MVO-rapportage 20 12

Transcriptie

1 MVO-rapportage20 12

2

3 Voorwoord De gebroeders Van Houtum spraken bij de oprichting in 1935 niet over respect voor mensen. Ze hádden het gewoon en ze lieten het blijken in hun bedrijfsvoering. Zo was er ook een vanzelfsprekend respect voor de buren en de omgeving, daar leefde je mee samen. Nu, tientallen jaren later, vormen die basiswaarden nog steeds de grondslag voor onze onderneming. Het heet nu maatschappelijk verantwoord ondernemen en we hebben Bas Gehlen professionele managementsystemen om onze Algemeen Directeur prestaties continu te verbeteren. Onze missie is om door te groeien naar een organisatie die alleen maar positieve bijdragen geeft aan haar omgeving. We hanteren daarbij het Triple P principe van people, planet en prosperity: in het hele bedrijf is evenredige aandacht voor én mens én milieu én winst. Op al die gebieden hebben we weer de nodige stappen gezet. Verder heeft in 2012 een aanpassing van de directie plaatsgevonden. Henk van Houtum heeft besloten om na 25 jaar met indrukwekkende resultaten het stokje over te geven aan Henk Bremer en mij. Henk van Houtum blijft als directeur strategie en innovatie nauw met ons verbonden. Zo hebben we geen revolutie, maar wel gezonde evolutie. In deze rapportage doen wij uitgebreid verslag van al onze activiteiten en resultaten. Graag bedanken wij u voor uw belangstelling voor Van Houtum. Aarzelt u niet om contact met ons op te nemen met verdere vragen en suggesties.

4 2012 voor Van Houtum samengevat: Satino Black gebruikers aan het woord In 2012 hebben we weer een aantal nieuwe aansprekende eindgebruikers mogen verwelkomen. In dit jaarverslag zijn diverse quotes opgenomen die laten zien waarom zij voor Satino Black hebben gekozen. Directiewissel Henk van Houtum bekleedt sinds 1 mei de functie van Directeur Strategie en Innovatie, Bas Gehlen volgde hem op als Algemeen Directeur. Daarnaast is Henk Bremer aangesteld als Commercieel Directeur. (lees verder in 1.1) Mooie toevoegingen aan onze prijzenkast We zijn we voor de 5e keer benoemd tot Best Managed Company. Ook hebben we de WWF Environmental Paper Award ontvangen voor Satino Black. (lees verder in 1.4) De Floriade De aanjager van onze Cradle to Cradle inspanningen, de Floriade, vond plaats in Venlo. Het was een zeer inspirerende happening, waarvoor wij alle toiletruimtes met Satino Black inrichtten. (lees verder in 2.1.2) Satino Black aanwinst voor het toilet OneWorld magazine, een maandblad over duurzame lifestyle, heeft Satino Black getest en oordeelt zeer positief. Zoveel ecoclaims op een product is bijna verdacht. Maar Satino Black blijft glansrijk overeind. (lees verder in 2.1.2) Cradle to Cradle opknapbeurt kantoor Een gedeelte van ons kantoor was toe aan renovatie. Dat hebben we natuurlijk zoveel mogelijk MVO aangepakt. Met dubbel glas, houten kozijnen en Cradle to Cradle tapijt en meubilair hebben we een fijne werkomgeving gecreëerd. (lees verder in 3.1) Bevlogen medewerkers Met een gemiddelde leeftijd van 46 staat behoud van vitaliteit hoog op onze agenda. Uit de 365-scan die we hebben uitgevoerd, bleek dat we veel meer bevlogen medewerkers hebben dan gemiddeld, een waardevol gegeven dat we koesteren! (lees verder in 3.1.1) Personeel legt Ommetje aan langs de Swalm Afgelopen zomer hebben we met medewerkers uit alle gelederen en hun familieleden het Ommetje aangelegd. Dit is een wandeling van 3 kilometer parallel aan het bijzondere riviertje de Swalm, dat op 300 meter achter onze fabriek loopt. (lees verder in 3.4) Sluiting van papierkringloop zorgt voor grondstof Gerecycled papier is onze belangrijkste grondstof. Omdat veel ingezamelde papier wordt verscheept naar Azië, zoeken wij continu naar alternatieven. Met klanten sluiten we daarom kringloopcontracten af, zo hergebruiken zij hun eigen oud papier. (lees verder in 4.3) Verdere energiebesparing met ISO In augustus is ons energiemanagementsysteem gecertificeerd volgens de ISO norm. We hebben steeds beter inzicht in de mogelijkheden om energie te besparen en verbruikten ten opzichte van 2011 bijna 5% minder per ton. (lees verder in 5) 4

5 Inhoud Pagina Hoofdstuk Wie zijn wij? 1.1 Organisatie 1.2 Missie Managementbenadering 1.3 Visie op MVO 1.4 Jaaroverzicht 1.5 Verslaglegging Satino 2.1 Producten FSC en Europees Ecolabel Satino Black Washroom solutions Ontwikkeling en innovatie 2.2 Kennis delen 2.3 Klanten 2.4 Satino Service Concept 2.4 Leveranciers Mensen 3.1 Medewerkers Vitaliteit Opleidingen en trainingen 3.2 Veiligheid 3.3 Omwonenden 3.4 Sponsoring Personeelsvereniging Milieu 4.1 Water en biodiversiteit 4.2 Emissies 4.3 Grondstoffen 4.4 Afval 4.5 Transport Energie 5.1 Energiemanagement 5.2 Energieverbruik 5.3 Besparingsmaatregelen Financieel 6.1 Omzet 6.2 Investeringen 31 7 Vooruitblik op 2013 en verder Bijlage GRI inhoudsopgave 5

6 1 Wie zijn wij? Sinds 1935 produceert Van Houtum hygiënepapier in Swalmen, Limburg. Door de jaren heen hebben we ons ontwikkeld tot producent van het meest milieuvriendelijke hygiënepapier en bieden we de totale oplossing voor toiletruimten. In 2012 produceerden we meer dan ton papier en bedroeg onze jaaromzet 63,5 miljoen. 1.1 Organisatie Onze organisatie Van Houtum is van oorsprong een familiebedrijf, wat goed te zien is aan de platte organisatiestructuur. Dit zorgt ervoor dat beslissingen snel genomen kunnen worden en leidinggevenden en medewerkers nauw met elkaar samenwerken. In 2012 heeft er een wisseling plaatsgevonden binnen onze directie. Algemeen Directeur Henk van Houtum heeft zijn functie op 1 mei overgedragen aan Bas Gehlen, de voormalig Directeur Operations. Henk van Houtum bekleedt sindsdien de functie van Directeur Strategie en Innovatie. Daarnaast is sinds 16 april Henk Bremer aangesteld als Commercieel Directeur. In 2011 heeft Participatiemaatschappij Friesland Bank Investments (FBI) de meerderheid van de aandelen van Van Houtum verworven. Deze participatie maakt het voor Van Houtum mogelijk te blijven groeien in de toekomst en heeft geen invloed op onze ambities. Ook de nieuwe functie van Henk van Houtum verandert daar niets aan, de nieuwe directie houdt vast aan de ingeslagen koers en wil koploper blijven op MVO-gebied. MVO is dan ook verankerd in het gehele bedrijf. Directie F&A / ICT P&O / Secretariaat KAM Marketing Sales Customer Service Inkoop Logistiek Productie Verwerking 1.2 Missie Als producent van hygiënepapier is het onze missie innovatieve oplossingen te ontwikkelen voor betere toilethygiëne met uitzonderlijke milieuprestaties. Waar veel bedrijven ernaar streven om hun negatieve impact op het milieu te reduceren, kiezen wij voor de insteek het meteen goed te doen en te streven naar een positieve impact op mens en milieu. We bieden onze klanten en leveranciers unieke servicegaranties, waardoor we een betrouwbare en betrokken partner zijn. 6

