Architectuurwandeling

Transcriptie

1 Architectuurwandeling De Amsterdamse grachten: een architectuurwandeling langs huizen van Vereniging Hendrick de Keyser steunt Vereniging Hendrick de Keyser

2 Route: van Herengracht naar Herengracht 10 t/m De Vier Heemskinderen Beulingstraat 25 Huis Van Brienen Herengracht 241 Huis Bartolotti Blauwburgwal 22 Herengracht 77 / Korsjespoortsteeg 24 De Hond Herengracht 39 Brouwersgracht 48 Brouwersgracht 50 Het Inlandsch Garen Brouwersgracht 56 Prinsengracht 2-4 De Os Noordermarkt 20 De Veersack Egelantiersgracht 73 Bloemgracht 108 Bloemgracht De Gecroonde Spelt Huidenstraat 19 De Vergulde Ster Herengracht

3 Een architectuurwandeling langs de Amsterdamse grachten Vereniging Hendrick de Keyser beschermt en restaureert architectonisch bijzondere huizen in heel Nederland. De Vereniging is al sinds haar oprichting actief aan de grachten van Amsterdam waar veel panden zijn opgeknapt. In dit beroemde 17de-eeuwse stadsgebied is een architectuurwandeling uitgezet, die u meeneemt langs grachten, straatjes, pleinen en 24 bijzondere huizen van de Vereniging. Hieronder verschillende koopmanshuizen, oude winkels, een koetshuis, een pakhuis en huizen die in het verleden al bestemd waren voor de verhuur. De historische huizen van de Vereniging blijven levend en behouden doordat ze verhuurd en bewoond worden. Het huizenbezit van de Vereniging is zeer gevarieerd en geeft een doorsnede van het bouwen en wonen in het verleden, van de 17de tot de 20ste eeuw, van Renaissance tot Art Nouveau. Ontdek aan de hand van deze wandeling hoe mooi de grachten en huizen van Amsterdam zijn. Voor meer informatie zie De Amsterdamse grachten In de 17de eeuw, de Gouden Eeuw van Holland, maakte Amsterdam een enorme groei door. De laat-middeleeuwse binnenstad kon de grote vraag naar woningen niet meer opvangen en het stadsbestuur stond voor een stedenbouwkundige opgave die zijn weerga niet kende. De stad werd in verschillende fasen uitgelegd. Rondom de binnenstad ontstond de grachtengordel. De oude wallen werden geslecht en een nieuwe vesting opgeworpen. Illegale bebouwing buiten de oude stad, moest wijken. Land werd onteigend, grachten en sluizen gegraven, kades gelegd, radiaalstraten gerooid, erven uitgegeven en bebouwd. (Links) Huis Van Brienen (tekening R. Royaards-ten Holt) Huis Bartolotti Huis Bartolotti

