hbo-bachelor Lifestyle Fontys Hogescholen Tilburg 6 maart 2009 NVAO Toets Nieuwe Opleiding

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "hbo-bachelor Lifestyle Fontys Hogescholen Tilburg 6 maart 2009 NVAO Toets Nieuwe Opleiding"

Transcriptie

1 hbo-bachelor Lifestyle Fontys Hogescholen Tilburg 6 maart 2009 NVAO Toets Nieuwe Opleiding Paneladvies

2 Inhoud Inhoud 2 1 Samenvattend advies 3 2 Inleiding en verantwoording Werkwijze panel Opbouw paneladvies 6 3 Beschrijving van de opleiding Algemeen Profiel instelling Profiel opleiding 7 4 Beoordeling per onderwerp Doelstellingen opleiding Programma Inzet personeel Voorzieningen Interne kwaliteitszorg Continuïteit 24 5 Overzicht advies 26 Bijlage 1: Samenstelling panel 27 Bijlage 2: Programma site visit 29 Bijlage 3: Overzicht van bestudeerde documenten 31 pagina 2

3 1 Samenvattend advies Den Haag, 6 maart 2009 Fontys Hogescholen heeft op 3 oktober 2008 een Toets nieuwe opleiding aangevraagd voor een hbo-bachelor die opleidt tot Lifestyle Professional. Het panel maakt voor de beoordeling mede gebruik van gegevens van een eerdere visitatie gehouden op 13 mei Een Lifestyle Professional is een generalist die lifestyle-concepten kan uitdenken, ontwikkelen en samen met anderen tot concrete producten of dienstverlening kan uitwerken. De opleiding wil dat mogelijk maken voor een aantal sectoren: sport, gezondheid, vrije tijd, uiterlijk, voeding en wonen en de leefomgeving. Het panel staat positief tegenover een dergelijke opleiding omdat gebleken is dat de beroepspraktijk behoefte heeft aan de beoogde professionals die interdisciplinair kunnen werken; dat wil zeggen die de economische, organisatorische en maatschappelijke implicaties in het ontwerpproces kunnen betrekken. Deze zijn lastig te vinden op de arbeidsmarkt. Deze behoefte zal naar verwachting in de toekomst toenemen. Fontys heeft een aantal ontwikkelingen beschreven in de samenleving met betrekking tot het domein lifestyle en de genoemde sectoren. Deze beschrijving heeft Fontys laten toetsen op herkenning door sleutelfiguren die zich binnen (combinaties van) verschillen sectoren bezighouden met onderzoek naar of met de ontwikkeling, realisatie en/of implementatie van producten/diensten op het gebied van lifestyle. Vervolgens heeft Fontys vier kerntaken voorgelegd met de vraag of er behoefte is aan afgestudeerden met een dergelijk profiel. Op basis van de kerntaken heeft Fontys zeven competenties ontwikkeld en deze uitgewerkt in subcompetenties (indicatoren) naar drie niveaus. Deze zijn daarna voorgelegd aan een Raad van Advies. De opleiding heeft gekozen voor het competentieprofiel van een Creatieve Lifestyle Professional. Daarin staan twee kerntaken centraal: het analyseren en interpreteren van trends (marktontwikkelingen) en het ontwikkelen van concepten voor nieuwe diensten en producten op het gebied van lifestyle. Het panel vindt dat de eindkwalificaties voldoende aansluiten bij de domeinspecifieke eisen. Toch zou het panel de opleiding als advies willen meegeven in de Raad van Advies een persoon op te nemen die als boegbeeld kan fungeren van het ontwikkelen van maatschappelijk verantwoorde en duurzame concepten van lifestyle. Fontys Hogescholen heeft een indrukwekkende en zeer gedetailleerde uitwerking gegeven van het programma. Studiepunten worden daarin niet toegekend aan programmaonderdelen, maar aan (sub)competenties. Per week is aangeven welke leeractiviteiten plaatsvinden in het kader van zogenaamde leerarrangementen. De body of knowledge is beschreven, relevant en van voldoende niveau. Door middel van stages en het werken aan opdrachten vanuit instellingen en bedrijven ontwikkelen de studenten voldoende ervaring om als junior conceptontwikkelaar aan de slag te kunnen na het afstuderen. Het werken aan de opdrachten gebeurt onder leiding van een docent en een vertegenwoordiger uit het werkveld die als meester de student als gezel het vak bijbrengt. De toetsing is grondig vormgegeven en boezemt vertrouwen in. Het panel vindt dat het programma door de opbouw van en een toenemende complexiteit inhoudelijk goed samenhangt. De verschillende sectoren waar de opleiding zich op richt zijn goed in het programma verwerkt. pagina 3

4 Uit het aanvraagdossier, de gesprekken tijdens de visitatie en de cv s van de docenten blijkt dat het onderwijs voor 50% verzorgd zal worden door tijdelijke docenten die tevens werkzaam zullen zijn in de beroepspraktijk en voor 50% uit een kern van vaste docenten die ruime ervaring met bepaalde sectoren van het beroepenveld heeft. De leden van het kernteam zijn ervaren hogeschooldocenten. De docenten zullen deel gaan uitmaken van de kenniskring van de lector. Tijdens de site visit is het panel ontvangen in de villa waarin de opleiding verzorgd gaat worden. Het panel heeft een uitstekende indruk gekregen van de faciliteiten die naar de mening van het panel ruim voldoende en stimulerend zijn voor de opleiding Lifestyle. De locatie heeft voldoende uitstraling en de opleiding krijgt een eigen, herkenbare plek. Studieloopbaanbegeleiding is een integraal onderdeel van ieder leerarrangement. Hierin wordt wekelijks tijd ingeruimd voor het stil staan bij vorderingen van de studenten met betrekking tot de beheersing van de (kern)taken. Verder is er begeleiding op de stageplaats door de praktijkbegeleider in het bedrijf en begeleidt een vertegenwoordiger uit het werkveld als meester de student in het meester-gezel-programma. De opzet van de kwaliteitszorg is conform de Fontys-systematiek. Deze laat niets te wensen over. De opleiding maakt al gebruikt van een Raad van Advies en een werkveldcommissie. Er is een afstudeergarantie en er zijn voldoende financiële middelen om de opleiding verder te ontwikkelen en aanloopkosten op te vangen. Het panel heeft daarom in het volste vertrouwen besloten tot een positief advies aan het bestuur van de NVAO met betrekking tot de aanvraag voor de opleiding Lifestyle. Namens het panel ter beoordeling van de Toets Nieuwe Opleiding J.P.D. Riegen (voorzitter) M. Dohle (secretaris) pagina 4

5 2 Inleiding en verantwoording Informatie over procedure toetsing door de NVAO. 2.1 Werkwijze panel Fontys Hogescholen heeft op 3 oktober 2008 bij de NVAO een aanvraag Toets Nieuwe Opleiding ingediend voor de bacheloropleiding Lifestyle. De NVAO heeft daarop het volgende panel van deskundigen samengesteld voor de beoordeling van de aanvraag: Paul Riegen R.M, adviseur strategisch (verander) management en onderwijsvernieuwing, registermarketeer (voorzitter) Lic. Chris Baelus, docent masteropleiding Integrale Productontwikkeling, Hogeschool van Antwerpen (panellid) Onno Franse, Program Director Healthy Living & Climate Action Royal Ahold (panellid) De procescoördinator voor de NVAO is Adèle Meijer. Extern secretaris is Max Dohle. Het beoordelingspanel brengt advies uit over de kwaliteit en het niveau van de beoogde nieuwe opleiding en weerspiegelt volgens de NVAO de vereiste deskundigheid in het vakgebied, het werkveld, onderwijskunde/didactiek en de praktijk en uitvoering van audits. Het panel volgt de criteria van het Toetsingskader Nieuwe Opleidingen Hoger Onderwijs van de NVAO van 14 februari 2003 (hierna toetsingskader genoemd). Het panel heeft de beoordeling in volledige onafhankelijkheid kunnen doen en heeft een onafhankelijkheids- en geheimhoudingsverklaring getekend. In een eerdere fase van het proces is hetzelfde panel op 29 april 2008 de eerste keer bijeengekomen. Tijdens deze bijeenkomst zijn de bevindingen op basis van het schriftelijke dossier besproken. Voorafgaand aan de visitatie heeft het panel aanvullende informatie gevraagd (zie bijlage 3). Op 13 mei 2008 heeft de visitatie plaatsgevonden. Tijdens dit bezoek sprak het panel met vertegenwoordigers van het bestuur van Fontys Hogescholen, het opleidingsmanagement plus de toekomstige lector, het werkveld en de kerndocenten/de ontwerpers van het leerplan. Het panel heeft tijdens het bezoek ook een groot aantal relevante documenten kunnen inzien (zie bijlage 3). Het panel spreekt zijn waardering uit over de goed voorbereide ontvangst en de constructieve gedachtewisseling tijdens het locatiebezoek. Op 8 januari 2009 is het panel een tweede keer bijeengekomen. Tijdens deze bijeenkomst heeft het panel het dossier van de onderhavige aanvraag bestudeerd. Voorafgaand aan deze bespreking heeft het panel wederom aanvullende informatie opgevraagd (zei bijlage 3). Na afloop van de bespreking heeft het panel de beoordeling geformuleerd aan de hand van het toetsingskader. Hierbij heeft het panel gebruik gemaakt van gegevens van de visitatie gehouden op 13 mei Vervolgens heeft de secretaris een conceptrapport opgesteld. De panelleden hebben dit conceptrapport bestudeerd en van commentaar voorzien. Vervolgens is er op 6 maart 2009 een definitieve versie van het rapport opgesteld en voor de verdere besluitvorming ter beschikking gesteld aan het bestuur van de NVAO. pagina 5

6 2.2 Opbouw paneladvies Kern van het voorliggende advies is hoofdstuk 4, waarin de neerslag van de feitelijke toetsing is vastgelegd. Per facet geeft het panel een korte samenvatting van de informatie die door de opleiding is aangeleverd ('Bevindingen'), gevolgd door de visie van de panelleden op dit facet ('Overwegingen'). De overwegingen monden uit in een conclusie, waarin het panel aangeeft of het facet in kwestie voldoende of onvoldoende is vormgegeven door de opleiding. Daarnaast geeft het panel een samenvattend oordeel per onderwerp Het oordeel per onderwerp kan ook voldoende of onvoldoende zijn en komt tot stand op basis van de oordelen per facet. In hoofdstuk 5 is tot slot een overzicht van de beoordeling opgenomen. Hoofdstuk 4 wordt voorafgegaan door een algemene beschrijving van de opleiding en de instelling (hoofdstuk 3). Tot slot is aan het advies een aantal bijlagen toegevoegd met onder meer informatie over de samenstelling van het panel, het programma van het locatiebezoek, vragen aan de opleiding en een overzicht van de geraadpleegde stukken. pagina 6

7 3 Beschrijving van de opleiding 3.1 Algemeen Land Instelling Opleiding Niveau Oriëntatie Graad Locatie(s) Variant Sector Nederland Fontys Hogescholen Lifestyle bachelor hbo Bachelor Tilburg Voltijd Economie 3.2 Profiel instelling Fontys Hogescholen verzorgt onderwijs in bijna alle sectoren en is één van de grootste onderwijsinstellingen in Nederland. Fontys telde in 2007 zo n studenten en personeelsleden (3.250 FTE). De opleidingen en andere vormen van dienstverlening worden verzorgd door 35 instituten. De ondersteunende diensten van Fontys zijn ondergebracht in het Fontys Facilitair Bedrijf (FFB) dat in afdelingen voorziet als ICT-Services, Studentenvoorzieningen, Administratieve en Huishoudelijke functies. De leiding van Fontys Hogescholen berust bij de Raad van Bestuur, die ondersteund wordt door een Bestuursstaf. De Raad van Toezicht voert toezicht uit conform de branchecode voor het hbo. De instituten en het FFB worden ieder geleid door een directeur, die jaarlijks een managementcontract afsluit met de Raad van Bestuur. De Raad van Bestuur sluit op zijn beurt jaarlijks een prestatiecontract af met de Raad van Toezicht. Fontys geeft cursussen en trainingen in stedelijke centra, voornamelijk in Zuid-Nederland. Naast zakelijke dienstverlening en consultancy legt Fontys zich toe op onderzoek en kennisinnovatie. Fontys heeft ongeveer 35 lectoraten. 3.3 Profiel opleiding De vierjarige bacheloropleiding Lifestyle leidt op tot professionals in lifestyle. De Lifestyle Professional is iemand die bestaande lifestyle-concepten kan versterken, vernieuwen en ontwikkelen. De bestaande hbo-opleidingen op het gebied van lifestyle beperken zich tot één of hooguit enkele sectoren van lifestyle. Fontys Hogescholen combineert in de opleiding alle sectoren waarvoor ontwikkelingen rond lifestyle relevant zijn. Het gaat daarbij om de volgende sectoren: sport, gezondheid, vrije tijd, mode/uiterlijk, voeding en wonen/leefomgeving. Ook onderscheidend is dat deze opleiding professionals opleidt die conceptontwikkeling voor diensten (en daaraan gerelateerde producten) als kerntaak hebben. De kerntaken waartoe de nieuwe bacheloropleiding Lifestyle opleidt en waarmee de opleiding zich dus duidelijk positioneert in de sector economie, zijn het analyseren van maatschappelijke mentaliteitstrends in relatie tot lifestyle en het op basis daarvan ontwikkelen van concepten voor nieuwe diensten/producten. Door de kennis in de genoemde zes sectoren te verbinden en zodanig in te zetten kunnen er nieuwe en vernieuwende dien- pagina 7