7 1.2.1 Managementbenadering Bij Van Houtum hebben we kwaliteit ver doorgevoerd in onze organisatie, onder andere door te werken volgens verschillende gecertifi ceerde managementsystemen. Hiermee is onze werkwijze gestandaardiseerd en stellen we onszelf steeds nieuwe doelen, waarmee we vaak verder gaan dan de eisen van de systemen. Onze medewerkers vormen daarin een belangrijke schakel, zij delen onze visie en zijn zich bewust van het nut van procedures, waardoor deze ook gevolgd worden. Training en bewustwording zijn belangrijke elementen in de managementsystemen. Monitoring en evaluatie is een belangrijk onderdeel van onze verbetercyclus. Met behulp van managementreviews, interne en externe audits en de jaarlijkse fi nanciële controle door externe accountants wordt duidelijk waar kansen en aandachtspunten liggen. Daardoor kunnen we onze kwaliteit op zowel sociaal, ecologisch als economisch vlak continu op een hoog niveau houden. 1.3 Visie op MVO Vanuit onze visie op Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO) besteden we evenredige aandacht aan People, Planet en Profi t. Al ruim 75 jaar ligt onze focus op het respect voor alle stakeholders. De oprichters waren reeds erg betrokken bij de medewerkers. Ook werken we van oudsher met respect voor en loyaliteit aan klanten en leveranciers. Vijftien jaar geleden hebben wij ons milieumanagementsysteem opgezet en werden we ons ervan bewust dat onze bedrijfsvoering als zodanig al best milieuvriendelijk was, waarna we ons hebben ingezet om dit nog verder te professionaliseren. Ruim tien jaar geleden kwam er meer aandacht voor arbeidsomstandigheden en veiligheid. Er gebeurden in die tijd nog veel ongevallen in de industrie, dat wilden we voorkomen. We willen een inspirerende werkgever zijn en zorgen voor onze medewerkers door talent te benutten, ontwikkeling te stimuleren en ziekteverzuim te voorkomen door aandacht voor vitaliteit. De volgende managementsystemen hebben we verankerd in de genoemde jaren: 1995 Kwaliteit-managementsysteem (ISO 9001) 1998 Milieu-managementsysteem (ISO 14001) 2005 Arbo-managementsysteem (OHSAS 18001) 2010 MVO-richtlijnen (ISO 26000)* 2012 Energie-managementsysteem (ISO 50001) Dit alles tezamen hebben we de laatste jaren vertaald naar People, Planet, Profi t. Toen we in aanraking kwamen met Cradle to Cradle was dat voor ons een logische volgende stap. Onze ambitie is dan ook om een volledig Cradle to Cradle bedrijfsvoering te realiseren. In dat kader willen we over een aantal jaren volledig CO 2 -neutraal zijn. Sterker nog, wij willen energie over hebben die we kunnen doorgeven aan onze omgeving. Op die manier zijn we meer dan alleen een aardige buurman van wie je geen last hebt: we zijn de gulle buurman die de buurt van stroom en gas voorziet. * Dit is geen certificeerbare norm maar een richtlijn die door ons gevolgd wordt Begin 2013 zijn al onze systemen gehercertifi ceerd, zoals dat eens in de drie jaar gebeurt. Afgezien van wat kleine puntjes hadden we alles prima voor elkaar. De auditors van Lloyd s ervaren onze werkwijze als zeer positief: Bij Van Houtum zijn de aanwezige managementsystemen goed onderhouden en geïmplementeerd. Tijdens het uitvoeren van audits zijn tal van voorbeelden aangetroffen die de effectiviteit van de systemen en het continu verbeteren aantonen. 1.4 Jaaroverzicht In 2012 is onze vernieuwde website online gegaan. Daarin staat MVO nog meer centraal dan eerder het geval was. Op onze nieuwe site kunnen alle geïnteresseerden eenvoudig de gewenste informatie vinden. 7

8 In 2012 hebben we weer een aantal mooie onderscheidingen gekregen voor onze bedrijfsvoering. Op volgorde van uitreiking: Nominatie Koning Willem I Plaquette voor Duurzaam Ondernemerschap Van Houtum is in 2012 genomineerd voor de prestigieuze Koning Willem I Plaquette voor Duurzaam Ondernemerschap. De nominatie werd persoonlijk overhandigd door de juryvoorzitter van de Koning Willem I Plaquette, Anne-Marie Rakhorst. Zijne Koninklijke Hoogheid de Prins van Oranje, erevoorzitter van de Koning Willem I Stichting, heeft de ondernemingsprijs tijdens de feestelijke uitreiking op de Floriade aan de winnaars overhandigd. De presentatie was in handen van Ivo Niehe. De Koning Willem I Stichting reikt één keer in de twee jaar de Koning Willem I Prijs en de Koning Willem I Plaquette voor Duurzaam Ondernemerschap uit. De Stichting is in 1958 in het leven geroepen door een aantal aan het bedrijfsleven gelieerde organisaties en De Nederlandsche Bank. De Stichting heeft als doelstelling de nationale economie van nieuwe impulsen te voorzien en daarmee het aanzien van het Nederlandse bedrijfsleven te vergroten. Gold Member Best Managed Companies In 2012 zijn we voor de 5e keer benoemd tot Best Managed Company, waarmee we ons opnieuw tot de best geleide organisaties binnen het Nederlandse midden- en grootbedrijf mogen rekenen. Sinds 2011 mogen we daarvoor het predicaat van gold member voeren. Het Best Managed Companies programma wordt georganiseerd door Deloitte in samenwerking met de Kamer van Koophandel, VNO-NCW, TiasNimbas Business School en Management Team. De deelnemende organisaties uit het midden- en grootbedrijf zijn door consultants van Deloitte geanalyseerd met behulp van het Business Maturity Model. De jury was vol lof over het Satino Black concept. Van Houtum viel verder op door de sterke, intern en extern verankerde ondernemingsstrategie die consequent is doorgevoerd. Alle medewerkers hebben hun eigen rol en verantwoordelijkheid in de strategie tot maatschappelijk verantwoord ondernemen. MVO wordt in alle lagen van het bedrijf uitgedragen, op alle niveaus is men hiermee bezig. Medewerkers zijn trots om bij dit bedrijf te werken. Finalist Business Improvement Manager Het Nederlands Netwerk voor Kwaliteitsmanagement (NNK) heeft afgelopen jaar voor de tweede keer een competitie uitgeschreven waarmee zij talentvolle managers wil stimuleren. In aanmerking daarvoor komen managers die een baanbrekend en innovatief project hebben voltooid met een duidelijk positief resultaat voor de organisatie. Bas Gehlen, sinds mei 2012 Algemeen Directeur van Van Houtum, was in 2012 geselecteerd als één van de vier finalisten! 3e prijs Koks! Innovatie Trofee 2012 Tijdens de Deli XL Foodservice Fair heeft Van Houtum de derde prijs van de Koks! Innovatie Trofee in ontvangst mogen nemen. Met deze prijs worden de meest innovatieve producten en diensten op het gebied van eten, drinken en ambiance beoordeeld. Duurzaamste standhouder Milieu 2012 Net als voorgaande jaren was Van Houtum in 2012 weer aanwezig op de vakbeurs Milieu in de Brabanthallen in Den 8

