TOEPASSINGSREGLEMENT VOOR DE BENOR-CERTIFICATIE VAN THERMOPLASTISCHE KUNSTSTOFLEIDINGSYSTEMEN

Transcriptie

1 BELGIAN CONSTRUCTION CERTIFICATION ASSOCIATION vzw BCCA Opgericht door SECO en WTCB TOEPASSINGSREGLEMENT VOOR DE BENOR-CERTIFICATIE VAN THERMOPLASTISCHE KUNSTSTOFLEIDINGSYSTEMEN Certificatie Systeem Certificatieschema Versie BB 601/651/653 versie 2 van 21/06/2016 Validatie Goedkeuring Sectorale Commissie: Datum: 21/06/2016 Einde publieke enquête: Datum: 15/01/2017 Publicatie: Datum: 16/01/2017 De Nederlandstalige versie is tevens referentiedocument. TRA: BB-601/651/653 versie: 2_21/06/2016 nl Administratief en technisch deel Herziening: 1/213

2 LIJST MET N A.1.1 A A A A.3.2 A.3.4 A A A.3.6 A.3.7 A.4 A.6.1 A.7.1 Chronologische lijst van de wijzigingen Aanvraagformulier voor Benor-certificatie Overzicht van de productnormen Overzicht van de PTV s (technische voorschriften) Samenstelling van de Sectorale Commissie Kunststofproducten en -systemen Samenstelling van de Adviesraad Thermoplastische kunststofleidingsystemen Samenstelling van het Certificatiecomité Thermoplastische kunststofleidingsystemen Samenstelling van de Certificatieraad Thermoplastische kunststofleidingsystemen Lijst van de gemandateerde inspectie-instellingen Lijst van de gemandateerde controlelaboratoria Overzicht van de certificatie-instellingen waarmee BCCA een akkoord van wederzijdse erkenning heeft en lijst van de controle-instellingen Blanco type certificaat Gebruiksvoorschriften Plastics Sewerage Facilitator A.12 Sancties A.13 Controle op monsters in de markt B.1.5 B x B x B B.1.7 B B B B.3.3 Lijst van de controleschema s FPC-schema Intern/extern ITT schema - Zelfcontrole afgewerkt product - Periodieke externe proeven Procedure dichtingsringen Kalibratie en nazicht van de meetuitrusting Checklist interne ITT Checklist FPC Monsternemingsfiche Nota betreffende het gebruik van zelfklevers op hulpstukken B.4 Tekortkomingsfiche TRA: BB-601/651/653 versie: 2_21/06/2016 nl Administratief en technisch deel Herziening: 2/213

3 Intern/extern ITT schema - Zelfcontrole afgewerkt product - Periodieke externe proeven B B B B B B B B B B B B B B B : PVC-U: afvoer van afvalwater in gebouwen 1401: PVC-U: ondergrondse afvoer van afvalwater 1519: PE: afvoer van afvalwater in gebouwen 12666: PE: ondergrondse afvoer van afvalwater 1566: PVC-C: afvoer van afvalwater in gebouwen ISO 1452: PVC-U: persleidingen voor het transport van drinkwater 1852: PP: ondergrondse afvoer van afvalwater 12201: PE: persleidingen voor drinkwatervoorziening en voor de afvoer en riolering onder druk : PP/PE/PVC-U: kunststofleidingsysteem met gestructureerde wand type B NBN T42-604/ NBN T42-605: PVC / kunststof: aansluitstukken voor rioleringen : aanvullende hulpstukken en inspectieputten : grote inspectieputten en inspectiekamers 1451: PP: afvoer van afvalwater in gebouwen NBN T42-115: IT-riool voor regenwater prnbn T42-606: PP: infiltratiekratten TRA: BB-601/651/653 versie: 2_21/06/2016 nl Administratief en technisch deel Herziening: 3/213

4 OVERZICHT GEBRUIKTE AFKORTINGEN NBN BCCA ARCP QS TRA PCF FPC PTV ITT OCI OSO Bureau voor Normalisatie Belgian Construction Certification Association vzw Algemeen Reglement voor de Certificatie van Producten en productiecontrolesystemen Quality System kwaliteitssysteem Toepassingsreglement/Règlement d Application Productcontrolefiche Factory Production Control kwaliteitsborgingssysteem toegespitst op de productie Prescriptions Techniques/Technische Voorschriften Initial type testing (initiële proeven) Organisme de Certification/Certificatie-instelling Organisme Sectoriel/Sectorale Organisatie TRA: BB-601/651/653 versie: 2_21/06/2016 nl Administratief en technisch deel Herziening: 4/213

5 Inhoudsopgave A. ADMINISTRATIEF GEDEELTE... 7 A.1. Situering, toepassingsgebied en referentiedocumenten... 7 A.1.1 Situering... 7 A.1.2 Toepassingsgebied... 7 A.1.3 Referentiedocumenten... 8 A Administratief structurele documenten... 8 A Technische referentiedocumenten... 8 A.2. Opvatting van de certificatiemethodiek... 8 A.3. Instellingen en organen van de certificatie... 9 A.3.1 De Sectorale Organisatie (OSO)... 9 A.3.2 De Sectorale Commissie (SC) A.3.3 Het Certificatie-Organisme (OCI) A.3.4 De Adviesraad (AR) A.3.5 Beslissingen over de certificatie A.3.6 Inspectie-instellingen A.3.7 Externe controlelaboratoria A.4. Wederzijdse erkenning A.5. Verloop van het toelatingsonderzoek (assessment) A.6. Certificaten A.7. Administratieve regels voor het gebruik van het merk A.8. Certificatieovereenkomst A.9. Verloop van het toezicht communicatie en documentuitwisseling A.10. Tariefstelsel A.10.1 Algemeen A.10.2 Soorten vergoedingen A Administratieve vergoedingen A Vergoedingen voor beoordelings- en controletaken A.10.3 Bijzondere certificatie(raam)overeenkomsten A.11. Facturatie A.12. Sancties A.13. Controle op monsters in de markt B. TECHNISCH GEDEELTE B.1. Verplichtingen van de gecertificeerde productie-eenheid B.1.1 Samenstelling van het technisch dossier of documentatie B.1.2 Interne productbeschrijving B.1.3 Eisen voor de organisatiestructuur van de productie-eenheid B.1.4 Eisen voor de processen van het productiecontrolesysteem (FPC) en de eraan verbonden procedures B Procedure voor interne initiële proeven en de interne productbeschrijving B Procedures van grondstofcontrole B Procedures voor de procesbeheersing B Procedures voor de controle van de eindkwaliteit B Procedures voor correctieve maatregelen B Procedures voor de behandeling van producten en de markering B.1.5 Interne controleschema s B.1.6 Het intern controlelaboratorium B.1.7 Kalibraties en ijkingen B.1.8 Registraties B.1.9 Klachtenbehandeling TRA: BB-601/651/653 versie: 2_21/06/2016 nl Administratief en technisch deel Herziening: 5/213

6 B.1.10 Voorraad B.2. Externe evaluatie en toezicht B.2.1 Initiële evaluatie of toelatingsonderzoek B.2.2 Toezicht B Periodieke inspectie van de FPC B Technische controlebezoeken B Externe controleproeven B Monsternemingsprocedure B Schema s externe proeven B Evaluatiemethode B.3. Regels voor de verpakkingswijze, de declassering, de markering en het voorraadbeheer B.3.1 De verpakkingswijze B.3.2 De declassering B.3.3 Markering B.3.4 Voorraadbeheer B.4. Regels voor de bepaling van maatregelen bij tekortkomingen B.4.1 Tekortkomingen in de processen voor het beheer van de productbeschrijving en de ITT 29 B.4.2 Tekortkomingen in de processen voor de FPC B.4.3 Tekortkomingen m.b.t. de kenmerken van de producten TRA: BB-601/651/653 versie: 2_21/06/2016 nl Administratief en technisch deel Herziening: 6/213

7 A. ADMINISTRATIEF GEDEELTE A.1. SITUERING, TOEPASSINGSGEBIED EN REFERENTIEDOCUMENTEN A.1.1 Situering Onderhavig document beschrijft de regels en procedures voor de certificatie van de overeenstemming van de kenmerken van de thermoplastische kunststofleidingsystemen, inspectieputten en infiltratiekratten met de eisen opgenomen in de respectievelijke productnormen, en voor het gebruik van het BENOR-merk dat als attestering van deze overeenstemming geldt voor de producent. Dit Toepassingsreglement is gebaseerd op de regels en richtlijnen bepaald door de referentiedocumenten zoals vermeld onder A.1.3: Referentiedocumenten. Het toepassingsreglement werd voor de eerste maal na goedkeuring van de Sectorale Commissie Kunststofproducten en -systemen van toepassing gesteld op 27/04/2016. De eigenlijke tekst van het reglement wordt herzien in functie van de noodzaak (zie bijlage A1.1: chronologische lijst van de wijzigingen). De bijlagen worden permanent geactualiseerd. Significante wijzigingen worden eveneens voorgelegd aan de Sectorale Commissie. Het gehele document wordt één maal per jaar door de Sectorale Commissie herbevestigd. Het reglement is publiek beschikbaar en wordt aan de certificaathouders van BCCA en eventuele aanvragers ter beschikking gesteld. A.1.2 Toepassingsgebied Het Toepassingsreglement voor de sector Thermoplastische Kunststofleidingen heeft betrekking op de volgende productfamilies met de familienummers 601, 651 en 653: 601: Kunststofleidingsystemen voor drukloze ondergrondse rioleringen van ongeplasticeerd PVC (PVC-U), polypropyleen (PP) en polyethyleen (PE) specificaties voor inspectieputten 651: Kunststofleidingsystemen met gladde of gestructureerde wand, voor het transport onder druk of drukloos, van afvalwater, rioolwater of drinkwater, ondergronds of in gebouwen. TRA: BB-601/651/653 versie: 2_21/06/2016 nl Administratief en technisch deel Herziening: 7/213

8 653: Kunststof infiltratiesystemen. Het BENOR-merk wordt per productiezetel verleend. De regels voor de verschillende toepassingen worden in functie van de noodzaak opgesplitst. De technische schema s voor deze producten worden per product weergegeven in deel B van dit Toepassingsreglement. A.1.3 Referentiedocumenten A Administratief structurele documenten a. Het Algemeen Reglement voor de Certificatie van Producten en productiecontrolesystemen BCCA (verder ARCP genoemd). Dit reglement bepaalt de principes voor de organisatie van de certificatie door BCCA. b. Algemeen Reglement voor het beheer van het BENOR-merk (ref. NBN/RVB.CA/RM ). c. Reglement op het gebruik en het toezicht op het gebruik van het BENOR-merk (ref. NBN/RVB.CA/RM ). d. Model van BENOR-reglement voor productcertificatie in de bouwsector (ref. BIN 3001/G06). A Technische referentiedocumenten Productnormen: zie bijlage A Technische Voorschriften: zie bijlage A Keuring van materialen in contact met drinkwater: HYDROCHECK (beheer document: BELGAQUA: Hydrocheck) A.2. OPVATTING VAN DE CERTIFICATIEMETHODIEK Vooraleer de Thermoplastische Kunststofleidingsystemen op de markt kunnen gebracht worden onder het BENOR-merk dient er een toelatingsonderzoek te worden uitgevoerd door een daartoe bevoegde certificatie-instelling, hierna OCI genaamd. Wanneer uit het toelatingsonderzoek blijkt dat er voldaan is aan de eisen, gesteld in de van toepassing zijnde productnorm, stelt het OCI een BENOR certificaat op. Het product kan nu onder BENOR op de markt gebracht worden. De certificatie is gebaseerd op een periodiek toezicht, op het intern ITT (= Initial Type Testing)- beheer, de productie, het productiecontrolesysteem en de eraan verbonden procedures. Normaliter bedraagt de controlefrequentie 4 per jaar, mits er een gedocumenteerd productiecontrolesysteem is dat beantwoordt aan de regels, vermeld in hoofdstuk B 2., en dat aanvaard is door het OCI (zoniet 6 controles/jaar). Het OCI zal hiervoor de nodige evaluaties TRA: BB-601/651/653 versie: 2_21/06/2016 nl Administratief en technisch deel Herziening: 8/213

