Regionieuws. Mei Ypsilon afdeling Eindhoven & De Kempen

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Regionieuws. Mei 2012. Ypsilon afdeling Eindhoven & De Kempen"

Transcriptie

1 Regionieuws Mei 2012 Ypsilon afdeling Eindhoven & De Kempen

2 Afwijkend gedrag kan psychisch zijn met ons kunt U erover praten

3 3 Mei 2012 Inhoud Agenda pag. 3 Redactioneel pag. 4 Uitnodiging regioavond 8 mei pag. 6 De Triadekaart pag. 7 Verslag ledencontactavond 10 april pag. 8 Stichting Opmaat: een offerte (geldig tot 15 mei) pag. 10 In de toekomst zullen we vaker moeten bijspringen pag. 11 Hulp via internet pag. 12 Voor en nadelen van internet pag. 14 Ouderen middaggroep Ypsilon pag. 16 Even voorstellen pag. 17 Case management vanuit de wijken (vervolg) pag. 20 Wisseling van de wacht pag. 21 Landelijk Ypsilonnieuws pag. 24 Even noteren in de agenda 8 mei Regioavond Tot 15 mei: Offerte stichting Opmaat 12 juni: Filmavond 10 juli: Inloopavond 14 augustus: Inloopavond Voor 23 augustus: Kopij regionieuws september insturen: BergerOlgaM@cs.com 11 september: Regioavond Landelijke agenda Ypsilon 12 mei Kaderbijeenkomst Utrecht 6 okt Kaderbijeenkomst Utrecht 10 november Ypsilon Studiedag in Maarssen Zie ook onze vernieuwde website:

4 YPSILON REGIO NIEUWS 4 Redactioneel Tussen de hagelbuien door blinkt er zo nu en dan een zonnetje. Het weer lijkt te weerspiegelen wat wij als lotgenoten doormaken: extreme gebeurtenissen afgewisseld met rustige periodes. Wat familieleden van GGz cliënten doormaken, daar heeft Henk Fox zich een groot deel van zijn werkzame leven in verdiept. Hij schreef samen met Jeu Haenen de cursus Familie als bondgenoot voor hulpverleners. Een aantal leden van Ypsilon werkte daaraan mee en gaan regelmatig mee op pad om de cursus te geven op GGz instellingen. Op 8 mei komt Henk Fox op onze regioavond. Hoe wij zelf het hoofd boven water kunnen houden en ook nog ons zieke familielid tot steun kunnen zijn, daar kan Henk zeker nog iets aan toevoegen. Het thema is: De Triadekaart als boodschappenbriefje. De Triadekaart is ontwikkeld met medewerking van Ypsilon zoals u kunt lezen in: De Triadekaart. Deze thema avond, 8 mei, mag u niet mag missen. Zeer hedendaags in tegenstelling tot onze vorige regioavond waarin we ons verdiept hebben in de geschiedenis van de psychiatrie. Johan Blom doet er verslag van. Na klachten van leden van Ypsilon over het honorarium van Opmaat is onze voorzitster, Geertje Boon gaan praten met Charles Sonneveldt, manager van Opmaat. In dit regionieuws doet hij een offerte voor cliënten wiens lotgenoten aangesloten zijn bij Ypsilon. Het is wel zaak om voor 15 mei te reageren. Wie nog niet op de hoogte is van de diensten van Opmaat, kan de website bezoeken: Het is de moeite waard om te lezen wat Opmaat kan betekenen want In de toekomst zullen we vaker moeten bijspringen zoals te lezen viel in het dagblad Trouw. Dat internet daarbij van dienst kan zijn kunt u lezen in: Hulp via internet. In deze tijd is het de moeite waard om iets meer te weten over de mogelijkheden en on-

5 5 Mei 2012 mogelijkheden van de nieuwste communicatie mogelijkheden. Onze zieke familieleden behoren tot een generatie die nogal wat tijd doorbrengt achter de computer en ook op internet, die gebruik maakt van smartphones en ipads. Dat er ook problemen kunnen ontstaan, vertelt een anonieme schrijfster in: Voor- en nadelen van internet. In het februarinummer van dit regionieuws werd gevraagd of oudere leden interesse hadden om op een middag samen te komen en met elkaar te praten. Er is een groep van 10 leden van start gegaan onder leiding van Maria Ankersmit. Zij laat ons weten hoe het eraan toegaat op deze middagen: ouderen middaggroep Ypsilon. In de rubriek Even kennismaken komt Olga Wijnen deze keer aan de beurt. Natuurlijk hebben wij allemaal al lang kennis met haar gemaakt, maar het zal u verrassen wat voor inspanningen zij levert voor cliënten en hun familie. Case management in de wijken heeft onze volle aandacht. Geertje Boon doet verslag van het gesprek dat het bestuur had met Sjaak Roza en Tom Niesten. Er zijn cliënten die van case manager wisselen door de reorganisatie van het GGzE. Dat kan grote consequenties hebben, daar vertelt een van onze leden anoniem over in: Wisseling van de wacht.

6 YPSILON REGIO NIEUWS 6 Uitnodiging Regioavond 8 mei 2012 Locatie: Conferentiecentrum van Landgoed De Grote Beek hoofdingang Boschdijk 771 te Eindhoven Parkeren: De richting naar parkeerplaats en conferentiecentrum wordt met Ypsilonbordjes aangegeven Aanvang: uur Thema: De Triadekaart als boodschappenbriefje Sprekers: Spreker: Drs. Henk Fox Inhakend op het motto van de thema-avonden in het voorbije jaar, namelijk het algemeen aanvaard gegeven, dat onze mensen - en niet alleen zij om zelfstandig te kunnen leven, afhankelijk zijn van de hulp van anderen, zal óók de komende avond een logisch vervolg op dat motto zijn. Namelijk een avond waarop wij aandacht willen schenken aan mogelijkheden, die hun afhankelijkheid zo onder steunen, dat hieruit een meer zelfstandig handelen haast - als vanzelfsprekend moet ontstaan. Ieder mens zal - al dan niet uitgesproken zoveel als mogelijk zelfstandig willen zijn. Het recht hebben zelf te kiezen voor relaties,- wonen,- daginvulling,- werk,- ontspanning. Aan dat recht mogen wij niet voorbijgaan. En hoewel wij dat beseffen zijn wij niettemin heel gauw geneigd in te vullen wat voor hem/haar het beste is. Heel begrijpelijk toch? Zijn/haar gedrag vraagt erom gecorrigeerd te worden. Immers om maar eens wat te noemen - wij vinden het belangrijk, dat hij/zij een gezond eetpatroon heeft en actief beweegt, maar. om hierover zó met hem/haar te spreken, dat het geen verzet oproept, is een kunst apart.

7 7 Mei 2012 Onze aandacht en zorg geven we als dat nodig is met een vanzelfsprekendheid, die geen mitsen en maren kent, maar juist daardoor voor hem/haar aan dat gevoel van zelfstandigheid afbreuk doet. En eerlijk is eerlijk, dát is niet onze bedoeling. De vraag is dus: hoe raken wij zó met elkaar in gesprek, dat we elkaar verstaan; Zó.dat onze boodschappen overkomen? Het antwoord zou kunnen zijn: Met een boodschappenbriefje. Want zo noemt onze spreker op deze avond de triadekaart. Een kaart, waarover en waarmee het nodige gezegd en gedaan zal worden. Een uitermate belangwekkend onderwerp, dat ons allen moet mobiliseren tot daden, samen met de hulpverleners. Graag nodigen wij u uit deze avond mee te maken. Nieuwe bezoekers kunnen vragen om een kennismakingsgesprek met een vertrouwenspersoon. Namens de taakgroep Regioavonden, Johan Blom (avondvoorzitter) De Triadekaart Het was Ypsilon die het bedacht en uitprobeerde. Samen met familiegezinde hulpverleners werd een eerste concept gemaakt, dat bij twee instellingen werd uitgeprobeerd en aangepast en vervolgens bij twee andere instellingen werd getoetst en aangepast. Zo n honderd belangenbehartigers van Ypsilon dachten mee, net als mensen van Anoïksis, de Schizofreniestichting (nu: Phrenos) en andere onderzoekers verbonden aan het Universitair Medisch Centrum Groningen. Het VSB-fonds, het

8 YPSILON REGIO NIEUWS 8 Fonds Psychische Gezondheid en de Stichting Vrienden van Ypsilon betaalden het project. Steeds meer wordt het betrekken van naasten bij de zorg standaard. Elke hulpverlener, die werkt volgens de laatste inzichten zal aansturen op een behandeling waarin naasten meedenken en meewerken in de zorg. De zogenaamde TRIADE. En omdat het werken in een triade gemakkelijker gezegd is dan gedaan, ontwikkelde Ypsilon de Triadekaart. Bij sommige activiteiten die Ypsilon verricht, zoals de gespreksgroepen, de adviesdienst, het Ypsilon Nieuws en de website, is het resultaat heel direct zichtbaar. De Triadekaart daarentegen is een voorbeeld van een activiteit waarvoor eerst geïnvesteerd moest worden wilde een goed resultaat worden bereikt. Ook wij zullen daar energie in moeten steken wil het zoden aan de dijk zetten. Wij stellen het erg op prijs, dat de heer Henk Fox ons daarmee op weg wil helpen. Johan Blom Verslag Regioavond 10 april 2012 Het weer was guur en alles behalve uitnodigend om de deur uit te gaan. Maar zij, die zich daardoor niet hadden laten afschrikken beleefden een wel heel bijzondere avond. Een avond met de arts-radioloog Hans van den Broek, die ons de hulp-verlening op het gebied van de geestelijke gezondheidszorg op het platteland in de afgelopen eeuwen schetste. Echter niet - voordat onze avondvoorzitter, Olga Berger ons verraste met de uitnodiging aan Daniël voor een muzikale start van deze avond. En muzikaal was het

