info kleine blustoestellen, gebruik en keuring

Transcriptie

1 info kleine blustoestellen, gebruik en keuring Kleine blustoestellen zijn de toestellen die bestemd zijn voor het blussen van branden in de beginfase. ls vuistregel kunnen we stellen dat er per lokaal/ruimte en/of per oppervlakte van 150m² best een brandblusser aanwezig is. lke situatie is echter anders, vraag dus raad aan iemand van je brandweerkorps of een andere deskundige. Verschillende soorten blusmiddelen Brandslang water Water is vaak het meest voor handen. oms in de vorm van een brandslang (muurhaspel), maar meestal gewoon via de kraan. Ook meerdere emmers water kun je dus gebruiken om een klein beginnend brandje te blussen. ls je in de eerste minuten van de brand voldoende met water kunt afkoelen kun je de brand vaak succesvol doven. Let op! Gebruik nooit water om een frietketel te blussen! Wel een branddeken of een natte katoenen dweil. Richt je waterstraal ook niet op elektrische installaties onder spanning (elektrocutiegevaar). Kleine blustoestellen Geen enkele brand is gelijk, daarom zijn er verschillende soorten blustoestellen en blusmiddelen. Poederblusser CO² Blusser chuimblusser Poederblussers In poederblussers zit, zoals het woord zegt, poeder. Dit poeder bestaat uit een mengsel van ammoniumfosfaat en ammoniumsulfaat. Door deze zoutkorst verstikken de vlammen. Ze zijn bijna overal inzetbaar. en nadeel van een poederblusser is de grote nevenschade aan elektronische apparatuur en de kans op herontsteking van het brandje als er niet goed geblust wordt.

2 De twee meest voorkomende poederblussers zijn: BC poeders De BC poeders vormen een korst op het brandende voorwerp waardoor de toevoer van zuurstof wordt voorkomen. Het vormen van een korst en van verstikkende gassen zorgt ervoor dat BC poeders een bijna permanent blussende werking hebben. BC poeders Het toepassen van BC poeders berust op het zelfde principe als BC poeders, alleen de chemische samenstelling ervan verschilt. De zouten die in BC poeders worden gebruikt zijn natriumbicarbonaat, kaliumsulfaat en kaliumbicarbonaat. BC poeders zijn niet geschikt om branden van vaste stoffen, zoals hout en papier te blussen. en nadeel van blussen met poeders is dat het veel blusschade veroorzaakt. Onder meer in de vorm van een witte (vettige) neerslag. Het schoonmaken van spullen met blusschade kan het beste overgelaten worden aan daarin gespecialiseerde bedrijven. Het gebruik van water om schoon te maken is af te raden. Wanneer met een poederblusser is geblust, dan moet het overgebleven poeder met een industriële stofzuiger worden verwijderd. CO² blusser Deze blussers zijn direct te herkennen omdat ze een zwarte expansiekoker of sneeuwkoker aan het uiteinde van de slang hebben. ussen expansiekoker en slang zit een handvat, dat men tijdens gebruik van de blusser moet vasthouden. Het handvat is nodig omdat het uiteinde van de onbeschermde koker zeer koud wordt (tot ongeveer -80 C) en men door deze extreme kou derdegraads brandwonden op kan lopen. Deze blusstof biedt geen bescherming tegen hittestraling. Ook werkt het niet verkoelend. Daarnaast is het ook aan te raden dit blusmiddel niet binnen te gebruiken in verband met het vrijkomen van schadelijke stoffen. Let op! Gebruik geen CO²-blussers om personen te blussen, want CO² veroorzaakt vrieswonden! chuimblusser De blussende werking van schuim berust op afdekking (zuurstof wegnemen) en in geringe mate op afkoeling. chuim is een combinatie van drie producten: water, schuimvormend middel en lucht. Het schuim vormt een schuimfilm en sluit daarmee de luchttoevoer af. Het blusdeken Wanneer iemand of iets in brand staat kun je ook een blusdeken gebruiken. Qua samenstelling van de stof verschilt deze deken van normale dekens. Ook moet deze altijd op een en dezelfde plek hangen of liggen, zodat hij gemakkelijk vindbaar is. Instructies voor het gebruik van het blusdeken: Pak de deken vast aan de bovenzijde, Zorg dat je de deken een slag naar binnen draait zodat je vingers en handen niet zichtbaar zijn, Leg de deken over het brandende voorwerp of de brandende persoon. Denk erom dat je OOI terug een kijkje neemt of het vuur geblust is. Door het optillen van de deken krijgt het 'gebluste' brandje opnieuw zuurstof en kun je de vlammen in je gezicht krijgen. Denk er bij het omdoen van een branddeken bij een persoon ook om dat je de deken goed om hem of haar heenslaat en de bovenzijde dicht doet. Doe je dit niet, dan kan er door een 'schoorsteeneffect' een steekvlam ontstaan. Lucht en dus zuurstof komt van beneden binnen en kan er via de bovenkant weer uit. Wanneer welk blustoestel gebruiken? Welk toestel gebruikt moet worden is grotendeels afhankelijk van de stof die in brand staat. De brandweer deelde deze stoffen in 4 verschillende klassen in: Klasse : brand van vaste stoffen (hout, papier, textiel, ) Klasse B: vloeistofbranden (benzine, vet, olie, verf, ) Klasse C: gasbranden (butaan, propaan, aardgas) Klasse D: metaalbranden (aluminium, magnesium, kalium)