9 (FPC audit) verrichten en behoudt het recht te oordelen over het toestaan van een verminderde controlefrequentie: vb. 2 i.p.v. 4 controles/jaar. Bij het vaststellen van significante tekortkomingen kan dit opnieuw tot een verhoging van de frequentie van de controlebezoeken leiden. De validiteit van de zelfcontrole wordt nagezien door controleproeven in een extern laboratorium. Fabrikanten die een aanvraag hebben ingediend maar nog geen BENOR-certificaat bezitten voor thermoplastische kunststofleidingsystemen dienen, na certificatie, een toelatingsperiode te doorlopen van tenminste 6 maanden (zie ook doc. BIN 3001/G06). Tijdens deze proefperiode dient elke productie te worden gemeld aan BCCA zodat er eventueel onaangekondigde controles kunnen uitgevoerd worden. Bij vaststelling van onregelmatigheden tijdens deze controles kan het BENOR-merk onmiddellijk worden opgeschort en dienen de betreffende producties te worden vernietigd. Fabrikanten die reeds in het bezit zijn van een BENOR-certificaat voor thermoplastische buizen, hulpstukken en/of inspectieputten en die het BENOR-merk aanvragen voor producten die het voorwerp uitmaken van een ander Toepassingsreglement, dienen een toelatingsperiode van tenminste 3 maanden te doorlopen. Tijdens deze proefperiode dient elke productie te worden gemeld aan BCCA zodat er eventueel onaangekondigde controles kunnen uitgevoerd worden. Bij vaststelling van onregelmatigheden tijdens deze controles kan het BENOR-merk onmiddellijk worden opgeschort en dienen de betreffende producties te worden vernietigd. Externe stock controles worden beschouwd als uitzonderlijke controlebezoeken en dienen als dusdanig vergoed worden ( A e). De geldigheid van het BENOR certificaat dient om de drie jaar herbevestigd te worden door de OCI aan de certificaathouder. Dit gebeurt op voorwaarde dat de controlebezoeken en externe proeven werden uitgevoerd met positief resultaat. De lijst van de BENOR gecertificeerde producenten en producten wordt weergegeven op de website A.3. INSTELLINGEN EN ORGANEN VAN DE CERTIFICATIE A.3.1 De Sectorale Organisatie (OSO) De organisatie van de BENOR-certificatie voor Kunststofproducten en -systemen is door het NBN (Bureau voor Normalisatie) in licentie gegeven aan de vzw BENOR, die hiervoor een sublicentie heeft toegekend aan de OSO Kunststofproducten en systemen, opgericht door BCCA ( Belgian Construction Certification Association vzw ). TRA: BB-601/651/653 versie: 2_21/06/2016 nl Administratief en technisch deel Herziening: 9/213

10 A.3.2 De Sectorale Commissie (SC) De SC is op een onafhankelijke wijze bevoegd om certificatieschema s en hun referentiedocumenten (hierna Certificatieschema s ) op te maken en te beheren binnen het bevoegdheidsdomein en de Sector waarvoor zij werd opgericht (Kunststofproducten en systemen). De SC beheert de Certificatieschema s zonder actief in te grijpen op het uitvoeren van de certificatie, maar kijkt toe op een correcte uitvoering door de certificatie-instelling (OCI) die hiertoe verantwoording aflegt aan de SC. Samenstelling van de SC: zie bijlage A.3.2. A.3.3 Het Certificatie-Organisme (OCI) De OSO duidt één of meerdere OCI aan voor de uitvoering van de certificatie. Hiervoor wordt een certificatiesysteem ingericht door BCCA dat beantwoordt aan de eisen van ISO/IEC A.3.4 De Adviesraad (AR) BCCA heeft voor de in dit reglement opgenomen productfamilie een Adviesraad opgericht (samenstelling: zie bijlage A.3.4). Deze Adviesraad is enkel bevoegd voor certificatieaangelegenheden die niet vallen onder de SC. A.3.5 Beslissingen over de certificatie De beslissingen over de certificatie (toekenning, intrekking en andere maatregelen) worden genomen door de directeur van BCCA in overleg met een intern kerncomité genaamd: Certificatiecomité Kunststofleidingsystemen (samenstelling: zie bijlage A.3.5.1). Alle belangrijke probleemstellingen binnen de dossiers worden voorgelegd aan een raad van deskundigen Certificatieraad Kunststofleidingsystemen genaamd (samenstelling: zie bijlage A.3.5.2), die een volstrekte vertrouwelijkheid toepast met betrekking tot dossiergebonden informatie. Het Certificatiecomité en de Certificatieraad kunnen aan de adviesraad vragen stellen over de interpretatie van de toepasselijke reglementen zonder dat dossiergebonden informatie vrijgegeven wordt. A.3.6 Inspectie-instellingen De inspectie-instellingen die in naam van BCCA de controles in de productie-eenheden uitvoeren, werken volgens de relevante richtlijnen van de norm ISO/IEC en hebben voor deze opdrachten een overeenkomst met BCCA die de wederzijdse verplichtingen vastlegt. 1 ISO/IEC 17021:2015 Conformiteitsbeoordeling - Eisen voor instellingen die audits en certificatie van managementsystemen uitvoeren 2 ISO/IEC 17020:2012 Conformiteitsbeoordeling - Algemene criteria voor het functioneren van verschillende soorten instellingen die keuringen uitvoeren TRA: BB-601/651/653 versie: 2_21/06/2016 nl Administratief en technisch deel Herziening: 10/213

11 De inspectie-instellingen zijn bij voorkeur geaccrediteerd volgens de genoemde norm. Bij ontstentenis van een dergelijke accreditatie worden andere erkenningen aanvaard. In elk geval houdt BCCA een passend toezicht op het werk van de inspectie-instellingen. Bijlage A.3.6 geeft de lijst met gemandateerde instellingen met hun werkgebied. A.3.7 Externe controlelaboratoria BCCA aanvaardt externe controleproeven uitgevoerd door genotificeerde laboratoria of andere laboratoria die werken in overeenstemming met de relevante eisen van de norm ISO/IEC en die hiervoor met BCCA een overeenkomst hebben die de wederzijdse verplichtingen vastlegt. De laboratoria zijn bij voorkeur geaccrediteerd volgens de genoemde norm. De proeven mogen ook uitgevoerd worden door gemandateerden van buitenlandse certificatieinstellingen die eveneens werken volgens EN ISO/IEC Aangezien BCCA de verantwoordelijkheid over de certificatie draagt, behoudt BCCA zich het recht voor om bepaalde laboratoria niet te aanvaarden. In elk geval houdt BCCA een passend toezicht op het werk van de laboratoria. Bijlage A.3.7 geeft de lijst met gemandateerde laboratoria. A.4. WEDERZIJDSE ERKENNING Voor de sector van de Kunststofleidingsystemen wordt, telkens de noodzaak zich voordoet, gebruik gemaakt van het principe van de wederzijdse erkenning. De wederzijdse erkenning houdt in dat twee instellingen de organisatie van de externe controle geheel of gedeeltelijk aan elkaar delegeren mits een passend toezicht. Elke instelling blijft echter verantwoordelijk voor zijn eigen certificatie en dient zich ervan te vergewissen dat de eraan verbonden regels door de andere instelling gerespecteerd worden. De afspraken over de toepassing van deze regels worden vastgelegd in een raamovereenkomst. In bijlage A.4 is een overzicht gegeven van de OCI s waarmee BCCA een akkoord van wederzijdse erkenning heeft met vermelding van de betrokken inspectie-instellingen. A.5. VERLOOP VAN HET TOELATINGSONDERZOEK (ASSESSMENT) Het toelatingsonderzoek verloopt volgens 12.2 van het ARCP. 3 EN ISO/IEC 17025:2005 Algemene eisen voor de competentie van beproevings- en kalibratielaboratoria TRA: BB-601/651/653 versie: 2_21/06/2016 nl Administratief en technisch deel Herziening: 11/213

12 Hieronder wordt in het kort het verloop van het toelatingsonderzoek weergegeven. Essentieel hierbij is dat het toelatingsonderzoek per productie-eenheid wordt uitgevoerd: indienen van een aanvraag door de certificaathouder: aanvraagformulier voor het bekomen van een Benor-certificatie (zie bijlage A ) BCCA maakt een offerte op en stelt een team samen (hoofdverantwoordelijke en coauditors). Deze offerte dient ondertekend en betaald te zijn alvorens het initiële onderzoek een aanvang kan nemen. nazicht van de interne ITT (= Initial Type Testing) van de certificaathouder en de daaraan gekoppelde productgroepindeling verzamelen van bestaande proefresultaten, rekening houdend met de voorwaarden die hieraan gesteld worden in het ARCP uitvoeren van de monsternemingen voor testen in daartoe bevoegde laboratoria evaluatie van de proefresultaten initiële inspectie van het productiecontrolesysteem (FPC = Factory Production Control) en de eraan verbonden procedures er wordt een assessment rapport inclusief productcataloog opgemaakt die wordt voorgelegd aan de Certificatieraad de Certificatieraad geeft zijn advies door middel van de fiche beoordeling van certificeerbaarheid. Nadat het dossier een gunstige beoordeling van certificeerbaarheid heeft, wordt een certificatieovereenkomst opgesteld tussen BCCA en de certificaathouder en worden de BENOR certificaten afgeleverd. BCCA zal de nodige administratieve en technische informatie betreffende de onderzochte producten publiceren op de BCCA-website. A.6. CERTIFICATEN BCCA zal aan de certificaathouder voor elk product per productie-inrichting en eventueel per productielijn overeenkomstig het ARCP een BENOR certificaat ter beschikking stellen. Het certificaat kan betrekking hebben op meerdere producten met verschillende gedeclareerde eigenschappen. Deze certificaten dragen een code AAA BBB CCCC DDDD EEEE, opgebouwd uit volgende elementen: AAA : code voor het certificatiesysteem (= BB voor BENOR merk) BBB : code voor de productsoort (productfamilie) (= 601, 651 of 653) CCCC : identiteitsnummer van de certificaathouder DDDD : technisch referentienummer van het product of een groep van producten EEEE : identificatie van de productie-inrichting In bijlage A.6.1. bevindt zich een blanco voorbeeld van een BENOR-certificaat opgemaakt door BCCA. Dit certificaat vermeldt: TRA: BB-601/651/653 versie: 2_21/06/2016 nl Administratief en technisch deel Herziening: 12/213

13 het certificaatnummer de productnaam de certificaathouder de productie-inrichting de desbetreffende normen de datum van aflevering beperkingen Het certificaat blijft geldig zolang er voldaan blijft aan de voorwaarden gesteld in de vermelde referentiedocumenten, er zich geen significante wijzigingen voordoen en het periodiek toezicht uitgevoerd wordt met gunstig resultaat. De geldigheid van het certificaat dient jaarlijks bevestigd te worden door BCCA aan de certificaathouder. Voor wat betreft de verschillende gecertificeerde eigenschappen, verwijst het certificaat naar de productcataloog. De productcataloog geeft een overzicht van de verschillende producten die onder certificatie vallen, waarbij de gedeclareerde waarden per eigenschap en per product vermeld worden. A.7. ADMINISTRATIEVE REGELS VOOR HET GEBRUIK VAN HET MERK Voor wat betreft de administratieve regels voor het gebruik van het BENOR merk wordt verwezen naar het ARCP. De certificaathouder heeft de mogelijkheid om zijn producten op te laden in de Plastics Sewerage Facilitator, een hulpmiddel voor de verstrekking van informatie ten behoeve van de beheersing van de conformiteit van leveringen op werven. De voorwaarden en tariefstructuur hiervoor zijn opgenomen in bijlage A.7.1. A.8. CERTIFICATIEOVEREENKOMST De certificatieovereenkomst wordt opgesteld door BCCA volgens 10 van het ARCP. De overeenkomst is een confidentieel document dat enkel wordt voorgelegd aan de leden van het Certificatiecomité. De overeenkomst bevat een administratief en een technisch gedeelte. Ze wordt voorzien van bijlagen per product die de checklists en controleschema s bevatten, opgemaakt op basis van dit reglement. A.9. VERLOOP VAN HET TOEZICHT COMMUNICATIE EN DOCUMENTUITWISSELING Het toezicht start vanaf de ondertekening van de certificatieovereenkomst en verloopt volgens de modaliteiten bepaald in 8.3 van het ARCP. De verslaggeving van de controles geschiedt volgens 8.6 van het ARCP. TRA: BB-601/651/653 versie: 2_21/06/2016 nl Administratief en technisch deel Herziening: 13/213

