Online Energizer Eet je dip 5 min. Starter Depressiequiz 10 min.

Transcriptie

1 Dip of depressie? THEMA Depressie DOEL Jongeren ontdekken dat iedereen zich wel eens down voelt en merken dat een dipje anders is dan een depressie. INHOUD TOTAAL 87. GET READY Online Energizer Eet je dip 5 min. Starter Depressiequiz 10 A Hoe sip ben jij? 9 min. B Tip voor je dip 11 min. C Di(e)ptepunt 20 min. D Where are you?! 10 min. Megabite Hoopvolle toekomst 7 min. MOVE OUT Re:flect Beauty from Pain 10 min. Kick Out Lachuh 5 min. Chill Out INTRODUCTIE Het thema dip of depressie zou je zelf misschien niet uitkiezen voor een leuke Solid Friends maar het is (helaas) wel een onderwerp dat veel voorkomt in de levens van jongeren. Zo blijkt uit onderzoek dat één op de vijf mensen in hun leven wel eens te maken krijgt met een depressie. Grote kans dus dat jouw jongeren iemand kennen die hier mee te maken heeft (gehad) of dat ze er zelf mee te maken hebben. Met alle veranderingen die plaatsvinden in het leven van jongeren, kan het weleens lastig zijn om met hun emoties om te gaan. Jongeren ervaren vaak meer negatieve stemmingen dan positieve en vinden het lastig hoe ze hiermee om moeten gaan. Een dipje kan dan een echte depressie worden. Vooral bij meiden in de leeftijd van twaalf tot negentien jaar zie je een enorme toename van het aantal depressies. Grote kans dat ook in jouw groep jongeren hiermee aan het vechten zijn. Het is dan ook belangrijk dat dit onderwerp in jouw groep bespreekbaar gemaakt wordt en dat jullie laten zien dat jongeren zich hier niet voor hoeven te schamen. Denk van te voren wel goed na hoe je met dit onder- 107

2 Dip of depressie? werp omgaat en hoe je voor een open sfeer kunt zorgen. Verwijs jongeren door naar hun huisarts of een hulpverlener, wanneer je merkt dat er één of meerdere jongeren zijn die worstelen met echt depressieve verschijnselen. Voor meer informatie kun je kijken op: PREPARE Bespreek als leidersteam de volgende vragen: - Heb jij zelf een dip of depressie meegemaakt? - Heb je hier met anderen over gepraat? - Hoe kwam je weer uit je dip? - Lees Psalm Bij wie zoek jij hulp als je minder lekker in je vel zit? Lees het hele programma door en kies de onderdelen die passen bij de jongeren op jouw club. TODO De kern: Starter A C D Kick Out. get ready ONLINE 8 Stuur de jongeren via de mail een uitnodiging met het filmpje. Kijk op voor filmpje(s). Vertel in je mail dat deze bijeenkomst zal gaan over hoe je kunt omgaan met de depri momenten in je leven. ENERGIZER EET JE DIP 5 Zorg voor twee zakken tortillachips, twee potten dipsaus, twee tafels en tape. Jongeren ontdekken op een ludieke manier het thema: dip! Activiteit Tape een lijn in de zaal waar de jongeren in twee rijen achter gaan staan. Zet ongeveer vier meter verderop de tafels neer met daarop een pot dipsaus. Vertel dat ze een dipje gaan pakken en dat het bakje zo leeg mogelijk moet worden. Geef de eerste jongeren van beide rijen een zak chips en laat ze hier één chipje uit pakken en tussen hun lippen stoppen zodat het grootste deel er nog uit steekt. Bij het startsein mogen de twee jongeren zo snel mogelijk naar hun schaaltje dipsaus rennen en het chipje erin dippen. 108