9 Bosch. Dit jaar werd onze stand door een vakkundige jury uitgeroepen tot de meest duurzame stand! Gekeken werd naar verlichting, hergebruik van de stand, uit te delen materialen, maar ook arbeidsomstandigheden en werktijden van de standbemanning kwamen aan bod. WWF Environmental Paper Award Ons Cradle to Cradle gecertificeerde hygiënepapier Satino Black scoort erg goed op het gebied van milieuprestatie. Daartoe heeft Van Houtum in november de internationale WWF Environmental Paper Award 2012 ontvangen. In totaal kregen 11 bedrijven deze award omdat ze transparant zijn over hun productieproces of met een specifiek product goed scoren op het gebied van milieuprestatie. Van Houtum was de enige Nederlandse winnaar. De award is door het Wereld Natuur Fonds in het leven geroepen om bedrijven te belonen die tonen hoe transparant ze zijn en hoe duurzaam hun productieketen is, door hun gegevens in de WWF-database Check Your Paper te plaatsen. Via de WWF-website checkyourpaper. panda.org is de database te bekijken. Inkopers kunnen deze informatie gebruiken bij de keuze voor een bepaald bedrijf of product. 1.5 Verslaglegging Sinds eind jaren 90 stelt Van Houtum jaarlijks een sociaalen milieujaarverslag op. Vanaf 2010 is de jaarrapportage opgezet volgens de richtlijnen van het Global Reporting Initiative (GRI), dé internationale standaard voor MVO verslaglegging. Dit zorgt voor een goede vergelijkbaarheid met jaarverslagen van andere bedrijven. In bijlage 1 is de GRI-inhoudsopgave opgenomen, deze geeft aan waar in deze rapportage over welke indicatoren gerapporteerd wordt. Om een tijdige oplevering van ons jaarverslag te kunnen realiseren kan het voorkomen dat niet alle getallen al gevalideerd zijn. Wanneer hierdoor later wijzigingen optreden worden deze in het volgende jaarverslag aangepast. 9

10 2 Satino De producten van Van Houtum hebben door de jaren heen een grote ontwikkeling doorgemaakt. We zijn ooit begonnen met standaard toiletrollen en maken nu de meest milieuvriendelijke rollen met diverse keurmerken. Vroeger leverden we alleen papier, nu leveren we de complete inrichting van toiletruimten. En we dragen bij aan het MVO-beleid van onze klanten en de communicatie daarover. Maar daar blijft het niet bij, we werken continu aan verdere ontwikkeling en innovatie. 2.1 Producten Van Houtum produceert hygiënepapier onder de vertrouwde merknaam Satino. We bieden een zeer breed assortiment 1-, 2- of 3-laags toiletpapier aan in de vier kwaliteitslijnen: Black, Premium, Comfort en Basic. Naast toiletpapier, papieren handdoeken en poetspapier, in diverse uitvoeringen qua aantal vellen en grootte, vermarkten we ook tissues, zakdoekjes, keukenrollen en onderzoektafelpapier. Een deel van onze productie wordt verpakt onder zogenoemde private labels, dit zijn sterke eigen merken van klanten. Omdat deze producten niet onze naam dragen, noemen we deze niet in het productoverzicht. Natuurlijk maken zij wel onderdeel uit van de genoemde cijfers als grondstof-, water- en energieverbruik. Onze gehele bedrijfsvoering geldt ook voor deze producten. hand liggend. Voor meer dan de helft van de papierproducten in Europa wordt cellulose afkomstig van hout gebruikt, wat ten koste gaat van de bossen en natuur wereldwijd. Wij mogen op al het door ons geproduceerde papier het FSC-Recycled keurmerk vermelden. Daarnaast is ons productieproces zo milieuvriendelijk dat het voldoet aan strenge criteria. Al ons hygiënepapier is sinds 2008 gecertificeerd volgens het Europese Ecolabel. Dat is een keurmerk van de Europese Unie voor nonfoodproducten die gemaakt worden met milieuvriendelijke bedrijfsprocessen. Daarbij wordt gekeken naar de gehele levenscyclus van het product, van grondstoffen, energiegebruik tot schadelijke stoffen en afval. Buiten de producten die we zelf produceren leveren we ook producten die leveranciers voor ons produceren, naar onze specificaties en productieomstandigheden. Dit zijn de producten die ons assortiment voor een washroominrichting compleet maken zoals zeep, luchtverfrissers en dispensersystemen FSC en Europees Ecolabel Wij hebben de vaste overtuiging dat een wegwerpproduct als hygiënepapier alleen met gebruikte vezels mag worden geproduceerd. Als grondstof gebruiken wij dan ook 100% gerecycled papier. Voor ons is dat heel gewoon, zo werken we al ruim 50 jaar. Toch is dat helemaal niet zo voor de Direct hulp bij hoge nood Van Houtum heeft meegeholpen bij de ontwikkeling van de Hoge Nood app. Met deze app zie je eenvoudig en snel waar het dichtstbijzijnde openbare toilet is. Handig als je in een onbekende stad loopt of op een onbekende weg rijdt. Naast de klantenbeoordeling over dit toilet geeft de app ook aan of er aandacht besteed is aan duurzaamheid. 10

11 2.1.2 Satino Black Cradle to Cradle & CO 2 -neutraal toiletpapier Onze Satino Black hygiënepapierlijn is volledig Cradle to Cradle ontwikkeld. De kern van de Cradle to Cradle fi losofi e is dat afval voedsel is en dat grondstoffen van producten, vrij van schadelijke chemicaliën, oneindig worden hergebruikt (de technische kringloop) of biologisch worden afgebroken en teruggegeven aan de natuur (de biologische kringloop). keurmerk geeft de garantie dat de spiraal van uitputting van natuurlijke voorraden en van vervuiling doorbroken wordt. Voor de productie van Satino Black gebruiken we 100% groene stroom en groen gas. Hiermee besparen we fossiele brandstoffen en vermijden we uitstoot van CO 2, waardoor het CO 2 -neutraal geproduceerd wordt. Met deze gedachte hebben wij ons hele productieproces en alle stoffen die we daarin gebruiken doorgelicht op de effecten op mens en milieu en het bestaan van alternatieven. Dat betekent dat we bij Satino Black naast het gebruik van gerecyclede vezels geen stoffen toevoegen die niet natuurlijk afgebroken kunnen worden. Zo maken we papier dat uiteindelijk als voedsel teruggegeven wordt aan de natuur. Satino Black is s werelds eerste en enige Cradle to Cradle toilet- en handdoekenpapier en draagt daarvoor het Cradle to Cradle Certifi edcm keurmerk van MBDC, het bureau van Michael Braungart en William McDonough. Het 11

