Rijkdom. in Broek in Waterland. Versie 3 d.d

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Rijkdom. in Broek in Waterland. Versie 3 d.d"

Adriaan van Dijk
6 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 Rijkdom in Broek in Waterland Versie 3 d.d

2 Rijkdom in Broek in Waterland Beste puzzelaar, Je staat nu midden in Broek in Waterland. Broek betekent een moerassig gebied. In de omgeving zijn of waren er veel van deze moerassige gebieden. Het dorp bevindt zich in de regio/gemeente Waterland. In Waterland zijn veel sloten en vaarten, vandaar deze naam. Tijdens deze puzzeltocht kun je zien dat het dorp veel rijkdom heeft gekend. In de 17e eeuw was Broek in Waterland een belangrijk dorp in de koopvaardij (VOC) en de handel met voornamelijk de Oostzeelanden(o.a. Estland, Letland en Litouwen). Er werd met name in graan gehandeld. De Broeker kooplieden verkochten dit op de Amsterdamse Graanbeurs. Dit was zo n groot succes dat dit resulteerde in een enorme rijkdom. Deze rijkdom is nog te zien aan de grote statige houten huizen in het dorp en de omliggende siertuinen. Eén vrouw in dit dorp was toch wel bijzonder rijk. Na haar overlijden liet zij een enorm bedrag na aan het dorp. Wie was deze vrouw? Jij kunt haar naam vinden, maar dan moet je eerst de puzzel oplossen! Hoe werkt het? In de tekst staat de routebeschrijving door Broek in Waterland. Bij sommige huizen en monumenten wordt er een vraag gesteld. De antwoorden moeten in de lege hokjes worden ingevuld. In elk vakje moet een letter of cijfer worden ingevuld. Als je alle antwoorden hebt ingevuld, dan kun je lezen wat de naam is van deze rijke vrouw die in de 18 e eeuw in Broek in Waterland leefde. Veel succes en plezier!!!

3 De wandeling start bij cafetaria de Rob, Nieuwland 34a in Broek in Waterland. Start met je rug richting cafetaria de Rob en loop rechtsaf het Nieuwland in. Loop deze straat uit richting de drukke weg (provinciale weg N247) en ga rechtsaf. Ga de weg onderdoor via de voetgangerstunnel (niet bovenlangs oversteken!). 1. Wanneer je de voetgangerstunnel uitkomt, kom je meteen een typisch Broeker huis tegen op nr 1. Welke naam staat er in het glas boven de deur?. 9 Na 15 m ga je de witte ophaalbrug over en komt je op de Eilandweg. Ga rechts en sla meteen linksaf het Zuideinde in. Aan het Zuideinde waren in vroegere jaren wel 20 bedrijfjes gevestigd, waaronder een brood- en banketbakker, smederij, slager met slachtplaats, kapper en schoenmaker, boerderijen, een tramstation en café. 2. Tegenover de kruising met de Bakkerstraat, ter hoogte van nr. 8, zie je aan de rechterkant, naast elkaar, een groot en klein houten huis die iets met elkaar gemeen hebben. Ze hebben nl. hetzelfde dier op de gevel. Welk dier is dit? 4 Loop verder het Zuideinde in en ga bij de driesprong rechtsaf de brug op. 3. Als je op de brug staat zie je aan de linkerkant een huis met een schuur in de typisch Broeker kleur. Je zult tijdens deze wandeling meer huizen in deze kleur tegenkomen. Welke kleur is dit? 6 Loop weer terug de brug af en loop weer via het Zuideinde terug. Op de hoek van het Zuideinde/Eilandweg zie je links de oude stolpboerderij Zuidwyk. De boerderij dient niet meer als boerderij, maar als woonhuis. Deze boerderij is prachtig versierd. 4. Welke kleur hebben de oude schuurdeuren aan de voorkant van deze stolpboerderij. 12 Je loopt nu terug over de ophaalbrug richting de drukke weg (provinciale weg N247). Loop weer terug via de voetgangerstunnel (neem de helling, niet de trappen) en ga schuin links de dorpsstraat in. Je loopt nog 50 meter verder de Dorpsstraat in en je ziet aan je rechterhand een pannenkoekenhuis.

