JAAR- VERSLAG DE SANERING VAN HET STEDELIJK AFVALWATER VAN HET BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST BRUSSELSE MAATSCHAPPIJ VOOR WATERBEHEER

Transcriptie

1 JAAR- DE SANERING VAN HET STEDELIJK AFVALWATER VERSLAG VAN HET BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST 2015 BRUSSELSE MAATSCHAPPIJ VOOR WATERBEHEER

2 DE BMWB EEN BELANGRIJKE SPELER VAN HET WATERBELEID IN BRUSSEL De Brusselse Maatschappij voor Waterbeheer (BMWB) is een naamloze vennootschap van publiek recht die op 27 oktober 2006 door het Brussels Hoofdstedelijk Gewest werd opgericht in het raam van de omzetting van de Europese Richtlijn 2000/60/CE om een kader vast te leggen voor een communautair beleid in de watersector. De BMWB vervult drie hoofdopdrachten in het raam van het duurzaam beheer van de door de mens gecreëerde cyclus van water. HET SANEREN VAN 1 HET STEDELIJK AFVALWATER De eerste kerntaak van de BMWB is het instaan voor de sanering van het stedelijk afvalwater, dit wil zeggen, het water dat werd ingezet voor huishoudelijk of industrieel gebruik (afvalwater), evenals regenwater dat door de rioleringen wordt opgevangen. Haar actieradius omvat het volledig Brussels Hoofdstedelijk Gewest, met daarbij een klein deel van Vlaams-Brabant dat in hetzelfde stroomgebied gelegen is. De sanering van afvalwater vormt een enorme uitdaging op het vlak van duurzame ontwikkeling. Als er geen saneringsinfrastructuren zoals het rioleringsnetwerk en de zuiveringsstations zouden zijn, dan zou deze vervuiling terechtkomen in de rivieren en daarna in de zeeën en de oceanen. Sinds 2007, het jaar waarin het zuiveringsstation Brussel- Noord (RWZI Noord) in gebruik werd genomen, is de kwaliteit van het Zennewater gevoelig verbeterd, met een positieve impact op de biodiversiteit in en rond dit watermilieu. De modernisering van het zuiveringsstation Brussel-Zuid (RWZI Zuid) dat vanaf 1 augustus 2015 door de BMWB wordt geëxploiteerd, vormt een volgende stap in de strijd tegen de vervuiling van de oppervlaktewateren. 2ZORGEN VOOR DE OPVANG VAN AFVALWATER EN HET DEBIET ERVAN IN DE COLLECTOREN REGELEN De BMWB is eigenaar van een deel van het netwerk van afvalwatercollectoren in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en van vijf grote stormbekkens bedoeld om er het debiet te regelen bij zware regenval en hevige onweders. Streefdoel is het zoveel mogelijk voorkomen van overstromingen of van het overlopen van rioleringen waarvan de Brusselaars het slachtoffer zouden kunnen zijn. 3 TOEZICHT HOUDEN OP DE REGENMETING EN HET DEBIET IN DE WATERCOLLECTOREN EN DE WATERLOPEN Dankzij Flowbru, het automatisch meetnetwerk met 82 meetstations verbonden met 193 meettoestellen, houdt de BMWB de beroepsmensen van het waterbeheer en het grote publiek in real time op de hoogte over de neerslagmetingen en de doorstromingen in de collectoren en de waterlopen op heel het Brusselse grondgebied. De Zenne en haar zijrivieren die in ons Gewest meestal overwelfd zijn, worden beheerd door Leefmilieu Brussel. Toch biedt de BMWB ondersteuning aan dit beheer, door er de waterpeilen en -debieten te meten. Bepaalde door Flowbru verzamelde metingen worden automatisch doorgegeven aan het BIM, Leefmilieu Brussel en het Vlaams Gewest, met de bedoeling deze gegevens in de hydrologische modellen te integreren. Bij het vervullen van haar opdrachten werkt de BMWB nauw samen met de andere spelers van het waterbeleid, zowel in het Brussels als in het Vlaams Gewest. BMWB ACTIVITEITENVERSLAG

3 HET STORMBEKKEN VAN VORST INHOUD 05 VOORWOORD VAN DE VOORZITTER 07 DE RAAD VAN BESTUUR 09 DE WATERCYCLUS 10 DE OPENBARE SPELERS VAN HET WATER 12 KAART VAN DE INFRASTRUCTUREN 14 RWZI ZUID HET NIEUWE GEZICHT VAN DE BMWB GESPREK MET DAVID PIREAUX 17 RWZI ZUID DE EERSTE VIJF EXPLOITATIEMAANDEN GESPREK MET STEPHAN RABINOWICZ 20 RWZI NOORD HET GROOTSTE ZUIVERINGSSTATION VAN BELGIË 22 STORMBEKKENS PARAAT OM OP ELK MOMENT TE WERKEN GESPREK MET SANDRINE MOULIN 26 VERZAMELRIOLEN EEN ESSENTIËLE SCHAKEL VAN DE WATERZUIVERING 27 MEETNETWERK MONITORING VAN DE NEERSLAGMETINGEN EN DE DOORSTROMING VAN DE OPPERVLAKTEWATEREN EN HET AFVALWATER 29 FINANCIEEL VERSLAG, BALANS EN RESULTATENREKENING 32 BEHEERVERSLAG 03

4 BMWB ACTIVITEITENVERSLAG

5 ONZE GROEI VOORTZETTEN EN CONSOLIDEREN DAMIEN DE KEYSER, Voorzitter van de BMWB 2015 was het jaar van de stopzetting van de opdracht die de BMWB aan VIVAQUA koppelde voor de exploitatie van het zuiveringsstation Zuid en het beheer van de stormbekkens. De BMWB heeft vol enthousiasme het beheer van deze infrastructuren op zich genomen. Sinds haar oprichting in 2006 is de BMWB voortdurend gegroeid en heeft ze zich ingezet om haar rol als volwaardige speler in de watersector van het Brusselse Gewest op zich te nemen was het jaar van de stopzetting van de opdracht die de BMWB aan VIVAQUA koppelde voor de exploitatie van het zuiveringsstation Zuid en het beheer van de stormbekkens. De BMWB heeft vol enthousiasme het beheer van deze infra structuren op zich genomen. Uiteraard was dit een enorme uitdaging want we moesten tegelijkertijd personeel aanwerven, vormen, de installaties leren kennen en de overdracht van de exploitatie zorgvuldig regelen. De administratieve en technische teams hebben deze uitdaging met brio doorstaan: de overname van de installaties is niet alleen zonder problemen verlopen, het was zelfs mogelijk om het beheer van de site en de organisatie van het werk anders uit te denken en aan te pakken. Vergeet niet dat de infrastructuren van station zuid 24 uur op 24 en 365 dagen per jaar moeten worden beheerd, terwijl dit station bovendien een werf is in het kader van zijn renovatie. Inderdaad, begin 2014 startte de werf die het huidige zuiveringsproces moet aanvullen met een biologische behandeling. Voor deze ingrijpende werken moet de hele site opnieuw worden uitgedacht, terwijl ze ondertussen het zuiveringsproces niet mogen schaden. De uitdaging van de overname van het beheer is dus des te ingewikkelder. Gelukkig kon de maatschappij rekenen op haar bestaand personeel en op nieuw talent dat de teams is komen versterken. Ik ben er dan ook van overtuigd dat we in de komende jaren zullen kunnen beschikken over een beter presterend zuiveringsstation met de nieuwste spitstechnologieën, zodat het mogelijk wordt om water van een zo hoog mogelijke kwaliteit te lozen en aan de strengste normen te voldoen. Bovendien mogen we niet vergeten dat de BMWB ook nog in mei 2015 het beheer heeft overgenomen van vijf stormbekkens waarvan ze de eigenaar is. Het beheer van deze stormbekkens was eveneens in handen van VIVAQUA. Vanaf nu worden ze beheerd door een gemotiveerd en talentvol team. Ik maak van deze gelegenheid gebruik om al het personeel te feliciteren en in het bijzonder de heer Jean-Pol Rosière, die vorig jaar zijn laatste jaar als Algemeen Directeur van de BMWB waarnam en nu verdiend op pensioen is. BMWB ACTIVITEITENVERSLAG

