Schoolbuikpijn In de medische wetenschap heeft men voor chronische buikpijn waar geen duidelijke lichamelijke oorzaak voor is, een

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Schoolbuikpijn In de medische wetenschap heeft men voor chronische buikpijn waar geen duidelijke lichamelijke oorzaak voor is, een"

Transcriptie

1 Buikpijn is vervelend. Het remt kinderen af in hun dagelijkse doen en laten. Soms kan het zelfs zo hevig zijn dat uw kind van school moet verzuimen. Logisch dat u dan gaat denken dat er misschien iets ernstigs aan de hand is. Toch is dit in de meeste gevallen niet zo. Vaak is buikpijn gewoon de zwakke plek. Net zoals hoofdpijn en pijn in de nek, kan buikpijn een lichamelijke reactie zijn op spanningen zoals bijvoorbeeld veranderingen of onrust op school of in het gezin. Maar buikpijn kan ook worden veroorzaakt door voeding of lichamelijke problemen. Buikpijn Ouders kennen hun kind van haver tot gort. U kunt dan ook meestal zelf heel goed beoordelen of er werkelijk iets aan de hand is als uw kind klaagt over buikpijn. Kort en hevig Als uw kind eigenlijk nooit over buikpijn klaagt, maar plotseling wel, kan er sprake zijn van een ontsteking of een infectie, zoals een blaasontsteking, een buikgriep of een

2 blindedarmontsteking. Vaak gaat dit gepaard met koorts of misselijkheid en diarree. Bij een blaasontsteking kan er pijn zijn bij het plassen. Ook kunnen er wormpjes in de ontlasting zitten. Dan is er vaak ook jeuk aan de anus. In al deze gevallen is het overduidelijk dat er een lichamelijke oorzaak is voor de buikpijn. Een bezoek aan de huisarts is in zo n geval de beste oplossing om uit te laten zoeken waar de pijn vandaan komt en of behandeling nodig is. Chronische buikpijn Maar er zijn ook kinderen die heel regelmatig klagen over buikpijn. Soms is de buikpijn zodanig dat uw kind ophoudt dingen te doen die het graag doet. Als uw kind door de buikpijn niet meer kan voetballen of mee kan spelen op het schoolplein, moet u dit zien als een serieuze klacht. Als kinderen gewoon door kunnen gaan met hun bezigheden en als ze alleen op schooldagen buikpijn hebben en in de vakanties niet, is er medisch gezien minder reden tot zorg. Schoolbuikpijn In de medische wetenschap heeft men voor chronische buikpijn waar geen duidelijke lichamelijke oorzaak voor is, een naam: RAP (Recurrent Abdominal Pain). Letterlijk vertaald: terugkerende buikpijn. Omdat dit voorkomt bij kinderen in de schoolgaande leeftijd (met een piek bij acht- tot veertienjarigen), wordt dit ook wel vaak schoolbuikpijn genoemd. Het is niet de school op zich die de buikpijn veroorzaakt, maar kinderen reageren nu eenmaal makkelijk op spanningen. Een lichamelijke oorzaak is dan niet te vinden, maar uw kind voelt wèl echt pijn in de buik. Het is een signaal dat er ergens een stapje teruggezet moet worden. Een goed advies is om uw kind meer rust te geven; stel niet te hoge eisen en zorg ervoor dat het een goede uitlaatklep heeft om emoties af te reageren. Wanneer er sprake is van schoolbuikpijn kunt u weinig anders doen dan uw kind leren omgaan met de buikpijn door zich te leren ontspannen. Leg uit dat de buik soms reageert op emoties: op prettige dingen (vlinders in je buik), maar ook op vervelende of spannende dingen. Soms is het nodig dat u overlegt met de leerkracht om te kijken of uw kind het programma wel aan kan. Ook problemen thuis kunnen een rol spelen. De hulp van een pedagoog of een kinderpsycholoog kan soms nodig zijn.

3 Uw kind is niet de enige in de klas met buikpijn. In elke klas zitten drie tot zes kinderen die hier vaak last van hebben. Vezels en vocht Bij alle kinderen met buikpijn is het verstandig eens goed te kijken naar hun dagelijkse eetpatroon. Verkeerde eetgewoonten kunnen namelijk leiden tot obstipatie. Behalve vezels is ook voldoende vocht heel belangrijk voor een goede en regelmatige stoelgang. Uw kind heeft elke dag minimaal 1,5 liter drinkvocht nodig. Dat zijn tien bekers of glazen. Zeker als uw kind druk aan het spelen is, wil voldoende drinken er nog wel eens bij inschieten. Eenvoudige oplossingen als een beker drinken meenemen naar school voor de pauze, een extra kop thee bij het ontbijt of iets drinken bij de maaltijd kunnen dit verhelpen. Appelsap of light Diarree is meestal het gevolg van een infectie. Maar ook verkeerde voeding kan tot diarree leiden. Bekend is de zogenaamde peuterdiarree. Dit kwaaltje wordt vooral gezien bij kinderen tussen de drie en zes jaar. Ze drinken vaak erg veel vruchtensappen, vooral appelsap. Deze sappen staan bekend als gezonde drankjes. Maar als de hoeveelheid vruchtensappen in de voeding zo hoog wordt dat de verhoudingen scheef komen te liggen, kan er diarree ontstaan. Door teveel vruchtensap te drinken krijgt uw kind minder eetlust en te weinig vezels, vet en andere voedingsstoffen binnen. Hooguit twee glaasjes vruchtensap per dag is voldoende. Ook light -producten kunnen de darmen van streek maken. Ouders geven dit aan hun kinderen omdat ze logischerwijs denken dat dit beter voor hen is. Er zitten immers minder calorieën en suikers in. Maar er zit wel zoetstof in. Sommige zoetstoffen (isomalt, lactitol, sorbitol, maltitol en xylitol) hebben een laxerend effect. Dit effect treedt bij kinderen sneller op dan bij volwassenen. Poepen doe je thuis Kinderen produceren hun ontlasting het liefst in de vertrouwde omgeving waar niemand hen kan storen. Ophouden omdat ze het liever thuis doen is niet zo n probleem, tenminste zolang uw kind daardoor zijn ontlastingspatroon niet verstoort. Maar sommige kinderen krijgen maar één keer per dag aandrang en die komt niet terug als er opgehouden wordt. Zo n kind moet