9 9 Mei 2012 zeker, want Daniël beschikt over een goede zangstem en..ook dat is niet onbelangrijk, een goede voordracht. Hij begeleidde zichzelf daarbij heel verdienstelijk op de gitaar. Kortom hat was fijn om te horen. Daarna gaf de heer van den Broek ons een inkijk in de goede en minder goede kanten in de psychiatrische zorg en behandeling, waartoe psychiatrisch zieke mensen in de voorbije eeuwen waren veroordeeld. De goede kanten waren ontegenzeglijk de tolerantie/acceptatie van de zieke mens in de samenleving; althans op het platteland. Ook en dat was frappant bleek uit oude documenten hoeveel belang werd gehecht aan een diagnose. Want eenmaal opgenomen, werd nagegaan of de opname wel terecht was en indien daartoe voldoende grond ontbrak, vond terugplaatsing in de maatschappij plaats. Spreker gaf ons aan de hand van veel gedocumenteerde voorvallen en situaties een duidelijk beeld van de mate waarin opvang en verzorging van geesteszieken in het verleden plaats vond. Dat was in de meeste gevallen in het gezin. Maar als de ouders dat niet meer konden opbrengen vanwege bijv. ouderdomskwalen of de onhandelbaarheid van het zwakzinnige of krankzinnige familielid, dan werd die afhankelijk van de maatschappij. Wij hadden een tweede optreden van Daniël te goed, waarmee hij opnieuw onze aandacht wist te pakken. Zo zelfs, dat dankbaar applaus een toegift opleverde. Graag zien we Daniël bij een volgende gelegenheid terug. Na een korte pauze vervolgde de heer van den Broek zijn presentatie, waarin hij vooral inging op de vanzelfsprekendheid waarmee familieleden en dorpsgenoten psychiatrisch zieke mensen aanvaardden. Met tal van voorbeelden volgden wij de weg die de psychiatrische patiënt in de voorbije eeuwen moest begaan. Een weg, die geplaveid was met onbegrip, veelal ook met spot, maar ook met begrip en zelfs mededogen en opoffering. Tot op zekere hoogte ook in deze tijd een herkenbare weg voor onze mensen. Want zolang is het nog niet geleden dat de familie volledig buiten spel werd gezet, zoals een zoon bij de heropening van het kerkhof op

10 YPSILON REGIO NIEUWS 10 het terrein van De Grote Beek vertelde hoe zijn moeder uit haar gezin werd weggebracht naar de R.P.I., waarna hij haar niet meer gezien heeft. Deze zoon, inmiddels ver in de zeventig, was zijn emoties niet meer de baas toen hij het vertelde. Dat was ook psychiatrie in de voorbije eeuwen. Alle reden dus om samen met hen en de hulpverlening te werken aan een kanteling van hun beeld van zieligheid en niet klagen maar dragen. Met een applaus en een gift voor een goed doel werd de heer van den Broek bedankt voor zijn boeiend gebrachte terugblik in het verleden rond psychiatrische hulp. Johan Bom Prijsofferte voor clienten van Ypsilon Eindhoven en de Kempen Werkzaamheden: De aard van de werkzaamheden omvat niet meer dan het stallen van vermogen door cliënten op een te openen spaarrekening. Vervolgens kunnen minimale betalingen worden gedaan naar de eigen rekening van cliënten. De omvang en frequentie van deze betalingen worden vooraf met de cliënten besproken en vastgelegd. Tarief: Voor bovenstaande werkzaamheden zal een tarief worden gehanteerd van 30,20 excl. 19% BTW per maand. Verder zal bij aanvang eenmalig een intake worden verricht. De intake omvat o.a. inventarisatie van alle relevante gegevens en het openen van een spaarrekening en betaalrekening op naam van de cliënt. De kosten van de intake bedragen eenmalig 100,00 excl. 19% BTW.

11 11 Mei 2012 Nadrukkelijk wordt gesteld dat het vermelde tarief alleen geldt voor de hierboven vermelde werkzaamheden. Indien de werkzaamheden qua aard en omvang afwijken, gelden andere tarieven. Deze offerte is geldig tot en met 15 mei Indien u van deze aanbieding gebruik wenst te maken, vernemen wij dit graag van u voor deze datum. Met belangstelling zien wij uw reactie tegemoet. Met vriendelijke groet, Stichting Opmaat Charles Sonneveldt, manager Telefoon: In de toekomst zullen we vaker moeten bijspringen De noodzaak om in de aandacht en zorg voor elkaar samen op te trekken wordt nog eens bevestigd in het hierna volgend artikel uit Trouw van 16 april j.l. Te veel zorg wordt nu uitbesteed aan beroepskrachten. Ook als je vader of moeder in een tehuis wordt verzorgd, zullen we in de toekomst vaker zelf een helpende hand moeten bieden. Dat zei deze week Aad Koster, directeur van de organisatie van verpleeghuizen, verzorgingshuizen en thuiszorg. Populair zal hij met deze uitspraak niet worden. Populair word je door te zeggen dat er gewoon meer geld moet naar de zorg. De uitgaven aan langdurige zorg nemen toe, wat te rechtvaardigen is omdat er goed werk mee wordt verricht. Maar de vraag rijst waar de grenzen liggen aan de zorg. Daarbij gaat het niet alleen om geld. Zelfs als we een

12 YPSILON REGIO NIEUWS 12 nieuwe aardgasbel zouden vinden en geld geen probleem zou zijn, dan nóg zou de zorg bij het huidige groeitempo vastlopen. Want personeel is niet onbeperkt te vinden, zo merken we nu al in de zorg. De vraag is dus of we meer aan familie moeten overlaten. Zorgen voor iemand waar je van houdt, kan zwaar zijn. Nu al geldt dat veel mantelzorgers, ondanks de inzet van professionals flink worden belast. En die zorg houdt heus niet op als je familielid wordt opgenomen, want vaak is er ook dán nog genoeg te doen. Misschien moeten we niet zover gaan als in Duitsland of Spanje gebruikelijk is, waar m.n. kinderen verplicht zijn voor hun ouders te zorgen. Maar er zijn meer mogelijkheden. Wie gezond is zal hem/haar die dat niet is moeten helpen, en wie daar liever verre van blijft kan dan in elk geval meebetalen aan de zorg voor mensen in zijn/haar omgeving. Alles uitbesteden een professionals en kosten doorschuiven naar de gemeenschap is op den duur niet goed. Niet voor hen die zorg nodig hebben, niet voor de overheidsfinanciën en niet voor de samenleving. Zorg hoort gewoon bij het dagelijkse leven. Bron: Dagblad Trouw Hulp via internet Mijn zoon die lijdt aan schizofrenie woont 120 km bij me vandaan. Dat maakt het er bepaald niet gemakkelijk op om er voor hem te zijn. Zeker als het mis lijkt te gaan, is die afstand een echt probleem. Natuurlijk is er de telefoon, maar mijn zoon heeft periodes dat hij bepaald niet spraakzaam is en dan moet ik van alles verzinnen om het gesprek nog enigszins gaande te houden.

13 13 Mei 2012 Sinds een jaar heb ik Skype op de computer en ik heb mijn zoon kunnen overhalen om het ook te installeren. Hele middagen heb ik het aanstaan en hij ook. We drinken op dezelfde tijd koffie en lunchen samen. Soms praten we, maar meestal doen we allebei iets. Ik kan zijn kamer zien, de hoeveelheid vuilniszakken en zelfs of hij de afwas heeft gedaan. Het enige probleem is dat als een van ons tweeën de radio of televisie aan heeft, dat blikkerig en irritant is, zeker voor hem. Verder heeft het alleen maar voordelen. Het is een geruststelling als ik hem heb zien lopen en zijn gezicht heb gezien. Zelfs via Skype kan ik nu redelijk beoordelen of hij hasj heeft gerookt. Het lukt me soms hem de deur uit te praten om een boodschap te doen of even een frisse neus te halen. Als hij zijn jas maar eenmaal aanheeft, gaat hij wel, ook al duurt het soms nog een kwartier voor hij echt weggaat. De Skype blijft dan aanstaan, zodat er iemand is als hij weer thuis komt. Soms blijft hij dan onverwachts lang weg en maak ik me ongerust, maar altijd is hij vrolijker dan voor hij naar buiten ging. Ik ben niet de enige die via internet communiceert. Veel behandelaars, zeker de jongere, maken er gebruik van, vaak zelfs met webcam. Anderen sturen via de een herinnering dat het tijd is om medicatie te nemen. Weer anderen lezen hun mail intensief en maken er werk van om een goed antwoord te geven. Dat heeft het voordeel dat cliënten midden in de nacht hun problemen kunnen mailen (dan hebben ze die in ieder geval onder woorden gebracht) en redelijk snel antwoord hebben. Daarnaast zijn er ook behandelaars die alleen via internet werken. Het blijft hachelijk om daaraan te beginnen, iedereen kan zich behandelaar noemen. Het lijkt me zaak om via een GGz zo n hulpverlener in de arm te nemen. Voor cliënten die de deur niet uitwillen, kan het een oplossing zijn. Voor andere, die moeite hebben om de deur uit te gaan, maar voor een afspraak met een hulp-verlener wel gaan, is het een nadeel. Behalve met ouders en behandelaars zijn er ook veel forums waar lotgenoten en naastbetrokkenen met elkaar kunnen chatten. Daar wordt enorm veel gebruik van gemaakt. Op een forum ben je anoniem en er worden heel persoonlijke ervaringen

14 YPSILON REGIO NIEUWS 14 uitgewisseld. Het nadeel van een forum is dat iedereen er kan inloggen en er dus ook figuren kunnen ronddolen die meer kwaad dan goed doen. Op een forum waar wordt gemodereerd (dwz er is iemand die berichten kan verwijderen of kan ingrijpen als een chatgesprek vervelend wordt), is dat risico veel minder. Zelftesten, daar barst het ook van op internet. Je kunt jezelf voor alle stoornissen testen. Ik heb er een paar gedaan. Op dit moment heb ik geen psychische aandoening en dat terwijl ik alle vragen zo overdreven mogelijk heb beantwoord. Het lijkt erop dat er met die testen geen stoornis wordt aangepraat, wat niet wegneemt dat ikzelf ze nooit echt serieus kan nemen of in behandeling zou gaan vanwege een internettest. Internet is niet meer uit ons leven weg te denken, met alle voor- en nadelen. Wanneer het als aanvulling kan werken op een behandeling of om contact te houden met een naaste die in de problemen zit, kan het een uitkomst zijn. Olga Berger Voor- en nadelen van internet Na een psychose is het zover, mijn zoon is zijn appartement uitgekomen en is bij mij komen lunchen. Een hele overwinning van hem en ik ben overgelukkig dat het leven weer enigszins zijn normale loop lijkt te krijgen. Nauwelijks hebben we een broodje achter de kiezen of mijn dochter meldt zich op skype. Ik babbel even met haar. Als ik er de aandacht op vestig dat haar broer er is roept ze: Ha broer. Gelukkig, ze doet normaal tegen hem. Dat hij ziek is, accepteert ze eigenlijk niet. Ze vindt dat hij mij geen verdriet mag doen. Hij laat mij voor de deur van zijn