14 Indien de certificaathouder niet de productie-eenheid is (vb.: verkoopskantoor, plaatselijke verdeler,...) of indien er meerdere productie-eenheden zijn, heeft BCCA het recht om een van de verkoop onafhankelijke vertegenwoordiger te vragen als communicatieverantwoordelijke tussen de certificaathouder en BCCA. Deze persoon heeft beslissingsrecht voor elke betrokken productie-eenheid en kan desgevallend op uitnodiging aanwezig zijn op adviesraden. A.10. TARIEFSTELSEL A.10.1 Algemeen Het tariefstelsel is opgevat volgens 13 van het ARCP. Het financieel stelsel is zodanig opgevat dat het toelaat dat de beslissingen over de certificatie door BCCA in volle onafhankelijkheid kunnen worden genomen zoals de ISO/IEC het voorschrijft. Dit betekent dat BCCA en de instellingen die voor haar in onderaanneming werken, volgens de tarieven opgenomen in het financieel stelsel, op dusdanige wijze worden vergoed dat zij op continue wijze de nodige competentie kunnen garanderen, zoals geëist in de met hun activiteit overeenstemmende normen. In de certificatieovereenkomst wordt verwezen naar het sectorieel financieel stelsel. Desgevallend worden individuele regelingen toegevoegd. De bedragen zijn onderhevig aan de index voor de bouw. Alle vermelde bedragen zijn geldig voor het jaar 2016 en zullen jaarlijks aangepast worden op basis van de volgende formule: ( S) h h0 S0 waarin: h = herzien bedrag h0 = basisbedrag S = waarde van de algemene index S gepubliceerd door de FOD Economie, K.M.O., Middenstand en Energie het laatste trimester van het jaar dat het beschouwd jaar voorafgaat S0 = waarde van S van het laatste trimester van 2015 Het conventioneel dagtarief bedraagt 1.148,84. 4 ISO/IEC 17021:2015 Conformiteitsbeoordeling - Eisen voor instellingen die audits en certificatie van managementsystemen uitvoeren TRA: BB-601/651/653 versie: 2_21/06/2016 nl Administratief en technisch deel Herziening: 14/213

15 A.10.2 Soorten vergoedingen Per taak in het kader van het certificatieproces zijn onderstaande vergoedingen van kracht. A Administratieve vergoedingen a. Vergoeding voor het openen van een certificatiedossier (administratief ingangsrecht) BCCA heeft het recht per nieuw dossier en per wijziging of aanvulling een vergoeding te vragen. Het administratief ingangsrecht is afhankelijk van de complexiteit van de aanvraag: eenvoudig normaal complex Onderzoek beschikbare normen Opstellen van PTV voor het BENOR-merk Opstellen van een nieuwe bijlage aan het basistoepassingsreglement Opstellen van een certificatieovereenkomst Aanpassen van een certificatieovereenkomst (De complexiteit van de aanvraag wordt bepaald door het Certificatiecomité) b. Permanente retributie BCCA vraagt gedurende de certificatieperiode een permanente jaarlijkse bijdrage (= retributie) voor het algemene takenpakket dat bestaat uit: De opstelling van een kwaliteitssysteem en reglementen; De inrichting van Sectorale Commissies en beslissingsorganen voor de certificatie; Het bijhouden van de certificatiedossiers en eventuele sanctie- en opvolgingsmaatregelen; Het opvolgen en actief begeleiden van de technische regelgeving die aan de grond ligt van de certificatiereglementen; De organisatie van de delegatie van inspecties en laboratoriumproeven en de beoordeling van de resultaten van de externe controleproeven. De retributie is afhankelijk van het aantal productie-eenheden en het aantal producttypes. Een producttype wordt gedefinieerd als volgt: - voor BB 601 (inspectieputten): combinatie van norm ( of ) en materiaal (PVC, PP of PE). - voor BB 651 (kunststofleidingsystemen): combinatie van norm ( 1329, 1401, 1519, 12666, 1566, ISO 1452, 1852, NBN EN 12201, , NBN T42-604, NBN T42-605, 1451 of NBN T42-115) en type (buizen of hulpstukken) TRA: BB-601/651/653 versie: 2_21/06/2016 nl Administratief en technisch deel Herziening: 15/213

16 - voor BB 653 (infiltratiekratten): combinatie van norm (prnbn T42-606) en materiaal (PP). De certificaathouders worden ingedeeld in drie categorieën: - categorie 1: 1 productie-eenheid en maximaal 4 producttypes - categorie 2: maximaal 13 producttypes en meer dan 1 productie-eenheid of minimaal 5 producttypes - categorie 3: meer dan 13 producttypes Categorie Aantal productie-eenheden Aantal producttypes 1 1 Maximum of meer Maximum of meer Meer dan 13 Het tarief is samengesteld uit twee componenten: - een bedrag afhankelijk van de categorie (zie onderstaande tabel) - een bijkomend bedrag van per producttype boven een bepaald aantal producttypes per categorie (zie onderstaande tabel) Categorie Vast bedrag Inbegrepen aantal producttypes A Vergoedingen voor beoordelings- en controletaken a. De initiële productbeoordelingen en FPC-inspecties Initiële ITT beoordeling: - studie van de representativiteit van de interne en externe monsternemingen voor het reëel geproduceerde; - identificatie en variatie van de gebruikte grondstoffen en effect op de eindprestaties; - technische kwaliteit van het productiesysteem en de zelfcontrolemiddelen. - bestaat uit bezoeken met voorbereiding, interpretatie en verslaggeving - wordt vergoed aan het conventioneel dagtarief Voor productie-eenheden in het buitenland dient dit vermeerderd te worden met de verplaatsings- en verblijfskosten. Initiële FPC beoordeling: Audit van het productiecontrolesysteem: aan conventioneel dagtarief (volgens omvang en toestand systeem). Voor productie-eenheden in het buitenland dient dit vermeerderd te worden met de verplaatsings- en verblijfskosten. TRA: BB-601/651/653 versie: 2_21/06/2016 nl Administratief en technisch deel Herziening: 16/213

17 b. Periodieke controles De periodieke controle bestaat uit periodieke FPC-inspecties en technische controlebezoeken. De evaluatie van beide aspecten kan gescheiden of gecombineerd gebeuren. Deze prestaties gebeuren door BCCA zelf of door een inspectie-instelling die in onderaanneming werkt. BCCA kan de controlevergoedingen zelf innen en doorbetalen of ze kan toelaten dat de inspectie-instelling rechtstreeks aan de certificaathouder factureert. De vergoedingswijze moet in de certificatieovereenkomst worden opgenomen. De vergoeding geschiedt normaliter per trimester waarbij rekening wordt gehouden met: - de tijdsduur van het bezoek in het bedrijf met inbegrip van de verplaatsingstijd. Deze tijdsduur wordt bepaald in functie van het aantal en de complexiteit van gecertificeerde producten en het type FPC. De exacte duur is terug te vinden in de certificatieovereenkomst; - de voorbereiding en de verslaggeving; - de verplaatsings- en verblijfskosten (buitenland). Het conventioneel dagtarief is hiervoor van toepassing. c. Monsternemingen De monsternemingen, vereist in het kader van de certificatie (toelatingsonderzoek of permanent toezicht), kunnen in het kader van inspectiebezoeken geschieden of ze kunnen afzonderlijk georganiseerd worden. De vergoeding wordt op dezelfde wijze berekend als deze voor de inspectiebezoeken, het conventioneel dagtarief is van toepassing. De certificaathouder zorgt voor het transport van de genomen monsters naar het extern labo. d. Laboratoriumproeven De vergoeding voor de laboratoriumproeven in het kader van de externe controle wordt rechtstreeks door het laboratorium aan de certificaathouder gefactureerd. e. Bijzondere vergoedingen Bij de vaststelling van tekortkomingen bij de externe controleactiviteiten met betrekking tot het productiecontrolesysteem of de overeenkomstigheid van de productkwaliteit met de specificaties, kan het nodig zijn aanvullende controles of proeven uit te voeren. Deze bijkomende controles worden vergoed volgens het conventioneel dagtarief, in voorkomend geval vermeerderd met de verplaatsings- en verblijfkosten. A.10.3 Bijzondere certificatie(raam)overeenkomsten Bijzondere certificatie(raam)overeenkomsten zijn mogelijk: voor certificaathouders die een product onder verschillende benamingen op de markt brengen; TRA: BB-601/651/653 versie: 2_21/06/2016 nl Administratief en technisch deel Herziening: 17/213

18 voor gemeenschappelijke controles in opdracht van meerdere certificatie-instellingen die voor dezelfde certificaathouder producten certificeren; voor certificaathouders die zelf niet produceren maar producten aankopen bij andere certificaathouders en deze in eigen naam commercialiseren. In al deze gevallen wordt een bijzonder financieel stelsel uitgewerkt dat compatibel is met de reglementen voor de verschillende producten. Dit bijzonder stelsel moet worden goedgekeurd door alle betrokken Certificatiecomités en opgenomen in de multilaterale certificatie(raam)overeenkomst. A.11. FACTURATIE De vergoedingen voor de reguliere prestaties in het kader van het toezicht en monsternemingen worden driemaandelijks gefactureerd door BCCA samen met de - over vier kwartaalbijdragen verdeelde - jaarlijkse retributie. In het geval van raamovereenkomsten geschiedt de facturatie op basis van de volledige overeenkomst. Bijzondere vergoedingen zoals het ingangsrecht en vergoedingen voor initiële of speciale prestaties worden door BCCA gefactureerd na afwerking van de betreffende verslagen. De betalingstermijn bedraagt 30 dagen na factuurdatum. Inspectiebezoeken door buitenlandse instellingen worden door deze laatste rechtstreeks gefactureerd aan de certificaathouder. De kosten voor laboratoriumproeven worden rechtstreeks door de certificaathouder aan de laboratoria betaald. De eventuele verplaatsings- en verblijfskosten in het buitenland zijn niet inbegrepen in de hierboven vermelde bedragen en worden afzonderlijk aangerekend. A.12. SANCTIES De beslissing tot het uitvoeren van sancties wordt genomen door het Certificatiecomité na advies van de Certificatieraad. Desgevallend wordt het principieel advies gevraagd van de Adviesraad van BCCA. Tekortkomingen die onderhevig zijn aan sancties. Zie bijlage A.12 A.13. CONTROLE OP MONSTERS IN DE MARKT De monsternemingen in de markt gaan van start vanaf de ondertekening van de certificatieovereenkomst. TRA: BB-601/651/653 versie: 2_21/06/2016 nl Administratief en technisch deel Herziening: 18/213

19 Deze monsternemingen kunnen geschieden naar aanleiding van: - gedeelde monsterneming; - toevallige vaststellingen in de markt door BCCA van BENOR gemarkeerde producten; - klachten van derden (gebruikers) Zie bijlage A.13 betreffende de verschillende mogelijkheden. TRA: BB-601/651/653 versie: 2_21/06/2016 nl Administratief en technisch deel Herziening: 19/213

20 B. TECHNISCH GEDEELTE B.1. VERPLICHTINGEN VAN DE GECERTIFICEERDE PRODUCTIE-EENHEID De productie-eenheid dient te beschikken over een productiecontrolesysteem overeenkomstig 7 van het ARCP waarvan de kenmerken hierna gesynthetiseerd zijn weergegeven. B.1.1 Samenstelling van het technisch dossier of documentatie De documentatie van het productiecontrolesysteem bevat minstens volgende elementen: - de specificatie of externe productbeschrijving voor de gecertificeerde producten; - de interne productbeschrijving (of productspecificaties) die de grondstofcriteria, grondstofnaam, naam van de leveranciers en procesparameters per product bevat; - een beschrijving van het productiesysteem (installaties en productieprincipes); - een beschrijving van het zelfcontrolesysteem in overeenstemming met de eisen van het Toepassingsreglement (controleschema s, proefmethoden, laboratorium, kalibraties en ijkingen); - een beschrijving van de registratie van de gegevens met betrekking tot de zelfcontrole. De documentatie moet permanent de werkelijke toestand in de productie-eenheid weergeven. De certificaathouder moet BCCA in kennis stellen van elke significante wijziging (o.a. m.b.t. de identificatie- of prestatiekenmerken, naamsverandering, wijziging van de productie-eenheid of het productieproces,..) van de documentatie teneinde de nodige bijkomende inspecties mogelijk te maken. De productie-eenheid dient te beschikken over een systeemhandboek dat voor alle acties met betrekking tot de productie en de zelfcontrole geschreven procedures bevat die in voldoende mate de transparantie van de werking van de FPC illustreren (zie B 1.4.). Dit FPC-handboek kan deel uitmaken van een volledig handboek voor de gehele bedrijfsorganisatie die gecertificeerd kan zijn volgens ISO 9001:2008 of ISO 9001:2015. In dat geval dient het deel met betrekking tot de FPC duidelijk geïdentificeerd te worden. B.1.2 Interne productbeschrijving De productie-eenheid moet beschikken over een interne productbeschrijving die alle producten betreft die onder certificatie op de markt worden gebracht. Deze beschrijving moet alle producten volledig identificeren. Deze identificatie moet in overeenstemming zijn met de gegevens die opgenomen zijn in publiek verspreide technische productfiches. TRA: BB-601/651/653 versie: 2_21/06/2016 nl Administratief en technisch deel Herziening: 20/213

