar de inkomensgerelateerde verwachtingen en behoeften verschillen van mens tot mens. De objectieve vergelijking van het beschikbare inkomen met de armoederisicodrempel wordt daarom best aangevuld met een subjectieve inschatt ing van het inkomen door de betrokkenen zelf. In leefde 14% van de Vlamingen in een huishouden dat zelf aangeeft (zeer) moeilijk rond te komen met het beschikbare ink omen. Dat komt overeen met ongeveer 87. personen. Deze cijfers liggen de laatste jaren duidelijk hoger dan in de periode 6-7. In tegenstelling tot het percentage personen onder de armoederisicodrempel dat berekend wordt op basis van het totale huishou dinkomen in het jaar voorafgaand aan de survey (bij de EU-SILC-survey van gaat het dus om het inkomen uit 9), heeft de subjectieve armoedemaat betrekking op de situatie op het moment waarop de survey wordt afgenomen (de EU-SILC-survey van werd afgenomen medio ). 3

39 Indicator I8 Subjectieve beoordeling van de inkomenssituatie: situatie per bevolkingsgroep Percentage en aantal personen dat leeft in een huishouden dat volgens de referentiepersoon (zeer) moeilijk rondkomt met het beschikbare inkomen DIMENSIES Ruimte Vlaams Gewest Tijd EU-SILC, Algemene Directie Statistiek Percentage personen dat (zeer) moeilijk rondkomt % personen dat (zeer) moeilijk rondkomt Totaal Man Vrouw -17 jaar 18-4 jaar 5-49 jaar 5-64 jaar 65 jaar en ouder Alleenstaande Lid van gezin met volw. jonger dan 65 jaar Lid van gezin met volw., minstens 1 ouder dan 65 jaar Lid van eenoudergezin Lid van gezin met volw. en 1 kind Lid van gezin met volw. en kinderen Lid van gezin met volw. en 3 of meer kinderen Werkend Werkloos Gepensioneerd Anders niet-actief Lid van gezin zonder kinderen en W=* <W<1 W=1 Lid van gezin met kinderen en W= <W<,5,5 W<1 W=1 Laaggeschoold Middengeschoold Hooggeschoold Lid van gezin dat huis bezit Lid van gezin dat huis huurt Lid van gezin in laagste kwintiel** de kwintiel 3de kwintiel 4de kwintiel Hoogste kwintiel EU-burger niet-eu-burger * Werkintensiteit (W): het aantal werkelijk gewerkte maanden door alle volwassen leden van het huishouden ten opzichte van het aantal werkbare maanden tijdens het referentiejaar. ** Laagste kwintiel: % armste Vlaamse gezinnen; hoogste kwintiel: % rijkste Vlaamse gezinnen. 33

40 Aantal personen dat (zeer) moeilijk rondkomt aantal personen dat (zeer) moeillijk rondkomt x Man Vrouw -17 jaar 18-4 jaar 5-49 jaar 5-64 jaar 65 jaar en ouder Alleenstaande Lid van gezin met volw. jonger dan 65 jaar Lid van gezin met volw., minstens 1 ouder dan 65 jaar Lid van eenoudergezin Lid van gezin met volw. en 1 kind Lid van gezin met volw. en kinderen Lid van gezin met volw. en 3 of meer kinderen Werkend Werkloos Gepensioneerd Anders niet-actief Lid van gezin zonder kinderen en W=* <W<1 W=1 Lid van gezin met kinderen en W= <W<,5,5 W<1 W=1 Laaggeschoold Middengeschoold Hooggeschoold Lid van gezin dat huis bezit Lid van gezin dat huis huurt Lid van gezin in laagste kwintiel** de kwintiel 3de kwintiel 4de kwintiel Hoogste kwintiel EU-burger niet-eu-burger * Werkintensiteit (W): het aantal werkelijk gewerkte maanden door alle volwassen leden van het huishouden ten opzichte van het aantal werkbare maanden tijdens het referentiejaar. ** Laagste kwintiel: % armste Vlaamse gezinnen; hoogste kwintiel: % rijkste Vlaamse gezinnen. 34

41 Indicator I9 Subjectieve beoordeling van de inkomenssituatie: evolutie situatie risicogroepen Percentage personen dat leeft in een huishouden dat volgens de referentiepersoon (zeer) moeilijk rondkomt met het beschikbare inkomen DIMENSIES Ruimte Vlaams Gewest Tijd 8- EU-SILC, Algemene Directie Statistiek Percentage personen dat (zeer) moeilijk rondkomt % personen dat (zeer) moeilijk rondkomt Totaal Alleenstaande Lid van eenoudergezin Werkloos Anders niet-actief Lid van gezin zonder kinderen en W=* Lid van gezin met kinderen en W= Lid van gezin met kinderen en <W<, Laaggeschoold Lid van gezin dat huis huurt Lid van gezin in laagste inkomenskwintiel Lid van gezin in de inkomenskwintiel niet-eu-burger * Werkintensiteit (W): het aantal werkelijk gewerkte maanden door alle volwassen leden van het huishouden ten opzichte van het aantal werkbare maanden tijdens het referentiejaar. 35

