6,7. Praktische-opdracht door K woorden 11 januari keer beoordeeld
|
|
- Hans ter Linde
- 5 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Praktische-opdracht door K woorden 11 januari ,7 36 keer beoordeeld Vak Biologie Inleiding Wij schrijven dit voor het vak biologie. Er wordt in 5 HAVO verwacht dat er binnen dit vak 1 praktische opdracht uitgevoerd gaat worden vervolgd door een practicum. Dit verslag is het praktische deel van de opdracht. Weefselkweek, dat is het onderwerp dat wij kregen uit de envelop. Met daarbij de bijbehorende opdracht: Voor- en of nadelen van weefselkweek beschrijven ten opzichte van de traditionele methodes zoals de natuurlijke vegetatie en generatieve vermeerderingsmethodes. Maar voordat wij begonnen, was het wel handig om eerst iets meer over weefselkweek te weten te komen. Ten eerste, wat is weefselkweek precies? Dat het iets met een plant te maken heeft en dat je met het weefsel van de plant gaat experimenteren, dat was wel duidelijk. Weefselkweek van planten heeft de laatste jaren namelijk een enorme vlucht genomen en is algemeen goed geworden op onderzoekslaboratoria en vermeerderingsbedrijven. Het is daarom logisch dat weefselkweek een aantal grote voordelen biedt ten opzichte van de natuurlijke vegetatie en generatieve vermeerderingsmethode. Al snel vonden we het antwoord. Kort gezegd: Weefselkweek is het kweken van planten of delen van planten op een kunstmatige voedingsbodem onder steriele omstandigheden. In principe is het gewoon een vorm van stekken, alleen wordt bij weefselkweek niets aan het toeval overgelaten. Nu we dit wisten, werd het allemaal een stuk duidelijker. Weefselkweek had dus te maken met het vermeerderen planten. Een ander woord voor vermeerderen die vaak hiervoor gebruikt is klonen. Verder in dit verslag wordt het begrip weefselkweek verder uitgelegd. Weefselkweek Zoals eerder kort samengevat is in de inleiding, is weefselkweek een vermeerderingsmethode voor planten die ingezet kan worden als zaaien, scheuren, delen, of normale stekmethoden niet het gewenste resultaat geven. Weefselkweek is een methode die veel te bieden heeft en in de toekomst een grote vlucht zal kunnen nemen. Bijvoorbeeld :delen van mensen en dieren kunnen in stand worden gehouden of kunnen opgekweekt worden voor orgaantransplantaties en het produceren van bijvoorbeeld hormonen en andere lichaamsstoffen. Bij weefselkweek moeten alle handelingen steriel worden uitgevoerd en worden alle materialen vooraf nauwkeurig gedesinfecteerd. Dit omdat de voedingsbodem zo voedingsrijk is dat bacteriën en schimmels zich er graag op nestelen. Deze beroven de plant van zijn voedingsbron, infecteren de uiterst tere Pagina 1 van 8
2 plantendelen en veroorzaken op termijn het verloren gaan van het plantmateriaal. Steriel werken is dus een must. Laboratoriummedewerkers/sters werken in airflow kasten, hierbij wordt continu steriele, sterk gezuiverde lucht over hun werk geblazen. Gezond werk dus! Verdere voorzorgsmaatregelen bestaan uit het dragen van laboratoriumkleding, regelmatig ontsmetten van de handen en het gereedschap: scalpels en pincetten. In principe is het een vorm van stekken (vegetatieve vermeerdering). Er zijn twee vermeerderingsmethoden: Generatief Vegetatief Generatief Vermeerdering door middel van zaad heet generatieve vermeerdering. Gezaaide planten, zaailingen, bezitten eigenschappen van zowel de moederplant als de vaderplant. Zaailingen vertonen dan ook onderlinge verschillen, omdat ze niet allemaal precies dezelfde erfelijke eigenschappen hebben. Vergelijk het maar met de mens: kinderen van dezelfde ouders zien er nooit precies hetzelfde uit. Bij planten zitten deze verschillen in bijvoorbeeld de bladgrootte, de groeikracht en het bloeitijdstip. Weefselkweek houdt in dat je met hormonen de cellen laat groeien tot meerdere cellen en van daaruit scheuten laat ontstaan. Er zijn echter ook andere toepassingen en manieren. Het is ook mogelijk om uit een stekje van een plant nieuwe scheuten te laten ontstaan door de juiste combinatie van hormonen. Net zoals bij mensen, kunnen planten ook hormonen toegediend krijgen. Bij mensen bijvoorbeeld met vrouwelijke en mannelijke hormonen. Planten kunnen 4 soorten hormonen toegediend krijgen: Auxinen (dat zijn hormonen die ervoor zorgen dat de wortels zich ontwikkelen en dat de cellen zich volzuigen met water), Cytokininen (dit zijn de hormonen die de bovengrondse delen van de plant laten groeien), Giberillinen (dit hormoon werkt samen met cytokinine. Het zorgt ervoor dat de afstand tussen okselknoppen of internodien groter word) Ethyleen (dit is het hormoon dat fruit laat rijpen en rotten) Gezaaide planten worden gebruikt in plantsoenen en in landschappelijke gebieden, omdat onderlinge verschillen hier juist gewenst zijn vanwege het natuurlijke karakter. Zaaien gebeurt voornamelijk bij bosen haagplantsoen, vaste planten, coniferen en rozen. Maar ook in de laanboomteelt wordt een flink sortiment door zaaien vermeerderd. Voorbeelden van laanboomteelt zijn o.a. : Quercus robur (zomereik), Fagus sylvatica (beuk), Betula pendula (ruwe eik) en de Carpinus betulus (haagbeuk) Vegetatief Bij vegetatieve vermeerdering blijven de eigenschappen van de moederplant behouden. Rassen en cultuurvariëteiten komen niet soortecht terug uit zaad. Dit wil zeggen dat specifieke eigenschappen van een cultuurvariëteit bij zaaien verloren gaan en niet meer terug te vinden zijn in de nakomelingen. Om de eigenschappen van een cultuurras of cultuurvariëteit te behouden worden deze vegetatief vermeerderd. Een woord dat vaak gebruikt wordt voor stekken of vermeerderen is klonen. Dit is waarschijnlijk overgewaaid uit Amerika, waar 'clones' wel een normaal woord voor stekken is, hoewel het woord "cuttings" vaker wordt gebruikt. Het verschil van een stek met een echte kloon is dat de laatste wordt gemaakt op cel niveau. Hoe het ook zij, een stek is een genetische kopie van de plant waarvan hij is Pagina 2 van 8
3 gemaakt. Het is gewoon een takje met wat blad waar je wortels aan laat komen. Proces weefselkweek Traditioneel: Toen men nog aan het experimenteren was met weefselkweek, werd er daarvoor vaak gebruik gemaakt van traditionele methodes. Een aantal traditionele methodes die het meest gebruikt werden en die soms nog steeds gebruikt worden zijn: Zaaien De bekendste manier om planten te kweken is ongetwijfeld het vermeerderen uit zaad. Deze methode is prima geschikt voor palmen, bananen en exoten. Alles wat je nodig hebt is vers zaad, een warme plek,water, zuurstof, licht en meestal veel geduld. Veel exoten kiemen immers pas binnen 1 à 3 maanden en soms zelfs véél langer. De rest ontkiemt sneller. Delen van wortelstokken (scheuren) Bij deze techniek wordt de wortelkluit van de oude plant opgedeeld in meerdere stukken die vervolgens weer uitgeplant worden. Dit kan eenvoudig door de plant uit te graven en de wortels door te snijden. Elk stuk moet steeds voldoende wortels en enkele stengels bevatten. Deze methode is zeer geschikt voor woekerende exoten als