5,9. Profielwerkstuk door een scholier 4953 woorden 22 februari keer beoordeeld. Inleiding

Transcriptie

1 Profielwerkstuk door een scholier 4953 woorden 22 februari ,9 201 keer beoordeeld Vak Economie Inleiding Wij doen onze profielwerkstuk over gas en olie. Wij hebben gekozen voor dit onderwerp omdat het ons wel een interessant onderwerp leek. Verder is dit onderwerp ook een hot item in het nieuws, elke week vind je wel een stukje in het nieuws wat met dit onderwerp te maken heeft. Experts zeggen dat de olie opraakt, het broeikaseffect, het Kyoto protocol en de belangrijkste de hoge olieprijzen en de oorlog in Irak, het heeft allemaal te maken met dit onderwerp. Als begeleider hebben wij Dhr.*** omdat hij onze economiedocent is en onze profielwerkstuk met het vak economie te maken heeft. We hadden als hoofdvraag: Wat betekent olie en gas voor Nederland? Deze hoofdvraag hebben we wat aangepast omdat er over Nederland te weinig zinvolle informatie te vinden was en hebben het dus veranderd in: Wat betekent olie en gas in de wereld? We hebben hiervoor gekozen omdat hier een heleboel informatie te vinden was en het wat algemener is, anders wordt het te technisch en dan snappen de meeste mensen er niets meer van als we aan het presenteren zijn. De deelvragen die we hebben bedacht zien wij niet echt als vragen maar hoofdstukken die allemaal leiden tot die ene hoofdvraag. We hebben het zoveel mogelijk in logische volgorde gezet, we hebben namelijk eerst een stuk algemene informatie, daarna wat geschiedenis en economische informatie dan over Nederland en daarna de milieu vraagstukken. We hebben voor deze dingen gekozen omdat we een zo n gekleurd mogelijk beeld willen laten zien erover en niet zoals in het nieuws dat de olie-industrie helemaal zwart gemaakt wordt door milieu organisaties. Wij waren met de kerstvakantie via een kennis van **** z n vader bij een bedrijf gekomen waar we een dagje mochten kijken en rondsnuffelen. We waren toen eerst naar Den Helder gegaan om te kijken bij de bouw van een groot opslagplaats voor chemicaliën die ze gebruiken bij het boren. Ze bouwen dat in Den Helder omdat ze vanaf daar naar alle booreilanden op de Noordzee kunnen om te bevoorraden, die locatie is in de haven vlak naast de haven van Koninklijke marine. Daarna waren we naar het kantoor gegaan waar we de rest van de dag aanwezig waren en vragen konden stellen en informatie kregen. Na dat we onze eerste versie terugkregen zijn we in de vakantie in Februari weer naar het bedrijf gegaan omdat we daar makkelijker ons werkstuk konden maken want dan konden we gelijk dingen vragen die we niet (zeker) wisten, want tijdens het maken van de eerste versie botste daar tegenaan en moesten we dingen van internet halen. Ook hebben we een interview afgenomen bij iemand van het bedrijf over de olie-industrie. Hoe krijg je olie en gas uit de grond? Pagina 1 van 12

2 Het ontstaan van olie en gas Miljoenen jaren geleden ontstonden aardolie en aardgas uit dode resten van planten en plankton op de zeebodem. Door de evolutie kwamen er duizenden meters zand en klei over deze dode organismen. Hierdoor ontstond er druk op de organismen en steeg de temperatuur. Door deze temperatuur hebben zich in miljoenen jaren ingewikkelde chemische processen voorgedaan. In de diepere lagen van de aarde vind je vooral aardolie en in de iets hogere lagen vind je aardgas. Opsporing Aardolie en aardgas wordt opgespoord met geluidsgolven die ze de aarde insturen. Voordat ze geluidsgolven de aarde insturen wordt eerst een proces van informatie verwerken afgerond. Geologen bepalen aan de hand van wat ze weten over een bepaald gebied zoals hoe oud het is, hoe bodem in elkaar zit. Als gelogen denken dat er olie in de grond zit maken ze dus die geluidsgolven die kaatsen dan terug en aan de hand daarvan kunnen ze bepalen