4 duidelijk gemaakt worden dat het echt belangrijk is om dan toch maar op school naar de wc te gaan. Regels voor een goede stoelgang: Regelmatig en gevarieerd eten en vooral het ontbijt niet overslaan; Veel drinken, tenminste 1,5 liter per dag; Vezelrijk eten zoals volkoren brood, meergranenbrood, volkoren knäckebröd, graanproducten, aardappelen, peulvruchten, rauwkost of gekookte groenten; Broodbeleg zoals pindakaas, kokosbrood, tomaat of komkommer; Vers of gedroogd fruit zoals pruimen, krenten en rozijnen, tutti frutti, abrikozen, dadels en vijgen; Tussendoortjes zoals volkoren biscuitjes, rijstwafels of noten; Voldoende bewegen, dat stimuleert de darmen; Naar de wc gaan als je moet poepen en niet uitstellen. Heeft uw kind buikpijn, let dan op de volgende zaken: Waar zit de pijn? Echte schoolbuikpijn zit vaak dicht rond de navel. Hoe verder de pijn van de navel af zit, hoe groter de kans dat er een lichamelijke oorzaak te vinden is; Wat zijn de klachten? Is er ook sprake van koorts, diarree, verstopping, bloed of slijm bij de ontlasting, dan is de kans groot dat er een lichamelijke oorzaak is; Wanneer en hoe vaak heeft uw kind pijn? Als de pijn niet vaker dan één keer per maand optreedt, is er niet meteen reden tot ongerustheid; Belemmert de buikpijn uw kind in de dagelijkse activiteiten? Als uw kind door de pijn niets (leuks) meer kan doen, raadpleeg dan de huisarts. Dagboek Om een aantal zaken helder boven water te krijgen is het soms handig als u gedurende een paar maanden een dagboekje bijhoudt. Vermeld bijvoorbeeld datum, tijdstip en belangrijke gebeurtenissen, zoals: wat is er gebeurd? wat gaat er gebeuren? wat is er gegeten? wc-bezoek, enz.

5 Soms geeft dit na verloop van tijd duidelijke aanwijzingen over de oorzaak van de klachten. Dit kan handvatten bieden om de buikpijn te voorkomen. Zonodig kunt u de huisarts raadplegen. Informatie Website Poeppoli.nl Poeppoli.nl is de website van de afdeling Kindermaag- en darmziekten van het Emma Kinderziekenhuis in het Academisch Medisch Centrum in Amsterdam. Op deze afdeling wordt onder andere onderzoek gedaan naar voedingsproblemen, teruggeven van voeding, buikpijn, moeilijke stoelgang en het onvrijwillig verliezen van ontlasting. Colofon Uitgever: GGD Flevoland, 2010 Algemeen postadres: Postbus BC Lelystad T: E: info-jeugd@ggdflevoland.nl I: Wilt u meer informatie? Kijk dan op: of Vestigingen: Almere Dronten Boomgaardweg 4 Installatieweg AC Almere 8251 KP Dronten Emmeloord Lelystad Kometenlaan 1 Noorderwagenstraat CN Emmeloord 8223 AM Lelystad

Voedingsadvies bij obstipatie bij kinderen

Voedingsadvies bij obstipatie bij kinderen Kindergeneeskunde Voedingsadvies bij obstipatie bij kinderen www.catharinaziekenhuis.nl Inhoud Drink- en voedingsadviezen... 3 Vezels... 3 Vocht... 4 Gasvorming... 5 Tips... 6 Wat heeft uw kind dagelijks

Nadere informatie

Richtlijnen voor een vocht- en vezelrijke voeding. Diëtetiek

Richtlijnen voor een vocht- en vezelrijke voeding. Diëtetiek Richtlijnen voor een vocht- en vezelrijke voeding Diëtetiek 1 Voeding en vochtinname Voldoende vocht en een vezelrijke voeding is belangrijk voor een goede spijsvertering en werking van nieren en blaas.

Nadere informatie

Afdeling Diëtetiek Vezelrijke voeding

Afdeling Diëtetiek Vezelrijke voeding Afdeling Diëtetiek Vezelrijke voeding Telefoonnummer: 0344 674285 De arts heeft een vezelrijke voeding geadviseerd in verband met obstipatie of andere darmklachten. Van belang voor een goede darmfunctie

Nadere informatie

Leefstijladviezen bij darmklachten

Leefstijladviezen bij darmklachten Leefstijladviezen bij darmklachten Inleiding Deze folder geeft informatie over darmklachten, de oorzaak ervan en wat ertegen te doen is. Het is belangrijk om de informatie aandachtig door te lezen want

Nadere informatie

Gezonde voeding Het dagmenu

Gezonde voeding Het dagmenu Voeding en bewegen Gezonde voeding Kinderen in de basisschoolleeftijd zijn volop in ontwikkeling. Ze groeien hard. Om te kunnen groeien is gevarieerde voeding belangrijk. Gevarieerde voeding zorgt ervoor

Nadere informatie

Advies bij vezelverrijkte voeding

Advies bij vezelverrijkte voeding Advies bij vezelverrijkte voeding Informatie voor patiënten F0180-1011 maart 2014 Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl MCH Antoniushove, Burgemeester Banninglaan 1 Postbus 411, 2260 AK Leidschendam

Nadere informatie

Per jaar gaat bij één op de zeven kinderen het bedplassen vanzelf over

Per jaar gaat bij één op de zeven kinderen het bedplassen vanzelf over Bedplassen Er zijn veel kinderen die s nachts in hun bed plassen. Op zesjarige leeftijd is zeker één op de tien kinderen nog niet droog. Zowel ouders als kinderen kunnen dit zogenaamde bedplassen erg lastig

Nadere informatie

Verstopping bij kinderen

Verstopping bij kinderen Verstopping bij kinderen VERSTOPPING BIJ KINDEREN Bij uw kind is verstopping (obstipatie) vastgesteld. Verstopping is het vasthouden van teveel ontlasting. Bij ongeveer 25% van de kinderen komt de ontlasting