bamboe, Canna en bananen. Vermeerderen via uitlopers Een aantal exoten vormt uitlopers; jonge plantjes aan de voet van de moederplant. Een bekend voorbeeld hiervan zijn bananen en Aloë vera s. Deze jonge plantjes kunt je voorzichtig verwijderen en opnieuw uitplanten. Het is daarbij belangrijk om voldoende wortels aan de jonge plant te laten zitten zodat de scheut zelf voor zijn waterhuishouding kan zorgen en niet meteen zal uitdrogen. Hiervoor kunt je het best met een mes zo dicht mogelijk bij de moederplant de wortel doorsteken. Hoe groter de uitloper, hoe meer wortels er al gevormd zijn. Bij bananen wacht je dan ook het best tot de uitloper ongeveer 50cm groot is. De jonge scheut kunt je vervolgens weer uitplanten. Door het bovengronds afsnijden van de uitloper (afbeelding: 1) wordt de rhizoomvorming gestimuleerd. Door de uitloper af te snijden van de moederplant (afbeelding: 2) wordt het woekeren geremd en kan de uitloper ergens anders uitgeplant worden. Het rizoom (rhizoma) of wortelstok is een ondergrondse, meestal horizontaal lopende, al of niet opgezwollen stengel. Het einde van het rizoom buigt vaak weer omhoog en vormt zo een nieuwe plant. Soms is het moeilijk te zien of het een rizoom of een wortel is. Wortels hebben echter nooit knopen. Rizoomen hebben altijd knopen met of zonder bladeren. Als er geen bladeren aanzitten zijn de bladlittekens nog wel te zien. Er zijn enkele zeer hardnekkige onkruiden met rizoom zoals kweek, brandnetel en zevenblad. Op elke knoop van het rizoom kan een nieuwe plant gevormd worden. Bij het in stukken breken kunnen zo veel nieuwe planten ontstaan. Modern: De methodes die tot heden toe worden gebruikt vind je vaak in de procedure van weefselkweek. De procedure van weefselkweek is niet erg moeilijk maar je moet wel goed en voorzichtig te werk gaan. Allereerst worden de planten in een kweekcel in bakjes met een voedingsbodem gestopt. Dit is een geleiachtige substantie die alle benodigde groeistoffen in een makkelijke opneembare vorm bevat. De Pagina 3 van 8
4 plant wordt zelfs zover geholpen dat de fotosynthese (omzetting van licht in suikers) uit handen wordt genomen. Daarbij wordt wel kunstlicht gegeven om de plant groen te houden. In feite ligt het plantje aan de kunstmatige beademing. Het minuscule plantje ontvangt de nodige prikkels (veelal uitgekiende hormoonpreparaten) voor snelle groei en vertakking. Sommige planten vertakken zo sterk dat ze hele bosjes vormen. Vakmensen noemen dat 'clumbs'. Dit proces wordt de Auxillaire methode genoemd. Andere planten groeien meer in de lengte. Daarvan vormt iedere bladoksel een nieuwe 'stek'. Om de zes tot acht weken worden de plantendelen gesplitst, en worden de afzonderlijke groeipunten weer op nieuw uitgeplant. De snelheid van vermeerdering is in deze fase afhankelijk van de vermeerderingsfactor: het aantal groeipunten wat per keer gesplitst kan worden. Algemeen ligt deze factor tussen de 2 en 5. Daarna volgt de bewortelingsfase. Tijdens de vermeerderingsfase maken de planten niet of nauwelijks wortels. Natuurlijk moeten de planten uiteindelijk wel met wortels afgeleverd worden. Daarom worden planten in de laatste fase voor uitlevering op een voedingsbodem geplaatst met hormonen en voedingsstoffen die de wortelvorming bevorderen. Doorgaans duurt deze fase nog eens zes tot acht weken. Ook na aflevering op de kwekerij vergen de plantjes nog extra zorg. Zorgvuldig afharden en acclimatiseren zijn belangrijk voor een goede start van de teelt. Een vergelijking met couveusekindjes is hier op zijn plaats. Al laatste komt de nazorg van de plantjes. De jonge plantjes zijn nog erg klein en teer; ze worden voor het eerst in echte grond geplant, en worden langzaam afgehard. Na één, twee of drie jaar worden ze verkocht als lijners (liners). Alle plantjes afkomstig uit hetzelfde basismateriaal samen vormen een (productie)lijn. Eén plantje uit een dergelijke lijn is een lijner (liner). Weefselkweek, welke methodes zijn er? Directe embryogenese: Dit houdt in dat uit een stek nieuwe scheuten worden geproduceerd. Deze methode zorgt voor planten die uniek zijn aan de moederplant. Indirecte embryogenese: Dan wordt er van een plant callus(wondweefsel) gekweekt en als de callus goed gegroeid is word het naar een nieuw medium verplaatst waarna zich uit de callus scheuten ontwikkelen. Niet elke plant is voor deze methode geschikt, vooral bij houtige gewassen gaat dit moeilijk. Verder zijn de planten niet allemaal uniek, dit komt doordat in elke plant ook gemuteerde cellen zitten die bij de calluskweek de overhand krijgen. Ook kunnen er tijdens de calluskweek mutaties ontstaan. Somatische embryogenese: Dit is een geheel andere manier van vermeerderen. Hierbij worden de groeipunten teruggebracht tot op celniveau. Deze cellen worden ondergedompeld in vloeibaar medium waarbij ze nieuwe, losse, cellen vormen. Deze worden vervolgens op vast medium geplaatst waarna de cel uitgroeit tot een nieuw plantje. Niet ieder ras leent zich voor deze techniek. Daarbij zijn de onderzoekskosten en de kans op afwijkingen erg hoog, waardoor deze methode zeer gericht wordt toegepast. Protoplastenfusie: Hierbij worden cellen enzymatisch van hun celwand ontdaan waarna er een elektrisch stroompje gaat lopen waardoor cellen samensmelten. Op deze manier kunnen cel hybriden gekweekt worden die via Pagina 4 van 8
5 indirecte embryogenese tot ontwikkeling worden gebracht. Een mooi voorbeeld van protoplastenfusie is de aard maat. Dat is een kruising tussen de aardappel en tomaat. Dit was ooit als experiment gedaan om te kijken of zulk soort hybriden toepassingen hadden voor de landbouw. Dit was helaas niet het geval. De tomaten waren erg misvormd en de aardappels erg klein. Protoplastenkweek: Hier worden cellen van hun celwand ontdaan zodat alle cellen los zitten, daarna worden die losse cellen weer verder gekweekt. Op deze manier worden er callusculturen verkregen waarvan de cellen hetzelfde genotype hebben, natuurlijk kunnen daar na verloop van tijd ook weer mutaties optreden. Zaad kweken: Hierbij worden de zaadjes gesteriliseerd en op een voedingsbodem met suiker en mineralen geplaatst, soms ook hormonen. Dit gebeurt omdat sommige planten in grond moeilijk kiemen of slecht groeien. Meristeemtechniek: Hierbij wordt het uiterste groeipuntje van een plant verwijderd en op een voedingsbodem geplaatst. Hierbij zal onder goede omstandigheden het meristeem wat erg klein is doorgroeien, wanneer dat niet lukt, zal er vaak callus ontstaan. De reden om meristeemtechniek toe te passen is om virusvrije planten te krijgen. Luizen en ander ongedierte brengen talloze virussen over die voor economische schade zorgen. Het meristeem echter is vaak vrij van virussen. Embryo redding: Dit is een techniek waarbij uit een onontwikkeld zaadje het embryo word gehaald en op een voedingsbodem tot kieming word gebracht. Dit wordt vaak gedaan bij planten die door hybridisatie hun vermogen om zaden volledig tot ontwikkeling te brengen hebben verloren. Het kan ook zijn dat door 2 planten te kruisen de