of er mogelijk olie in de grond zit. Als ze dat bepaald hebben beginnen ze met een proefboring, dan boren ze een gat in de grond en sturen apparatuur dat gat in om te kijken of er olie zit. Die meeste proefboringen zijn negatief en zit er vaak niks in de grond of is wat er in de grond zit niet realistisch omdat de kosten dan te hoog zijn. Winning Als er een succesvolle proefboring is geweest word er bepaald wat sluiting er op gaat aan de hand van de natuurlijke druk wordt dat bepaald. Als de put zoveel druk geeft dat er vanzelf olie naar boven komt een spuiter gaat er een gewone spuitkruis op, Zo n put levert 100 tot 2000 m3 olie op per dag. Bij putten die niet voldoende druk geven wordt er een pomp geplaatst vaak is dat de jaknikker deze put levert vaak maar enkele m3 olie op per dag. Vergunningen Om olie en gas op te sporen en te winnen heb je vergunningen nodig. Die vergunningen worden verstrekt door de overheid. Vele aanvragen worden per jaar ingediend, maar de meeste worden afgewezen wegens nadelige effecten op het milieu of door mensen die protesteren omdat ze veel overlast verwachten. Wat gebeurt er met olie en gas als het uit de grond komt? Verwerking Aardolie is eigenlijk het bloed van onze samenleving. Alles wat de mens tegenwoordig gebruikt heeft direct of indirect iets te maken met olie. De grote oliemaatschappijen hebben manieren bedacht om zoveel mogelijk van de olie gebruik te maken dus dat er bijna geen afval stoffen zijn. Ze doen dat voor 2 dingen om meer winst te maken en om het milieu te sparen. Zo was er laatst in het nieuws dat Shell een contract Pagina 2 van 12

3 had gesloten met eigenaren van kassen. Ze zouden de warmte die vrijkomt bij een raffinaderij via een pijpleiding naar de kassen te sturen zo is de belasting van het milieu minimaal en krijgt Shell weer wat extra winst. Ook plastic wat bijna onmisbaar is voor onze samenleving is een afval product. Toelichting bedrijfskolom De ruwe aardolie wordt aangevoerd per tanker, via een pijpleiding of per spoorwagon. Wateroplosbare zouten worden uitgewassen, waarna door destillatie bij atmosferische druk de volgende olie producten afgescheiden worden: -lichte bestanddelen en nafta -kerosine -lichte en zware gasolie -kunststof en kleding De kwantiteit en kwaliteit van deze producten hangen af van de aard en de samenstelling van de ingekochte ruwe aardolie. Niet elke raffinaderij kan elk type aardolie verwerken dat is de reden waarom zoveel raffinaderijen op een plek kunnen staan zoals in bijv. Rotterdam. Deze raffinaderijen zijn van grote oliemaatschappijen zoals Shell en BP. Geleidelijk aan ontwikkelde deze maatschappijen betere producten voor een hogere toegevoegde waarde, dat doen ze vooral door de gestegen prijs van ruwe olie en strengere milieumaatregelen. Geschiedenis van de olie-industrie Rijke westerse landen 27 Augustus 1859 was het begin van een olietijdperk ingeluid door Edwin L. Drake die de eerste olie bron ter wereld boorde in de Amerikaanse staat Pennsylvania. Nu zijn er 8000 bedrijven in Amerika die naar olie boren. In Europa is er veel minder olie te vinden dan in de rest van de wereld. Voor 1970 was Europa vooral een afzetmarkt en export was minimaal. Maar na de olie crisis in 1973 wilden ze minder afhankelijk worden van de OPEC landen. De ontdekking van de olievelden in de Noordzee kwam daarom ook gunstig uit. Vooral Scandinavië heeft veel olie en door de weinig inwoners die ze hebben kunnen ze ook veel exporteren. Opec landen De olie-industrie in die landen is eigenlijk gestart door de westerse maatschappijen maar na verloop van tijd zijn die opgekocht door de rijke sjeiks en kwamen die in Arabische handen. De grote investeringen zijn dus eigenlijk gedaan door de westerlingen en de arabieren hebben dus een kant en klaar bedrijf gekocht en hebben geen risico gelopen bij de investeringen. Inmiddels is meer dan de helft van de bewezen olie reserves in het gebied van de OPEC. (zie voor OPEC de volgende deelvraag) Afrika Pagina 3 van 12