Nadere informatie

VOEDINGSVEZELVERRIJKTE VOEDING

VOEDINGSVEZELVERRIJKTE VOEDING VOEDINGSVEZELVERRIJKTE VOEDING 1056 Inleiding In deze folder vindt u informatie over de rol van voeding en leefstijl in de behandeling van obstipatie, diverticulosis (uitstulpingen in de darm) of van een

Nadere informatie

een bepaalde ziekte, zoals een darmontsteking, het prikkelbare darmsyndroom (IBS), diabetes of een kwaadaardige aandoening.

een bepaalde ziekte, zoals een darmontsteking, het prikkelbare darmsyndroom (IBS), diabetes of een kwaadaardige aandoening. Verstopping Regelmatig ontlasting hebben, is voor veel mensen een teken van goede gezondheid. De regelmaat verschilt van mens tot mens: de een heeft drie keer per dag ontlasting, de ander drie keer per

Nadere informatie

Afdeling Diëtetiek Vezelrijke voeding

Afdeling Diëtetiek Vezelrijke voeding Afdeling Diëtetiek Vezelrijke voeding Telefoonnummer: 0344 674285 De arts heeft een vezelrijke voeding geadviseerd in verband met obstipatie of andere darmklachten. Van belang voor een goede darmfunctie

Nadere informatie

Advies voor een vezelverrijkte voeding

Advies voor een vezelverrijkte voeding Advies voor een vezelverrijkte voeding U heeft het advies gekregen om meer vezels in de voeding te gebruiken. Voedingsvezels komen alleen voor in plantaardige producten. In het ene product zitten meer

Nadere informatie

Infobrochure. Laxerende voeding. Dienst: pediatrie Tel: 011 826 341. mensen zorgen voor mensen

Infobrochure. Laxerende voeding. Dienst: pediatrie Tel: 011 826 341. mensen zorgen voor mensen Infobrochure Laxerende voeding Dienst: pediatrie Tel: 011 826 341 mensen zorgen voor mensen Contactgegevens dieetafdeling: Sarah Timmers: 011 826 043 Evelien Truijen: 011 826 057 2 Titel Laxerende voeding:

Nadere informatie

Obstipatie bij kinderen

Obstipatie bij kinderen Obstipatie bij kinderen Kind & Jeugd Locatie Hoorn/Enkhuizen Obstipatie bij kinderen Informatie over verstopping van de darmen Waarom deze folder? Verstopping bij kinderen komt zeer veel voor. Vaak is

Nadere informatie

...de draad weer oppakken

...de draad weer oppakken ...de draad weer oppakken Na de schok... Volwassenen Informatie voor volwassenen die betrokken zijn geweest bij een schokkende gebeurtenis Betrokken raken bij een schokkende gebeurtenis, dat laat niemand

Nadere informatie

Na de schok... Niemand is echt voorbereid op een schokkende. gebeurtenis en als het gebeurt heeft dat voor iedereen

Na de schok... Niemand is echt voorbereid op een schokkende. gebeurtenis en als het gebeurt heeft dat voor iedereen Niemand is echt voorbereid op een schokkende gebeurtenis en als het gebeurt heeft dat voor iedereen Na de schok... ingrijpende gevolgen. Als kinderen samen met hun ouders een aangrijpende gebeurtenis meemaken,

Nadere informatie

Voedingsadvies bij peuterdiarree

Voedingsadvies bij peuterdiarree Diëtetiek Voedingsadvies bij peuterdiarree www.catharinaziekenhuis.nl Patiëntenvoorlichting: patienten.voorlichting@catharinaziekenhuis.nl DIE009 / Voedingsadvies bij peuterdiarree / 29-09-2014 2 Voedingsadvies

Nadere informatie

Verstopping VRAAG OVER UW MEDICIJNEN! WWW.APOTHEEK.NL

Verstopping VRAAG OVER UW MEDICIJNEN! WWW.APOTHEEK.NL Verstopping WAT IS VERSTOPPING WAT KUNT U ZELF DOEN WAT KAN UW APOTHEKER VOOR U DOEN WANNEER KUNT U BETER NAAR UW HUISARTS GAAN VRIJ VERKRIJGBARE MEDICIJNEN VRAAG OVER UW MEDICIJNEN! WWW.APOTHEEK.NL VERSTOPPING

Nadere informatie

VERSTOPPING WAT IS VERSTOPPING WAT KUNT U ZELF DOEN WAT KAN UW APOTHEKER VOOR U DOEN WANNEER KUNT U BETER NAAR UW HUISARTS GAAN APOTHEEK.

VERSTOPPING WAT IS VERSTOPPING WAT KUNT U ZELF DOEN WAT KAN UW APOTHEKER VOOR U DOEN WANNEER KUNT U BETER NAAR UW HUISARTS GAAN APOTHEEK. VERSTOPPING WAT IS VERSTOPPING WAT KUNT U ZELF DOEN WAT KAN UW APOTHEKER VOOR U DOEN WANNEER KUNT U BETER NAAR UW HUISARTS GAAN APOTHEEK.NL VERSTOPPING Regelmatig poepen vinden veel mensen een teken van

Nadere informatie

Moeite met poepen. Voorkomen of verhelpen

Moeite met poepen. Voorkomen of verhelpen Moeite met poepen Voorkomen of verhelpen Inleiding U bent opgenomen in ons ziekenhuis en heeft een verhoogde kans op verstopping of hardlijvigheid. Dit wordt obstipatie genoemd. Het betekent dat u minder

Nadere informatie

Vezelrijke voeding. diëtetiek

Vezelrijke voeding. diëtetiek Vezelrijke voeding Vezelrijke voeding is van belang voor een gezonde spijsvertering en goede stoelgang. Een vezelrijke voeding kan darmproblemen zoals diarree, een trage stoelgang, verstopping (obstipatie)

Nadere informatie

Voedingsadviezen. Diëtetiek / Voedingsteam. Bij diarree / obstipatie

Voedingsadviezen. Diëtetiek / Voedingsteam. Bij diarree / obstipatie Diëtetiek / Voedingsteam Voedingsadviezen Bij diarree / obstipatie Inleiding U heeft darmklachten, waarbij voeding een rol kan spelen. Uw diëtist heeft u al voedingsadviezen gegeven. In deze brochure kunt