4 Huis van Brienen Blauwburgwal 22 (tekening R. Royaards-ten Holt) De stadsaanleg van 1613, ruwweg de grachtengordel tussen Singel, Brouwersgracht, Leidsegracht en Jordaan, werd gekenmerkt door stedelijke planning, speculatie, improvisatie en administratieve chaos. Het resultaat was een unieke, in onze ogen zeer geordende, stad. Aan de Herengracht en Keizersgracht stonden de huizen van kooplieden, fabrikanten, beleggers en renteniers. De Prinsengracht en de Jordaan waren het woon- en werkgebied voor de middenklasse en de vestigingsplaats voor vele bedrijven. De onderklasse woonde in huurkazernes in sloppen en stegen. Twee grote protestantse kerken, de Westerkerk en de Noorderkerk, verrezen midden in de nieuwstad, naar ontwerp van de stadsteenhouwer Hendrick de Keyser. Vanaf 1663 werd de grachtengordel doorgetrokken richting Amstel en verder, waardoor de nu zo beroemde half-cirkelvormige plattegrond ontstond. Men had geleerd van de chaos vijftig jaar eerder en de regie werd strikter gevoerd. In dit deel van de stadsuitleg ligt de Gouden Bocht, waar de meest vermogende families hun huizen lieten bouwen op dubbele percelen. Ook in deze uitleg waren er aparte werkgebieden buiten de Prinsengracht met een industrieel of ambachtelijk karakter, zoals de weversbuurt en de looiersbuurt. In het rampjaar 1672 kwam de stadsuitleg abrupt tot stilstand. De stedenbouwkundige opzet van het 17de-eeuwse Amsterdam is gaaf bewaard gebleven en roept veel bewondering op. Het bouwen aan de grachten is echter niet in de 17de eeuw gestopt. Huizen werden gemoderniseerd, verbouwd, afgebroken en opnieuw opgetrokken. Voor oudere huizen kwamen nieuwe gevels te staan. Interieurs gingen mee met de mode van de tijd. De architectuur van de grachtengordel heeft daardoor een zeer gevarieerd karakter gekregen. Bouwstijlen uit alle perioden vanaf de 17de eeuw zijn vertegenwoordigd. De aanleg met brede grachten, smalle radiaalstraten en vooral de regelmatige perceelbreedte, heeft gezorgd dat deze variatie zich prachtig heeft gevoegd tot een uniek historisch en architectonisch geheel.

5 Routebeschrijving De wandeling begint op de hoek van de Leidsegracht en de Herengracht. 1 De Vier Heemskinderen (Herengracht 394) Dit huis uit 1671 is gelegen op een van de mooiste punten van de stad. Het hoekerf werd gekocht door de bakker Jan Specht. Hij gaf opdracht tot de bouw van het huis daar de vier Heemskinderen in de gevel staan. In het huis was vrijwel steeds een bakkerij gevestigd. De halsgevel heeft gebeeldhouwde flankstukken en festoenen. De vensters in de top zijn ongewijzigd. De gevelsteen met de vier Heemskinderen Adelaart, Ritsaart, Writsaart en Reinout op het toverros Beyaert werd in 1975 uitgegeven als postzegel. Het huis was een van de eerste verwervingen in 1918 van Vereniging Hendrick de Keyser. Aan de overzijde van de Herengracht ziet u nog net de pilastergevel van het huis in de Beulingstraat. 2 Beulingstraat 25 Dit typisch Amsterdamse huis uit 1653 heeft een hoge halsgevel in de stijl van het 17de-eeuwse classicisme. Boven de houten onderpui staan Dorische en Ionische pilasters die doorlopen over meerdere verdiepingen. Het bekronende fronton in de top van de gevel werd bij de restauratie van 1957 opnieuw aangebracht. Achter de voorname gevel schuilt een huis dat altijd voor de verhuur was bedoeld: er waren maar liefst vier woningen in ondergebracht. Loop langs de even zijde van de gracht richting Herengracht Huis Van Brienen (Herengracht 284) Huis Van Brienen is een van de best bewaarde 18de-eeuwse koopmanshuizen van de stad. Het heeft een zandstenen gevel uit 1728, gedecoreerd met acanthusbladeren en bloemmotieven. De zaal in het achterhuis heeft beschilderde behangsels van Dirk Dalens III. Niet alleen de voorname vertrekken, maar ook de knechtenkamer en de keuken zijn bewaard. De laatste particuliere bewoonster, Angélique van Brienen, prinses d Henin, woonde in Parijs en gebruikte het huis als haar Amsterdamse pied-à-terre. In 1933 schonk haar zoon het aan Vereniging Hendrick de Keyser. Loop verder langs de Herengracht. Aan de oneven zijde ziet u nr 241.