8 sten/producten op het gebied van lifestyle ontstaan. In tegenstelling tot de kunstopleidingen en andere creatieve opleidingen beperkt de opleiding zich niet tot het ontwerpen/creëren. Studenten worden ook kennis en vaardigheden meegegeven, die te maken hebben met de economische, organisatorische en maatschappelijke implicaties van het ontwerpproces. De opleiding wordt formeel aangestuurd door de directeur van de Fontys Hogeschool Journalistiek. Deze werkt met een managementcontract, dat hij afsluit met de Raad van Bestuur van Fontys. De afspraken uit het managementcontract met betrekking tot de opleiding Lifestyle worden gedelegeerd aan de opleidingscoördinator. In het managementcontract worden resultaatverplichtingen afgesproken ten aanzien van de resultaten van: kwaliteit, financiën, personeel, marketing, samenwerking, ontwikkeling, studierendementen en onderwijs. De opleiding hbo-bachelor Lifestyle is voor Nederland een nieuwe opleiding en nieuw voor de Fontys Hogescholen. De opleiding start in Tilburg en wordt uitgebreid naar Eindhoven. pagina 8

9 4 Beoordeling per onderwerp In dit hoofdstuk toetst het panel de aanvraag aan de hand van de zes onderwerpen en negentien facetten uit het toetsingskader. Per facet is telkens de letterlijke omschrijving overgenomen uit het toetsingskader. Daarna volgen per facet een summiere samenvatting van de informatie verstrekt door de instelling, de overwegingen en het oordeel van het panel. Tot slot geeft het panel per onderwerp een samenvattend oordeel. 4.1 Doelstellingen opleiding Domeinspecifieke eisen (facet 1.1) De beoogde eindkwalificaties van de opleiding sluiten aan bij de eisen, die door (buitenlandse) vakgenoten en de beroepspraktijk gesteld worden aan een opleiding in het betreffende domein (vakgebied/discipline en/of beroepspraktijk). Bevindingen Het begrip lifestyle verwijst van oorsprong naar symbolische, stilistische en communicatieve dimensies van waarneembaar sociaal gedrag, zoals de wijze waarop mensen zich ontplooien en hun verworven welvaart etaleren. Het begrip leefstijl heeft dan betrekking op voorkeuren en smaakuitingen, waarmee mensen uitdrukking geven aan hun sociale positie. Deze voorkeuren en smaken kunnen betrekking hebben op een groot aantal verschillende zaken, zoals materiële consumptie, vrijetijdsbesteding, esthetische voorkeuren met betrekking tot kunst en woninginrichting, en politieke en morele opvattingen. In toenemende mate wordt de laatste tijd het begrip lifestyle ook in verband gebracht met waarden- en normenpatronen, met culturele oriëntaties en met voor de consument beschikbare nieuwe technologieën (bv Philips). Het duurzaamheidvraagstuk wordt bijvoorbeeld steeds belangrijker. Dat betekent dat bij het creëren van nieuwe diensten/producten het duurzame karakter ervan meegenomen moet worden. Sectoren die van belang zijn voor de manier waarop mensen hun leven op hun eigen wijze inrichten, zijn: sport/bewegen (human movement), gezondheid (health), voeding (food), vrije tijd (leisure), maar ook uiterlijk (appearance) en wonen/leefomgeving (living). Fontys heeft een aantal ontwikkelingen beschreven in de samenleving met betrekking tot het domein lifestyle en de genoemde sectoren. Deze beschrijving heeft Fontys laten toetsen op herkenning door sleutelfiguren die zich binnen (combinaties van) verschillen sectoren bezighouden met onderzoek naar of met de ontwikkeling, realisatie en/of implementatie van producten/diensten op het gebied van lifestyle. Deze toetsing is uitgevoerd door de projectgroep Lifestyle van Fontys door middel van ruim tachtig interviews en door het onderzoeksbureau Kenniscentrum Beroepsonderwijs Arbeidsmarkt (KBA), dat daartoe 17 sleutelfiguren uitvoerig heeft geïnterviewd. Deze sleutelfiguren hebben aangegeven zich in de geschetste ontwikkelingen te herkennen. De selectie van alle geïnterviewde kandidaten is bepaald door de te verwachten helikopterview op ontwikkelingen in het werkveld. Aan de hand van de oriëntatie op het domein Lifestyle, heeft de projectgroep Lifestyle de taken voor de toekomstige Lifestyle Professional geformuleerd. Daarbij werd input geleverd door de mensen die door de projectgroep zijn geïnterviewd. In het kader van een kwalitatief onderzoek heeft KBA de omschrijving van de taken eveneens voorgelegd aan de 17 sleutelfigu- pagina 9

10 ren uit (combinaties van) de verschillende sectoren via mondelinge interviews. Daarnaast is, ten behoeve van een kwantitatief onderzoek, een enquête uitgezet onder ruim 260 arbeidsorganisaties, waarop ruim 60 respondenten telefonisch zijn bevraagd. (De complete lijst van arbeidsorganisaties heeft ter inzage gelegen tijdens het panelbezoek d.d ). De beide onderzoeken richten zich op de vraag of er behoefte is aan afgestudeerden van de hbo-opleiding Lifestyle en op hoe deze eventuele vraag eruit ziet. Daartoe is door KBA gevraagd of de volgende vier kerntaken herkend worden binnen het lifestyle-domein en relevant zijn voor de toekomstige beroepsuitoefening van de Lifestyle Professional: 1. Analyseren en interpreteren van relevante marktontwikkelingen in relatie tot nieuw te ontwikkelen concepten op het gebied van lifestyle 2. Ontwikkelen en creëren van concepten voor nieuwe diensten en producten op het gebied van lifestyle 3. Realiseren en implementeren van nieuwe diensten en producten op het gebied van lifestyle 4. Adviseren en begeleiden bij het realiseren en implementeren van nieuwe concepten. De sleutelfiguren hebben de kerntaken en de bijbehorende beroepscompetenties herkend en onderschreven. Tevens gaven zij aan in de huidige arbeidsmarkt een ontwikkeling te zien naar twee profielen: de zogenoemde Creative Lifestyle Professional en de Commercial Lifestyle Professional. Voor beide zijn de kerntaken trends analyseren, concepten ontwerpen, producten realiseren en adviseren bij implementatie relevant. Alleen de verhouding van het belang van de taken is voor beide profielen verschillend. Voor de Creative Lifestyle Professional ligt het accent op de kerntaken: trends analyseren en concepten ontwikkelen. Voor de Commercial Lifestyle Professional ligt het accent op de kerntaken: het realiseren en implementeren van nieuwe diensten en producten op het gebied van lifestyle, en het adviseren en begeleiden daarvan. Verder hebben de sleutelfiguren aangegeven dat de taakomschrijving van de Commercial Lifestyle Professional vaak functies op managementniveau veronderstelt. Ten aanzien van de vraag of de twee profielen in één persoon verenigd konden worden, werd aangetekend dat dit tot een conflicterende combinatie van taken, rollen en verantwoordelijkheden zou kunnen leiden. Ook de ruim 60 vertegenwoordigers van arbeidsorganisaties onderschrijven de kerntaken en herkennen in het werkveld de beide profielvarianten. Mede naar aanleiding van deze input, heeft de opleiding besloten om voor de bacheloropleiding het takenprofiel van de Creative Lifestyle Professional richtinggevend te laten zijn voor de uitwerking van het opleidingscompetentieprofiel van de bacheloropleiding Lifestyle Professional. Daarbinnen zijn de kerntaken trends analyseren en concepten ontwikkelen dominant. Het profiel van de Commercial Lifestyle Professional wordt gezien als een profiel waarin de Lifestyle Professional met enige jaren ervaring in kan doorgroeien, temeer omdat ook het geraadpleegde werkveld van mening is dat de beheersing van het profiel van de Lifestyle Professional wel een voorwaarde is om gestalte te kunnen geven aan het profiel van de Commercial Lifestyle Professional. De opleiding hoopt op termijn een masteropleiding in te richten, die toegesneden is op dit laatste profiel. Fontys heeft de kerntaken nader uitgewerkt in subtaken. De projectgroep Lifestyle heeft vervolgens de omschrijvingen van deze kerntaken van de Creative Lifestyle Professional geanalyseerd op de vraag welke competenties de opleiding bij de toekomstige Lifestyle Professional moet ontwikkelen, zodat deze die taken in de beroepspraktijk naar behoren kan vervullen. Op basis van die analyse zijn de volgende zeven opleidingscompetenties geformuleerd. pagina 10

11 1. Signaleren De startbekwame student kan (inter)nationale maatschappelijke trends opsporen die van betekenis kunnen zijn voor quality of life plus de achterliggende actuele waarden voor meerdere mentaliteitsgroepen en voor combinaties van diverse lifestyle-sectoren. 2. Analyseren De startbekwame student kan op gestructureerde wijze informatiebronnen raadplegen ten behoeve van trendanalytisch onderzoek en kan lifestyle-concepten die zijn ontworpen voor meerdere mentaliteitsgroepen binnen combinaties van diverse lifestyle-sectoren analyseren op economische, maatschappelijke en technologische haalbaarheid. 3. Ontwerpen / Creëren De startbekwame student kan op basis van beschikbare informatie innovatieve concepten ontwerpen voor diensten/producten voor combinaties van diverse lifestyle-sectoren die bijdragen aan de quality of life van meerdere mentaliteitsgroepen en die economisch, technologisch en/of maatschappelijk haalbaar zijn. 4. Resultaatgericht handelen De startbekwame student kan trendonderzoek plannen en organiseren, creatieve technieken toepassen tijdens het ontwikkelen van concepten en kan de economische en organisatorische aspecten van een lifestyle-concept uitwerken. Ten behoeve van de realisatie van lifestyle-concepten kan hij draagvlak creëren bij betrokken partijen en kan hij relevante partners organiseren. De startbekwame student kan een opdrachtgever adviseren bij de realisatie van een lifestyle-concept en een organisatie ondersteunen bij het bewaken van de grondbeginselen van het lifestyle-concept. 5. Innoveren De startbekwame student kan op een creatieve manier bestaande onderzoeks- en ontwerpmethodieken toepassen en combineren ten behoeve van het analyseren van trends en het ontwikkelen van concepten voor diensten/producten voor meerdere mentaliteitsgroepen en voor combinaties van diverse lifestyle-sectoren. 6. Communiceren De startbekwame student is in staat om mondeling en schriftelijk in het Nederlands en Engels informatie, ideeën, adviezen en oplossingen in relatie tot innovatieve concepten voor diensten of producten op het gebied van lifestyle effectief en op een creatieve manier uit te wisselen met diverse mentaliteitsgroepen in verschillende contexten. 7. Professioneel handelen De startbekwame student kan reflecteren op zijn eigen positie, zijn creatief proces, zijn handelen en zijn kwaliteiten en kan werken aan de eigen ontwikkeling. Fontys heeft vervolgens het gekozen profiel en de eindcompetenties voorgelegd aan de individuele leden van een Raad van Advies 1, waarin vertegenwoordigers van enkele grote werkgevers zijn opgenomen. Overwegingen Het panel is overtuigd van het nut van een opleiding tot Lifestyle professional, niet in het minst door de gesprekken met de werkveldvertegenwoordigers. Fontys heeft voorts het domeinspecifieke kader naar mening van het panel grondig ontwikkeld. Aanvankelijk zag het panel bezwaar in de breedte van het grote aantal sectoren. Gesprekken met de werkgevers en het opleidingsmanagement hebben deze twijfel echter weggenomen. Naar de me- 1 De RvA van de Lifestyle-opleiding bestaat momenteel (per september 2008) uit vertegenwoordigers van de volgende profit en non-profit organisaties: AM, Bureau Nijman+Van Haaster, Efteling, Fair Trade Original, Gemeente Tilburg, Hema, Philips Design, NewGenes, NIGZ en Mundial Productions. pagina 11