3 Onderstaand schema laat zien in welk geval welk blusmiddel gebruikt kan worden. (In het groen staat de beste mogelijkheid aangegeven. In het rood de slechtst mogelijke.) oort brand ard van de brand BC poeder BC poeder CO 2 chuim Water V O Vlammende stoffen zoals hout, papier en textiel Gloeiende stoffen zoals hout, steenkool en poetskatoen Brand in balen katoen, papier, hooi, rieten dak. Zgn. vette stoffen Bij ontbranding gemakkelijk ontleedbare stoffen zoals schuimrubber en andere kunststoffen on on on on V L O B I B R * O Vloeistoffen die niet te mengen zijn met water zoals olie, benzine en verf Vloeistoffen die mengbaar zijn met water zoals alcohol Vaste stoffen die bij verhitting vloeibaar worden zoals asfalt on G C Gassen die wegstromen of lekken Gas die ontstaat bij inwerking water op andere stoffen zoals carbid on on M D L iet geclassificeerd of nabij elektriciteit Magnesium, kalium en aluminium of legering van deze stoffen chakelborden, transformator, generator, enzovoort * of vloeibaar wordende stoffen on DVI We raden aan om in je jeugdlokaal vooral BC-poederblussers te gebruiken. (Poederblussers zijn namelijk een stuk goedkoper dan schuimblussers. Bovendien hebben schuimblussers een groot nadeel en dat is dat de inhoud bij 0 graden Celsius bevriest en de blusser dus niet meer is.) Verder kan je voor de keuken en in de buurt van grote elektrische installaties (of bv. geluidsinstallaties in een jeugdhuis) best een CO² blusser plaatsen. taat er een frietketel in de keuken, overweeg dan zeker een blusdeken.

4 ! Bevestig het brandblusapparaat aan de wand (ongeveer 10 tot 20 cm boven de vloer). Dit maakt niet alleen het kuisen gemakkelijker, het zorgt er ook voor dat het blustoestel daar blijft hangen tot je hem nodig hebt. Op ooghoogte boven het toestel hang je het pictogram (of sticker) blustoestel. Blustechniek en gebruik blustoestel