15 15 Mei 2012 appartement staan, stuurt sms-en waarin hij zegt dat hij niet meer wil leven of neemt de telefoon niet op. Zo doe je gewoon niet tegen je moeder, vindt ze. De laatste maanden heeft ze dan ook geen contact met hem gehad. Blijkbaar heeft mijn uitleg over wat hij mankeert toch enigszins geholpen, ze vertelt over haar werk en lijkt er zich niets van aan te trekken dat hij niet zoveel terug zegt. Ik laat ze maar even en ga thee zetten. Terwijl het water aan de kook komt, hoor ik dat het gesprek stil valt. Heeft ze iets verkeerds gezegd? Haastig loop ik naar de kamer. Mijn zoon zit bij de computer met zijn telefoon in de hand. Als ik voorzichtig naast hem schuif, zie ik dat mijn dochter de hare ook in de hand heeft. Ze spelen scrabbel (wordfeut noemen zij het), een van de vele mogelijkheden die hedendaagse telefoons hebben. Opgelucht loop ik naar de keuken om het water in de theepot te gieten. Ze lachen niet naar elkaar, ze lachen naar hun telefoon, maar wel om elkaars woorden. De computer lijkt hun relatie weer enigszins te herstellen. Diezelfde computer heeft er de laatste maanden voor gezorgd dat mijn zoon de deur niet uit durfde. Hij heeft zich tijdens zijn psychose namelijk belachelijk gemaakt op Twitter. De hele wereld was er getuige van dat hij gek was. Iedereen die hij tegenkomt op straat, vreemd of bekend weet volgens hem dat hij gestoord is, want iedereen heeft hem gezien op internet. Hij gaat naar de supermarkt met een pet op en zijn hoofd gebogen. Dat ik hem niet gevolgd heb (wat dat ook mag zijn), kan hij gewoon niet geloven, iedereen heeft hem gevolgd. Het toppunt van de ellende is dat er op internet nooit iets verloren gaat en dat hij gestoord was, zal hem zijn leven lang achtervolgen. Ik kan het hem niet uit zijn hoofd gepraat krijgen, ik heb immers geen verstand van wat er zich allemaal afspeelt op internet. Op mijn dochter hoef ik niet te rekenen, als ze hem heeft gevolgd op internet en het was raar, zal ze hem niet sparen. Ik loop met de theepot naar de kamer en schenk twee bekers vol. Er zal wat tijd overheen moeten gaan net als bij het menselijke geheugen. Misschien verdwijnen berichten nooit, maar ze worden naar de achtergrond gedrongen door recent

16 YPSILON REGIO NIEUWS 16 getwitter en wie diept die oude koek nog ooit op? Daar komt mijn zoon over een paar maanden wel achter. Anoniem (bij de redactie bekend): verwoord door Olga Berger Ouderen middaggroep Ypsilon In het februari- nummer 2012 werd een oproep gedaan gericht aan oudere leden die om bepaalde redenen geen gebruik meer maken van de ypsilon avonden, maar wel zoeken naar rust in de laatste fase van hun leven en het gevoel hebben dat je niet alleen bent met deze moeilijke opgave. Binnen een week waren er tien aanmeldingen en werd er naar een bijeenkomstruimte gezocht. Op 5 maart zijn we gestart in De Kroon aan de Kronehoefstraat in Eindhoven met een half open groep. Dat wil zeggen dat er per half jaar in- en uitgestapt kan worden. Op de eerste maandag van de maand van tot uur komen we bij elkaar. De eerste bijeenkomst is gebruikt om groepsregels af te spreken en ons in gezinsverband voor te stellen met de plaats van onze door ziekte beperkte naaste. We maakten een inventarisatie van lasten die op onze schouders rusten en waar we graag verandering in willen zien. Hieruit zijn thema s ontstaan. Er is een lijst aangelegd waar per keer thema s aan toegevoegd kunnen worden. Op het eind van de bijeenkomst stellen we een thema voor de volgende keer vast. Dit wordt zo mogelijk voorbereidt door belanghebbende, andere leden kunnen alvast in die richting denken en mogelijk hun licht opsteken. Is een thema

17 17 Mei 2012 voldoende bekeken en heeft het verlichting gegeven dan kan het worden geschrapt op de lijst. Komen we er niet uit dan gaan we op zoek naar de mogelijke hulp. De begeleiding van de groep houdt contact met het bestuur van Ypsilon zodat men van elkaar weet waar men mee bezig is en het niet los komt te staan van Ypsilon. Er is een wachtlijst aangelegd. Als er plaatsen vrij komen dan wordt er in oktober weer een oproep geplaatst! Komen er geen plaatsen vrij dan is dat ook in het regionieuws te lezen. Maria Ankersmit, begeleider ouderengroep Ypsilon. Even voorstellen: Olga Wijnen Afgelopen regioavond was er een boeiende gastspreker, die op getalenteerde en boeiende wijze over de geschiedenis van de geestelijke gezondheidszorg sprak. Ook ik loop al heel wat jaartjes mee in de geestelijke gezondheidszorg. Na mijn middelbare schoolopleiding ben ik als één van de eerste honderd leerlingen gestart met de dagopleiding voor verpleegkundigen in Eindhoven. Deze nieuwe vorm van onderwijs werd experimenteel gestart en ressorteerde onder de auspiciën van de ministeries van gezondheidszorg en onderwijs. Deze opleiding moest zich nog zien te bewijzen en aan kunnen tonen dat het diploma verpleegkundige erkend ging worden. Een totaal andere manier van scholing om wegwijs te geraken in de diverse takken van de gezondheidszorg. Gedurende de opleidingstijd heb ik op verschillende plaatsen stage gelopen: in de wijk kinderafdeling - algemeen ziekenhuis verpleegtehuis verstandelijk beperkte zorg en de psychiatrie. Bij elk stageblok de bijbehorende theorie, stage opdrachten, afsluitende

18 YPSILON REGIO NIEUWS 18 werkstukken en examenonderdelen. Het laatste half jaar van de opleidingsperiode, mocht je kiezen waar je wederom stage wilde gaan doen en scholing voor verdere verdieping. Voor mij werd dit de psychiatrie. In september 1975 ben ik als gediplomeerd verpleegkundige gestart bij de RPI (Rijks Psychiatrische Inrichting) in Eindhoven. Ook voor de RPI was dit nieuw; men had immers alleen ervaring met intern opgeleide mensen, vervangende dienstplichtigen en diverse ambtenaren. Oké aangenomen, maar op voorwaarde: rouleren op diverse afdelingen voor de tijd van 2 jaar. Dat is mooi, doen, bij de RPI beginnen. Na die 2 jaar, dacht ik, wil ik als vervolg ook 2 jaar werken in het algemene ziekenhuis, de wijk etc. om vervolgens te kunnen zeggen dat ik een allround verpleegkundige ben en inzetbaar in alle takken van de gezondheidszorg? Dat heb ik niet gedaan, tot op heden werk ik nog op het GGzE (het vroegere RPI). Spijt? Nee, juist een verrijking. Ik heb veel gehoord, geleerd, gedeeld, ervaren, veel mensen mogen ontmoeten, veel ontwikkelingen en reorganisaties gezien, mee mogen maken en momenteel nog. De persoonlijke verhalen van mensen (cliënten, familie, collega s, ketenpartners etc.) het verdriet, de pijn, zich niet gehoord voelend, of toch erbij willen horen en mee willen doen, maar ook de succesjes die je samen behaalt en door kunt ontwikkelen. De geslotenheid van het bolwerk als de RPI, de ontwikkeling naar de status van ziekenhuis de Grote Beek tot en met de samenvoeging met het RIAGG tot GGzE en de huidige transities. Het ontstaan van Ypsilon, de cliëntenraden, cliëntenbelangenbureau, zelfhulpgroepen en inzet van ervaringsdeskundigheid heeft veel in beweging gebracht. Mede door de inzet van Ypsilon is op de meeste plaatsen in de zorg de familie een gesprekspartner en het triademodel een feit en nodigt ons allen uit om dit verder te implementeren en te ontwikkelen. In de vorige uitgave van Ypsilonnieuws heeft Jan Wouters deze ontwikkelingen goed weergegeven, wat ik van harte onderstreep. In de beginperiode van de oprichting van Ypsilon afdeling Eindhoven en de Kempen ben ik in contact gekomen met de oprichtster Ria v/d Heijden, een inspireren-

19 19 Mei 2012 de vrouw, die menigeen in beweging kon krijgen. Zo ook naar het management destijds, welke al snel pleitte voor een afvaardiging bij Ypsilon afdeling Eindhoven en de Kempen en die afgevaardigde werd ik en ik blijf dat vooralsnog doen. Ypsilon afdeling Eindhoven en de Kempen heb ik leren kennen als een warme groep mensen, welke de belangen van familie en andere betrokkenen goed weet te behartigen, goed op de hoogte blijft en zich inzet in de diverse ontwikkelingen, mij ook mede scherp houdt, een plaats waar ik zaken kan halen, delen en brengen. Door de jaren heen, heb ik binnen het GGzE verschillende functies mogen vervullen; deze waren altijd gericht op de ontwikkelingen van de psychiatrie. Van verpleegkundige tot afdelingshoofd, van case manager tot kwartiermaker. Vanaf 2007 werk ik vanuit GGzE als kwartiermaker Maatschappelijke Steunsystemen, in de Kempendorpen, samen met een ervaringsdeskundig begeleidster. Waarom werd dit toen al opgepakt? Met de komst van de Wet Maatschappelijke Ondersteuning ( WMO) krijgen/ hebben inmiddels de gemeenten de verantwoordelijkheid voor de maatschappelijke ondersteuning van kwetsbare burgers. Iets totaal anders voor gemeenten, iets waarvan men weinig of niets afwist en men zich afvroeg hoe moet dit gerealiseerd gaan worden. Juist hierin vervul ik een brugfunctie naar en met de gemeenten. Zo ook naar andere personen, familie en instanties, vrijwilligers en verenigingen. Het doel is om een netwerk van ondersteuningsmogelijkheden te verkrijgen in de directe woonomgeving van kwetsbare burgers. Dit netwerk wordt ook wel een Maatschappelijk Steunsysteem genoemd. En het blijft in beweging: de bezuinigingen, de verschuivingen van AWBZ naar WMO, de transities, de Kanteling in de gemeentes, het opzetten van wijkgerichte teams, FACT teams etc. Dat maakt het werken in de psychiatrie voor mij heel bijzonder en uitdagend. Olga Wijnen

20 YPSILON REGIO NIEUWS 20 Case Management vanuit de wijken (vervolg) Tijdens de bestuursvergadering van 12 april hebben we Sjaak Roza en Tom Niesten ontvangen. Afspraken die zijn gemaakt: De informatie aan de achterban zal in de toekomst wat betreft het HOE afgestemd worden met ons, met mijzelf (Geertje Boon) als contactpersoon. Maria, Jan, Olga en Piet zullen steeds in wisselende samenstelling de teksten lezen en adviezen over evt aanpassingen geven. De multidisciplinaire samenstelling van het FACT team verandert ook de kwetsbaarheid van de één op één relatie met de case manager. Wij vinden dit in de communicatie naar de betrokkenen enorm belangrijk om toe te lichten. De verantwoordelijkheden en bevoegdheden in de nieuwe aanpak dienen voor alle betrokkenen helder te zijn. Bij WIE kan voor WAT aangeklopt worden en op WELKE wijze? Dat TRIADISCH werken zoals op dit moment al bij ACT gebeurt uitgangspunt van handelen is binnen FACT dient veel beter over de bühne gebracht te worden. Opmerkingen die door het bestuur zijn gemaakt: Wij constateren in het voorliggende FACT projectplan dat het woord NAASTE totaal ontbreekt. Als de gehele behandeling van FACT gericht is op herstel in de eigen omgeving lijkt het gemis van naasten in deze plannen bijna op vloeken in de kerk. De start situatie met FACT als 2e lijnsvoorziening bracht veel duidelijkheid. Er waren nogal wat vage verhalen over de WMO en COP. Wij vinden de gestelde doelen prachtig en willen dan ook concrete afspraken over te bereiken inhoudelijke doelen bij de doelgroep zien incl naastentevredenheid. Ons voorstel hierbij blijft om niet met gestructureerde vragenlijsten vanuit de