6 BMWB ACTIVITEITENVERSLAG IN 2015 BOEKTE DE WERF VOOR DE MODERNISERING VAN RWZI ZUID FIKSE VOORUITGANG.

7 DE RAAD VAN BESTUUR VAN LINKS NAAR RECHTS: CAROLINE VINCKENBOSCH / DAMIEN DE KEYSER / STÉPHANE VANOMMESLAEGHE / FIRYAN KAPLAN / DIRK DE SMEDT / IBRAHIM DONMEZ / LIESBET POLSPOEL Afwezig op de foto: VÉRONIQUE PETERS (Bestuurslid) RAAD VAN BESTUUR Damien DE KEYSER Voorzitter Dirk DE SMEDT Vicevoorzitter Firyan KAPLAN Véronique PETERS Stéphane VANOMMESLAEGHE Ibrahim DONMEZ REGERINGSCOMMISSARISSEN Liesbet POLSPOEL Caroline VINCKENBOSCH BMWB ACTIVITEITENVERSLAG

8 BMWB ACTIVITEITENVERSLAG RWZI ZUID

9 DE WATERCYCLUS 1 Het toekomstige leidingwater wordt uit de bodem of uit oppervlaktewater gepompt. DE COMPETENTE EN OPERATIONELE ACTOREN VAN DE WATERCYCLUS 5 VIVAQUA BMWB HYDROBRU AQUIRIS VERBRUIK Het water wordt gedronken of voor tal van andere toepassingen gebruikt. Jaarlijks wordt er ongeveer 60 miljoen m3 water verbruikt in Brussel. WATERWINNING 2 COMPETENTE ACTOR OPERATIONELE ACTOR Er wordt 135 miljoen m3 (waarvan meer dan de helft voor Brussel) gewonnen via 26 waterwinningen. 98 % van het gewonnen water komt uit Wallonië, 2 % uit Brussel of Vlaanderen. 4 DISTRIBUTIE Het water wordt via leidingen aangevoerd tot aan de ingang van huizen en andere gebouwen (bedrijven enz.). 3 COMPETENTE ACTOR OPERATIONELE ACTOR Het waterleidingennet van Brussel is in totaal km lang. 6 Het afvalwater wordt weggevoerd via een uitgestrekt rioleringsnetwerk km riolen verspreid over heel het Brusselse grondgebied. BMWB COMPETENTE ACTOR OPERATIONELE ACTOR Het water wordt behandeld om het voor menselijke consumptie geschikt te maken. COMPETENTE ACTOR OPERATIONELE ACTOR m3 drinkwater dat dagelijks wordt geleverd door de fabriek van Tailfer, in Lustin ( m3 tijdens piekperiodes). WATERAANVOER EN -OPSLAG Het water wordt via leidingen met grote diameters naar de reservoirs gevoerd. COMPETENTE ACTOR OPERATIONELE ACTOR Het water wordt van de waterwinningen naar Brussel geleid via leidingen van meer dan 500 kilometer. Het wordt opgevangen in 5 grote reservoirs, de zogenaamde hoofdreservoirs. 8 7 RIOLERING BEHANDELING COLLECTOREN EN STORMBEKKENS De collectoren voeren het afvalwater en het regenwater naar de zuiveringsstations. ZUIVERING COMPETENTE ACTOREN Het afvalwater wordt gezuiverd vooraleer het naar de Zenne wordt teruggevoerd. OPERATIONELE ACTOREN OPERATIONELE ACTOREN Het zuiveringsstation Noord heeft een capaciteit van 1,1 miljoen inwoners-equivalenten (IE). Het zuiveringsstation Zuid heeft een capaciteit van IE. Samen hebben de twee stations in miljoen m3 afvalwater gezuiverd. Van de 120 km afvalwatercollectoren is een kleine driekwart eigendom van de BMWB. Er zijn 25 stormbekkens, verdeeld over het collectorennet, waarvan de 5 grootste toebehoren aan de BMWB. AC T I V I T E I T E N V E R S L AG COMPETENTE ACTOR 09

10 DE OPENBARE WATERACTOREN HYDROBRU en VIVAQUA hebben op 1 januari 2016 hun fusie bekendgemaakt. Dit zal het landschap van de wateractoren in Brussel vereenvoudigen. Voor de BMWB zou deze operatie geen gevolgen hebben. LEEFMILIEU BRUSSEL Leefmilieu Brussel is de milieu- en energieadministratie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Leefmilieu Brussel beheert de niet bevaarbare waterlopen van 1 ste en 2 de categorie, evenals al het grond water (meer bepaald uitbatingsvergunningen uitreiken en overstromingen bestrijden). In die hoedanigheid is deze wateractor de hoofdbeheerder van de Zenne. HYDROBRU HYDROBRU is de operator die exclusief verantwoordelijk is voor de distributie van drinkwater en de sanering van regen- en afvalwater (buiten de gewestelijke collectoren en de zuiveringsstations) in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Het activiteitengebied van deze intercommunale omvat het grondgebied van haar leden, namelijk de 19 Brusselse gemeenten. Zij is het die de beslissingen neemt over belangrijke investeringen (uitvoering van taken toevertrouwd aan VIVAQUA) en zij legt ook de waterprijs vast in Brussel. BRUSSELSE MAATSCHAPPIJ VOOR WATERBEHEER De Brusselse Maatschappij voor Waterbeheer (BMWB) werkt in het kader van een beheercontract dat ze heeft gesloten met haar voornaamste aandeelhouder, het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. De BMWB verzekert de openbare sanering van het stedelijk afvalwater, zowel afkomstig van menselijke activiteiten (particulieren, bedrijven, enz.) als van neerslag. Deze opdracht omvat alle activiteiten rond de inzameling en de zuivering van afvalwater dat na behandeling wordt teruggevoerd naar het natuurlijk milieu. De BMWB levert (en factureert) haar prestaties hoofdzakelijk aan HYDROBRU, maar daarnaast ook aan de water producerende bedrijven (sommige bedrijven winnen water uit het ondergronds waterbekken en lozen het na gebruik weer in de riolen; daarom is het heel logisch dat ze mee betalen voor de zuiveringskosten van het afvalwater). Omdat de onderstroomgebieden niet worden bepaald door de grenzen van de Gewesten, zorgt de BMWB ook voor de inzameling en de zuivering van afvalwater uit Vlaanderen. Er bestaat een overeenkomst met AQUAFIN, de Vlaamse operator belast met de zuivering, om bij haar een deel van de door de BMWB gemaakte saneringskosten te recupereren. VIVAQUA VIVAQUA is een triregionale intercommunale waarvan 38 gemeenten lid zijn: de 19 Brusselse gemeenten en 15 Vlaamse en 4 Waalse gemeenten. VIVAQUA zorgt voor de winning, de behandeling, het transport en de opslag van het drinkwater dat in het Brusselse Gewest wordt verbruikt. Ze levert ook drinkwater aan andere operatoren in het noorden en het zuiden van het land. VIVAQUA staat bovendien in voor het geïntegreerd operationeel beheer van de Brusselse gemeentelijke netwerken. Ze doet dit voor rekening van HYDROBRU, zowel voor de distributie van drinkwater als voor de afvoer van afvalwater. Ze levert ook distributie en saneringsprestaties in enkele gemeenten in Vlaams en Waals-Brabant. Ten slotte exploiteert VIVAQUA het zuiveringsstation Zuid van de BMWB, in het kader van een overheidsopdracht die einde juli 2015 zal eindigen. HAVEN VAN BRUSSEL Naast de haveninstallaties beheert de Haven van Brussel het kanaal dat dienst doet als een natuurlijk stormbekken. BMWB ACTIVITEITENVERSLAG

11 BMWB ACTIVITEITENVERSLAG RWZI ZUID

12 KAART VAN DE INFRASTRUCTUREN ZUIVERINGS- STATION NOORD STORMBEKKEN MOLENBEEK Ganshoren Jette Evere Sint-Agatha- Berchem Koekelberg Sint-Jans-Molenbeek Sint-Josse- Ten-Node Brussel Schaarbeek STORMBEKKEN BELLIARD Sint-Lambrechts- Woluwe STORMBEKKEN ROODEBEEK STORMBEKKEN WOLUWE DE ZENNE / OVERWELFDE LOOP KANAAL BRUSSEL-CHARLEROI NETWERK AFVALWATERCOLLECTOREN WERKEN VAN DE COLLECTOR VAN DE VERREWINKELBEEK Anderlecht ZUIVERINGS- STATION ZUID Vorst STORMBEKKEN VORST Sint-Gillis Ukkel Elsene STORMBEKKEN FLAGEY Etterbeek STORMBEKKEN WATERMAELBEEK Oudergem STORMBEKKEN TEN REUKEN Sint-Pieters- Woluwe STORMBEKKENS VAN DE BMWB TOEKOMSTIGE STORMBEKKENS VAN DE BMWB Watermaal-Bosvoorde BMWB ACTIVITEITENVERSLAG