4 Net als in de Arabische landen kwam de olie productie in handen van de staat of rijke oliebaronnen. De meeste olie die we importeren komt voornamelijk uit Afrikaanse landen zoals Algerije en Libië, dat komt omdat deze landen het dicht bij de Europese afnemers zitten. En deze landen zijn stabieler ten opzichte van de andere landen in Afrika. Door de oorlogen in de rest van Afrika zijn de grote oliemaatschappijen voorzichtig met investeren in die landen, daarom ligt de productiepijl in Algerije en Libië een stuk hoger vergeleken met de rest. Azië De industrie in Azië is vooral opgestart door Europese bedrijven. Dat komt door de koloniale achtergrond van Azië. In 1883 is op noord Sumatra olie ontdekt en is het uit de grond gehaald door de voorloper van Shell. Die oliebronnen vielen in handen van de staat na de onafhankelijkheidsverklaring. China is ook een grote producent. China voelde helemaal niets van oliecrisis in de jaren 70. nu is dat wel anders: door de economische groei van de economie importeert China zo n 70 miljoen ton en produceert het land ook nog 160 miljoen ton en dat blijft nog groeien. De toekomst Al in de 19e eeuw wist men dat de aardolie op zou raken. In de Middeleeuwen gebruikte men vooral turf maar toen het dreigde op te raken ging men er belasting over heffen. Toen de Industriële Revolutie begon was werd hout gebruikt als brandstof en daarna steenkool. En toen pas kwam de olie niet omdat steenkool op was maar omdat olie schoner was dan steenkool. Zo is er misschien wel voor elk soort brandstof wel een alternatief is die schoner is of gewoonweg omdat de oude op is. Dus de toekomst van oliemaatschappijen ziet er somber uit, maar de meeste maatschappijen zijn al op zoek naar alternatieve energiebron. Maar voordat we zover zijn moet alles nog aangepast worden voor een nieuw brandstof. Ten eerste zouden de motoren veranderd moeten worden omdat de motoren die we nu hebben alleen op benzine en dergelijke werken. Daarnaast moeten elektriciteitscentrales worden omgebouwd want de meeste werken op aardgas omdat dat goedkoop is. Het alternatief voor olie is dus pas een goed realistisch alternatief als het goedkoop is en schoon. Er bestaat nu al zo n alternatief namelijk waterstof. Waterstof is goedkoop en is schoon want de enige wat vrijkomt bij de verbranding is water. Waterstof is voor eeuwig als je de juiste opwekker gebruikt. Waterstof is geen natuurlijke bron het moet namelijk worden opgewekt doormiddel van elektriciteit. Je stuurt elektriciteit het water in en dan scheiden zuurstof en water van elkaar als je ze dan bij elkaar stopt gebeurt het omgekeerde en komt er elektriciteit vrij. Dus als je een manier vindt om die elektriciteit die vrijkomt weer in het water te laten komen dan heb je een eeuwige energiebron. Waterstof heeft daarnaast nog een pluspunt vergeleken met de andere schone bronnen. Je kan het als enige schone energiebron opslaan. Dus volgens veel experts is waterstof de energie bron van de toekomst. Maar de mens zal pas op een andere energie bron overstappen als de olie te duur wordt of het alternatief goedkoper is. De olie wordt pas echt duur als het de piek heeft bereikt. Dat betekend dat meer dan de helft van de olie reserves op is. Dat is volgens sommige experts over 40 jaar, maar bij die berekeningen groeide de vraag van olie niet zo explosief zoals nu. Pagina 4 van 12