zaden niet tot ontwikkeling komen. Embryo redding wordt vaak toegepast bij steenvruchten. Okselknop methode: Bij veel planten zit in de ' oksel' van de bladsteel en de stengel van nature al een groeipunt. Als de tak daarboven breekt (of gesneden wordt) loopt die verder uit (apicale dominantie). Bij veel soorten leent dit groeipunt zich prima voor vermeerdering via weefselkweek. Vanuit dit oog groeit een stengel waarin bij ieder bladbaar ook weer ogen zitten. Na zes tot acht weken worden deze op hun beurt ook weer gesneden en ingezet. Oogstekmethode: Hierbij is iedere top van een nieuwe stengel het beste groeipunt om te splitsen. Voor- en nadelen weefselkweek Voordelen weefselkweek: - De mogelijkheid om ziektevrij plantenmateriaal te kweken - De specifieke onderdelen van een plant te kweken die je nodig hebt - Universele planten materiaal te kweken door vegetatieve vermeerdering - Soorten te kweken die niet onder die niet onder natuurlijke omstandigheden zouden kunnen ontstaan, bijvoorbeeld door het versmelten van cellen of protoplasten (= cellen zonder celwand) - In een korte periode erg veel planten te produceren. - De productie van exacte kopieën van planten, die goede bloemen en vruchten produceren of andere gewenste eigenschappen bezitten. Pagina 5 van 8
6 - Het snel produceren van volwassen planten - De productie van meerdere planten bij afwezigheid van zaden of de vereiste bestuivers die nodig zijn voor vruchtzetting. - De vermeerdering van hele planten uit plantencellen die genetisch gemodificeerd zijn. - De productie van planten in steriele aarde, waardoor er een verminderde kans is op het overbrengen van plantenziektes en plaaginsecten. - De vermeerdering van planten die anders een erg kleine kans op ontkieming en verdere groei zouden hebben, zoals orchideeën en Nepenthes. - Om besmetting met virusinfecties te voorkomen en gezonde planten snel te vermeerderen voor de landen tuinbouw. - Omdat wordt uitgegaan van gezond, vrijwel kiemvrij basismateriaal en het hele proces zo steriel mogelijk verloopt, zal het eindproduct een gezond product zijn. Nadelen weefselkweek: - Bij de oude methode van scheuren en delen moest een cultivar jarenlang gekweekt worden vooraleer hij verkoopklaar was. In de loop van die jaren vielen slecht groeiende of minderwaardige planten door de mand. Bij weefselcultuur is het evenzeer nodig een nieuwe cultivar enkele jaren te observeren vooraleer hem op de markt te brengen. Wanneer dit nagelaten wordt, kunnen minderwaardige planten op de markt komen. - Wanneer het basismateriaal niet ziekte- of virusvrij is, wordt de markt overspoeld met besmette planten. - Tijdens en na het proces van weefselkweek moet de lijn aan een strenge controle op soortechtheid onderworpen worden: alle plantjes die afwijken van de moederplant moeten nauwgezet en zonder pardon verwijderd worden. Wanneer een firma het hierbij wat minder nauw neemt, komen afwijkende planten onder de cultivarnaam op de markt. Toepassingen weefselkweek Weefselweek wordt voor veel dingen gebruikt. Voornamelijk in de plantkunde. Ook zijn er een aantal commerciële toepassingen zoals: - Micropropagatie, dat wordt gebruikt voor de productie van grote aantallen identieke planten. Het wordt veel toegepast in de bosbouw en de sierteelt. Ook kan micropropagatie worden gebruikt in de natuurbescherming voor het kweken van bedreigde soorten. - Voor de kruisbestuiving van ver verwante soorten en vervolgens de toepassing van weefselkweek omdat het resulterende embryo anders zou afsterven. - Bepaalde technieken zoals de kweek van primair meristeem kunnen worden uitgevoerd om planten zonder virusbesmettingen te kweken zoals bij aardappels en veel soorten zacht fruit zoals aardbeien en bramen, maar ook bij perkplanten. - Verschuiving teeltseizoen. Veel producten kennen een zeer specifiek jaargetijde waarin ze vermeerdert moeten worden. Daardoor sluit de productie niet altijd goed aan op de marktvraag. Door het inzetten van weefselkweek kan men in iedere gewenste periode over uitgangsmateriaal beschikken. Een bekend voorbeeld hiervan is o.a. bloeiende Dahlia's in het voorjaar voor het perkgoed- en Moederdag seizoen. - Uniformer plantmateriaal. Weefselkweek is in principe een vorm van klonen. Vele duizenden nakomelingen van één goed Pagina 6 van 8
7 geselecteerde moerplant leveren een veel gelijkere productiepartij op. dat komt niet alleen tot uiting in de plantomvang of vorm maar ook in de bloeitijd het aantal bloemen etc. Langs deze weg konden producten die voorheen te ongelijk groeiden om in een moderne strak geplande teelt te passen toch grootschalig geproduceerd worden. - Een plantenveredelaar kan weefselkweek gebruiken om cellen te screenen op eigenschappen als resistentie tegen herbicide. Practicum deel (voorlopig): Als je op internet zoekt naar eventuele practica die te maken hebben met weefselkweek, dan komen ze allemaal op hetzelfde neer. Zo heb je er een met kaapsviooltjes: Benodigdheden: - Brander om te steriliseren - Snijplankje - Buizen met medium - Twee scapels - Twee pincetten - Twee lange pincetten Tips: 1. Zorg dat het gereedschap steriele blijft door de set na gebruik direct onder te dompelen en te flamberen en een nieuwe zet ter hand te nemen. 2. Werk rustig en precies, de spullen zijn scherp en alcohol is erg brandbaar. Houd afstand en neem voorzorgsmaatregelen. 3. Als er geen laminair air flow kast voorhanden is neem dan een aquariumbak die je regelmatig ontsmet. Werkwijze: 1. Flambeer je gereedschappen voor je begint. 2. Snij een paar blaadjes van een Kaapsvioolje af en doop deze met je pincet onder in 70% alcohol, nooit langer dan 5 seconden. Daarna doe je ze 15 minuten in verdund bleekwater (100 ml bleek op een liter water). 3. Waarna je ze 3 maal spoelt met steriel water. Laat ze in even in het water staan voor je ze gebruikt. 4. Pak een schoon papiertje en snij met behulp van mesje en pincet een blad af. 5. Leg deze op het papier en snij nu een paar stukjes uit het blad ong. 5mm x 5mm. 6. Breng de stukjes snel in een reageerbuis en sluit deze goed af met schone watten en aluminiumfolie. Noteer naam, datum en tijd op de buis. Zet de buizen weg op een lichte plek en observeer ze een paar dagen of enkele weken. Dan kunnen ze over geplant worden. Het medium: - 4,49 g Murashine en Skoog medium - 6 g agarpoeder - 30 g gewone suiker, aanvullen met water tot een liter Als je de plantjes geplant hebt, ga je ze observeren. Kijk hoe snel ze groeien, noteer elke verandering. Je kunt ook nagaan hoeveel plantjes je had kunnen kweken uit 1 plant en hoe lang dit zou kunnen duren. Pagina 7 van 8
8 Bronvermelding Pagina 8 van 8
Planten stekken Benodigdheden Algemene regels Kweekkasje Koude bak
Planten stekken Planten kunnen op veel manieren vermeerderd worden. Er zijn verschillende bomen, heesters, vaste- en eenjarige planten die door zaad vermeerderd kunnen worden. Planten die door zaad vermeerderd
Nadere informatieDaarnaast worden er veel onderstammen gezaaid voor het vermeerderen van cultuurrassen en cultuurvariëteiten.