13 RWZI ZUID 2 ZUIVERINGS- STATIONS 5STORM- BEKKENS 23 KM COLLECTOREN 82 MEETSTATIONS VERBONDEN MET 193 MEETTOESTELLEN BMWB ACTIVITEITENVERSLAG

14 RWZI ZUID HET NIEUWE GEZICHT VAN DE BMWB Door de exploitatie van het zuiveringsstation Brussel-Zuid op zich te nemen, is de BMWB een volwaardige industriële speler geworden. Deze omschakeling geeft een nieuw gezicht aan de maatschappij, die ook haar personeelsbestand zag aangroeien en evolueren op het vlak van bekwaamheden. David Pireaux, directeur exploitatie van RWZI Zuid geeft uitleg over de omvang van de uitdagingen gekoppeld aan de exploitatie van het station. CONTEXT Sinds zijn indienststelling in 2000 werd het zuiveringsstation Brussel Zuid geëxploiteerd door de intercommunale VIVAQUA. Omdat de overheidsopdracht voor de levering van diensten betreffende de exploitatie van het station eindigde, heeft de BMWB op 1 augustus 2015 de teugels overgenomen. RWZI Zuid is gevestigd op 4 hectaren aan de grens van de gemeenten Vorst en Anderlecht. Het afvalwater van het zuidelijk deelstroomgebied van Brussel (en haar rand) dat ongeveer overeenstemt met de gemeenten Anderlecht, Vorst, Sint-Gillis, Ukkel, Sint-Genesius-Rode, Linkebeek, Drogenbos en Ruisbroek, wordt door RWZI Zuid gesaneerd vooraleer het weer in de Zenne wordt geloosd. De installatie is ontworpen om een vervuiling aan te kunnen die equivalent is aan een vervuiling gegenereerd door inwoners, met inbegrip van lozingen van industriële oorsprong en regenwater. Het gezuiverde water wordt weer in de Zenne geloosd. In 2014 zijn er omvangrijke werken voor de modernisering van RWZI Zuid gestart en deze zouden in 2018 moeten eindigen.hun globale kostprijs wordt geraamd op 72 miljoen euro. EEN BELANGRIJK KEERPUNT Het beheer van RWZI Zuid is een belangrijke stap in de geschiedenis van de BMWB. Dit maakt van de BMWB een belangrijke industriële speler in de saneringsketen van het afvalwater van het Brusselse Gewest. De positieve balans van de eerste vijf exploitatiemaanden bevestigt dat deze stap gerechtvaardigd was, in het bijzonder met het oog op de leiding over station RWZI Noord, het grootste zuiveringsstation van België, vanaf Een dergelijk succes is te danken aan al het personeel van de BMWB, dat voor het gezamenlijk aangaan van deze uitdaging, blijk heeft gegeven van een fantastische teamspirit. BMWB ACTIVITEITENVERSLAG

15 Door de exploitatie van het zuiveringsstation Brussel- Zuid op zich te nemen, is de BMWB een volwaardige industriële speler geworden in de saneringsketen van het afvalwater van het Brusselse Gewest. EEN VERSTERKT TEAM DAT DAGELIJKS BETROKKEN IS BIJ HET BEHEER VAN RWZI ZUID. Het nieuwe gezicht van de BMWB wordt weerspiegeld in de evolutie van haar personeel. Einde 2015 bestond het team belast met de exploitatie van RWZI Zuid, uit 25 personen, terwijl het een jaar eerder slechts twee kaderleden telde. Bij de aangeworven nieuwkomers was 52 % werkloos voordat ze bij de BMWB solliciteerden (tegen 40 % in loondienst en 8 % met een zelfstandig statuut). Net zoals alle nieuwkomers, hebben ze een grondige opleiding gekregen met het oog op de overname van het station. Zodoende konden ze zich duurzaam herinschakelen op de arbeidsmarkt. (zie p.16). Daarnaast had het beheer van RWZI Zuid ook een impact op de centrale diensten van de BMWB (inkoop, boekhouding, juridische dienst ) die zelf ook versterking hebben gekregen. ECONOMISCHE EN ECOLOGISCHE UITDAGINGEN RWZI Zuid verwerkt dagelijks een gemiddeld volume van m 3 afvalwater en regenwater, hetzij een totaalvolume van m 3 in Het station moet 24 uur op 24, 365 dagen per jaar operationeel zijn om zijn publieke dienstverleningsopdracht te vervullen. Sinds 1 augustus 2015 heeft geen enkel ernstig incident de normale werking van het station beïnvloed en op geen enkele wijze vertraging veroorzaakt aan de lopende werf. De behandeling die het afvalwater in RWZI Zuid ondergaat, zorgt ervoor dat het water perfect gesaneerd weer in de Zenne wordt geloosd. Het volume van de verwijderde vervuilende stoffen is dan ook aanzienlijk: ton de CZV (chemisch zuurstofverbruik); ton zwevende stoffen; 581 ton stikstof; 110 ton fosfor. Het minste falen heeft onmiddellijke gevolgen voor de kwaliteit van het in de Zenne geloosde water. Sinds de overname van de exploitatie beantwoorden de analyseresultaten van het gesaneerde water aan de wettelijke normen. BMWB ACTIVITEITENVERSLAG

16 EEN UITERST GRONDIGE VOOR- BEREIDING MET HET OOG OP DE OVERNAME VAN RWZI ZUID DAVID PIREAUX, Directeur Exploitatie van RWZI Zuid Er werd een budget van euro besteed aan de opleiding van het nieuwe exploitatiepersoneel van RWZI Zuid. Tussen 1 januari en 31 december 2015 is het personeelsbestand van de BMWB gestegen van 21 naar 40 personen. De aanwerving van tal van technische profielen in 2014 en vooral in 2015, heeft heel wat impact op de algemene personeelsstructuur gehad. Uit een analyse die de afdeling personeelszaken heeft uitgevoerd voor de periode tussen 1 juli 2014 en 1 juli 2016, blijkt dat de technische beroepen tegenwoordig 68 % van het personeelsbestand bedragen, tegen 50 % in De minder opgeleide profielen (diploma s lager of hoger secundair onderwijs) die op 1 juli % van het personeel omvatten, bleken op 1 juli 2016 naar 44 % gestegen te zijn. De leeftijdspiramide is verjongd, met 37 % van de werknemers tussen 18 en 35 jaar in 2016, tegen 13 % twee jaar eerder. Enige minpunt: de verdeling tussen mannen en vrouwen is minder evenwichtig dan voorheen, omdat het aantal vrouwelijke agenten van 45 % op 1 juli 2014 gedaald is naar 27 % op 1 juli Voor de opleiding van het nieuwe exploitatiepersoneel van RWZI Zuid werd er een budget van euro uitgetrokken. Iets minder dan 19 % van dit budget werd besteed aan veiligheidskwesties, meer dan 23 % aan de opdracht van industrieel exploitant en zowat 58 % aan de overname van de installaties. In totaal komt dit neer op niet minder dan 125 dagen met opleidingen die er aan de nieuw aangeworven medewerkers van de maatschappij werden gegeven. + Meer informatie hierover op de website van de BMWB: HET PERSONEEL HEEFT ALLE INSTALLATIES ONDER DE KNIE. BMWB ACTIVITEITENVERSLAG