12 ning van het panel heeft de opleiding er verstandig aan gedaan te kiezen voor het profiel van de Creative Lifestyle Professional. Het panel vindt dit een haalbaar en reëel concept. Het panel is van mening dat de eindkwalificaties voldoende aansluiten bij de domeinspecifieke eisen. Het panel had wel graag gezien dat de opleiding zelf trendsettende aspiraties had gehad en met name duidelijk gekozen had voor duurzaamheid en maatschappelijke verantwoordelijkheid. In de competenties komen deze aspecten nauwelijks tot uitdrukking. Anderzijds beseft het panel dat dit wellicht teveel gevraagd zou zijn en dat moderne bedrijven zich zelf al in de richting van duurzaam en maatschappelijk verantwoord ondernemen bewegen. In de Raad van Advies zag het panel graag verder iemand opgenomen die in het werkveld toonaangevend is op het gebied van lifestyle, Conclusie Het panel beoordeelt het facet 1.1 Domeinspecifieke eisen als voldoende Bachelor (facet 1.2) De beoogde eindkwalificaties van de opleiding sluiten aan bij algemene, internationaal geaccepteerde beschrijvingen van de kwalificaties van een bachelor. Bevindingen De opleiding heeft de eindcompetenties gekoppeld aan de Dublin-descriptoren voor de bachelor en weergegeven in een overzicht. Hierin zijn de voor de descriptor relevante zinsdelen onderstreept. Overwegingen Het panel constateert na bestudering van het overzicht dat de opleiding er voor de Creative Lifestyle Professional voldoende in slaagt de geformuleerde competenties/eindkwalificaties aan te laten sluiten bij de Dublin-descriptoren voor de bachelor. Met dien verstande dat waar de Dublin-descriptor making judgements spreekt van judgements that include reflection on relevant social, scientific or ethical issues de opleiding niet verder gaat dan het ontwerpen van concepten die bijdragen aan de quality of life van meerdere mentaliteitsgroepen en die economisch, technologisch en/of maatschappelijk haalbaar zijn. Conclusie Het panel beoordeelt het facet 1.2 Bachelor als voldoende Oriëntatie hbo (facet 1.3) De beoogde eindkwalificaties van de opleiding sluiten aan bij de volgende beschrijvingen van een bachelor in hbo: De beoogde eindkwalificaties zijn mede ontleend aan de door (of in samenspraak met) het relevante beroepenveld opgestelde beroepsprofielen en/of beroepscompetenties. Een hbo-bachelor heeft de kwalificaties voor het niveau van de beginnend beroepsbeoefenaar in een specifiek beroep of samenhangend spectrum van beroepen, waarvoor een hbo-opleiding vereist is of dienstig is. Bevindingen De Lifestyle Professional is volgens de aanvraag iemand die bestaande lifestyle-concepten kan versterken en vernieuwen en die (ver)nieuwe(nde) lifestyle-concepten kan ontwikkelen. pagina 12

13 De opleidingscompetenties die de opleiding hanteert, zijn afgeleid van de vier kerntaken uit het beroepsprofiel, zoals die door het werkveld worden herkend. In staat beschreven hoe de keuze en afbakening van het opleidingsprofiel tot stand is gekomen en hoe vervolgens de werkgroep voor deze nieuwe opleiding de opleidingscompetenties heeft geformuleerd. In het marktonderzoek werd aangegeven dat het werkveld de verwachting heeft dat het aantal werknemers dat zich binnen de zes lifestyle-sectoren met de taken trendanalyse en conceptontwikkeling bezighoudt, in de toekomst toeneemt. In het marktonderzoek heeft het werkveld eveneens aangegeven dat voor deze werkzaamheden het hbo-niveau vereist is. Overwegingen Uit gesprekken die het panel had met vertegenwoordigers van het werkveld bleek dat het werkveld behoefte heeft aan werknemers die men in het bedrijf vertrouwd kan maken met het primaire proces en kan inzetten bij de ontwikkeling van concepten. Begrip van de uitvoerbaarheid van concepten is daarbij wel van belang. Voor het beroepsprofiel van de creatieve Lifestyle Professional heeft de hbo-bachelor naar de mening van het panel de kwalificaties voor het niveau van de beginnend beroepsbeoefenaar waarvoor een hbo-opleiding vereist is. Conclusie Het panel beoordeelt het facet 1.3 Oriëntatie hbo als voldoende Samenvattend oordeel onderwerp 1 Doelstellingen opleiding Het panel beoordeelt de facetten domeinspecifieke eisen, niveau bachelor en oriëntatie hbo van het onderwerp doelstellingen opleiding als voldoende. Het onderwerp als geheel is daarmee voldoende. pagina 13

14 4.2 Programma De opzet van het opleidingsprogramma Opzet curriculum Meesterschap (afstudeerfase): ---specialisatie in beide kerntaken trends analyseren én concepten ontwikkelen ---verdere verdieping in taken realiseren en adviseren vrije minor en stage specialisatie in minimaal 2 sectoren--- Vakmanschap (hoofdfase): --- verdieping in kerntaken trends analyseren en concepten ontwikkelen en in taken realiseren en adviseren Stage verdieping in alle sectoren --- Ambacht (propedeuse): --- oriëntatie op kerntaken trends analyseren en concepten ontwikkelen en op taken realiseren en adviseren oriëntatie op alle sectoren--- aantal ec De opleiding Lifestyle Professional is opgebouwd uit leerarrangementen, waarin kennis, vaardigheden en houding worden geïntegreerd. Alle leerarrangementen van de opleiding zijn gedetailleerd beschreven. De opleiding onderscheidt drie niveaus, die worden afgesloten met een competentie-examen: Ambacht, Vakmanschap en Meesterschap. Of de student de competenties op het betreffende niveau heeft bereikt, wordt beoordeeld aan de hand van reële en relevante producten, zoals trendoverzichten, voorstellen van concepten, projectplannen en beleidsnotities. Studiepunten worden aan het behalen van de competentieexamens gekoppeld, niet aan de afzonderlijke programmaonderdelen. Tijdens de laatste fase van de opleiding draait het om specialisatie en integratie van kennis en vaardigheden. De student specialiseert zich in de kerntaken 1 én 2 (trendanalyse en conceptontwikkeling) en legt zich inhoudelijk toe op minimaal twee sectoren. Door middel van de tweede stage (20 weken) en de afstudeeropdracht, de Meesterproef, geeft de student gestalte aan zijn profiel als Lifestyle Professional. Dat kan hij nog verder inkleuren aan de hand van een vrije minor Eisen hbo (facet 2.1) Het beoogde programma sluit aan bij de volgende criteria voor het programma van een hboopleiding Kennisontwikkeling door studenten vindt plaats via vakliteratuur, aan de beroepspraktijk ontleend studiemateriaal en via interactie met de beroepspraktijk en of (toegepast) onderzoek. Het programma heeft aantoonbare verbanden met actuele ontwikkelingen in het vakgebied/de discipline. pagina 14

15 Het programma waarborgt de ontwikkeling van beroepsvaardigheden en heeft aantoonbare verbanden met de actuele beroepspraktijk. Bevindingen Ieder leerarrangement kent een conceptueel deel en een praktijkdeel. Naast praktijkopdrachten zijn er algemene vakken als Sociologie, Psychologie, Ethiek, Technologie, Consumentengedrag, Communicatie en Communicatiemiddelen en Methoden en Technieken van onderzoek. Deze algemene vakken komen binnen de context van de (kern)taken aan de orde. Het praktijkgerichte deel van ieder leerarrangement is gericht op de verbinding tussen theorie en praktijk. De verbinding wordt tot stand gebracht door het werken aan beroepsproducten. Het beroepsproduct: wordt ontleend aan een issue uit de beroepspraktijk en dient in de uitwerking altijd een paragraaf te kennen met een theoretische verkenning van de thematiek op basis van literatuur. De verplichte Nederlandse en Engelstalige literatuur is voor de propedeuse opgenomen in de leerarrangementen. Voor de opleiding als geheel is de body of knowledge beschreven. Het panel is van mening dat hierin de kennis die ontwikkeld dient te worden relevant is, voldoende actueel is en van voldoende niveau. Tot slot verricht de student ook praktijkgericht onderzoek. Als trendanalist en conceptontwikkelaar verricht de student een kwalitatief onderzoek naar de waarden van een mentaliteitsgroep en een kwalitatief en vergelijkend onderzoek naar de vorm, de inhoud en de succesfactoren van verschillende concepten. Daarnaast komt de verbinding met de beroepspraktijk tot stand via de Lifestyle Factory. In de Lifestyle Factory werken studenten aan opdrachten die in het werkveld verworven worden. Voor de propedeusestudenten verwerft de opleiding in principe opdrachten uit het werkveld, terwijl de studenten tijdens de hoofdfase en afstudeerfase er zelf voor moeten zorgen dat ze hun portefeuille vullen met opdrachten vanuit en voor de beroepspraktijk (nationaal en internationaal). In de tweede helft van de propedeuse kiest de student bovendien een zogenoemde meester in de beroepspraktijk. Deze meester begeleidt de student in zijn persoonlijke ontwikkeling naar een startbekwame professional in de beroepspraktijk. Ontwikkeling van de beroepsvaardigheden vindt verder plaats in de stages. Met de Raad van Advies bestaande uit externe (werkveld)experts is afgesproken, dat zij twee keer per jaar geraadpleegd worden voor de ontwikkeling van het programma. Aan de opleiding wordt een lectoraat Lifestyle verbonden van waaruit de opleiding door de participatie van de kerndocenten in de kenniskring gevoed gaat worden met de actuele ontwikkelingen in mentaliteitstrends. Overwegingen Het panel heeft kunnen vaststellen dat de kennisontwikkeling van de opleiding plaatsvindt aan de hand van een voldoende indicatief beschreven body of knowledge en onderwerpen uit de beroepspraktijk. Gezien de grote mate van uitwerking van de leerarrangementen en het gehalte van de body of knowledge, heeft het panel er voldoende vertrouwen in dat de opleiding erin zal slagen de benodigde kennis te ontwikkelen. Het praktijkgericht onderzoek is volgens het panel op het niveau van de bachelor. Conclusie Het panel beoordeelt het facet 2.1 Eisen hbo als voldoende. pagina 15