Vermeerdering Het vermeerderen van laanbomen kan op diverse manieren en vraagt veel vakmanschap. Sommige boomkwekerijen hebben zich toegelegd op het vermeerderen van laanbomen, andere op het opkweken.
Nadere informatie1 Natuurlijke methoden van ongeslachtelijke vermeerdering.
Ongeslachtelijke voortplanting bij planten Ongeslachtelijke voortplanting, vegetatieve voortplanting ofwel aseksuele reproductie is voortplanting waarbij slechts een ouder betrokken is. Ongeslachtelijke
Nadere informatieHet leven duurt niet eeuwig
Het leven duurt niet eeuwig Alle levende wezens verouderen en vroeg of laat sterven ze. Sterven kan door een natuurlijke dood, opgegeten worden of een andere gebeurtenis. Doorheen de evolutie hebben alle
Nadere informatieSamenvattingen. Samenvatting Thema 4: Erfelijkheid. Basisstof 1. Basisstof 2. Erfelijke eigenschappen:
Samenvatting Thema 4: Erfelijkheid Basisstof 1 Erfelijke eigenschappen: - Genotype: o genen liggen op de chromosomen in kernen van alle cellen o wordt bepaald op moment van de bevruchting - Fenotype: o
Nadere informatie1 Gras Bouw en leefwijze van planten Indeling van de grassen Mengselkeuze Kwaliteit van de graszode 17 1.
Inhoud Voorwoord 5 Inleiding 6 1 Gras 9 1.1 Bouw en leefwijze van planten 9 1.2 Indeling van de grassen 12 1.3 Mengselkeuze 14 1.4 Kwaliteit van de graszode 17 1.5 Afsluiting 18 2 Verbetering van grasland
Nadere informatieWat is de invloed van licht op de groei van de tuinkers
Wat is de invloed van licht op de groei van de tuinkers Inhoudsopgave Inleiding... 3 Onderzoeksvraag... 3 De hypothese... 3 Materialen en methode... 4 Resultaten... 5 Conclusie... 6 Discussie... 6 Bronnen...
Nadere informatieSamenvatting Erfelijkheid Vmbo 3a Biologie voor Jou. Erfelijke informatie ligt in de celkern in de chromosomen. Chromosomen bestaan weer uit DNA.
Samenvatting Erfelijkheid Vmbo 3a Biologie voor Jou 4.1 Fenotype Genotype = waarneembare eigenschappen van een individu = de erfelijke informatie in het DNA Genotype + milieufactoren = fenotype Erfelijke
Nadere informatieMassale vegetatieve vermeerdering van Sulcorebutia species mogelijk via in vitro kultuur
Massale vegetatieve vermeerdering van Sulcorebutia species mogelijk via in vitro kultuur PROF. DR. R.L.M. PIERIK, H.H.M. STEEGMANS, M. MOLENDIJK, J.T. DESSENS EN E.J. VAN DER ZEEUW Inleiding Het vegetatief
Nadere informatie1 Het einde van de teelt... en nu oogsten! Processen rondom de oogst Oogsttijdstip in de open teelten 12 1.
Inhoud Voorwoord 5 Inleiding 6 1 Het einde van de teelt... en nu oogsten! 9 1.1 Processen rondom de oogst 9 1.2 Oogsttijdstip in de open teelten 12 1.3 Afsluiting 22 2 Met de hand of met de machine? 23
Nadere informatie4 verschillende kweekmethoden
4 verschillende kweekmethoden Kweken met turfpotjes Turfpotjes zijn gemaakt van een samengeperst mengsel van houtvezels, turf en kalkzandsteen (natuurlijke voedingsstoffen). Deze zijn biologisch afbreekbaar
Nadere informatieSamenvatting Biologie Hoofdstuk 5: planten
Samenvatting Biologie Hoofdstuk 5: planten Samenvatting door een scholier 1973 woorden 17 april 2017 7,1 51 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Nectar Samenvatting Hoofdstuk 5 Planten Uit welke delen
Nadere informatiebiologie vwo 2017-II Bananen bedreigd
Bananen bedreigd Bananen zijn de belangrijkste voedselbron voor meer dan 400 miljoen mensen in de tropen. De wereldwijde bananenproductie wordt bedreigd door schimmels die de Panama-ziekte veroorzaken.
Nadere informatieSamenvatting Thema 5 Planten Brugklas Nectar
Samenvatting Thema 5 Planten Brugklas Nectar 5.1 4 organen van de plant: Wortels o Opnemen water met voedingsstoffen (mineralen) o Stevigheid o Opslag van reservestoffen Stengel o o Transport van water
Nadere informatieOngeslachtelijke voortplanting vmbo-b34
Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres VO-content 12 juli 2016 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie https://maken.wikiwijs.nl/73623 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs
Nadere informatieGroene Detailhandel. Een- en tweejarigen antwoorden 1. Een- en tweejarige tuinplanten Antwoorden
Een- en tweejarige tuinplanten Antwoorden 1 Omschrijf met eigen woorden wat eenjarige planten zijn. Aan het einde van het seizoen vormen ze zaad en sterven af. Met andere woorden de meeste eenjarige kun
Nadere informatievan een plant en zonlicht nodig heeft om te leven voor zuurstof die mensen nodig hebben om te leven bakjes met tuinkers 10 min.