21 Per product moet het verband worden bepaald tussen de prestatie-eigenschappen en de samenstellings- en productiegegevens, met inbegrip van de variatie op eisen voor deze gegevens. De productbeschrijving moet verwijzen naar de interne initiële proeven die aan de basis liggen. De vorm van de productbeschrijving is vrij te kiezen en mag gegevens bevatten die naar de inspectie toe gecodeerd zijn. Ze moet echter voldoende transparant zijn om te kunnen vaststellen dat de producteigenschappen beheerst worden. Tenzij anders vermeld in de bijlage van dit reglement verstaat men onder product: - hetzij een buis; - hetzij een hulpstuk; - hetzij een inspectieput; - hetzij een infiltratiekrat en dienen eventueel opgenomen figuren in dit reglement als louter illustratief beschouwd te worden. De producten worden bepaald door hun samenstelling, hun toepassing, hun vorm en hun afmetingen. Dichtingsringen: De dichtingsringen moeten voldoen aan (rubberen dichtingen in gevulkaniseerd rubber) of (rubberen dichtingen in thermoplastische elastomeren). De conformiteit met deze normen dient aangetoond te worden door middel van het merk van overeenkomstigheid BENOR of aan de hand van de in bijlage B vastgelegde procedure. Een Certificaat moet tevens de classificatie volgens de betreffende norm dragen en afgeleverd zijn door een instelling die is geaccrediteerd voor de betreffende norm. De dichtingsringen dienen tevens te voldoen aan de wetgeving inzake CE-markering. B.1.3 Eisen voor de organisatiestructuur van de productie-eenheid De organisatiestructuur moet toelaten dat de overeenkomstigheid van de producten met de specificaties daadwerkelijk kan gegarandeerd worden. Daartoe moeten de zelfcontrole en de registratie daarvan onafhankelijk geschieden van de productie- en verkoopsleiding. Het controlepersoneel moet voldoende bekwaam zijn om de proefresultaten te interpreteren en de productkwaliteit te beoordelen. De aanwezigheid van het controlepersoneel dient zo te worden geregeld dat de zelfcontrole representatief is voor de gehele productie. De verantwoordelijkheden en relaties van de bij de productie en de controle betrokken personeelsleden moeten duidelijk vastgelegd worden. TRA: BB-601/651/653 versie: 2_21/06/2016 nl Administratief en technisch deel Herziening: 21/213

22 B.1.4 Eisen voor de processen van het productiecontrolesysteem (FPC) en de eraan verbonden procedures Onderhavig hoofdstuk bevat een beschrijvende opsomming van alle procedures die in het FPC-systeem dienen aanwezig te zijn. In principe mag de productie-eenheid deze procedures uitwerken volgens zijn eigen bedrijfsorganisatie in zoverre ze beantwoorden aan het gestelde doel. Een procedure is dikwijls gekoppeld aan een controleschema. Voor sommige procedures (vooral voor de controle van het eindproduct) worden in het reglement verplichte controleschema s opgelegd. In de certificatieovereenkomst kan een nadere precisering van de vastgelegde procedures worden opgenomen. Hiervoor kan een checklist worden opgesteld naar het model van bijlage B B Procedure voor interne initiële proeven en de interne productbeschrijving De productie-eenheid dient te beschikken over procedures waarmee hij, vooraleer de productie onder certificatie te starten of de reeds gecertificeerde producten te wijzigen, zichzelf verzekert dat hij de vooropgestelde prestaties kan halen. Hiervoor moeten initiële proeven worden verricht op basis waarvan de interne productbeschrijving wordt vastgelegd. De bedoelde gegevens kunnen worden bekomen door: - specifieke proeven in het eigen laboratorium; - proeven in een extern laboratorium dat voor rekening van de certificaathouder werkt; - een statistische analyse van de periodieke zelfcontroleproeven; - informatie uit de literatuur of wetenschap. Bij ontstentenis van de door BCCA aanvaarde eigen procedures en controleschema s dient de certificaathouder bij elke significante wijziging van de productspecificatie de controleschema s te volgen die aangegeven zijn in B.1.5. B Procedures van grondstofcontrole De productie-eenheid moet beschikken over procedures voor het nazicht van de overeenkomst van de grondstoffen met de specificaties in de interne productbeschrijving. Hij heeft hierbij de keuze tussen: - het gebruik van door BCCA erkende certificaten of conformiteitsverklaringen van de leverancier van de grondstoffen met administratief nazicht; - een eigen, door BCCA aanvaarde, ontvangstprocedure. Deze procedures moeten leiden tot een adequate registratie. TRA: BB-601/651/653 versie: 2_21/06/2016 nl Administratief en technisch deel Herziening: 22/213

23 Bij ontstentenis van door BCCA aanvaarde eigen procedures en controleschema s dient de productie-eenheid de controleschema s te volgen die aangegeven zijn in B.1.5. B Procedures voor de procesbeheersing De productie-eenheid moet beschikken over procedures waarmee hij kan aantonen dat hij het productieproces beheerst. Dit betekent dat de procesparameters correct worden ingesteld en dat hiervoor concrete indicatoren bestaan die ook werkelijk gebruikt en geïnterpreteerd worden. Het kan hierbij gaan om machine-instellingen of proeven op halffabricaten. Bij ontstentenis van door BCCA aanvaarde eigen procedures en testschema s dient de productie-eenheid minstens de controleschema s te volgen die aangegeven zijn in B.1.5. B Procedures voor de controle van de eindkwaliteit De productie-eenheid dient de eindkwaliteit van de gecertificeerde producten regelmatig te verifiëren volgens de controleschema s vermeld in B.1.5. Hij dient hiervoor een monsternemingsplan op te stellen waarmee op een transparante wijze kan worden aangetoond dat de interne monsternemingen representatief zijn voor de onder certificatie verkochte producten. De procedures hiervoor dienen door de certificatie-instelling te worden aanvaard, inzonderheid de wijze van registreren van productieloten en monsternemingen. De productie-eenheid moet, met het oog op een correcte zelfcontrole, processen hebben voor de instandhouding van het laboratorium en de kalibratie van de meettoestellen. Hij dient deze processen af te stemmen op B.1.7. Het proces voor de registratie van de proefresultaten dient transparant te zijn. B Procedures voor correctieve maatregelen De productie-eenheid moet beschikken over procedures om de zelfcontroleresultaten te interpreteren en de resultaten van deze interpretatie aan te wenden voor de nodige correcties aan het grondstofgebruik en het productieproces. Bij vaststelling van onvoldoende resultaten van prestatieproeven of andere tekortkomingen moet hij naargelang het geval o.a. volgende maatregelen treffen: - nazicht van de meetmethodes; - correcties van de interne productbeschrijving (grondstofcriteria, ); - acties naar de grondstofleverancier toe; - correctie van het productieproces; - bekendmaking van de tekortkoming aan de betreffende klanten. TRA: BB-601/651/653 versie: 2_21/06/2016 nl Administratief en technisch deel Herziening: 23/213

24 B Procedures voor de behandeling van producten en de markering De productie-eenheid moet beschikken over procedures waarmee hij zichzelf verzekert dat geen niet- conforme producten onder certificatie op de markt komen. Daartoe dient hij minstens de in B.3 vermelde regels te volgen. B.1.5 Interne controleschema s De in het kader van de zelfcontrole opgelegde verificaties voor de verschillende productfamilies zijn opgegeven in de type controleschema s: zie bijlage B.1.5. Deze stemmen overeen met de processen genoemd in B.1.4. De zelfcontroleschema s zijn opgedeeld in: - interne ITT-schema s; - FPC-schema s (= schema s voor de controle op de grondstoffen, de controles tijdens het productieproces en de controles op de eindproducten); - zelfcontrole afgewerkt product (dit schema geeft een gedetailleerdere versie van het FPCschema voor wat betreft het eindproduct). In de certificatieovereenkomst worden de volledig geïmplementeerde controleschema s en de criteria vastgelegd. B.1.6 Het intern controlelaboratorium Met het oog op een voldoende beheersing van het productieproces en een elementaire verificatie van de kwaliteit van de uitgaande producten, dient de productie-eenheid over een intern laboratorium te beschikken voor het uitvoeren van de vereiste metingen en proeven. Desgevallend kan hij deze proeven eveneens (laten) uitvoeren in een labo van een zusterbedrijf. In uitzonderlijke gevallen kan beroep gedaan worden op een extern labo. De meet- en proefmethoden die door de productie-eenheid zelf moeten uitgevoerd worden, bevinden zich in de bijlagen B en B B.1.7 Kalibraties en ijkingen Alle meet- en proefapparatuur die door de productie-eenheid wordt gebruikt, moet met een verantwoorde frequentie en volgens een bepaalde methodiek worden geijkt of gekalibreerd. In overeenstemming met 7.7 van het ARCP zijn in bijlage B.1.7 voor een aantal meet- en proefapparatuur richtlijnen opgegeven voor de frequentie en het niveau van deze ijkingen en kalibraties. Voor andere meet- en proefapparatuur dient de ijking en kalibratie te gebeuren volgens de gedocumenteerde procedures van de productie-eenheid. De registratie van de ijkingen en kalibraties moet minimum 10 jaar bewaard worden. TRA: BB-601/651/653 versie: 2_21/06/2016 nl Administratief en technisch deel Herziening: 24/213

25 De gebruikte apparatuur moet voldoende nauwkeurig zijn om aan de gevraagde toleranties te kunnen voldoen. De personen die verantwoordelijk zijn voor en/of die de kalibraties uitvoeren, dienen hiervoor geschikt te zijn door een opleiding, training en/of ervaring. Het kwaliteitssysteem van de productie-eenheid dient hiervoor de nodige instructies te omvatten. B.1.8 Registraties De voorschriften van het ARCP zijn van toepassing. De registers moeten in die zin opgesteld zijn dat op een eenvoudige manier kan achterhaald worden welke producten vermeld in het register onder BENOR-productie vallen. Ze moeten minstens de datum van uitvoering en een productiecode bevatten, zodanig dat een eenduidige en eenvoudige traceerbaarheid mogelijk is. Indien de registraties direct of indirect elektronisch worden opgeslagen, treft de productieeenheid de nodige maatregelen opdat deze gegevens niet kunnen verloren gaan. Tevens moeten de registers een beoordeling van de resultaten bevatten met als doel een eenvoudige identificatie van niet-conforme resultaten die al dan niet leiden tot afkeur. De interne criteria gebruikt voor de beoordeling van de proefresultaten voor BENOR-producten moeten beschikbaar zijn. De registers moeten beschikbaar zijn daar waar de controlebezoeken plaatsvinden en moeten minimum 10 jaar bewaard worden. De productie-eenheid dient de resultaten gevonden in het kader van de eigen controle te evalueren voor het in de hand houden van het productieproces. Indien informatisering van de eigen controleresultaten beschikbaar is, dient hierop een statistische interpretatie te gebeuren door de productie-eenheid. B.1.9 Klachtenbehandeling In overeenstemming met 7.9 van het ARCP, is de productie-eenheid gehouden alle klachten met betrekking tot de productkwaliteit te behandelen en alle gegevens m.b.t. de klacht en de behandeling bij te houden in een register, dat toegankelijk dient te zijn voor de controleinstelling. B.1.10 Voorraad Indien de mogelijkheid bestaat dat er geen voorraad is van BENOR buizen in de eigen opslag, dient de productie-eenheid van elke productie minstens 1 buis (lengte is minimum 5 m) te bewaren tot het bezoek van de externe evaluatie. Dit om de auditor toe te laten tijdens een externe evaluatie om buistypes te kiezen voor interne beproeving en voor audit testing. TRA: BB-601/651/653 versie: 2_21/06/2016 nl Administratief en technisch deel Herziening: 25/213

