Voer deze proefjes alleen uit met je juf of meester erbij.

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Voer deze proefjes alleen uit met je juf of meester erbij."

Transcriptie

1 Voer deze proefjes alleen uit met je juf of meester erbij.

2 Waxinelichtje en een glas - Een waxinelichtje - Een schoteltje - Een lucifer - Een glas Zet in het midden van de kring een schoteltje neer met een waxinelichtje erop. ( Het is handig om deze proef met een klein groepje te doen). Steek het waxinelichtje aan. Doe nu een glas over het waxinelichtje heen. Het waxinelichtje gaat na een tijdje uit. Hoe komt het dat het waxinelichtje uit gaat? Steek nog een waxinelichtje aan, en doe weer een glas over het waxinelichtje heen. Haal het glas van het waxinelichtje af, net voordat het waxinelichtje stopt met branden. Wat zie je nu gebeuren? Hoe heet is de zon? - Een vergrootglas - Een krant Leg de krant buiten op een stoeptegel. Leg de krant niet op gras( want gras brand ook). Leg een zwaar voorwerp op de hoeken van de krant, zodat de krant niet wegwaait. Hou het vergrootglas boven de krant, zorg wel dat de zon door het vergrootglas schijnt. Je ziet nu een verlicht rondje op de krant. Beweeg het vergrootglas op en neer totdat het rondje een stipje is geworden. Beweeg het vergrootglas nu totdat het stipje op 1 van de zwarte letters is gekomen. Hou het vergrootglas een tijdje zo vast. Wat zie je gebeuren?

3 Vliegt geld in brand? - Briefgeld - Spiritus - Een bakje met water -Zout Vul een bakje met water en meng dit met spiritus en zout. Maak het briefgeld nat met dit mengsel. Hou het briefgeld nu boven een aansteker/lucifer. Wat gebeurt er met het briefgeld en hoe kan dit? Kaarsgas? - Een kaars - Lucifer/aansteker - Kaarsendover - Een kandelaar Steek de kaars aan en laat hem 5 minuten branden. Hou in 1 hand de kaarsendover, en in je andere hand een lucifer/aansteker. Maak de kaars uit met de kaarsendover. Als de vlam uit is breng dan de lucifer/aansteker gelijk naar de kaars, niet om de kaars aan te steken, maar een stukje van de kaars af. Wat gebeurt er?

4 Kaartenbak natuur - Vuur Bron: Ideeën verzameld door Joy van Aalst Hoe maak je een kaars uit? - Een kaars - Een plastic fles Steek de kaars aan. Ga 1 stap verwijderd van de kaars af staan. Hou de fles dwars en onbeweeglijk tegen je borst aan. Geef nu een zachte tik op de fles. Als je het goed doet, gaat de kaars uit. Als je goed geoefend hebt, ga dan elke keer een stapje verder naar achteren staan. Een vuurboog maken - Tak van wilg, diameter van ongeveer 1,5 cm. Lengte tussen de 50 en 70 cm. - 1 wilgentak, diameter tussen de 1 en 2 cm. Lengte ongeveer 12 cm. - Een houten plankje met een klein deukje. - 1 grote schelp - Een dun maar een stevig touw. - Een aardappelschilmesje. Stap 1: Schraap met een aardappelshilmesje de korst van allebei de takken af, zodat de tak glad is. Stap 2: Snijd de grootste tak aan beide uiteinden 1 cm in, en buig de tak tot een boog. Stap 3: Span de boog met touw. (bijlage 1, op de achterkant) Stap 4: Laat de boog 2 dagen drogen, totdat de boog stevig aanvoelt. Is je boog klaar? Pak dan de volgende kaart uit de bak!

5 Kaartenbak natuur - Vuur Bron: Ideeën verzameld door Joy van Aalst Bijlage 1 (plaatje van de boog) Kaartenbak natuur - Vuur Bron: Ideeën verzameld door Joy van Aalst Vuur maken met je eigen vuurboog - Je eigen vuurboog - Een grote schelp - Een stukje droog hooi Stap 1: Span het touw van de boog, maar niet te strak. Stap 2: Sla het touw om het draaihoutje, zet het draaihoutje op de inkeping op het plankje. Stap 3: Je maatje zet zijn voet op het plankje en samen met zijn handen zorgt hij dat deze niet wegschuift. Stap 4: Je andere maatje zet de schelp op het draaihoutje en zorgt dat het draaihoutje kan Draaien maar wel op zijn plek blijft. Stap 5: Nu zet je het draaihoutje in beweging door middel van een zaagbeweging. Stap 6: Wanneer er rook vanaf komt, weet je dat je het goed doet. Blijf zo doorgaan! Stap 7: Op het plankje ligt nu gloeiend zaagsel. Leg het droge hooi op een plek wat niet kan Branden. Draai het plankje om, zodat het gloeiende zaagsel op het droge hooi valt. Stap 8: Je maakt nu een holletje van je hand met het droge hooi (kan heet zijn). Begin zachtjes Te blazen. Nu heb je vuur!

6 Kaartenbak natuur - Vuur Bron: Ideeën verzameld door Joy van Aalst Verbrand papier altijd? - Waxinelichtje - Wasknijpers - Vel papier (2x) - Lucifer/aansteker - Nietmachine Steek het waxinelichtje aan. Hou er 1 vel papier boven. Wat gebeurt er? Vouw nu van het andere vel papier een bakje. (bijlage 2) Klik nu de wasknijpers aan je bakje vast, zo kan je het bakje aan de wasknijpers vasthouden, en verbrand je je vingers niet. Vul je bakje met water. Hou het bakje nu boven het waxinelichtje. (Let erop dat je het bakje van het vuur afhaalt voordat het water op is). Hoe komt het dat het water verdwijnt? Kaartenbak natuur - Vuur Bron: Ideeën verzameld door Joy van Aalst Bijlage 2 (Een bakje vouwen) Stap 1: Pak een vierkant kartonnen vouwblaadje. En vouw 4 hokjes. Dit doe je door Allebei de kanten naar elkaar toe te vouwen. Stap 2: Vouw de zijkanten op de middenlijn. Stap 3: Vouw de hoekjes dubbel naar de binnenkant. Stap 4: Niet de gevouwen hoekjes vast aan de zijkant, en je bakje is klaar