12 Satino Black getest door OneWorld magazine In het juni-nummer van OneWorld magazine is Satino Black objectief getest. OneWorld magazine gaat over mondiale verbondenheid en duurzame lifestyle en laat zien dat hoe wij hier leven, effect heeft op mensen en milieu elders in de wereld. Het papier ziet er volgens de journalist prima uit en de gebruikers zijn positief. Het eindoordeel: Zoveel ecoclaims op een product is bijna verdacht. Maar Satino Black blijft glansrijk overeind. En daarmee is het een aanwinst voor het hedendaagse toilet. Compleet Satino Black assortiment Met Satino Black hebben we niet alleen een product op de markt gezet, maar een compleet Cradle to Cradle-concept. We helpen organisaties om hun duurzaamheidsdoelstellingen te bereiken en ondersteunen ze bij de communicatie van het duurzaamheidsbeleid door middel van de Satino Black WC-tegel. Door deze tegel op te hangen in de toiletruimtes creëert de organisatie bewustzijn en betrokkenheid op het gebied van duurzaamheid bij zowel medewerkers als bezoekers. Organisaties kunnen daardoor met recht zeggen dat ze hun MVO-beleid doorgevoerd hebben tot in het kleinste kamertje. hoeveel papier kunnen we berekenen wat de impact daarvan is met regulier hygiënepapier. Daaruit wordt duidelijk welke besparing zij met ons product kunnen bereiken, uitgedrukt in CO 2 -uitstoot, hoeveelheid slechte chemicaliën of het aantal bomen dat niet gekapt hoeft te worden. Dat drukken we bijvoorbeeld uit in een besparing in de uitstoot ter grootte van 10 leaseauto s. Naast hygiënepapier bestaat het Satino Black assortiment uit handzeep, foamzeep en toiletbrilreiniger. Al deze producten zijn Cradle to Cradle gecertificeerd en daarmee geschikt voor de biologische kringloop. Voor de bijpassende Satino Black dispensers is Cradle to Cradle certificering aangevraagd. We laten aan organisaties zien welke besparing zij kunnen bereiken met Satino Black per medewerkers. Tegenwoordig hebben we veel minder gesprekken over prijs en volume, maar praten we over hoe we hen kunnen helpen om hun duurzaamheidsdoelstellingen vorm te geven. Aan de hand van het aantal medewerkers en de ABN AMRO Lease: Zwart past veel beter bij onze toiletinrichting De kleur zwart past veel beter bij onze inrichting. De dispensers van Satino Black hebben een moderne uitstraling, die zeker ook een rol speelde in het maken van onze keuze. Maar in eerste instantie waren we op zoek naar nieuwe, gebruiksvriendelijke MVO-producten in de toiletruimte en toevallig ontvingen wij op het juiste moment een mailing van Van Houtum. Die wekte onze nieuwsgierigheid. ABN AMRO Lease, Dorothee Kuin-Bouwknegt Manager Facility Services 12

13 De Floriade, aanjager van Cradle to Cradle De wereldtuinbouwtentoonstelling Floriade is de start geweest van ons Cradle to Cradle traject. Als leidend thema daarin wilden zij de combinatie van innovatie en duurzaamheid gebruiken, uitgewerkt als Cradle to Cradle. In de zomer van 2007 werden we door hen benaderd omdat ze een pilotbedrijf zochten om een Cradle to Cradle scan te doen. Dit gedachtegoed paste zo goed bij ons bedrijf dat we hierover niet lang hebben hoeven nadenken. De Floriade vond van 5 april tot en met 7 oktober plaats in Venlo en was een zeer inspirerende happening. Op het hele terrein waren de toiletruimtes ingericht met Satino Black. Daarmee was dit evenement voor Van Houtum een mooie showcase. Dagelijks ruim gebruikers in Nederland! Uit ons directe contact met de eindgebruikers weten we dat er dagelijks minimaal mensen in Nederland met Satino Black in aanraking komen. Zij gebruiken Satino Black op hun werk, in theaters, op de sportclub, op school, in het winkelcentrum of in hotels. 13

14 2.1.3 Washroom solutions Wij verkopen niet alleen hygiënepapier, wij bieden de complete inrichting voor de toiletomgeving. Ons uitgangpunt daarbij is het ontwikkelen van Duurzaam Design. Een goede uitstraling is voor onze klanten erg belangrijk, vandaar dat wij onze producten zo aantrekkelijk mogelijk vormgeven. Naast toiletpapier, papieren handdoekjes, handzepen en luchtverfrissers verzorgen we ook de bijbehorende dispensers. Klanten kunnen kiezen uit drie dispenserlijnen en de Multi Mirror. Van Houtum zorgt voor de inzameling en het afvoeren van eventuele oude dispensers, zodat deze materialen weer opnieuw gebruikt kunnen worden. Satino Black dispensers zijn niet alleen door hun stijlvolle design en moderne matzwarte kleur een aanwinst voor de toiletruimte, ze belasten ook het milieu minimaal. De dispensers worden gemaakt van gerecycled kunststof, waardoor geen nieuwe grondstoffen als minerale olie hoeven te worden gebruikt. Door inzet van gerecycleerd kunststof is het productieproces van de Satino Black dispensers ook veel energiezuiniger dan wanneer nieuwe kunststof wordt gebruikt. Voor deze dispensers is een kringloopconcept ontwikkeld om de grondstoffen te kunnen blijven hergebruiken. De aanvraag voor Cradle to Cradle certificering loopt. De dispenser is bewust zwart van kleur. Omdat gerecycleerd kunststof bestaat uit een mengsel van allerlei kleuren kun je het eindproduct alleen in donkere kleuren krijgen. Zwart is een van de weinige kleuren die makkelijk milieuvriendelijk te krijgen zijn en door hiervoor te kiezen is er ook nog eens relatief weinig van nodig. Een bijkomend voordeel is dat zwart een zeer aantrekkelijke kleur is in de toiletruimte. Het vormt een mooi contrast met de vele witte dispensers die aangeboden worden. Multi Mirror Een bijzondere manier van presenteren vormt onze Multi Mirror. Dit alles-in-één-systeem heeft een stijlvol design, met spiegel, ingebouwd reservoir voor zeep, papieren handdoekjes en luchtverfrisser. Compleet met sfeerverlichting waardoor het bezoekers van de toiletruimte een gevoel van luxe, hygiëne en gemak geeft. We bieden deze systemen aan via een leaseconstructie, waarbij we de installatie en eventuele reparaties verzorgen of we verkopen ze met een statiegeldoptie. Als de Multi Mirror toe is aan vervanging wordt deze teruggehaald en op verantwoorde wijze hergebruikt. Momenteel werken we aan de doorontwikkeling, waarbij we wederom kritisch kijken naar de materiaalkeuze, zodat we uiteindelijk ook voor dit systeem Cradle to Cradle certificering kunnen aanvragen Ontwikkeling en innovatie Bij Van Houtum vinden we innovatie erg belangrijk. We werken dan ook constant aan de ontwikkeling van onze producten en processen. Ook zijn we altijd alert op ontwikkelingen in de markt zoals nieuwe richtlijnen of keurmerken. Bij elke beslissing kijken we wat vanuit het MVO gedachtegoed de beste oplossing is. Met Cradle to Cradle zijn we in de kern, bij ons papier, begonnen. Nu dit goed loopt blijven we uitbreiden en zoeken naar verbeteringen. Ons doel is om met de gehele toiletruimte een positieve bijdrage te leveren. Daarbij is het logisch om bij de zepen te zorgen dat er geen toxische materialen in zitten en om dispensers te maken van oude dispensers. Natuurlijk zijn dit soort ontwikkelingen niet eenvoudig, maar door vol te houden weten we het toch te bereiken. Zo hebben we het afgelopen jaar stappen gezet om ook onze lijmen, waarmee papier, hulzen en verpakkingen verlijmd worden, Cradle to Cradle te maken. De komende jaren werken we verder aan de uitbreiding van ons Satino Black assortiment. Daardoor kunnen we steeds meer Cradle to Cradle producten aanbieden. Een concrete ontwikkeling is het zoeken naar steeds betere verpakkingen. We voeren proeven uit om de folie om onze rollen te vervangen door een beter alternatief. Zo kijken we naar bio-plastic, gerecycleerd plastic en oplosbare folies. Daarbij zijn we afhankelijk van wat er in de markt te krijgen is. Deze proeven gaan nog moeizaam. De kwaliteit van deze folies is erg wisselend, waar de machines lastig op in te regelen zijn. We zien wel een stijgende lijn. 14