5 Wat is de OPEC (oranization of petroleum exporting countries)? De geschiedenis Na de Tweede Wereldoorlog werd olie steeds belangrijker. De grootste omslag op de wereldoliemarkt kwam toen de landen in het Midden-Oosten hun olie nationaliseerden of in handen kwam van de rijke sjeiks. En juist daar liggen de gigantische oliereserves, daarvoor hadden de grote westerse bedrijven daar de hoofdrol. Ontstaan De OPEC is opgericht in 1960, de grondleggers waren Iran, Irak, Koeweit, Saoedi-Arabië en Venezuela. Door de jaren heen zijn er ongeveer acht landen bij gekomen, deze landen hebben natuurlijk ook een redelijk olievoorraad in de grond. De leden van de OPEC vragen een gezamenlijke olieprijs, om de oliemarkt stabiel te houden. Door de productie van olie te verhogen of te verlagen kan de OPEC de markt beter sturen. Zo hebben ze meer macht en daar gaat het tegenwoordig allemaal om. Ze kunnen zelfs de politiek beïnvloeden, door een land te boycotten die naar olie snakt. Je kunt het zelfs een lichte vorm van chantage noemen. Als je dit niet doet verkopen we je geen olie en alle hebben gewoon olie nodig. Olie kun je zien als bloed, als er geen bloed meer door je lichaam stroomt dan sterf je en dat is eigenlijk ook zo met olie, als een land geen olie meer heeft of geleverd krijgt dan zal z n land verlamt raken en uiteindelijk niet overleven. En zijn de economische gevolgen niet te overzien. Invloed van OPEC De OPEC is echt een van de hoofdrolspelers op het gebied van olie, Ze produceert namelijk 40% van de totale wereld productie en ze bezit 50% van alle olie. De afgelopen 25 jaar Heeft de OPEC zijn machtspositie gebruikt om de olieprijs te beïnvloeden. In Oktober 1973 hebben ze de landen die Israël steunde tijdens de Yom Kippur oorlog geboycot en ze verminderde de productie zodat de er een tekort kwam en de prijzen verdubbelde. Afbrokkelende macht Tegenwoordig zie je dat olie-importerende landen steeds minder olie uit de OPEC landen halen in deze diagram zie je percentage olie dat uit de OPEC landen word gehaald door de VS je kan zien dat het al flink is gedaald. Zo kunnen landen die niet bij de OPEC zijn aangesloten profiteren. Landen zoals Mexico, Rusland en Noorwegen produceren zoveel mogelijk terwijl landen van de OPEC een maximaal productiequote hebben afgesproken. Hoe komt de olie prijs tot stand? Om te begrijpen hoe de basis prijs van olie en olieproducten tot stand komt, moeten je 3 verschillende Pagina 5 van 12

6 dingen onderscheiden waarop een wereldhandelsprijs tot stand komt. 1. Raffinage en verkoop van olieproducten: downstream 2. Winning van olie en gas: upstream 3. Transport Verkoop Olieraffinaderijen kopen ruwe olie in op de wereldmarkt, de prijs die ze daar voor betalen is gewoon de handelsprijs die daar voor geldt, Het maakt niet uit of de eigenaar van de raffinaderij ook de eigenaar is van het bedrijf dat de olie wint. In de jaren 90 klaagden oliemaatschappijen dat er teveel raffinagecapaciteit was in de wereld, dus dat de toegevoegde waarde tijdens het raffinageproces erg laag is. Dus in de loop van jaren zijn er een hoop raffinaderijen verkocht of gesloten om de prijs van olieproducten op te voeren. Maar nu is er in de VS bijv. een tekort aan raffinaderijen en moeten schepen met benzine naar de VS varen, die schepen komen vaak uit Antwerpen of Rotterdam want de raffinaderijen die daar staan zijn niet voor het land zelf maar puur voor de export. Wat opvallen is, is dat de pompstations voor een liter benzine of diesel in elk land weer een andere prijs heeft, dat komt niet alleen omdat de overheden accijns vragen maar dat heeft ook andere oorzaken. Zo kost de diesel in Duitsland maar 68 cent per liter terwijl in Nederland 86 cent en in Noorwegen 111 cent die prijs komt tot stand door te kijken naar hoeveelheid olieproducerende bedrijven die in dat land actief zijn en hoe ze onderling tot een prijsafspraak zijn gekomen. Zo is de prijs laag in Duitsland door de raffinagecapaciteit die hoog is. Pompstations Slechts een deel van de pompen die langs de weg staan zijn eigendom van oliemaatschappijen. De meeste zijn van particulieren die