42 Indicator I Subjectieve beoordeling van de inkomenssituatie: Europese vergelijking Percentage personen dat leeft in een huishouden dat volgens de referentiepersoon (zeer) moeilijk rondkomt met het beschikbare inkomen DIMENSIES Ruimte Vlaams Gewest en 7 lidstaten van de Europese Unie Tijd EU-SILC, Eurostat en Algemene Directie Statistiek % personen in huishouden dat (zeer) moeilijk rondkomt Finland Zweden Luxemburg Denemarken Duitsland Nederland Vlaams Gewest Oostenrijk Verenigd Koninkrijk Frankrijk België Estland EU7 Tsjechië Slovenië Slovakije Spanje Ierland Polen Italië Litouwen Portugal Malta Cyprus Roemenië Letland Hongarije Griekenland Bulgarije 36

43 Indicator I11 Ernstige materiële deprivatie: evolutie samengestelde maat Percentage en aantal personen dat leeft in een huishouden dat minstens 4 van volgende 9 items mist omwille van financiële redenen: 1 week vakantie per jaar, een maaltijd met vis, vlees, kip of vegetarisch alternatief om de dagen, een wasmachine, een kleuren-tv, een telefoon, een auto, de rekeningen voor huur, hypotheek, nutsvoorzieningen of andere aankopen kunnen betalen, het huis degelijk kunnen verwarmen, beperkte onverwachte financiële uitgave (85 euro) kunnen doen DIMENSIES Ruimte Vlaams Gewest Tijd 4-, doelstelling EU-SILC, Algemene Directie Statistiek Aantal personen % personen 1,6 13,7 13,6 13,4 1,8 11,8 4 aantal personen in ernstige materiële deprivatie % personen in ernstige materiële deprivatie Aantal personen % personen,,6,9,,7,1 1,6 Toelichting Recentelijk werd op Europees niveau een armoede-indicator ontwikkeld die niet zozeer focust op het inkomen zelf, maar op het feit of men mede dankzij dit inkomen kan genieten van een minimale levensstandaard. Dat gebeurt door na te gaan hoeveel basisitems (uit e en lijst van 9 items) elk gezin moet missen omwille van financiële redenen. Vervolgens wordt per land of regio het percentage individu en berekend dat leeft in een gezin dat niet beschikt over minstens 4 van de 9 items. In leefde minder dan % van de Vlamingen - goed voor ongeveer. personen - in een ernstig materieel gedepriveerd gezin (mist minstens 4 items om financiële redenen). Het aandeel ernstig gedepriveerden lijkt tegenover 8 duidelijk gedaald. In het Vlaamse Hervormingsprogramma voor de EU-strategie heeft de Vlaamse Regering er zich toe verbonden om het aantal personen in een ernstige materieel gedepriveerd huishouden tussen 8 en met 3% te verminderen. Dat betekent dat in het aantal personen dat leeft in een ernstig materieel gedepriveerd gezin gedaald moet zijn tot maximaal. personen. Die do elstelling is vandaag al gehaald. 37

44 Indicator I1 Ernstige materiële deprivatie: situatie per bevolkingsgroep Percentage personen dat leeft in een huishouden dat minstens 4 van volgende 9 items mist omwille van financiële redenen: 1 week vakantie per jaar, een maaltijd met vis, vlees, kip of vegetarisch alternatief om de dagen, een wasmachine, een kleuren-tv, een telefoon, een auto, de rekeningen voor huur, hypotheek, nutsvoorzieningen of andere aankopen kunnen betalen, het huis degelijk kunnen verwarmen, beperkte onverwachte financiële uitgave (85 euro) kunnen doen DIMENSIES Ruimte Vlaams Gewest Tijd EU-SILC, Algemene Directie Statistiek Percentage personen in huishouden in ernstige materiële deprivatie % personen in ernstige materiële deprivatie 5 15 Totaal Man Vrouw -17 jaar 18-4 jaar 5-49 jaar 5-64 jaar 65 jaar en ouder Alleenstaande Lid van gezin met volw. jonger dan 65 jaar Lid van gezin met volw., minstens 1 ouder dan 65 jaar Lid van eenoudergezin Lid van gezin met volw. en 1 kind Lid van gezin met volw. en kinderen Lid van gezin met volw. en 3 of meer kinderen Werkend Werkloos Gepensioneerd Anders niet-actief Lid van gezin zonder kinderen en W=* <W<1 W=1 Lid van gezin met kinderen en W= <W<,5,5 W<1 W=1 Laaggeschoold Middengeschoold Hooggeschoold Lid van gezin dat huis bezit Lid van gezin dat huis huurt Lid van gezin in laagste kwintiel** de kwintiel 3de kwintiel 4de kwintiel Hoogste kwintiel EU-burger niet-eu-burger < < < < < 1 < * Werkintensiteit (W): het aantal werkelijk gewerkte maanden door alle volwassen leden van het huishouden ten opzichte van het aantal werkbare maanden tijdens het referentiejaar. ** Laagste kwintiel: % armste Vlaamse gezinnen; hoogste kwintiel: % rijkste Vlaamse gezinnen. 38