17 RWZI ZUID DE EERSTE VIJF EXPLOITATIEMAANDEN Op 1 augustus 2015 ontving de BMWB de sleutels van RWZI Zuid. Een belangrijke stap voor de maatschappij, en tegelijkertijd ook een enorme dagelijkse uitdaging voor de ploegen die instaan voor de exploitatie. Want tegelijkertijd werd het station volledig gerenoveerd. AFRONDING VAN DE EERSTE FASE VAN DE WERKEN In het kader van de overdracht van de exploitatie van RWZI Zuid aan de BMWB werd beslist om het station volledig te renoveren en het van spitstechnologische installaties te voorzien. Dit op peil brengen beantwoordt niet alleen aan economische, maar ook aan ecologische doelstellingen: de nieuwe eenheid voor de behandeling van afvalwater zal meer bepaald veel meer stikstof en fosfor verwijderen, twee nutriënten die mogelijk schadelijk kunnen zijn voor het ecosysteem van de Zenne waarin het gesaneerde water weer wordt geloosd. De eerste fase van de werken startte begin 2014 en werd gedurende het gehele jaar 2015 voortgezet. Deze fase bestond uit de afbraak van de primaire bezinkingsinstallatie en de vervanging ervan door nieuwe infrastructuren (droog weer en regenweer). De afbraak van de droog weer installatie is gepland voor Sleuteletappe van het waterzuiveringsproces is de bezinking die bestaat uit het afschrapen en het afvoeren van zwevende stoffen ook primair slib genoemd die bezinken op de bodem van de bezinkingsbekkens. Op termijn zal het slib dat uit de waterzuiveringsketen is gehaald, worden gebruikt voor de productie van biogas. EEN ENORM VOORBEREIDEND WERK Op geen enkel moment hebben de grote werken op de site van RWZI Zuid de exploitatie van het station in het gedrang gebracht. En dat ondanks de zware beperkingen die de werf veroorzaakte (geblokkeerde toegangen, opgelegde debietlimieten, enz.). Tijdens de eerste vijf maanden dat de BMWB het station exploiteerde, hebben haar teams het kwaliteitsniveau van het gezuiverde water op constante wijze op peil gehouden. Bovendien moest er geen enkel belangrijk falen noch enig ernstig ongeval worden betreurd. Deze uitstekende resultaten zijn te danken aan de uitstekende voorbereiding op voorhand. Maanden vóór de effectieve overname van de exploitatie heeft de BMWB voorlopige kantoren, een atelier en een kleine voorraad onderdelen op de site geïnstalleerd, om zich met alle werkinstrumenten vertrouwd te maken. Mogelijke risico s en gevaren werden in kaart gebracht om zelfs vóór de eigenlijke overdracht, alvast corrigerende maatregelen te treffen. De nieuwe medewerkers die waren aangeworven voor de exploitatie van RWZI Zuid, kregen een intensieve opleiding, zowel op technisch als op veiligheidsgebied. Dankzij de steun van de Intercommunale du Brabant wallon (IBW), belast met het waterzuiveringsbeleid in de provincie Waals-Brabant, kregen de nieuwkomers een praktische opleiding in het waterzuiveringsstation van Rosières. INONTVANGSTNEMING VAN DE INSTALLATIES Op 1 augustus 2015 ontving de BMWB officieel de sleutels van het waterzuiveringsstation uit de handen van de intercommunale Vivaqua. Vivaqua had een hotline voor bijstand geopend, maar deze lijn werd slechts sporadisch en nooit s nachts gebruikt de BMWB had vanaf dag 1 van de exploitatie nachtbewakingsrondes ingevoerd. De eerste exploitatiemaanden zijn enigszins zwaar geweest voor de 25 BMWB-medewerkers die op de site actief waren* want ze moesten alle vanaf nul aanpakken in een moeilijke omgeving gekoppeld aan de evolutie van de werf. Desondanks zijn de analyseresultaten van het gezuiverde water tijdens deze vijf maanden heel goed gebleken dankzij de inzet en het professionalisme van iedereen. Een eerste globale evaluatie van het geleverde werk is gepland voor het einde van de zomer van * Cijfer op 31 december 2015 Op geen enkel moment hebben de grote werken op de site van RWZI Zuid de exploitatie van het station in het gedrang gebracht. BMWB ACTIVITEITENVERSLAG

18 DE VEILIGHEID VAN HET BERSONEEL IS EEN BELANGRIJK LUIK VAN DE OPLEIDING VAN DE NIEUWE MEDEWERKERS.!!! HOEVEELHEID BINNENKOMEND WATER (2015) m 3!!! VERWIJDERDE VERVUILING CZV* ton ZWEVENDE STOFFEN ton FOSFOR 110 ton STIKSTOF 581 ton *chemisch zuurstofverbruik BMWB ACTIVITEITENVERSLAG

19 OP ALLE FRONTEN Mijn grootste uitdaging was het behouden van de kwaliteit van het geloosde water en tegelijk het garanderen van de veiligheid van elk lid van de ploeg. STEPHAN RABINOWICZ, exploitatieverantwoordelijk van RWZI Zuid, herinnert zich deze vijf boeiende maar bijzonder intense maanden. Ondanks het omvangrijk voorbereidend werk zijn we op 1 augustus 2015 letterlijk in dit avontuur gedoken en moesten we tegelijkertijd ons nieuwe beroep en het station zelf ontdekken. De uitdagingen zijn zodanig groot dat je adrenaline onvermijdelijk de hoogte wordt ingejaagd! Mijn grootste uitdaging was het behouden van de kwaliteit van het geloosde water en tegelijk het garanderen van de veiligheid van elk lid van de ploeg. U moet namelijk weten dat we veel jonge, onervaren mensen hebben aangeworven, die we hebben moeten opleiden. Als veiligheidsverantwoordelijke ben ik bijzonder trots op het feit dat we dankzij een goede voorbereiding van elke tussenkomst, tijdens deze eerste exploitatiemaanden geen enkel ernstig incident op de site hebben meegemaakt. Nochtans was het niet juist te zeggen dat we alles hebben kunnen plannen. Ondanks de vele overheidsopdrachten die onze collega s van de centrale diensten hadden gegund, hadden we niet voorzien dat bepaalde installaties in panne konden vallen en dat we dringend vervangstukken nodig zouden hebben. Dit zijn onvermijdelijke foutjes waaruit we veel leren voor de toekomst. Ik ben wel heel blij over het feit dat de werf voor het op peil brengen van het station nooit de exploitatie heeft verstoord, terwijl de exploitatie ook nooit de werken heeft vertraagd sinds de BMWB het beheer van RWZI Zuid in handen heeft genomen! DE INSTALLATIE STAAT CONSTANT ONDER TOEZICHT. BMWB ACTIVITEITENVERSLAG

20 RWZI NOORD HET GROOTSTE ZUIVERINGS- STATION VAN BELGIË Het waterzuiveringsstation van Brussel-Noord (RWZI Noord) ontvangt dagelijks 280 miljoen liter afvalwater. Het zuiveringsstation Brussel-Noord (RWZI Noord) is actief sinds Het behandelt afvalwater en afvloeiend neerslagwater afkomstig van de deelstroomgebieden Noord en Woluwe die voor een deel op Vlaams grondgebied liggen. Het station is gelegen aan het kanaal Brussel- Charleroi, ter hoogte van de Budabrug. De Zenne die tot dat punt gedeeltelijk ondergronds loopt, komt bovengronds aan de ingang van de site en loopt er dwars door. De installaties van RWZI Noord zijn gevestigd op haar beide oevers. Met een behandelingscapaciteit van 1,1 miljoen Inwoner- Equivalenten is RWZI Noord het grootste zuiveringsstation van België. Het wordt gevoed door vier afvalwatercollectoren, waarvan het totaal gemiddeld debiet bij droog weer ongeveer 3 m 3 per seconde bedraagt. Zodoende worden drie vierden van het afvalwater van het Brussels Gewest door RWZI Noord behandeld. AQUIRIS, dochtermaatschappij van de internationale groep Veolia, is de eigenaar van RWZI Noord en ze exploiteert het station in het kader van een BOOT-contract (Build, Own, Operate and Transfer) dat ze met het Brussels-Hoofdstedelijk Gewest heeft gesloten. De exploitatieperiode is in maart 2007 gestart voor een duur van 20 jaar. BMWB ACTIVITEITENVERSLAG