7 Zelf een vulkaan knutselen - Kippengaas - kranten - behangerslijm - verf - kwasten Kippengaas is heel erg buigzaam. Buig het kippengaas, totdat er een vulkanenvorm ontstaat. Om de vulkaan, kan je nog landschap maken. Dit doe je ook door het kippengaas te buigen. (bijlage 3) Maak nu behangerslijm aan. En scheur je kranten in stroken. Je krantenstroken doop je in de behangerslijm, en plak je op het kippengaas (papier mache). Als je alles beplakt hebt met kranten, laat je je kunstwerk drogen. Als je kunstwerk droog is, verf het dan in mooie kleuren. Je vulkaan laten uitbarsten? Pak dan de volgende kaart! Bijlage 3 (Je eigen vulkaan knutselen)

8 Je zelfgemaakte vulkaan uit laten barsten - je zelfgemaakte vulkaan - een bakje - natriumbarconaat (apotheek) - azijn - theelepel Zet het bakje in de trechter van je zelfgemaakte vulkaan. Doe nu 1 theelepel natriumbarconaat in het bakje. Doe er nu voorzichtig 1 theelepel azijn bij. Zie je al wat gebeuren? Giet steeds weer 1 theelepel azijn in heb bakje. Doe dit rustig aan, anders gaat het mis. Na een tijdje zie je wat gebeuren. Wat zie je gebeuren?

9 Verklaarkaart Vuur Proefje waxinelichtje en een glas: 1) Hoe komt het dat het waxinelichtje uit gaat? (Er komt geen zuurstof bij het waxinelichtje, en vuur heeft zuurstof nodig om te branden). 2) Wat zie je nu gebeuren? ( Het waxinelichtje gaat weer branden). Proefje hoe heet is de zon?: 1) Wat zie je gebeuren? ( Er brand een gat in de krant). Proefje vliegt geld in brand?: 1) Wat gebeurt er met het briefgeld, en hoe kan dit? (Het briefgeld gaat vlammen, maar verbrand niet. Dit Komt doordat alleen het alcoholgedeelte gaat braden(spiritus), het extra water zorgt ervoor dat Het briefgeld niet in brand vliegt). Proefje kaarsgas: 1) Wat gebeurt er? (De vlam is alweer terug voor de lucifer/aansteker de kaars echt aanraakt, dit komt doordat Wanneer je een kaars uitmaakt, er nog gas in de buurt is, dit gas begint te branden zodra er vuur In de buurt komt). Verklaarkaart Vuur (2) Proefje verbrand papier altijd?: 1) Wat gebeurt er? (Het vel papier vliegt in de brand). 2) Hoe komt het dat het water verdwijnt? ( Als water warm word, verdampt het. Als het water verdampt, betekent dit dat het water verdwijnd). Proefje je zelfgemaakte vulkaan uit laten barsten?: 1) Zie je al wat gebeuren? (Als het goed is zie je nog niks gebeuren). 2) Wat zie je gebeuren? ( Je vulkaan begint te bruisen, en er komt schuim uit je vulkaan).

WATER EN VUUR, EEN POP-POP-BOOTJE

WATER EN VUUR, EEN POP-POP-BOOTJE WATER EN VUUR, EEN POP-POP-BOOTJE Vooraf Het onderstaande is een bewerking van een artikel dat verschenen is in De Modelbouwer nr.1, 2013. In de beschrijving hebben we de jonge bouwer voor ogen gehad.

Nadere informatie

Bekers vastzuigen met koffiefilter

Bekers vastzuigen met koffiefilter A1 1 Bekers vastzuigen met koffiefilter 2 bekers 1 koffiefilter 1 schaar 1 waxinekaarsje Lucifers Waarom gaat het kaarsje uit? Hoe kan het dat je de onderste beker op kunt tillen zonder deze aan te raken

Nadere informatie

Tips voor activiteiten in de winter, lekker knutselen

Tips voor activiteiten in de winter, lekker knutselen Tips voor activiteiten in de winter, lekker knutselen 1) Voor de kleinste kinderen In de winter kunnen vogels wel wat extra s gebruiken. Met kinderen van alle leeftijden kun je hiermee aan de slag. Dennenappels

Nadere informatie

AVONTURENPAKKET DE UITVINDERS

AVONTURENPAKKET DE UITVINDERS LESBRIEVEN LEERLINGENBESTAND LESBRIEF 1: WATER VERZAMELEN Verhaal: De Uitvinders en De Verdronken Rivier Opdracht 1: Opdracht 2: Opdracht 3: Opdracht 4: Brainstorm over water Bouw een water-takel-kraan

Nadere informatie

AAN de slag 1.1 de bunsenbrander

AAN de slag 1.1 de bunsenbrander AAN de slag 1.1 de bunsenbrander ORiËNTEREN De bunsenbrander werd rond 1855 uitgevonden door professor Robert Wilhelm Bunsen (1811-1899) uit Heidelberg. De uitvinding diende vooral om een stabiele warmtebron

Nadere informatie

Papier recyclen. Inlage

Papier recyclen. Inlage Inlage A1 Papier maken Voor deze opdracht heb je de volgende materialen nodig: A - 1 Drielenzige loep B - 3 Bladen viltpapier C - 1 Reinigingsdoek D - 1 Zeef E - 1 Scheprand F - Stapel oude kranten G -

Nadere informatie

Zelf papier maken!? Hoe doe je dat?

Zelf papier maken!? Hoe doe je dat? Zelf papier maken!? Hoe doe je dat? Hoe belangrijk is papier? Wat voor heb je papier nodig? Met papier kan je bijvoorbeeld: schrijven, tekenen of boeken maken. Van oud papier zoals kranten, kun je zelf

Nadere informatie

Proefjes: overzicht. Dit doe je beter buiten. Doe dit niet zonder de juf/meester.

Proefjes: overzicht. Dit doe je beter buiten. Doe dit niet zonder de juf/meester. Proefjes: overzicht 1 De Toverpostkaart 2 Zonder handen 3 Bloempje water geven 4 Harder blazen! 5 Ping... Pong...? 6 Onzichtbare lijm 7 Ik zie, ik zie,... Zie ik nog goed? 8 Maak je eigen helikopter Dit

Nadere informatie

Een dromenvanger maken

Een dromenvanger maken Een dromenvanger maken Wat is een dromenvanger? Dit wordt uitgelegd in De legende van de dromenvanger. Een echte dromenvanger wordt gemaakt van wilgenhout, leerband en runderpees, of namaak pees (sinew).