45 Aantal personen in huishouden in ernstige materiële deprivatie aantal personen in ernstige materiële deprivatie x Man Vrouw -17 jaar 18-4 jaar 5-49 jaar 5-64 jaar 65 jaar en ouder Alleenstaande Lid van gezin met volw. jonger dan 65 jaar Lid van gezin met volw., minstens 1 ouder dan 65 jaar Lid van eenoudergezin Lid van gezin met volw. en 1 kind Lid van gezin met volw. en kinderen Lid van gezin met volw. en 3 of meer kinderen Werkend Werkloos Gepensioneerd Anders niet-actief Lid van gezin zonder kinderen en W=* <W<1 W=1 Lid van gezin met kinderen en W= <W<,5,5 W<1 W=1 Laaggeschoold Middengeschoold Hooggeschoold Lid van gezin dat huis bezit Lid van gezin dat huis huurt Lid van gezin in laagste kwintiel** de kwintiel 3de kwintiel 4de kwintiel Hoogste kwintiel EU-burger niet-eu-burger < < 3 3 < < < 7 * Werkintensiteit (W): het aantal werkelijk gewerkte maanden door alle volwassen leden van het huishouden ten opzichte van het aantal werkbare maanden tijdens het referentiejaar. ** Laagste kwintiel: % armste Vlaamse gezinnen; hoogste kwintiel: % rijkste Vlaamse gezinnen. 39

46 Indicator I13 Ernstige materiële deprivatie: evolutie situatie risicogroepen Percentage personen dat leeft in een huishouden dat minstens 4 van volgende 9 items mist omwille van financiële redenen: 1 week vakantie per jaar, een maaltijd met vis, vlees, kip of vegetarisch alternatief om de dagen, een wasmachine, een kleuren-tv, een telefoon, een auto, de rekeningen voor huur, hypotheek, nutsvoorzieningen of andere aankopen kunnen betalen, het huis degelijk kunnen verwarmen, beperkte onverwachte financiële uitgave (85 euro) kunnen doen DIMENSIES Ruimte Vlaams Gewest Tijd 8- EU-SILC, Algemene Directie Statistiek Percentage personen in huishouden in ernstige materiële deprivatie % personen in ernstige materiële deprivatie 3 4 Totaal Alleenstaande Lid van eenoudergezin Lid van gezin met volw. en 3 of meer kinderen Werkloos Lid van gezin zonder kinderen en W=* Lid van gezin met kinderen en W= Lid van gezin dat huis huurt Lid van gezin in laagste inkomenskwintiel niet-eu-burger 15 6 * Werkintensiteit (W): het aantal werkelijk gewerkte maanden door alle volwassen leden van het huishouden ten opzichte van het aantal werkbare maanden tijdens het referentiejaar. 4

47 Indicator I14 Ernstige materiële deprivatie: Europese vergelijking Percentage personen dat leeft in een huishouden dat minstens 4 van volgende 9 items mist omwille van financiële redenen: 1 week vakantie per jaar, een maaltijd met vis, vlees, kip of vegetarisch alternatief om de dagen, een wasmachine, een kleuren-tv, een telefoon, een auto, de rekeningen voor huur, hypotheek, nutsvoorzieningen of andere aankopen kunnen betalen, het huis degelijk kunnen verwarmen, beperkte onverwachte financiële uitgave (85 euro) kunnen doen DIMENSIES Ruimte Vlaams Gewest en 7 lidstaten van de Europese Unie Tijd EU-SILC, Eurostat en Algemene Directie Statistiek 4 % personen in ernstige materiële deprivatie Luxemburg Zweden Vlaams Gewest Nederland Denemarken Finland Spanje Oostenrijk Duitsland Verenigd Koninkrijk Malta Frankrijk België Slovenië Tsjechië Italië Ierland EU7 Estland Portugal Cyprus Slovakije Griekenland Polen Litouwen Hongarije Letland Roemenië Bulgarije 41

48 Indicator I15 Ernstige materiële deprivatie: score op afzonderlijke items Percentage en aantal personen dat leeft in een huishouden: 1. dat zich per jaar geen week vakantie buitenshuis kan veroorloven. dat zich geen maaltijd met vlees, kip, vis of vegetarisch alternatief kan veroorloven om de dagen 3. dat niet beschikt over een wasmachine omwille van financiële redenen 4. dat niet beschikt over een kleuren-tv omwille van financiële redenen 5. dat niet beschikt over een telefoon omwille van financiële redenen 6. dat niet beschikt over een auto omwille van financiële redenen 7. dat tijdens het afgelopen jaar minstens 1 achterstallige betaling had inzake hypotheek/huur, nutsvoorzieningen (gas, elektriciteit, water) en leningen (aankopen op afbetaling of andere leningen) 8. dat het huis niet degelijk kan verwarmen omwille van financiële redenen 9. dat een onverwachte noodzakelijke uitgave (85 euro) niet uit eigen middelen kan betalen DIMENSIES Ruimte Vlaams Gewest Tijd EU-SILC, Algemene Directie Statistiek Percentage personen % personen 5 15 Geen week vakantie per jaar Geen vis, vlees, kip of vegetarisch om de dagen Geen wasmachine Geen TV Geen telefoon Geen auto Achterstallige betalingen Geen degelijke verwarming Geen onverwachte uitgave aankunnen <1 < Aantal personen aantal personen x Geen week vakantie per jaar Geen vis, vlees, kip of vegetarisch om de dagen Geen wasmachine Geen TV Geen telefoon Geen auto Achterstallige betalingen Geen degelijke verwarming Geen onverwachte uitgave aankunnen <