16 4.2.2 Relatie tussen doelstelling en programma (facet 2.2) Het beoogde programma, het didactisch concept, de werkvormen en de wijze van toetsing weerspiegelen de te bereiken eindkwalificaties van de opleiding. De te bereiken eindkwalificaties zijn aantoonbaar vertaald in leerdoelen van (onderdelen van) het beoogde programma. Bevindingen De opleiding hanteert zeven typen competenties: signaleren, analyseren, ontwerpen/creëren, resultaatgericht handelen, innoveren, communiceren en professioneel handelen. De zeven opleidingscompetenties zijn geoperationaliseerd in prestatie-indicatoren (eindtermen). In de beschrijving van de leerarrangementen zijn de prestatie-indicatoren uitgewerkt tot leerdoelen naar drie competentiebeheersingsniveaus. De niveau-indicatoren hebben betrekking op: - het aantal mentaliteitsgroepen en de combinatie van mentaliteitsgroepen; - het aantal sectoren en de combinatie van sectoren; - de mate van zelfstandigheid van professioneel handelen. Dat betekent dat voor een student in de afstudeerfase de werkzaamheden voor trendanalyse en conceptontwikkeling altijd betrekking hebben op een combinatie van mentaliteitsgroepen en sectoren. De opleiding benoemt van tevoren aan welke competenties de opdrachten een bijdrage moeten leveren. De studenten bepalen vervolgens zelf in overleg met de studieloopbaanbegeleider (SLB er) op welke wijze zij aan de prestatie-indicatoren gaan werken. Studenten maken tijdens de propedeuse achtereenvolgens kennis met alle lifestylesectoren. De leerarrangementen in de hoofdfase staan tot aan de eerste stage in het teken van verbreding en verdieping van de basiskennis aangaande de lifestyle-sectoren en uit het oefenen van steeds twee of meer (kern)taken binnen steeds twee verschillende sectoren. Na de stage kiest een student in overleg met zijn studieloopbaanbegeleider (SLB-er) zijn afstudeerprofiel door de specialisatie in de kerntaken Trendanalyse en Conceptontwikkeling te koppelen aan minimaal twee sectoren. Tevens oriënteert hij zich samen met de SLB er op een passende vrije minor. De student kiest tijdens de afstudeerfase een minor In aansluiting op de gekozen specialisatie kiest, waardoor hij op eigen wijze invulling kan geven aan de versterking van de beide kerntaken, dan wel zich verder kan verdiepen in de sector waarvoor hij gekozen heeft, uit de Minorcatalogus van Fontys Hogescholen (deze heeft ter inzage gelegen tijdens het panelbezoek). Binnen ieder leerarrangement moeten de studenten samenwerken aan een beroepsproduct. Het leerproces wordt gestimuleerd door veelvuldig in de omgeving van de beroepspraktijk te verkeren of door mensen uit de beroepspraktijk te ontmoeten. Daarbij wordt een grote variëteit aan werkvormen ingezet, zodat de verschillende leerstijlen tot hun recht kunnen komen. In de aanvraag geeft Fontys hiervan een overzicht. De opleiding beschikt over een lijst met een ruim aanbod aan stageplaatsen met meesters die op dezelfde wijze kunnen denken en handelen als de startbekwame professional. De oriëntatie op de internationale context van het toekomstige beroep krijgt gestalte door: - een internationaal trendonderzoeksprogramma waarin studenten participeren; - internationale, vooral Engelse literatuur; - de leerarrangementen die betrekking hebben op de kerntaak Trendanalyse worden vanaf de propedeuse in het Engels verzorgd; pagina 16

17 - de beroepsproducten binnen deze leerarrangementen zullen vanaf de hoofdfase even eens in het Engels worden gemaakt; - in de Body of Knowledge is kennis en vaardigheid mbt de Engelse taal opgenomen. Bij een onvoldoende beheersing van de Engelse taal zijn studenten verplicht om tijdens de propedeuse een Engelse cursus te volgen 2 ; - internationale gastdocenten; - een tweede stage die bij voorkeur in het buitenland wordt gedaan. De opleiding beoordeelt de competenties per fase. Elke van de drie fases sluit de student af met een competentie-examen. Het examen bestaat uit een beoordeling van het portfolio van de student waarin de bewijsstukken van zijn competentiebeheersing zijn opgenomen en een beoordelingsgesprek. Van het examen maakt ook een presentatie deel uit waarin de student de beste bewijsstukken presenteert tegenover assessoren. In ieder leerarrangement bouwt de student aan de bewijsstukken voor zijn portfolio. Daarin zijn opgenomen: kennistoetsen, beroepsproducten en reflectieverslagen. Het reflectieverslag en de bewijsstukken moeten gevalideerd worden. Dat houdt in dat de authenticiteit van de gemaakte praktijkopdrachten als zodanig erkend moet worden door minimaal twee begeleiders (een van de opleiding en van het werkveld) die daartoe een handtekening onder de afgeronde opdracht zetten, met vermelding van plaats en datum. Aan het bewijs van de praktijkopdrachten, projecten en het beroepsproduct moet de student door middel van een aangehecht individueel logboekverslag zijn inbreng verantwoorden. De authenticiteit van dit verslag moet door middel van een handtekening van de begeleider bevestigd worden en de bijdrage van de student wordt door de invulling van een profielwijzer al of niet positief gewaardeerd door de medestudenten en door de begeleidende docent. De profielwijzer betreft de rollen die in een project vervuld worden. De kennistoetsen zijn individuele beoordelingen waarvoor de toetscommissie vooraf de beoordelingscriteria en normen vaststelt. Het competentieexamen wordt uitgevoerd door geschoolde assessoren, die voor de helft afkomstig zijn van de hogescholen die betrokken zijn bij de ontwikkeling van deze nieuwe opleiding en voor de helft uit andere hogescholen van Fontys. De begeleidende docenten geven feedback op de resultaten van de toetsing binnen de leerarrangementen. De studieloopbaanbegeleider begeleidt de student bij de opbouw van zijn portfolio. Alle toetsing wordt ontwikkeld door de toetscommissie die bestaat uit geschoolde toetsontwikkelaars. De toetscommissie evalueert systematisch het toetsproces en de wijze waarop de beoordelingscriteria en normen zijn gehanteerd. Hiervoor wordt gebruik gemaakt vaneen door de Open Universiteit ontwikkeld evaluatie-instrument. Overwegingen De brede basisontwikkeling over verschillende sectoren is in het programma goed vormgegeven. Tijdens de visitatie is de zorg van het panel weggenomen dat de praktijkbegeleider een te grote invloed heeft op de inhoud van de stage. De kwaliteit van de stageplek is naar de mening van het panel via de kwaliteitszorg goed geborgd. De student leert de consument begrijpen, weet een en ander van design en kan ook implementatieplannen maken. De student leert zijn creatieve vermogens verder te ontwikkelen en de behoeften van mensen op creatieve wijze te vertalen naar concrete producten die bijdragen aan de kwaliteit van leven Het panel ziet dit als een goede combinatie van harde en zachte kanten in de oplei- 2 Lifestyle gaat, zoals meer Fontys-opleidingen, werken met de cursus BEC Vantage English. Deze cursus volgt het programma van de Cambridge University Esol, en indien gewenst kan de student zijn Cambridge certificaat Bec Vantage behalen. De cursus omvat vier aandachtsgebieden: reading, listening, writing en speaking. pagina 17

18 ding. Het panel is van mening dat de student tijdens de opleiding een eigen visie moet leren ontwikkelen op het vak, waarin kwaliteit en ethiek centraal staan. Conclusie Het panel beoordeelt het facet 2.2 relatie tussen doelstelling en programma als voldoende Samenhang programma (facet 2.3) Het beoogde programma is inhoudelijk samenhangend. Bevindingen De inhoudelijke samenhang binnen een leerarrangement bestaat uit de koppeling tussen één of meerdere (kern)taken en één of meerdere sectoren. De sectoren zijn altijd de context waarbinnen de (kern)taak aan de orde komt. Inhoudelijk zijn alle onderwijsactiviteiten gericht op het realiseren van het beroepsproduct. Ieder leerarrangement is bijgevolg een integraal geheel, waarin samenhang tussen theorie en praktijk tot stand komt door de werkzaamheden aan het beroepsproduct. De inhoudelijke samenhang per opleidingsfase wordt bepaald door het karakter van de opleidingsfase. De propedeuse is gericht op de oriëntatie op de (kern)taken van de Lifestyle Professional en op de sectoren waarbinnen hij werkzaam zou kunnen zijn. Daarnaast is de propedeuse gericht op het leren van een aantal basale ambachtelijke vaardigheden. Dit is de ambachtelijke fase.de hoofdfase is meer gericht op de verdieping in de (kern)taken en de verbreding van de sectorkennis. Dit is de fase van het vakmanschap. De afstudeerfase is dan de fase van het Meesterschap, waarbinnen de student in leerarrangementen moet aantonen dat hij zijn kennis en vaardigheden kan aanwenden binnen de combinaties van de twee kerntaken trendanalyse en conceptontwikkeling binnen de context van tenminste twee sectoren. De opbouw van ambacht naar meesterschap gaat gepaard met een toenemende complexiteit met betrekking tot: het aantal mentaliteitsgroepen en de combinatie ervan; het aantal sectoren en de combinatie ervan; de mate van zelfstandigheid van professioneel handelen. Tot slot is de verticale opbouw herkenbaar in de toename van de omvang in studiepunten van de Lifestyle Factory. Overwegingen Het panel is van mening dat het programma door opzet van de leerarrangementen en de toenemende complexiteit inhoudelijk goed samenhangt. Conclusie Het panel beoordeelt het facet 2.3 samenhang programma als voldoende Studielast (facet 2.4) Het beoogde programma is studeerbaar doordat factoren die betrekking hebben op dat programma en die de studievoortgang belemmeren zoveel mogelijk worden weggenomen. Bevindingen De opleiding heeft een strakke regie over de studiebelasting waarbij de totale studielast 40 uur per week is. Het programma is opgebouwd uit opeenvolgende leerarrangementen, waarin voor iedere dag een activiteit gepland staat met vier contacturen. Het programma kent geen piekbelasting. Door de scherpe afbakening is het de student duidelijk wat de pagina 18

19 verdeling is tussen contacturen en zelfstudie. Ook de stages worden als blok geroosterd. Naast de leerarrangementen lopen de opdrachten van de Lifestyle Factory waarover de opleiding zelf de regie heeft. Het panel heeft de eerste weekprogramma s gezien. Studenten krijgen binnen vijftien werkdagen feedback op de door hen voor beoordeling aangeboden producten. Wekelijks wordt met de studenten stilgestaan bij de vordering van de werkzaamheden binnen een leerarrangement, zodat de student en de begeleidende docenten tijdig weten wanneer er onverhoopt een kink in de studievoortgang komt. De student mag twee jaar over zijn propedeuse doen, maar krijgt een negatief bindend studieadvies wanneer na het eerste jaar minder dan vier van de zes competenties op niveau 1 gehaald zijn. Hiervan moeten in elk geval signaleren, creëren en resultaatgericht handelen deel uitmaken. Overwegingen Volgens het panel is de opleiding zodanig gestructureerd dat er van een goede studeerbaarheid sprake is. Dit is belangrijk omdat er van de studenten een behoorlijke eigen inzet gevraagd wordt. Conclusie Het panel beoordeelt het facet 2.4 studielast als voldoende Instroom (facet 2.5) Het beoogde programma sluit qua vorm en inhoud aan bij de kwalificaties van de instromende studenten: hbo-bachelor: VWO, HAVO middenkader of specialistenopleiding (WEB). Bevindingen Fontys wil in het eerste jaar starten met 60 studenten. Daarna zou de opleiding kunnen uitgroeien naar een instroom van 100 studenten. In de begroting is sprake van een instroom van 100 studenten per jaar. Volgens de aanvraag kent de opleiding geen bijzondere instroomeisen. De inhoud van het programma sluit aan bij de profielen van economie, maatschappij en cultuur in het vo. Vooral havisten met een economisch profiel zouden volgens onderzoek belangstelling hebben voor de opleiding. Voor de start van het cursusjaar worden tijdens een intakedag de motivatie, beroepshouding en ervaring van de student in kaart gebracht. De opleiding hecht er waarde aan dat er geen verkeerd verwachtingspatroon bestaat bij de student. In het startjaar vindt er nog geen toekenning van elders verworven competenties plaats. In volgende jaren wil de opleiding dat baseren op een assessment. Overwegingen Het panel ondersteunt de opleiding in haar voornemen intakegesprekken te houden. Het panel heeft het voorlichtingsmateriaal bestudeerd en constateert dat de opleiding de studenten in de voorlichtingsbrochure ook aandacht heeft voor de ontwikkeling van concepten die gericht zijn op maatschappelijkheid en duurzaamheid. Conclusie Het panel beoordeelt het facet 2.5 instroom als voldoende Duur (facet 2.6) De opleiding voldoet aan formele eisen m.b.t. de omvang van het curriculum: hbo-bachelor met minimaal 60 studiepunten. pagina 19