21 21 Mei 2012 hulpverleners te werken, maar om juist dmv de inzet van een ervaringsdeskundige ouder, à la het project Naasten voor Naasten, meer inzicht te krijgen in de behoeftes van naasten. Hiervoor ligt een kant en klaar voorstel op de plank te wachten. Geertje Boon (voorzitster) Wisseling van de wacht Dat de case manager chronisch ziek werd, daar was niets aan te doen. Dat de psychiater tegelijkertijd een andere baan aannam, ook niet. Het kwam alleen wel heel rot uit dat mijn dochter die tegen een psychose aanzat alleen maar hulpverleners had die haar niet kenden. Dát ze een beginnende psychose had, namen die hulpverleners bepaald niet klakkeloos van mij aan. Mijn dochter is dan charmant, spraakzaam en niet van haar stuk te brengen. Een dijk van een meid zou je zeggen, ware het niet dat ze dit gedrag voor de derde keer toonde en dat het al twee keer heel slecht was afgelopen. Ze viel een paar kilo af en dat baarde me ook zorgen. Als ze haar pillen goed innam, was ze wat zwaarder en dat extra gewicht kreeg ze er gewoon niet af. De enige manier om af te vallen was stoppen met de medicijnen. Ik belde me suf naar de case manager die ik zo nu en dan wel aan de telefoon kreeg, maar hij had maar steeds geen afspraak met mijn dochter gemaakt, haar nog niet gezen. Zo ging het een week of drie. De nieuwe psychiater was niet te spreken te krijgen, die had het te druk met alle nieuwe cliënten en bijbehorende dossiers. Mijn dochter zwierde intussen van het ene feest naar het andere, bezocht festivals en ik was ervan overtuigd dat ze hasj of andere middelen gebruikte. Ze was gelukkig, dat wel en dat troostte me enigszins. Onherkenbaar gelukkig zelfs, onherkenbaar spraakzaam en onherkenbaar actief. Ik leefde tussen hoop en vrees dat ze zonder pillen altijd zo

22 YPSILON REGIO NIEUWS 22 kon blijven, het was een onbezonnen losgeslagen leven, maar dat was beter dan dat ze zich opsloot, zoals ze eerder had gedaan. Het was beter dan de depressie waar ze zo lang in had gezeten. Ik probeerde het haar te gunnen. Het was zes weken verder toen de psychiater haar eindelijk sprak. Met mij een afspraak maken was niet nodig. Mijn dochter nam haar pillen, dat had ze hem verzekerd en ze maakte een heel goede indruk op hem. Het was een kort telefoongesprek dat hij met mij voerde. De psychiater had weinig tijd, maar hij verzekerde me dat het goed met haar ging. Drie maanden na de wisseling van hulpverleners kreeg ik haar niet meer aan de telefoon. Ik ging naar haar appartement. De gordijnen waren dicht en dat was een veeg teken. Ze deed niet open en ook alle volgende keren dat ik ging, liet ze me niet binnen. Ik belde de nieuwe case manager die me beloofde te gaan kijken. Na twee angstige weken was hij nog niet geweest, hij had het te druk met andere cliënten. Er waren nogal wat crisissituaties, zei hij.

23 23 Mei 2012 Ik stond iedere dag aan haar deur en probeerde door de brievenbus te ruiken of er een lijkenlucht in haar appartement hing. Had ik maar een sleutel gehad, ze had me misschien wel aangevallen, maar dan had ik haar toch gezien. Ik stuurde haar sms-en. Toen dat niet hielp een ouderwets kaartje. Ik belde al de vrienden en kennissen die ze ooit had gehad. Een van hen ging naar haar toe en werd binnengelaten. Het appartement was een puinhoop, was volgepropt met vuilniszakken. Mijn dochter was rustig, maar er was nauwelijks een gesprek met haar te voeren geweest. Na mijn ongeruste telefoontje beloofde de case manager echt te gaan. Mijn dochter was namelijk niet op de afspraak met de psychiater verschenen en dat was niet volgens de afspraak. Bang dat ze zichzelf iets aan zou doen, was de case manager niet, ze had de psychiater beloofd dan eerst contact met hem op te nemen. Ik was allesbehalve gerustgesteld. Het was me duidelijk dat ik moest afwachten tot ze weer helemaal aan de grond zou zitten. Er zou niet ingegrepen worden voor ze een gevaar voor zichzelf of voor haar omgeving was. Het duurde nog twee maanden voor ze opgenomen werd. Ze is op de weg terug, nu een jaar later. Misschien wordt ze nooit meer zo als voor deze psychose. Voor de case-manager en de psychiater maakt dat niet uit, ze hebben haar nooit gekend toen ze goed was. Voor mij maakt het wel uit. Anoniem (bekend bij de redactie): verwoord door Olga Berger

24 YPSILON REGIO NIEUWS 24 Landelijk nieuws Goed om te weten.. Geïnteresseerde lezers van ons landelijk blad Ypsilon Nieuws zal het niet zijn ontgaan, maar toch is het goed om te melden, dat de ledenraad van Ypsilon in november j.l. heeft besloten de missie van Ypsilon te wijzigen in verhoogde kwetsbaarheid voor psychose. De bedoeling daarvan is, onze doelgroep uit te breiden. Naast familieleden van mensen met de diagnose schizofrenie willen we ook familieleden van mensen met een andere kwetsbaarheid voor psychosen bereiken. Even eruit voor leden met een kleine beurs. De stacaravan in Haaksbergen(Overijssel) is voor een aantal leden inmiddels een begrip. Er is nog plek deze zomer. Het zou jammer zijn als de caravan leeg staat. Een flyer op de boekentafel geeft u alle informatie. Introductiebijeenkomst nieuwe vrijwilligers. De eerstvolgende bijeenkomst zal speciaal voor mensen die door de week werken op een zaterdag plaatsvinden in Utrecht. Geïnteresseerden kunnen zich nu al melden bij het landelijk bureau. Tel Farmacotherapie bij Psychiatrische Patiënten Paul H.M. van Dongen, Psychiater Prof. Dr. Anton J.M. Loonen, arts/klinisch farmacoloog Frederik Hendriklaan BC s-hertogenbosch Tel. +31 (0) Karel Doormanlaan BN Rosmalen Tel. +31 (0)

25 25 Mei 2012 Wegwijs bij Ypsilon, afdeling Eindhoven & de Kempen Vertrouwens Contacttelefoon: Jan Wouters mobiel: (vast ) Belangenbehartiging: Jan Wouters (individuele en structurele knelpunten) tel. (040) tel. (06) Maria Ankersmit (nieuwe bezoekers) tel. (040) Postadres: Ypsilon Eindhoven en de Kempen Kronehoefstraat HK Eindhoven Voorzitter: Geertje Boon tel. (06) Secretariaat: Vacant Penningmeester: Ad Huybregts tel. (0497) ING bankrekening no t.n.v. Ypsilon Eindhoven Ledenadministratie: Henk Staal tel. (040) Regionieuws redactie: Olga Berger tel. (040) Johan Blom tel. (040) Henk Staal tel. (040) Website beheer: Piet van der Linden tel. (06) Public Relations: Loes Schinning tel. (040) Taakgroepen (coördinatoren): Thema-avonden en gespreksgroepen: Olga Berger en Johan Blom ACT-Lotgenotengroepen (In Den Elzent) Rob van Kol Opmaat Stichting voor beheer van geld en goederen Charles Sonneveldt tel. (040)

26 YPSILON REGIO NIEUWS 26

27 Ypsilon is een landelijke vereniging met regionale afdelingen en 7000 leden. De afdeling Eindhoven & De Kempen is er één van. Ypsilon behartigt de belangen van naasten van mensen met een psychotische kwetsbaarheid. De naam Ypsilon De naam Ypsilon verwijst naar het gebrek aan voldoende aandacht van de maatschappij voor onze zieke familieleden. In die zin verwijst de naam naar de letter Y (Ypsilon, Griekse IJ ) in het alfabet, die ook als buitenbeentje wordt beschouwd. Hoewel het tij keert is nog veel te doen. Onder het motto Afwijkend gedrag kan psychisch zijn... wil de afdeling Eindhoven & De Kempen van Ypsilon proberen lotgenoten te bereiken. Dat gebeurt: - via de media - door maandelijks regio-avonden te houden - door -zoveel als mogelijk is- gezamenlijk het hoofd te bieden aan de zorgen en problemen, die deze ziekten met zich meebrengen - door op te komen voor de belangen van de familie en andere betrokkenen - door voorlichting op het gebied van de geestelijke gezondheidszorg; alleen al de ziekte schizofrenie wordt door deskundigen als een volksziekte aangemerkt. Als u meer informatie wilt, kunt u contact opnemen met onze Vertrouwenspersoon Of u kunt geheel vrijblijvend de in dit blad aangekondigde regioavonden bezoeken. Hier vindt U Ypsilon...

28 YPSILON STELT ZICH TEN DOEL: 1. Familie- en andere betrokkenen van mensen met psychotische kwetsbaarheid met elkaar in contact te brengen om ervaringen te kunnen uitwisselen. Hiertoe worden regioavonden georganiseerd. 2. Familie- en andere betrokkenen te helpen, om -ondanks hun zorgen en problemen- toch een eigen evenwicht in het leven te behouden, of -te hervinden. 3. De belangen van familie- en andere betrokkenen te behartigen. Ypsilon afdeling Eindhoven & De Kempen (opgericht 2 september 1986) Adres landelijke vereniging Ypsilon: Postbus 715, 3000 AS Rotterdam Tel. (088)

Regionieuws. December 2012. Ypsilon afdeling Eindhoven & De Kempen

Regionieuws. December 2012. Ypsilon afdeling Eindhoven & De Kempen Regionieuws December 2012 Ypsilon afdeling Eindhoven & De Kempen Afwijkend gedrag kan psychisch zijn...... met ons kunt U erover praten 3 December 2012 Inhoud Voor uw agenda pag. 3 Redactioneel pag. 4

Nadere informatie

GGzE centrum psychotische stoornissen. Algemene informatie >>

GGzE centrum psychotische stoornissen. Algemene informatie >> GGzE centrum psychotische stoornissen GGzE centrum psychotische stoornissen Algemene informatie >> We zijn er zowel voor mensen met een eerste psychose als voor mensen met langer durende psychotische klachten.