49 Indicator I16 Bevolking in armoede of sociale uitsluiting volgens EU-definitie: evolutie Percentage en aantal personen dat voldoet aan minstens 1 van 3 onderstaande voorwaarden: 1. leeft in een gezin met een gestandaardiseerd beschikbaar huishoudinkomen onder de nationale armoederisicodrempel (zie indicator I1). leeft in een gezin dat ernstig materieel gedepriveerd is (= mist minstens 4 van lijst van 9 items* omwille van financiële redenen) (zie indicator I11) 3. is niet ouder dan 59 jaar en leeft in een gezin waarvan de totale werkintensiteit lager ligt dan,. De werkintensiteit is de verhouding van het aantal gewerkte maanden door alle volwassen leden van het huishouden van 18 tot 59 jaar tot het aantal maanden dat alle volwassen leden van het huishouden van 18 tot 59 jaar zouden kunnen werken (zie indicator A9) * 1 week vakantie per jaar, een maaltijd met vis, vlees, kip of vegetarisch alternatief om de dagen, een wasmachine, een kleuren-tv, een telefoon, een auto, de rekeningen voor huur/hypotheek en nutsvoorzieningen kunnen betalen, het huis degelijk kunnen verwarmen, beperkte onverwachte financiële uitgave (85 euro) kunnen doen. DIMENSIES Ruimte Vlaams Gewest Tijd 4-, doelstelling EU-SILC, Algemene Directie Statistiek aantal personen in armoede of sociale uitsluiting % personen in armoede of sociale uitsluiting Aantal personen % personen 16,6 16,6 16,5 15,9 15, 14,7 14,7 43

50 Toelichting De Europese Unie stelt zich in haar EU-strategie tot doel om het aantal personen in armoede of sociale uitsluiting tegen met miljoen te verminderen. Het gaat om de personen die leven in een huishouden met een gestandaardiseerd inkomen onder de nation ale armoederisicodrempel en/of leven in een huishouden dat ernstig materieel gedepriveerd is en/of jonger zijn dan 6 jaar en lev en in een huishouden met een zeer lage werkintensiteit. Voor elke inwoners wordt dus eerst gekeken naar zijn of haar huishoudinkomen. Dat wordt vergeleken met de nationale armoederisicodrempel: zie indicator I1. Tegelijk wordt nagegaan of de persoon al dan niet leeft in een ernstig materieel gede priveerd huishouden. Dat heeft te maken met de levensstandaard van het huishouden. Een huishouden is ernstig materieel gedepriveerd al s het minstens 4 items uit een lijst van 9 basisitems moet missen omwille van financiële redenen: zie indicator I11. Ten slotte wordt voor alle personen jonger dan 6 jaar ook gekeken naar de werkintensiteit van het huishouden. Het gaat om he t aantal gewerkte maanden in het afgelopen jaar door alle volwassen leden van het huishouden tegenover het totaal aantal maanden dat z ij gewerkt konden hebben. Is die verhouding kleiner dan,, dan is er sprake van een huishouden met zeer lage werkintensiteit: zie indicator A9. Volgens de EU-definitie wordt iemand beschouwd als arm of sociaal uitgesloten als aan minstens 1 van deze 3 voorwaarden is voldaan. In ging het om 15% van de Vlamingen. Dat komt overeen met ongeveer 9. personen. Tegenover 5 is het aantal person en in armoede of sociale uitsluiting licht gedaald. In het Vlaamse Hervormingsprogramma voor de EU-strategie heeft de Vlaamse Regering er zich toe verbonden om het aantal personen in armoede of sociale uitsluiting tussen 8 en met 3% te verminderen. Dat betekent dat in in Vlaanderen het aantal personen in armoede of sociale uitsluiting volgens de EU-definitie gedaald moet zijn tot maximaal 65. personen. Voorlopig is er in de cijfers geen sprake van een duidelijk daling. Tegelijk gaat de Vlaamse Regering voor een 3%-reductie tegen op de 3 subindicatoren van de EU-indicator afzonderlijk. Dat betekent dus een 3%-reductie van het aantal personen met een huishoudinkomen onder de armoederisicodrempel (zie indicator I1), een 3%-reductie van het aantal personen in ernstige materiële deprivatie (zie indicator I11) en een 3%-reductie van het aantal personen in een huishouden met zeer lage werkintensiteit (zie indicator A9). 44

51 Indicator I17 Bevolking in armoede of sociale uitsluiting volgens EU-definitie: situatie per bevolkingsgroep Zie indicator I16 DIMENSIES Ruimte Vlaams Gewest Tijd EU-SILC, Algemene Directie Statistiek Percentage personen in armoede of sociale uitsluiting volgens EU-definitie % personen in armoede of sociale uitsluiting Totaal Man Vrouw -17 jaar 18-4 jaar 5-49 jaar 5-64 jaar 65 jaar en ouder Alleenstaande Lid van gezin met volw. jonger dan 65 jaar Lid van gezin met volw., minstens 1 ouder dan 65 jaar Lid van eenoudergezin Lid van gezin met volw. en 1 kind Lid van gezin met volw. en kinderen Lid van gezin met volw. en 3 of meer kinderen Werkend Werkloos Gepensioneerd Anders niet-actief Lid van gezin zonder kinderen en W=* <W<1 W=1 Lid van gezin met kinderen en W= <W<,5,5 W<1 W=1 Laaggeschoold Middengeschoold Hooggeschoold Lid van gezin dat huis bezit Lid van gezin dat huis huurt Lid van gezin in laagste kwintiel** de kwintiel 3de kwintiel 4de kwintiel Hoogste kwintiel EU-burger niet-eu-burger * Werkintensiteit (W): het aantal werkelijk gewerkte maanden door alle volwassen leden van het huishouden ten opzichte van het aantal werkbare maanden tijdens het referentiejaar. ** Laagste kwintiel: % armste Vlaamse gezinnen; hoogste kwintiel: % rijkste Vlaamse gezinnen. 45