15 Ook op het gebied van onze belangrijkste grondstof, het oud papier, lopen een aantal ontwikkelingen. Doordat veel oud papier uit Nederland verkocht wordt aan het buitenland blijft de beschikbare hoeveelheid onder druk staan. In paragraaf 4.3 gaan we daar verder op in. Naast oplossingen op grondstoffengebied zijn we altijd op zoek naar manieren om ons watergebruik te verminderen, geuroverlast te voorkomen et cetera. Dat doen we bijvoorbeeld in SGA-teams. Dit staat voor Small Group Activity, waarbij we in een multidisciplinair team een heel specifiek item onderzoeken, met verbetervoorstellen komen en deze implementeren. Hierbij wordt altijd integraal gekeken naar onder meer energie, productie, stoptijd en ombouwen. 2.2 Kennis delen Een andere ontwikkeling is dat we steeds meer gevraagd worden ons MVO verhaal te vertellen aan kennisinstituten en bedrijven. Onderwijsinstellingen nodigen ons uit onze visie op Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen en duurzaamheid met studenten te delen. Zo gaven onze medewerkers al les aan studenten van de Hogeschool Utrecht, Hogeschool Zuyd, Fontys en Avans Hogeschool. Algemeen directeur Bas Gehlen: Duurzaamheid heeft uiteraard ook een economische kant. Wij hopen dat studenten in MVO ook economische voordelen en commerciële kansen zien. Ook in het bedrijfsleven ontstaat er steeds meer belangstelling voor een masterclass MVO en duurzaamheid van Van Houtum. Verder vinden we het belangrijk om binnen de papierbranche de bekendheid over duurzaamheid en Cradle to Cradle te verhogen. Directeur Strategie en Innovatie Henk van Houtum is sinds 2011 voorzitter van de papierbrancheorganisatie: de Koninklijke Vereniging van Nederlandse Papier- en kartonfabrieken (VNP). Bij hen staat duurzaamheid hoog op de agenda. Tweede Dare to be Black event In 2012 vond op de Floriade het tweede Dare to be Black event plaats. Met ongeveer 70 wederverkopers uit Nederland en België werd op een laagdrempelige manier het gesprek over de kunst van het verkopen aangegaan. Zij kregen handvatten om de beleving van een product goed over te brengen. Met mooie metaforen, zoals klanten willen geen boren maar gaten van Jos Burgers, werd duidelijk gemaakt dat klanten vooral een oplossing zoeken en geen product. Daarnaast werd een interactieve workshop gehouden over hoe bepaald gedrag overkomt op de klant. Al met al een inspirerende dag. Daarnaast gaan we graag met de eindgebruiker in gesprek om de kwaliteit van onze producten en diensten en de bekendheid van Cradle to Cradle te vergroten. Hiervoor gaan we regelmatig met de accountmanager van onze klanten mee naar hun klanten. Ook kunnen groothandels met hun klanten bij ons terecht om meer informatie over ons bedrijf en de producten te krijgen. We merken dat het mensen stimuleert en inspireert, dus dat doen we heel graag. Dit zien we als belangrijk onderdeel van transparantie en door de reacties die we terugkrijgen leren we er zelf ook veel van. VDAB: Groen tot in het kleinste kamertje De Vlaamse Dienst voor Arbeidsbemiddeling en Beroepsopleiding (VDAB) levert veel inspanningen om haar ecologische voetafdruk steeds milieuvriendelijker te laten zijn. Van Houtum is een betrouwbare partner en dankzij heldere interne communicatie was het personeel prima op de hoogte en kunnen we zeggen dat we groen zijn tot in het kleinste kamertje. VDAB maakt al langer gebruik van groene stroom, windmolens, zonnepanelen en stimuleert het gebruik van de fiets en het openbaar vervoer, maar kwalitatief hoogwaardig milieuverantwoord toilet- en handdoekenpapier was er nog niet. VDAB, Alain Caytan Diensthoofd Facility 15

16 2.3 Klanten 2.4 Satino Service Concept De groothandels waaraan wij leveren bevinden zich in Europa, waarbij we ons focussen op de Benelux om zoveel mogelijk lokaal te kunnen verkopen. Onderstaande tabel en diagram laten deze afname aan verkoop buiten Europa en toename in de Benelux zien. In steeds meer landen slaat het Satino Black verhaal aan, na België en Frankrijk worden we ook steeds bekender in Scandinavië. Ook al zijn we een kleine speler op het gebied van hygiënepapier, mede door onze fl exibiliteit en hoge klanttevredenheid kunnen we toch een groot bereik hebben. Onder onze klanten bevindt zich een groothandel voor biologische winkels Natudis - waardoor ook consumenten Satino Black kunnen aanschaffen. Verkoopcijfers 2012 Benelux Duitsland UK Overig In 2012 hebben we weer een aantal nieuwe aansprekende eindgebruikers mogen verwelkomen. Zo heeft het duurzame pand van het Wereld Natuur Fonds (WNF) haar complete toiletten met Satino Black ingericht. En ook voetbalclub Almere City FC heeft bij de renovatie van haar stadion gekozen voor onze Black-line. In dit jaarverslag zijn diverse quotes van eindgebruikers opgenomen die laten zien waarom zij voor Satino Black hebben gekozen en welke bijdrage dit levert aan hun MVO-inspanningen. We willen een betrouwbare en betrokken partner zijn voor onze klanten. Om dit te ondersteunen hebben we het Satino Service Concept opgezet. Daarmee bieden we hen vijf servicebeloftes, ondersteund door vijf unieke garanties. 1. Loyaliteit aan de groothandel Onze Satino producten en diensten worden alleen geleverd via wederverkopers. Hierop bieden wij groothandelsgarantie: we garanderen dat we nooit direct aan de eindgebruiker verkopen en onderstrepen dit met een boete voor onszelf, mochten we dit ooit niet nakomen. 2. Sterke merkondersteuning We bieden uitgebreide merkondersteuning voor ons Satino merk, onder meer in de vorm van brochures, producttrainingen, verkoophulpmiddelen en inrichtingsadvies. Mocht een groothandel onze Satinoproducten toch niet kunnen verkopen, dan zorgt onze verkoopgarantie ervoor dat we binnen de Benelux de producten tegen de oorspronkelijk betaalde prijs terugnemen en zelfs de retourvracht betalen. 3. Logistiek op maat We bieden logistiek maatwerk om onze logistiek zoveel mogelijk af te stemmen op de individuele klantwens. Daarbij geven we de levergarantie dat de bestelde hoeveelheden op het afgesproken tijdstip op de juiste plaats geleverd worden. 4. Betrouwbare klantenservice Door een combinatie van service, snel reageren, fl exibiliteit, betrouwbaarheid en logistieke prestatie zorgen we voor een goede klantenservice. We reageren binnen 24 uur op klachten en leveren binnen drie werkdagen offertes voor onze Satino producten. Dat is onze servicegarantie. Verkoopcijfers ( In Euro x 1000 ) Benelux Europa Buiten Europa Totaal