6 4 Herengracht 241 Dit grachtenhuis werd gebouwd in 1732 als woonhuis voor de meester metselaar Arnoldus van Sprang. Hij verbouwde een 17de-eeuws huis dat op deze plaats stond. Zijn nieuwe huis kreeg fraaie interieurs in Lodewijk XIVstijl, waarbij van Sprang een beroep kon doen op vakgenoten waarmee hij als metselaar samenwerkte bij verbouwingen voor voorname opdrachtgevers. Het bijzondere huis laat zien dat een rijke afwerking in de 18de eeuw niet was voorbehouden aan de grote grachtenhuizen. Loop vanaf de Raadhuisstraat verder langs de even zijde van de gracht. 5 Huis Bartolotti (Herengracht ) Dit magistrale 17de-eeuwse huis in renaissancestijl werd omstreeks 1620 gebouwd voor de schatrijke bankier-koopman Willem Bartolotti van den Heuvel. Het is hoogstwaarschijnlijk een ontwerp van de Amsterdamse stadssteenhouwer Hendrick de Keyser. Het huis staat met een dubbele knik in de bocht van de Herengracht. De gevel is opgetrokken in baksteen, versierd met natuurstenen ornamenten als siervazen, balusters en fantasierijk beeldhouwwerk. De top werd bij de restauratie gereconstrueerd. In 2008 is de verflaag over de rode baksteentjes verwijderd en zijn de natuurstenen ornamenten weer in zandsteenkleur geschilderd. Nu is hier het kantoor van Vereniging Hendrick de Keyser gevestigd. Steek bij de Leliegracht over naar de oneven zijde van de Herengracht. 6 Blauwburgwal 22 Hoekerven werden vaak gebruikt door winkels en bedrijven. De bakker Hendrik Outhuijsen gaf in 1667 opdracht een ouder huis op deze plaats door nieuwbouw te vervangen. Sindsdien was er in de kelder, met twee pothuizen aan de gracht, vrijwel onafgebroken een bakkerij gevestigd. Het 17de-eeuwse huis is zeer gaaf bewaard gebleven. De breedte van het perceel leverde problemen op bij de bouw: door een trapje in de top ontstond toch de gewenste basis voor een halsgevel met siervazen en gebeeldhouwde flankstukken. Loop verder langs de Herengracht.

7 7 Herengracht 77 / Korsjespoortsteeg 24 De gegevens over dit huis gaan terug tot het eind van de 16de eeuw. Het werd toen achtereenvolgens bewoond door een huidenvetter, een schoenmaker en een messenmaker. In 1632 werd het nieuw opgetrokken. Het kreeg een trapgevel met banden van natuursteen en blokjes in de vensterbogen. De verdieping steekt over op gebeeldhouwde balkkoppen. Inwendig zijn oude balken met sleutelstukken bewaard. Het huis werd bewoond door een teerkoper, een chirurgijn en een timmerman-makelaar. Loop verder langs de Herengracht. 8 De Hond (Herengracht 59) Dit voorname huis werd in 1659 gebouwd in opdracht van de doopsgezinde koopman Isacq van Halmael, mogelijk als beleggingsobject voor de verhuur. Het kreeg als naam De Hond. De gevel, opgetrokken in de stijl van het classicisme, heeft gemetselde pilasters met Ionische kapitelen, gebeeldhouwde festoenen onder de vensters en rijk versierde oeil-de-boeuf vensters in de top. De klauwstukken hebben de vorm van dolfijnen. Loop verder langs de Herengracht. 9 Herengracht 39 De percelen aan deze zijde van de Herengracht waren door hun geringe diepte minder aantrekkelijk voor woonhuizen. In opdracht van Jan Langerak Mor werd hier in 1753 een pakhuis gebouwd. Het kreeg een halsgevel met ornamenten in Lodewijk XV-stijl. De begane grond was met dubbele staldeuren geschikt als koetsenberging en stal voor verhuur aan deftige bewoners van huizen in de omgeving. Het pakhuis bevatte vijf pakzolders die afzonderlijk werden verhuurd. Loop verder langs de Herengracht. Neem de voetgangersbrug over de Brouwersgracht.