52 Aantal personen in armoede of sociale uitsluiting volgens EU-definitie aantal personen in armoede of sociale uitsluiting x Man Vrouw -17 jaar 18-4 jaar 5-49 jaar 5-64 jaar 65 jaar en ouder Alleenstaande Lid van gezin met volw. jonger dan 65 jaar Lid van gezin met volw., minstens 1 ouder dan 65 jaar Lid van eenoudergezin Lid van gezin met volw. en 1 kind Lid van gezin met volw. en kinderen Lid van gezin met volw. en 3 of meer kinderen Werkend Werkloos Gepensioneerd Anders niet-actief Lid van gezin zonder kinderen en W=* <W<1 W=1 Lid van gezin met kinderen en W= <W<,5,5 W<1 W=1 Laaggeschoold Middengeschoold Hooggeschoold Lid van gezin dat huis bezit Lid van gezin dat huis huurt Lid van gezin in laagste kwintiel** de kwintiel 3de kwintiel 4de kwintiel Hoogste kwintiel EU-burger niet-eu-burger * Werkintensiteit (W): het aantal werkelijk gewerkte maanden door alle volwassen leden van het huishouden ten opzichte van het aantal werkbare maanden tijdens het referentiejaar. ** Laagste kwintiel: % armste Vlaamse gezinnen; hoogste kwintiel: % rijkste Vlaamse gezinnen. 46

53 Indicator I18 Bevolking in armoede of sociale uitsluiting volgens EU-definitie: evolutie situatie risicogroepen Zie indicator I16 DIMENSIES Ruimte Vlaams Gewest Tijd 8- EU-SILC, Algemene Directie Statistiek Percentage personen in armoede of sociale uitsluiting volgens EU-definitie % personen in armoede of sociale uitsluiting Totaal jaar 65 jaar en ouder Alleenstaande Lid van gezin met volw., minstens 1 ouder dan 65 jaar Lid van eenoudergezin Werkloos Anders niet-actief Lid van gezin zonder kinderen en W=* Lid van gezin met kinderen en W= Lid van gezin met kinderen en <W<, Laaggeschoold Lid van gezin dat huis huurt Lid van gezin in laagste inkomenskwintiel niet-eu-burger * Werkintensiteit (W): het aantal werkelijk gewerkte maanden door alle volwassen leden van het huishouden ten opzichte van het aantal werkbare maanden tijdens het referentiejaar. 47

54 Indicator I19 Bevolking in armoede of sociale uitsluiting volgens EU-definitie: Europese vergelijking Zie indicator I16 DIMENSIES Ruimte Vlaams Gewest en 7 lidstaten van de Europese Unie Tijd EU-SILC, Algemene Directie Statistiek 5 % personen in armoede of sociale uitsluiting Tsjechië Vlaams Gewest Zweden Nederland Oostenrijk Finland Luxemburg Denemarken Slovenië Frankrijk Duitsland Malta Slovakije België Estland Verenigd Koninkrijk EU7 Cyprus Italië Portugal Spanje Griekenland Polen Ierland Hongarije Litouwen Letland Roemenië Bulgarije 48

55 Indicator I Inkomenskwintielverhouding (S8/S): evolutie Verhouding van het aandeel van het inkomen ontvangen door de % van de bevolking met het hoogste inkomen (hoogste kwintiel) in het totale inkomen, tot het aandeel van het inkomen ontvangen door de % van de bevolking met het laagste inkomen (laagste kwintiel) in het totale inkomen DIMENSIES Ruimte Vlaams Gewest Tijd 4- EU-SILC, Algemene Directie Statistiek 5 inkomenskwintielverhouding 4 3 3,7 3,5 3,6 3,5 3,6 3,5 3, Toelichting Er bestaan verschillende maten om de inkomensverdeling in een land of regio in kaart te brengen. Een in de Europese armoedepl annen vaak gebruikte maat is de inkomenskwintielverhouding (S8/S) die het totale inkomen van de % rijksten vergelijkt met dat van de % armsten. Deze verhouding lag in Vlaanderen in op 3,6. Dat betekent dat het inkomen van de % rijksten 3,6 keer hoger li gt dan het inkomen van de % armsten. Dat cijfer is nagenoeg stabiel gebleven sinds 4. 49

56 Indicator I1 Inkomenskwintielverhouding (S8/S): Europese vergelijking Verhouding van het aandeel van het inkomen ontvangen door de % van de bevolking met het hoogste inkomen (hoogste kwintiel) in het totale inkomen, tot het aandeel van het inkomen ontvangen door de % van de bevolking met het laagste inkomen (laagste kwintiel) in het totale inkomen DIMENSIES Ruimte Vlaams Gewest en 7 lidstaten van de Europese Unie Tijd EU-SILC, Eurostat en Algemene Directie Statistiek inkomenskwintielverhouding ,4 3,4 3,5 3,5 3,6 3,6 3,7 3,7 3,8 3,9 4,1 4,3 4,4 4,4 4,5 4,5 5, 5, 5, 5, 5,3 5,4 5,6 5,6 5,9 6, 6,9 6,9 7,3 Hongarije Slovenië Tsjechië Zweden Vlaams Gewest Finland Nederland Oostenrijk Slovakije België Luxemburg Malta Cyprus Denemarken Duitsland Frankrijk EU7 Estland Polen Italië Ierland Verenigd Koninkrijk Griekenland Portugal Bulgarije Roemenië Spanje Letland Litouwen 5