4 5. Hoe heet dit pannenkoekenhuis? 1 Vanuit het pannenkoekenhuis loop je weer terug richting de drukke weg maar ga je daarvoor (voor het grijze huis) rechtsaf de Laan in. Op nr zie je een prachtig houtsnijwerk boven de deur. Dit heet een deurkalf. Een deurkalf is een houten dwarsbalk boven de deur die vaak versierd is. Hier zie je o.a. ruiters te paard. 6. Er staat ook een jaartal in de deurkalf op nr Welk jaartal is dit? Loop weer verder de Laan in. Het huis op de hoek in het lichtgroen is het oudste huis van Broek. Dit huis heeft de brand, die werd gesticht door de Spanjaarden in de 80-jarige oorlog, overleefd. De Laan is een straatje in een U-vorm, met enkel huizen met fraaie gevel, aan het einde kom je weer op de Dorpsstraat. Loop deze U-vorm af. Je gaat linksaf in de richting van het Havenrak, dat je na 100 meter bereikt. 7. Stop eens op nr. 31. De bewoners handelen in zuivel. Dit is ook te zien op het uithangbord. Welk product zie je links op het uithangbord? 8. In het water zie je een huis. Voor wie is dit huis? 2 9. Aan de overkant van het water zie je een grijs huisje in Japanse stijl. Wat wordt er in dit huisje gedronken? 10. Op nr. 11 zie je een dier in het ijzerwerk op de deur. Welk dier is dit? Aan het einde van het Havenrak kom je over een stenen bruggetje en kom je op het Kerkplein. Dit is de parochiekerk van de heilige Nicolaas. Hij was de patroonheilige van kooplieden en zeevaarders die in de 17e en 18 e eeuw zoveel rijkdom naar het dorp brachten. 11. Loop linksaf voor de kerk. Ontdek op de klokkentoren in welk jaar de kerk is vernieuwd.

5 Beroemd in Broek en Waterland zijn de typische Broeker huizen. De monumentale woningen zijn nog allemaal van hout en zijn van buiten vaak in wit, blauw of andere kleuren beschilderd. Dit zijn de rijke kleuren. Het huidige kleurgebruik komt mogelijk uit de periode waarin het dorp in armoede was vervallen en de bewoners alleen nog goedkope grondverf gebruikten. Zie vraag 3.

6 12. Rechts voor de brug zie je een typische Broeker lantaarn. Dit exemplaar is extra bijzonder. Waarvan wordt de hoogte aangegeven op 5 februari 1825? 5 Ga rechtdoor de brug over. Je loopt nu tegen het voormalige gemeentehuis aan. 13. Welk dier zie je in het wapen op het gemeentehuis? Je loop linksaf De Erven op. 14. Sta eens stil op nr. 10 (tegenover Swaenenburgh). Hoe heet dit huis? Het 11 Dit huis is beroemd vanwege het zeldzame beschilderde interieur. Loop weer terug richting het bruggetje. Laat het bruggetje rechts liggen en loop rechtdoor het Roomeinde op. Het Roomeinde is echt een kunstenaars buurtje. Kijk eens naar de fraaie houten huizen in deze straat. 15. Wie heeft er op 28 april 1938 de eerste steen op nr. 8 gelegd? Wat is er zowel op nr. 10 als nr. 13 gevestigd? Art 7 Na 250 m komt heb je aan je linkerhand een begraafplaats. Hier ga je rechtsaf de ijzeren brug over. 17. Kijk op de brug naar het huis, aan het einde van de brug, aan je linkerhand. Welke naam staat er op dit huis? 8

7 Vervolgens ga je rechtsaf het Leeteinde op. Sta eens stil bij nr. 16. Dit grote statige huis is vroeger geschonken door de rijke vrouw waarnaar we op zoek zijn. Ze deed dit onder één voorwaarde: het huis moest te allen tijde ten bate van de burgers gebruikt worden. In de 18 e eeuw werd het huis gebruikt als weeshuis. Tegenwoordig wordt het gebruikt als trouwzaal en dorpshuis. 18. Hoe heet dit huis? De naam staat aan de voorkant van het huis onder de lantaarn? 3 Aan je rechterhand loopt een oud veenriviertje het Dee. Aan de overkant zie je de huizen, schuren en tuinen van het Roomeinde. Voor de kerk ga je linksaf en loop je achter de kerk om. 19. Op het grindveld staat een waterpomp. Welke naam staat er op deze waterpomp? &CO Na het grindveld ga je linksaf de Keerngouw op. Na 200 meter kom je op een driesprong, hier ga je rechtsaf het Nieuwland in. Halverwege de straat kom je op een groot parkeerterrein en zie je Cafetaria de Rob waar je bent gestart. Oplossing Onder de antwoorden staat soms een nummer. Neem de letter, uit die genummerde hokjes van de antwoorden, over in de onderstaande hokjes en maak de zin af. Dus nummer 1 in het antwoord hierboven moet in hokje 1 hieronder worden gezet, enzovoorts. De rijkste vrouw in het dorp heette: Lever je antwoord in bij cafetaria de Rob. Daar ontvang je een uitleg over de oplossing en een kleine prijs!

Vergelijkbare documenten

Watersnood. op Marken. Versie 3 d.d

Watersnood. op Marken. Versie 3 d.d Watersnood op Marken Versie 3 d.d. 11-10-2013 Watersnood op Marken Beste puzzelaar, Je bent nu waarschijnlijk via de dijk op het eiland Marken aangekomen. Maar wist je dat deze dijk er tot 1957 niet lag?