20 Bevindingenen overwegingen De totale studielast van het bachelorprogramma bedraagt volgens de aanvraag 240 studiepunten. De nominale duur van het voltijdse programma bedraagt 4 jaar. Hiermee voldoet de opleiding aan de formele eisen. Conclusie Het panel beoordeelt het facet 2.6 duur als voldoende Samenvattend oordeel onderwerp 2 Programma Het panel beoordeelt de facetten 2.1 eisen hbo, 2.2 relatie tussen doelstellingen en inhoud programma, 2.3 samenhang programma, 2.4 studielast, 2.5 instroom en 2.6 duur als voldoende. Het onderwerp als geheel is daarmee voldoende. 4.3 Inzet personeel Eisen hbo (facet 3.1) De opleiding sluit aan bij de volgende criteria voor de inzet van personeel van een hboopleiding: Het onderwijs zal voor een belangrijk deel worden verzorgd door personeel dat een verbinding legt tussen de opleiding en de beroepspraktijk. Bevindingen en Overwegingen De opleiding werkt met een kernteam dat aan de Hogeschool is verbonden. De betreffende docenten hebben ervaring in alle sectoren van lifestyle en in de beroepspraktijk en kunnen daardoor de relatie leggen tussen opleiding en de beroepspraktijk. Ook nieuw te werven personeel moet ervaren zijn in het werkveld en daarin een netwerk hebben. Naast het kernteam met vaste docenten werkt de opleiding met professionals uit het bedrijfsleven en kennisinstellingen. Ook zij behoren actief te zijn in de lifestyledomeinen. De planning is dat een kernteam met een vaste aanstelling 50% van het totale aantal fte s zal gaan uitmaken en dat 50% van de docenten vanuit het beroepenveld op contractbasis zal worden aangetrokken. De opleiding heeft een lijst van internationale gastdocenten en onder meer contacten in China en Zuid-Amerika. Conclusie Het panel beoordeelt het facet 3.1 eisen hbo als voldoende Kwantiteit personeel (facet 3.2) Er wordt voldoende capaciteit vrijgemaakt om de nieuwe opleiding te kunnen starten. Er wordt voldoende capaciteit vrijgemaakt om de nieuwe opleiding te kunnen continueren. Bevindingen en overwegingen De opleiding maakt volgens het aanvraagdossier voldoende capaciteit vrij om de continuïteit van de opleiding te waarborgen. Het totaal aantal fte wordt tijdens het eerste uitvoeringsjaar bij een instroom van 60 studenten geschat op 4.7 fte, waarvan 3.3. voor het primair proces, 0.4 fte voor coördinatie en 1.0 fte voor managementassistentie. Dat betekent dat de leden van het kernteam vooralsnog op parttime basis (detacheringsbasis) worden ingezet bij de pagina 20

21 bacheloropleiding Lifestyle. De formatieomvang voor deze docenten zal geleidelijk gaan groeien, zodat zij uiteindelijk fulltime bij de opleiding betrokken zijn. Uitgangspunt voor de uitvoering van het onderwijsprogramma is een docent-studentratio van maximaal 1:20. Conclusie Het panel beoordeelt het facet 3.2 kwantiteit personeel als voldoende Kwaliteit personeel (facet 3.3) Het in te zetten personeel is gekwalificeerd voor een inhoudelijke, onderwijskundige en organisatorische realisatie van het programma Bevindingen De leden van het kernteam zijn ervaren hogeschooldocenten. De docenten zullen deel gaan uitmaken van de kenniskring van de lector. In het aanvraagdossier is per lifestylesector de opleiding van de docenten weergegeven. Voor de kerntaken van lifestyle heeft een professionaliseringslag plaatsgevonden via externe adviseurs. De flexibele inzet van gastdocenten garandeert volgens Fontys de deskundigheid en kwaliteit van de docenten. Tot slot zij nog vermeld dat alle begeleidende docenten als coach zijn opgeleid of alsnog opgeleid zullen worden in het daartoe bestemde professionaliseringsprogramma van Fontys Hogescholen. Overwegingen Tijdens de visitatie heeft het panel gesproken met de docenten en de inmiddels aangestelde lector die het boegbeeld wordt van de opleiding. Het panel is van mening dat het kernteam voldoende gekwalificeerd is voor de opleiding en dat de lector een goede keuze is. De lector heeft naam gemaakt als gedegen lifestyleonderzoeker die in staat kan worden geacht concepten om te zetten in concrete producten. Conclusie Het panel beoordeelt het facet 3.3 kwaliteit personeel als voldoende Samenvattend oordeel onderwerp 3 Inzet personeel Uit het aanvraagdossier, de gesprekken tijdens de visitatie en de cv s van de docenten blijkt dat het onderwijs voor 70% verzorgd zal worden door tijdelijke docenten die tevens werkzaam zullen zijn in de beroepspraktijk en voor 30% uit een kern van vaste docenten die ruime ervaring met bepaalde sectoren van het beroepenveld heeft. Er zal voldoende personeel worden ingezet. Het personeel met wie het panel heeft gesproken is voldoende gekwalificeerd voor de realisatie van het programma. Het panel beoordeelt de facetten Inzet personeel, kwantiteit personeel en kwaliteit personeel als voldoende. Daarmee is ook het onderwerp inzet personeel voldoende. 4.4 Voorzieningen Materiële voorzieningen (facet 4.1) De beoogde huisvesting en materiële voorzieningen zijn toereikend om het programma te realiseren. pagina 21

Concept Beoordelingskader voor het bijzondere kenmerk residentieel onderwijs

Concept Beoordelingskader voor het bijzondere kenmerk residentieel onderwijs Concept Beoordelingskader voor het bijzondere kenmerk residentieel onderwijs 2 december 2008 Inhoud 1 Inleiding 3 2 Beoordelingskader 4 pagina 2 1 Inleiding Dit beoordelingskader bevat een aantal facetten

Nadere informatie

Accreditatiekader bestaande opleidingen hoger onderwijs [hbo-bachelor]: uitwerking voor Associate degree-programma s tijdens de pilotfase

Accreditatiekader bestaande opleidingen hoger onderwijs [hbo-bachelor]: uitwerking voor Associate degree-programma s tijdens de pilotfase Accreditatiekader bestaande opleidingen hoger onderwijs [hbo-bachelor]: uitwerking voor Associate degree-programma s tijdens de pilotfase 11 februari 2008 Inhoud 1 Inleiding 3 2 Accreditatiekader, toegespitst

Nadere informatie

Teamscan op accreditatiewaardigheid

Teamscan op accreditatiewaardigheid Teamscan op accreditatiewaardigheid De Teamscan accreditatiewaardigheid (in vervolg: scan) geeft inzicht in hoe het opleidingsteam ervoor staat met betrekking tot de opleidingsaccreditatie. De scan bestaat

Nadere informatie

Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag Toets nieuwe opleiding hbo-bachelor Game Architecture and Design van de NHTV

Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag Toets nieuwe opleiding hbo-bachelor Game Architecture and Design van de NHTV College van bestuur NHTV Internationale Hogeschool Breda Postbus 3917 4800 DX BREDA Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag Toets nieuwe opleiding hbo-bachelor Game Architecture

Nadere informatie

Leerarrangement Trendanalyse Health

Leerarrangement Trendanalyse Health Leerarrangement Trendanalyse Health Inleiding Gezondheid is voor iedereen een meer of minder belangrijk onderdeel van zijn leven. Bepaalde keuzes die je maakt, heeft te maken met gezondheid. Keuzes op

Nadere informatie

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Bewegingstechnologie van De Haagse Hogeschool

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Bewegingstechnologie van De Haagse Hogeschool NAO nederlands- vlaamse accreditatieorganisatie Besluit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Bewegingstechnologie van De Haagse Hogeschool Datum: 1 oktober

Nadere informatie

Besluit strekkende tot een positief oordeel van een aanvraag toets nieuwe opleiding van de hbo-bachelor HBO-Rechten van Capabel Hogeschool

Besluit strekkende tot een positief oordeel van een aanvraag toets nieuwe opleiding van de hbo-bachelor HBO-Rechten van Capabel Hogeschool nvao nederlands - vlaamse accreditatieorganisatie Besluit strekkende tot een positief oordeel van een aanvraag toets nieuwe opleiding van de hbo-bachelor HBO-Rechten van Capabel Hogeschool datum 29 december

Nadere informatie

OPSTELLEN EINDKWALIFICATIES OPLEIDING

OPSTELLEN EINDKWALIFICATIES OPLEIDING OPSTELLEN EINDKWALIFICATIES OPLEIDING MARIANNE KOK/HERBERT WOLDBERG/HVA Toelichting bij opt opstelellen van eindkwalificaties van een opleiding bij de HvA 1 Het opleidingsprofiel: De beroepspraktijk draagt

Nadere informatie

Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Chemie van de Hogeschool Drenthe

Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Chemie van de Hogeschool Drenthe College van Bestuur Hogeschool Drenthe Postbus 2080 7801 CB EMMEN Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Chemie van de Hogeschool

Nadere informatie

Besluit. Fontys Hogescholen. Raad van bestuur Postbus AH EINDHOVEN

Besluit. Fontys Hogescholen. Raad van bestuur Postbus AH EINDHOVEN Fontys Hogescholen Raad van bestuur Postbus 347 5600 AH EINDHOVEN Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag Toets nieuwe opleiding van de hbo-bachelor Circus & Performance

Nadere informatie

Informatie werkplekleren

Informatie werkplekleren Informatie werkplekleren Pabo Venlo 2014-2015 Inhoudsopgave Inleiding Blz. 3 Stagedagen Blz. 4 Stageweken Blz. 4 Jaaroverzicht 2014-2015 Blz. 5 Opleidingsprogramma Blz. 6 Propedeusefase Hoofdfase Afstudeerfase

Nadere informatie

Bachelor of Business Administration (MER opleiding)

Bachelor of Business Administration (MER opleiding) Bachelor of Business Administration (MER opleiding) voor decentrale overheden Het Onderwijs De Bachelor of Business Administration voor decentrale overheden (Management, Economie & Recht, MER) wordt aangeboden

Nadere informatie

Studiegids International Lifestyle Studies

Studiegids International Lifestyle Studies Studiegids International Lifestyle Studies Studiegids Propedeuse International Lifestyle Studies 2010-2011 Voorwoord Gefeliciteerd met je keuze voor International Lifestyle Studies aan de Fontys Academy

Nadere informatie

Management & Organisatie

Management & Organisatie Management & Organisatie Algemeen De opleiding Bedrijfskunde MER (deeltijd) wordt verzorgd door het Instituut voor Bedrijfskunde, Hanzehogeschool Groningen. Steeds meer krijgen organisaties te maken met

Nadere informatie

HBO Bedrijfskunde Bachelor of Business Administration (BBA)

HBO Bedrijfskunde Bachelor of Business Administration (BBA) HBO Bedrijfskunde Bachelor of Business Administration (BBA) HBO Bedrijfskunde Academie Mercuur en AdviCo verzorgen in samenwerking met Hogeschool SDO de opleiding HBO Bachelor Bedrijfskunde. Het programma

Nadere informatie

Jan des Bouvrie Academie, interior design & styling - hbo bachelor

Jan des Bouvrie Academie, interior design & styling - hbo bachelor Jan des Bouvrie Academie, interior design & styling - hbo bachelor De opleiding interior design & Styling - hbo bachelor Mensen zien hun omgeving steeds meer als een verlengstuk van hun persoonlijkheid.