8 10 Brouwersgracht 48 Dit huis dateert uit het begin van de 18de eeuw. De bouwheer was Abraham Zeeman. Hij liet de nieuwe halsgevel versieren met klauwstukken in de vorm van zeevissen, een verwijzing naar zijn naam. Het was een echte huurkazerne en werd verhuurd in vier delen: een kelderwoning met winkeltje aan de straat, een benedenhuis en nog twee kamerwoningen. Het huis werd in 1918 in uitgewoonde staat gekocht door Vereniging Hendrick de Keyser. 11 Brouwersgracht 50 Ook dit huis was bestemd voor de verhuur. Het werd gebouwd omstreeks 1655 en bezat een trapgevel en houten onderpui. Ruim 200 jaar was er een tabaks- en kruidenierswinkel gevestigd. In de 18de eeuw kreeg het huis een nieuwe gevel en in de 19de eeuw volgde een verbouwing waarbij het met een verdieping werd verhoogd. De 18deeeuwse geveltop werd toen uiteengenomen en herplaatst. 12 Het Inlandsch Garen (Brouwersgracht 54) In de 17de eeuw was in dit huis langere tijd een textielwinkel gevestigd onder de naam Het Inlandsch Garen. In de 18de eeuw was het een huurhuis met verschillende woningen en een sitsenwinkel. De gevel werd omstreeks 1780 ingrijpend gewijzigd, maar achter de ingezwenkte halsgevel is het huis in hoofdvorm en constructie nog 17de-eeuws. 13 Brouwersgracht 56 Dit monumentale hoekhuis bevatte in de 18de eeuw lange tijd een kaarsenmakerij. De kaarsenmaker Hendrik Meyer moet het pand in 1744 geheel hebben vernieuwd. Het kreeg een halsgevel met gebeeldhouwde decoraties. De kelder, de begane grond en het achterhuis waren in gebruik als bedrijfsruimte en woonhuis. Later waren er een apotheek en tabakswinkel gevestigd. De overige verdiepingen werden als bovenwoningen met eigen keukens verhuurd. Zelfs een van de pothuizen werd apart verhuurd. Loop langs de Brouwersgracht richting Prinsengracht. Ga bij de Prinsengracht de brug over.

9 14 Prinsengracht 2-4 Prinsengracht 2 heeft trapgevels naar twee zijden, iets wat aan de grachten maar zelden voorkomt. Samen met Prinsengracht 4 vormt het een prachtige visuele eenheid. De horizontale banden van natuursteen en de blokken in de vensterbogen zijn karakteristiek voor de Amsterdamse renaissancestijl. Van binnen heeft het huis nog grotendeels zijn 17de-eeuwse indeling. Achter de houten pui is een hoog voorhuis, met daarachter de woonkamer en een insteekverdieping. De naam café Papeneiland verwijst naar een katholieke schuilkerk die tot 1860 in dit huizenblok gelegen was. Loop langs de even zijde van de Prinsengracht richting Noordermarkt. 15 De Os (Noordermarkt 17) Ofschoon de naam een slagerij doet vermoeden, is dit pand vooral gebruikt als bakkerij. In 1740 werd het huis gekocht door de koekebakker Nicolaas Sterk. In 1765 werd het herbouwd waarbij het zijn oude naam hield. Het kreeg een ingezwenkte halsgevel met gebeeldhouwde aanzetstukken. Het was bestemd voor de verhuur en bevatte een winkel met woning en twee bovenwoningen. 16 Noordermarkt 20 De meester timmerman Michiel van den Ende was waarschijnlijk verantwoordelijk voor de bouw van dit huis omstreeks Het kreeg een halsgevel met gebeeldhouwde klauwstukken en oeil-de-boeuf vensters. Het lege wapenschild in de top was een symbool van deftigheid dat bij eenvoudige gevels uit deze tijd vaker voorkomt. Loop verder langs de Prinsengracht.