26 B.2. EXTERNE EVALUATIE EN TOEZICHT De initiële evaluaties en het extern toezicht worden georganiseerd volgens de principes beschreven in 8 van het ARCP. B.2.1 Initiële evaluatie of toelatingsonderzoek Een initiële evaluatie of toelatingsonderzoek wordt uitgevoerd bij aanvraag voor certificatie van het product en telkens wanneer een wijziging wordt aangebracht aan de productcataloog, het productiesysteem of het productiecontrolesysteem. Zie onderstaande tabel: N: nieuw systeem D: verandering design M: verandering materiaal E: uitbreiding productgamma P: verandering productiemethode Deze vermeldingen zijn louter informatief en in voorkomend geval zullen in overleg met het Certificatiecomité de extra uit te voeren proeven besproken worden. Het programma voor een toelatingsonderzoek bevat volgende elementen: a. Deel productbeoordeling - het bepalen van de te certifiëren productcataloog en de interne productbeschrijving; - het onderzoek van de methodologie van de interne initiële proeven en de resultaten daarvan aan de hand van een ITT-checklist (zie bijlage B 2.1.1); - het nazicht van de beschikbare resultaten uit de zelfcontrole of vroegere externe controleproeven; - het opstellen van een programma voor proeven in een extern laboratorium (externe ITT): b. Deel FPC dit volgens de specificaties van de ITT tabellen in de bijlagen volgens de overeenkomstige norm of normen; er kan rekening gehouden worden met bestaande proefrapporten voor zover deze proeven uitgevoerd werden in geaccrediteerde laboratoria, van een recente datum zijn en de resultaten voldoen; de keuze van de monsters zal op dusdanige manier gebeuren dat deze zo representatief mogelijk zijn voor het werkelijk geproduceerde. Een initiële inspectie van het productiecontrolesysteem, inbegrepen: - de documentatie; - de organisatiestructuur; - de beheersprocessen. De inspectie geschiedt aan de hand van een checklist (zie bijlage B.2.1.2). TRA: BB-601/651/653 versie: 2_21/06/2016 nl Administratief en technisch deel Herziening: 26/213

27 B.2.2 Toezicht Het toezicht voor het behoud van de certificatie bevat volgende delen: - periodieke inspectie van de FPC; - technische controlebezoeken; - externe controleproeven. B Periodieke inspectie van de FPC Bij deze inspectie wordt nagegaan of de bij het initieel onderzoek gevalideerde processen concreet geïmplementeerd worden en of het FPC systeem onveranderd geldig is gebleven. Indien wijzigingen vastgesteld worden, wordt een aanvullend toelatingsonderzoek uitgevoerd. De periodieke FPC-inspectie kan in combinatie met de technische productcontrolebezoeken gebeuren. Ze geschiedt aan de hand van een checklist, opgesteld op basis van het model in bijlage B Deze checklist maakt deel uit van de certificatieovereenkomst en wordt per productie-eenheid opgemaakt. B Technische controlebezoeken Tijdens deze bezoeken worden volgende controles verricht: - het nazicht van de geregistreerde resultaten van de zelfcontrole; - het nazicht van de laboratoriumuitrusting en het naleven van de meet- en proefprocedures door het bijwonen van proeven op zelf gekozen monsters, volgens een door de productie-eenheid opgesteld schema, rekening houdend met proeven en de proeffrequenties van de tabellen in de betreffende bijlage(n); - het nazicht van de markering, de declassering, de expeditie, de leveringsdocumenten, het voorraadbeheer, enz.; - het uitvoeren van monsternemingen. De controlebezoeken vinden plaats per productie-eenheid. B Externe controleproeven B Monsternemingsprocedure Het door BCCA aangeduide controleorganisme neemt de producten willekeurig hetzij uit de stock, hetzij rechtstreeks uit de productie. Zowel de buizen als de hulpstukken zijn ingedeeld in groepen, het aantal te nemen monsters is in functie van deze indeling in groepen: - Diametergroepen: van toepassing op buizen en hulpstukken. - Componentgroepen: van toepassing op hulpstukken. TRA: BB-601/651/653 versie: 2_21/06/2016 nl Administratief en technisch deel Herziening: 27/213

28 De inspectieputten zijn ingedeeld in grootte en klasse afhankelijk van de diameter, de inbouwdiepte en de op te nemen belasting. De monsternemingen gebeuren bij de certificaathouder, de productie-eenheid of een distributeur. Een overzicht van de uit te voeren periodieke externe proeven, de frequentie en de hoeveelheid te bemonsteren producten is weergegeven in de tabellen van de bijlagen B van de respectievelijke normen. Bij de monsterneming wordt een monsternemingsfiche ingevuld (voorbeeld zie bijlage B ). B Schema s externe proeven In bijlage B van de betreffende normen wordt een overzicht gegeven van de uit te voeren externe monsternemingen tijdens het toezicht in het kader van de BENOR-certificatie. B Evaluatiemethode De evaluatie gebeurt op basis van de criteria met de overeenkomstige normen en volgens de voorschriften van dit reglement. De productie-eenheid verbindt er zich toe te reageren vóór de op de betreffende fiche weergegeven datum verstreken is. B.3. REGELS VOOR DE VERPAKKINGSWIJZE, DE DECLASSERING, DE MARKERING EN HET VOORRAADBEHEER B.3.1 De verpakkingswijze Afhankelijk van het type dienen de producten op een geschikte manier verpakt te worden om beschadiging bij opslag of transport te voorkomen. B.3.2 De declassering Producten die niet geproduceerd worden in overeenstemming met de opgelegde eisen, mogen het BENOR-logo niet dragen. Producten die niet voldoen aan de gedeclareerde waarden, mogen in geen geval het BENORlogo dragen. Deze producten dienen in de voorraden fysiek gescheiden en apart gemerkt te worden van de onder BENOR geproduceerde materialen. TRA: BB-601/651/653 versie: 2_21/06/2016 nl Administratief en technisch deel Herziening: 28/213

29 B.3.3 Markering Op elk gecertificeerd product moet het woord BENOR onuitwisbaar worden aangebracht, naast de verplichte specificaties van de overeenkomstige norm, bijlage en PTV, tenzij anders overeengekomen. Op hulpstukken mag het BENOR-logo eveneens aangebracht worden met behulp van een zelfklever. De specificaties van deze zelfklever zijn terug te vinden in bijlage B.3.3. De zelfklevers dienen in elk geval ter goedkeuring aan BCCA te worden voorgelegd. Kiest de certificaathouder voor het aanbrengen van een commerciële benaming in plaats van zijn eigen naam, dan moet eveneens zijn BCCA-identificatiecode (CCCC) en, bij meerdere productie-eenheden, ook de code van de productie-eenheid (EE-EEE) in plaats van de productie-eenheid aangebracht worden. - op de buizen: onmiddellijk na het BENOR-merkteken; - op de hulpstukken: deze codes kunnen eveneens via etiket op de kleinste verpakking, voorafgegaan door het woord BENOR, worden aangebracht; - op de grote inspectieputten: de markering dient zowel aan de buitenkant als aan de binnenkant (in het bovenste stuk van de conus) te worden aangebracht; - op de infiltratiekratten: onmiddellijk na het BENOR-merkteken. B.3.4 Voorraadbeheer De productie-eenheid dient te beschikken over een procedure voor zijn voorraadbeheer. In overeenstemming met het kwaliteitshandboek zal de productie-eenheid: - methodes voorzien om beschadiging tegen te gaan bij het behandelen van de producten; - gepaste opslagplaatsen voorzien om beschadiging te vermijden; - controles uitvoeren op het verpakkings-, opslag- en markeringsproces. B.4. REGELS VOOR DE BEPALING VAN MAATREGELEN BIJ TEKORTKOMINGEN De certificaathouder zal BCCA van elke tekortkoming op de hoogte brengen, evenals van de genomen correctieve en preventieve maatregelen. Indien de tekortkoming wordt vastgesteld op het moment dat de betrokken producten reeds op de markt zijn gebracht, zal de certificaathouder de klant inlichten over de tekortkoming. De maatregelen bij tekortkomingen worden bepaald volgens de regels van 14 van het ARCP en de betreffende toepassingsreglementen. Bij vaststelling van tekortkomingen zal door de controle-instelling een tekortkomingsfiche worden opgemaakt. (voorbeeld zie bijlage B.4). B.4.1 Tekortkomingen in de processen voor het beheer van de productbeschrijving en de ITT Bij afwijkingen in het beheer van de productbeschrijving en/of de ITT zal BCCA overeenkomstig dit reglement en de betreffende norm(en) vragen de nodige correctieve maatregelen te TRA: BB-601/651/653 versie: 2_21/06/2016 nl Administratief en technisch deel Herziening: 29/213

30 treffen en om binnen de 4 weken verslag uit te brengen. BCCA zal zijn verdere acties (bv. bijkomende inspectie) bepalen in functie van de aard van de tekortkoming en de genomen maatregelen. BCCA zal zich tevens hiervoor laten adviseren door de Certificatieraad. B.4.2 Tekortkomingen in de processen voor de FPC Bij niet-conformiteit(en) of afwijkingen in de FPC-processen zal BCCA overeenkomstig dit reglement en de betreffende norm(en) vragen de niet-conformiteit(en) recht te zetten en binnen de 4 weken verslag uit te brengen. BCCA zal zijn verdere acties (bv. bijkomende inspectie) bepalen in functie van de aard van de tekortkoming. BCCA zal zich tevens hiervoor laten adviseren door de Certificatieraad. B.4.3 Tekortkomingen m.b.t. de kenmerken van de producten Bij niet-conformiteiten zal de certificaathouder overeenkomstig dit reglement en de betreffende norm(en) onmiddellijk de nodige maatregelen treffen om deze gebreken recht te zetten. Nadat de oorzaak gevonden en rechtgezet is, zal hij opnieuw de test of controle uitvoeren om zich ervan te verzekeren dat er geen herhaling van de niet-conformiteit zal optreden (zie ook kwaliteitshandboek van de productie-eenheid). Niet-conforme producten dienen in de voorraden fysiek gescheiden en apart gemerkt te worden van de onder BENOR-certificatie geproduceerde materialen. TRA: BB-601/651/653 versie: 2_21/06/2016 nl Administratief en technisch deel Herziening: 30/213

31 A A TRA: BB-601/651/653 versie: 2_ 2016/04/27 nl Bijlage A Herziening: 31/213

32 A.1.1 Wijzigingen Chronologische lijst van de wijzigingen Datum Onderwerp Wijziging Beslissing 9/8/2010 De norm NBN T werd toegevoegd AR aan de overzichtlijst productnormen 1/2/2011 Bijlage B Aanpassen SDR-klasse voor wanddiktes en AR toepassingsgebied: toevoegen SDR 27,6 voor de hulpstukken 18/2/2011 Algemeen Redactionele aanpassingen 15/10/2012 Bijlage B Deze bijlage werd aangepast naar AR aanleiding van de samenvoeging van de normen en tot 1 norm 15/10/2012 Bijlage B Deze bijlage werd verwijderd AR 10/09/2015 B Technisch gedeelte Zie verslag AR 10/09/2015 AR 28/01/2016 A Administratief Zie verslag SC 28/01/2016 SC gedeelte (terug naar overzicht bijlagen) TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl Bijlage A 1.1 chronologische lijst van wijzigingen Herziening: 32/213

33 A Aanvraag BENOR BCCA Opgericht door : WTCB en SECO BELGIAN CONSTRUCTION CERTIFICATION ASSOCIATION vzw Aarlenstraat 53, B BRUSSEL - Tel. 02/ Fax 02/ Aanvraag voor een BENOR Certificatie in de sector Thermoplastische Kunststofleidingsystemen en inspectieputten De ondergetekende (naam, voornaam, adres) in zijn eigen naam (1) in de naam van de maatschappij (firmanaam en -adres) (1) verzoekt BCCA, volgens de voorwaarden bepaald in het Toepassingsreglement voor de BENOR certificatie van Thermoplastische Kunststofleidingen (TRA BB-601/651/653), die hij, na er kennis van genomen te hebben, verklaart te aanvaarden, om de Benor certificatie van: Buizen Hulpstukken Kranen (Afsluiters) - Putten infiltratiekratten volgens: (zie bijlagen B x van TRA BB-601/651/653) PTV Handelsnaam (2) Buizen Putten diametergroe p Hulpstukken Productieeenheid componentgroep Diametergroep Productieeenheid.. TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl A.1.3.1: Aanvraag Benor Herziening: 33/213