17 5. Kwaliteitsassortiment We werken continu aan verbetering en innovatie van ons Satino assortiment. Onze productgarantie zorgt ervoor dat de geleverde producten voldoen aan de afgesproken specifi caties. Mocht dit niet zo zijn dan leveren wij binnen de Benelux de bestelde producten opnieuw, met de juiste specifi caties en zonder kosten. Net als voorgaande jaren maakt men van de garanties uit ons Service Concept vooral gebruik van de verkoopgarantie; in 2012 werd voor ,- aan niet verkochte producten teruggestuurd, voornamelijk oude voorraden. Deze verkopen wij weer of gebruiken we als grondstof. De groothandelsgarantie passen we altijd toe, waardoor we nog nooit een boete hebben gehad Tevreden klanten Het uitvoeren van klanttevredenheidonderzoek (KTO) is voor ons een continu proces. In 2012 werd de gemiddelde klanttevredenheid beoordeeld met het rapportcijfer 8,1. Klanten zijn het meest tevreden over de logistiek en de verkoop binnendienst. Bij de naamsbekendheid van Satino zien klanten mogelijkheden tot verbetering. Daarnaast hebben we een aantal accountmanagers washroom aangenomen, die mee naar de eindgebruikers kunnen gaan, ter ondersteuning van de accountmanagers van de groothandels. De hoge klanttevredenheid is voor ons een mooie vorm van waardering. Wel merken we dat bij een goede score het verbeterpotentieel niet echt naar voren komt. De huidige vaste structuur van het KTO biedt daarvoor onvoldoende mogelijkheden. Daarom zoeken we naar een andere aanpak waarin het niet alleen gaat om kwaliteit en levertijd, maar ook om wat we de klant verder aan tools en verhaal aanbieden. Satino Black op reis met Wubbo Ockels Henk van Houtum, directeur Strategie en Innovatie en Albert Mey, conceptmanager Washroom, bezochten het zeilschip de Ecolution van oud-astronaut Wubbo Ockels. Dit schip is voorzien van de nieuwste technieken op het gebied van duurzaamheid, zoals een propellersysteem om energie op te wekken, waarmee het een van de meest innovatieve schepen ter wereld is. Ook aan het toilet is gedacht, vandaar dat het zeilschip uitgerust is met Satino Black. 2.5 Leveranciers In dit jaarverslag komen diverse voorbeelden van duurzame inkoop aan bod, zoals de kantoorinrichting, hybride heftrucks en lijmen voor onze verpakkingen. Momenteel kijken we naar nieuwe bedrijfskleding. We willen dat deze 100% MVO zijn, dus onder meer dat zij het milieu niet belasten, er geen giftige kleurstoffen gebruikt worden en dat deze niet geproduceerd worden met behulp van kinderarbeid. Cradle to Cradle en de prijskwaliteitverhouding spelen ook een belangrijke rol. Begin 2013 starten we met twee geselecteerde bedrijven een proef onder medewerkers. Zij mogen de kleding uitproberen, want naast de genoemde eisen vinden we het belangrijk dat de medewerkers tevreden zijn. Zo moet de kleding goed zitten, geen stof aantrekken en goed ademen. Bij het verder ontwikkelen van ons Cradle to Cradle assortiment zijn we erg afhankelijk van de inspanningen van onze leveranciers. Toen we met Satino Black begonnen hebben we onze bestaande leveranciers gevraagd om daar een rol in te spelen. Velen zijn hier enthousiast ingestapt en werken mee om alternatieve producten te leveren die voldoen aan de Cradle to Cradle criteria. Op deze manier zijn wij van invloed op onze hele keten. Onze bekendheid helpt daarbij, leveranciers komen steeds vaker met ideeën naar ons toe. Als kleine nichespeler zijn we daardoor toch in staat de keten te beïnvloeden. Dit proces is niet altijd eenvoudig. Zo leken dispensers van gerecycleerd kunststof in eerste instantie onmogelijk. Wanneer een dergelijke ontwikkeling door nauw samen te werken toch van de grond komt, maakt dat ons extra trots! 17