Gebruik de zon GROEP 3-4 32 25 minuten (dag 1), 30 minuten (dag 2-4) & 30 minuten (dag 5) 1, 8, 23, 32, 42 en 54 De leerling: van een plant en zonlicht nodig heeft om te leven voor zuurstof die mensen
Nadere informatieExamenopgaven VMBO-KB 2004
Examenopgaven VMBO-KB 2004 tijdvak 1 maandag 24 mei tijdsduur voor het gehele examen 09:00 11:00 uur LANDBOUW EN NATUURLIJKE OMGEVING GROENE RUIMTE CSE KB Het examen Landbouw en natuurlijke omgeving CSE
Nadere informatieVan Nico van Hove en Niek Spronsen. Begeleider: Dhr. Van Piekeren
Van Nico van Hove en Niek Spronsen. Begeleider: Dhr. Van Piekeren Inhoudsopgave: Uitleg begrippen Inleiding Plan van aanpak Werkwijze Het onderzoek De resultaten Conclusie/discussie Uitleg begrippen, termen
Nadere informatieHet behandelen en plaatsen van aquariumplanten
Aquaplantsonline.nl Het behandelen en plaatsen van aquariumplanten Dit e-book wordt u aangeboden door Aquaplantsonline 2016 Aquaplantsonline Aquaplantsonline.nl 2 / 14 Dit is de 1.0 versie van dit e-book.
Nadere informatie... Lesfiche. Experimentjes met planten. graad 1, 2 en 3
Lesfiche Experimentjes met planten graad 1, 2 en 3 Wist je dat planten net als ons drinken, eten, zweten en ademen? En dat zaadjes geen licht nodig hebben om te ontkiemen? Via deze leuke experimentjes
Nadere informatieVragen. Manieren van vegetatieve vermeerdering
Manieren van vegetatieve vermeerdering Er zijn veel manieren waarop je planten kunt vermeerderen zonder dat daar bevruchting aan te pas komt. Bekende manieren zijn: stekken; scheuren; enten; oculeren.
Nadere informatieGroene Detailhandel. Bol- en knolgewassen
kennen we vooral uit het voorjaar. Het zijn verdikte plantendelen die zich onder de grond bevinden. Veel bol- en knolbloemen worden als snijbloem gebruikt. Sommige bollen en knollen worden tot de groenten
Nadere informatieyvtsd^s.usdid f-lt Pt 05" H V- BIBLIOTHEEK PROEFSTATION VOOR TUINBOUVV ONDER GLAS TE NAALDWIJK hm/pap/wvrandijv
cv Bibliotheek Proefstation Naaldwijk Pt 05" H V- BIBLIOTHEEK PROEFSTATION VOOR TUINBOUVV ONDER GLAS TE NAALDWIJK hm/pap/wvrandijv yvtsd^s.usdid f-lt PROEFSTATION VOOR TUINBOUW ONDER GLAS TE NAALDWIJK
Nadere informatieGroene tomaten rijp maken
Groene tomaten rijp maken Is het het einde van het seizoen en heb je nog wat onrijpe, groene tomaten aan je plant zitten? Hier zijn wat simpele suggesties om ze rijp te maken, waarbij je gebruik maakt
Nadere informatieVaste planten. Inhoudsopgave:
Vaste planten Vaste planten zijn kruidachtige meerderjarige planten. Ze overwinteren ondergronds en lopen in het voorjaar opnieuw uit. Enkele zijn wintergroen zoals vinca en waldsteinia. Vaste planten
Nadere informatieONTDEK HET ZELF...EN LAAT JE NIETS WIJSMAKEN!
STEKKIE ONTDEK HET ZELF...EN LAAT JE NIETS WIJSMAKEN! LESBRIEF VOOR DE LEERKRACHT PLUS KLAS Ontdek het zelf UITDAGING ONDERZOEK HOE JE VAN EEN PLANT MEERDERE PLAN- TEN KUNT MAKEN, OFTEWEL HOE JE EEN PLANT
Nadere informatieMijn schooltuin logboek 2013 Naam: Groep: school
Mijn schooltuin logboek 2013 Naam: Groep: school Inhoud Mijn tuin: verwachting en resultaten... 2 Tuinwoorden... 3 Tuinplattegrond en teeltplan... 4 Het logboek... 5 Onderzoek: het zaad... 7 Proefje: kiemplanten...
Nadere informatieIndeling. -Ontdekking -Vormen -Synthese -Transport -Fysiologische processen
Plantenhormonen Indeling -Ontdekking -Vormen -Synthese -Transport -Fysiologische processen Plantenfysiologie in een notendop -Fysiologie = studie van werking van een organisme en welke mechanismes erachter
Nadere informatieInhoud. Inleiding 5. 1 Kruidachtige gewassen en beplantingen 8. 2 Houtachtige beplantingen en gewassen Grond, water en technische werken 132
Inhoud Inleiding 5 1 Kruidachtige gewassen en beplantingen 8 2 Houtachtige beplantingen en gewassen 66 3 Grond, water en technische werken 132 Trefwoordenlijst 195 1 Kruidachtige gewassen en beplantingen
Nadere informatieBijlage VMBO-KB. biologie CSE KB. tijdvak 2. Deze bijlage bevat informatie. 945-0191-a-KB-2-b
Bijlage VMBO-KB 2009 tijdvak 2 biologie CSE KB Deze bijlage bevat informatie. 945-0191-a-KB-2-b Informatie - Aardappels Lees eerst informatie 1 tot en met 8 en beantwoord dan vraag 39 tot en met 48. Bij
Nadere informatieBijlage VMBO-KB. biologie CSE KB. tijdvak 2. Deze bijlage bevat informatie a-KB-2-b
Bijlage VMBO-KB 2009 tijdvak 2 biologie CSE KB Deze bijlage bevat informatie. 945-0191-a-KB-2-b Informatie - Aardappels Lees eerst informatie 1 tot en met 8 en beantwoord dan vraag 39 tot en met 48. Bij
Nadere informatieGroeitabel (de groeitabel voor de 1ste graad is eenvoudiger dan die voor 2de en 3de graad) Bekijk per experiment welk materiaal je nodig hebt.
Lesfiche Groeiexperimenten 1, 2, 3 de graad Doe de Zie ze groeien! -test! In welke omstandigheden groeien plantjes het best? De kinderen doen verschillende experimenten, gemakkelijk uit te voeren in de
Nadere informatieSamenvatting Planten VMBO 4a Biologie voor Jou
Samenvatting Planten VMBO 4a Biologie voor Jou 2.1 Ongeslachtelijke voortplanting = voortplanting waarbij geen bevruchting plaats vindt; hierbij groeit een stukje van de volwassen plant uit tot een nieuwe
Nadere informatieEnten Fruitbomen. Waarom enten?