Nadere informatie

S C I E N C E C E N T E R

S C I E N C E C E N T E R WELKOM! Een bezoeker die een science center binnenkomt, moet gelijk in de stemming komen om van alles te ontdekken. Dat kan doordat er iets verrassends gebeurt. Daar gaan jullie op een heel speciale manier

Nadere informatie

De bliksem. Doel. In deze hoek leer je hoe de bliksem ontstaat. Materiaal. Opdracht. Stap 2: Zet het vergiet boven op het glas.

De bliksem. Doel. In deze hoek leer je hoe de bliksem ontstaat. Materiaal. Opdracht. Stap 2: Zet het vergiet boven op het glas. De bliksem Doel In deze hoek leer je hoe de bliksem ontstaat. Een vergiet Een ballon Een droog glas Een wollen trui Materiaal Opdracht Stap 1: Ga met je begeleider en met de rest van je groep naar buiten.

Nadere informatie

lesbrieven water verzamelen avonturenpakket de uitvinders en de verdronken rivier leerlingen werkblad Lesbrief 1:

lesbrieven water verzamelen avonturenpakket de uitvinders en de verdronken rivier leerlingen werkblad Lesbrief 1: lesbrieven leerlingen werkblad Lesbrief 1: water verzamelen Verhaal: De Uitvinders en De Verdronken Rivier Opdracht 1: Opdracht 2: Opdracht 3: Opdracht 4: Brainstorm over water Bouw een water-takel-kraan

Nadere informatie

S C I E N C E C E N T E R

S C I E N C E C E N T E R HET DUIZELT VOOR JE OGEN Maar je hersenen maken er een mooie film van. Met een speciale ronddraaiende trommel met spleetjes: een zoötroop, kunnen jullie je eigen bioscoop maken. Maak allebei een aantal

Nadere informatie

Elektriciteit en stroom, wat is het? Proefjes met stroom en electriciteit

Elektriciteit en stroom, wat is het? Proefjes met stroom en electriciteit Energie 5 en 6 2 Elektriciteit en stroom, wat is het? Proefjes met stroom en electriciteit Doelen Begrippen Materialen De leerlingen: begrijpen hoe elektriciteit en stroom ontstaan, als een brandstof wordt

Nadere informatie

Wa W rm r t m e Inlage

Wa W rm r t m e Inlage Inlage Proef 1 nattigheid - 1 Erlenmeyer (nr. 10) - 1 Rubberen stop (nr. 18) - Heet water Doe wat heet water in de erlenmeyer. Doe de stop erop en kijk wat er gebeurt. Kun je dit beschrijven? Proef 2 Frisse

Nadere informatie

S C I E N C E C E N T E R

S C I E N C E C E N T E R EEN ADEMBENEMEND INSTRUMENT Een liedje fluiten is niet zo makkelijk. Je lippen en je tong moet je in allerlei bochten wringen. Met een muziekinstrument gaat het al een stukje makkelijker. Even blazen en

Nadere informatie

Patroon Een bijzonder mooie tas

Patroon Een bijzonder mooie tas Patroon Een bijzonder mooie tas Ik heb deze tas gemaakt met een combinatie van Kimara van Adriafil en Catania. Van de Kimara had ik 5 bollen nodig, van de Catania 4 bollen. Verder gebruikte ik 4 ringen

Nadere informatie

luchtdruk opdrachtkaart Onderdeel A - Rond de aanwezigheid van de lucht les 6.6 Opdracht 1 - Slaan op de liniaal Opdracht 2 - Stromend water?

luchtdruk opdrachtkaart Onderdeel A - Rond de aanwezigheid van de lucht les 6.6 Opdracht 1 - Slaan op de liniaal Opdracht 2 - Stromend water? Onderdeel A - Rond de aanwezigheid van de lucht Opdracht 1 - Slaan op de liniaal -- liniaal/latje -- krant -- tafel Leg een liniaal of een lat op de tafel. Zorg dat de liniaal of de lat iets over de tafel

Nadere informatie

Opdrachtenfiche mijn orkest

Opdrachtenfiche mijn orkest Opdrachtenfiche mijn orkest PER TWEE/IN GROEP In een orkest spelen instrumenten samen. Elk instrument werkt op een andere manier en geeft een ander soort geluid. Hier kan je vijf leuke instrumenten in

Nadere informatie

Laat de kinderen ook opzoeken in een woordenboek en/of spreekwoorden boek

Laat de kinderen ook opzoeken in een woordenboek en/of spreekwoorden boek Voorbereiding: Materialen verzamelen Voor de les alles al klaarzetten. De tafels in groepjes van vier zetten zodat je elk proefje eventueel twee keer kan klaar leggen. De werkbladen kopiëren De opdrachtvellen

Nadere informatie

STERREN DANSEN OP DE MUUR WAT HEB JE NODIG? BOUWTEKENING

STERREN DANSEN OP DE MUUR WAT HEB JE NODIG? BOUWTEKENING STERREN DANSEN OP DE MUUR Als je op een onbewolkte avond naar de hemel kijkt zie je overal sterren. Net zoals je soms in wolken gekke figuren kunt ontdekken, kun je dat in sterren ook. Door lijnen te trekken

Nadere informatie

Thema: Algemene kennis

Thema: Algemene kennis OPDRACHTKAART AK-02-02-01 Voorkennis: Papierfabricage Intro: We kennen verschillende papiersoorten. Wc-papier heeft andere eigenschappen dan offsetpapier. Er zijn honderden soorten papier in de handel.

Nadere informatie

Lesbrief Uitvinders. Inleiding

Lesbrief Uitvinders. Inleiding Lesbrief Uitvinders Inleiding Ruben laat Sara zien dat hij een satéprikker door een ballon kan prikken zonder dat de ballon knapt! Ook kan hij een regenboog maken met een glas water. Sara vindt het erg

Nadere informatie

Vlinder maken met een koffiefilter

Vlinder maken met een koffiefilter Kinderactiemodel klimaatcampagne 2011 Knutseltips vlinders maken Maak een vlinder-knutselhoek waar kinderen allerlei vlinders kunnen knutselen. Hierna geven we een overzicht van enkele concrete voorbeelden

Nadere informatie

MAAK ZELF JE EIGEN MUZIEKINSTRUMENT VOOR 10 MAART

MAAK ZELF JE EIGEN MUZIEKINSTRUMENT VOOR 10 MAART MAAK ZELF JE EIGEN MUZIEKINSTRUMENT VOOR 10 MAART De kinderen met een handicap die door het Liliane Fonds geholpen worden komen uit arme landen. Zij hebben meestal geen geld om een muziekinstrument te

Nadere informatie

Natuurtentoonstelling

Natuurtentoonstelling Natuurtentoonstelling We gaan schilderijlijstjes maken. Knip elk een rechthoekige lijst uit een vel A4-papier. Daarna mag je jouw lijst versieren met kleurpotloden, verf, wascokrijt of ander materiaal.