doormiddel van een contract vastzitten aan die grote maatschappijen,die hen brandstof leveren. De pomp houders kunnen dan eigenlijk niet stunten met de benzine alleen met de snoep en dergelijke die ze verkopen. In Nederland wordt de benzineprijs bepaald door marktleider Shell. De concurrenten van Shell zoals BP en Texaco volgen die prijs allemaal. Winning Niet alle ruwe olie is van dezelfde kwaliteit. De olie uit Saoedi-Arabië Irak en Libië heeft weinig bewerking nodig en dat is ook zo met de olie uit onze eigen Noordzee. De kwaliteit van deze olie is hoog en bracht het afgelopen jaar herhaaldelijk 34$ per vat op. maar de olie komt niet overall even makkelijk de grond uit. De winning in Saoedi-Arabië kost 2.50 per vat en in de Noordzee kost het al gauw 18 $. Het verschil met de marktprijs voor ruwe olie bijv. 34$ dus een Saoedi-Arabië verdient =31.50 $ per vat Terwijl Nederland dan maar 34-18=16 $ verdient. We hebben het hierboven alleen maar over Saoedi-Arabië en Nederland, Maar de winning van ruwe olie gebeurd natuurlijk over de hele wereld door wereldwijd opererende oliemaatschappijen. Daarvoor dragen ze een wisselend percentage van de prijs af aan de plaatselijke overheid (royalty s). Pagina 6 van 12

7 Transport Vervoer van olie is niet spectaculair maar het is wel nodig, want olie maatschappijen doen aan politieke risico spreiding. Ze willen dus geen olie raffineren in hetzelfde land waar ze het winnen. Een raffinaderij is ook nog een grote investering dus doen ze dat het liefst in een politiek stabiel land waar het gunstig is voor de oliemaatschappij. Daarom varen er schepen die zo n tot ton ruwe olie per keer kunnen meenemen. De oliemaatschappijen zijn zelf niet de eigenaar van transport bedrijven omdat het huren van schepen een stuk goedkoper is dan schepen kopen. Gevolgen hoge olieprijs In de aanloop naar de oorlog in Irak is de prijs flink gestegen, omdat door onzekerheid de prijs stijgt. Hoge olie prijzen zijn niet gunstig voor de economie. Het voert de kosten voor olieverwerkende bedrijven flink op en die berekenen dat door aan de klant met inflatie als gevolg. Over het algemeen genomen is een prijs van 24-28$ per vat gunstig is voor een economie, maar nu in 2004 en 2005 is de prijs al tijden niet meer onder de 30$ grens geweest en economen voorspellen dat dat ook niet meer gebeurt omdat in Azië de vraag explosief stijgt. Multinationals Op dit moment zijn er 5 grote multinationals in de wereld die bijna de hele oliemarkt beheersen: - Exxon-mobil - Shell - Chevron - Texaco - Total Deze multinationals beheersen steeds meer de keten van olie en gas productie. Dus niet alleen de raffinage en bodem onderzoeken maar ook het transport en kleinhandel. Ze verdienen hier miljarden aan. Nettowinsten eerste kwartaal Exxon-mobil miljard $ 2 Shell 8.66 miljard $ 3 BP 8.62 miljard $ 4 Chevron 6.69 miljard $ 5 Texaco 6.69 miljard $ 6 Total 4.92 miljard $ De oliemaatschappijen bepalen doormiddel van de grote van hun productie de prijs. Als de prijs te laag is volgens hen dan verminderen ze productie om de prijs weer wat op te krikken. Pagina 7 van 12

8 Oorlog negatief? Op het eerste gezicht is oorlog slecht voor olie-importerende landen zoals de VS. de Grootste economie van de wereld haalt meer dan de helft van haar olie uit het buitenland. Maar het negatieve effect is waarschijnlijk alleen maar voor een korte termijn. Irak is op dit moment nog maar een kleine speler op de oliemarkt maar heeft wel een van de grootste olievoorraden van de wereld. Dus in de toekomst is Irak niet meer weg te denken op de oliemarkt. Het valt echter nog te bezien of de VS wel die olie krijgt want er zijn meer grote landen die de olie van Irak wil hebben zoals Rusland die nu al een contract heeft afgesloten met Irak. Hoe komt de hoge olie prijs? Er zijn meerdere redenen te noemen voor