Enten Fruitbomen Al onze fruitbomen worden geënt. Waarom is dat eigenlijk? En hoe gaat dat enten in zijn werk? Op onderstaande pagina wordt hier dieper op ingegaan, plus wat tips om veel voorkomende problemen
Nadere informatieVroege scheutontwikkeling bij tomaat
Vroege scheutontwikkeling bij tomaat Eindrapportage van onderzoek uitgevoerd in opdracht van Productschap Tuinbouw PT project 14247 Steven P.C. Groot en Marco Busscher, Plant Research International, Wageningen,
Nadere informatiezaaien in zaaibakken zaaibakken maken voor binnen op warmte in maart en voor buiten in april
zaaien in zaaibakken zaaibakken maken voor binnen op warmte in maart en voor buiten in april benodigdheden: - potgrond zonder klontjes, grof zand - schone emmer - schone zaaibak van b.v. piepschuim of
Nadere informatieVermeerdering Van Cassave Door Gebruik Van Ministekken
promoting applied technological research Vermeerdering Van Cassave Door Gebruik Van Ministekken National Workshop and Farmer Field Visit within the context of the Agricultural Policy Program Sep 2015 Dec
Nadere informatieAntwoorden Biologie Planten
Antwoorden Biologie Planten Antwoorden door een scholier 1287 woorden 21 december 2006 6,9 97 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou Opdracht 1 1. Als een deel van een individu uitgroeit
Nadere informatieDroge boon. Ik heb nodig: - een droge boon - een geweekte boon - weegschaal - een liniaal - kleurpotloden
De boon Ik heb nodig: - een droge boon - een geweekte boon - weegschaal - een liniaal - kleurpotloden 1. Bekijk een droge en een geweekte boon. Vul het schema hieronder in. Droge boon Geweekte boon Welke
Nadere informatieInhoud. Voorwoord 5. Trefwoordenlijst 113. Inhoud
Inhoud Voorwoord 5 6 Steeds meer planten! 9 6.1 Geslachtelijke variaties 9 6.2 Van eicel tot zaad 11 6.3 Allemaal gelijk 14 6.4 De juiste behandeling 24 6.5 Verschillende bollen en knollen 28 6.6 Afsluiting
Nadere informatieOpstel Biologie Bonenverslag
Opstel Biologie Bonenverslag Opstel door Lars 941 woorden 13 december 2017 8 8 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou Bonen Project bruine boon De groei en ontwikkeling van de https://www.scholieren.com/verslag/opstel-biologie-bonenverslag
Nadere informatieZaden en Kiemplanten
Zaden en Kiemplanten Lesbrief groep 5 t/m 7 Inhoud Inleiding... 1 Les 1: zaden en kiemplanten... 2 Les 2: Lekker... 4 Werkblad 1 Onderzoek: het zaad... 6 Werkblad 2 Proefje: kiemplanten... 7 Milieu Educatie
Nadere informatie3,5. Inleiding. Proef door een scholier 1511 woorden 25 mei keer beoordeeld
Proef door een scholier 1511 woorden 25 mei 2018 3,5 9 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Nectar! Inleiding Voor biologie moest je een proef doen. Je kreeg twee bruine bonen en je moest een variabele
Nadere informatieBijlage VMBO-GL en TL
Bijlage VMBO-GL en TL 2009 tijdvak 2 biologie CSE GL en TL Deze bijlage bevat informatie. 945-0191-a-GT-2-b Informatie - Aardappels Lees eerst informatie 1 tot en met 8 en beantwoord dan vraag 37 tot en
Nadere informatiebemesten wintergroenten slakkenjacht prei maand van het voorzaaien maand van het voorzaaien
maand van het voorzaaien maand van het voorzaaien WEEK 1 bemesten Je hebt nu de tijd om alles in orde te maken. Heb je in huis wat je de komende maanden nodig gaat hebben? Mest, zaden, gereedschap? En
Nadere informatieBollen en knollen Les 1: bollen en knollen... 2 Werkblad bol en knol... 4 Bol en knol stripverhaal... 5 Achtergrondinformatie... 6
INHOUD Bollen en knollen Les 1: bollen en knollen... 2 Werkblad bol en knol... 4 Bol en knol stripverhaal... 5 Achtergrondinformatie... 6-1 - Les 1: Bollen en knollen Nodig: Van Milieueducatie: - Aardappel(en)
Nadere informatieSamenvatting. 07 sam+.indd :23:49
Samenvatting Planten zijn sessiel, met andere woorden, zij brengen hun hele leven door op één plek. Om te overleven moeten planten direct kunnen inspelen op een constant veranderend leefmilieu, wat betreft
Nadere informatieSTEKKEN VOEDEN GROEIEN
STEKKEN VOEDEN GROEIEN De onmisbare gids voor het vermeerderen en delen van kamerplanten Caro Langton en Rose Ray van Ro Co Beginnen 6 Een inleiding op vermeerderen Wortelen 26 De beste omstandigheden
Nadere informatieKruidentuin in de klas
Kruidentuin in de klas Werkbladen Leerlingenwerkboek Groep 5 t/m 8 Zaden... 2 Kieming, een nieuw begin... 3 Testen kiemfactoren... 4 Kruidenkaart maken... 5 De bouw van een plant... 6 Herbarium maken...
Nadere informatieOngeslachtelijke voortplanting : Een deel van een individu groeit uit tot een nieuw individu.
Samenvatting door H. 921 woorden 24 januari 2014 5,9 24 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou Biologie Thema 2 Planten 01 Ongeslachtelijke voortplanting : Een deel van een individu groeit
Nadere informatie9. SCHADUWTUIN. Op het einde van de dag kunt u dan het aantal uren zon berekenen. Minder dan 3 uur zon:
9. SCHADUWTUIN De meeste groenten en kruiden hebben nood aan zon, maar in de stad hebt u niet altijd zon in uw tuin. In deze fiche bekijken we wat de mogelijkheden zijn in de schaduw of halfschaduw. Om
Nadere informatiePresentatie Biologie cellen ordenen onder een microscoop
Presentatie Biologie cellen ordenen onder een microscoop Presentatie door Tobias 1186 woorden 6 juni 2017 8,5 7 keer beoordeeld Vak Biologie Cellen ordenen onder een microscoop Inleiding Ik heb dit onderwerp
Nadere informatiet Saet kruipt waar het niet gaan kan Research en DNA technieken
t Saet kruipt waar het niet gaan kan Research en DNA technieken Organisatie Bejo Zaden BV Veredeling vollegrond Veredeling fruit crops Onderzoek Zaadteelt & vermeerdering Productie & verwerking Verkoop
Nadere informatieSamenvatting De kleurverandering van bladeren is een van de opvallendste kenmerken van de herfst voordat ze afsterven en afvallen. Tijdens de herfst worden de bouwstoffen die aanwezig zijn in het blad
Nadere informatieHandboek Tuinplanten Geschiedenis & Gebruikswaarde van boomteeltgewassen
Handboek Tuinplanten Geschiedenis & Gebruikswaarde van boomteeltgewassen 1 Titel: Handboek Tuinplanten, Geschiedenis & Gebruikswaarde van Boomgewassen Nederlandse uitgever: BoekvoorPlant Copyright 2016
Nadere informatieSchematisch en natuurgetrouw
Proef 1 Schematisch en natuurgetrouw - Werkblad 1 - Tekenmateriaal - Liniaal Hieronder zie je een afbeelding van een vlinder. Maak hiervan een schematische tekening op werkblad 1. Maak ook een natuurgetrouwe
Nadere informatieVoorbeelden van indeling van levensstadia of levensfasen bij verschillende planten en plantengroepen.