10 17 De Veersack (Prinsengracht 36) De halsgevel van dit huis uit 1650 is een goed voorbeeld van de populariteit van het classicisme aan de Amsterdamse grachten in de 17de eeuw. De gevel heeft Ionische pilasters en een top met een klassiek fronton. De naam De Veersack verwijst naar de beddenwinkel die in de 17de en 18de eeuw in het benedenhuis was gevestigd. Later was er een suiker- en chocoladefabriek. In het bovenhuis waren vier kamerwoningen toen Vereniging Hendrick de Keyser het in 1918 kocht. Loop verder langs de Prinsengracht. Ga rechtsaf de Egelantiersgracht op (oneven zijde). 18 Egelantiersgracht 73 Dit grote huis in de Jordaan heeft een halsgevel met gebeeldhouwde klauwstukken uit de vroege 18de eeuw. Het werd gebouwd in opdracht van de blauw-steenkoper Hercules Bouman op de plaats van een 17de-eeuwse voorganger. Delen van de constructie van dit oudere huis werden gespaard en hergebruikt. In de 18de eeuw woonden er onder andere een lakenkoper en een dominee. In de loop van de 19de eeuw werd het huis gesplitst in verschillende huurwoningen. Het heeft een tuinhuis dat teruggaat op de 17de-eeuwse situatie. Loop verder langs de Egelantiersgracht. Ga linksaf de Tweede Leliedwarsstraat in. Ga vervolgens rechtsaf de Bloemgracht op. 19 Bloemgracht 108 Aan de Bloemgracht stonden verschillende rijtjes van gelijkvormige woonhuizen die in de 17de eeuw als beleggingsobjecten werden gebouwd. Dit huis werd samen met de buurpanden in 1644 gebouwd als een groep van drie, achter doorlopende voorgevels met pilasters. De top gaat terug op deze situatie. Het is het oudste voorbeeld van een halsgevel met pilasters die doorlopen tot in de geveltop. De hoekpilasters werden bij de modernisering van de buurpanden afgekapt. Steek de brug over en loop terug langs de overzijde van de Bloemgracht.

11 20 Bloemgracht 87, 89 en 91 De gevels van deze drie huizen bleven uitzonderlijk goed bewaard. De architectuur met banden en blokken van natuursteen is kenmerkend voor het tweede kwart van de 17de eeuw. In het fries staan jaartalstenen en voorstellingen van de Steeman, de Landman en de Zeeman. De onderpuien met glas-in-lood ramen werden bij de restauratie gereconstrueerd op basis van bouwsporen. Ook inwendig zijn de huizen hersteld naar de 17de-eeuwse situatie, met een hoog voorhuis, spiltrap, opkamer en een lager gelegen keuken. Loop verder langs de Bloemgracht. 21 De Gecroonde Spelt (Bloemgracht 9) Dit huis vormde onderdeel van een rijtje van drie gelijkvormige 17de-eeuwse huizen, gebouwd als beleggingsobject in opdracht van de speldenmaker Willem Coerten uit Deventer. De huizen gingen hun eigen weg en kregen in de loop der tijd verschillende gevels. Bloemgracht 9 heeft een halsgevel uit het eerste kwart van de 18de eeuw met gebeeldhouwde klauwstukken. Inwendig zijn delen van de 17de-eeuwse constructie en het 18de-eeuwse interieur bewaard. Ga rechtsaf de Prinsengracht op. Ga bij de brug linksaf. Steek de Westermarkt over en ga rechtsaf de Keizersgracht op. Loop drie blokken langs de Keizersgracht. Ga bij de derde brug linksaf de Huidenstraat in. 22 Huidenstraat 19 Dit dubbele koetshuis hoorde bij een koopmanshuis op de Herengracht. In 1761 kreeg het zijn huidige gedaante onder een rococo klokgevel. Het voorste gedeelte was koetsenberging, daarachter stonden de paarden. De voederbakken bevonden zich tegen de achtergevel en werden gevuld door luiken in de bovenliggende vloer. Boven de stal was de hooiopslag die, zonder tussenvloer, doorliep over twee verdiepingen. Deze werd bevoorraad via de hijsluiken in de voorgevel. Aan de straatzijde was op de verdieping een koetsierswoning. Ga terug naar de Keizersgracht en vervolg de wandeling langs de oneven zijde van de gracht.