18 3 Mensen Van oudsher staat respect voor medewerkers en buurtbewoners bij Van Houtum voorop. De manier waarop we dat invullen is in de loop der jaren geprofessionaliseerd, maar het uitgangspunt blijft hetzelfde. We willen dat onze medewerkers graag bij ons werken en dat omwonenden alleen positieve effecten van ons ondervinden. 3.1 Medewerkers We zijn er erg trots op dat onze medewerkers Van Houtum beschrijven als een bedrijf waar je met plezier werkt. De doorwerking van MVO in al onze bedrijfsprocessen draagt daar zeker aan bij. Het werkt inspirerend dat iedereen mee kan en mag denken en kleine stappen kan aandragen waardoor we efficiënter en schoner gaan werken. Ook helpt het dat we ambitieuze doelen durven stellen, we werken niet aan minder slecht, maar willen een positieve bijdrage leveren. Het gemiddelde aantal jaren dat medewerkers bij ons in dienst zijn, ruim 17 jaar, laat ook zien dat zij graag bij ons blijven werken. Ons productieproces is volledig geautomatiseerd, in de productie- en verwerkingsafdeling werken onze medewerkers respectievelijk in 5- en 3-ploegendienst. Met goede arbeidsvoorwaarden en beloningen zorgen we zo goed mogelijk voor onze medewerkers. We hanteren daarvoor de CAO van de restgroep papier, waarin onder andere een resultaatafhankelijke uitkering is geregeld. De medewerkers delen dus mee in ons resultaat. Ook zijn de salarissen hiermee uniform bepaald. Voor medewerkers in hogere functies hanteren wij een CAO+, met dezelfde goede voorwaarden en daarnaast de ruimte om op basis van arbeidsprestaties een hoger salaris te verdienen. Naast een veilige werkomgeving, zoals aan bod komt in 3.2, vinden we ook op kantoor een goede werkomgeving erg belangrijk. In 2012 hebben we een gedeelte van ons kantoor gerenoveerd. Dit deel was toe aan renovatie, wat we uiteraard zoveel mogelijk MVO en Cradle to Cradle hebben ingevuld. Naast houten kozijnen en dubbel glas, hebben we daarom Cradle to Cradle tapijt en meubilair aangeschaft. Ook hebben we meteen de indeling van ons kantoor aangepast, medewerkers kunnen nu flexibeler werken en de binnen- en buitendienst zitten dichter bij elkaar. Daarnaast hebben we ook een extra Customer Center ingericht, zodat we meer bezoekers en geïnteresseerden tegelijk kunnen ontvangen. Wanneer mogelijk worden vacatures door ons zoveel mogelijk ingevuld door mensen met afstand tot de arbeidsmarkt. Met het UWV in Roermond hebben we jaren geleden het convenant jeugdwerkloosheid afgesloten, waar we nog steeds invulling aan geven. Daarnaast kijken we naar herintreders en mensen uit de Wajong of Wia. Ook bieden we veel mogelijkheden aan stagiairs, op allerlei niveaus en manieren. Zij komen vaak voort uit onze voordrachten op hoge scholen of universiteiten. Stagiairs zijn goed voor ons bedrijf omdat zij kritische vragen stellen aan mensen met veel vakervaring. Wij zijn een organisatie met weinig verloop, waardoor stagiairs ook voor de nodige verjonging zorgen. Medewerkers Aantal Dienstjaren 16,0 16,3 16,5 16,6 17,1 Gemiddelde leeftijd 44,5 45,3 45,2 45,4 46,3 Ziekteverzuim Ziekteverzuim 2,93 4,50 3,05 2,95 3,31 Verzuimfrequentie 0,76 0,65 0,66 0,69 0,68 18

19 3.1.1 Vitaliteit Aandacht voor vitaliteit en duurzame inzetbaarheid wordt steeds belangrijker. Eén van de manieren waarop we daaraan aandacht geven is door inzet van de zogenoemde 365 scan. Met deze scan onderzoeken we wat onze medewerkers drijft en motiveert. In 2012 is deze scan afgenomen bij onze leidinggevenden. Duidelijk werd dat Van Houtum significant meer bevlogen medewerkers bezit dan andere bedrijven. Een waardevol bezit dat we zo goed mogelijk moeten koesteren! Op basis van de resultaten zijn gericht trainingen ingezet, onder meer op het gebied van timemanagement, het gesprek aangaan en omgaan met stress. Nu blijkt dat deze systematiek goed werkt, kijken we hoe we dit gaan uitrollen richting alle medewerkers. Tegenwoordig gaan we anders om met verzuim dan vroeger. We richten ons meer op het contact houden met collega s. Daarbij hanteren we het motto Ziek zijn overkomt je, verzuim is een keuze. Het ziekteverzuim bedroeg in ,3%, in heel Nederland ligt dat rond 4 procent. Dit relatief lage ziekteverzuim geeft ons de ruimte om te focussen op de 97% mensen die niet ziek zijn. We willen dat zij zolang mogelijk vanuit passie en plezier hun werk kunnen blijven doen en proberen langdurig ziekteverzuim zoveel mogelijk te voorkomen. medewerker georganiseerde fietstocht, de hardloopclub die is opgericht en de mountainbiketochten die worden gereden. Ook ons sponsorcontract met de Zevenheuvelenloop in Nijmegen draagt daaraan bij. We zoeken nog naar manieren om van al onze vitaliteitsinspanningen een structureel programma te maken Opleidingen en trainingen Door middel van competentiemanagement besteden we veel aandacht aan de ontwikkeling van onze medewerkers. Sinds 2003 hebben we voor elke functie coachingsprofielen opgesteld en voeren we minimaal jaarlijks een coachingsgesprek met iedere medewerker. Aan de hand daarvan bepalen we welke ontwikkeling bij deze persoon past en welke acties daarvoor nodig zijn. In 2012 lag de focus in de opleidingen vooral op veiligheid. Al langer was bekend dat vooral het gedrag van de medewerkers bepalend is om op een hoger veiligheidsniveau te komen. De meeste ongevallen blijken daarop terug te voeren. Vandaar dat we Behaviour Based Safety (BBS) trainingen hebben gehouden. In 2012 is ingezet op aanspreekcultuur, door in te gaan op hoe medewerkers elkaar onderling op een positieve manier kunnen aanspreken als een onveilige situatie wordt geconstateerd. Onze medewerkers krijgen eens in de twee jaar een Periodiek Medisch Onderzoek (PMO) aangeboden, waarin onder andere het gehoor wordt gemeten. Mocht dit bij personen sterk achteruit gaan, dan gaat de KAM-coördinator met hen in gesprek over het dragen van gehoorbescherming en eventuele privézaken die gehoorschade kunnen veroorzaken. Begin 2012 is dit onderzoek uitgevoerd, waarna de arbodienst de volgende conclusies heeft getrokken: medewerkers ouder dan 45 jaar hebben beduidend minder gehoorverlies dan de referentiegroep, zij dragen dus goed en consequent hun gehoorbescherming; medewerkers van jaar hebben een iets beter gehoor dan de referentiegroep; medewerkers jonger dan 25 hebben meer gehoorverlies dan de referentiegroep, ondanks dat ze nog maar kort bij ons in dienst zijn. Dit gehoorverlies wordt mogelijk veroorzaakt door privézaken als harde muziek bij het uitgaan. Daarnaast gebruiken we diverse toolboxen om onze operators op veiligheidsgebied op te leiden. Maandelijks krijgen zij presentaties over arbo en milieu, waar mogelijk gegeven door de teamleiders zelf. Ook maken we van aanpassingen in het proces zogenoemde éénpuntslessen. Dit is een A4 tje met een heldere werkinstructie ondersteund door foto s. We kunnen en willen onze medewerkers niet verplichten om gezonder te leven. Bij vitaliteit gaan we uit van het positieve; we nodigen onze medewerkers uit om hieraan mee te doen. Wanneer een medewerker zelf meer wil bewegen of wil stoppen met roken en onze hulp daarbij vraagt, dan doen we dat graag. Op deze manier vinden er veel vitaliteitsgebeurtenissen plaats, zoals een door een 19