de hoge prijs van vandaag. Een daarvan is de oliecrisis van dat tekort was er in 1973 over de hele wereld. Dit werd veroorzaakt door aantal acties van de Arabische landen die gericht waren tegen de westerse wereld. Dit deden ze door de Yom Kippur oorlog. Ze verhoogde toen de olieprijs met 70% en de productie nam elke maand met 5% af. Als maatregel werd de benzine gerantsoeneerd en kwamen er autoloze zondagen. Veel landen kregen te maken met een stijgende staatsschuld. In Nederland bijv. groeide de kosten van de overheid door de werkloosheid. Ook steunde ze veel noodlijdende bedrijven om alleen maar de mensen aan het werk te houden. Na de crisis wou het westen de macht van de OPEC breken. Er werd veel geld in onderzoeken gestoken naar alternatieve energie. Ook gingen landen hun eigen reserves vergroten om tijdens een nieuwe crisis nog een tijdje zonder import te kunnen. De overheid helpt ook mee aan die hoge prijzen. Alles wat op de oliemarkt gebeurd heeft ook duidelijke consequenties voor de consument. De consument merkt het meest van de benzineprijzen. Als we kijken naar de verdeling van de prijs van benzine, bestaat het overgrote deel van de prijs uit belastingen en accijnzen. De olieprijs wort eigenlijk bepaalt door de OPEC. Die beïnvloede de prijs door hun productie te verhogen of te verlagen. Wat doet Nederland met olie en gas? Olie en gas velden Nederland heeft relatief niet veel aardolie maar heeft wel een van de grootste aardgasvelden van de wereld. Dat gasveld licht vlak boven Groningen. Nederland voert sinds de jaren 70 een kleine velden beleid. Zo wil de overheid dat de kleine velden maximaal benut worden om het Groningerveld te sparen. Zo hebben latere generaties ook nog profijt van het Groningerveld, want de kwaliteit van dat gas is erg hoog. Regelgeving Voor opsporing en winning gebruikt de overheid nog steeds de regelgeving uit 1810 en 1903 De mijnwetten, de wet van opsporing en delfstoffen van de laatste wijziging was in 1988 doorgevoerd Pagina 8 van 12

9 in de mijnwetten. Voor milieu, veiligheid en arbeidsomstandigheden gelden de regels die voor elk bedrijf in Nederland geldt. Productie aardgas Volgens het rapport van de NAM uit 2000 had Nederland een totale productie van 48.9 miljard M3. De productie uit het Groninger gasveld bedroeg 21.3 miljard M3. De productie uit de overige velden was 27,6 miljard M3 waarvan 13,7 miljard M3 afkomstig van de velden op het land. Uit die productie was er overigens ook nog 740 duizend M3 condensaat (een benzineachtige, lichte olie) en 3000 ton zwavel ontstaan als bijproduct. Productie aardolie De productie van aardolie is bijna nihil vergeleken met aardgas namelijk maar een klein 1.15 miljoen M3 waarvan 0.77 miljoen van de velden op land kwam en 0.38 miljoen uit de velden op zee. Waar ligt het? De Nederlandse olie vind je vooral in de buurt van Rotterdam in de vorm van een paar kleine veldjes verder vind je ook nog een klein beetje op zee. In de rest van Nederland is helemaal geen olie veld in de grond te vinden. Het Nederlandse aardgas vind je vooral in het Noord-Oosten van Nederland rond Groningen is een van de grootste velden van de wereld. Verder is er in heel Nederland zowel op land als op zee wel een paar kleine veldjes te vinden. De aardgas en olie die op zee gewonnen wordt gaat per pijpleiding naar het vaste land. Dat gebeurt vlak voor Rotterdam en in Den Helder. Opslag Als uit de grond wordt gehaald wordt het bijna gelijk weer opgeslagen onder de grond. Nederland heeft twee van die opslagvelden, een in Langeloo en een in Grijpskerk. Men slaat het op in de grond omdat het een stuk veiliger is vanwege explosie gevaar en om de kosten te drukken. Wat is de invloed van de olie en gasindustrie op de werkgelegenheid in bijv. Nederland? In Nederland zijn er niet erg veel mensen actief in de oliebranche