3 Wanneer de eerste persoon terug is, mag de volgende van de groep. Als iedereen geweest is, kijk je welk bakje het leegst is. Deze groep heeft gewonnen! Vertel daarna dat deze avond in het teken zal staan van dipjes en depressies. STARTER DEPRESSIEQUIZ 10 Zorg voor twee tissuedozen, twee bellen of toeters en een stopwatch. Jongeren denken na over wat zij al weten over een depressie. Activiteit Deel de jongeren in twee groepen. Geef beide groepen een bel of toeter en een volle tissuedoos. Stel de vragen. Door te toeteren geeft een groep aan dat ze antwoord willen geven. Is het antwoord fout, dan mag de andere groep. Met het goede antwoord wint een groep tien seconden waarin ze zo veel mogelijk tissues uit hun doos mogen halen. De groep die als eerste zijn doos leeg heeft, wint. Vragen (vetgedrukte tekst is het antwoord): Vraag 1. Depressie is een... A. Psychiatrische ziekte B. Tijdelijke emotionele inzinking C. Teken van geestelijke zwakte Vraag 2. Depressie komt vaker voor bij... A. Jongens B. Meisjes C. Geen verschil Vraag 3. Depressie komt vaker voor... A. In een Westerse cultuur B. In de Oosterse cultuur C. Geen verschil Vraag 4. Welke bekende persoon is wel eens depressief geweest? A. Kathleen van K3 B. J. K. Rowling C. Beiden Andere bekende personen die te maken hebben gehad met een depressie zijn Jim Carrey, Owen Wilson, Brooke Shields, Sara Kroos en Loes Luca. Vraag 5. Zelfdoding is in Nederland doodsoorzaak nummer... A. Eén B. Twee C. Drie Zelfdoding is na verkeersongevallen de meest voorkomende doodsoorzaak onder jongeren tussen de tien en vijfentwintig jaar. 109

4 Dip of depressie? Vraag 6. Met een behandeling kun je... van je depressie afkomen. A. Altijd B. Meestal C. Zelden In de meeste gevallen zorgt behandeling van een depressie voor een afname van de depressie en een kleinere kans dat die later weer terug komt. Leiderstip: Om er echt een depressieve quiz van te maken kan je er voor zorgen dat jij als quizmaster het spel op een depri manier vertelt en nergens enthousiast op work HOE SIP BEN JIJ? 9 Zorg voor kopieën van het werkblad en genoeg pennen Jongeren ervaren dat af en toe een sombere bui niet gek is. Activiteit Geef elke jongeren een kopie van het werkblad en laat ze deze individueel invullen. Vorm daarna kleine groepjes en ga in gesprek over wat ze ingevuld hebben. Leg hierbij de nadruk op het feit dat er waarschijnlijk geen enkele jongere is die zich nooit down voelt of ergens mee worstelt. Vertel daarbij dat het dus heel normaal is als je je wel eens sip voelt. TIP VOOR JE DIP 11 Zorg voor grote vellen papier, scharen, lijm en tijdschriften. Jongeren denken na over wat hen kan helpen vrolijk te worden tijdens een dip. 110