5 Je blust beter met voldoende brandblussers op het hetzelfde moment, dan ze na elkaar te gebruiken. Voor alle draagbare blustoestellen geldt in principe min of meer de volgende bediening: eem het blustoestel uit de houder en plaats het op de grond. Verwijder de borgpen/verzegeling. Plaats de darm onder de duim van je hand waarmee je het blustoestel vasthoudt en sla dan met de andere hand de slagpin in. (HOU OOI J HOOD BOV D LGPI!) Loop naar de vuurhaard. (let er op dat de wind en dus de vlammen niet naar je toekomen, blus met de windrichting mee); Respecteer de nodige afstand tot de vuurhaard (1,5 à 2 meter voor CO²- en 3 à 4 meter voor poederblussers). Zorg dat je ten allen tijde zelf een vluchtweg hebt. Richt de straalpijp naar de bron van de brand (dus niet op de vlammen, maar naar hun basis). fsluiter in knijpen. (voor de koolzuursneeuwblusser geldt: koker vasthouden aan het handvat in verband met zéér sterke afkoeling tot 75 C); Waak er nadien over dat een gebluste brandhaard niet opnieuw kan ontvlammen. Uiteraard hang je een gebruikt brandblusapparaat nadien niet gewoon terug op zijn plaats. Je zal hem moeten laten vullen. Blustijd? Kleine blustoestellen hebben maar een beperkte blustijd. puit daarom ook je blustoestel niet in één keer leeg, maar met tussenpozen. Kleinte ()BC-poederblusser (zoals in de auto): ongeveer 5 à 8 seconden voor 1,5 meter. grotere BC-poederblusser: ongeveer 25 à 30 seconden voor 3 à 4 meter. CO²-blusser: ongeveer 20 seconden voor 1,5 à 2 meter. DVI Breng je zelf niet in gevaar. Is de brand te groot, weet je niet hoe je je blustoestel moet gebruiken, werkt je brandblusser niet meer, evacueer dan meteen! Keuring van de blustoestellen r staat niet expliciet in de wetgeving dat brandblussers jaarlijks gekeurd moeten worden, wel staat er bijvoorbeeld in het lgemeen Reglement voor rbeidsbescherming (RB) in artikel 52 dat de middelen voor brandbestrijding geregeld moeten nagezien worden. In de norm B staat dat brandblussers jaarlijks gekeurd moeten worden, en wat er bij die keuring moet gebeuren. Het gaat hier echter om een norm en niet om een wettelijke verplichting. In een aantal gevallen kan er wel een contractuele verplichting zijn. Het is bijvoorbeeld mogelijk dat een jaarlijkse keuring in een clausule in de brandverzekering is opgenomen. Het is raadzaam na te gaan of dat zo is. Belangrijk is om dit af te checken bij verzekeraar waar de brandverzekering is afgesloten. ips De keuring gebeurt in principe vanaf 1 jaar na de levering van de blussers, en de normale levensduur van een blusser is voorzien op 20 jaar, maar kan op verantwoordelijkheid van de leverancier verlengd worden. In sommige gemeenten wordt voorgeschreven dat er een of meerdere blustoestellen in de ruimte aanwezig moeten zijn. eem hierover contact op met de gemeente of de brandweer om na te gaan wat men voorschrijft. Het blusapparaat moet verzegeld zijn. Is de verzegeling gebroken dan is de garantie dat het apparaat nog goed werkt beperkt. Het is ook mogelijk om zelf de blustoestellen aan een eenvoudige keuring te onderwerpen. Indien het blusapparaat is voorzien van een drukmeter, dient deze in het groene vlak te staan. en oudere poederblusser wil nog wel eens problemen geven door het inklinken van de inhoud (het poeder koekt vast). Houd de brandblusser gedurende enkele seconden ondersteboven en wacht tot de inhoud los gaat komen. chud die dan verder los. Herhaal dit minimaal één keer per jaar. Ga na of de verzegeling aan de borgpen nog heel is?

6 Dergelijke eigen controle is natuurlijk niet evenwaardig aan een controle van een erkende firma of leverancier. Bij twijfel, raadpleeg dus een onderhoudsbedrijf of koop meteen een nieuwe. Meer informatie en vorming Het provinciaal Veiligheidsinstituut (PVI) van ntwerpen is uniek in ons land. iet enkel over brandveiligheid, maar ook over ruimere (veiligheids)thema s kun je hier informatie terugvinden (bv. lawaai, speelgoed, vallen, ). Ook geïnteresseerden van buiten de provinciegrenzen zijn hier welkom om de tentoonstellingsruimte te bezoeken of te snuisteren in het documentatiecentrum. De vormingen zijn echter vooral voor professionelen bestemd. Meer info op Maar in elke provincie zijn er brandweerscholen die specifiek een opleiding verzorgen over het omgaan met brandblusapparaten. ntwerpen (PIB): of info@piba.provant.be; Limburg (PLO-POB): of pvco@limburg.be; Oost-Vlaanderen (PBO): of brandweerschool@oost-vlaanderen.be; Vlaams-Brabant (PIVO): of pivobrandweer@vl-brabant.be; West-Vlaanderen (WOBR): of wobra@west-vlaanderen.be. DVI Het is sterk aan te raden om je zelf te vormen in het omgaan met blustoestellen. Deze opleidingen zijn echter nog al duur, dus misschien kan je via je bij je eigen brandweerkorps terecht voor meer uitleg. Of kan je bij je onderhoudsfirma of garagist enkele oude blussers krijgen om eens mee te oefenen. lle nuttige lokaleninfo nu online gebundeld op een handig drieluik: w w w. l o c o m o t i e f. b e w w w. l o k a l e n m a p. b e w w w. j e u g d l o k a l e n. b e