Nadere informatie

KOPPen bij elkaar en schouders eronder. Informatie voor kinderen van ouders met psychiatrische problemen

KOPPen bij elkaar en schouders eronder. Informatie voor kinderen van ouders met psychiatrische problemen KOPPen bij elkaar en schouders eronder Informatie voor kinderen van ouders met psychiatrische problemen Mama, waarom huil je? Mama, ben je nu weer verdrietig? Papa, gaan we naar het zwembad? Waarom niet?

Nadere informatie

Regionieuws. Augustus 2013. Ypsilon afdeling Eindhoven & De Kempen

Regionieuws. Augustus 2013. Ypsilon afdeling Eindhoven & De Kempen Regionieuws Ypsilon afdeling Eindhoven & De Kempen Afwijkend gedrag kan psychisch zijn... 3 Inhoud Voor uw agenda pag. 3 Redactioneel pag. 4 Uitnodiging regioavond 10 september 2013 pag. 6 Verslag regioavond

Nadere informatie

GGzE centrum psychotische stoornissen. Act. Zorg bij de eerste psychose. Informatie voor cliënten >>

GGzE centrum psychotische stoornissen. Act. Zorg bij de eerste psychose. Informatie voor cliënten >> GGzE centrum psychotische stoornissen Act Zorg bij de eerste psychose Informatie voor cliënten >> Uw klachten de baas en het dagelijks leven weer oppakken GGzE centrum psychotische stoornissen geeft behandeling

Nadere informatie

Soms ben ik eens boos, en soms wel eens verdrietig, af en toe eens bang, en heel vaak ook wel blij.

Soms ben ik eens boos, en soms wel eens verdrietig, af en toe eens bang, en heel vaak ook wel blij. Lied: Ik ben ik (bij thema 1: ik ben mezelf) (nr. 1 en 2 op de CD) : Weet ik wie ik ben? Ja, ik weet wie ik ben. Weet ik wie ik ben? Ja, ik weet wie ik ben. Ik heb een mooie naam, van achter en vooraan.

Nadere informatie

Denk even mee. Oeps! Meteen kiezen! Even voorstellen. Terug in de tijd De toekomst van de langdurende GGZ. Van verleden naar toekomst

Denk even mee. Oeps! Meteen kiezen! Even voorstellen. Terug in de tijd De toekomst van de langdurende GGZ. Van verleden naar toekomst Van verleden naar toekomst Ypsilon Jubileumdag Midden De toekomst van de langdurende GGZ Ypsilon Jubileumdag Midden Bert Stavenuiter 11 oktober 2014 Bert Stavenuiter 11 oktober 2014 Oeps! Meteen kiezen!

Nadere informatie

nieuwsbrief We zullen doorgaan Postbus 3364 3502 GJ Utrecht Telefoon: 030 22 99 922 Maart 2012

nieuwsbrief We zullen doorgaan Postbus 3364 3502 GJ Utrecht Telefoon: 030 22 99 922 Maart 2012 Maart 2012 We zullen doorgaan In deze nieuwsbrief een nieuw gezicht: Diana Davelaar. Diana is de opvolger van Patrick Veenendaal. Patrick moest om gezondheidsredenen stoppen. Diana heeft in oktober het

Nadere informatie

Even voorstellen. Terugblik en vooruitblik. Wat kunt u verwachten? Denk even mee. Oeps! Meteen een opdracht Wat kunt u verwachten?

Even voorstellen. Terugblik en vooruitblik. Wat kunt u verwachten? Denk even mee. Oeps! Meteen een opdracht Wat kunt u verwachten? Terugblik en vooruitblik Even voorstellen Jubileumdag Noord Bert Stavenuiter Al ruim 20 jaar verbonden aan Ypsilon Eerst als journalist, maar intussen 15 jaar als directeur Heb een hoop geleerd over psychose

Nadere informatie

De Stemmenpolikliniek

De Stemmenpolikliniek Universitair Centrum Psychiatrie (UCP) De Stemmenpolikliniek Inhoud Inleiding 1 Stemmen horen 1 De behandeling 2 Kennismaking 3 De inhoud van de behandeling 3 Behandelaars 4 Vragen 4 Belangrijke adressen

Nadere informatie

Theorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over,

Theorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over, 3F Wat is vriendschap? 1 Iedereen heeft vrienden, iedereen vindt het hebben van vrienden van groot belang. Maar als we proberen uit te leggen wat vriendschap precies is staan we al snel met de mond vol

Nadere informatie

De Week gaat van start met de Breingeindag op maandag 26 maart 2012 in t Veerhuis te Nieuwegein.

De Week gaat van start met de Breingeindag op maandag 26 maart 2012 in t Veerhuis te Nieuwegein. Op zoek naar waardevolle contacten De werkgroep Week van de Psychiatrie organiseert van 26 tot en met 31 maart 2012 de 38e Week van de Psychiatrie. Het thema van de Week van de Psychiatrie 2012 is Contact

Nadere informatie

Presentatie Tranzo Zorgsalon 29 november 2012 Christine Kliphuis

Presentatie Tranzo Zorgsalon 29 november 2012 Christine Kliphuis Presentatie Tranzo Zorgsalon 29 november 2012 Christine Kliphuis Geachte dames en heren, Zelfredzaamheid is een mooi en positief begrip. Immers, elk kind wil dingen zelf leren doen, jezelf kunnen redden

Nadere informatie

Nieuwsbrief CliëntAanZet

Nieuwsbrief CliëntAanZet Nummer 3 April 2014 Van de redactie Hallo, Hier weer een nieuwe nieuwsbrief CliëntAanZet. Heb je een leuk idee voor deze nieuwsbrief? Of wil je misschien zelf iets schrijven? Stuur een bericht naar: Cliëntzeggenschap,

Nadere informatie

Even voorstellen. Terugblik en vooruitblik. Wat kunt u verwachten? Denk even mee. Oeps! Meteen een opdracht Wat kunt u verwachten?

Even voorstellen. Terugblik en vooruitblik. Wat kunt u verwachten? Denk even mee. Oeps! Meteen een opdracht Wat kunt u verwachten? Terugblik en vooruitblik Even voorstellen Jubileumdag Zuid Bert Stavenuiter Al ruim 20 jaar verbonden aan Ypsilon Eerst als journalist, maar intussen 15 jaar als directeur Heb een hoop geleerd over psychose

Nadere informatie

Netwerk Ouderenzorg Regio Noord

Netwerk Ouderenzorg Regio Noord Netwerk Ouderenzorg Regio Noord Vragenlijst Behoefte als kompas, de oudere aan het roer Deze vragenlijst bestaat vragen naar uw algemene situatie, lichamelijke en geestelijke gezondheid, omgang met gezondheid

Nadere informatie

Op weg met Jezus. eerste communieproject. Hoofdstuk 5 Bidden. H. Theobaldusparochie, Overloon

Op weg met Jezus. eerste communieproject. Hoofdstuk 5 Bidden. H. Theobaldusparochie, Overloon Op weg met Jezus eerste communieproject H. Theobaldusparochie, Overloon Hoofdstuk 5 Bidden Eerste communieproject "Op weg met Jezus" hoofdstuk 5 blz. 1 Joris is vader aan het helpen in de tuin. Ze zijn

Nadere informatie

Met een rugzakje vol info ga ik naar huis, veel gesprekken, leuke manier van middagvulling.

Met een rugzakje vol info ga ik naar huis, veel gesprekken, leuke manier van middagvulling. Leerzaam, leuk, nieuwe contacten opgedaan, nieuwe ideeën. Het open Space concept is geweldig. Met een rugzakje vol info ga ik naar huis, veel gesprekken, leuke manier van middagvulling. Ontspannen maar

Nadere informatie

Iedereen heeft een eigen verhaal

Iedereen heeft een eigen verhaal informatie voor ouders Iedereen heeft een eigen verhaal > Goed om te weten als uw kind tijdelijk bij JJC verblijft Uw zoon of dochter gaat tijdelijk naar JJC in Den Haag. Wij gaan uw kind intensief begeleiden

Nadere informatie

Psychiatrie. De Stemmenpolikliniek

Psychiatrie. De Stemmenpolikliniek Psychiatrie De Stemmenpolikliniek Inhoud Inleiding 0 Stemmen horen 0 Klachten en symptomen 0 Oorzaken De behandeling 0 Doel 0 Voor wie 0 Tijdsduur 0 De inhoud van de behandeling 0 Coping-training 0 Psycho-educatie

Nadere informatie

Gedwongen opname met een IBS of RM *

Gedwongen opname met een IBS of RM * Gedwongen opname met een IBS of RM * Informatie voor cliënten Onderdeel van Arkin Inleiding In deze folder staat kort beschreven wat er gebeurt als u gedwongen wordt opgenomen. De folder bevat belangrijke

Nadere informatie

Nieuwsbrief maart 2015

Nieuwsbrief maart 2015 Nieuwsbrief maart 2015 Even noteren in de agenda. Ypsilon afd. Eindhoven & de Kempen 10 maart 2015 Ledencontactavond LET OP! Aanvangstijd is gewijzigd in 19.30 uur (was in 2014 nog 20.00 uur) Inleveren

Nadere informatie

PDS B e l a n g e n v e r e n

PDS B e l a n g e n v e r e n r a b l D e PDS B e l a n g e n v e r e n r m S y n d r o a o m i g e i n g k k i r P PDS in relatie tot anderen 2 PDS in relatie tot anderen Bij het Prikkelbare Darm Syndroom (PDS) is één van de symptomen

Nadere informatie

Algemeen: Antwoorden in rood op vragen gesteld op de bijeenkomst over zorg in Stadsdorp Rivierenbuurt 13 december 2014.

Algemeen: Antwoorden in rood op vragen gesteld op de bijeenkomst over zorg in Stadsdorp Rivierenbuurt 13 december 2014. Antwoorden in rood op vragen gesteld op de bijeenkomst over zorg in Stadsdorp Rivierenbuurt 13 december 2014. Zie ook http://www.amsterdam.nl/zorg-welzijn/zorg-ouderen/ Algemeen: Wat betekenen de bezuinigingen

Nadere informatie

Wat kan ik voor u doen?

Wat kan ik voor u doen? 139 139 HOOFDSTUK 9 Wat kan ik voor u doen? WOORDEN 1 1 Peter is op vakantie. Hij stuurde mij een... uit Parijs. a brievenbus b kaart 2 Ik heb die kaart gisteren.... a ontvangen b herhaald 3 Bij welke...