Voorbeelden van indeling van levensstadia of levensfasen bij verschillende planten en plantengroepen. Gatsuk et al. (1980) geven de volgende standaardindeling voor in Rusland onderzochte soorten: Ontogenetische
Nadere informatieHybride aardappelveredeling: Pootaardappelen uit zaad?
Hybride aardappelveredeling: Pootaardappelen uit zaad? Pim Lindhout www.solynta.com Tweede landelijke Pootaardappeldag Emmeloord 17 januari 2017 Waarom zijn we aan hybride aardappelveredeling begonnen?
Nadere informatieBasiscursus Ecologische Moestuin. Onkruid
Basiscursus Ecologische Moestuin Onkruid Onkruid: veel werk! Onkruid vergaat niet Het komt telkens terug Het groeit harder dan de groenten Wieden helpt maar tijdelijk Herbiciden: nee! Bijen (enz) sterven
Nadere informatieVOORBEELD WETENSCHAPPELIJK VERSLAG
VOORBEELD WETENSCHAPPELIJK VERSLAG LET OP: DIT IS EEN VOORBEELDVERSLAG EN IS DUS ERG BEKNOPT! NAAM: VOORNAAM & ACHTERNAAM KLAS: 1M1 - SCHOOL VAK: BIOLOGIE DOCENT: MEVROUW SMIT INHOUDSOPGAVE 1. Inleiding..
Nadere informatieModule Productkennis bloemen en planten
Module Productkennis bloemen en planten De CO 2 -voetafdruk van dit drukwerk is berekend met ClimateCalc en gecompenseerd bij: treesforall.nl www.climatecalc.eu Cert. no. CC-000057/NL Colofon Auteur Alies
Nadere informatiePlanten vermeerderen: Stekken
AFDELING HERENTALS LESGEVER: Bert Peers TEKST: Bert Peers Planten vermeerderen: Stekken Het stekken is makkelijk uit te leggen, maar als we het zien doen is het nog altijd beter te onthouden.en welke stek
Nadere informatieDe voortplanting van Fuchsia's
De voortplanting van Fuchsia's Een van de eigenschappen van de echte fuchsialiefhebber is, dat hij steeds zal proberen zijn assortiment uit te breiden. Een eenvoudige manier om dat te doen is een aantal
Nadere informatieMijn schooltuin. logboek Groep: school
Mijn schooltuin logboek 2015 Naam: Groep: school Inhoud Mijn tuin: verwachting en resultaten... 2 Tuinwoorden... 3 Tuinplattegrond... 4 Teeltplan... 5 Het logboek... 6 Onderzoek: het zaad... 8 Proefje:
Nadere informatieAquarium-/vijverplant over? Gooi ze in de GFT-bak!
Aquarium-/vijverplant over? Gooi ze in de GFT-bak! Gooi overtollige aquariumen vijverplanten niet in de sloot, maar in de GFT-bak. De veelal exotische planten kunnen in de sloot en ander buitenwater zorgen
Nadere informatieSamenvatting Biologie Planten en cellen
Samenvatting Biologie Planten en cellen Samenvatting door een scholier 1333 woorden 5 juni 2004 5,6 147 keer beoordeeld Vak Biologie Planten Planten zijn overal om ons heen. Bomen en struiken. De een opvallend
Nadere informatieBouw zaadplanten. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.
Auteur VO-content Laatst gewijzigd 16 December 2016 Licentie CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie Webadres http://maken.wikiwijs.nl/87623 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken van Kennisnet.
Nadere informatie3 Planten en verplanten
3 Planten en verplanten 3 Planten en verplanten 34 3.1 Plantensoorten 35 3.2 Plantafstand 38 3.3 Planten in verband 41 3.4 Bomen planten 43 3.5 Afsluiting 48 34 PLANTEN EN VERPLANTEN Bijna het hele jaar
Nadere informatieBijlage VMBO-GL en TL 2004
Bijlage VMBO-GL en TL 2004 tijdvak 1 BIOLOGIE CSE GL EN TL BIOLOGIE VBO-MAVO-D Deze bijlage bevat informatie. 400009-1-586-543b BIOTECHNOLOGIE INFORMATIE 1 OUDE TECHNIEKEN Al eeuwen gebruiken mensen organismen
Nadere informatieBegin van het moestuinseizoen
Begin van het moestuinseizoen 1. Buiten Zaaien in volle grond Algemene regel : de hoeveelheid aarde waarmee je het zaadje bedekt, mag maximaal drie maal de breedte van het zaad zijn. Zaai periode : is
Nadere informatieGroenten van binnen. Steunpunt Smaaklessen. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.
Auteur Steunpunt Smaaklessen Laatst gewijzigd Licentie Webadres 18 November 2013 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/41859 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs
Nadere informatieBomen. Plantgoed en kwaliteit
Bomen Plantgoed en kwaliteit bosplantsoen; spil; veer; hoogstam (halfstam, laagstam); solitair; meerstammig. Type plantgoed Het type plantgoed is afhankelijk van de standplaats, de soort, de aangeplante
Nadere informatieEr staan een paar zaaibakken in de hoek van de tuin waar een aantal scheuten eerder in gepoot werden.
Vertaling Les 8 augustus 2014 Bonsaiblad Satsuki Kenkyu Geschreven door Isamu Enomoto (officieel lector van de Japanse Satsuki vereniging). Handleiding om Satsuki azalea s te kweken en te vormen in alle
Nadere informatiePRODUCTIE VAN UITGANGSMATERIALEN VAN HOUTIGE EN BOTERBLOEMACHTIGE GEWASSEN
PRODUCTIE VAN UITGANGSMATERIALEN VAN HOUTIGE EN BOTERBLOEMACHTIGE GEWASSEN Eindverslag Project 11066 Deelnemende bedrijven: Antigone Plantvermeerdering BV Ball Holland Bartels Breeding BeTe Sierheersers
Nadere informatieBelang maar ook bedreiging van de diversiteit aan rassen en gewassen. De noodzaak van Agrobiodiversiteit. Michel Haring Hoogleraar Plantenfysiologie
Een deel van de biodiversiteit van de Aardappel Belang maar ook bedreiging van de diversiteit aan rassen en gewassen De noodzaak van Agrobiodiversiteit Michel Haring Hoogleraar Plantenfysiologie Agro-biodiversiteit:
Nadere informatieExperimenten KIT. werkboekje. Dokter in de wetenschap: Klas:
Experimenten werkboekje KIT Dokter in de wetenschap: Klas: 1 Licht/zon Zonnebaden in het licht Zonlicht is heel belangrijk voor planten. Als een plant enkele dagen geen of onvoldoende licht krijgt, begint
Nadere informatieMOESTUINIEREN. Dat kan iedereen met een Smakelijke Moestuin!