5 Activiteit Vraag de jongeren om drie dingen te bedenken waardoor ze weer vrolijk worden tijdens een sombere bui. Laat de jongeren daarna groepjes van drie vormen en aan elkaar vertellen welke dingen zij bedacht hebben. Geef de groepjes daarna een groot vel papier, wat tijdschriften en andere benodigdheden en laat ze alle eerder genoemde dingen opschrijven en illustreren met afbeeldingen, zodat het papier vol staat met tips tegen een dip. Laat de jongeren daarna hun poster toelichten. DI(E)PTEPUNT 20 Zorg voor apparatuur en zet het filmpje vast klaar. Kijk op voor filmpje(s). Maak voldoende kopieën van het werkblad en knip de kaartjes uit. Jongeren leren dat er een verschil is tussen een slechte bui, een dip en een depressie en praten over hun eigen ervaringen. Activiteit Bekijk met de jongeren het filmpje over depressie van GGZ Jeugd. Laat de jongeren reageren op het filmpje en vraag hen wat volgens hen een depressie is. Eventueel kun je onderstaande kenmerken van een depressie voorlezen aan de jongeren. Maak daarna kleine groepjes en ga met de jongeren in gesprek aan de hand van de kaartjes van het werkblad. Laat de jongeren één voor één een gespreksvraag omdraaien waar ze over in gesprek gaan. Leiderstip: Jullie kunnen ook de zelftest maken op maar dit kan ook erg confronterend zijn en is misschien iets voor thuis. Schat je groep goed in. Kenmerken depressie: - Bijna elke dag en gedurende de hele dag in een sombere of geïrriteerde stemming zijn: je voelt je vaak verdrietig, somber, leeg, hopeloos, alleen en in de put. - Weinig interesse in leuke dingen doen en als je iets leuks doet, kun je er niet van genieten. - Verlies van eetlust of juist heel veel eten. - Lichamelijke klachten die geen duidelijke oorzaak hebben. - Slapeloosheid, slecht slapen of juist veel slapen. - Bijna dagelijks extreem onrustig voelen en moeite hebben om stil te zitten. - Moe en traag zijn in alles. - Bijna dagelijks last van vermoeidheid of gebrek aan energie. - Bijna dagelijks last van een gevoel van waardeloosheid of schuldgevoel. - Moeite hebben met concentreren, denken en beslissingen nemen. - Vaak denken aan de dood en aan zelfdoding. Wanneer meerdere van deze kenmerken meer dan twee weken aanwezig zijn, kan er sprake zijn van een depressie. 111

6 Dip of depressie? WHERE ARE YOU?! 10 Zet het filmpje klaar. Kijk op voor filmpje(s). Zorg voor een Bijbel. Jongeren merken dat zelfs de meest gelovige mensen zich wel eens rot voelen en denken na over wat God voor hen kan betekenen als ze het moeilijk hebben. Activiteit Luister met de jongeren naar Psalm 22. Vertel Vertel Vraag Deze psalm is geschreven door David, die regelmatig in nood zat. Midden in de ellende kun je je behoorlijk rot en alleen voelen. Maar lees vers 25 eens. David voelt ook dat er naar hem geluisterd wordt. Ondanks dat hij zich verlaten en alleen voelt, weet hij dat God er is. Als je je depressief voelt, heb je vaak het idee dat je geen contact krijgt met God. Toch mag je weten dat Hij er wel is, ook al ervaar je Hem niet. Ga met de jongeren in gesprek over de volgende vragen: - Kan je je voorstellen hoe de persoon die deze psalm schreef zich voelde? - Wat vind je ervan dat er in de Bijbel verhalen staan over mensen die zich rot voelen? - Denk je dat God er is in moeilijke tijden? - Denk je dat bidden hierbij kan helpen? Sommige mensen zien God juist als ze het moeilijk hebben, maar depressieve mensen hebben vaker het gevoel dat God heel erg ver weg is. Maar of je nu God wel of niet voelt, je mag weten dat Hij er is! God geeft om mensen. Daarom wil Hij niet dat we alles in ons eentje oplossen. Dat hoeft ook niet, hulp is er niet voor niets. Aarzel niet om hulp te vragen. God geeft mensen om je heen die er voor je willen zijn en je willen helpen. Juist ook in de momenten dat jij denkt dat God er niet (voor je) is, kun je vragen of zij namens jou tot God willen bidden. Laat de jongeren hierop reageren. Begrijpen zij ook dat ze er zo kunnen zijn voor bijvoorbeeld een depressieve vriend(in)? 112