Nadere informatie

De PAAZ, wat is dat? Informatie voor kinderen van 8 tot 12 jaar

De PAAZ, wat is dat? Informatie voor kinderen van 8 tot 12 jaar De PAAZ, wat is dat? Informatie voor kinderen van 8 tot 12 jaar De afgelopen weken was het niet zo leuk bij Pim thuis. Zijn moeder lag de hele dag in bed. Ze stond niet meer op, deed geen boodschappen

Nadere informatie

informatie voor cliënten FACT-team

informatie voor cliënten FACT-team informatie voor cliënten FACT-team FACT-team Voor een grote groep mensen is het leven moeilijk. Zij hebben niet alleen last van psychiatrische klachten, zoals bijvoorbeeld somberheid of het horen van stemmen,

Nadere informatie

zorgen voor elkaar over mantelzorgers met een migranten achtergrond stamm

zorgen voor elkaar over mantelzorgers met een migranten achtergrond stamm zorgen voor elkaar over mantelzorgers met een migranten achtergrond stamm Mantelzorg is... Mooi De hulpvrager is je dankbaar, mantelzorg geeft veel voldoening Divers De taken lopen uiteen: huishoudelijke

Nadere informatie

Zaken voor mannen. Verhalen van mannen met epilepsie

Zaken voor mannen. Verhalen van mannen met epilepsie Zaken voor mannen Verhalen van mannen met epilepsie Introductie Niet alle mannen vinden het prettig om over hun gezondheid te praten. Ieder mens is anders. Elke man met epilepsie ervaart zijn epilepsie

Nadere informatie

Slachtoffers van mensenhandel en geestelijke gezondheidszorg

Slachtoffers van mensenhandel en geestelijke gezondheidszorg Slachtoffers van mensenhandel en geestelijke gezondheidszorg Informatie voor cliënten Cliënten en geestelijke gezondheidszorg Slachtoffers van mensenhandel hebben vaak nare dingen meegemaakt. Ze zijn geschokt

Nadere informatie

Gezinsinterventie Gezinsgesprekken voor gezinnen waarbij de ouder psychische problemen heeft

Gezinsinterventie Gezinsgesprekken voor gezinnen waarbij de ouder psychische problemen heeft Gezinsinterventie Gezinsgesprekken voor gezinnen waarbij de ouder psychische problemen heeft Inhoudsopgave Klik op het onderwerp om verder te lezen. Zorgen en vragen 1 Gezinsinterventie 2 Tien praktische

Nadere informatie

Bevriend met Bram of met een autist

Bevriend met Bram of met een autist Bevriend met Bram of met een autist Eerste druk, januari 2010 2010 Nanno Ymus isbn: 978-90-484-0990-7 nur: 283 Uitgever: Free Musketeers, Zoetermeer www.freemusketeers.nl De namen, plaatsen en gebeurtenissen

Nadere informatie

Een crisiskaart omdat je het voor jezelf het beste weet

Een crisiskaart omdat je het voor jezelf het beste weet Crisiskaart Een crisiskaart omdat je het voor jezelf het beste weet Consulent Crisiskaart Nel van kempen Diane Hek Crisiskaart Wat is een crisiskaart: Een uitvouwbaar kaartje van bankpasformaat. Samenvatting

Nadere informatie

Het zou het beste zijn als maatschappelijke steunsystemen georganiseerd werden door de gemeente.

Het zou het beste zijn als maatschappelijke steunsystemen georganiseerd werden door de gemeente. 1. Het zou het beste zijn als maatschappelijke steunsystemen georganiseerd werden door de gemeente. 2. De overheid moet niet achter de voordeur van mensen willen treden. Dat is privégebied en de eigen

Nadere informatie

Impact op zijn. leven

Impact op zijn. leven Impact op zijn leven Ryan* student Bedrijfskunde zorgt al drie jaar bijna helemaal alleen voor zijn autistische broer. Ik wil niet een beeld van mezelf neerzetten dat ik zielig ben. Ik kies hier bewust

Nadere informatie

WELKOM. op de NVN Themadag (Pre) dialyse en je sociale leven. 14 september 2013

WELKOM. op de NVN Themadag (Pre) dialyse en je sociale leven. 14 september 2013 1 WELKOM op de NVN Themadag (Pre) dialyse en je sociale leven 14 september 2013 2 Mededelingen Gelieve uw mobiele telefoon uit te schakelen 3 Ochtendprogramma 10.30 10.45 Welkom 10.45 10.50 Ludiek filmpje

Nadere informatie

Regionieuws. November 2012. Ypsilon afdeling Eindhoven & De Kempen

Regionieuws. November 2012. Ypsilon afdeling Eindhoven & De Kempen Regionieuws November 2012 Ypsilon afdeling Eindhoven & De Kempen Afwijkend gedrag kan psychisch zijn...... met ons kunt U erover praten 3 November 2012 Inhoud Voor uw agenda pag. 3 Redactioneel pag. 4

Nadere informatie

Apostolische rondzendbrief

Apostolische rondzendbrief oktober 9, 2011 Jaargang 1, nummer 1 Lieve mensen, Zo bent u een voorbeeld voor alle gelovigen in Macedonië en Achaje geworden. Wij zijn nu al weer een tijdje hier in het zuiden van Griekenland, in de

Nadere informatie

U schrijft ook dat wij Belgen bang zijn voor elkaar. Hoezo?

U schrijft ook dat wij Belgen bang zijn voor elkaar. Hoezo? Wablieft praat met Paul Verhaeghe De maatschappij maakt mensen ziek Materieel hebben we het nog nooit zo goed gehad. De meesten van ons hebben een inkomen, een dak boven ons hoofd Toch voelen veel mensen

Nadere informatie

Johannes 20, 1-18 20 april Pasen 2014 Wehl. (ds. A. Oude Kotte-de Boon) Thema: 'Het verhaal van Maria van Magdala ' Gemeente,

Johannes 20, 1-18 20 april Pasen 2014 Wehl. (ds. A. Oude Kotte-de Boon) Thema: 'Het verhaal van Maria van Magdala ' Gemeente, Johannes 20, 1-18 20 april Pasen 2014 Wehl (ds. A. Oude Kotte-de Boon) Thema: 'Het verhaal van Maria van Magdala ' Gemeente, We zijn er doorheen gegaan, Veertig dagen en nachten, Tijd van voorbereiding...

Nadere informatie

Sterker met Stoma. door jouw ervaring te delen. Stomavereniging introduceert een nieuw motto en krijgt een nieuwe huisstijl! www.stomavereniging.

Sterker met Stoma. door jouw ervaring te delen. Stomavereniging introduceert een nieuw motto en krijgt een nieuwe huisstijl! www.stomavereniging. FC 60 C 22 M 21 Y 10K PMS 549 FC 0 C 54 M 100 Y 0 K PMS 144 Sterker met Stoma door jouw ervaring te delen Stomavereniging introduceert een nieuw motto en krijgt een nieuwe huisstijl! www.stomavereniging.nl

Nadere informatie

CHATTEN. verborgen verdriet MARIAN HOEFNAGEL

CHATTEN. verborgen verdriet MARIAN HOEFNAGEL CHATTEN verborgen verdriet MARIAN HOEFNAGEL Stotteren Kom op, Roy. Het is allang tijd. De leraar informatica legt een hand op Roys schouder. Maar Roy kijkt niet op of om. Hij zit achter de fijnste computer

Nadere informatie

Samen eenzaam. Frida den Hollander

Samen eenzaam. Frida den Hollander Samen eenzaam Samen eenzaam Frida den Hollander Tweede editie Schrijver: Frida den Hollander Coverontwerp: Koos den Hollander Correctie: Koos den Hollander ISBN:9789402122442 Inhoud Inleiding 1 Ik ben

Nadere informatie

Dit boek heeft het keurmerk Makkelijk Lezen gekregen. Wilt u meer weten over dit keurmerk kijk dan op de website: www.stichtingmakkelijklezen.nl.

Dit boek heeft het keurmerk Makkelijk Lezen gekregen. Wilt u meer weten over dit keurmerk kijk dan op de website: www.stichtingmakkelijklezen.nl. Chatten Dit boek heeft het keurmerk Makkelijk Lezen gekregen. Wilt u meer weten over dit keurmerk kijk dan op de website: www.stichtingmakkelijklezen.nl. Colofon Een uitgave van Eenvoudig Communiceren

Nadere informatie

PeerEducatie Handboek voor Peers

PeerEducatie Handboek voor Peers PeerEducatie Handboek voor Peers Handboek voor Peers 1 Colofon PeerEducatie Handboek voor Peers december 2007 Work-Wise Dit is een uitgave van: Work-Wise info@work-wise.nl www.work-wise.nl Contactpersoon:

Nadere informatie

Werkboek Het is mijn leven

Werkboek Het is mijn leven Werkboek Het is mijn leven Het is mijn leven Een werkboek voor jongeren die zelf willen kiezen in hun leven. Vul dit werkboek in met mensen die je vertrouwt, bespreek het met mensen die om je geven. Er

Nadere informatie

Ervaringen van mensen met verstandelijke beperkingen of psychiatrische problemen met zelfstandig wonen en deelname aan de samenleving

Ervaringen van mensen met verstandelijke beperkingen of psychiatrische problemen met zelfstandig wonen en deelname aan de samenleving Een eigen huis.. Ervaringen van mensen met verstandelijke beperkingen of psychiatrische problemen met zelfstandig wonen en deelname aan de samenleving M.H. Kwekkeboom (red.) A.H. de Boer (SCP) C.van Campen

Nadere informatie

Klachtencommissie Let op!

Klachtencommissie Let op! klachten commissie U kunt bij HVO-Querido te maken krijgen met iets waarover u niet tevreden bent. Neem dan contact met ons op; meestal komen we er samen uit. Mocht dat niet het geval zijn, dan kunt u

Nadere informatie

U leert in deze les "toestemming vragen". Toestemming vragen is vragen of u iets mag doen.

U leert in deze les toestemming vragen. Toestemming vragen is vragen of u iets mag doen. TOESTEMMING VRAGEN les 1 spreken inleiding en doel U leert in deze les "toestemming vragen". Toestemming vragen is vragen of u iets mag doen. Bij toestemming vragen is het belangrijk dat je het op een

Nadere informatie

Alvast bedankt voor het invullen!