Nadere informatie

Handreiking aanvraag Toets Nieuwe Opleiding Nederland

Handreiking aanvraag Toets Nieuwe Opleiding Nederland Handreiking aanvraag Toets Nieuwe Opleiding Nederland 17 december 2015 Inhoud 1 Inleiding 3 2 Wanneer een Toets Nieuwe Opleiding? 4 3 Werkwijze Toets Nieuwe Opleiding 5 4 Aanvraagdossier ten behoeve van

Nadere informatie

PEER REVIEWS. Managementgroep Interactum September 2014

PEER REVIEWS. Managementgroep Interactum September 2014 PEER REVIEWS Managementgroep Interactum September 2014 Met peer review wordt een systeem bedoeld waarbij de betreffende opleidingen structureel gebruik maken van elkaars deskundigheid en elkaars critical

Nadere informatie

Besluit. College van bestuur. Hogeschool van Amsterdam. Postbus 931 1000 AX AMSTERDAM

Besluit. College van bestuur. Hogeschool van Amsterdam. Postbus 931 1000 AX AMSTERDAM College van bestuur Hogeschool van Amsterdam Postbus 931 1000 AX AMSTERDAM Besluit Besluit strekkende tot positieve beoordeling van een aanvraag Toets nieuwe opleiding hbo-master Integraal Leiderschap

Nadere informatie

INTERNATIONAL LIFESTYLE STUDIES. www.fontysaci.nl

INTERNATIONAL LIFESTYLE STUDIES. www.fontysaci.nl International lifestyle studies PROPEDEUSE GIDS INTERNATIONAL LIFESTYLE STUDIES www.fontysaci.nl VOORWOORD Gefeliciteerd met je keuze voor International Lifestyle Studies aan de Fontys Academy for Creative

Nadere informatie

INTERNATIONAL LIFESTYLE STUDIES. Studiegids LSW 1 DROMEN Jaar 1

INTERNATIONAL LIFESTYLE STUDIES. Studiegids LSW 1 DROMEN Jaar 1 INTERNATIONAL LIFESTYLE STUDIES Studiegids LSW 1 DROMEN Jaar 1 HEALTH LEISURE APPEARANCE FOOD HUMAN MOVEMENT LIVING Pagina Stagegids 3 INHOUDSOPGAVE Pagina 4 Pagina 7 Pagina 8 Pagina 10 Pagina 11 1 INLEIDING

Nadere informatie

Algemene informatie afstudeerfase

Algemene informatie afstudeerfase De Haagse Hogeschool Faculteit voor gezondheid, voeding en sport Opleiding HBO-Verpleegkunde - Afstudeerfase Algemene informatie afstudeerfase 1 Inhoudsopgave 1 Algemene informatie afstuderen... 3 2 Proeve

Nadere informatie

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING Bijlage, Bachelor Opleiding Docent Muziek

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING Bijlage, Bachelor Opleiding Docent Muziek ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING Bijlage, Bachelor Opleiding Docent Muziek Studiejaar 2013-2014 Algemeen 1. Deze bijlage bij het algemene gedeelte van de Onderwijs- en examenregeling van Codarts is van toepassing

Nadere informatie

Handreiking bij het beoordelingskader voor het bijzonder kenmerk Kleinschalig en intensief onderwijs

Handreiking bij het beoordelingskader voor het bijzonder kenmerk Kleinschalig en intensief onderwijs Handreiking bij het beoordelingskader voor het bijzonder kenmerk Kleinschalig en intensief onderwijs 12 november 2012 Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 2 Handreiking voor specifieke invulling van de standaarden

Nadere informatie

De NVAO heeft voor de beoordeling van de aanvraag op 27 oktober 2005 een panel van deskundigen ingesteld. Het panel kende de volgende samenstelling:

De NVAO heeft voor de beoordeling van de aanvraag op 27 oktober 2005 een panel van deskundigen ingesteld. Het panel kende de volgende samenstelling: College van bestuur Universiteit Utrecht Postbus 80125 3508 TC UTRECHT Besluit Besluit strekkende tot positieve beoordeling van een aanvraag Toets nieuwe opleiding wo-master Selective Utrecht Medical Master

Nadere informatie

ICLON Powerpoint sjabloon

ICLON Powerpoint sjabloon ICLON Powerpoint sjabloon Een voorbeeld van een ICLON presentatie Piet Presentator & Co Copresentator (ICLON) Coby Collega (Leiden University) Max Medewerker (Instituut voor Cooperatie) [Congresnaam, Plaats,

Nadere informatie

luit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Human Resource Management van de Saxion Hogeschool

luit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Human Resource Management van de Saxion Hogeschool m a o v nederlands - ulaamse accreditatieorganisatie luit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Human Resource Management van de Saxion Hogeschool datum 31

Nadere informatie

Besluit. College van bestuur. Hanzehogeschool Groningen. Postbus 30030 9700 RM GRONINGEN

Besluit. College van bestuur. Hanzehogeschool Groningen. Postbus 30030 9700 RM GRONINGEN College van bestuur Hanzehogeschool Groningen Postbus 30030 9700 RM GRONINGEN Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Facility

Nadere informatie

Hogeschool Windesheim Zwolle Aandacht voor jeugdzorg en jeugd- en opvoedhulp in hbo-opleidingen en onderzoek.

Hogeschool Windesheim Zwolle Aandacht voor jeugdzorg en jeugd- en opvoedhulp in hbo-opleidingen en onderzoek. Hogeschool Windesheim Zwolle Aandacht voor jeugdzorg en jeugd- en opvoedhulp in hbo-opleidingen en onderzoek. WGV Oost Deventer, 20 maart 2013 Attie Valkenburg van Roon, projectleider Master Zorg voor

Nadere informatie

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Bestuurskunde/Overheidsmanagement van de NHL Hogeschool

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Bestuurskunde/Overheidsmanagement van de NHL Hogeschool ,nvao r nederlands-vlaam se accreditatie organisatie S uif Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Bestuurskunde/Overheidsmanagement van de NHL Hogeschool datum

Nadere informatie

Naam/Datum/Versie document advies/verbeterpunten. Avans documenten

Naam/Datum/Versie document advies/verbeterpunten. Avans documenten Document / Informatie P = Prettig ; N = Noodzakelijk Algemene input voor schrijven zelfevaluatie 1. (P) Interne rapport tussentijdse audit op onderwijskwaliteit/accre-ditatiewaardigheid Suggesties NQA

Nadere informatie

Competentieprofiel. Instituut voor Interactieve Media. Competentieprofiel studenten Instituut voor Interactieve Media vastgesteld juni 2006

Competentieprofiel. Instituut voor Interactieve Media. Competentieprofiel studenten Instituut voor Interactieve Media vastgesteld juni 2006 Competentieprofiel Instituut voor Interactieve Media Competentieprofiel studenten Instituut voor Interactieve Media vastgesteld juni 2006 Aangepast in maart 2009 Inleiding De opleiding Interactieve Media

Nadere informatie

NVAO NEDERLAND RICHTLIJN PANELSAMENSTELLING

NVAO NEDERLAND RICHTLIJN PANELSAMENSTELLING NVAO NEDERLAND RICHTLIJN PANELSAMENSTELLING FEBRUARI 2019 NVAO NEDERLAND Richtlijn panelsamenstelling RICHTLIJN BEHOREND BIJ BEOORDELINGSKADER ACCREDITATIE HOGER ONDERWIJS NEDERLAND 2018 FEBRUARI 2019

Nadere informatie

FORMULIER STRATEGISCHE THEMA S OPLEIDING [NAAM]: INSTITUUT: (G)OC: INSTITUUTSDIRECTEUR: DATUM:

FORMULIER STRATEGISCHE THEMA S OPLEIDING [NAAM]: INSTITUUT: (G)OC: INSTITUUTSDIRECTEUR: DATUM: FORMULIER STRATEGISCHE THEMA S OPLEIDING [NAAM]: INSTITUUT: (G)OC: INSTITUUTSDIRECTEUR: DATUM: De (G)OC heeft als formele wettelijke vastgelegde taak het adviseren over de OER en het jaarlijks beoordelen

Nadere informatie

Besluit. College van Bestuur van de Christelijke Hogeschool Windesheim Postbus GB ZWOLLE

Besluit. College van Bestuur van de Christelijke Hogeschool Windesheim Postbus GB ZWOLLE College van Bestuur van de Christelijke Hogeschool Windesheim Postbus 10090 8000 B ZWOLLE Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor

Nadere informatie

Beoordelingskader Beoordelingskader voor de beperkte opleidingsbeoordeling van de NVAO (Stcrt. 2014, nr 36791).

Beoordelingskader Beoordelingskader voor de beperkte opleidingsbeoordeling van de NVAO (Stcrt. 2014, nr 36791). m ao * nederiands-viaam se accreditatie organisatie Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Human Resource Management van de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen

Nadere informatie

Erratum Studiegids Communicatiemanagement voltijd 2015-2016

Erratum Studiegids Communicatiemanagement voltijd 2015-2016 Erratum Studiegids Communicatiemanagement voltijd 201-2016 1 Errata In hoofdstuk 1 Voorwoord dient op bladzijde 6 de tekst (Fout! Verwijzingsbron niet gevonden.) te worden gewijzigd in (zie paragraaf 2.8.3)

Nadere informatie

Besluit. College van Bestuur. Hogeschool van Amsterdam. Postbus AX AMSTERDAM

Besluit. College van Bestuur. Hogeschool van Amsterdam. Postbus AX AMSTERDAM College van Bestuur Hogeschool van Amsterdam Postbus 931 1000 AX AMSTERDAM Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Media,

Nadere informatie

Toetsing realisatie voorwaarden. AD-programma. Land- en Watermanagement. Hogeschool Van Hall Larenstein. 8 augustus 2017

Toetsing realisatie voorwaarden. AD-programma. Land- en Watermanagement. Hogeschool Van Hall Larenstein. 8 augustus 2017 Toetsing realisatie voorwaarden AD-programma Land- en Watermanagement Hogeschool Van Hall Larenstein 8 augustus 2017 NVAO Toets voorwaarden nieuwe opleiding Adviesrapport Inhoud 1 Beschrijving van de opleiding

Nadere informatie

Breakout sessie 2-5. Stelsel 3.0 Accreditatie op Maat: Opleidingsbeoordeling. Introductie

Breakout sessie 2-5. Stelsel 3.0 Accreditatie op Maat: Opleidingsbeoordeling. Introductie Breakout sessie 2-5 Stelsel 3.0 Accreditatie op Maat: Opleidingsbeoordeling De voorstellen beschreven in deze notitie dienen als uitwerking van (aangekondigde) wetswijzigingen. Op basis van deze wetswijzigingen

Nadere informatie

Bijzonder kenmerk Kleinschalig en intensief onderwijs

Bijzonder kenmerk Kleinschalig en intensief onderwijs Bijzonder kenmerk Kleinschalig en intensief onderwijs 4 november 2011 Inhoud 1 Inleiding 3 2 Beoordelingskader 4 3 Procedure 6 pagina 2 1 Inleiding Instellingsbesturen kunnen voor opleidingen met kleinschalig,

Nadere informatie

Deze versie treedt in werking op 1 september 2016 en vervangt alle voorgaande versies.

Deze versie treedt in werking op 1 september 2016 en vervangt alle voorgaande versies. III FACULTEIT COMMUNICATIE EN JOURNALISTIEK Vastgesteld door de faculteitsdirectie op 14 maart 2016. Instemming van de facultaire medezeggenschapsraad op 4 juli 2016. Deze versie treedt in werking op 1

Nadere informatie

Portfoliobegeleiding. Roland Leenaarts Roland@fluitendnaarjewerk.nl

Portfoliobegeleiding. Roland Leenaarts Roland@fluitendnaarjewerk.nl Portfoliobegeleiding Roland Leenaarts Roland@fluitendnaarjewerk.nl Agenda Welkom Kennismaking Uitleg bijeenkomst Werkplekleren Inhoud portfolio Portfolio-opdrachten Eindkwalificaties Reflectie op de kernopgaven

Nadere informatie

Besluit strekkende tot een oordeel voldoende van een aanvraag toets nieuw

Besluit strekkende tot een oordeel voldoende van een aanvraag toets nieuw ,r\vao w nederlands-vlaam se accreditatieorganisatie es uit Besluit strekkende tot een oordeel voldoende van een aanvraag toets nieuw Associate degreeprogramma Pedagogische Educatief Medewerker van de

Nadere informatie

Beleid. Beschrijving trekkersrollen LC en LD. Stichting Openbaar Voortgezet Onderwijs Coevorden, Hardenberg e.o. / De Nieuwe Veste

Beleid. Beschrijving trekkersrollen LC en LD. Stichting Openbaar Voortgezet Onderwijs Coevorden, Hardenberg e.o. / De Nieuwe Veste 1. Inleiding De koers voor de komende jaren, zoals beschreven in het strategisch beleidsplan 2011-2014 heeft consequenties voor gewenste managementstijl van de school. In de managementvisie 2011-2014 heeft

Nadere informatie

INTERNATIONAL LIFESTYLE STUDIES. Studiegids lifestyle week 1 Jaar 1

INTERNATIONAL LIFESTYLE STUDIES. Studiegids lifestyle week 1 Jaar 1 INTERNATIONAL LIFESTYLE STUDIES Studiegids lifestyle week 1 Jaar 1 Studiejaar 2013-2014 Coördinator LSW 1 jaar 1 Contactgegevens: Rudy van Belkom r.vanbelkom@fontys.nl +316 3019 3653 Lifestyle week gids