57 Indicator I Gini-coëfficiënt: evolutie Synthetische maat van het cumulatieve aandeel van het equivalent inkomen dat opgenomen wordt door de cumulatieve percentages van het aantal individuen. De waarde van de coëfficiënt varieert van (volledige inkomensgelijkheid) tot (volledige ongelijkheid). DIMENSIES Ruimte Vlaams Gewest Tijd 4- EU-SILC, Algemene Directie Statistiek ,9 4,5 4,9 3,9 5,3 4,4 4,9 gini-coëfficient Toelichting De gini-coëfficiënt is een maat die inzicht geeft in de wijze waarop het inkomen verdeeld is tussen de inwoners van een land of regio. Deze maat varieert van (volledige inkomensgelijkheid) tot (volledige ongelijkheid). De gini-coëfficiënt is de voorbije jaren niet significant gestegen of gedaald in Vlaanderen. In het Pact heeft de Vlaamse Regering zich als doelstelling gesteld dat de inkomensongelijkheid en dus de gini -coëfficiënt tegen merkbaar zou dalen. Voorlopig is er in de cijfers echter geen sprake van een duidelijke daling. 51

58 Indicator I3 Gini-coëfficiënt: Europese vergelijking Synthetische maat van het cumulatieve aandeel van het equivalent inkomen dat opgenomen wordt door de cumulatieve percentages van het aantal individuen. De waarde van de coëfficiënt varieert van (volledige inkomensgelijkheid) tot (volledige ongelijkheid). DIMENSIES Ruimte Vlaams Gewest en 7 lidstaten van de Europese Unie Tijd EU-SILC, Eurostat en Algemene Directie Statistiek 5 gini-coëfficient Slovenië Hongarije Zweden Vlaams Gewest Tsjechië Finland Nederland Slovakije Oostenrijk België Denemarken Luxemburg Malta Cyprus Duitsland EU7 Frankrijk Polen Italië Estland Ierland Griekenland Verenigd Koninkrijk Bulgarije Roemenië Portugal Spanje Letland Litouwen 5

59 Indicator S1 Betalingsachterstand en collectieve schuldenregeling: evolutie Aantal geregistreerde personen met betalingsachterstand en aantal uitstaande berichten van toelaatbaarheid van collectieve schuldenregeling, telkens op 31 december DIMENSIES Ruimte Vlaams Gewest Tijd 6-11 Nationale Bank van België aantal personen en berichten Personen met betalingsachterstand* Berichten van collectieve schuldenregeling** * Het cijfer voor 6 heeft uitzonderlijk betrekking op de situatie in januari 7. ** Cijfers inclusief het gerechtelijke arrondissement Brussel-Halle-Vilvoorde. Toelichting Schuldoverlast is vaak een belangrijk probleem voor mensen in armoede. Eind 11 stonden Vlamingen met afbetalingsmoeilijkheden geregistreerd bij de Centrale voor Kredieten aan Particulieren van de Nationale Bank van België. Dez e Centrale registreert alle kredieten die door natuurlijke personen (voor privé doeleinden) worden afgesloten evenals de eventuele wanbe talingen met betrekking tot deze kredieten. Kredietgevers zijn verplicht de centrale te raadplegen vooraleer ze een krediet toekennen. Het aantal geregistreerde personen met betalingsachterstand is de afgelopen jaren duidelijk toegenomen. Hierbij dient te worden opgemerkt dat in deze cijfers enkel rekening wordt gehouden met kredieten (voor consumptie of hypothe ek), maar niet met andere schulden zoals schulden voor huur, energiefacturen, gezondheidskosten, telefoon of fiscale schulden. Wie geconfronteerd wordt met overmatige schuldenlast of ernstige financiële moeilijkheden kan een beroep doen op de procedure van collectieve schuldenregeling. Eind 11 stonden er in Vlaanderen (inclusief het gerechtelijke arrondissement Brussel -Halle-Vilvoorde) in totaal berichten van 'toelaatbaarheid van collectieve schuldenregeling' uit. Deze cijfers kunnen gezien worden als een aanwijzing voor de meest extreme vorm van overmatige schuldenlast. 53

60 Indicator S Achterstallige betalingen voor wonen, nutsvoorzieningen en leningen: evolutie Percentage en aantal personen dat leeft in een huishouden met minstens 1 achterstallige betaling inzake hypotheek/huur, nutsvoorzieningen (gas, elektriciteit, water) en leningen (aankopen op afbetaling of andere leningen) tijdens het afgelopen jaar DIMENSIES Ruimte Vlaams Gewest Tijd 4- EU-SILC, Algemene Directie Statistiek aantal personen met achterstallen % personen met achterstallen Aantal personen % personen 4,8 4,5 4,7 4,1 4,8 4,5 4,7 Toelichting In leefde bijna 5% van de Vlamingen in een gezin met minstens 1 achterstallige betaling in het afgelopen jaar voor huur of hypotheek, elekticiteit, water of gas of een andere lening. Dat komt overeen met ongeveer 9. personen. In tegenstelling tot de cijfers van de Centrale voor Krediet aan Particulieren van de Nationale Bank over het aantal geregist reerde personen met betalingsachterstand (zie indicator S1) wordt hier niet alleen rekening gehouden met kredieten maar ook met andere mogeli jke schulden (huur, nutsvoorzieningen...). 54