21 WELKE BEHANDELINGEN WORDEN ER OP WATER EN SLIB TOEGEPAST? Vooraleer het afvalwater weer in de Zenne wordt geloosd, ondergaat het een hele reeks behandelingen. Na de klassieke etappes van oppompen en zeven, wordt het afvalwater doorgeleid naar de ontzanders-ontvetters, waar door middel van bezinking de zwaarste deeltjes (zand) worden verwijderd, terwijl de inspuiting van luchtbellen de oliën en de vetten naar de oppervlakte doet stijgen. Deze laatste worden dan met oppervlakte-schrapers verwijderd. Vervolgens wordt het op deze wijze behandelde water weggevoerd naar de biologische reactoren (12 parallelle lijnen) die elk opeenvolgend bestaan uit een anaerobe zone, een oxidatiegeul en een klaringsbekken van waaruit het gezuiverde water weer in de Zenne wordt geloosd. In periodes van zware regenval (debieten hoger dan 8,2 m 3 /s), ondergaat het afvalwater een meer summiere behandeling vooraleer het weer in de Zenne wordt geloosd. Het slib dat tijdens de behandelingsketens uit het afvalwater wordt gehaald, wordt afgevoerd naar een bio-methaniseringsinstallatie. De biogasproductie van deze installatie wordt op de site zelf gebruikt om een deel van de energie te leveren die nodig is voor de werking van de installaties (gemiddeld 18 % van de elektriciteitsbehoeften). Ten slotte wordt het slib gemineraliseerd in een installatie voor oxidatie via vochtige weg (OVW) die het elimineren mogelijk maakt van quasi alle organische materie waarvan het uiteindelijke residu van de site wordt weggevoerd.!!! HOEVEELHEID BINNENKOMEND WATER (2015) m 3!!! VERWIJDERDE VERVUILING CZV* ton ZWEVENDE STOFFEN ton FOSFOR 443 ton STIKSTOF ton *chemisch zuurstofverbruik BMWB ACTIVITEITENVERSLAG

22 STORMBEKKENS PARAAT OM 24U/24 TE WERKEN De BMWB is eigenaar van de vijf grootste Brusselse stormbekkens. Sinds 21 mei 2015 staat ze ook in voor het beheer ervan. Alle elektromechanische uitrustingen ondergingen in 2015 een complete audit. DE OVERSTROMINGSRISICO S VERKLEINEN De stormbekkens dienen om tijdens hevige regenval de regenwaterdebieten in de collectoren te beperken en om zo het overstromingsgevaar te verkleinen. In het Brussels Hoofdstedelijk Gewest lopen de valleien van de Woluwe en de Maalbeek, evenals de Molenbeekvallei (aan de voet van het Heizelplateau) en de omgeving van het Sint-Denijsplein in Vorst, in het bijzonder gevaar door hun heuvelachtig reliëf. Door de ondoordringbaarheid van de bodem die te wijten is aan de verstedelijking, wordt de afvloeiing versneld ten koste van de natuurlijke bodeminfiltratie, met als gevolg een groter risico dat de collectoren onderin de valleien verzadigd geraken. Een oplossing om dit verschijnsel te bestrijden, is het beperken van het debiet in het rioleringsnet, door het wateroverschot dat de oorzaak van deze verzadiging is, tijdelijk op te slaan. Zodra de zware regenval voorbij is, wordt het opgeslagen watervolume weer weggepompt naar de collectoren. DE BMBWB, DE NIEUWE BEHEERDER De BMWB is eigenaar van de vijf belangrijkste stormbekkens die op het grondgebied van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest gebouwd zijn: hun totale capaciteit bedraagt ongeveer m 3 water, waarvan m 3 voor het grootste ervan, het stormbekken van de Watermaelbeek in Oudergem. Een twintigtal andere bouwwerken met een kleinere capaciteit, die eigendom zijn van de gemeenten en van HYDROBRU, maken dit geheel compleet. Op 21 mei 2015 heeft de BMWB de exploitatie van deze vijf Brusselse stormbekkens overgenomen. Dit project werd geleid door Sandrine Moulin, Maintenance verantwoordelijk voor alle door de BMWB geëxploiteerde sites, en haar ploegbazen Olivier Dierickx en Steve Peeters. De ploeg die voor de stormbekkens instaat, kreeg in 2015 versterking en dit zal ook in 2016 gebeuren. Dankzij het werk van deze hechte en gemotiveerde ploeg kon de overdracht van de exploitatie tot een goed einde worden gebracht. BMWB ACTIVITEITENVERSLAG

23 DE PLANNEN VOOR NIEUWE STORMBEKKENS Om te beantwoorden aan de noden van de Brusselaars, heeft de BMWB de bouw gepland van twee nieuwe bouwwerken in de vallei van de Woluwe en van een extra stormbekken in de vallei van de Molenbeek. Het stormbekken van de Woluwe ( m 3 ) In 2015 werd er een samenwerkingsakkoord met Brussel Mobiliteit ondertekend om twee overstorten van het toekomstige stormbekken te plaatsen tijdens de heraanlegwerken van de Woluwelaan. Dit om in de toekomst te vermijden dat deze belangrijke verkeersas weer langdurig zou worden afgesloten. Deze werken worden in 2016 uitgevoerd. het historisch onderzoek van de inplantingsplaats is ondertussen afgerond. Het stormbekken Ten Reuken (5.000 m 3 ) Voor de inplanting van dit stormbekken kon er nog geen enkel akkoord worden bereikt met de eigenaars van de privéruimte die aanvankelijk voor de bouw was voorzien. Er werden verschillende alternatieven onderzocht en er kon een oplossing worden gevonden waarbij de bouw op het openbaar domein kon blijven. Het stormbekken van de Molenbeek ( m 3 ) Voor het toekomstige stormbekken van de Molenbeek werden er meerdere inplantingsplaatsen overwogen, maar tot nu toe is er nog geen definitieve oplossing in zicht. In het belang van de Brusselse bevolking op elk uur van de dag of de nacht een zo goed mogelijk inzicht in de situatie hebben: dat is de rol van de ploeg die instaat voor de stormbekkens. WERKING VAN DE STORMBEKKENS GEBEURTENIS (AANTAL VULLINGEN) CAPACITEIT (m 3 ) VULLING ( %) GEMIDDELD MAXIMUM VORST FLAGEY BELLIARD ROODEBEEK WATERMAELBEEK BMWB ACTIVITEITENVERSLAG

24 HET STORMBEKKEN VAN VORST BMWB ACTIVITEITENVERSLAG

25 OVERNAME VAN DE STORM- BEKKENS: EEN EERSTE STAND VAN ZAKEN De ploeg belast met de stormbekkens kreeg in 2015 versterking en dit zal ook in 2016 gebeuren. SANDRINE MOULIN, Maintenance verantwoordelijke voor alle door de BMWB geëxploiteerde sites, heeft de overname van de vijf Brusselse stormbekkens geleid. In 2015 werden alle elektromechanische installaties van de vijf bekkens volledig nagekeken en werden alle noodzakelijke herstellingen uitgevoerd. Aan deze vijf sites werden ook preventief grote onderhoudsbeurten gegeven. De uitdaging is groot: uitzonderlijke weersomstandigheden die meer inzet van de stormbekkens vragen, zijn levensgrote tests van de betrouwbaarheid van deze installaties! De ploeg van de BMWB staat dan ook paraat om 24 uur op 24, 7 dagen op 7, in te grijpen. Maar een groot deel van het werk gebeurt ook op voorhand: naast de regelmatige controle van de sondes, de pompen, de automaten en de generatoren, worden ook de weersvoorspellingen dagelijks in het oog gehouden. Zodra de zware regenval voorbij is, controleert de ploeg of het water wel degelijk weggevloeid is, waarna ze begint aan het grote (hand)werk, namelijk de schoonmaak van de installaties. In 2016 zal de BMWB de in het tweede semester van 2015 gestarte renovatiewerken voortzetten, in het bijzonder aan de automaten (corrigerend werk in de programmeringen). Staat eveneens op de agenda: het controleren en het op peil brengen van de instrumentatie van de vijf bekkens. Ook het stroomnet van het Belliard stormbekken zal worden vernieuwd. BMWB ACTIVITEITENVERSLAG