Nadere informatie

Paddenstoelen in de klas alle groepen

Paddenstoelen in de klas alle groepen Paddenstoelen in de klas alle groepen werkbladen Uitgave: ANMEC Paddenstoelen in de klas Werkbladen Redactie Paula Wanner Lay-out Jolanda van der Heijden Met dank aan: De Hortus, Centrum voor Natuur en

Nadere informatie

Doezijde. Zelf verf maken. Wat ga je doen? Je gaat zelf verf maken en hier ook mee verven!

Doezijde. Zelf verf maken. Wat ga je doen? Je gaat zelf verf maken en hier ook mee verven! Doezijde Zelf verf maken Wat ga je doen? Je gaat zelf verf maken en hier ook mee verven! Wat heb je nodig? Spullen Kwast of penseel Vel wit A4 papier om op te verven 4 schaaltjes Limonadeglas 4 theelepeltjes

Nadere informatie

Werkbeschrijving tekenmap met elastiek

Werkbeschrijving tekenmap met elastiek Werkbeschrijving tekenmap met elastiek Materiaal 2 stukken grijs karton 35 x 50 cm, 2,5 mm dik Stevige katoenen stof 80 x 60 cm 2 stroken boekbinderslinnen: 1 van 10 x 59 cm (buitenrugstrook) en 1 van

Nadere informatie

Ik plaats mijn boog in de wolken; die zal het teken zijn van het verbond tussen mij en de aarde.

Ik plaats mijn boog in de wolken; die zal het teken zijn van het verbond tussen mij en de aarde. De regenboog God heeft een boog in de wolken geplaatst om ons aan het verbond te laten herinneren. Er zal nooit meer zo n grote zondvloed komen, dat heel de aarde onder water staat. Laten we een regenboog

Nadere informatie

Lesmateriaal bovenbouw

Lesmateriaal bovenbouw Lesmateriaal bovenbouw Workshopdag Satellieten 8 oktober 2008 Space Expo, Noordwijk Bouw je eigen telescoop Benieuwd naar het oppervlak van de maan? Of de ringen van Saturnus? Deze dingen staan te ver

Nadere informatie

De basis van het branden

De basis van het branden De basis van het branden Voor de uitleg over het branden en werken ga ik ervan uit dat je rechtshandig bent Je werkplek: De ruimte moet goed geventileerd zijn! Pak de kleuren waarmee je van plan bent te

Nadere informatie

AAN de slag 1.1 de bunsenbrander

AAN de slag 1.1 de bunsenbrander AAN de slag 1.1 de bunsenbrander ORiËNTEREN De bunsenbrander werd rond 1855 uitgevonden door professor Robert Wilhelm Bunsen (1811-1899) uit Heidelberg. De uitvinding diende vooral om een stabiele warmtebron

Nadere informatie

Onderzoeksopdrachten. Brood leeft!

Onderzoeksopdrachten. Brood leeft! Onderzoeksopdrachten Brood leeft! Onderzoeksopdracht 1 Benodigdheden Kookboeken Zoek in verschillende kookboeken naar enkele recepten voor brood. Bekijk de ingrediënten die worden gebruikt. KHLeuven Tia

Nadere informatie

Chemische reacties. 1 Hoeveel verschillende stoffen zijn er denk je? Zijn het er rond de tien, rond de duizend of zelfs meer? ...

Chemische reacties. 1 Hoeveel verschillende stoffen zijn er denk je? Zijn het er rond de tien, rond de duizend of zelfs meer? ... Hiernaast is de lancering van de eerste spaceshuttle te zien (in 1981). Bij de lancering krijgt de raketmotor van de spaceshuttle zijn brandstof uit de enorme tank waarop de spaceshuttle is gemonteerd.

Nadere informatie

1. Van je juf of meester krijg je een plaatje. Bekijk je plaatje goed. 3. Zoek samen nog vier klasgenoten met een ander plaatje.

1. Van je juf of meester krijg je een plaatje. Bekijk je plaatje goed. 3. Zoek samen nog vier klasgenoten met een ander plaatje. Opdracht 1 Ongeveer 150 jaar geleden stonden er veel steenfabrieken langs de IJssel. De stenen werden van klei gemaakt. Dat kon je langs de IJssel vinden. Als de rivier overstroomde, bleef er een laagje

Nadere informatie

Doktor Proktor lesbrief groep 3-4. behorend bij de verteltheatervoorstelling: 'Doktor Proktor's Schetenpoeder' door Marjo Dames/ Sterk-Verhaal

Doktor Proktor lesbrief groep 3-4. behorend bij de verteltheatervoorstelling: 'Doktor Proktor's Schetenpoeder' door Marjo Dames/ Sterk-Verhaal Doktor Proktor lesbrief groep 3-4 behorend bij de verteltheatervoorstelling: 'Doktor Proktor's Schetenpoeder' door Marjo Dames/ Sterk-Verhaal 1 Voorbereiding Samen met uw groep gaat u naar de Verteltheatervoorstelling

Nadere informatie

S C I E N C E C E N T E R

S C I E N C E C E N T E R DE WILLIE WORTEL QUIZZZ Gaat er bij jou ook een lampje branden? Dan heb je het goede antwoord op de vraag gegeven. Maak een knotsgekke elektroquiz. Daarvoor gaan jullie zelf de quizvragen en antwoorden

Nadere informatie

GLAS ETSEN MAAK JOUW GLAS PERSOONLIJK! Ontwikkeld door

GLAS ETSEN MAAK JOUW GLAS PERSOONLIJK! Ontwikkeld door GLAS ETSEN MAAK JOUW GLAS PERSOONLIJK! TEKENEN 1 2 3 4 Laat de kinderen een tekening maken met een dikke donkere stift. (1) Met dikke stiften vermijd je hele dunne lijnen die later in het proces lastig

