FAC NO-001 1

Transcriptie

1 Notitie b e t r e f t : Bodemzetting door heitrillingen d a t u m : 26 september 2017 r e f e r e n t i e : RJ/ TKr/ CJ/ FAC NO-001 v a n : MSc T.B.W. Kraaijenbrink a a n : OZHZ 1 I n l e i d i n g Voorliggend schrijven is naar aanleiding van en ter beantwoording van een deel van de zienswijzen die ingediend zijn op de ontwerpbeschikking van IHC te Sliedrecht. IHC IQIP, nieuw gevestigd te Sliedrecht, is voornemens een proefopstelling te realiseren waarop Hydrohammers (hydraulische heihamers) getest zullen worden. De proefopstelling bestaat uit een vaste heipaal die tot 100 meter de bodem in zal worden gedreven. Om deze paal zal een mantel worden geplaatst tot circa 40 meter in de bodem. Bovengronds zal een akoestische omkasting om de paal worden geplaatst. De vaste heipaal zal vervolgens herhaaldelijk worden gebruikt om Hydrohammers op te testen. Hierbij zal uit trillingmetingen moeten blijken wat de maximale slagenergie is die hiervoor gebruikt mag worden om in de omgeving geen voelbare trillingen te veroorzaken. Uit onderzoek (als onderdeel van de aanvraag voor vergunning) is gebleken dat in beginsel de maximale slagenergie 90 knm kan bedragen. In enkele van de ingediende zienswijzen is onder meer te kennen gegeven dat er de wens is metingen te verrichten naar zettingen in de bodem van de woningen. Zettingen die veroorzaakt zouden kunnen worden door hei-activiteiten op de beoogde proefinstallatie. Hierbij is de angst bij insprekers ontstaan dat het heien voor langere duur (jaren) op dezelfde locatie de bodem in de wijde omgeving van de proefinstallatie zal laten verzakken. In deze notitie wordt op basis van richtlijnen, literatuuronderzoek en een vergelijking met de situatie bij IHC Kinderdijk (waar al meer dan 20 jaar een proefopstelling wordt gebruikt) nagegaan of zettingen in de woonomgeving mogelijk zijn. peutz bv, postbus 696, 2700 ar zoetermeer, , info@peutz.nl, kvk , voorwaarden volgens DNR 2011, lid NLingenieurs, btw NL B01, ISO-9001:2008 FAC NO-001 1

2 2 S B R - A r i c h t l i j n SBR 1 Richtlijn A geeft grenswaarden voor trillingen waarboven schade aan woningen niet is uit te sluiten. Dit betreft zowel trillingen die direct de constructie van woningen aanstoten als trillingen die zettingen kunnen veroorzaken. Om zettingen bij trillinggevoelige funderingen (gebouwen die niet onderheid zijn) geldt een grenswaarde voor het versnellingsniveau van 1 m/s 2. In SBR-A is deze grenswaarde per frequentie gegeven als maximum toelaatbaar snelheidsniveau. Uit het onderzoek als onderdeel van de aanvraag is gebleken dat bij IHC de maatgevende frequentie 23 Hz bedraagt tijdens het heien. Bij deze frequentie bedraagt de grenswaarde (te meten op de fundatie) 6,37 mm/s. Daarbij moet voor herhaald voorkomende trillingen, zoals heiwerkzaamheden nog een veiligheidsfactor in rekening worden gebracht van 1,5. Dit betekent dat de rekenwaarde van de grenswaarde 4,25 mm/s bedraagt. De gemeten waarde uit het onderzoek voor die frequentie bedraagt 0,21 mm/s. Derhalve is de grenswaarde voor zettingen een factor 20 hoger dan de door het heien bereikte waarde. Op basis van de grenswaarden uit de door de SBR opgestelde richtlijn kan derhalve worden gesteld dat de in de beschikking opgenomen trillingniveaus, die gebaseerd zijn op de metingen uit het bij de aanvraag gevoegde onderzoek, een factor 20 lager liggen dan de grenswaarde waarboven zettingen niet zijn uit te sluiten. 3 L i t e r a t u u r Wetenschappelijke literatuur over bodemzettingen in de omgeving van hei-installaties is sporadisch aanwezig. In de regel zijn zettingen slechts op zeer korte afstand van een heipaal of proefopstelling gemeten en/of gemodelleerd. Uit de literatuur blijkt echter wel dat bodemzetting en/of deformatie slechts op korte afstand van de paal plaatsvindt. Bij onder andere een vergelijkend onderzoek tussen bodemzetting bij inslaan van kortere heipalen (tot 130 ft of 40 meter) wordt zetting van de bodem slechts tot op een afstand van de paal van 25 ft ofwel 7,6 meter gevonden (Athanasopoulos Zettos et. al. 2013). Rainer Massarsch en Fellainius (2014) concluderen dat als grenswaarde voor de meest zettingsgevoelige bodem (los zand) een ondergrens van 1 mm/s voor het risico op bodemzetting kan worden gehanteerd. Deze grenswaarde is wel lager dan SBR Richtlijn-A aangeeft. In het geval van de trillingen veroorzaakt door de proefopstelling bij IHC spreken we van beduidend lagere waarden. Daarnaast is de bodem te Sliedrecht niet opgebouwd uit zettingsgevoelig los zand. Klei wordt in voornoemde onderzoeken als niet zettingsgevoelig beschouwd. 4 S o n d e r i n g e n IHC beschikt reeds over een proefinstallatie te Kinderdijk. Daar deze installatie al meer dan 20 jaar in bedrijf is kan hier een en ander met betrekking tot bodemzetting worden bepaald. In de loop der jaren zijn meerdere sonderingen uitgevoerd op (min of meer 2 ) dezelfde locatie. Deze sonderingslocatie is dichter bij de proefinstallatie gelegen dan de woningen te Sliedrecht liggen. Aangezien trillingen door de bodem afnemen naarmate de afstand tot de bron groter wordt en daarnaast de bodemgesteldheid in Sliedrecht en Kinderdijk in grote mate gelijk is, kan de mate van zetting van de bodem te Kinderdijk als indicatief voor 1 Stichting BouwResearch,. De SBR richtlijnen worden ook in de jurisprudentie gehanteerd om shade of hinder vanwege trillingen te beoordelen. 2 De locatie van de sonderingen ligt binnen circa 20 m van elkaar. Om deze reden kunnen zijn geen absoluut zuivere vergelijkingen mogelijk. Daarnaast kent elk sonderingsonderzoek een zekere nauwkeurigheidsmarge die in de loop der jaren vanwege voortschrijdende techniek gewijzigd is. FAC NO-001 2