Nadere informatie

Voedingsvezelverrijkt dieet

Voedingsvezelverrijkt dieet Voedingsvezelverrijkt dieet Naam : Datum : Specialist : Diëtist : Telefoonnummer : o (0223) 69 69 16 o (0223) 69 69 27 o (0223) 69 62 81 o (0223) 69 63 29 1 Inhoud pag. Waarom deze brochure?...3 Wat zijn

Nadere informatie

Moeite met de stoelgang (ontlasting)

Moeite met de stoelgang (ontlasting) Moeite met de stoelgang (ontlasting) Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. Inleiding U bent opgenomen in ons ziekenhuis en heeft een verhoogde kans op verstopping, wat ook

Nadere informatie

Verstopping bij kinderen

Verstopping bij kinderen Verstopping bij kinderen Verstopping bij kinderen Bij uw kind is de diagnose obstipatie gesteld. Obstipatie is het vasthouden van (te) veel ontlasting. Soms betekent het ook dat de ontlasting hard is geworden

Nadere informatie

Vezelrijke voeding. diëtetiek

Vezelrijke voeding. diëtetiek 5..7 Vezelrijke voeding Inleiding Vezelrijke voeding is van belang, omdat dit voor een goede darmwerking zorgt. Meestal is het voldoende om met een verstandige keuze van voedingsmiddelen het vezelgehalte

Nadere informatie

Dietisten Geldrop Februari 2016 PRIKKELBARE DARM, KAN DE DIETIST U HELPEN?

Dietisten Geldrop Februari 2016 PRIKKELBARE DARM, KAN DE DIETIST U HELPEN? Dietisten Geldrop Februari 2016 PRIKKELBARE DARM, KAN DE DIETIST U HELPEN? Inhoud Klachten Beïnvloeding van Darmen Leefadviezen Voedingsadviezen, vezels, vocht Feiten en fabels Gasvorming Vezels: 30-40

Nadere informatie

Leefstijladviezen bij darmklachten

Leefstijladviezen bij darmklachten Leefstijladviezen bij darmklachten Deze folder geeft informatie over darmklachten, de oorzaak ervan en wat ertegen te doen is. Het is belangrijk om de informatie aandachtig door te lezen want het geeft

Nadere informatie

Adviezen voor een voedingsvezelverrijkt en vochtverrijkt dieet

Adviezen voor een voedingsvezelverrijkt en vochtverrijkt dieet Adviezen voor een voedingsvezelverrijkt en vochtverrijkt dieet Tekst: Nicole Broekman, diëtist Datum: FEBRUARI 2010 Heeft u wijzigingen of aanvullingen op deze folder? Dan kunt u contact opnemen met de

Nadere informatie

Adviezen voor een voedingsvezelverrijkt en vochtverrijkt dieet

Adviezen voor een voedingsvezelverrijkt en vochtverrijkt dieet Adviezen voor een voedingsvezelverrijkt en vochtverrijkt dieet Bronvermelding Deze folder is gemaakt door de afdeling diëtetiek van het UMC Utrecht: Adviezen voor een voedingsvezelverrijkt en vocht verrijkt

Nadere informatie

Vezelverrijkt dieetadvies. Diëtetiek

Vezelverrijkt dieetadvies. Diëtetiek Vezelverrijkt dieetadvies Diëtetiek Inleiding De arts heeft u doorverwezen naar de diëtist. Bij sommige aandoeningen van zowel de dunne als de dikke darm is het wenselijk het vezelgehalte van de voeding

Nadere informatie

Om dagelijks een goede darmwerking en een gezonde ontlasting te hebben, neemt u best volgende punten in acht:

Om dagelijks een goede darmwerking en een gezonde ontlasting te hebben, neemt u best volgende punten in acht: Inhoud 1. Gebruik voeding rijk aan vezels... 2 2. Vermijd levensmiddelen die een stoppende werking hebben... 2 3. Voldoende drinken... 3 4. Voldoende lichaamsbeweging... 3 5. Neem nooit laxeer- of purgeermiddelen...

Nadere informatie

Prikkelbare Darm Syndroom

Prikkelbare Darm Syndroom MEDISCH CENTRUM Prikkelbare Darm Syndroom 2 Wat is een prikkelbare darm? We spreken van het Prikkelbare Darm Syndroom (PDS) of spastisch colon wanneer iemand gedurende tenminste 12 weken in de loop van

Nadere informatie

1. Verdeling tijdens de ramadan 2. Het Suikerfeest

1. Verdeling tijdens de ramadan 2. Het Suikerfeest 1. Verdeling tijdens de ramadan 2. Het Suikerfeest 4. Goede indeling van het bord 3. Goede vulling van het bord 6. Goede hoeveelheid kiezen 5. Goede keuze maken 8. Drink geen vruchtensap 7. Gedroogd of

Nadere informatie

Divertikels. Afdeling Diëtetiek

Divertikels. Afdeling Diëtetiek Divertikels Afdeling Diëtetiek Voedingsadvies bij divertikels Deze informatie is bedoeld als ondersteuning van het consult door een diëtist. De informatie in deze folder kan een persoonlijk dieetadvies

Nadere informatie

Gedrag in de puberteit

Gedrag in de puberteit Gedrag in de puberteit Pubers kunnen heel verfrissend en ontwapenend zijn. Ze laten u nadenken over uw opvattingen. Over de manier waarop u opvoeder wilt zijn, over uw levensstijl, uiterlijk en smaak.