34 A Aanvraag BENOR voor de hierna vermelde aanwending :... Indien gekozen wordt voor een commerciële benaming dan zal deze voorbehouden worden aan het product zoals het eventueel zal worden goedgekeurd. Hij verklaart dat hijzelf / bovengenoemde maatschappij (1). er de industriële eigendom van bezit;. er de fabricatie van verzekert in de fabricatiecentra vermeld in bijlage;. het product doet vervaardigen door ondernemingen onder vergunning, onderworpen aan haar toezicht en met name genoemd in de hierbij gevoegde lijst;. er de plaatsing van verzekert;. er de plaatsing van toevertrouwt aan ondernemingen onder vergunningen, onderworpen aan haar toezicht en met name genoemd in de hierbij gevoegde lijst;. zich beperkt tot het op de markt brengen van het product (1). Hij verbindt er zich toe zijn fabrikanten, ondernemingen of licentiehouders, alsmede alle firma s aan de welke hij het gebruik van zijn Benor-certificatie toelaat, te verplichten de voorwaarden van fabricatie, na te leven. * * * Hij machtigt BCCA, indien het geval zich voordoet, met de buitenlandse organisaties voor Certificatie dat hetzelfde product aanbelangt, mede te werken. Hij bevestigt, tot staving van zijn aanvraag, de neerlegging van een bundel overeenkomstig art. B.1 van het Toepassingsreglement voor de BENOR certificatie van Thermoplastische Kunststofleidingsystemen, bundel die hij zich verbindt zo nodig aan te vullen, op aanvraag van het certificatieorganisme, met alle mogelijke inlichtingen en proefondervindelijke rechtvaardigingsstukken, om een volledig technisch oordeel mogelijk te maken over de vervaardiging, de plaatsing evenals over de praktische kenmerken en eigenschappen ervan. Hij machtigt de laboratoria die de proeven, waarvan de notulen bij het dossier gevoegd zijn, uitgevoerd hebben, om alle bijkomende inlichtingen dienaangaande, bij het onderzoek te verstrekken. * * * Hij duidt de persoon of personen (naam, voornaam, functie, adres, telefoon) aan om hem te vertegenwoordigen bij alle zaken die betrekking hebben op het onderzoek van deze aanvraag. * * * TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl A.1.3.1: Aanvraag Benor Herziening: 34/213

35 A Aanvraag BENOR Hij verklaart zich akkoord met de betaling van de forfaitaire som van (in letters)......euro voor het administratief ingangsrecht (betalingsmodaliteiten : zie art. A.10.1 en A van het Toepassingsreglement voor de Benor-certificatie van Thermoplastische Kunststofleidingsystemen). De complexiteit en het daarmee overeenstemmende bedrag zal door het Certificatiecomité vastgesteld worden. Hij verklaart zich tevens akkoord de kosten voor certificering (overeenkomstig art. A.10.1 en A van het Toepassingsreglement voor de Benor certificatie van Thermoplastische Kunststofleidingsystemen) te betalen die in het kader van de certificatie voorzien zijn en die hem zullen aangerekend worden overeenkomstig de specifieke documenten Overeenkomst van certificatie. (Zie offerte in bijlage) Deze rekeningen zijn te sturen aan:... Firma :... Adres :... BTW-nummer :... Gedaan te..., de... (Handtekening, voorafgegaan door de eigenhandig geschreven vermelding gelezen en goedgekeurd ) (3) Bijlage: Offerte (1) Doorhalen wat niet past. (2) facultatief (3) De aanvraag dient in één exemplaar, gezonden te worden aan: BCCA, Thermoplastische Kunststofleidingen, Aarlenstraat 53, B 1040 Brussel. (terug naar overzicht bijlagen) TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl A.1.3.1: Aanvraag Benor Herziening: 35/213

36 A Overzicht productnormen OVERZICHT VAN DE PRODUCTNORMEN : Kunststofleidingsystemen voor binnenrioleringen (lage en hoge temperatuur) - Ongeplasticeerd polyvinylchloride (PVC-U) - Deel 1 : Specificaties voor leidingen, hulpstukken en het systeem CEN/TS : Plastics piping systems for soil and waste discharge (low and high temperature) within the building structure - Unplasticized poly(vinyl chloride) (PVC-U) - Part 2: Guidance for the assessment of conformity : Kunststofleidingsystemen voor ondergrondse drukloze rioleringen - Ongeplasticeerd poly(vinylchloride) (PVC-U) - Deel 1 : Eisen voor buizen, hulpstukken en het systeem CEN/TS : Plastics piping systems for non-pressure underground drainage and sewerage - Unplasticized poly(vinyl chloride) (PVC-U) - Part 2: Guidance for assessment of conformity : Kunststofleidingsystemen voor binnenrioleringen (lage en hoge temperatuur) - Polyethyleen (PE) - Deel 1: Specificaties voor buizen, fittingen en het systeem CEN/TS : Plastics piping systems for soil and waste discharge (low and high temperature) within the building structure - Polyethylene (PE) - Part 2: Guidance for the assessment of conformity : Kunststofleidingsystemen voor ondergrondse drukloze binnen- en buitenrioleringen - Polyethyleen (PE) - Deel 1: Eisen voor buizen, hulpstukken en het systeem CEN/TS : Plastics piping systems for non-pressure underground drainage and sewerage - Polyethylene (PE) - Part 2: Guidance for the assessment of conformity : Kunststofleidingsystemen voor binnenrioleringen (lage en hoge temperatuur) - Gechloreerd polyvinylchloride (PVC-C) - Deel 1: Specificaties voor buizen, fittingen en het systeem CEN/TS : Plastics piping systems for soil and waste discharge (low and high temperature) within the building structure - Chlorinated poly(vinyl chloride) (PVC-C) - Part 2: Guidance for assessment of conformity ISO : Kunststofleidingsystemen voor drinkwatervoorzieningen en voor bovenen ondergrondse rioolpersleiding - Ongeplasticeerd polyvinylchloride (PVC-U) - Deel 1: Algemeen (ISO :2009) ISO : Kunststofleidingsystemen voor drinkwatervoorzieningen voor boven- en ondergrondse rioolpersleiding - Ongeplasticeerd polyvinylchloride (PVC-U) - Deel 2: Buizen (ISO :2009) ISO : Kunststofleidingsystemen voor de drinkwatervoorziening en voor bovenen ondergrondse rioolpersleidingen - Ongeplasticeerd polyvinylchloride (PVC-U) - Deel 3: Hulpstukken(ISO :2009, gecorrigeerde versie ) ISO : Kunststofleidingsystemen voor drinkwatervoorziening en voor boven- en ondergrondse rioolpersleiding - Ongeplasticeerd polyvinylchloride (PVC-U) - Deel 4: Afsluiters (ISO :2009) TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl A : Productnormen Herziening: 36/213

37 A Overzicht productnormen ISO : Kunststofleidingsystemen voor de drinkwatervoorziening en voor bovenen ondergrondse rioolpersleidingen - Ongeplasticeerd polyvinylchloride (PVC-U) - Deel 5: Geschiktheid voor de toepassing van het systeem (ISO :2009, gecorrigeerde versie ) CEN/TS : Plastics piping systems for water supply and for buried and above-ground drainage and sewerage under pressure - Unplasticized poly(vinyl chloride) (PVC-U) - Part 7: Guidance for the assessment of conformity : Kunststofleidingsystemen voor drukloze buitenrioleringen - Polypropyleen (PP) - Deel 1 : Eisen voor buizen, hulpstukken en het systeem CEN/TS : Plastics piping systems for non-pressure underground drainage and sewerage - Polypropylene (PP) - Part 2: Guidance for the assessment of conformity : Kunststofleidingsystemen voor de drinkwatervoorziening, en voor de afvoer en riolering onder druk - Polyethyleen (PE) - Deel 1: Algemeen : Kunststofleidingsystemen voor de drinkwatervoorziening, en voor de afvoer en riolering onder druk - Polyethyleen (PE) - Deel 2: Buizen : Kunststofleidingsystemen voor drinkwatervoorziening, en voor de afvoer en riolering onder druk - Polyethyleen (PE) - Deel 3: Hulpstukken : Kunststofleidingsystemen voor de drinkwatervoorziening, en voor de afvoer en riolering onder druk - Polyethyleen (PE) - Deel 4: Kleppen voor watervoorzieningssystemen : Kunststofleidingsystemen voor drinkwatervoorziening, en voor de afvoer en riolering onder druk - Polyethyleen (PE) - Deel 5: Geschiktheid voor toepassing van het systeem CEN/TS : Plastics piping systems for water supply, and for drainage and sewerage under pressure - Polyethylene (PE) - Part 7: Guidance for the assessment of conformity : Kunststofleidingsystemen voor drukloze ondergrondse rioleringen - Leidingsystemen met een gestructureerde wand van ongeplasticeerd poly(vinylchloride)(pvc- U), polypropyleen (PP) en polyethyleen (PE) - Deel 1: Algemene eisen en prestatiekenmerken : Kunststofleidingsystemen voor drukloze ondergrondse rioleringen - Leidingsystemen met een gestructureerde wand van ongeplasticeerd poly(vinylchloride) (PVC-U), polypropyleen (PP) en polyethyleen (PE) - Deel 2: Specificaties voor buizen en hulpstukken met gladde binnen- en buitenkant en het systeem, Type A : Kunststofleidingsystemen voor drukloze ondergrondse rioleringen - Leidingsystemen met een gestructureerde wand van ongeplasticeerd poly(vinylchloride) (PVC-V), polypropyleen (PP) en polyethyleen (PE) - Deel 3: Specificaties voor buizen en hulpstukken met glad binnenoppervlak en geprofileerd buitenoppervlak en het systeem, Type B CEN/TS : Plastics piping systems for non-pressure underground drainage and sewerage - Structured-wall piping systems of unplasticized poly(vinyl chloride) (PVC-U), polypropylene (PP) and polyethylene (PE) - Part 4: Guidance for the assessment of conformity NBN T42-604: Kunststofleidingsystemen - Fabrieksmatig vervaardigde aansluitstukken van ongeplasticeerd poly(vinyl chloride) (PVC-U) voor aansluiting op drukloze PVC-U rioleringsbuizen - Eisen en beproevingsmethoden TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl A : Productnormen Herziening: 37/213

38 A Overzicht productnormen NBN T42-605: Kunststofleidingsystemen - Fabrieksmatig vervaardigde kunststof aansluitstukken voor aansluiting op betonnen rioleringselementen - Eisen en beproevingsmethoden : Kunststofleidingssystemen voor drukloze ondergrondse rioleringen - Ongeplasticeerd PVC (PVC-U),polypropyleen (PP) en polyethyleen (PE) - Deel 1: Specificaties voor aanvullende hulpstukken, inclusief inspectieputten : Kunststofleidingssystemen voor drukloze ondergrondse rioleringen - Ongeplasticeerd PVC (PVC-U),polypropyleen (PP) en polyethyleen (PE) - Deel 2: Specficaties voor mangaten en inspectieputten in verkeerszones en in diep ingegraven installaties (+ AC:2009) CEN/TS : Plastics piping systems for non-pressure underground drainage and sewerage - Unplasticized poly(vinyl chloride)(pvc-u), polypropylene (PP) and polyethylene (PE) - Part 3: Guidance for assessment of conformity : Kunststofleidingsystemen voor binnenrioleringen (lage en hoge temperatuur) - Polypropyleen (PP) - Deel 1: Specificaties voor buizen, fittingen en het systeem CEN/TS : Plastic piping systems for soil and waste discharge (low and high temperature) within the building structure - Polypropylene (PP) - Part 2: Guidance for the assessment of conformity NBN T42-115: Kunststofleidingsystemen - Infiltratie-transportriool (IT-riool) voor regenwater - Eisen en beproevingsmethoden prnbn T42-606: Kunststofleidingsystemen Polypropyleen (PP) kratten voor infiltratie en buffering van water Eisen en beproevingsmethoden (terug naar overzicht bijlagen) TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl A : Productnormen Herziening: 38/213

39 A Overzicht PTV s OVERZICHT VAN DE TECHNISCHE VOORSCHRIFTEN PTV 1001: kunststofleidingsystemen van ongeplasticeerd polyvinylchloride (PVC-U) voor toevoer, ondergronds en in gebouwen, van drinkwater onder druk. PTV 1002: kunststofleidingsystemen van polyethyleen (PE) voor toevoer, ondergronds en in gebouwen, van drinkwater onder druk PTV 1004: kunststofleidingsystemen polyethyleen (pe) voor de afvoer van afvalwater (bij lage en bij hoge temperatuur) in gebouwen. kunststofleidingsystemen van polyethyleen (pe) voor de drukloze ondergrondse afvoer van afvalwater. PTV 1005: kunststofleidingsystemen van: - Ongeplasticeerd polyvinylchloride (PVC-U) voor de afvoer van afvalwater (bij lage en hoge temperatuur) in gebouwen. - Ongeplasticeerd polyvinylchloride (PVC-U) voor de drukloze ondergrondse afvoer van afvalwater. - Gechloreerd polyvinylchloride (PVC-C) voor de afvoer van afvalwater (bij lage en hoge temperatuur in gebouwen). - Fabrieksmatig vervaardigde kunststofaansluitstukken voor aansluiting op drukloze pvc of betonriolering. PTV 1006: kunststofleidingsystemen van Polypropyleen (PP) voor drukloze ondergrondse afvoer van afvalwater PTV 1007: kunststofleidingsystemen van Polyethyleen (PE) voor bovengrondse en ondergrondse afvoer van afvalwater en rioolwater onder druk PTV 1008: kunststofleidingsystemen van polypropyleen (PP) voor de afvoer van afvalwater (bij lage en bij hoge temperatuur) in gebouwen (terug naar overzicht bijlagen) TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl A : Overzicht PTV s Herziening: 39/213