12 23 De Vergulde Ster (Keizersgracht 387) Het huis de Vergulde Ster werd in 1668 gebouwd in opdracht van Coenraad Segers en Catharina van Heyst. De prachtige zandstenen gevel is opgetrokken in classicistische stijl. Het interieur ademt de sfeer van de verschillende tijdperken van bewoning. In de 19de eeuw bewoonde de bankiersfamilie Köningswartner het pand. Het was toen een middelpunt van het culturele en intellectuele leven. Rond 1860 heeft het echtpaar Van Heukelom-Stadnitski het huis laten verbouwen. Uit deze tijd zijn weelderige betimmeringen, schouwen en stucplafonds bewaard. Vervolg uw wandeling langs de Keizersgracht. Ga linksaf op de Leidsegracht naar de Herengracht. U bent nu weer op het beginpunt van de wandeling. U kunt van hier de wandeling eventueel nog vervolgen, rechtsaf langs de Herengracht, naar nr Herengracht 476 In de gouden bocht werden de meest prestigieuze huizen van Amsterdam gebouwd. Dit huis is een goed voorbeeld van een dubbelbreed grachtenhuis uit de tweede helft van de 17de eeuw. Het werd gebouwd voor de medicus François de Vicq. De gevel had enorme Corintische pilasters en een fronton. Omstreeks 1730 werd dit fronton verwijderd en vervangen door een balustrade met familiewapen, gebeeldhouwd door Ignatius van Logteren. In het huis zijn prachtige plafondschilderingen bewaard. In de grote tuin staat een van fraaiste tuinhuizen van de stad. De wandeling eindigt hier.

13 De BankGiro Loterij steunt Vereniging Hendrick de Keyser Vereniging Hendrick de Keyser wordt gesteund door de BankGiro Loterij. Met hulp van de BankGiro Loterij konden gedurende de laatste tien jaar een aantal bijzondere projecten worden ondernomen. Zo werden de volgende verwervingen en restauraties gerealiseerd: Villa Hildebrand in Blaricum van Gerrit Rietveld (1935), het woonhuis Muntstraat 6 in Hoorn (ca. 1660), het empirestadspaleisje Huis Barnaart in Haarlem ( ), de Derde Ambachtschool in Scheveningen van architect Jan Duiker (1930), het middeleeuwse huis het Zeepaert in Dordrecht (ca. 1495), het Ambachtsherenhuis in Alblasser dam (1841), het vroege renaissance huis In Bevereburch in Dordrecht (1556), het Hodshon Huis in Haarlem ( ), het Gemeenlandshuis op de Diemerzeedijk bij Amsterdam (1727), het huis Hinthamerstraat 138 in s-hertogenbosch (ca. 1550) en De Burcht, het gebouw van de diamantbewerkersbond in Amsterdam van architect H.P. Berlage (1900). In 2009 kon met steun van de BankGiro Loterij stoomgemaal de Cruquius worden verworven. Dit monument van de industriële revolutie wordt nu gerestaureerd. De Derde Ambachtsschool in Scheveningen van architect Jan Duiker Stoomgemaal de Cruquius in de steigers De BankGiro Loterij is de cultuurloterij van Nederland. De BankGiro Loterij kan jaarlijks, dankzij haar deelnemers (bijna mensen in 2009 met in totaal 1,2 miljoen loten) vele tientallen miljoenen uitkeren aan culturele instellingen in Nederland. Hiermee kunnen zij belangrijke kunstwerken aankopen of restauraties verrichten. In 2009 keerde de BankGiro Loterij bijna 60 miljoen euro uit aan cultuur in Nederland. De jaarlijkse steun aan Vereniging Hendrick de Keyser ging omhoog naar ,-. Hiermee geeft de BankGiro Loterij krachtige steun aan het behoud van bijzondere historische architectuur in ons land. Voor meer informatie zie Het Zeepaert in Dordrecht, een huis uit 1495