Nadere informatie

Kloofje bij de anus. (fissura ani) Chirurgie. Locatie Hoorn/Enkhuizen

Kloofje bij de anus. (fissura ani) Chirurgie. Locatie Hoorn/Enkhuizen Kloofje bij de anus (fissura ani) Chirurgie Locatie Hoorn/Enkhuizen Kloofje bij de anus Inleiding Deze folder geeft u informatie over een kloofje bij de anus en de behandelingsmogelijkheden. Het is goed

Nadere informatie

Vezelrijke voeding bij darmklachten

Vezelrijke voeding bij darmklachten Vezelrijke voeding bij darmklachten Albert Schweitzer ziekenhuis Januari 2012 Pavo 0018 Inhoud blz. 1. Inleiding 2 2. Hoe werkt de spijsvertering 2 Diarree en verstoppingen 3 3. Voedingsvezels 3 Wat zijn

Nadere informatie

Constipatie en aambeien

Constipatie en aambeien STUDENTENGEZONDHEIDSCENTRUM Constipatie en aambeien CONSTIPATIE, OBSTIPATIE EN VERSTOPPING Wat is het? Bij constipatie is het moeilijk en soms zelfs pijnlijk om stoelgang te maken. De gemiddelde stoelgangsfrequentie

Nadere informatie

Vezels Elke dag D752-

Vezels Elke dag D752- Vezels Elke dag Wat zijn vezels? Vezels zijn stoffen uit planten. Ze zitten onder andere in groente, fruit en brood. Het maagdarmkanaal kan vezels niet verteren. Wat gebeurt er dan wel mee? Ze komen in

Nadere informatie

Te licht. Tips als uw kind niet wil eten. Eet- en beweegkalender

Te licht. Tips als uw kind niet wil eten. Eet- en beweegkalender Te licht Bij kinderen is het lastig om aan te geven wanneer er sprake is van ondergewicht. Uw kind kan heel veel eten en toch ondergewicht hebben. Dit kan komen door een groeispurt, of door veel sporten.

Nadere informatie

St. Antonius Ziekenhuis

St. Antonius Ziekenhuis FYSIOTHERAPIE Incontinentie voor ontlasting ADVIES Incontinentie voor ontlasting Incontinentie voor ontlasting (fecale incontinentie) houdt in dat iemand ongewild ontlasting verliest. We zeggen ook wel

Nadere informatie

Diarree is een verstoring van het normale ontlastingpatroon. De ontlasting bevat meer water dan gewoonlijk en u moet vaker naar het toilet.

Diarree is een verstoring van het normale ontlastingpatroon. De ontlasting bevat meer water dan gewoonlijk en u moet vaker naar het toilet. DIARREE In het dagelijks leven noemen we het liever buikgriep of voedselvergiftiging. Voor het woord diarree schamen we ons een beetje. Toch heeft iedereen er wel eens last van. Op vakantie of gewoon thuis.

Nadere informatie

Voedingsadviezen bij darmklachten

Voedingsadviezen bij darmklachten Voedingsadviezen bij darmklachten Algemene leefregels: Zorg voor een volwaardige voeding met voldoende variatie Volg hierbij de Richtlijnen Goede Voeding. Eet regelmatig Sla geen maaltijden over maar gebruik

Nadere informatie

Voedingsadviezen. Diëtetiek / Voedingsteam. Bij diarree / obstipatie

Voedingsadviezen. Diëtetiek / Voedingsteam. Bij diarree / obstipatie Diëtetiek / Voedingsteam Voedingsadviezen Bij diarree / obstipatie Inleiding Een goed samengestelde voeding is bij darmklachten belangrijk. Uw diëtist heeft u al voedingsadviezen gegeven. In deze brochure

Nadere informatie

niet één enkel vezeltype, maar een mengsel van vele verschillende soorten vezels.

niet één enkel vezeltype, maar een mengsel van vele verschillende soorten vezels. Inleiding Een trage stoelgang, obstipatie of verstopping is een veel voorkomend ongemak. Zo'n harde ontlasting kan ontstaan doordat in de voeding te weinig 'ballast' (vezel) zit en te weinig vocht. Te

Nadere informatie

OBSTIPATIE FRANCISCUS VLIETLAND

OBSTIPATIE FRANCISCUS VLIETLAND OBSTIPATIE FRANCISCUS VLIETLAND Wat is obstipatie? Voedsel komt via de slokdarm en de maag in de darm terecht. Water en voedingsstoffen worden in de darm gedeeltelijk in de bloedbaan opgenomen. De stoffen

Nadere informatie

voedingsvezel verrijkt dieet

voedingsvezel verrijkt dieet voedingsvezel verrijkt dieet inhoudsopgave Waarom deze brochure Wat zijn voedingsvezels? Algemene adviezen Wat zijn vezelrijke voedingsmiddelen? Hoeveel voedingsvezel is per dag nodig? Vochtadvies Werken

Nadere informatie

Voedingsvezelverrijkt dieet. Algemene richtlijnen

Voedingsvezelverrijkt dieet. Algemene richtlijnen Voedingsvezelverrijkt dieet Algemene richtlijnen 2 Waarom een voedingsvezelverrijkte voeding? Bij bepaalde darmaandoeningen zoals bijvoorbeeld bij obstipatie (verstopping, trage stoelgang), aambeien, divertikels

Nadere informatie

DIARREE A P O T H E E K. N L

DIARREE A P O T H E E K. N L DIARREE WAT IS DIARREE WAT KUNT U ZELF DOEN WAT KAN UW APOTHEKER VOOR U DOEN WANNEER KUNT U BETER NAAR UW HUISARTS GAAN OP VAKANTIE: DIARREE VOORKOMEN APOTHEEK.NL D I A R R E E Iedereen heeft weleens last

Nadere informatie

...de draad weer oppakken

...de draad weer oppakken Na de schok... leerkrachten in basis- en voortgezet onderwijs Informatie voor leerkrachten in het basis- en voortgezet onderwijs wanneer een schokkende gebeurtenis heeft plaatsgevonden....de draad weer

Nadere informatie

Voedingsadvies bij een colostoma. Diëtetiek

Voedingsadvies bij een colostoma. Diëtetiek Voedingsadvies bij een colostoma Diëtetiek 1 2 Inleiding Een colostoma is een kunstmatige uitgang van de dikke darm (colon). Na het aanleggen van een colostoma is het volgen van een speciaal dieet niet

Nadere informatie

Voedingsadviezen. voor kinderen met verstopping (obstipatie) Dietetiek

Voedingsadviezen. voor kinderen met verstopping (obstipatie) Dietetiek Dietetiek Voedingsadviezen voor kinderen met verstopping (obstipatie) Inleiding De voedingsgewoonten in de Westerse wereld zijn de laatste eeuw duidelijk veranderd. Het suikergebruik is verdubbeld, we

Nadere informatie

Goede voeding voor je kind. Uitleg over basisvoeding en een dagmenu

Goede voeding voor je kind. Uitleg over basisvoeding en een dagmenu Goede voeding voor je kind Uitleg over basisvoeding en een dagmenu Goede voeding Dagmenu kind 1 t/m 3 jaar Wat is goede voeding voor kinderen? Door alle beschikbare informatie is het soms lastige te weten

Nadere informatie

Darmproblemen bij acute buikpijn

Darmproblemen bij acute buikpijn Darmproblemen bij acute buikpijn U bent voor onderzoek op de spoedeisende hulp geweest omdat u buikklachten heeft. De arts heet bij u geen acute oorzaak kunnen vaststellen. De klachten kunnen vele oorzaken

Nadere informatie

Divertikels en diverticulitis. Oorzaak en behandeling

Divertikels en diverticulitis. Oorzaak en behandeling Divertikels en diverticulitis Oorzaak en behandeling In deze folder krijgt u informatie over divertikels en diverticulitis. Deze folder geeft informatie over de oorzaak van divertikels en diverticulitis.