Nadere informatie

Kaartenbak SE-vorming Bron: Ideeën verzameld door Joy van Aalst. Instructiekaart

Kaartenbak SE-vorming Bron: Ideeën verzameld door Joy van Aalst. Instructiekaart Kaartenbak SE-vorming Bron: Ideeën verzameld door Joy van Aalst Instructiekaart Wind, regen, onweer, zon en sneeuw. Hoe onstaan deze eigenlijk? Door middel van deze kaarten kunt u de kinderen vertellen

Nadere informatie

Experiment 1: Een wolk in een fles

Experiment 1: Een wolk in een fles Experiment 1: Een wolk in een fles Materiaal: een stevige plastic fles van 2 liter (bijvoorbeeld een colafles) drie lucifers lauwwarm water Welke stoffen gaan we op elkaar laten reageren? Wat zal het effect

Nadere informatie

Kleine spiritus brander

Kleine spiritus brander Kleine spiritus brander Voor deze brander heb je 2 blikjes van gelijke grootte nodig. Je gebruikt van beide de dichte onderkant. Stap 1: Knip van beide blikken de onderkant af op ongeveer 2 a 3 cm van

Nadere informatie

HANDIG SPELEN MET EEN HOND

HANDIG SPELEN MET EEN HOND l a n d e l i j k i n f o r m a t i e c e n t r u m g e z e l s c h a p s d i e r e n HANDIG SPELEN MET EEN HOND OVER HOUDEN VAN HUISDIEREN HIER LEES JE HANDIGE INFORMATIE OVER SPELEN MET EEN HOND. JE

Nadere informatie

IN HET BASISONDERWIJS. De Zenuwspiraal. www.techniekinhetbo.nl

IN HET BASISONDERWIJS. De Zenuwspiraal. www.techniekinhetbo.nl De Zenuwspiraal De onderdelen die je gaat gebruiken: Naam van het onderdeel: Plankje (20 x 0 cm) Aantal in de doos: Waar is het voor? Het plankje is de ondergrond van de zenuwspiraal. Je maakt hier alle

Nadere informatie

AVONTURENPAKKET DE UITVINDERS EN HET ZONNEWIEL

AVONTURENPAKKET DE UITVINDERS EN HET ZONNEWIEL LESBRIEVEN LEERLINGENBESTAND LESBRIEF 2: DE REIS Verhaal deel 1: De mijnwerker Opdracht 1: Teken een aardwarmtehuis Opdracht 2: De zonnetoren op aardwarmte Verhaal deel 2: Zoute stroom Opdracht 3: De energie

Nadere informatie

Schrijfopdracht 6 Hoe maak je een gebruiksvoorwerp?

Schrijfopdracht 6 Hoe maak je een gebruiksvoorwerp? Leerlingenboekje les 7 en 8 Naam. Schrijfopdracht 6 Hoe maak je een gebruiksvoorwerp? Groep 8 Schrijven met peerresponse Tekst: M. Hoogeveen Illustraties: S. Loenen SLO, 2018 1 Waarover gaan de lessen?

Nadere informatie

Wat is CO2? (koolstofdioxide) een gas is dat in de lucht zit, net als zuurstof. ervaren of je CO 2

Wat is CO2? (koolstofdioxide) een gas is dat in de lucht zit, net als zuurstof. ervaren of je CO 2 Klimaatverandering 7 en 8 2 Wat is CO2? Proefjes Doelen Begrippen Materialen De leerlingen: weten dat (koolstofdioxide) een gas is dat in de lucht zit, net als zuurstof ervaren of je kan zien, ruiken en

Nadere informatie

It's Dreamtime! Goedemorgen allemaal!

It's Dreamtime! Goedemorgen allemaal! It's Dreamtime Goedemorgen allemaal Vandaag start de workshop "Dreamtime". De eerste online workshop die iedereen via dit weblog kan volgen. We gaan in 6 weken tijd een schattig kastje maken met alles

Nadere informatie

Legende van de dromenvanger

Legende van de dromenvanger Legende van de dromenvanger Lang geleden zat een oude sjamaan van de Lakota indianen op een hoge bergtop. Daar kreeg hij een visioen. In dit visioen verscheen Iktomi, de grote zoeker naar wijsheid. Iktomi

Nadere informatie

Sinterklaas knutselen

Sinterklaas knutselen Sinterklaas knutselen Stoomboot Materiaal: een melkpak, gekleurd karton en papier, evt. watten, keukenrol en verf. Leg het melkpak op z'n kant en pak twee stroken en niet die aan beide kanten aan elkaar.

Nadere informatie

TAFEL 1: BROODDEEGFIGUREN

TAFEL 1: BROODDEEGFIGUREN TAFEL 1: BROODDEEGFIGUREN NODIG: meel, zout, water, teil voor deeg, bakpapier voor eindproduct, placemats, plastic vorken voor snijden en figuurtjes, kwastjes en water HANDIG: voorbeeldjes van vlechtbrood,

Nadere informatie

Allereerst moeten we natuurlijk de benodigdheden klaarzetten, dus laten we beginnen bij stap 1. Stap 1: het klaarzetten van de benodigdheden:

Allereerst moeten we natuurlijk de benodigdheden klaarzetten, dus laten we beginnen bij stap 1. Stap 1: het klaarzetten van de benodigdheden: Zelf bio-co 2 maken Door: Cichlid Zoals beloofd hier het uitgebreide fotoverslag over het maken van bio co2 in flesformaat. Zoals jullie allemaal weten hebben planten voedingsstoffen nodig. Hoofdzakelijk

Nadere informatie

KABELBANENSHOP.NL. Kabelbaan ZLX Handleiding voor montage en gebruik

KABELBANENSHOP.NL. Kabelbaan ZLX Handleiding voor montage en gebruik KABELBANENSHOP.NL Kabelbaan ZLX Handleiding voor montage en gebruik Veiligheidsvoorschriften De kabelbaan dient gemonteerd te worden door een of meerdere volwassenen, conform de voorschriften. De verpakking