maar indirect wel. Bij het opsporen en boren van olie of gas, zijn er vaak tientallen bedrijven betrokken. Al deze bedrijven hebben bijv. een contract met Shell, de ene bedrijf levert pijpleiding en de andere levert chemicaliën, zo zijn er veel meer bedrijven die een steentje bedragen aan het proces. Dit soort bedrijven zijn allemaal gespecialiseerd, voordeel is dat de kwaliteit van producten voor het boren bijna altijd gegarandeerd hoog is. Ook een voordeel is de kosten besparing, want als je bedrijven in huurt hoef niet allerlei machine te hebben dus geen afschrijfkosten of onderhoudskosten. En als er allemaal verschillende bedrijfjes zijn gaan ze concurreren. Een groot nadeel is dat als een bedrijf een product te laat levert of dergelijke, moet het hele Pagina 9 van 12

10 proces worden stop gezet omdat ze dan moeten wachten en niet zomaar verder kunnen gaan. Vaak zijn deze bedrijfjes een dochterbedrijf van grote internationale bedrijven. De tabel hieronder laat zien dat de werkgelegenheid eigenlijk best tegen valt gezien de specialisatie op dit gebied. Welke gevolgen hebben olie en gas op het milieu? Het gebruik van olie en gas kan leiden tot aantasting van natuur en milieu. Niet alleen het gebruik ervan maar ook opsporen, verwerken en zelfs transporteren van olie of gas. Na het verbranden van de olie of gas komt er CO2 vrij en dat veroorzaakt juist de broeikas effect. Door de slechte handhaving van de milieuwetgeving in landen waar de industrie nu pas tot bloei komt, is de uitstoot van slechte gassen veel meer aanwezig dan de rijke westerse landen. Vooral het transporteren van olie en gas in tankers, jaarlijks gebeuren er rampen op zee. Het verplaatsen van olie of gas door pijpleidingen is ook niet zonder risico, in gevaarlijk gebieden zijn pijpleidingen vaak slachtoffer van aanslagen en sabotage. Temperatuurstijging Door de hoge uitstoot van CO2 wordt het hier op aarde warmer(broeikaseffect). De gemiddelde temperatuur is met 2 graden gestegen ten opzichte van 1750 toen de Industriële Revolutie begon in Engeland. Wetenschappers voorspellen klimaatrampen, zoals overstromingen, bomen die uitsterven door de droogte en hongersnood. Door het smelten van ijskappen en gletsjers stijgt het zeeniveau, als gevolg hiervan verdwijnen er grote stukken land. Maatregelen De meeste mensen denken dat de gevolgen pas over honderden jaren zullen zijn, dus vinden het nog niet noodzakelijk om nu in te grijpen. Maar de werkelijkheid is killer, de kleine gevolgen zijn nu al merkbaar bijv. in Nederland vriest het amper meer. De laatste elfstedentocht kan bijna niemand zich meer herinneren. Om iets te bereiken moeten de industrielanden 25% van hun energie uit duurzame bronnen halen. Ook zullen er meer landen zich aan het Kyoto Protocol houden dat 16 feb (morgen) van kracht is. Want als de opkomende landen zoals China en India zich er niet bij aansluiten vrees ik dat het helemaal geen verandering in komt zo vermindert europa hun co2 uitstoot en gaan China en India meer uitstoten, zo heeft dat natuurlijk helemaal geen zin en als Amerika die voor een kwart van alle uitstoot in de wereld verantwoordelijk is zich er ook niks van aantrekt, dan zal het nog een stuk heter kunnen worden in ons wereldje. Wat is het effect van rampen Maatschappelijk effect Jaarlijks vinden er grote rampen plaats zoals de in 2002 voor de kust van Spanje. Het schip vervoerde ton olie, als mens kun je er erg ziek van worden, de vogels en vissen zijn nog kwetsbaarder. Pagina 10 van 12