Nadere informatie

IJzerrijke voeding na een bevalling

IJzerrijke voeding na een bevalling Diëtetiek Gynaecologie / Verloskunde Verpleegafdeling B2 IJzerrijke voeding na een bevalling i Patiënteninformatie Slingeland Ziekenhuis Algemeen U heeft tijdens uw bevalling veel bloed verloren. Hierdoor

Nadere informatie

Voedingsadviezen bij een tekort aan ijzer. Diëtetiek

Voedingsadviezen bij een tekort aan ijzer. Diëtetiek Voedingsadviezen bij een tekort aan ijzer Diëtetiek 1 Afdeling Diëtetiek Telefoon: 0591-69 12 57 Email: dietetiek@sze.nl 2 Voedingsadviezen bij een tekort aan ijzer IJzer is een mineraal dat voorkomt in

Nadere informatie

Gezond gewicht: BOFT. Gezonde eet- en beweegadviezen. voor ouders van kinderen van 4 tot 12 jaar

Gezond gewicht: BOFT. Gezonde eet- en beweegadviezen. voor ouders van kinderen van 4 tot 12 jaar Gezond gewicht: BOFT Gezonde eet- en beweegadviezen voor ouders van kinderen van 4 tot 12 jaar Van gezond eten blijf je fit en van bewegen word je vrolijk Kinderen moeten goed eten om te groeien, leren,

Nadere informatie

AAMBEIEN WAT ZIJN AAMBEIEN WAT KUNT U ZELF DOEN WAT KAN UW APOTHEKER VOOR U DOEN WANNEER KUNT U BETER NAAR UW HUISARTS GAAN APOTHEEK.

AAMBEIEN WAT ZIJN AAMBEIEN WAT KUNT U ZELF DOEN WAT KAN UW APOTHEKER VOOR U DOEN WANNEER KUNT U BETER NAAR UW HUISARTS GAAN APOTHEEK. AAMBEIEN WAT ZIJN AAMBEIEN WAT KUNT U ZELF DOEN WAT KAN UW APOTHEKER VOOR U DOEN WANNEER KUNT U BETER NAAR UW HUISARTS GAAN APOTHEEK.NL AAMBEIEN Helderrood bloed bij de ontlasting of op het toiletpapier?

Nadere informatie

Ik moet naar de wc! Als kinderen op de basisschool nog niet zindelijk zijn

Ik moet naar de wc! Als kinderen op de basisschool nog niet zindelijk zijn Ik moet naar de wc! Als kinderen op de basisschool nog niet zindelijk zijn Niemand wordt zindelijk geboren. Plas en ontlasting ophouden is iets wat we allemaal hebben moeten leren. De meeste kinderen worden

Nadere informatie

Diverticulitis. chirurgie

Diverticulitis. chirurgie Diverticulitis chirurgie Bij u is door uw behandelend arts de darmaandoening diverticulitis vastgesteld. Voor de behandeling hiervan bent u opgenomen op de afdeling chirurgie. In deze brochure krijgt u

Nadere informatie

Dieetadviezen bij een vezelverrijkte voeding. Diëtetiek

Dieetadviezen bij een vezelverrijkte voeding. Diëtetiek Dieetadviezen bij een vezelverrijkte voeding Diëtetiek 1 Inhoudsopgave Inhoudsopgave pagina 2 Uw gegevens. 2 Inleiding 3 Obstipatie 4 Diarree 4 Divertikels.. 3 Wat zijn voedingsvezels?... 4 Adviezen 4

Nadere informatie

Röntgenonderzoek van de endeldarm

Röntgenonderzoek van de endeldarm Röntgenonderzoek van de endeldarm Defeacogram Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. Inleiding In deze folder leest u meer over het röntgenonderzoek van de endeldarm. U heeft

Nadere informatie

Goede voeding vóór een operatie

Goede voeding vóór een operatie Goede voeding vóór een operatie Adviezen om uw conditie te verbeteren Inhoud Gewichtsverlies 3 Eiwitten 4 Calorieën 4 Vóór de opname 4 Gewichtsverloop 5 Meer informatie 5 Uw vragen 6 Notities 7 Een goede

Nadere informatie

Incontinentie voor ontlasting

Incontinentie voor ontlasting FYSIOTHERAPIE Incontinentie voor ontlasting ADVIES Incontinentie voor ontlasting Incontinentie voor ontlasting (fecale incontinentie) houdt in dat iemand ongewild ontlasting verliest. We zeggen ook wel

Nadere informatie

In deze folder leest u wanneer u zonder problemen voor uzelf kunt zorgen en wanneer u beter naar een huisarts kunt gaan.

In deze folder leest u wanneer u zonder problemen voor uzelf kunt zorgen en wanneer u beter naar een huisarts kunt gaan. Diarree In het dagelijks leven noemen we het liever buikgriep of voedselvergiftiging. Voor het woord diarree schamen we ons een beetje. Toch heeft iedereen er wel eens last van. Op vakantie of gewoon thuis.