3 Sliedrecht gelden. Uit de sonderingen blijkt dat op circa 50 meter van de proefpaal geen veranderingen in diepte van de draagkrachtige bodemlagen waar zijn te nemen (zie bijlage 1) en dat ook de zgn. conusweerstand binnen marges niet gewijzigd is. In de figuren valt met name op dat de duidelijk definieerbare lagen met een hoge conusweerstand na verloop van jaren geen verzakking vertonen. Daarnaast is er geen grote verdichting van de bodem waar te nemen. Dit is een aanduiding voor het uitblijven van zettingen in de bodem door langdurig heien in de nabije omgeving. Daarnaast zijn er ook geen aanwijzingen dat woningen te Kinderdijk door zettingen vanwege trillingen door het heien schade hebben ondervonden. Dit geldt eveneens voor de kantoren van IHC die op veel kleinere afstand van de proefopstelling gesitueerd zijn. 5 C o n c l u s i e Geconcludeerd kan worden dat zettingen in de omgeving ten gevolge het gebruik van de proefopstelling, ook na vele jaren, zijn uit te sluiten. Dit volgt zowel uit de grenswaarden uit de richtlijn van de Stichting BouwResearch, die ook in de jurisprudentie, breed wordt gedragen, als uit literatuuronderzoek en uit sonderingsgegevens bij de locatie van IHC te Kinderdijk waar al meer dan 20 jaar de heiopstelling wordt gebruikt. Zoetermeer, Deze notitie bevat 3 pagina's en 2 bijlagefiguren. FAC NO-001 3

4 F i g u u r 1 S o n d e r i n g e n n a b i j p r o e f o p s t e l l i n g K i n d e r d i j k FAC NO

5 Proefpaal 019 (1969) DKM2 (2014) 016 (1969) DKM1 (2008) DKM2A (2008) 03 (1956) DKM3 (2015) DKM3 (2008) DKM4 (2008) 02 (1956) DKM5 (2008) DKM6 (2008) Facility Services Project: Onderwerp: Opdrachtgever: Locatie: Getekend: Wijz. no: Tek. nr: Status: Project ONDERDEEL1 ONDERDEEL2 Opdrachtgever Locatie J.V. dd-mm-jjjj 0 WIJZDATUM Schaal: 1 :??? TEK.NUMMER Formaat: A3 VO - DO Blad: BLAD c:\users\pietervoogt\onedrive - ihc merwede holding b.v\desktop\overzicht sonderingen tbv iqip proefpaal.dwg

6 016 (1969) - DKM3 (2015) R:\gegevens Derden\Sliedrecht\Sonderingen T.b.v. Onderbouwing Grondzetting\SON\CONUSW_016_DKM3.dwg FAC 17692_WH Figuur 1

7 019 (1969) - DKM2 (2014) R:\gegevens Derden\Sliedrecht\Sonderingen T.b.v. Onderbouwing Grondzetting\SON\CONUSW_019_DKM2.dwg FAC 17692_WH Figuur 2