14 Vereniging Hendrick de Keyser Huis Hildebrand in Blaricum, een ontwerp van Gerrit Rietveld Gebeeldhouwde console uit de 16de eeuw, St. Jans Gasthuis, Hoorn De Fundatie van Renswoude, Oude Delft 49 in Delft Vereniging Hendrick de Keyser zet zich sinds 1918 in voor het behoud van architectonisch of historisch belangrijke gebouwen en hun interieur in Nederland. De Vereniging doet dit door panden te verwerven en ze vervolgens te restaureren en te verhuren. Gebouwen die worden aangekocht voldoen aan strenge eisen. Het moeten aansprekende voorbeelden zijn van de architectuur of de wooncultuur van een bepaalde periode. De zo opgebouwde collectie geeft een representatief beeld van de Nederlandse architectuur- en interieurgeschiedenis, van Renaissance tot Art Deco, van Berlage tot Rietveld. De collectie omvat inmiddels ruim 380 objecten, waaronder huizen, boerderijen, buitenplaatsen, villa s, vissershuisjes en raadhuizen, verspreid over 93 gemeenten in heel Nederland. Een steeds groter deel van het bezit is toegankelijk voor publiek. De Vereniging heeft veel expertise opgebouwd met het doen van restauraties. Kenmerkend is dat daarbij zeer zorgvuldig wordt gewerkt. Oude indelingen en interieurs worden gerespecteerd en hersteld en moderne aanpassingen zijn zeer terughoudend. Uitgangspunt is dat de historische en architectonische waarde van een gebouw belangrijker is dan de huuropbrengst. Als onderdeel van een restauratieplan wordt onderzoek gedaan, in archieven en ter plaatse. Specialistisch kleuronderzoek naar verfresten geeft steeds vaker inzicht in hoe een huis of interieur er vroeger uitzag. Niet zelden worden tijdens restauraties bijzondere vondsten gedaan. De Vereniging heeft ruim 3300 leden voor wie activiteiten worden georganiseerd, waaronder open dagen, architectuurlezingen en rondleidingen. Verschillende historische huizen van de Vereniging kunnen gehuurd worden voor bijzondere gelegenheden zoals jubilea, vergaderingen, huwelijken en recepties. Meer informatie is te vinden op de website

15 Lid worden Ik word lid en steun het behoud van bijzondere historische architectuur! U ontvangt gratis een welkomstpakket. NAAM M/V ADRES POSTCODE PLAATS DATUM HANDTEKENING Stuur deze bon in een envelop naar Vereniging Hendrick de Keyser Antwoordnumer RA Amsterdam Een postzegel is niet nodig. De minimumcontributie per jaar is 25,-. Met een eenmalige betaling van tenminste 450,- bent u lid voor het leven (30 jaar). Het interieur van Havenrak 1 in Broek in Waterland Sjabloonschilderingen in het Hodshon Huis in Haarlem

16 VERENIGING Hendrick de Keyser Herengracht BP Amsterdam Telefoon Website Huis Bartolotti Herengracht (tekening R. Royaards-ten Holt) FOTOGRAFIE Roos Aldershoff, Arjan Bronkhorst, Otto Kalkhoven, E.J. Nusselder en Vereniging HdK ONTWERP Studio Bauman BNO, Rotterdam DRUK Veenman Drukkers, Rotterdam 2010 Vereniging HdK