Nadere informatie

De poepfabriek Tips en adviezen bij verstopping

De poepfabriek Tips en adviezen bij verstopping De poepfabriek Tips en adviezen bij verstopping PIPO-poli voor kinderen met plas- en poepproblemen Vrouw Moeder Kind-centrum Inleiding Uw kind heeft last van obstipatie (verstopping) en is daarvoor onder

Nadere informatie

Bij de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa

Bij de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa Diëtetiek / Voedingsteam Voedingsadviezen Bij de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa Inleiding U heeft van uw arts vernomen dat u de ziekte van Crohn of Colitis Ulcerosa heeft. Deze ziekten kenmerken

Nadere informatie

Voedingsrichtlijnen bij constipatie Pediatrie

Voedingsrichtlijnen bij constipatie Pediatrie Voedingsrichtlijnen bij constipatie Pediatrie Inhoudsopgave 1 Constipatie of verstopping?... 3 2 Oorzaken... 3 3 Richtlijnen voor een goede stoelgang... 4 4 Vezels... 6 5 Producten met probiotica of probiotica...

Nadere informatie

BUIKPIJN, DARMKRAMPEN EN DIARREE na radiotherapie

BUIKPIJN, DARMKRAMPEN EN DIARREE na radiotherapie BUIKPIJN, DARMKRAMPEN EN DIARREE na radiotherapie BUIKPIJN, DARMKRAMPEN EN DIARREE na radiotherapie Uw darmen zijn erg gevoelig voor straling en ze raken gemakkelijk geïrriteerd. Daardoor kunt u last krijgen

Nadere informatie

Oorzaken Diagnose stellen Medische behandeling

Oorzaken Diagnose stellen Medische behandeling Prikkelbare darm Een prikkelbare darm is een onschuldige darmaandoening, die wel veel lichamelijke klachten kan geven. Men spreekt niet van een ziekte omdat een prikkelbare darm niet samengaat met zichtbare

Nadere informatie

Advies over toilethouding en toiletgedrag

Advies over toilethouding en toiletgedrag Advies over toilethouding en toiletgedrag Urologie alle aandacht Advies over toilethouding en toiletgedrag Neem altijd de tijd om naar het toilet te gaan. Hoe rustiger, hoe effectiever! Hoe beter uw blaas

Nadere informatie

Voeding in de zwangerschap

Voeding in de zwangerschap Voeding in de zwangerschap Verloskunde Beter voor elkaar 1 2 Gezonde voeding Een gezonde leefstijl is belangrijk, vooral nu u in verwachting bent. Daarbij hoort gezonde voeding. Eten voor twee is niet

Nadere informatie

Toilethouding en adviezen voor het plassen en ontlasten

Toilethouding en adviezen voor het plassen en ontlasten Toilethouding en adviezen voor het plassen en ontlasten 2 Inleiding In deze folder geven wij u adviezen over een goede toilethouding en toiletgedrag. Heel veel mensen die last hebben van urineverlies,

Nadere informatie

Behandeling van aambeien

Behandeling van aambeien Wilhelmina Ziekenhuis Assen Vertrouwd en dichtbij Informatie voor patiënten Behandeling van aambeien z 1 Met uw chirurg hebt u een afspraak gemaakt voor een behandeling van uw aambeien. Hierbij worden

Nadere informatie

Advies over toilethouding en toiletgedrag. Urologie

Advies over toilethouding en toiletgedrag. Urologie Advies over toilethouding en toiletgedrag Urologie Advies over toilethouding en toiletgedrag Neem altijd de tijd om naar het toilet te gaan. Hoe rustiger, hoe effectiever! Hoe beter uw blaas of darm geleegd

Nadere informatie

Kinderen en een gezond gewicht

Kinderen en een gezond gewicht Kinderen en een gezond gewicht Een kind met een gezond gewicht beweegt makkelijker en ontwikkelt zich lichamelijk beter dan een kind met overgewicht. Bovendien betekent nú overgewicht hebben dat je kind

Nadere informatie

Diverticulose en diverticulitis

Diverticulose en diverticulitis Diverticulose en diverticulitis U heeft last van uitstulpingen in uw dikke darm (diverticulose) of van een ontsteking van deze uitstulpingen (diverticulitis). In deze folder leest u meer over het ontstaan

Nadere informatie

Wat zijn divertikels?

Wat zijn divertikels? Diverticulitis Wat zijn divertikels? Divertikels zijn ballonachtige uitstulpingen van de wand van het maagdarmkanaal. Divertikels stulpen naar buiten uit, door de spierlaag heen. Je kunt ze vergelijken

Nadere informatie

Naam : Datum : Specialist : Diëtist : Telefoonnummer : o (0223) 69 69 16 o (0223) 69 69 27 o (0223) 69 62 81 o (0223) 69 63 29

Naam : Datum : Specialist : Diëtist : Telefoonnummer : o (0223) 69 69 16 o (0223) 69 69 27 o (0223) 69 62 81 o (0223) 69 63 29 Diverticulitis Naam : Datum : Specialist : Diëtist : Telefoonnummer : o (0223) 69 69 16 o (0223) 69 69 27 o (0223) 69 62 81 o (0223) 69 63 29 1 Inhoud pag. Inhoud...2 Wat is diverticulitis?...3 Oorzaken

Nadere informatie

Voedingsvezelverrijkt dieet voor uw kind

Voedingsvezelverrijkt dieet voor uw kind Voedingsvezelverrijkt dieet voor uw kind Afdeling dietetiek mca.nl Inhoudsopgave Hoe werkt de spijsvertering? 3 Wat is obstipatie? 4 Welke klachten ontstaan er bij obstipatie? 4 Wat zijn vezels? 4 Voorbeelddagmenu

Nadere informatie

Voeding bij zwangerschaps diabetes. Diabetes Gravidarum

Voeding bij zwangerschaps diabetes. Diabetes Gravidarum Voeding bij zwangerschaps diabetes Diabetes Gravidarum Universitair Medisch Centrum Groningen Zwangerschapsdiabetes is een vorm van suikerziekte die kan optreden tijdens de zwangerschap. Deze brochure

Nadere informatie

Voeding ter voorbereiding op uw darmoperatie

Voeding ter voorbereiding op uw darmoperatie Voeding ter voorbereiding op uw darmoperatie 2 Inleiding U wordt binnenkort geopereerd aan uw darmen. Het is beter als uw darm voor de operatie niet vol harde ontlasting zit. Ook kan er sprake zijn van