Nadere informatie

Besluit strekkende tot een oordeel voldoende van een aanvraag toets nieuw Associate-degreeprogramma Logistiek Management van de Hogeschool Rotterdam

Besluit strekkende tot een oordeel voldoende van een aanvraag toets nieuw Associate-degreeprogramma Logistiek Management van de Hogeschool Rotterdam swao r nederlands - vlaamse accreditatieorganisatie Besluit Besluit strekkende tot een oordeel voldoende van een aanvraag toets nieuw Associate-degreeprogramma Logistiek Management van de Hogeschool Rotterdam

Nadere informatie

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding wo-bachelor

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding wo-bachelor nvao w n e d e rla n d s- vlaam se a c c re d ita tie o rg a n is a tie ; fluit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding wo-bachelor Aarde en Economie van de Vrije Universiteit

Nadere informatie

Naar een nieuw opleidingsmodel voor de Bachelor Accountancy

Naar een nieuw opleidingsmodel voor de Bachelor Accountancy Naar een nieuw opleidingsmodel voor de Bachelor Accountancy Inleiding Op 9 maart 2015 zijn, tijdens het middagprogramma van de tweedaagse, 3 verschillende scenario s besproken voor de gemeenschappelijke

Nadere informatie

27 november oktober januari april 2015

27 november oktober januari april 2015 sïwao w nederlands - ulaamse accreditatieorganisatie es luit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag toets nieuwe opleiding van de hbo-master Onderwijskunde van de Hogeschool

Nadere informatie

Medical Imaging/ Radiation Oncology Masteropleiding Haarlem

Medical Imaging/ Radiation Oncology Masteropleiding Haarlem Medical Imaging/ Radiation Oncology Masteropleiding Haarlem Gezondheid, Sport en Welzijn Masteropleiding Medical Imaging/ Radiation Oncology Verschillende studies laten zien dat de druk op de gezondheidszorg

Nadere informatie

1. Leerwerkplekovereenkomst Master Educational Needs (Master EN) Seminarium voor Orthopedagogiek HU

1. Leerwerkplekovereenkomst Master Educational Needs (Master EN) Seminarium voor Orthopedagogiek HU 1. Leerwerkplekovereenkomst Master Educational Needs (Master EN) Seminarium voor Orthopedagogiek HU school Schooltype: PO, SO, VO, VSO, MBO Adres Telefoon werkplekbegeleider E-mail (Werkplekbegeleider)

Nadere informatie

Toetsingskader nieuwe opleidingen hoger onderwijs

Toetsingskader nieuwe opleidingen hoger onderwijs OCW Toetsingskader nieuwe opleidingen hoger onderwijs 22 mei 2003/Nr. WO/BS-2003/24136-I Nederlandse Accreditatie Organisatie 1 Opbouw toetsingskader Het toetsingskader voor nieuwe opleidingen in het hoger

Nadere informatie

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Communicatie van de NHL Hogeschool

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Communicatie van de NHL Hogeschool ,nuao r nederlands - viaamse accreditatieorganisatie Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Communicatie van de NHL Hogeschool datum 29 september 2017 onderwerp

Nadere informatie

REGELING EXTERNE TOEZICHTHOUDERS BIJ EXAMENS Instituut voor Toegepaste Biowetenschappen en Chemie. studiejaar

REGELING EXTERNE TOEZICHTHOUDERS BIJ EXAMENS Instituut voor Toegepaste Biowetenschappen en Chemie. studiejaar REGELING EXTERNE TOEZICHTHOUDERS BIJ EXAMENS Instituut voor Toegepaste Biowetenschappen en Chemie studiejaar 20172018 Inhoud REGELING EXTERNE TOEZICHTHOUDERS BIJ EXAMENS... 1 1. Positie en benoeming externe

Nadere informatie

ASSESSMENTS VAN DE BACHELOR LGL en GPW

ASSESSMENTS VAN DE BACHELOR LGL en GPW ASSESSMENTS VAN DE BACHELOR LGL en GPW FHTL, UTRECHT 2017-2018 Inhoudsopgave INLEIDING 3 PROPEDEUSE- ASSESSMENT 4 TOELATINGSEISEN VOOR HET ASSESSMENT: 4 INHOUD VAN HET PORTFOLIO 4 OPMERKINGEN 5 HOOFDFASE-

Nadere informatie

Concept. Algemene toelichting bij de Accreditatiekaders NOVA

Concept. Algemene toelichting bij de Accreditatiekaders NOVA Versie juli 2013 Concept Algemene toelichting bij de Accreditatiekaders NOVA Algemene toelichting bij de Accreditatiekaders April 2012 0 Inhoud Gebruikte begrippen en afkortingen... 2 Inleiding... 5 Opbouw

Nadere informatie

2. Selectie van studenten geschiedt op basis van een oordeel over de volgende kerncompetenties van belangstellenden:

2. Selectie van studenten geschiedt op basis van een oordeel over de volgende kerncompetenties van belangstellenden: Opleidingsspecifieke deel OER, 2017-2018 Opleiding / programma: Theologie en Religiewetenschappen Programma: Religie en Samenleving Artikel Tekst 2.1 Toelatingseisen opleiding 1. Voor toelating tot de

Nadere informatie

Richtlijn beoordeling postinitiële wo-master opleidingen in Nederland Positionering van de opleidingen De vergelijking met Vlaanderen

Richtlijn beoordeling postinitiële wo-master opleidingen in Nederland Positionering van de opleidingen De vergelijking met Vlaanderen Richtlijn beoordeling postinitiële wo-master opleidingen in Nederland Het is aan het beoordelingspanel om te bepalen of deze toelichting relevant is bij de beoordeling van de onderhavige opleiding. Positionering

Nadere informatie

TOEGEPASTE PSYCHOLOGIE PRAKTIJKGIDS JAAR 3

TOEGEPASTE PSYCHOLOGIE PRAKTIJKGIDS JAAR 3 TOEGEPASTE PSYCHOLOGIE PRAKTIJKGIDS JAAR 3 VOORWOORD Als stageteam Toegepaste Psychologie zijn wij zeer verheugd dat uw instelling onze student(en) een stageplaats biedt en zo participeert in het opleiden

Nadere informatie

{nvao. Uit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Technische Informatica van de Hogeschool Dirksen B.V.

{nvao. Uit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Technische Informatica van de Hogeschool Dirksen B.V. {nvao w nederlands - vlaamse accreditatieorganisatie Uit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Technische Informatica van de Hogeschool Dirksen B.V. datum 29

Nadere informatie

Beoordelingskader Kader voor de beperkte toets nieuw Associate-degree (Ad-)programma van de NVAO (Stcrt. 2014, nr 9832).

Beoordelingskader Kader voor de beperkte toets nieuw Associate-degree (Ad-)programma van de NVAO (Stcrt. 2014, nr 9832). nvao w nederlands -vlaa m se accreditatieorganisatie sluit Besluit strekkende tot een oordeel voldoende van een aanvraag toets nieuw Associate-degreeprogramma Juridisch medewerker van de Hogeschool van

Nadere informatie

BASISGGEVENS. Naam Functie

BASISGGEVENS. Naam Functie 1 BASISGGEVENS Soort aanvraag:: Nieuwe opleiding De startdatum van de Ad opleiding is gepland per 1 september 2018. Hiermee is te verwachten dat deze nieuwe opleiding valt onder de nieuwe wetgeving rond

Nadere informatie

Beoordelingskader Kader voor de beperkte toets nieuw associate-degree (Ad-)programma van de NVAO (Stcrt. 2014, nr 9832).

Beoordelingskader Kader voor de beperkte toets nieuw associate-degree (Ad-)programma van de NVAO (Stcrt. 2014, nr 9832). nvao r nederlands - vlaamse accreditatieorganisatie Besluit datum 28 april 2017 onderwerp Besluit TN Ad-programma Online Marketing en Sales van de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen (005058) uw kenmerk

Nadere informatie

Aanvraagformulier nieuwe opleiding. Basisgegevens. Contactpersoon/contactpersonen Postbus GG Amsterdam

Aanvraagformulier nieuwe opleiding. Basisgegevens. Contactpersoon/contactpersonen Postbus GG Amsterdam Aanvraagformulier nieuwe opleiding Basisgegevens Naam instelling(en) Contactpersoon/contactpersonen Universiteit van Amsterdam Postbus 19268 1000 GG Amsterdam Contactgegevens Naam opleiding Internationale

Nadere informatie

Bijlage 2. Protocol toetsing Associatedegreeprogramma. 15 december 2009

Bijlage 2. Protocol toetsing Associatedegreeprogramma. 15 december 2009 Bi Bijlage 2 Protocol toetsing Associatedegreeprogramma door de NVAO 15 december 2009 Inhoud 1 Inleiding 3 2 Toets Associate-degreeprogramma in de hbo-bachelor 4 2.1 2.2 Criteria De status van de bacheloropleiding

Nadere informatie

Opleidingsstatuut Bacheloropleiding Automotive Studiejaar 2015 2016. Regeling Externe toezichthouders bij examens

Opleidingsstatuut Bacheloropleiding Automotive Studiejaar 2015 2016. Regeling Externe toezichthouders bij examens Opleidingsstatuut Bacheloropleiding Automotive Studiejaar 2015 2016 Regeling Externe toezichthouders bij examens Inhoudsopgave 1. Positie en benoeming externe toezichthouders... 3 2. Taak externe toezichthouder

Nadere informatie

: 9 mei 2017 : 28 juni 2017

: 9 mei 2017 : 28 juni 2017 nvao nederlands - viaamse accreditatieorganisatie Besluit strekkende tot een positief oordeel onder voorwaarden van een aanvraag toets nieuwe opleiding van de hbo-bachelor Voeding en Diëtetiek van de Hogeschool

Nadere informatie

VISIE OP ONDERWIJS. Associate degrees voltijd

VISIE OP ONDERWIJS. Associate degrees voltijd VISIE OP ONDERWIJS Associate degrees voltijd Voor u ligt de Visie op Onderwijs voor de Associate degree-opleidingen. Deze visie is tot stand gekomen met de partners in het mbo en het hbo in de regio. In

Nadere informatie

Vanuit de NVAO werd het panel ondersteund door lic. Rik Belmans, beleidsmedewerker.

Vanuit de NVAO werd het panel ondersteund door lic. Rik Belmans, beleidsmedewerker. College van bestuur Universiteit van Amsterdam Postbus 19268 1000 GG AMSTERDAM Besluit Besluit strekkende tot positieve beoordeling van de aanvraag Toets nieuwe opleiding wo-master Master in International

Nadere informatie

hbo-opleiding Engineering - Werktuigbouwkunde

hbo-opleiding Engineering - Werktuigbouwkunde hbo-opleiding Engineering - Werktuigbouwkunde De beste manier om aan goed opgeleid hbo personeel te komen! Informatie en aanvragen Onno Niessen, Programmamanager Vanessa Fleuren, Start People M: 06 13

Nadere informatie

A. Nadere facultaire invulling van onderstaande artikelen uit de HU-OER 2015-2016

A. Nadere facultaire invulling van onderstaande artikelen uit de HU-OER 2015-2016 10 FACULTAIRE OER: FACULTEIT COMMUNICATIE EN JOURNALISTIEK Vastgesteld door de faculteitsdirecteur op 2 maart 2015 Met nstemming van de facultaire medezeggenschapsraad A. Nadere facultaire invulling van

Nadere informatie

Beschrijving leertraject Basiskwalificatie Didactische Bekwaamheid (BDB), inclusief de Basis Kwalificatie Examinering (BKE)

Beschrijving leertraject Basiskwalificatie Didactische Bekwaamheid (BDB), inclusief de Basis Kwalificatie Examinering (BKE) HOGESCHOOL INHOLLAND Beschrijving leertraject Basiskwalificatie Didactische Bekwaamheid (BDB), inclusief de Basis Kwalificatie Examinering (BKE) Klik op een van onderstaande linken om direct naar het betreffende

Nadere informatie

Handleiding Assessment Startbekwaamheid

Handleiding Assessment Startbekwaamheid Handleiding Assessment Startbekwaamheid Hoofdfase 3, ALO Opleiding Academie voor Lichamelijke Opvoeding Bachelor of Sport and Physical Education Domein Bewegen, Sport en Voeding Februari 2013 Inhoud Introductie

Nadere informatie

Beperkte opleidingsbeoordeling. hbo-bacheloropleiding Lifestyle voltijd. Fontys Hogescholen Fontys Academy for Creative Industries

Beperkte opleidingsbeoordeling. hbo-bacheloropleiding Lifestyle voltijd. Fontys Hogescholen Fontys Academy for Creative Industries BEOORDELINGSRAPPORT Beperkte opleidingsbeoordeling hbo-bacheloropleiding Lifestyle voltijd Fontys Hogescholen Fontys Academy for Creative Industries Lange Voorhout 14 2514 ED Den Haag T (070) 30 66 800

Nadere informatie

Toetsingskader nieuwe opleidingen hoger onderwijs

Toetsingskader nieuwe opleidingen hoger onderwijs Mededelingen OCenW Bestemd voor: instellingen voor hoger onderwijs Voorlichting Datum: 12 juni 2003 Kenmerk: WO/BS-2003/24136-I Datum inwerkingtreding: n.v.t. Geldigheidsduur beleidsregel: n.v.t. Juridische

Nadere informatie

INHOUDSOPGAVE... 2 1. ALGEMEEN... 4 1.1 Aard van dit document... 4 1.2 Informatie en communicatie... 4 1.3 Inwerkingtreding en duur... 4 1.