7 Leiderstip: Als je zelf een depressie hebt gehad, kan het helpen om daar open over te zijn en je verhaal te delen. Benoem ook hoe je in die periode aankeek tegen God en wat dit deed met je geloofsleven. Een verhaal over depressie in de Bijbel waar je ook over in gesprek kunt gaan, is het verhaal van Elia. Nadat hij de priester van van Baäl heeft verslagen en Izebel hem alsnog wil doden, ziet Elia het leven niet meer zitten. (1 Koningen 19: 1-8). MEGABITE HOOPVOLLE TOEKOMST 7 Vertel Zorg voor een Bijbel. Jongeren ontdekken dat Jezus weet wat lijden is. We hoorden net Psalm 22, die psalm wordt ook wel de lijdenspsalm genoemd. Jezus is aan een kruis gestorven. Hij heeft intens geleden, zodat wij vergeving kunnen ontvangen. Hij heeft pijn geleden, zich ertegen verzet, gebeden, bloed gezweet, gehuild en zich verlaten gevoeld door iedereen. Wij hebben een God die het lijden niet uit de weg is gegaan. Hij weet wat wij doormaken. Activiteit Bespreek in groepjes met elkaar de vragen: Wat vind je ervan dat we een God hebben die weet wat lijden is? Wat betekent het voor jou dat Jezus niet wegliep voor lijden maar er zelfs voor koos om het te dragen? Wat zegt het dat zelfs Hij momenten had dat hij liever niet wilde lijden (Gethsemane)? Heb jij daardoor het idee dat je (te midden van jouw lijden) eerder bij Jezus terecht kan? Deel als leider wat het voor jou betekent dat Jezus geleden heeft. Lees Johannes 11:1-6 en Vertel Jezus heeft niet alleen zelf geleden, Hij lijdt ook mee. Zijn goede vriend Lazarus is overleden en Jezus huilt. Jezus huilt, ook als je zelf niet eens kunt huilen Wat zegt dat veel! Jezus is zo machtig dat Hij Lazarus uit de dood kan opwekken, Hij is God. Maar tegelijk is Hij ook mens en verdrietig om het verlies van Zijn vriend. 113

8 Dip of depressie? move out Re:flect BEAUTY FROM PAIN 10 Zorg voor afspeelapparatuur en zet het liedje vast klaar. Kijk op voor filmpje(s). Koop waxinelichtjes en een aansteker. Jongeren brengen bepaalde gevoelens of een persoon bij God. Activiteit Vertel de jongeren dat jij gelooft dat God erbij wilt zijn in moeilijke situaties en een Licht is in donkere tijden. Vertel dat de jongeren daarom een kaarsje aan mogen steken voor iets waar zij het zelf moeilijk mee hebben of een persoon waarvan ze weten dat die worstelt met een depressie of een moeilijke tijd heeft. Draai op de achtergrond het nummer Beauty from pain van Superchick. Wijs de jongeren erop dat Lazarus vrienden had die voor hem Jezus gingen zoeken en dat zij ook zulke vrienden hebben of voor iemand anders mogen zijn. Kick Out LACHUH 5 Zoek het filmpje en zet het vast klaar. Kijk op voor filmpje(s). Jongeren lachen hun zorgen weg. Activiteit Ga met de jongeren op de grond zitten. Vertel dat jullie een sessie lachtherapie gaan doen. Kijk met elkaar naar het filmpje. Laat de jongeren na het startsein allemaal (geforceerd) beginnen met lachen, totdat jullie allemaal écht aan het lachen zijn. Leiderstip: Laat iedereen op de rug op de grond liggen met het hoofd op de buik van een andere jongere, zodat jullie samen een slinger vormen. Zo voel je het lachen nog beter. Chill out 8 114

9 Hoe sip ben jij? DIP... SIP... Vraag 1: Waar word jij verdrietig van? Depri... Vraag 2: Wanneer was de laatste keer dat je je rot voelde en hoe kwam dat? Vraag 3: Waar kan jij echt over piekeren? Vraag 4: Met wie praat jij als je je rot voelt en waarom? Vraag 5: Op welke dagen heb jij echt geen zin om uit bed te komen? Vraag 6: Waardoor raak jij geïrriteerd? 115

10 Di(e)ptepunt Dip of depressie? Kaartje 1 Ken jij iemand die depressief is? Kaartje 2 Waar word jij neerslachtig van? Kaartje 3 Wat zou jij doen als je denkt dat je depressief bent? Kaartje 5 Wat haalt jou uit een slechte bui? Kaartje 4 Wat zou jij doen als een vriendin van je depressief is? Kaartje 6 Wat snap je niet van depressieve mensen? Kaartje 7 Hoe denk je dat je over een depressie heen komt? Kaartje 8 Denk je dat God mensen met een depressie kan helpen? 116