61 Indicator S3 Achterstallige betalingen voor wonen, nutsvoorzieningen en leningen: situatie per bevolkingsgroep Percentage personen dat leeft in een huishouden met minstens 1 achterstallige betaling inzake hypotheek/huur, nutsvoorzieningen (gas, elektriciteit, water) en leningen (aankopen op afbetaling of andere leningen) tijdens het afgelopen jaar DIMENSIES Ruimte Vlaams Gewest Tijd EU-SILC, Algemene Directie Statistiek Percentage personen met achterstallen % personen met achterstallen Totaal Man Vrouw -17 jaar 18-4 jaar 5-49 jaar 5-64 jaar 65 jaar en ouder Alleenstaande Lid van gezin met volw. jonger dan 65 jaar Lid van gezin met volw., minstens 1 ouder dan 65 jaar Lid van eenoudergezin Lid van gezin met volw. en 1 kind Lid van gezin met volw. en kinderen Lid van gezin met volw. en 3 of meer kinderen Werkend Werkloos Gepensioneerd Anders niet-actief Lid van gezin zonder kinderen en W=* <W<1 W=1 Lid van gezin met kinderen en W= <W<,5,5 W<1 W=1 Laaggeschoold Middengeschoold Hooggeschoold Lid van gezin dat huis bezit Lid van gezin dat huis huurt Lid van gezin in laagste kwintiel** de kwintiel 3de kwintiel 4de kwintiel Hoogste kwintiel EU-burger niet-eu-burger * Werkintensiteit (W): het aantal werkelijk gewerkte maanden voor alle volwassen leden van het huishouden ten opzichte van het aantal werkbare maanden tijdens het referentiejaar. ** Laagste kwintiel: % armste Vlaamse gezinnen; hoogste kwintiel: % rijkste Vlaamse gezinnen. 55

62 Aantal personen met achterstallen aantal personen met achterstallen x Man Vrouw -17 jaar 18-4 jaar 5-49 jaar 5-64 jaar 65 jaar en ouder Alleenstaande Lid van gezin met volw. jonger dan 65 jaar Lid van gezin met volw., minstens 1 ouder dan 65 jaar Lid van eenoudergezin Lid van gezin met volw. en 1 kind Lid van gezin met volw. en kinderen Lid van gezin met volw. en 3 of meer kinderen Werkend Werkloos Gepensioneerd Anders niet-actief Lid van gezin zonder kinderen en W=* <W<1 W=1 Lid van gezin met kinderen en W= <W<,5,5 W<1 W=1 Laaggeschoold Middengeschoold Hooggeschoold Lid van gezin dat huis bezit Lid van gezin dat huis huurt Lid van gezin in laagste kwintiel** de kwintiel 3de kwintiel 4de kwintiel Hoogste kwintiel EU-burger niet-eu-burger * Werkintensiteit (W): het aantal werkelijk gewerkte maanden door alle volwassen leden van het huishouden ten opzichte van het aantal werkbare maanden tijdens het referentiejaar. ** Laagste kwintiel: % armste Vlaamse gezinnen; hoogste kwintiel: % rijkste Vlaamse gezinnen. 56

63 Indicator S4 Achterstallige betalingen voor wonen, nutsvoorzieningen en leningen: Europese vergelijking Percentage personen dat leeft in een huishouden met minstens 1 achterstallige betaling inzake hypotheek/huur, nutsvoorzieningen (gas, elektriciteit, water) en leningen (aankopen op afbetaling of andere leningen) tijdens het afgelopen jaar DIMENSIES Ruimte Vlaams Gewest en 7 lidstaten van de Europese Unie Tijd EU-SILC, Eurostat en Algemene Directie Statistiek 4 % personen met achterstallen Luxemburg Vlaams Gewest Duitsland Nederland Tsjechië Denemarken Zweden Malta Oostenrijk België Portugal Spanje Finland Verenigd Koninkrijk Frankrijk EU7 Litouwen Slovakije Estland Italië Polen Ierland Slovenië Hongarije Cyprus Letland Roemenië Griekenland Bulgarije 57