26 EEN COLLECTOR IN UKKEL EN EEN VAN DE 193 STATIONS VAN HET MEETNETWERK VAN DE BMWB. VERZAMELRIOLEN EEN ESSENTIELE SCHAKEL VAN DE WATERZUIVERING De verzamelriolen voeren het afvalwater en het regenwater naar de zuiveringsstations. Ze zijn verbonden met de stormbekkens die bij zware regenval de watertoevloed in de collectoren regelen. DE BMWB exploiteert ongeveer 23 kilometer verzamelriolen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, hetzij ongeveer een vijfde van het totale Brusselse rioleringsnet. De voornaamste installaties van de BMWB zijn: In het Zuidelijk deelstroomgebied: de collectoren Sint-Gillis, Industrielaan, Paepsemlaan, Anderlecht en Ceria; de collectoren Ukkel en Vogelzangbeek. In het Noordelijk deelstroomgebied: de collectoren Linkeroever van het kanaal en een deel van de collector Drootbeek; de collector Graystraat en Broebelaer. In het deelstroomgebied van de Woluwe: de collector Tervuren. Bovendien zet de BMWB de belangrijke werf van de collector van de Verrewinkelbeek voort. Deze collector is 4,8 kilometer lang en hij zal het afvalwater van de gemeenten Beersel, Drogenbos, Linkebeek, Sint-Genesius-Rode en Ukkel naar RWZI Zuid vervoeren. In 2015 werd er nog ongeveer meter aan leidingen met verschillende diameters aangelegd op het grondgebied van de gemeenten Dorgenbos en Linkebeek, en werden er ook bijgevoegde bouwwerken gezet die de plaatsing van toekomstige riolen mogelijk maken. Het pompstation ter hoogte van het kasteel van Drogenbos werd in dienst genomen, zodat het mogelijk werd om het afvalwater van Drogenbos, Linkebeek, Beersel en een deel van de gemeente Ukkel naar RWZI Zuid te vervoeren. Het project voor de aanleg van een verzamelriool aan de Oude Vijverstraat en de Sint-Denijsstraat in Vorst werd uitgebreid met de bouw van een gedeeltelijk apart verzamelsysteem. De nieuwe Calvaire stadsrivier, een project van de gemeente Vorst, kreeg een gescheiden verzamelsysteem. BMWB ACTIVITEITENVERSLAG

27 DE PLUVIOMETER, ONMISBAAR VOOR HET AUTOMATISCH MEETNETWERK. MEETNETWERK TOEZICHT HOUDEN OP DE NEERSLAG EN HET DEBIET VAN HET OPPERVLAKTEWATER EN HET AFVALWATER De BMWB beheert een automatisch meetnetwerk bestemd voor het controleren van de neerslag, van de afvloeiingen in de collectoren en in sommige waterlopen, en van de kwaliteit van het Zennewater. Einde 2015 telt het meetnetwerk 82 stations verbonden met 193 meettoestellen die de verzamelde gegevens via het GPRS-netwerk doorzenden naar de centrale server van de BMWB. Zodra deze gegevens verwerkt zijn, kunnen ze op de website worden geraadpleegd door de beroepsmensen van de watersector en door de burgers. Zo worden er tal van gegevens meegedeeld: metingen van het waterpeil en het debiet van de voornaamste waterlopen zoals de Zenne en de Woluwe en een aantal van hun bijrivieren; regenmetingen afkomstig van 16 pluviometers verspreid over heel het gewestelijk grondgebied; metingen van het waterpeil en het debiet in de voornaamste afvalwatercollectoren van het Gewest; metingen van het waterpeil in het kanaal en meting van de doorstroming tussen de Zenne en het kanaal ter hoogte van de sluis van Anderlecht; metingen van bepaalde kwaliteitsparameters van de Zenne, aan de in- en uitgang van het gewestelijk grondgebied en op een tussenliggend punt. De BMWB heeft gezorgd voor de automatische verzending van gegevens naar meerdere partners zoals Leefmilieu Brussel, het Koninklijk Meteorologisch Instituut (KMI) en in het Vlaams Gewest, naar de Vlaamse Milieumaatschappij (VMM) en het Hydrologisch InformatieCentrum (HIC). Deze uitwisseling van gegevens is bedoeld om de in real-time functionerende hydrologische modellen te voeden. BMWB ACTIVITEITENVERSLAG

28 BMWB ACTIVITEITENVERSLAG

29 FINANCIEEL VERSLAG INFORMATIE OVER DE WERKELIJKE KOST VOOR 2015 Dit zijn de elementen in 2014 waarmee de werkelijke kost voor de BMWB wordt bepaald: RECHTSTREEKSE UITBATINGSKOSTEN AFLOSSINGEN VAN DE INVESTERINGEN STRUCTUURKOSTEN FINANCIËLE LASTEN TOTAAL BALANS NA WINSTVERDELING ACTIVA VASTE ACTIVA MATERIËLE VASTE ACTIVA Terreinen en gebouwen Installaties, machines en uitrusting Meubilair en rollend materieel Leasing en soortgelijke rechten / / / / 0 Overige materiële vaste activa Activa in aanbouw en vooruitbetalingen FINANCIËLE VASTE ACTIVA Andere financiële vaste activa Vorderingen en borgtochten in contanten VLOTTENDE ACTIVA VORDERINGEN OP TEN HOOGSTE ÉÉN JAAR Handelsvorderingen Overige vorderingen GELDBELEGGINGEN Overige beleggingnen LIQUIDE MIDDELEN OVERLOPENDE REKENINGEN TOTAAL VAN DE ACTIVA BMWB ACTIVITEITENVERSLAG

30 DE FINANCIËLE BRONNEN VAN DE BMWB De toepassing van het principe dat de vervuiler betaalt (opgenomen in de ordonnantie van 26 oktober 2006) verplicht de verdeler van drinkwater (HYDROBRU) en de waterprodu centen om, met het oog op het behoud van de water kwaliteit, het afvalwater te zuiveren, en dit in functie van de verdeelde volumes (voor HYDROBRU) of de geproduceerde volumes (voor de waterproducenten) in het Gewest. Ze kunnen zelf voor de waterzuivering zorgen of deze toevertrouwen aan derden. HYDROBRU en een aantal waterproducenten hebben ervoor gekozen om deze afvalwater zuivering aan de BMWB toe te vertrouwen. Hier toe hebben ze met haar een sanerings contract afgesloten. Ander zijds krijgt de BMWB afval water van het Vlaams Gewest binnen via het collectorennetwerk van AQUAFIN. Deze laatste heeft dus een overeenkomst met de BMWB gesloten voor de zuivering van een deel van haar afvalwater. Hieruit volgt dat de Brusselse Maatschappij voor Waterbeheer stedelijk afvalwater zuivert en dit factureert aan HYDROBRU, waterproducenten en AQUAFIN. Daarnaast ontvangt de BMWB werkingssub sidies van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest om een deel van haar gedane investeringen en haar werking te financieren. BALANS NA WINSTVERDELING PASSIVA EIGEN VERMOGEN KAPITAAL Geplaatst kapitaal OVERGEDRAGEN WINST (VERLIES) (+)/(-) SCHULDEN SCHULDEN OP MEER DAN ÉÉN JAAR Financiële schulden Kredietinstellingen SCHULDEN OP TEN HOOGSTE ÉÉN JAAR Vervallend tijdens het jaar Handelsschulden Leveranciers Belastingen, bezoldiginen en sociale lasten Belastingen Bezoldigingen en sociale lasten OVERLOPENDE REKENINGEN TOTAAL VAN DE PASSIVA BMWB ACTIVITEITENVERSLAG

31 RESULTATEN- REKENING BEDRIJFSOPBRENGSTEN Omzet Andere bedrijfsopbrengsten BEDRIJFSKOSTEN Handelsgoederen, grond en hulpstoffen Aankopen Diensten en diverse goederen Bezoldigingen, sociale lasten en pensioenen (+)/( ) Afschrijvingen en minderwaarden Andere bedrijfslasten BEDRIJFSWINST (BEDRIJFSVERLIES) (+)/( ) FINANCIËLE OPBRENGSTEN Opbrengsten uit vlottende activa FINANCIËLE KOSTEN Kosten van schulden WINST (VERLIES) UIT DE GEWONE BEDRIJFSVOERING VOOR BELASTING (+)/( ) UITZONDERLIJKE OPBRENGSTEN Andere uitzonderlijke opbrengsten UITZONDERLIJKE KOSTEN Andere uitzonderlijke kosten WINST (VERLIES) VAN HET BOEKJAAR VOOR BELASTING (+)/( ) BELASTING OP HET RESULTAAT (+)/( ) Belastingen Herzieningen en terugname van voorzieningen WINST (VERLIES) VAN HET BOEKJAAR (+)/( ) BMWB ACTIVITEITENVERSLAG