Nadere informatie

Tutorials Ringtop Deco drukkers

Tutorials Ringtop Deco drukkers Tutorials Ringtop Deco drukkers Met speciale dank aan KreaGeja voor haar bijdrage aan deze tutorial en materialen Pagina Onderwerp INHOUD 3 Ringtop 3 Benodigdheden 4 Beadrelease 5 Opzetten van het glas

Nadere informatie

BOUW JE EIGEN WEERSTATION

BOUW JE EIGEN WEERSTATION BOUW JE EIGEN WEERSTATION Als je wilt weten wat voor weer het is, dan moet je de verschillende weerselementen kunnen meten. Met enkele heel gewone dingen kan je jouw eigen weerstation bouwen. De thermometer

Nadere informatie

een eigen lamp op veel manieren*

een eigen lamp op veel manieren* let op: al het klooien is op eigen risico! ;) Lekker samen klooien! Klooikoffer voor ouders & kinderen die samen aan de slag willen een eigen lamp op veel manieren* klooikoffer #1: de striptang! * bijvoorbeeld

Nadere informatie

Zintuigen. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. http://maken.wikiwijs.nl/58369

Zintuigen. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. http://maken.wikiwijs.nl/58369 Auteur Iris Kikkert Laatst gewijzigd 11 March 2015 Licentie CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie Webadres http://maken.wikiwijs.nl/58369 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein.

Nadere informatie

Modelvliegtuigbouw. Leerlingenhandleiding. De Fantra VMBO II. Auteur; Wout Heijne. Lay out Jeroen van den Brand

Modelvliegtuigbouw. Leerlingenhandleiding. De Fantra VMBO II. Auteur; Wout Heijne. Lay out Jeroen van den Brand Modelvliegtuigbouw Leerlingenhandleiding. De Fantra VMBO II Auteur; Wout Heijne Lay out Jeroen van den Brand De Romp De romp Stap 1 - Mal - Figuurzaag - Potlood - Plaatje triplex 1. Teken met behulp van

Nadere informatie

Suggesties bij de les Speurneus Spinnenweb voor de verdere verwerking op school

Suggesties bij de les Speurneus Spinnenweb voor de verdere verwerking op school Suggesties bij de les Speurneus Spinnenweb voor de verdere verwerking op school Bekijk diverse filmpjes via internet Schooltelevisie en/of Beeldbank: http://www.schooltv.nl/beeldbank/ Leskist Kriebel,

Nadere informatie

Ga je mee om de wonderlijke wereld van de zintuigen te ontdekken? Linda van de Weerd

Ga je mee om de wonderlijke wereld van de zintuigen te ontdekken? Linda van de Weerd Ga je mee om de wonderlijke wereld van de zintuigen te ontdekken? 1 Linda van de Weerd Inhoud Moet je horen! 3 Trillingen 4 Luister! 5 Hard en zacht 6 Dichtbij en ver weg 7 Hoog en laag 8 Doof zijn 9 Moeilijke

Nadere informatie

K 1 Symmetrische figuren

K 1 Symmetrische figuren K Symmetrische figuren * Spiegel Plaats de spiegel zó, dat je twee gelijke figuren ziet. Plaats de spiegel nu zó op het plaatje, dat je dezelfde figuur precies éénmaal ziet. Lukt dat bij alle plaatjes?

Nadere informatie

HANDLEIDING BEHANDELING MET LAGE ZUURSTOF (ANOXIE) VAN KLEINE VOORWERPEN

HANDLEIDING BEHANDELING MET LAGE ZUURSTOF (ANOXIE) VAN KLEINE VOORWERPEN HANDLEIDING BEHANDELING MET LAGE ZUURSTOF (ANOXIE) VAN KLEINE VOORWERPEN bron: Agnes BROKERHOF, senior consultant bij de Rijksdienst Cultureel Erfgoed Nederland BENODIGDHEDEN -specifieke plasticfolie die

Nadere informatie

Oefenprogramma revalidatie

Oefenprogramma revalidatie Oefenprogramma revalidatie Dit oefenprogramma ontvangt u van uw revalidatiearts. Oefen dit programma bij voorkeur 2x per dag. Oefeningen moet u pijnvrij kunnen doen, en adem door! Schouder en arm oefeningen:

Nadere informatie

1 Inleiding. Inleiding. Dit boek gaat over natuur- en scheikunde. Maar wat is natuur-kunde? Wat is schei-kunde? Een voorbeeld uit de

1 Inleiding. Inleiding. Dit boek gaat over natuur- en scheikunde. Maar wat is natuur-kunde? Wat is schei-kunde? Een voorbeeld uit de 1 Inleiding Inleiding Dit boek gaat over natuur- en scheikunde. Maar wat is natuur-kunde? Wat is schei-kunde? Een voorbeeld uit de natuurkunde: Zeil-wagens rijden snel door de kracht van de wind. Bij natuurkunde

Nadere informatie

Tapas. Croquetas met Serannoham Albondigas con salsa de tomate(gehaktballetjes met tomatensaus)

Tapas. Croquetas met Serannoham Albondigas con salsa de tomate(gehaktballetjes met tomatensaus) Tapas Croquetas met Serannoham Albondigas con salsa de tomate(gehaktballetjes met tomatensaus) Greet Lybaert Polenstraat 169a 9940 Evergem Tel.: 09 357 60 86 fax: 09 357 78 35 www.greetlybaert.be - greet.lybaert@greetlybaert.be

Nadere informatie

Introductie boek: Bekijk met elkaar de cover van het boek. Wat is de titel? Waar zal het boek over gaan?