MOESTUINIEREN Dat kan iedereen met een Smakelijke Moestuin! GEBRUIK DEZE OMSLAG OOK OVER DE VOLGENDE BLADZIJDEN! AUGURKEN PEULEN ZONNEBLOEM TOMATEN MAIS SJALOTTEN WORTELEN BIESLOOK DOPERWTEN GOUDSBLOEM
Nadere informatieVerklaring termen/definities exporteiskenmerken Bomen en Jonge Planten
Verklaring termen/definities exporteiskenmerken Bomen en Jonge Planten De tabel hieronder beschrijft het gebruik van exporteiskenmerken in de E-CertNL sectorapplicatie van Bomen en Jonge Planten. Zowel
Nadere informatieBasiscursus Compostering
Basiscursus Compostering Uw aangeboden door : OVAT Gegeven door Vincent de Wolff Wat gaan we vanavond doen? Wat is composteren Hoe verloopt het proces Wat wel, wat niet in de compost Waarom is compost
Nadere informatiePLANTEN VOORTPLANTING
. PLANTEN VOORTPLANTING Voortplanting - Ongeslachtelijke voortplanting nakomelingen komen van 1 ouderplant * natuurlijke manieren * kunstmatige manieren - Geslachtelijke voortplanting uitwisseling van
Nadere informatieOngeslachtelijke voortplanting: een deel van een organisme groeit uit tot een nieuw organisme
Samenvatting Thema 2: Planten Basisstof 1 Ongeslachtelijke voortplanting: een deel van een organisme groeit uit tot een nieuw organisme - Gebeurt door mitose (gewone celdeling) - Alle nakomelingen hebben
Nadere informatieOp YouTube zijn een aantal goede instructie video s beschikbaar:
Fruitsoort Wanneer snoeien? Abrikoos Appel Kers Peer Perzik Pruim Vóór half september, direct na de pluk en/of direct na de bloei Jonge bomen: januari t/m eind maart. Oude bomen: juli t/m eind augustus
Nadere informatielandbouw en natuurlijke omgeving plantenteelt gesloten teelten CSPE BB
Examen VMBO-BB 2013 gedurende 280 minuten landbouw en natuurlijke omgeving plantenteelt gesloten teelten CSPE BB Naam kandidaat Kandidaatnummer Bij dit examen horen een uitwerkbijlage en digitale bestanden.
Nadere informatieCeldeling vmbo-kgt12. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.
Auteur VO-content Laatst gewijzigd 14 July 2016 Licentie CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie Webadres http://maken.wikiwijs.nl/62460 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken van Kennisnet.
Nadere informatieBIOLOGIE Bovenbouw P.O. Puberplanten
BIOLOGIE Bovenbouw P.O. Puberplanten x www.dlwbiologie.wordpress.com Oriëntatiefase Hormonen zijn niet alleen een menselijk verschijnsel. Stoffen die bij ons de verschillen tussen mannen en vrouwen, kinderen
Nadere informatie* Bloemen van heel dichtbij *
* Bloemen van heel dichtbij * Benodigdheden Verschillende soorten bloemen (activiteit 1) Blinddoek (activiteit 1) 1 bloem (per kind - activiteit 2) Papier (activiteit 2) Plakband (op voorhand al zoveel
Nadere informatieBasisstof 7 Genetische variatie
Afbeelding 33. RNA-interferentie.1 RNA bevat 2 complementaire sequenties die aan elkaar plakken, zodat er een haarspeld structuur ontstaat (1 van afbeelding 33). Het enzym Dicer knipt het dubbele RNA in
Nadere informatieDoe een flinke scheut olie in de pan en fruit de ui en wortel op laag vuur aan. Voeg ruim een halve liter water toe en zet het vuur hoger
Italiaanse tomtatensoep Per 4 personen 1 liter 1 ui 2 teentjes knoflook 1 wortel 2 blikken gepelde tomaten Olijfolie Suiker Chilipoeder 50 ml slagroom Potje pesto Snij de uit en wortel heel klein Doe een
Nadere informatiePLANTEN. Basis maakt de vragen 1 t/m 35. Voor iedere vraag kan 1 punt behaald worden
BK402: PLANTEN Basis maakt de vragen 1 t/m 35. Voor iedere vraag kan 1 punt behaald worden Kader maakt de vragen 1 t/m 45. Voor iedere vraag kan 1 punt behaald worden Beantwoord de volgende vragen. 1 Een
Nadere informatieLessuggesties voor groep 5-8
Lessuggesties voor groep 5-8 1 Inhoud pakket - Achtergrondinformatie vindt u op: www.rotterdam.nl/downloadslesmateriaal - Leskaarten met lessuggesties groep 5-8 - Materialen van het pakket: Leskaart 1
Nadere informatieDefinitie bosplantsoen Bosplantsoen is een houtachtige beplanting met inheemse gewassen
OPDRACHT 5 BEHEER VAN BOSPLANTSOEN Definitie bosplantsoen Bosplantsoen is een houtachtige beplanting met inheemse gewassen Definitie inheemse plant Een inheemse plant is een plant die al zeer lange tijd
Nadere informatieVisie kleinfruit Actie is Reactie Door: Hans Puijk 15 februari 2017
Inhoud Visie kleinfruit Actie is Reactie Door: Hans Puijk 15 februari 2017 Framboos Zomerteeltvan Kwanza Opkweek herfstframbozen Rodebes Teelt van Rode bes Rovada en de bewaring daarvan, wat doe ik eigenlijk?
Nadere informatieAftekenlijst. Naam: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
Aftekenlijst 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25. 26. 27. 28. 29. 30. Naam: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 Werkblad 1 Schematisch
Nadere informatieSamenvatting Biologie Hoofdstuk 5
Samenvatting Biologie Hoofdstuk 5 6,8 Samenvatting door Syb 669 woorden 3 keer beoordeeld 4 maart 2018 Vak Biologie Biologie H3 Samenvatting PARAGRAAF 1 - Wortel Functies van de wortel: Het opnemen van
Nadere informatieOpstel door B woorden 6 maart keer beoordeeld. Inleiding. Wat is biotechnologie?
Opstel door B. 1149 woorden 6 maart 2013 8 2 keer beoordeeld Vak Methode ANW ANW Actief Inleiding Wat is biotechnologie? Het begrip biotechnologie omvat alle methodes waarbij organismen gebruikt worden
Nadere informatieVan zaad tot plant vmbo-kgt12. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.
Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 15 July 2016 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/62440 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein. Wikiwijsleermiddelenplein
Nadere informatieHet bonenexperiment. Lesbrief groep 5, 6 7. Inhoud
Het bonenexperiment Lesbrief groep 5, 6 7 Inhoud Inleiding... 1 Les 1 De boon: van zaad tot plant tot bloem tot zaad... 2 Les 2 Evaluatie bonenexperiment... 4 Instructieblad: het bonenexperiment... 5 Werkblad
Nadere informatieBruxelles Environnement/ Leefmilieu Brussel Div. Espaces verts
Bruxelles Environnement/ Leefmilieu Brussel Div. Espaces verts Buxaceae Buxus Pachysandra Sarcococca Styloceras meer dan honderd wilde soorten over heel de wereld, behalve in US en Australië meeste soorten
Nadere informatie2. Het gewas. Voedergewassen
2. Het gewas Voedergewassen De plant Vegetatief - wortelstelsel - stengel - bladeren Generatief - kolf - pluim 2 Vegetatief (stengel en blad) Begint met bladeren stengel Lengte tot 4 meter Weinig zijstengels
Nadere informatie