20 3.2 Veiligheid Ruim tien jaar geleden zijn we gestart om op een heel andere manier aandacht te besteden aan veiligheid. Sindsdien is er veel verbeterd. We hebben het veiligheidsbeleid volledig geïntegreerd in onze normale werkzaamheden en houden ons continu bezig met het oplossen van onveilige situaties. De afgelopen jaren behaalden we daarmee geweldige resultaten, zoals meer dan 40 maanden zonder verzuimongevallen en de vele Arbo Trofeeën die we van onze branchevereniging kregen. In 2012 is de Risico Inventarisatie en Evaluatie (RI&E) van de afdeling verwerking geactualiseerd. Als één van de grootste risico s kwamen de heftrucks en de snelheden waarmee gereden wordt naar voren. Bij conventionele heftrucks kan de snelheid niet zomaar worden aangepast. Vandaar dat we twee nieuwe hybride heftrucks hebben aangeschaft, waarbij in combinatie met een fleet-managementsysteem het gedrag van de heftruckchauffeurs gemonitord kan worden. Ook kan via dit systeem de maximale snelheid beperkt worden. Een ander aandachtspunt uit de RI&E was het vervangen of repareren van de stellingen in het magazijn. Ook dit punt pakken we voortvarend op, begin 2013 zal 75% van de stellingen vervangen zijn. Een concrete aanpassing aan een machine is de ombouw die om de TOPA 3 is gemaakt. Dit is een installatie waarop van moederrollen papier toiletrollen worden gemaakt. Deze machine was niet optimaal beveiligd waardoor we daar een risico zagen. Nu is er een ombouw gemaakt met een compleet hekwerk, als de deur open gaat schakelt de machine uit. Een andere methode die we hebben toegepast om onveilige situaties op te sporen is de Safety Check, waarbij collega s uit de papierbranche een ronde maken door de fabriek. Vanuit hun ervaring kijken zij kritisch naar het proces en leggen mogelijk onveilige situaties en verbeterpunten vast. Onze KAMcoördinator zal een dergelijke ronde in 2013 lopen bij collegabedrijven. Dit initiatief hebben we intern ook opgepakt. Komend jaar lopen leidinggevenden en staf van de verwerking rondes bij de productieafdeling en omgekeerd. Op deze manier helpen we elkaar om weer een goede veiligheid te kunnen garanderen, wat erg goed past in de open cultuur van ons bedrijf. In 2012 hebben er drie ongevallen plaatsgevonden waardoor de medewerkers tijdelijk hun werk niet meer uit konden oefenen. Daarnaast zijn er vier ongevallen geweest waarin medische behandeling nodig was, maar waarna de medewerkers hun werk weer konden voortzetten. We zullen er samen hard aan werken om met bijvoorbeeld training en bewustwording deze trend in 2013 weer om te buigen richting de nul. Eén van deze ongelukken heeft ons doen beseffen dat we vooruit moeten denken aan alle mogelijke risico s wanneer we onderhoud plegen. Om dit in de toekomst te voorkomen hebben we een verandering die al voorbereid werd, versneld uitgevoerd. Elke storing wordt in ons systeem gemeld, waarna de monteur een werkorder uitprint. Onderaan deze werkorder hebben we een gespecificeerde checklist opgenomen, waaruit bijvoorbeeld duidelijk wordt of er eerst een afsluiter van de perslucht dicht gezet moet worden. Als de storing opgelost is wordt deze afgemeld in het systeem, waarna de verantwoordelijke van de technische dienst bekijkt of er nog zaken aan de installatie zijn aangepast die in de tekeningen verwerkt moeten worden. Zo houden we alles up to date. 3.3 Omwonenden Van oorsprong redeneert de industrie van binnen naar buiten over de emissies die vrijkomen. Wij denken liever van buiten naar binnen, wat kunnen we voor al onze stakeholders betekenen? We voelen ons sterk verbonden met onze omgeving. Al sinds onze oprichting in 1935 zijn we gevestigd in Swalmen. Door de jaren heen zijn we uitgegroeid tot de grootste werkgever van Swalmen, 70% van onze medewerkers woont binnen een straal van 15 kilometer. Om de twee jaar organiseren we bijeenkomsten voor de omwonenden. In 2012 hebben we in het kader van onze Ongevallen Eenheid Verzuimongevallen aantal Medische behandeling aantal Aantal FTE's aantal FI verzuimongevallen FI medische behandelingen per medewerkers per medewerkers 16,0 0,0 0,0 10,6 15,8 21,4 5,3 20,8 15,9 21,1 20

21 Klachten Geur Geluid Overig Totaal revisievergunning een inloopavond gehouden waar alle overheden (provincie, waterschap, gemeente) en deskundigen (adviesbureau) aanwezig waren om de omwonenden te woord te staan. Alle vergunningsprocedures zijn zonder bezwaren verlopen. We proberen zo min mogelijk overlast te veroorzaken richting onze omgeving. Als er toch hinder wordt ondervonden ondernemen we direct actie, daar is geen discussie over mogelijk. Al kunnen we niet alles meteen oplossen, klachten worden nooit genegeerd. In de tabel is te zien dat de meeste klachten over geur gaan. De grote toename in het aantal geurklachten vanaf 2011 komt doordat sindsdien alle klachten door de overheid met ons worden afgestemd. Daarvoor werden niet alle ingediende klachten bij ons gemeld. Duidelijk is dat vooral onze geuruitstoot een aandachtspunt blijft. Het afgelopen jaar hebben we iets meer inzicht gekregen in de bronnen daarvan, wat ons erg helpt bij het zoeken naar oplossingen. Eén van deze bronnen is onze waterzuivering, we weten nu dat de productie van een bepaald type papier een zwaardere belasting op de zuivering veroorzaakt. Mogelijk dat daardoor soms meer geur vrijkomt. We proberen dit soort momenten zoveel mogelijk vooraf in te schatten, waardoor we snel kunnen anticiperen en het proces direct tijdelijk kunnen aanpassen. We doen momenteel testen met een aanpassing van het proces waarmee we dit probleem hopen te voorkomen. Een andere geurbron hangt samen met de typische lucht van het papier maken. Er hangt dan een papierlucht in de omgeving, terwijl we bij de bron niets ruiken. Het opsporen van de oorzaak is daardoor erg lastig, hier gaan we komend jaar actief mee verder. voorkeur gaat uit naar activiteiten waar we zelf actief bij betrokken kunnen zijn, dat is voor ons veel leuker dan alleen een geldbijdrage geven en zorgt voor binding tussen ons bedrijf, onze medewerkers en de omgeving. Een goed voorbeeld is het aanleggen van het Ommetje. Dit is een wandelroute van 3 kilometer langs de Swalm, waarvan een deel van de route op 300 meter van de achterkant van onze fabriek loopt. De initiatiefnemers die deze route wilden aanleggen hebben ons gevraagd om een bankje of een vlonder te sponsoren. Natuurlijk wilden we daar graag aan bijdragen, maar liever nog staken we onze handen uit de mouwen. Onze medewerkers en hun familie hebben planten, struiken en bomen geplant, getimmerd, geschilderd en zelfs een steiger in de Swalm aangelegd. Ook hebben we de officiële opening van het Ommetje door de wethouder gefaciliteerd. Dit verstevigt de verbondenheid van bedrijf en omgeving Personeelsvereniging De personeelsvereniging van Van Houtum is een erg inspirerende en energieke club mensen, die in 2012 haar 25-jarig jubileum mocht vieren. De directie waardeert haar inzet enorm. Zij sluit met haar activiteiten zoals workshops en uitjes goed aan op wat er in onze organisatie en in de maatschappij gebeurt. 3.4 Sponsoring Als betrokken werkgever en goede buur doen we graag iets terug voor onze omgeving. We sponsoren jaarlijks verschillende projecten van sportieve, culturele en humanitaire aard vanuit medewerkers of de directe omgeving. Onze 21