Introductie boek: Bekijk met elkaar de cover van het boek. Wat is de titel? Waar zal het boek over gaan? Lesbrief Feest Boekbespreking Feest Introductie boek: Bekijk met elkaar de cover van het boek. Wat is de titel? Waar zal het boek over gaan? Voorlezen: Lees het boek Feest voor. Gespreksvragen: Waarom

Nadere informatie

werken met water - waterbladen

werken met water - waterbladen werken met water - waterbladen inhoud inhoud VVaterblad 1 Waterblad 2 Waterblad 3 Waterblad 4 Waterblad 5 Waterblad 6 Waterblad 7 Een boot laden De stevigheid van het wateroppervlak Een gat in de waterleiding

Nadere informatie

Het maken van een Buzzer Game

Het maken van een Buzzer Game Het maken van een Buzzer Game Stap 1: Het benodigde materiaal 1) De Buzzer Game Houten plankje Messingdraad dik Messingdraad dun Lampenhouder Lampje 2) Constructiemateriaal Batterij 9V Contactstuk batterij

Nadere informatie

Een verhaal uit het tijdschrift Handwerken zonder grenzen. ( 4/81 )

Een verhaal uit het tijdschrift Handwerken zonder grenzen. ( 4/81 ) VILTEN Een verhaal uit het tijdschrift Handwerken zonder grenzen. ( 4/81 ) De GESCHIEDENIS: Het vilten of vervilten van wol is een heel oude techniek en was en is verspreid over de hele wereld. Er werd

Nadere informatie

Drijven en zinken. Eerst gaan we het drijfvermogen testen van een paar voorwerpen:

Drijven en zinken. Eerst gaan we het drijfvermogen testen van een paar voorwerpen: Hiernaast zie je een ouderwets duikerspak. Om ervoor te zorgen dat de duiker niet gaat drijven, heeft hij een loden gewicht op zijn borst vastgeknoopt. De slang is voor de luchttoevoer. Op de wal stond

Nadere informatie

Rijschool Amstelland 06 22115768

Rijschool Amstelland 06 22115768 De hellingproef (Hellingproef met de voetrem kan alleen bij een diesel motor worden toegepast) Voor dat je stopt ga je eerst kijken (binnen spiegel, rechterschouder en dan de richting). Als je eenmaal

Nadere informatie

Telefoonhoesje. Patroon 1 Patroon 2 Patroon voor zelfhechtende voering

Telefoonhoesje. Patroon 1 Patroon 2 Patroon voor zelfhechtende voering Instructies Dit heb je nodig: Totally Me!- naaimachine 2 stukjes stof (11,4 cm x 33 cm) 1 stukje zelfhechtende voering 6,4 cm dun elastiek 1 gekleurde knoop Schaar Spelden De patronen staan op de laatste

Nadere informatie

Hard driver flexkabel ipod Classic Installatie handleiding

Hard driver flexkabel ipod Classic Installatie handleiding 1. De ipod Classic is erg moeilijk open te maken zonder schade aan te richten. Ga dus uiterst voorzichtig te werk! Zorg ervoor dat de ipod vergrendeld is voordat u verder gaat. 2. Om de ipod open te maken

Nadere informatie

lesbrieven avonturenpakket de uitvinders en het zonnewiel leerlingenbestand Lesbrief 1: Opdracht 1: Maak een energieweb

lesbrieven avonturenpakket de uitvinders en het zonnewiel leerlingenbestand Lesbrief 1: Opdracht 1: Maak een energieweb lesbrieven leerlingenbestand Lesbrief 1: Sunny Opdracht 1: Maak een energieweb Opdracht 2: Teken Sunny de elektrische auto Opdracht 3: De zonnetoren avonturenpakket de uitvinders en het zonnewiel Opdracht

Nadere informatie

AVONTURENPAKKET DE UITVINDERS EN HET ZONNEWIEL

AVONTURENPAKKET DE UITVINDERS EN HET ZONNEWIEL LESBRIEVEN LEERLINGENBESTAND LESBRIEF 1: SUNNY Opdracht 1: Maak een energieweb Opdracht 2: Teken Sunny de elektrische auto Opdracht 3: De zonnetoren AVONTURENPAKKET DE UITVINDERS EN HET ZONNEWIEL Copyright

Nadere informatie

A'MUZE. ingrediënten: bodem: 1 grote plak bladerdeeg; Soezendeeg: 100 gr boter zout 150 gr bloem 4 eieren; 125 ml melk 125 ml water

A'MUZE. ingrediënten: bodem: 1 grote plak bladerdeeg; Soezendeeg: 100 gr boter zout 150 gr bloem 4 eieren; 125 ml melk 125 ml water St Honoré a la creme chiboust Deze taart zou een eerbetoon zijn aan Saint Honoré (Honoratus), bisschop van Amiens (ca. 600) en beschermheilige van de bakkers. ingrediënten: bodem: 1 grote plak bladerdeeg;

Nadere informatie

Montage Handleiding van SignWorld

Montage Handleiding van SignWorld Montage Handleiding van SignWorld 1. De ondergrond reinigen Ook al lijkt de ondergrond schoon, u moet de ondergrond altijd reinigen op de hierna beschreven wijze: Maak de ondergrond schoon met zeepwater

Nadere informatie

WETENSCHAPPERS IN DE DOP

WETENSCHAPPERS IN DE DOP WETENSCHAPPERS IN DE DOP Met eenvoudige materialen kun je allerlei leuke en interessante proefjes doen en de kinderen zo zelf natuurkundige en scheikundige regels laten ontdekken. Vaak ontdek je dingen

Nadere informatie

Ik wens Jullie veel succes met Google SketchUp

Ik wens Jullie veel succes met Google SketchUp Dit is een instructie voor Google SketchUp voor beginners en gevorderden. Gemaakt door: Jeremy Welts uit 2D Getest door: Nick Dirks uit 2D Ik wens Jullie veel succes met Google SketchUp 0 Met Google sketch

Nadere informatie

Proef Scheikunde Proeven

Proef Scheikunde Proeven Proef Scheikunde Proeven Proef door een scholier 973 woorden 4 december 2001 4,6 177 keer beoordeeld Vak Scheikunde Titel: De zuurstoftoevoer. Proefnummer: 1 Verbrandt papier met zuurstof? -) het brandt

Nadere informatie

Accu ipod Nano 1G Installatie handleiding

Accu ipod Nano 1G Installatie handleiding 1. Zorg ervoor dat de ipod vergrendeld is voordat u hem openmaakt. 2. Op het achterpaneel zitten elf klemmetjes, waarmee deze aan de voorkant is bevestigd. Om de ipod te openen, moeten de klemmetjes naar

Nadere informatie

Paddenstoelen kweken in de klas

Paddenstoelen kweken in de klas Paddenstoelen kweken in de klas Werkbladen 1. Woordweb 2. Hoe groeien onze paddenstoelen? Werkbladen groep 5 t/m 8 3. Hoe ziet mijn paddenstoel eruit? Versie: groep 5/6 en versie: groep 7/8 4. Recept:

Nadere informatie

OntdekZelf - geluid. Met bijgaande materialen kunt u (een deel van) onderstaande experimenten uitvoeren, afhankelijk van wat u heeft aangeschaft.