11 Milieuorganisatie Greenpeace verzet zich fel tegen dit soort rampen en zegt dat het voorkomen had kunnen worden. Ze dringt aan tot betere maatregelen zowel van de oliemaatschappijen als de desbetreffende overheid. Dit soort rampen leidde er toe dat nog meer mensen lid worden van organisaties zoals Greenpeace. De zwartmakerij policy van de media zorgt ervoor dat de gemiddelde burger een nog negatiever beeld krijgt van de olie-industrie, dus dit soort rampen gooien alleen maar meer olie op het vuur. Economisch effecten Een ramp is catastrofaal voor de gebieden die getroffen worden, vooral op economisch gebied. De ramp in Spanje waarbij ton olie de zee in spoelt wordt de visserij voor meerdere jaren verlamd, terwijl het nog decennia zal duren voordat de natuur zich herstelt heeft. Het is economisch vooral een ramp omdat de werkloosheid explosief zal stijgen, de vissers staan jaren aan wal. De toeristen blijven weg omdat stranden vervuilt zijn en vogels voor de natuurliefhebbers weg blijven omdat er geen voedsel is te vinden. Politieke gevolgen Voor landen zijn rampen altijd een doorn in het oog zo is dat ook met dit soort rampen. De kosten van het opruimen zijn dan wel niet voor het land zelf maar de indirecte kosten wel. Want de werkloosheid zal stijgen omdat er veel vissers werkloos raken, daardoor zullen de WW-uitkeringen stijgen. Dat geld zal ergens vandaan moeten komen. Sommige landen maken daarom ook afspraken met oliemaatschappijen dat de tanker aan speciale voorwaarden moet voldoen voordat het de territoriale wateren in mag varen. Dit om rampen zoals in Spanje te vermijden. Landen proberen ook onderling afspraken te maken zodat ze allemaal 1 beleid voeren, dit om te voorkomen dat het allemaal te bureaucratisch wordt. Conclusie De olie industrie is een relatief jonge industrie en zal volgens experts deze eeuw weer verdwijnen, door de groeien de vraag en er bijna geen grote velden meer gevonden worden. Die groeiende vraag komt door Azië, daar zijn landen als India en China midden in de industriële revolutie en groeit hun economie zeer explosief. Die groeiende economieën slurpen ontzettend veel olie en die vraag kunnen de reserves niet aan en zullen in de komende 50 jaar opraken. Onze hoofdvraag was: wat betekent olie en gas in wereld? Wij denken nu we onze deelvragen afhebben daar een goed antwoord op kunnen geven. Voor de werkgelegenheid is olie industrie niet direct voor verantwoordelijk, door de efficiënte werkwijze (met machines, computers en dergelijke) en de specialisatie zijner niet heel erg veel mensen nodig, Hoewel de vraag groter is dan de aanbod. De vraag is groter dan de aanbod dat komt door de hoge eisen die worden gesteld in deze industrie, je moet een hbo denkniveau hebben en moet toch een klein beetje verstand van techniek hebben. Verder moet je engels op topniveau hebben omdat deze industrie toch iets internationaler is dan de gemiddelde industrie. Op een boorplatform is het nog moeilijker om aan mensen te komen want in Nederland willen de studenten die net van het hbo afkomen willen niet 12 uur werken per dag en dan ook nog 2 weken op een boorplatform zitten. In 3e wereldlanden is de olie-industrie vaak de Pagina 11 van 12

12 draaiende motor van de economie. Omdat de mensen die daar werken veel meer krijgen dan het gemiddelde inkomen, de mensen die daar werken steunen vaak hun hele familie met geld. Voor de rijke landen is olie de bloed van de samenleving, zonder olie zou de hele westerse wereld in elkaar zakken. Ten eerste zou er geen energie meer zijn, de mobiliteit van mensen zou terug gaan naar het niveau van de middeleeuwen. De mensen zouden dus kilometers moeten lopen naar de dichtstbijzijnde supermarkt. Miljoenen mensen zouden werkloos worden omdat hun bedrijven geen grondstoffen meer kunnen leveren of ontvangen. Economieën zullen instorten. Het is dus te hopen dat er gauw een alternatief komt voor olie anders is de wereld verloren en zullen honderdduizenden mensen doodgaan omdat ze niet meer aan simpele medicijnen kunnen komen omdat die gemaakt werden met olie. Dus kortom de wereld kan nu nog niet zonder de olie en zijn industrie. Pagina 12 van 12