Nadere informatie

Goede voeding voor je kind. Uitleg over basisvoeding en een dagmenu

Goede voeding voor je kind. Uitleg over basisvoeding en een dagmenu Goede voeding voor je kind Uitleg over basisvoeding en een dagmenu Goede voeding Wat is goede voeding voor kinderen? Door alle beschikbare informatie is het soms lastig te weten wat goed is. Wat heeft

Nadere informatie

Voedingsadvies bij peuterdiarree

Voedingsadvies bij peuterdiarree Afdeling: Onderwerp: Diëtetiek 1 Inleiding Peuterdiarree is een lastig en vervelend probleem waar peuters (en hun ouders/verzorgers) mee te maken kunnen krijgen. De voeding van uw kind kan hiermee te maken

Nadere informatie

Een kloofje in de anus

Een kloofje in de anus Wilhelmina Ziekenhuis Assen Vertrouwd en dichtbij Informatie voor patiënten Chirurgie Een kloofje in de anus 1 Een kloofje in de anus In deze brochure kunt u lezen hoe een kloofje in de anus ontstaat en

Nadere informatie

Afdeling Diëtetiek. Vezelverrijkt Voedingsadvies bij de ziekte van Crohn en Colitis Ulcerosa

Afdeling Diëtetiek. Vezelverrijkt Voedingsadvies bij de ziekte van Crohn en Colitis Ulcerosa Afdeling Diëtetiek Vezelverrijkt Voedingsadvies bij de ziekte van Crohn en Colitis Ulcerosa Algemeen U heeft het advies gekregen om een vezelverrijkte voeding te gaan gebruiken. U kunt deze folder onder

Nadere informatie

...de draad weer oppakken

...de draad weer oppakken ...de draad weer oppakken Na de schok... Ouders Betrokken raken bij een schokkende gebeurtenis, dat laat niemand onberoerd. Niemand is er echt op voorbereid en als het gebeurt, heeft dat voor iedereen

Nadere informatie

Leefstijladviezen Voor een goede stoelgang

Leefstijladviezen Voor een goede stoelgang Leefstijladviezen Voor een goede stoelgang Afdeling algemene chirurgie In deze folder vindt u informatie over een gezonde leefstijl om een goede stoelgang te bevorderen. Gezonde vezelrijke voeding Voedingsvezels

Nadere informatie

Voedingsvezelverrijkt dieet

Voedingsvezelverrijkt dieet Voedingsvezelverrijkt dieet U heeft het advies gekregen om een voedingsvezelverrijkt dieet te volgen. In deze brochure staan algemene richtlijnen voor dit dieet. Voedingsvezelverrijkt dieet Van uw behandelend

Nadere informatie

Protocol voeding en traktaties

Protocol voeding en traktaties Protocol voeding en traktaties Inhoud 1. Richtlijnen traktaties, lunch en tussendoortjes... 3 1.1 Het pauzehapje... 3 1.2 De lunch... 3 1.3 Traktaties... 4 2. Voorkeurslijsten traktaties, lunch en tussendoortjes...

Nadere informatie

Wat is goede voeding? Aanbevelingen & tips voor kinderen 9 t/m 18 jaar

Wat is goede voeding? Aanbevelingen & tips voor kinderen 9 t/m 18 jaar Wat is goede voeding? Aanbevelingen & tips voor kinderen 9 t/m 18 jaar Gezonde leefstijl Ben jij benieuwd hoe je gezond kunt eten? Daar kan de Schijf van Vijf je bij helpen. Door iedere dag producten uit

Nadere informatie

Richtlijnen samenstellen voedingsvezelverrijkte voeding

Richtlijnen samenstellen voedingsvezelverrijkte voeding Richtlijnen samenstellen voedingsvezelverrijkte voeding Inleiding Deze richtlijnen voor het samenstellen van een voedingsvezelverrijkte voeding zijn bedoeld voor mensen die risico lopen op problemen met

Nadere informatie

CT ONDERZOEK VAN DE DIKKE DARM (COLONOGRAFIE) FRANCISCUS VLIETLAND

CT ONDERZOEK VAN DE DIKKE DARM (COLONOGRAFIE) FRANCISCUS VLIETLAND CT ONDERZOEK VAN DE DIKKE DARM (COLONOGRAFIE) FRANCISCUS VLIETLAND Inleiding U heeft een afspraak gemaakt voor een CT-colonografie. CT is de afkorting van computertomograaf. Dit is een apparaat dat met

Nadere informatie

Afdeling Diëtetiek. Gezonde Voeding bij Prikkelbare Darm Syndroom

Afdeling Diëtetiek. Gezonde Voeding bij Prikkelbare Darm Syndroom Afdeling Diëtetiek Gezonde Voeding bij Prikkelbare Darm Syndroom Algemeen U heeft het advies gekregen om uw voedingspatroon aan te passen in verband met lichamelijke klachten bij het Prikkelbare Darm Syndroom.

Nadere informatie

Afdeling Diëtetiek. Vezelverrijkt Voedingsadvies

Afdeling Diëtetiek. Vezelverrijkt Voedingsadvies Afdeling Diëtetiek Vezelverrijkt Voedingsadvies Diaconessenhuis Leiden Algemeen U heeft het advies gekregen om een vezelverrijkte voeding te gaan gebruiken. U kunt deze folder onder meer gebruiken als

Nadere informatie

Voedingsadviezen na een maagresectie

Voedingsadviezen na een maagresectie Voedingsadviezen na een maagresectie Afdeling diëtetiek U heeft een maagoperatie ondergaan. Hierbij is (een gedeelte van) uw maag weggenomen. Door deze ingreep is uw spijsverteringskanaal veranderd. Deze

Nadere informatie

Voeding bij een vernauwing of dreigende afsluiting darm

Voeding bij een vernauwing of dreigende afsluiting darm Voeding bij een vernauwing of dreigende afsluiting darm Beste patiënt Een vernauwing of dreigende afsluiting of obstructie in de darm kan de doorgang van voedselresten belemmeren. Voornamelijk grote stukken

Nadere informatie

Omschrijving en doel van de behandeling

Omschrijving en doel van de behandeling 1 Inhoud Inleiding... 3 Omschrijving en doel van de behandeling... 3 Verloop van de behandeling... 3 Maagsonde... 3 Het inbrengen van de sonde... 4 Voeding tijdens de darmspoeling... 5 Verloop na de behandeling...

Nadere informatie