Alvast bedankt voor het invullen! Deze vragenlijst gaat over jongeren die steun of hulp geven aan een familielid. Wij zijn erg benieuwd hoeveel jongeren er binnen onze school steun of hulp geven en hoe zij dit ervaren. De vragenlijst is

Nadere informatie

28% 72% 30% 70% Aantal geregistreerde deelnemers : 141 Periode evaluatie : 19 maart 2014 t/m 6 april 2014 Aantal evaluaties : 101

28% 72% 30% 70% Aantal geregistreerde deelnemers : 141 Periode evaluatie : 19 maart 2014 t/m 6 april 2014 Aantal evaluaties : 101 Aantal geregistreerde deelnemers : 11 Periode evaluatie : 19 maart 01 t/m 6 april 01 Aantal evaluaties : 101 8% ingevuld niet ingevuld % 0% anoniem niet anoniem 0% RESULTATEN EVALUATIE ICT-PRAKTIJKDAG

Nadere informatie

Welkom bij Centrum Jeugd. Informatie voor kinderen, jongeren en hun familieleden

Welkom bij Centrum Jeugd. Informatie voor kinderen, jongeren en hun familieleden Welkom bij Centrum Jeugd Informatie voor kinderen, jongeren en hun familieleden Welkom bij Centrum Jeugd Je gaat deelnemen aan een van de behandelingen bij Centrum Jeugd van GGz Breburg. De behandelaren

Nadere informatie

Meten van mediawijsheid. Bijlage 6. Interview. terug naar meten van mediawijsheid

Meten van mediawijsheid. Bijlage 6. Interview. terug naar meten van mediawijsheid Meten van mediawijsheid Bijlage 6 Interview terug naar meten van mediawijsheid Bijlage 6: Het interview Individueel interview Uitleg interview Ik zal je uitleggen wat de bedoeling is vandaag. Ik ben heel

Nadere informatie

ik? Houd je spreekbeurt over GGNet

ik? Houd je spreekbeurt over GGNet ik? Houd je spreekbeurt over GGNet 1 Houd je spreekbeurt over GGNet Krijg je zelf hulp van GGNet Jeugd? Of je vader/moeder/broer(tje)/zus(je) of iemand anders die je kent? Werkt één van je ouders bij GGNet?

Nadere informatie

Taalles werkt! Een fotoserie in het kader van de Week van de Alfabetisering 2013

Taalles werkt! Een fotoserie in het kader van de Week van de Alfabetisering 2013 Taalles werkt! Een fotoserie in het kader van de Week van de Alfabetisering 2013 Deze fotoserie is ontwikkeld in het kader van de Week van de Alfabetisering 2013. In Utrecht wonen zo n 30.000 mensen die

Nadere informatie

Borstkanker ''Angst voor het onbekende''

Borstkanker ''Angst voor het onbekende'' Borstkanker ''Angst voor het onbekende'' Borstkanker ''Angst voor het onbekende'' Ellen Wagter-Streep Schrijver: Ellen Wagter-Streep ISBN: 9789402129663 Ellen Wagter-Streep Inhoud Inhoud... 05 Voorwoord...

Nadere informatie

MANIEREN OM MET OUDERPARTICIPATIE OM TE GAAN

MANIEREN OM MET OUDERPARTICIPATIE OM TE GAAN Blijf kalm; Verzeker je ervan dat je de juiste persoon aan de lijn hebt; Zeg duidelijk wie je bent en wat je functie is; Leg uit waarom je belt; Geef duidelijke en nauwkeurige informatie en vertel hoe

Nadere informatie

HET VERHAAL VAN KATRIN

HET VERHAAL VAN KATRIN HET VERHAAL VAN KATRIN Katrin begon heroïne te gebruiken toen ze ongeveer 12 was. In het begin deed ze dat nog af en toe. We hadden er niet genoeg geld voor. Door een ingrijpende gebeurtenis ging ze steeds

Nadere informatie

Jaarverslag 2012. Stichting 113Online

Jaarverslag 2012. Stichting 113Online Jaarverslag 2012 Stichting 113Online Voorwoord Stichting 113Online is er voor iedereen die te maken krijgt met zelfmoord. Voor mensen die zelf suïcidale gedachten of gevoelens hebben, voor mensen die een

Nadere informatie

Probleem? Geen probleem. Met de vaardigheden die Humanitas je aanreikt, verander je je leven. Helemaal zelf. En het mooie is: iedereen kan het.

Probleem? Geen probleem. Met de vaardigheden die Humanitas je aanreikt, verander je je leven. Helemaal zelf. En het mooie is: iedereen kan het. ONTMOET HUMANITAS Probleem? Geen probleem. Met de vaardigheden die Humanitas je aanreikt, verander je je leven. Helemaal zelf. En het mooie is: iedereen kan het. Zonder uitzondering. Lukt het je niet alleen,

Nadere informatie

O, antwoordde ik. Verder zei ik niets. Ik ging vlug de keuken weer uit en zonder eten naar school.

O, antwoordde ik. Verder zei ik niets. Ik ging vlug de keuken weer uit en zonder eten naar school. Voorwoord Susan schrijft elke dag in haar dagboek. Dat dagboek is geen echt boek. En ook geen schrift. Susans dagboek zit in haar tablet, een tablet van school. In een map die Moeilijke Vragen heet. Susan

Nadere informatie

De geest is goed, maar het lichaam is versleten tekst PATRICK MEERSHOEK foto s AD NUIS

De geest is goed, maar het lichaam is versleten tekst PATRICK MEERSHOEK foto s AD NUIS IK HEB EEN SCHANDELIJK HOOG IQ. Ik lees kranten in zeven talen. Ik heb vroeger veel in het buitenland gezeten. De actualiteit houd ik met hartstocht bij, maar naar de televisie kijk ik niet en naar de

Nadere informatie

Gemeente van onze Heer Jezus Christus, lieve mensen,

Gemeente van onze Heer Jezus Christus, lieve mensen, Gemeente van onze Heer Jezus Christus, lieve mensen, Ik had bedacht dat ik voor vandaag maar eens een ouderwetse preek in 3 punten ga houden. Het eerste punt gaat over het kijken naar de ander. De tweede

Nadere informatie

Armoede & Veerkracht: Hoe vinden mensen met weinig geld hun weg?

Armoede & Veerkracht: Hoe vinden mensen met weinig geld hun weg? Armoede & Veerkracht: Hoe vinden mensen met weinig geld hun weg? Ruim 10% van de Nederlandse bevolking leeft in armoede. Ongeveer 7% van de kinderen in de provincie Groningen groeit op in een gezin dat

Nadere informatie

Geestelijke Gezondheidszorg Eindhoven en de Kempen. Vrijwilligerswerk. GGzE zoekt maatjes. Algemene informatie >>

Geestelijke Gezondheidszorg Eindhoven en de Kempen. Vrijwilligerswerk. GGzE zoekt maatjes. Algemene informatie >> Geestelijke Gezondheidszorg Eindhoven en de Kempen Vrijwilligerswerk GGzE zoekt maatjes Algemene informatie >> ggze ondersteunt jaarlijks meer dan 18.000 mensen, jong en oud. GGzE biedt hulp aan mensen

Nadere informatie

De muur. Maar nu, ik wil uitbreken. Ik kom in het nauw en wil d r uit. Het lukt echter niet. De muur is te hoog. De muur is te dik.

De muur. Maar nu, ik wil uitbreken. Ik kom in het nauw en wil d r uit. Het lukt echter niet. De muur is te hoog. De muur is te dik. De muur Ik heb een muur om me heen. Nou, een muur? Het lijken er wel tien. En niemand is in staat om Over die muur bij mij te komen. Ik laat je niet toe, Want dan zou je zien Hoe kwetsbaar ik ben. Maar

Nadere informatie

A. God, wij bidden U voor alle mensen die onzeker zijn over zichzelf: dat zij het vertrouwen in zichzelf hervinden.

A. God, wij bidden U voor alle mensen die onzeker zijn over zichzelf: dat zij het vertrouwen in zichzelf hervinden. Bidden met jongeren Voorbede Ben je teleurgesteld in het leven? Ben je gekwetst door anderen? Draag je vervelende herinneringen met je mee? A. God, wij bidden U voor alle mensen die hun leven graag anders

Nadere informatie

Nikki van der Meer. Stage eindverslag. Stage Cordaan Thuiszorg.

Nikki van der Meer. Stage eindverslag. Stage Cordaan Thuiszorg. Nikki van der Meer. Stage eindverslag Stage Cordaan Thuiszorg. Klas: lv13-4agz2 Student nummer: 500631386 Docentbegeleider: Marieke Vugts Werkbegeleider: Linda Pieterse Praktijkopleider: Evelien Rijkhoff

Nadere informatie

Alle FACT-teams zijn van maandag tot en met vrijdag van 8.30 tot uur bereikbaar op telefoonnummer

Alle FACT-teams zijn van maandag tot en met vrijdag van 8.30 tot uur bereikbaar op telefoonnummer Nieuwsbrief juni 2018 Thema- en contactavonden: 12 juni wandeling of filmavond 10 juli wandeling of filmavond 14 augustus ledencontactavond Aanvang: 19.30 uur. Thema- en contactavonden 2018. xxx xxx 11

Nadere informatie

Juridische medewerker

Juridische medewerker 28-11-2013 Sectorwerkstuk Juridische medewerker Temel, Elif HET ASSINK LYCEUM Inhoudsopgave Inhoud Inhoudsopgave... 1 Inleiding... 2 Hoeveel procent van de opleiding bestaat uit stage?... 6 o Begeleiding...

Nadere informatie

Nieuwsbrief SHIB september 2013

Nieuwsbrief SHIB september 2013 Nieuwsbrief SHIB september 2013 www.shib.nl info@shib.nl Postbus 250, 3770 AG Barneveld Bankrekening 1526.55.018 t.n.v. SHIB SHIB 10 jaar en meer Al eerder lieten we weten: SHIB bestaat dit jaar 10 jaar!

Nadere informatie

Een land waar. mensen goed geïnformeerd zijn over handicaps

Een land waar. mensen goed geïnformeerd zijn over handicaps Een land waar mensen goed geïnformeerd zijn over handicaps Lilian (48) vraagt haar zoontje om even een handje te komen geven. Dat doet hij en dan gaat hij weer lekker verder spelen. Wij nemen plaats aan

Nadere informatie

Inleiding. Beste familielid, Hierbij de programmafolder voor familieleden van onze Herstelweek 2015.

Inleiding. Beste familielid, Hierbij de programmafolder voor familieleden van onze Herstelweek 2015. Inleiding Beste familielid, Hierbij de programmafolder voor familieleden van onze Herstelweek 2015. Dit is intussen onze derde editie. Met deze Herstelweken willen we cliënten en hulpverleners samen gedurende

Nadere informatie

Welke moeilijkheden kunnen optreden bij mensen met afasie?

Welke moeilijkheden kunnen optreden bij mensen met afasie? Wegwijs in afasie Inleiding Uw naaste is opgenomen in Gelre ziekenhuizen omdat hij/zij getroffen is door een beschadiging in de hersenen waardoor zijn/haar communicatie is aangetast. Dit heet afasie.

Nadere informatie

Jaarverslag Zeggenschap

Jaarverslag Zeggenschap Jaarverslag Zeggenschap 2014 1 Odion, januari 2015 hallo Hallo, 2014 is voorbij gevolgen. Er is weer veel gebeurd op het gebied van zeggenschap. In dit verslag breng ik jullie op de hoogte van alle gebeurtenissen,

Nadere informatie

Maatschappelijk werk (alweer)

Maatschappelijk werk (alweer) Maatschappelijk werk (alweer) Na mijn tweede miskraam heb ik toch weer besloten om het er op te wagen naar maatschappelijk werk te gaan. Ik vond de stap echt wel heel zwaar, want ik hou er niet zo van.

