AMERIKAANSE KOMMANDOWURM (Spodoptera frugiperda)

Transcriptie

1 AMERIKAANSE KOMMANDOWURM (Spodoptera frugiperda) Suzette Smalberger / Agronoom Landbou Ontwikkeling E-pos: suzette.smalberger@vkb.co.za Amerikaanse Kommandowurm is inheems aan Suid- en Sentraal-Amerika en kom ook in die suidelike State van die VSA voor. Dit is die eerste keer op die Afrika-kontinent in 2016 in Nigerië waargeneem en dit het versprei na Wes- en Sentraal Afrika gedurende April Min is bekend oor hoe hierdie spesifieke plaag in Suider-Afrika gekom het. Die lewensiklus van eier tot volwasse (mot stadium) neem is dae - afhangende van weerstoestande en beskikbare voedsel. Die motte vlieg goed en heersende windstrome speel 'n rol om te versprei oor groot afstande. Daar is baie min bekend oor die lang termyn gevolge daarvan. Dit kan 'n bewegende plaag net soos die Afrikaanse Kommandowurm raak en kan migreer in groot getalle van een gebied na 'n ander en groot skade veroorsaak. Hierdie plaag het 'n wye gasheer reeks en gewasse soos mielies, sorghum, sojabone, grondbone en aartappels kan beïnvloed. Berigte van skade is reeds aangemeld uit al die distrikte van die Limpopo Provinsie en in die Noordwes Provinsie tussen Swartruggens en Mafikeng sowel as Lichtenburg, hoofsaaklik op geelmieliekultivars, suikermielies en mielies aangeplant vir saad produksie. Hierdie plaag raak moeiliker om te beheer soos mielie plante meer volwasse word, omdat die ruspes beter binne-in die blaarkelk voed en buite die bereik van plaagdoders is. Boere moet op die uitkyk wees vir nuwe ruspes op hul mielies veral in die kelk van die blare. Die Nasionale Departement van Landbou, Bosbou en Vissery het reeds met al die industrieë en navorsingsorganisasie vergader om ʼn tussentydse beheer program uit te rol.

2 Des van Heerden Entomoloog van Syngenta het die volgende inligting verskaf: Motte vlieg saans en kan waargeneem word aan die windaf kant van die land. Eiers word gelê. Eerste larwes verskyn 3-4 dae later. Chemiese produkte moet so gou as moontlik na eerste waarneming van larwes gespuit word. Dit behoort volle en doeltreffende beheer van die insek te gee. Berigte is nog net ontvang uit die uiterste droë dele van die land (Limpopo, Karoo en Noordwes). Geen produk is nog amptelik geregistreer nie daar word gewag vir n nood registrasie vanaf die registrateur vir finale toestemming. Van Syngenta se kant af werk Ampligo maar teen ʼn verhoogde dosis van ml/ha, of Sorba 800 ml tenk mengsel met Proclaim 200g/ha. Bly weg van piretroiedes, karbamate en organofosfate want dit werk nie. Spuit as larf sigbaar is geen middel is effektief teen larwes wat verskuil in koppe voed nie. Lewensiklus

3 Mot stadium Identifikasie van Amerikaanse Kommandowurm Aanvanklike vreetskade (venstertjie simptome) Vreetskade aan blare Vreetskade aan stingel

4 Agbiz Grain het op 2 Februarie die volgende voorlopige tussentydse maatreëls vir die chemies beheer van moontlik Amerikaanse Kommandowurm infestasie beskikbaar gemaak: Belangrik: Insekdoders sal slegs die larwes suksesvol beheer. Larwes soek beskerming in die mieliekop!! Middels is nie effektief as die larwes in die koppe is nie Geen produkte is geregistreer vir Amerikaanse Kommandowurm in mielies nie. Gebruik middels wat voorgeskryf is teen ander Lepidoptera spesies. Produkte wat gebruik kan word is: Indoxacarb van DuPont en Villa Crop Protection (DuPont s se produk is geregistreerd vir mielies). Lufenuron wat nie geregistreer is op mielies nie. Produk beskikbaar van Villa Crop Protection, Meridian Agrochemical Company en Syngenta. Chlorantraniliprole is uiters effektief, maar dit het diamide in wat weerstandbiedend ʼn probleem maak. AMPLIGO is die geregistreerde produk vir stronkboorder op mielies en beskikbaar van Syngenta en DuPont Emamectin benzoate is ook al suksesvol gebruik en beskikbaar by Syngenta Spinosad van Dow AgroScience en Efekto is ook effektief. Spinetoram van Dow AgroScience wys ook potensiaal. Chlorpyrifos is geregistreer vir Lepidopteraop mielies maar nog nie getoets op die Amerikaanse Kommandowurm en is beskikbaar by: Adama, Arysta LifeScience, Avima, Villa Crop Protection, CropChem, Dow AgroScience en Nulandis (Plaaskem). Dien middels toe in samewerking met chemiese agente se advies Boere kan meer produk inligting verkry van die CropLife SA databasis [ ] of die Agri Intel Databasis [ [moet aansoek doen vir wagwoord wat baie vinnig beskikbaar is)].

5 Departement van Landbou het op 7 Februarie laat weet dat die DAFF webblad daagliks opgedateer gaan word met registrasies van chemiese middel teen die Herfs Kommandowurm. Boere moet hulle chemiese agente kontak vir beheer opsies. Departement Landbou het reeds n Plant Beskermings Aksiegroep saamgestel wat bestaan uit lede van verskillende verskaffers en industrieë wat deur die plaag beïnvloed mag word. Die groep vergader op gereelde basis om progressiewe beheer van die plaag te bepaal. Die teenwoordigheid van die plaag sal aan die International Plant Protection Convention s portal deurgegee word. In samewerking met ander SADC lande sal inligting en area beheer maatreëls deurgegee word. Verdere optrede Boere word gevra om: GraanSA, georganiseerde landbou en Departement van Landbou se verklarings dop te hou. Gereelde waarnemings van motte, eiers of eerste tekens van infestasie te doen. Georganiseerde Landbou (Vrystaatlandbou, Agri Limpopo en GraanSA) in kennis te stel van waarnemings. Aanmelding van voorkoms van Amerikaanse/Herfs Kommandowurm kan gedoen word aan: Departement van Landbou: Doen n beroep op boere om enige voorkoms van die plaag aan te meld by Jan Hendrik Venter ( , , janhendrikv@daff.gov.za) of Dr Julian Jaftha (julianj@daff.gov.za). GraanSA: Poog om die omvang van die wurm te bepaal deur boer te vra terugvoer te stuur aan Luan van der Walt by skakelbord of direkte lyn oor: Omgewing waar GEEN Herfs Kommandowurms opgemerk is; Omgewing waar opgemerk is; Aantal hektaar wat negatief geaffekteer is; Persentasie skade en; Gewasse wat aangeval word. Noordwes Universiteit en LNR-Graangewasse in Potchefstroom: Beide instansies vra dat boere hulle moet kontak as die wurms waarneem word. Hulle wil monsters neem vir navorsingsprojekte van studente. Kontak Prof

6 Hannalene du Plessis ( , of Dr Annemie Erasmus CropLifeSA Kontak Gerhards Verdoorn ( ) vir advies oor beheer maatreëls.