INHOUDSOPGAVE... 2 1. ALGEMEEN... 4 1.1 Aard van dit document... 4 1.2 Informatie en communicatie... 4 1.3 Inwerkingtreding en duur... 4 1. 1 INHOUDSOPGAVE... 2 1. ALGEMEEN... 4 1.1 Aard van dit document... 4 1.2 Informatie en communicatie... 4 1.3 Inwerkingtreding en duur... 4 1.4 Onderwijs- en examenregeling... 4 2. TOELATING TOT DE OPLEIDING...

Nadere informatie

es Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor

es Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor , nvao v nederlands - viaamse accreditatieorganisatie es Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Pedagogisch Management Kinderopvang van de Christelijke Hogeschool

Nadere informatie

Instellingstoets kwaliteitszorg (ITK)

Instellingstoets kwaliteitszorg (ITK) Instellingstoets kwaliteitszorg (ITK) De instellingstoets kwaliteitszorg (ITK) is een periodieke, externe en onafhankelijke beoordeling van de interne kwaliteitszorg van een instelling. Interne kwaliteitszorg

Nadere informatie

: 8 maart 2016 : 3 juni 2016

: 8 maart 2016 : 3 juni 2016 ,nvao w nederlands - vlaamse accreditatieorganisatie Besluit Besluit strekkende tot een oordeel positief onder voorwaarden van een aanvraag toets nieuwe opleiding van de hbo-bachelor Sportmanagement van

Nadere informatie

Beschrijving leertraject Basiskwalificatie Didactische Bekwaamheid (BDB), inclusief de Basis Kwalificatie Examinering (BKE)

Beschrijving leertraject Basiskwalificatie Didactische Bekwaamheid (BDB), inclusief de Basis Kwalificatie Examinering (BKE) HOGESCHOOL INHOLLAND Beschrijving leertraject Basiskwalificatie Didactische Bekwaamheid (BDB), inclusief de Basis Kwalificatie Examinering (BKE) Klik op een van onderstaande linken om direct naar het betreffende

Nadere informatie

Besluit strekkende tot een oordeel voldoende van een aanvraag toets nieuw. Gegevens : Christelijke Hogeschool Windesheim : Commerciële Economie

Besluit strekkende tot een oordeel voldoende van een aanvraag toets nieuw. Gegevens : Christelijke Hogeschool Windesheim : Commerciële Economie nuao * nederlands - Vlaamse accreditatieorganisatie B i luit datum 31 mei 2017 onderwerp Besluit Toets nieuw Associate-degreeprogramma Commerciële Economie van de Christelijke Hogeschool Windesheim (005233)

Nadere informatie

Datum locatiebezoek : 29 februari 2016 Datum paneladvies : 18 april 2016 Instellingstoets kwaliteitszorg : ja, positief besluit van 18 februari 2014

Datum locatiebezoek : 29 februari 2016 Datum paneladvies : 18 april 2016 Instellingstoets kwaliteitszorg : ja, positief besluit van 18 februari 2014 ,mmo r n e d e rla n d s- vlaam se a c c re d ita tie o rg a n is a tie Besluit strekkende tot een positief oordeel van een aanvraag toets nieuwe opleiding van de hbo-bachelor Opleiding tot Verpleegkundige

Nadere informatie

ERKENNING NIEUWE OPLEIDING VLAANDEREN SJABLOON AANVRAAGDOSSIER AMBTSHALVE GEREGISTREERDE INSTELLINGEN MACRODOELMATIGHEIDSTOETS TOETS NIEUWE OPLEIDING

ERKENNING NIEUWE OPLEIDING VLAANDEREN SJABLOON AANVRAAGDOSSIER AMBTSHALVE GEREGISTREERDE INSTELLINGEN MACRODOELMATIGHEIDSTOETS TOETS NIEUWE OPLEIDING ERKENNING NIEUWE OPLEIDING VLAANDEREN SJABLOON AANVRAAGDOSSIER AMBTSHALVE GEREGISTREERDE INSTELLINGEN MACRODOELMATIGHEIDSTOETS TOETS NIEUWE OPLEIDING Opzet en structuur De sjabloon van het aanvraagdossier

Nadere informatie

Curriculumevaluatie BA Wijsbegeerte

Curriculumevaluatie BA Wijsbegeerte Curriculumevaluatie BA Wijsbegeerte Beste student, U heeft onlangs alle onderdelen van uw bacheloropleiding Wijsbegeerte afgerond en kunt nu het BA-diploma aanvragen. Het bestuur van het Instituut voor

Nadere informatie

Inleiding 2. Het toelatingsexamen 3. NVO examen 5. Het schakelprogramma 6. INHOLLAND met doorstroomminor 8. Studeren in deeltijd 9

Inleiding 2. Het toelatingsexamen 3. NVO examen 5. Het schakelprogramma 6. INHOLLAND met doorstroomminor 8. Studeren in deeltijd 9 INHOUD Inleiding 2 Het toelatingsexamen 3 NVO examen 5 Het schakelprogramma 6 INHOLLAND met doorstroomminor 8 Studeren in deeltijd 9 1 INLEIDING Het Instituut Pedagogische Wetenschappen van de Universiteit

Nadere informatie

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor ,nvao w nederlands - vlaamse accreditatieorganisatie Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Human Resource Management van de Fontys Hogescholen datum 31 mei

Nadere informatie

De Haagse Hogeschool Faculteit voor gezondheid, voeding en sport. HBO-Verpleegkunde Voltijd/Deeltijd/Duaal Studiejaar: Jaar: 4

De Haagse Hogeschool Faculteit voor gezondheid, voeding en sport. HBO-Verpleegkunde Voltijd/Deeltijd/Duaal Studiejaar: Jaar: 4 De Haagse Hogeschool Faculteit voor gezondheid, voeding en sport HBO-Verpleegkunde Voltijd/Deeltijd/Duaal Studiejaar: 216-21 Jaar: Afstudeerfase Onderdeel: Meesterproefgesprek Rol van zorgverlener, regisseur,

Nadere informatie

Bijlage A Competenties van de opleiding

Bijlage A Competenties van de opleiding Bijlage A Competenties van de opleiding A.1 Curriculum opleiding Werktuigbouwkunde Bouwstenen Stenden Hogeschool heeft de strategische keuze gemaakt om al haar opleidingen op te bouwen met behulp van (deels

Nadere informatie

: 120 : niet van toepassing : 13 oktober : 5 februari 2016 : 30 maart 2016

: 120 : niet van toepassing : 13 oktober : 5 februari 2016 : 30 maart 2016 nuao r nederlands - Vlaamse accreditatieorganisatie Besluit strekkende tot een oordeel voldoende van een aanvraag toets nieuw Associate-degreeprogramma Retailmangement en -marketing van de Hogeschool NCOI

Nadere informatie

Leren & Innoveren. Informatiedossier ten behoeve van en verzoek tot inschrijving voor de masteropleiding

Leren & Innoveren. Informatiedossier ten behoeve van en verzoek tot inschrijving voor de masteropleiding (niet invullen) Inschrijfnummer: datum van binnenkomst: datum intakegesprek: Informatiedossier ten behoeve van en verzoek tot inschrijving voor de masteropleiding Leren & Innoveren Hogeschool Inholland

Nadere informatie

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING Bachelor Opleiding Muziek Bijlage Muziektheater

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING Bachelor Opleiding Muziek Bijlage Muziektheater ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING Bachelor Opleiding Muziek Bijlage Muziektheater Studiejaar 2013-2014 1 Aanvulling OER 2012-2013 Muziektheater Inhoud en opbouw van het studieprogramma van de Muziektheaterafdeling

Nadere informatie

Informatie over het Afstuderen

Informatie over het Afstuderen Informatie over het Afstuderen In dit document ontvangt u een overzicht van het doel, de verwachtingen, eisen en voorbeelden van afstudeeropdrachten van studenten van de Academie voor Algemeen en Financieel

Nadere informatie

Advies van het visitatiepanel Samenvatting bevindingen en overwegingen van het panel.

Advies van het visitatiepanel Samenvatting bevindingen en overwegingen van het panel. nvao 7 nederiands-aiaam se accreditatie organisatie datum 31 juli 2017 onderwerp Besluit accreditatie hbo-bachelor Creatieve Therapie van de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen (005584) uw kenmerk UITCVB17/20969

Nadere informatie

Beoordelingskader Beoordelingskader voor de beperkte toets nieuw Associate-degree (Ad-)programma van de NVAO (Stcrt. 2014, nr 9832).

Beoordelingskader Beoordelingskader voor de beperkte toets nieuw Associate-degree (Ad-)programma van de NVAO (Stcrt. 2014, nr 9832). nvao r nederlands-vlaamse accreditatieorganisatie Gewijzigd besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag toets nieuw Associate-degreeprogramma Bouwkunde van de Christelijke Hogeschool

Nadere informatie

De student kan vanuit een eigen idee en artistieke visie een concept ontwikkelen voor een ontwerp en dat concept tot realisatie brengen.

De student kan vanuit een eigen idee en artistieke visie een concept ontwikkelen voor een ontwerp en dat concept tot realisatie brengen. Competentie 1: Creërend vermogen De student kan vanuit een eigen idee en artistieke visie een concept ontwikkelen voor een ontwerp en dat concept tot realisatie brengen. Concepten voor een ontwerp te ontwikkelen

Nadere informatie

Wendbaar en waarde(n)vol onderwijs!

Wendbaar en waarde(n)vol onderwijs! Wendbaar en waarde(n)vol onderwijs! In ons onderwijs staat de mens centraal, of het nu gaat om studenten of medewerkers, om ouders of werknemers uit het bedrijfsleven, jongeren of volwassenen. Wij zijn

Nadere informatie

Beoordelingskader Beoordelingskader voor de beperkte toets nieuwe opleiding van de NVAO (Stcrt. 2014, nr 36791).

Beoordelingskader Beoordelingskader voor de beperkte toets nieuwe opleiding van de NVAO (Stcrt. 2014, nr 36791). nvao nederlands - vlaamse accreditatieorganisatie Besluit strekkende tot een oordeel positief van een aanvraag toets nieuwe opleiding van de hbo-master Expertleerkracht Primair Onderwijs van de Hogeschool

Nadere informatie

Associate degree Eventmanager. Bachelor Communicatie (34405)

Associate degree Eventmanager. Bachelor Communicatie (34405) Format samenvatting aanvraag Opmerking vooraf Mocht u de voorkeur geven aan openbaarmaking van de gehele aanvraag in plaats van uitsluitend onderstaande samenvatting dan kunt u dat kenbaar maken bij het

Nadere informatie

Artikel Tekst 2.1 Toelatingseisen opleiding Voor toelating tot de opleiding Mediastudies komt in aanmerking de bezitter van

Artikel Tekst 2.1 Toelatingseisen opleiding Voor toelating tot de opleiding Mediastudies komt in aanmerking de bezitter van Opleidingsspecifieke deel OER, 2016-2017 Opleiding / programma: Mediastudies/ Film- en televisiewetenschap; New Media and Digital Culture (voorheen Nieuwe media en digitale cultuur, see English EER) Artikel

Nadere informatie