OntdekZelf - geluid. Met bijgaande materialen kunt u (een deel van) onderstaande experimenten uitvoeren, afhankelijk van wat u heeft aangeschaft. Werkwijze Alle OntdekZelf experimenten zijn bedoeld voor de leerling om zelf te ontdekken. Laat de leerling vanaf het begin werken met zijn materialen en ontdekken hoe hij tot een antwoord of een werkende

Nadere informatie

A Christmas Carol. Hallo allemaal,

A Christmas Carol. Hallo allemaal, A Christmas Carol Hallo allemaal, Vandaag alweer het een na laatste deel van The Christmas Carrousel. We gaan aan de slag met het boekje dat in de Carrousel past en wat je zelf kunt vullen met foto's over

Nadere informatie

lesbrieven werkbladen Lesbrief 3: avonturenpakket de uitvinders en het

lesbrieven werkbladen Lesbrief 3: avonturenpakket de uitvinders en het lesbrieven werkbladen Lesbrief 3: GELUIDSGOLVEN avonturenpakket de uitvinders en het VERBORGEN OOG Copyright De Uitvinders Uitgave 2014 Versie 3.0 geluidsgolven Geluid Proef 1 Geluid door je vingers en

Nadere informatie

Knutsels en spellen voor kinderen: Schitter!

Knutsels en spellen voor kinderen: Schitter! Knutsels en spellen voor kinderen: Schitter! Deze activiteiten kun je op de volgende manieren doen: Rouleren: De kinderen worden verdeeld in groepjes en ze rouleren langs de activiteiten. Individueel:

Nadere informatie

Voorspellen en tekst lezen

Voorspellen en tekst lezen Voorspellen en tekst lezen 1. Lees de uitleg. Als je gaat lezen, doe je eerst een voorspelling. Waar zou de tekst over gaan? Kijk eerst goed hoe de tekst eruitziet. Want je kunt aan de buitenkant van de

Nadere informatie

Wheels at work Katrol Stel je eens voor dat je een zware piano een verdieping omhoog moet tillen. Hoe zou het zijn om deze piano de trap op de tillen? Als je de piano met een paar katrollen omhoog hijst,

Nadere informatie

Elk van deze oefeningen kan aangevuld worden met het stappenplan: veters knopen (zie bijlage) het knutselblad Veterdiploma (zie bijlage en A.

Elk van deze oefeningen kan aangevuld worden met het stappenplan: veters knopen (zie bijlage) het knutselblad Veterdiploma (zie bijlage en A. knoopt zijn veters 1. Textielsluitingen hoepelspel met verschillende soorten textielsluitingen Leg verschillende soorten kledingstukken in de ruimte (ook van poppen): schoenen met verschillende sluitingen,

Nadere informatie

Methode: Chemie. Verslag van de proeven opdracht 6, 19, 45, 70 van Hoofdstuk 3, Chemische reacties

Methode: Chemie. Verslag van de proeven opdracht 6, 19, 45, 70 van Hoofdstuk 3, Chemische reacties Proef door een scholier 1870 woorden 20 december 2005 5 23 keer beoordeeld Vak Scheikunde Methode: Chemie. Verslag van de proeven opdracht 6, 19, 45, 70 van Hoofdstuk 3, Chemische reacties Calcium (Ca)

Nadere informatie

DRAWDIO. Welk gereedschap heb je nodig? BBZZZ.. 1. Soldeerbout 2. Tang 3. Soldeerdraad. Een pen waarmee je muziek tekent!

DRAWDIO. Welk gereedschap heb je nodig? BBZZZ.. 1. Soldeerbout 2. Tang 3. Soldeerdraad. Een pen waarmee je muziek tekent! DRAWDIO Een pen waarmee je muziek tekent! Handleiding BBZZZ.. Maak je eigen Drawdio! Deze handleiding helpt je bij het maken van je eigen Drawdio. LET WEL OP! Een soldeerbout wordt heel heet! Vraag een

Nadere informatie

Happy Easter. Happy Easter Ca. 28 x 35 cm. Ellie s Quiltplace

Happy Easter. Happy Easter Ca. 28 x 35 cm. Ellie s Quiltplace Happy Easter Ca. 28 x 35 cm Benodigdheden: - 27 x 22 cm witte stof1 voor de achtergrond - 12 x 27 cm witte stof2 voor de achtergrond - 10 x 110 cm roze voor de tussenbiezen en de afwerkbiezen - 20 x 15

Nadere informatie

Kwelder. Planten en zout water. Proefje. VO onderbouw

Kwelder. Planten en zout water. Proefje. VO onderbouw Kwelder Proefje Doel: Materialen: Leerlingen weten dat alleen speciale planten tegen zout water kunnen. De leerlingen weten dat zout, water aantrekt. Hierdoor gaan de meeste planten door uitdroging dood

Nadere informatie

RECYCLE ART 7 leuke dingen om zelf te maken van afvalmateriaal

RECYCLE ART 7 leuke dingen om zelf te maken van afvalmateriaal RECYCLE ART 7 leuke dingen om zelf te maken van afvalmateriaal Dit E-book is in stand gekomen met input van Wilt u een workshop organiseren in omgeving Groningen? Kijk dan op www.artak.nl Werkbeschrijving

Nadere informatie

NatuurTechniek-leerpad voor groep 5-6

NatuurTechniek-leerpad voor groep 5-6 NatuurTechniek-leerpad voor groep 5-6 Algemeen: Werkwijze: Tussenpost: Doelstelling: Het leerpad heeft vragen en opdrachten over zeer verschillende onderwerpen Afhankelijk van de beschikbare tijd, omstandigheden

Nadere informatie

Qlivini, Stop Cooking!

Qlivini, Stop Cooking! Qlivini, Stop Cooking! Aperitif: Spritz! Aperol is een Italiaans aperitief dat oorspronkelijk geproduceerd werd door distilleerderij Barbieri, gevestigd in Padua wat in de regio Lombardije ligt. De ingrediënten

Nadere informatie

Verlichting 3de graad Lager Onderwijs

Verlichting 3de graad Lager Onderwijs Werkmap Verlichting 3de graad Lager Onderwijs 1 Inleiding Nu gaat met één druk op de schakelaar het licht aan en uit. Niet veel inspanning! We staan er dan ook niet bij stil dat elektriciteit in huis voor

Nadere informatie