40 A.3.2 SAMENSTELLING VAN DE SECTORALE COMMISSIE KUNSTSTOFPRODUCTEN EN - SYSTEMEN Ambtshalve leden Voorzitter: W. Martens (Farys) Directeur BCCA: B. De Blaere Ondervoorzitter: H. Reniers (FEDERPLAST) Coördinator voor de certificatie: J. Verhelst (BCCA) Hoofddeskundige: J. Vienne (BECETEL) Secretaris: J. Verhelst (BCCA) Sectorverantwoordelijke: S. Clerckx (SECO) Leden met stemrecht Groep Effectieve leden Vervangers Groep 1: Openbare Besturen Alessandra Battaglia SPGE Margo Briessinck MOW Philippe Keppens Ghislain Geron Etienne Motte Guido Slaets SPW Infrabel Pidpa Groep 2: Private gebruikers Jos Robeyns De Watergroep Olivier Broers Vivaqua Laanait Azdine Philippe Plumier William Martens Marc Scheppermans CILE Farys Aquafin Groep 3: Certificaathouders Claude T Joen George van Halteren Steffen Klauck Marc Eenens Federplast (Wavin) Hobas Amiantit Kurio Marc Emonts Federplast (Kabelwerk Eupen) Herman Reniers Federplast (Dyka) Peter Loots Renzo Boelens Federplast (Pipelife) TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl A.3.2: Samenstelling Sectorale Commissie Herziening: 40/213

41 A.3.2 (vervolg) Groep 3: Certificaathouders Reinhart Demuynck Stéphanie Kint Channelline Federplast Francis Poelmans OCW Alain Leuridan Benny De Blaere BCCA Sammy Gruss Christophe Cornu WTCB Dirk Stove Vlario Wendy Francken Groep 4: Deskundigen Groep 5: Leveranciers van grondstoffen Hubert Janssens Paul Blomme BCCA Joost Verhelst Stephan Clerckx BCCA Joris Vienne Becetel Philippe Vanspeybroeck Marc Meyskens Rioconsult Raf Pillaert Copro (terug naar overzicht bijlagen) TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl A.3.2: Samenstelling Sectorale Commissie Herziening: 41/213

42 A.3.4 SAMENSTELLING VAN DE ADVIESRAAD THERMOPLASTISCHE KUNSTSTOFLEIDINGSYSTEMEN Ambtshalve leden Voorzitter: H. Janssens Directeur BCCA: B. De Blaere Ondervoorzitter: C. T Joen (FEDERPLAST) Coördinator voor de certificatie: J. Verhelst (BCCA) Hoofddeskundige: J. Vienne (BECETEL) Secretaris: J. Verhelst (BCCA) Sectorverantwoordelijke: S. Clerckx (SECO) Leden met stemrecht Groep Effectieve leden Vervangers Groep 1: Openbare Besturen Alessandra Battaglia SPGE Margo Briessinck MOW Philippe Keppens Groep 2: Private gebruikers Ghislain Geron Etienne Motte Guido Slaets Jos Robeyns Philippe Plumier William Martens Marc Scheppermans SPW Infrabel Pidpa De Watergroep CILE Farys Aquafin Groep 3: Certificaathouders Claude T Joen Marc Eenens Federplast (Wavin) Kurio Marc Emonts Federplast (Kabelwerk Eupen) Herman Reniers Federplast (Dyka) Peter Loots Stéphanie Kint Renzo Boelens Federplast Federplast (Pipelife) TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl A.3.4: Samenstelling Adviesraad Herziening: 42/213

43 A.3.4 (vervolg) Francis Poelmans OCW Alain Leuridan Benny De Blaere BCCA Sammy Gruss Groep 4: Deskundigen Groep 5: Leveranciers van grondstoffen Christophe Cornu WTCB Dirk Stove Vlario Wendy Francken Hubert Janssens Paul Blomme BCCA Joost Verhelst Stephan Clerckx BCCA Joris Vienne Becetel Philippe Vanspeybroeck Raf Pillaert Copro (terug naar overzicht bijlagen) TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl A.3.4: Samenstelling Adviesraad Herziening: 43/213

44 A SAMENSTELLING VAN HET CERTIFICATIECOMITE THERMOPLASTISCHE KUNSTSTOFLEIDINGSYSTEMEN Directeur: B. De Blaere (BCCA) Coördinator: J. Verhelst (BCCA) Sectorverantwoordelijke: S. Clerckx (BCCA) Technisch hoofddeskundige: J. Vienne (BECETEL) (terug naar overzicht bijlagen) TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl A.3.5.1: Certificatiecomité herziening 44/213

45 A SAMENSTELLING VAN DE CERTIFICATIERAAD THERMOPLASTISCHE KUNSTSTOFLEIDINGSYSTEMEN Voorzitter: H. Janssens (SECTOROPERATOR) Directeur: B. De Blaere (BCCA) Hoofdcoördinator: R. De Cort (BCCA) Coördinator: J. Verhelst (BCCA) Sectorverantwoordelijke: S. Clerckx (BCCA) Secretaris: J. Verhelst (BCCA) Technisch hoofddeskundige: J. Vienne (BECETEL) Leden: C. Cornu (WTCB) P. Blomme (BCCA) TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl A.3.5.2: Certficatieraad Herziening 45/213

46 (terug naar overzicht bijlagen) TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl A.3.5.2: Certficatieraad Herziening 46/213

47 A.3.6 LIJST VAN DE GEMANDATEERDE INSPECTIE-INSTELLINGEN. Land Inspectie-instelling Erkenning België België SECO Copro Accreditatie ISO/IEC Accreditatie ISO/IEC (terug naar overzicht bijlagen) TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl A.3.6: Inspectie-instellingen Herziening: 47/213

48 A.3.7 LIJST VAN DE GEMANDATEERDE CONTROLELABORATORIA. Land Controlelaboratoria Erkenning België BECETEL Accreditatie ISO/IEC (terug naar overzicht bijlagen) TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl A.3.7: Controlelaboratoria Herziening: 48/213

49 A.4 OVERZICHT VAN DE CERTIFICATIEINSTELLINGEN WAARMEE BCCA EEN AKKOORD VAN WEDERZIJDSE ERKENNING HEEFT EN LIJST VAN DE CONTROLE-INSTELLINGEN Land OCI Inspectie-instelling Erkenningsnr. (terug naar overzicht bijlagen) TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl A.4: Wederzijdse erkenning Herziening: 49/213

50 A.6.1 Blanco typecertificaat TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl A.6.1: Blanco typecertificaat Herziening: 50/21 3

51 (terug naar overzicht bijlagen) TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl A.6.1: Blanco typecertificaat Herziening: 51/213

52 A.7.1 PSF A.7.1 PLASTICS SEWERAGE FACILITATOR Gebruiksvoorschrift voor certificaathouders Doelgroep: Alle BENOR-certificaathouders van kunststofleidingen en hulpstukken voor de toepassingsgebieden huisaansluitingen en/of straatriolering die producten vervaardigen waarvan de producent aangeeft dat ze voldoen aan de voorwaarden van het Standaardbestek 250. Dit houdt in dat deze volgende eigenschappen hebben: - BENOR-certificatie - Stijfheidsklasse SN8 - PVC-U volgens 1401 of PP volgens Buislengte aangepast aan het toepassingsgebied (max. 3m voor straatriolering) - Voorzien van een recyclinggarantie Betrokken partijen: BCCA en certificaathouders. Taken en bevoegdheden van BCCA: BCCA stelt een databank ter beschikking bestaande uit detaillijsten (basislijst genoemd) waarin enkel producten beschikbaar zijn die onder het BENOR-merk op de markt verkregen kunnen worden en die geschikt zijn voor de hier beschouwde toepassingsgebieden straatriolering en huisaansluitingen. Alle certificaathouders kunnen artikels opladen die zijn gekoppeld aan producten uit de basislijst. BCCA kijkt de aangeboden artikels na op correctheid, volledigheid en vorm en publiceert deze na goedkeuring op de website BCCA zorgt voor de terbeschikkingstelling van de nodige gegevens van de certificaten die gelinkt zijn aan de artikels. BCCA garandeert dat de artikels die op de website beschikbaar zijn het voorwerp uitmaken van een geldig certificaat. Taken en bevoegdheden van de certificaathouders: De certificaathouders zullen op basis van de ter beschikking gestelde lijsten hun concrete artikels opladen. De wijze waarop in praktijk het opladen van artikels dient te gebeuren is gedetailleerd beschreven in het document Productfiche voor producent Handleiding voor de web applicatie. Zij verbinden zich ertoe enkel artikels op te laden die volledig beantwoorden aan de hoger gestelde eisen voor de producten (zie doelgroep ). Zij zorgen ervoor dat elk artikel gekoppeld is aan het correcte product uit de basislijst en het correcte certificaat, een uniek artikelnummer heeft en voorzien is van duidelijke foto s van de markering. In geval van onvolledige gegevens en/of onduidelijke foto s zal er geen validatie door BCCA gebeuren en worden de artikels geweigerd. TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl A.7.1: Plastics Sewerage Facilitator Herziening: 52/21 3

53 A.7.1 PSF Tariefstructuur voor certificaathouders: De tariefstructuur is opgebouwd uit drie componenten: een eenmalig instaprecht (toegang tot het systeem), eenmalige initiële validatiekost (nazicht van de opgeladen artikels) en een jaarlijkse gebruikersbijdrage (voor onderhoud van het systeem en voor bijkomende gegevensbehandeling). De bedragen zijn als volgt: Eenmalig instaprecht: Vast bedrag: per certificaathouder. Indien gewenst, kan dit betaald worden in twee schijven van gespreid over een periode van 2 jaar. Eenmalige initiële validatiekost: Vast bedrag: 1.500, te vorderen voor de uitvoering van de initiële validatie van de opgeladen artikels. Jaarlijkse gebruikersbijdrage: Bestaat uit 2 delen: - IT-onderhoudskost: vast bedrag van Ondersteuning en bijkomende gegevensbehandeling door BCCA: wordt per certificaathouder individueel afgerekend aan de geldende BENOR-uurtarieven* *Conventioneel dagtarief, zie A.10. (terug naar overzicht bijlagen) TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl A.7.1: Plastics Sewerage Facilitator Herziening: 53/213

54 A.12 A.12 SANCTIES Tekortkomingen die onderhevig zijn aan sancties A.12.1 Betalingen Verzaken aan de kosten verbonden aan de certificatie, controle, extern labo, Verwijderen van de website + schriftelijke verwittiging met ultimatum, dan opschorting procedure Benorcertificatie. A.12.2 Onterecht of misleidend gebruik van het Benor-merk A Overschrijden van de vastgelegde termijn voor het verwijderen van de BENORmarkering bij opzegging Benor-merk Boete van xx per dag (bedrag vastgesteld door het Certificatiecomité) te rekenen vanaf de eerste dag van opzegging van het Benor-merk. Publicatie op de website van BCCA en in vaktijdschriften. Indien nodig zullen gerechtelijke stappen genomen worden. A Het vermelden van verplichte maar van de norm afwijkende markering Onmiddellijk verwijderen of aanpassen van de foute of misleidende markering, de betreffende producties moeten uit de markt genomen en vernietigd worden. Boete van xx per dag (bedrag vastgesteld door het Certificatiecomité) te rekenen vanaf de eerste dag van vaststelling. Publicatie op de website van BCCA en in vaktijdschriften. Indien nodig zullen gerechtelijke stappen genomen worden. A.12.3 Bij naamswijziging: Benor markeren zonder dit te melden Tijdens een extra controlebezoek zullen er correctieve maatregelen worden opgesteld, de procedures van de meldingsplicht worden nagegaan. Bij herhaling: extra bezoeken (stockcontrole) - periode bepalen waarin alles in regel moet zijn - zoniet starten van de opschortingsprocedure. A.12.4 Niet-gecertificeerde producten met Benor markeren Bij producenten die een Benor-certificatie hebben voor andere producten: Bij misbruik van de certificatie: - extra controlebezoek - nagaan van de stock, interne procedures beoordelen. - productie vernietigen, aanwezige materialen uit stock halen - geleverde materialen terughalen - klanten schriftelijk op de hoogte brengen met afschrift aan de controleinstelling - nagaan of de Benor-certificatie gewenst is door de fabrikant voor dit product - termijnen vastleggen waarbinnen aan deze voorwaarden moet voldaan zijn, zoniet starten van de opschortingsprocedure voor andere gecertificeerde producten. Bij producenten die geen Benor hebben: NBN op de hoogte brengen. Financiële consequenties: Boete: dient vastgelegd te worden aan de hand van het vastgestelde volume gemarkeerde producten. TRA: BB-601/651/653 versie: 2_ 2016/04/27 nl A.12: Sancties Herziening: 54/213