32 BEHEERVERSLAG van de Raad van Bestuur aan de Algemene Vergadering van 20/06/2016 Zoals voorgeschreven door de artikels 95 en 96 van het Wetboek van Vennootschappen, hebben wij de eer verslag uit te brengen over de jaarrekeningen, de situatie van de onderneming en ons beheer in de loop van het sociaal boekjaar C. OVERNAME VAN DE EXPLOITATIE VAN HET ZUIVERINGSSTATION ZUID EN DE STORMBEKKENS. Eén van de meest markante feiten van 2015 is dat de BMWB met eigen personeel de exploitatie overneemt van haar stormbekkens (sinds 20 mei 2015) en van het zuiveringsstation Zuid (sinds 1 augustus 2015). Deze overname van de exploitatie van de infrastructuren in regie, beantwoordt aan de bepalingen van de tussen de BMWB en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest gesloten beheerovereenkomst. D. WERVEN EN WERKEN IN UITVOERING: 1. ALGEMENE COMMENTAREN A. INDEXERING VAN DE SANERINGSPRIJS De Raad van Bestuur van 26/11/2014 heeft beslist om de standaard eenheidsprijs voor 2015 met 2 % te verhogen en deze te brengen op 0,5663 (zoals voorzien in het financieel plan). Toch is de Verdeler niet in staat geweest deze verhoging in zijn tarieven te recupereren, zoals voorzien is in artikel 8 van het saneringscontract van 4 december Inderdaad, de procedure voorzien in het besluit van 24 april 2014 tot coördinatie van de openbare dienst opdrachten van de operatoren en actoren bij de uitvoering van het waterbeleid en tot oprichting van het Comité van Watergebruikers is nog niet beëindigd. De standaard eenheidsprijs is dus 0,5552 /m³ gebleven. Anderzijds bedraagt het watervolume dat in 2015 werd gefactureerd in het kader van het saneringscontract van Hydrobru, m³, en bedraagt de overeenkomstige ontvangst ,89. Voor de voorgaande jaren zag de situatie er als volgt uit: 2014: m : m : m 3 maar reëel met correctie: m : m 3 maar reëel met correctie: m : m : m : m 3 B. CONCESSIECONTRACT VAN HET ZUIVERINGS- STATION VAN BRUSSEL-NOORD De eindafrekening van het bedrag dat aanvaard is om betaald te worden voor de annuïteit 2014/2015, bedraagt ,52 exclusief BTW. Op 9 mei 2015 werd er een bedrag van ,92 excl. btw betaald. Een deel van deze annuïteit (15,7 %) werd aan Aquafin door gefactureerd in toepassing van de BMWB/Aquafin overeenkomst van 21/12/2007. Rekening omvat de werken in uitvoering. In 2015 werden er geen werken opgeleverd. de bouwwerken van de collector van de Verrewinkelbeek werden gestart in mei 2011 en zouden begin 2017 voltooid moeten zijn. De verlenging van de streefdatum voor de indienststelling is te wijten aan de administratieve en technische complexiteit van het dossier. De werf voor de modernisering van het station Zuid, aanvankelijk voor een oorspronkelijk bedrag van 72,8 M. Fase A werd gestart in januari Uit de laatste planning van de aannemer blijkt een vertraging van 10 maanden (zie punt 7.4). 2. COMMENTAREN OVER DE JAARREKENINGEN Het boekhoudkundig jaar 2015 van de BMWB wordt afgesloten met een winst van 9,3 M. Het zakencijfer bedraagt 41,8 M en het balanstotaal bedraagt 284,1 M. ACTIVA De vaste activa zijn gestegen van 215,6 M naar 218,1 M, voornamelijk onder invloed van de afschrijvingen (8,0 M ), de buitengewone afschrijvingen (3,0 M ), en de toename van de werken in uitvoering (13,2 M ). BMWB ACTIVITEITENVERSLAG

33 De beoordelingsregels die bij dit verslag zijn gevoegd, omvatten de specifieke methode voor het bepalen van het bedrag van het teveel aan afschrijvingen in het kader van de renovatie van RWZI Zuid. De handelsvorderingen bedragen 2,4 M. Het verworven deel van de saneringsbijdrage 2015 verschuldigd door Hydrobru dat echter pas in 2016 factureerbaar wordt (clausule overeenkomst), is opgenomen in de overlopende rekeningen van het actief voor 13,7 M. Het verworven deel van Aquafin voor 2014, dat achter pas in 2015 kan worden gefactureerd, is opgenomen in te ontvangen opbrengsten voor 8,3 M. PASSIVA De schulden hebben voornamelijk betrekking op het krediet van 80 M bij de Commerzbank (ex ErsteEuropaäische Pfandbrief- und Kommunalkreditbank Aktiengesellschaft in Luxemburg, SA, en ex Euro Hypo Bank). Een 8 ste terugbetaling van een bedrag van 3,5 M aan kapitaal, werd verricht in mei De achtste annuïteit Aquiris wordt voor 10/12 e opgenomen in de overlopende rekeningen van het passief (33,9 M ), evenals de verlopen maar nog niet opeisbare intresten op het Euro Hypo krediet van 1,7 M. We vermelden ook dat er in het kader van het geschil met Aquiris (cfr infra), een symbolisch bedrag van één euro werd ingeschreven als provisie voor risico s en lasten. RESULTATENREKENINGEN De bruto exploitatiemarge stijgt gevoelig (26,2 M tegen 23,2 M in 2014), dankzij een lichte stijging van de opbrengsten en het stabiel blijven van de lasten. Er is zelfs een lichte daling van het aan de concessionaris van zui veringsstation Noord gestorte bedrag (41,9 M tegen 42,3 M in 2014) te wijten aan een negatieve indexering van het variabele deel van de annuïteit. De lonen, sociale lasten en pensioenen stijgen gevoelig omdat het personeelsbestand is gestegen naar 40 arbeiders op 31 december 2015, tegen 21 het jaar ervoor. Ook de afschrijvingen zijn gedaald, zowel de gewone afschrijvingen (8 M tegen 9,2 M in 2014) als de buitengewone afschrijvingen voor station Zuid (3 M tegen 5,4 M ). In totaal is de te bestemmen winst gevoelig gestegen (9,3 M tegen 3,9 M in 2014). 3. GEBRUIK VAN FINANCIËLE MIDDELEN In 2014 is de BMWB een lening aangegaan bij de Europese Investeringsbank (Ondertekening in Brussel op 4 augustus 2014 en in Luxemburg op 8 september). In 2015 was er geen enkele trekking van deze kredietlijn. 4. BELANGRIJKE GEBEURTENISSEN NA HET AFSLUITEN VAN HET BOEKJAAR 4.1. BETALING VAN DE 9 de EXPLOITATIEANNUÏTEIT VAN HET CONCESSIECONTRACT VAN STATION NOORD De 9 de exploitatieannuïteit voor de exploitatieperiode van 03/03/2015 tot 02/03/2016, bedraagt ,52 excl. btw. Een deel van deze annuïteit (15,7 %) werd aan Aquafin door gefactureerd in toepassing van de SBGE/ Aquafin overeenkomst van 21/12/ AFREKENING HYDROBRU De jaarlijkse regularisatiefactuur in navolging van de artikels 10 en 11 van het contract voor het jaar 2015, bedraagt 2,4 M ten gunste van Hydrobru. 5. INLICHTINGEN BETREFFENDE DE OMSTANDIGHEDEN DIE DE ONTWIKKELING VAN DE MAATSCHAPPIJ GEVOELIG ZOUDEN KUNNEN BEÏNVLOEDEN OVERNAME VAN DE SANERINGS- INFRASTRUCTUREN VAN HYDROBRU Hydrobru en de BMWB hebben gesprekken gevoerd over het eventueel overkopen door de BMWB van de saneringsinfrastructuren van bovengemeentelijk belang. 6. ONDERZOEK EN ONTWIKKELING Nihil. 7. RISICO S EN ONZEKERHEDEN VAN DE MAATSCHAPPIJ Op dit moment zijn er verschillende gerechtelijke procedures bezig waarin de BMWB verwikkeld is: 7.1. MET BETREKKING TOT DE STOPZETTING VAN STATION NOORD IN DECEMBER 2009 Proces ten gronde van het Vlaams Gewest, de Vlaamse Milieumaatschappij, de stad Vilvoorde en de gemeente Zemst, tegen het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, het BIM, de BMWB en Aquiris. Stakingsvordering inzake leefmilieu van de stad Mechelen tegen het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, de BMWB en Aquiris. Vordering ten gronde van de stad Antwerpen tegen het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, het BIL, de BMWB en Aquiris. Stakingsvordering van de gemeente Rumst tegen het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, het BIL, de BMWB en Aquiris. Uit het deskundigenverslag blijkt dat de BMWB in dit dossier op geen enkele wijze aansprakelijk is. Nochtans zijn de procedures nog altijd bezig. BMWB ACTIVITEITENVERSLAG