Nadere informatie

Ondersteunende zorg voor mensen met kanker

Ondersteunende zorg voor mensen met kanker Ondersteunende zorg voor mensen met kanker Máxima Oncologisch Centrum (MOC) Inleiding Als u van uw behandelend arts te horen krijgt dat u kanker heeft, krijgen u en uw naasten veel informatie en emoties

Nadere informatie

Deeltijdbehandeling. Ouderen

Deeltijdbehandeling. Ouderen Deeltijdbehandeling Ouderen Deeltijdbehandeling Mondriaan Ouderen geeft behandeling, ondersteuning en begeleiding aan mensen met psychische en psychiatrische problemen vanaf de derde levensfase. Mondriaan

Nadere informatie

Bent u niet tevreden? Laat het ons weten!

Bent u niet tevreden? Laat het ons weten! Bent u niet tevreden? Laat het ons weten! Wij willen graag van u leren De medewerkers van de CvZG verlenen aan veel mensen diverse soorten zorg. In verreweg de meeste gevallen verloopt die zorg naar tevredenheid

Nadere informatie

Inhoudsopgave...2. Voorwoord...3. Inleiding...3. Hoofdstukken...4. 1. Wat is een verpleeghuis?...4. 2. De geschiedenis van het verpleeghuis...

Inhoudsopgave...2. Voorwoord...3. Inleiding...3. Hoofdstukken...4. 1. Wat is een verpleeghuis?...4. 2. De geschiedenis van het verpleeghuis... Naam: School: Groep: 8 Laurens Tap De Trinoom Datum: 10 december 2012 Hoofdstuk: Inhoudsopgave Pagina 1 INHOUDSOPGAVE Inhoudsopgave...2 Voorwoord...3 Inleiding...3 Hoofdstukken...4 1. Wat is een verpleeghuis?...4

Nadere informatie

Onderzoek Alcohol en Zwangerschap

Onderzoek Alcohol en Zwangerschap Pagina 1 Onderzoek Alcohol en Zwangerschap Juni 2011 - Nieuwsbrief Nr 3 Beste verloskundige en assistente, Dit is de derde nieuwsbrief over het onderzoek Alcohol en Zwangerschap van het Nederlands Instituut

Nadere informatie

de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop.

de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop. Woordenlijst bij hoofdstuk 4 de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop. alleen zonder andere mensen Hij is niet getrouwd. Hij woont helemaal a, zonder familie.

Nadere informatie

MEE. Ondersteuning bij leven met een beperking. Algemene brochure. voor mensen met een beperking. MEE maakt meedoen mogelijk

MEE. Ondersteuning bij leven met een beperking. Algemene brochure. voor mensen met een beperking. MEE maakt meedoen mogelijk MEE Ondersteuning bij leven met een beperking Algemene brochure voor mensen met een beperking MEE maakt meedoen mogelijk 1 Colofon Tekst en samenstelling Eenvoudig Communiceren Amsterdam Afd. Communicatie

Nadere informatie

Manoevreren in de driehoeksverhouding naasten, patiënten en zorgverleners. Cilia Linssen, ICISZ

Manoevreren in de driehoeksverhouding naasten, patiënten en zorgverleners. Cilia Linssen, ICISZ Manoevreren in de driehoeksverhouding naasten, patiënten en zorgverleners Cilia Linssen, ICISZ Meneer van Dam heeft het koud Workshop Reflectie op ervaring als naaste Patronen rond naasten van de palliatieve

Nadere informatie

MS Vereniging Nederland Regio Brabant West Paganinistraat 11 5144 XN Waalwijk T 0416-333074 www.msvereniging.nl

MS Vereniging Nederland Regio Brabant West Paganinistraat 11 5144 XN Waalwijk T 0416-333074 www.msvereniging.nl November 2009 MS Vereniging Nederland Regio Brabant West Paganinistraat 11 5144 XN Waalwijk T 0416-333074 www.msvereniging.nl Beste Leden, Met deze nieuwsbrief informeren wij u graag over de laatste ontwikkelingen

Nadere informatie

Thema s voor het Alzheimer Café. Verzameld, kopjes gekozen en geordend door Franklin Roos van Alzheimer Café Zuidelijk Westerkwartier te Leek

Thema s voor het Alzheimer Café. Verzameld, kopjes gekozen en geordend door Franklin Roos van Alzheimer Café Zuidelijk Westerkwartier te Leek Thema s voor het Alzheimer Café Verzameld, kopjes gekozen en geordend door Franklin Roos van Alzheimer Café Zuidelijk Westerkwartier te Leek Medische aspecten Wat is dementie? Medische aspecten Verschillende

Nadere informatie

Angst de baas voor 55+

Angst de baas voor 55+ Angst de baas voor 55+ Ouderen Angst de baas voor 55+ Introductie Ben ik mijn angst de baas? Ieder mens is wel eens bang. Gelukkig maar, want angst kan mensen waarschuwen voor gevaar. Angst is pas een

Nadere informatie

Openingsgebeden INHOUD

Openingsgebeden INHOUD Openingsgebeden De schuldbelijdenis herzien Openingsgebeden algemeen Openingsgebeden voor kinderen Openingsgebeden voor jongeren INHOUD De schuldbelijdenis herzien De schuldbelijdenis heeft in de openingsritus

Nadere informatie

Hoe gaat het in z n werk daar? Wat is er anders dan een gewone poli?

Hoe gaat het in z n werk daar? Wat is er anders dan een gewone poli? INTERVIEW d.d. 28 december 2009 Coeliakiepoli Op het interview-wenslijstje van Nynke en Zara staat Dr. Luisa Mearin. Zij is kinderarts MDL in het LUMC te Leiden en heeft als eerste met haar collega s in

Nadere informatie

Boek en workshop over het verlies van een broer of zus. Een broertje dood. Door Corine van Zuthem

Boek en workshop over het verlies van een broer of zus. Een broertje dood. Door Corine van Zuthem Het overlijden van een broer of zus is een ingrijpende gebeurtenis. Toch wordt het onderwerp in de rouwliteratuur doodgezwegen. Tot verbazing van Minke Weggemans. De pastoraal therapeute schreef er daarom

Nadere informatie

Symposium 'Verbinding gezocht' 5 juni Bavo Europoort helpt. specialist in psychiatie

Symposium 'Verbinding gezocht' 5 juni Bavo Europoort helpt. specialist in psychiatie Symposium 'Verbinding gezocht' 5 juni 2018 Bavo Europoort helpt specialist in psychiatie Verbinding gezocht Bij Bavo Europoort vinden we het belangrijk dat familie en naasten van de patiënt betrokken zijn

Nadere informatie

Wat je voelt is wat je denkt! De theorie van het rationeel denken

Wat je voelt is wat je denkt! De theorie van het rationeel denken Wat je voelt is wat je denkt! De theorie van het rationeel denken Mensen zoeken hulp omdat ze overhoop liggen met zichzelf of met anderen. Dit kan zich op verschillende manieren uiten. Sommige mensen worden

Nadere informatie

Schizofrenie. Leven in een andere wereld. Deze folder is voor doven en slechthorenden die meer willen weten over schizofrenie

Schizofrenie. Leven in een andere wereld. Deze folder is voor doven en slechthorenden die meer willen weten over schizofrenie ggz voor doven & slechthorenden Schizofrenie Leven in een andere wereld Deze folder is voor doven en slechthorenden die meer willen weten over schizofrenie Herkent u dit? Denkt u wel eens dingen te zien

Nadere informatie

!!!!! !!!!!!!!!!!! Uit: Glazen Speelgoed (Tennesse Williams)! (zacht) Hallo. (Ze schraapt haar keel)! Hoe voel je je nu? Beter?!

!!!!! !!!!!!!!!!!! Uit: Glazen Speelgoed (Tennesse Williams)! (zacht) Hallo. (Ze schraapt haar keel)! Hoe voel je je nu? Beter?! Uit: Glazen Speelgoed (Tennesse Williams) Jim Laura Jim Laura Jim wijn aan) Laura Hallo Laura (zacht) Hallo. (Ze schraapt haar keel) Hoe voel je je nu? Beter? Ja. Ja, dankje. Dit is voor jou. Een beetje

Nadere informatie

Met wie kan jij dan praten? Een brochure voor kinderen van 7 tot 11 jaar

Met wie kan jij dan praten? Een brochure voor kinderen van 7 tot 11 jaar Als je moeder naar een psychiatrisch ziekenhuis moet... of je vader naar een psychiater... Met wie kan jij dan praten? Een brochure voor kinderen van 7 tot 11 jaar Deze brochure werd - met toestemming

Nadere informatie

Deeltijdbehandeling. Mondriaan. Informatie voor cliënten. Ouderen. voor geestelijke gezondheid

Deeltijdbehandeling. Mondriaan. Informatie voor cliënten. Ouderen. voor geestelijke gezondheid Deeltijdbehandeling Informatie voor cliënten Ouderen Mondriaan voor geestelijke gezondheid Ouderen Deeltijdbehandeling De Divisie Ouderen is een onderdeel van Mondriaan. We verlenen hulp aan mensen van

Nadere informatie

Soms gebeurt er wel eens iets wat jij niet wilt. Dit noemen wij onvrijwillige zorg. Onvrijwillige zorg mag alleen als jij in gevaar bent, of als jouw

Soms gebeurt er wel eens iets wat jij niet wilt. Dit noemen wij onvrijwillige zorg. Onvrijwillige zorg mag alleen als jij in gevaar bent, of als jouw Soms gebeurt er wel eens iets wat jij niet wilt. Dit noemen wij onvrijwillige zorg. Onvrijwillige zorg mag alleen als jij in gevaar bent, of als jouw gedrag gevaarlijk is voor andere mensen. Dit mag nooit

Nadere informatie

Neus correctie 2012. Aanleiding. Intake gesprek. Stap 1: Wat gaan we doen

Neus correctie 2012. Aanleiding. Intake gesprek. Stap 1: Wat gaan we doen Neus correctie 2012 Aanleiding Al een tijdje heb ik last van mijn neus. Als kind van een jaar of 5 kreeg ik een schep tegen mijn neus, wat er waarschijnlijk voor heeft gezorgd dat mijn neus brak. Als kind

Nadere informatie

RAPPORTAGE WACHTKAMERINTERVIEWS

RAPPORTAGE WACHTKAMERINTERVIEWS RAPPORTAGE WACHTKAMERINTERVIEWS Huisartsenpraktijk Dalfsen ARGO BV 2014 Rapportage wachtkamerinterview Inleiding Onder de cliënten van huisartsenpraktijk Dalfsen zijn de afgelopen 2 jaren tevredenheidsonderzoeken

Nadere informatie

Rouwen. Praten en delen met lotgenoten

Rouwen. Praten en delen met lotgenoten Rouwen Als een dierbaar iemand pas gestorven is en je afscheid van hem of haar hebt moeten nemen, dan voel je je vaak heel wezenloos. Je vraagt je af waarom dit moest gebeuren maar je krijgt geen antwoord.

Nadere informatie