64 Indicator U1 Recht op Maatschappelijke Integratie en Recht op Maatschappelijke Hulp: evolutie Gemiddeld maandelijks aantal begunstigden van het (equivalent) leefloon en van tewerkstellingsmaatregelen in het kader van het Recht op Maatschappelijke Integratie (RMI) en het Recht op Maatschappelijke Hulp (RMH) DIMENSIES Ruimte Vlaams Gewest Tijd 5- POD Maatschappelijke Integratie aantal begunstigden leefloon equivalent leefloon tewerkstellingsmaatregelen Toelichting Naast de klassieke sociale uitkeringen (pensioenen, werkloosheids- en arbeidsongeschiktheidsuitkeringen, ziekte- en invaliditeitsuitkeringen en kinderbijslag), probeert de overheid via de sociale bijstand de armoedesituatie van de minst gegoede groepen te verbeteren. Het gaat vooreerst om het leefloon dat men ontvangt in het kader van het Recht op Maatschappelijke Integratie (RMI) en het eq uivalent leefloon dat men ontvangt in het kader van het Recht op Maatschappelijke Hulp (RMH). Het RMH is er voor mensen die niet in aa nmerking komen voor het RMI omdat ze niet voldoen aan bepaalde voorwaarden inzake leeftijd, nationaliteit en arbeidsbereidheid. In de praktijk gaat het vooral om kandidaat-vluchtelingen en vreemdelingen met een verblijfsvergunning die niet ingeschreven zijn in het bevolkingregister. In ontvingen in Vlaanderen per maand gemiddeld personen een leefloon. Dat aantal ligt iets hoger dan in 9 en d uidelijk hoger dan de jaren 5-8. Nog eens gemiddeld personen per maand ontvingen in een equivalent leefloon. Dat is een duidelijke stijging na een opvallende daling in de periode 5-8. Het gaat hier niet om het aantal personen dat recht heeft op het (equivalent) leefloon maar om het aantal personen dat het (e quivalent) leefloon effectief ontvangt. Om uiteenlopende redenen maakt een bepaald deel van de personen die recht hebben op het (equival ent) leefloon in de praktijk geen gebruik van dat recht. Hoe groot dat aandeel is, is echter moeilijk te schatten. Naast het (equivalent) leefloon kan het RMI en het RMH ook ingevuld worden via een tewerkstellingsmaatregel met tussenkomst v an het OCMW. Het aantal tewerkstellingsmaatregelen is de voorbije jaren gestaag gestegen. 58

65 Indicator U Recht op Maatschappelijke Integratie en Recht op Maatschappelijke Hulp: situatie per bevolkingsgroep Relatief en absoluut gemiddeld maandelijks aantal begunstigden van het (equivalent) leefloon in het kader van het Recht op Maatschappelijke Integratie (RMI) en het Recht op Maatschappelijke Hulp (RMH) DIMENSIES Ruimte Vlaams Gewest Tijd POD Maatschappelijke Integratie Percentage (equivalent) leefloontrekkers t.o.v. bevolking van 18 tot 64 jaar 5. aantal (equivalent). leefloners % (equivalent) leefloners Totaal Man Vrouw 18-4 jaar 5-34 jaar jaar jaar jaar Belg EU-burger (excl. Belg) niet-eu-burger,9,8 1, 1,7 1,1,7,5,6,3 1, 9,1 1 Aantal (equivalent) leefloontrekkers aantal aantal (equivalent) leefloners Man Vrouw -17 jaar 18-4 jaar 5-34 jaar jaar jaar jaar 65 jaar en ouder Alleenstaande Samenwonende Persoon met gezin ten laste Onbekend Belg EU-burger (excl. Belg) niet-eu-burger

66 Indicator U3 Uitkeringen voor ouderen, personen met een handicap en kinderen: evolutie Aantal begunstigden van de Inkomensgarantie voor Ouderen (IGO), het Gewaarborgd Inkomen voor Bejaarden (GIB), de Inkomensvervangende Tegemoetkoming aan Personen met een Handicap (IVT), de Integratietegemoetkoming voor Personen met een Handicap (IT) en het aantal op de gewaarborgde gezinsbijslag rechtgevende kinderen, op 1 januari (of waar aangegeven op 31 december van voorgaande jaar) DIMENSIES Ruimte Vlaams Gewest Tijd 6-11 Rijksdienst voor Pensioenen, FOD Sociale Zekerheid Directie-generaal Personen met een Handicap, Rijksdienst voor Kinderbijslag voor Werknemers aantal begunstigden IGO GIB IVT-IT* Gewaarborgde gezinsbijslag* * Cijfers op 31 december van het voorgaande jaar. Toelichting Slechts een beperkt aantal 65-plussers ontvangt een leefloon omdat zij aparte regelingen kennen: het Gewaarborgd Inkomen voor Bejaarden (GIB) dat sinds geleidelijk vervangen wordt door de Inkomensgarantie voor Ouderen (IGO). Meestal gaat het om e en toeslag bovenop het pensioen, zodat men een bedrag bekomt dat vergelijkbaar is met het leefloon. Het wordt toegekend aan pers onen die de pensioengerechtigde leeftijd hebben bereikt maar die door omstandigheden geen of geen voldoende loopbaan hebben kunnen opbouwen. Op 1 januari 11 ging het samen om ouderen. Het aantal uitgekeerde GIB s gaat sinds elk jaar achteruit. Het aantal IGO s schommelde tot 7 rond 4., maar gaat sinds 8 in stijgende lijn. Personen met een handicap kunnen een beroep doen op een Inkomensvervangende Tegemoetkoming (IVT) indien zij geen arbeid kunne n verrichten en/of een Integratietegemoetkoming (IT) indien zij bijkomende kosten te dragen hebben vanwege een vermindering van hun zelfredzaamheid. Eind werden in Vlaanderen aan 76.9 personen een IVT en/of een IT uitgekeerd. Het aantal personen met een IVT en/of IT neemt de laatste jaren opvallend toe. De gewaarborgde gezinsbijslag ten slotte is bedoeld voor gezinnen die op basis van hun beroepsactiviteit geen enkel recht kun nen doen gelden op kinderbijslag, of slechts een recht genieten op een bedrag dat lager ligt dan de gewaarborgde gezinsbijslag. Eind ging het om rechtgevende kinderen. Dat aantal is de laatste jaren licht gestegen. 6