34 7.2. BETREFFENDE DE ANNUÏTEITEN VAN HET CONCESSIECONTRACT VAN STATION NOORD Dagvaarding van Aquiris voor de Rechtbank van 1 ste Aanleg tegen de BMWB over de klacht van een schadeloosstelling van ,30, een bedrag dat op 2 maart 2013 werd vastgelegd op grond van artikel 16, 1 van het bijzonder bestek van de concessie voor openbare werken dat de betrekkingen tussen de partijen regelt. De Rechtbank van 1 ste Aanleg heeft op 24/04/2014 een vonnis uitgesproken gebaseerd op het verslag van het college van deskundigen van 08/12/2011 waarmee de rechtbank enerzijds het verzoek van Aquiris betreffende het zand en het afval verwerpt en anderzijds een bijkomende opdracht geeft aan dit zelfde college van deskundigen, voornamelijk betreffende de volgende punten: Bepalen hoe het verantwoordelijkheidsaandeel precies verdeeld wordt tussen de problemen van de onderdimensionering, de kwaliteit van het afvalwater, de stijging van de lasten en de definitie van het gegarandeerde behandelingsdomein; Bepalen wat de invloed is van het uitstromend water van het gegarandeerd behandelingsdomein op de bijkomende jaarlijkse kosten van de slibbehandeling. De deskundigen hebben in navolging van de opdracht die de rechtbank aan hen heeft toevertrouwd, voorgesteld om een bemiddelaar aan te stellen, teneinde een oplossing voor het geschil te vinden. De Rechtbank heeft de benoeming bevestigd van Meester Lawrence Muller. De bemiddeling die volledig vertrouwelijk verloopt, is nog altijd bezig. Dagvaarding van Aquiris voor de Handelsrechtbank, enerzijds, om bij tussenarrest te bevelen tot de betaling van ,24 weerhouden op de annuïteit 2011/2012 en anderzijds, ten gronde, te bevelen tot de betaling van de bedragen die werden weerhouden op de annuïteiten 2010/2011 ( ,68 ) en 2011/2012 ( ,24 ). Het vonnis van de Handelsrechtbank werd geveld op 5 april Hoewel de Rechtbank oordeelt dat ze op materieel gebied bevoegd is om de zaak te kennen, beslist ze toch dat de zaak gekoppeld is aan de zaak die hangende is voor de Rechtbank van Eerste Aanleg en dus de zaak naar deze Rechtbank door te verwijzen. Rekening houdend met de conclusies van het definitief deskundigenverslag van 08/12/2011, namelijk dat: De karakteristieken van het instromend afvalwater niet een deel van de redenen zijn waarom het onmogelijk is gegarandeerde tests uit te voeren en de prestaties te leveren die moeten voorafgaan aan een definitieve oplevering; De karakteristieken van het instromend afvalwater (influenten) niet een deel van de redenen zijn waarom het onmogelijk is de definitieve oplevering te laten plaatsvinden; Het niet uitvoeren van prestatietests voorafgaand aan de definitieve oplevering, van het niet halen van de contractueel vastgelegde prestaties en het feit dat de definitieve oplevering onmogelijk kan plaatsvinden, enerzijds te wijten is aan de onderdimensionering van bepaalde installaties en anderzijds aan een werking die verschilt van wat er in de offerte van de concessionaris werd verwacht voor bepaalde procedés en of installaties van het station; het op dit moment effectief instromend afvalwater niet verschilt van de referentievrachten die in het contract gedefinieerd zijn, en dat er evenmin wat betreft de vrachten, een verschil is met de resultaten gemeten tijdens de metingencampagne van 1998, die aan de inschrijvers zijn meegedeeld; blijft het beheerorgaan van de BMWB van mening dat er geen provisie voor risico s en lasten van één euro moet worden geboekt, door het feit dat er waarschijnlijk of zeker geen te dekken lasten zijn SUPPLEMENTEN OP DE ANNUÏTEITEN 2012/ 2013 EN 2013/2014 VAN HET CONCESSIE- CONTRACT VAN HET STATION NOORD Aquiris heeft op 10/04/2013 per brief naar de BMWB een factuur gestuurd ten bedrage van ,30 excl. btw voor extra kosten betreffende de periode 2012/2013. Daarnaast heeft Aquiris op 30/04/2014 per brief naar de BMWB een factuur gestuurd ten bedrage van ,56 excl. btw voor extra kosten betreffende de periode 2013/ De BMBW heeft dus formeel tegen deze facturen geprotesteerd en ze niet ingeboekt. De door Aquiris aangevoerde argumenten ter rechtvaardiging van deze facturen, zijn dezelfde als deze vermeld in haar klacht van 05/02/2009, de klacht dus die door de BMWB wordt betwist en die momenteel het voorwerp vormt van de procedure voor de Rechtbank van Eerste Aanleg van Brussel. Uiteindelijk heeft Aquiris op 14/04/2015 per brief naar de BMWB kredietnota s gestuurd die overeenstemmen met deze 2 betwiste facturen en ze heeft in dezelfde omslag 2 aangiften van schuldvorderingen gestuurd ten bedrage ,30 en ,56 voor extra kosten betreffende de respectievelijke periodes 2012/2013 en 2013/ RISICO S BETTREFFENDE DE WERF VOOR DE MODERNISERING VAN STATION ZUID De werf voor de modernisering van station zuid, ten bedrage van 72,8 M, is gestart in januari Een dergelijke, uiterst ingewikkelde werf vormt altijd een risico dat bepaalde zaken uit de hand lopen, zowel op het vlak van de termijnen als op financieel gebied. Om deze redenen heeft de BMWB aan een studiebureau de opdracht gegeven om elke zes maand een externe audit van de werf uit te voeren. BMWB ACTIVITEITENVERSLAG

35 Tot op heden ziet de situatie er als volgt uit: Op de uitvoeringsplanning van fase A van de werf is er een vertraging van 10 maanden ten aanzien van de contractueel vastgelegde termijn. De opdracht heeft een aantal wijzigingen ondergaan voor een totaal bedrag van 2,5 M. De contractuele herziening van de prijs is momenteel negatief (0,975) Voor fase A werd er een claim voor een bedrag van bijna 9 miljoen euro ingediend door de tijdelijke vereniging CVN. 8. RECHTVAARDIGING VOOR DE TOEPASSING VAN DE CONTINUÏTEITSREGELS Gelet op de toepassing van artikel 96,6 van het Wetboek van Vennootschappen, rechtvaardigt de Raad van Bestuur de toepassing van de boekhoudkundige continuïteitsregels voor de uitwerking van de jaarrekeningen om de volgende redenen: De positieve resultaten die voortdurend verbeteren, laten hopen op een snelle wegwerking van het overgedragen verlies. 9. BESTEMMINGEN EN OPNEMINGEN Wij stellen u voor het resultaat als volgt te verwerken: Vermindering van het over te dragen verlies: , BESLUITEN Tot besluit stellen wij voor: kennis te nemen van het verslag van de commissaris over het maatschappelijk boekjaar 2015; de voorgestelde resultaatverwerking te aanvaarden; de jaarrekeningen goed te keuren; ons kwijting te verlenen voor het mandaat tijdens het afgelopen boekjaar; de commissaris kwijting te verlenen. BMWB ACTIVITEITENVERSLAG

36 BRUSSELSE MAATSCHAPPIJ VOOR WATERBEHEER Keizerinlaan Brussel T +32(0) F +32(0) info@bmwb.be verantwoordelijke uitgever Damien De Keyser Keizerinlaan 17-19, 1000 Brussel design & foto foto rwzi zuid Julien Pohl