55 A.12 (vervolg) A.12.5 Wijziging van grondstof, systeem, design, productiemethode of uitbreiding (M-N-D- P-E) zonder dit te melden Extra controlebezoek - nagaan van de stock, interne procedures beoordelen. - vergelijkende proeven - nagaan of de materialen dezelfde kwaliteiten en eigenschappen van het eindproduct garanderen. - extra monsterneming - of een tweede extra bezoek waar men een reeks proeven op de producten met de nieuwe formulering doet. - termijnen vastleggen waarbinnen aan deze voorwaarden moet voldaan zijn, zoniet starten van de opschortingsprocedure. A.12.6 Interne controles Proeffrequenties onvoldoende volgens reglement: De fabrikant stelt correctieve maatregelen op, extra bezoek waarin de toepassing van deze maatregelen zal worden nagegaan. Resultaten zelfcontrole niet overeenkomstig en geen herhalingsproeven of gevolg gegeven: De fabrikant stelt correctieve maatregelen op, extra bezoek waarin de toepassing van deze maatregelen zal worden nagegaan. A.12.7 Uitrusting Kalibraties en ijkingen niet volgens de bepalingen van het TRA, laboratoriumuitrusting niet vervangen of hersteld na defect: De fabrikant stelt correctieve maatregelen op, extra bezoek waarin de toepassing van deze maatregelen zal worden nagegaan. A.12.8 Externe proefresultaten Bij niet conforme proefresultaten van de jaarlijkse monsterneming: De fabrikant stelt correctieve maatregelen op, extra bezoek waarin de toepassing van deze maatregelen zal worden nagegaan. (terug naar overzicht bijlagen) TRA: BB-601/651/653 versie: 2_ 2016/04/27 nl A.12: Sancties Herziening: 55/213

56 A.13 A.13 CONTROLE OP MONSTERS IN DE MARKT De monsternemingen in de markt gaan van start vanaf de ondertekening van de certificatieovereenkomst. Deze monsternemingen kunnen geschieden naar aanleiding van: gedeelde monsterneming; toevallige vaststellingen in de markt door BCCA van BENOR gemarkeerde producten; klachten van derden (gebruikers). Gedeelde monsterneming De benodigde monsters voor de audit-tests worden gedeeltelijk bij de certificaathouder of productie-eenheid genomen en gedeeltelijk in de markt. De extra kosten gemaakt door BCCA om te kunnen bemonsteren en eventueel de monsters zelf worden door BCCA gedragen. De proefkosten zijn ten laste van de certificaathouder. Monsterneming naar aanleiding van toevalligheden BCCA kan naar aanleiding van toevallige vaststellingen in de markt overgaan tot een monsterneming. De certificaathouder wordt op de hoogte gebracht van de monsterneming. Indien achteraf blijkt dat de bekomen resultaten afwijkend zijn, dan wordt deze monsterneming als extra beschouwd en worden de kosten op de certificaathouder verhaald. Indien de resultaten voldoen aan de gestelde eisen dan kan deze monsterneming als audit testing beschouwd worden. De keuze van de uit te voeren proeven wordt gemaakt uit de bijlage(n) van het TRA BB 601/651/653 van de respectievelijke normen die op de het product van toepassing zijn. Het totale proefpakket zal dit van de normale audit testing niet overschrijden. Monsterneming naar aanleiding van klachten door derden De klacht is steeds schriftelijk. De klager informeert BCCA betreffende de plaats waar de producten zich bevinden. BCCA verwittigt de certificaathouder en nodigt deze uit om samen de betrokken producten te identificeren en monsters te nemen. De betrokken producten worden afgebakend en zullen pas vrijgegeven worden nadat de proefresultaten bekend zijn. Het Certificatiecomité beslist over de aard van de uit te voeren proeven en de keuze wordt gemaakt uit de bijlage(n) van het TRA BB 601/651/653 van de respectievelijke normen die op de betrokken producten van toepassing zijn. Alle hieraan verbonden kosten (monsters, monsterneming, laboratoriumkosten) worden in eerste instantie door BCCA betaald. Indien uit de vaststellingen blijkt dat de bemonsterde producten afwijkend zijn, dan zullen al de gemaakte kosten op de certificaathouder van de non-conforme producten verhaald worden en moeten de betrokken producten vernietigd worden. In het andere geval zal de klager de kosten geheel of gedeeltelijk mee dragen. TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl A.13: Controle op monsters in de markt Herziening: 56/213

57 (terug naar overzicht bijlagen) TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl A.13: Controle op monsters in de markt Herziening: 57/213

58 B B Teneinde rekening te houden met de geldende klimatologische omstandigheden, de verenigbaarheids- en gebruikseisen, leggen deze bijlagen de keuze vast uit de verschillende varianten welke voorzien zijn in de betreffende normen. TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl Bijlage B Herziening: 58/213

59 B.1.5 Lijst controleschema s B x FPC-Schema B x Intern/extern ITT-Schema Zelfcontrole afgewerkt product, periodieke externe proeven PVC-U afvoer van afvalwater in gebouwen: B FPC-schema B Intern/extern ITT-schema, Zelfcontrole afgewerkt product, periodieke externe proeven PVC-U ondergrondse afvoer van afvalwater: B FPC-schema B Intern/extern ITT-schema, Zelfcontrole afgewerkt product, periodieke externe proeven PE afvoer van afvalwater in gebouwen: B FPC-schema B Intern/extern ITT-schema, Zelfcontrole afgewerkt product, periodieke externe proeven PE ondergrondse afvoer van afvalwater: B FPC-schema B Intern/extern ITT-schema, Zelfcontrole afgewerkt product, periodieke externe proeven PVC-C afvoer van afvalwater in gebouwen: B FPC-schema B Intern/extern ITT-schema, Zelfcontrole afgewerkt product, periodieke externe proeven PVC-U persleidingen voor het transport van drinkwater: B FPC-schema B Intern/extern ITT-schema Zelfcontrole afgewerkt product, periodieke externe proeven PP ondergrondse afvoer van afvalwater: B FPC-schema B Intern/extern ITT-schema, Zelfcontrole afgewerkt product, periodieke externe proeven PE persleidingen voor de afvoer van afvalwater: B FPC-schema B Intern/extern ITT-schema, Zelfcontrole afgewerkt product, periodieke externe proeven TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B1.5: Controleschema s Herziening: 59/213

60 B.1.5 (vervolg) PVC/PP/PE kunststofleidingsysteem met gestructureerde wand type B: B FPC-schema PVC B FPC-schema PE B FPC-schema PP B Intern/extern ITT-schema, Zelfcontrole afgewerkt product, periodieke externe proeven 651-T42-604/605 PVC /PP Aansluitstukken voor rioleringen: B FPC-schema PVC B FPC-schema PP B Intern/extern ITT-schema, Zelfcontrole afgewerkt product, periodieke externe proeven Aanvullende hulpstukken en inspectieputten: B FPC-schema PVC B FPC-schema PE B FPC-schema PP B Intern/extern ITT-schema, Zelfcontrole afgewerkt product, periodieke externe proeven Grote inspectieputten en inspectiekamers: B FPC-schema PVC B FPC-schema PE B FPC-schema PP B Intern/extern ITT-schema, Zelfcontrole afgewerkt product, periodieke externe proeven PP voor de afvoer van afvalwater in gebouwen: B FPC-schema B Intern/extern ITT-schema, Zelfcontrole afgewerkt product, periodieke externe proeven 651-T Infiltratie-transportriool (IT-riool) voor regenwater: B FPC-schema PVC B FPC-schema PE B FPC-schema PP B Intern/extern ITT-schema, Zelfcontrole afgewerkt product, periodieke externe proeven 653-T Polypropyleen (PP) infiltratiekratten voor regenwater: B FPC-schema PP B Intern/extern ITT-schema, Zelfcontrole afgewerkt product, periodieke externe proeven Opmerking: voor de FPC-checklist (procedures): zie bijlage B TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B1.5: Controleschema s Herziening: 60/213

61 B PVC-U/PVC-C B FPC-schema: PVC-U, PVC-C (reglement) B B B Grondstof: -PVC-U, PVC-C Item Waarop controle? Hoe? Frequentie Registratie - k-waarde - vluchtige bestanddelen - zeefanalyse - bulk density - recyclaat -herkomst: enkel eigen materiaal -reinheid en hoedanigheid productafhankelijk (in te stellen bij productie) (+zeef voor korrelgrootte) -% toevoeging - toeslagstoffen - vulstoffen - stabilisatoren - glijmiddel ISO ISO ISO 60 - visuele controle -per productie -bij elke levering certificaat leverancier, tenzij anders overeengekomen met de producent - steekproefsgewijze controle bij levering -per productie -per productie Certificaat leverancier of volgens specificaties gebruiker. producent producent producent - kleurstoffen Productiefasen: -compound: totale samenstelling - Samenstelling methode producent per methode te bepalen producent -recyclaat - Samenstelling methode producent per methode te bepalen producent -extruderen - procesparameters methode producent per methode te bepalen producent TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B : FPC-schema PVC-U/PVC-C Herziening: 61/213

62 B PVC-U/PVC-C (reglement) B B B B 3 Item Waarop controle? Hoe? Frequentie Registratie - spuitgieten - procesparameters -matrijseigenrecyclaat (aanspuitstukken) - verpakking -aard: - dozen, paletten, zakken, -merking: etiketten, Productkwaliteit: (voor iedere bevestigde eigenschap per product of productgroep) -Eigenschap opdruk, testresultaat methode producent per methode te bepalen producent Visueel - aard - merking - bij elke bestelling producent Overeenkomstige norm per type product Toepassingsreglement producent -Kwaliteit beheer correctieve maatregelen methode producent producent Logistiek - Declassering - Bestellingen - Voorraadbeheer interne procedure methode producent producent - Expeditie - Merking TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B : FPC-schema PVC-U/PVC-C Herziening: 62/213

63 B PE B (reglement) B B B FPC-schema: PE Grondstof: - PE 40 - PE 63 - PE 80 - PE 100 Item Waarop controle? Hoe? Frequentie Registratie - OIT - MFR - Densiteit - Vluchtige bestanddelen - Gehalte koolstofzwart - Pigmentverdeling - Watergehalte - Recyclaat - herkomst - reinheid en hoedanigheid -% toevoeging Productiefasen: - ISO ISO ISO ISO ISO ISO 15512, ISO 760, EN enkel eigen materiaal - visuele controle - productafhankelijk (in te stellen bij productie) (+ zeef voor korrelgrootte) - bij elke levering certificaat leverancier, tenzij anders overeengekomen met de producent - steekproefsgewijze controle bij levering - per productie - per productie - per productie - extruderen - procesparameters - visueel - 4/uur - spuitgieten - procesparameters - matrijseigenrecyclaat (aanspuitstukken) -Verpakking - aard: dozen, paletten, zakken, - merking: etiketten, opdruk, producent producent producent - visueel - 4/uur producent Visueel - aard - merking - bij elke bestelling producent TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B : FPC-schema PE Herziening: 63/213

64 B PE (vervolg) (reglement) B B 3 Item Waarop controle? Hoe? Frequentie Registratie Productkwaliteit: (voor iedere bevestigde eigenschap per product of productgroep) -Eigenschap test resultaat Overeenkomstige norm per type product Toepassingsreglement producent -Kwaliteit beheer correctieve maatregelen Methode producent producent Logistiek - Declassering - Bestellingen - Voorraadbeheer interne procedure Methode producent producent - Expeditie - Merking TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B : FPC-schema PE Herziening: 64/213

65 B PP B FPC-schema: PP (reglement) B Item Waarop controle? Hoe? Frequentie Registratie Grondstof: - PP - PP-Copolymeer - HM-PP - PP-R - OIT - MFR - Volumieke massa - ISO ISO ISO bij elke levering certificaat leverancier, tenzij anders overeengekomen met de producent - steekproefsgewijze controle bij levering producent B B Recyclaat - herkomst - reinheid en hoedanigheid - % toevoeging - enkel eigen materiaal (+zeef voor korrelgrootte) - visuele controle - productafhankelijk (in te stellen bij productie) Productiefasen: - extruderen - procesparameters - visueel - 4/uur - spuitgieten - procesparameters - matrijseigenrecyclaat (aanspuitstukken) - Verpakking - dozen, paletten, zakken, - etiketten - per productie - per productie - per productie producent producent - visueel - 4/uur producent Visueel - aard - merking - bij elke bestelling producent TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B : FPC-schema PP Herziening: 65/213

66 B PP (vervolg) (reglement) B B 3 Item Waarop controle? Hoe? Frequentie Registratie Productkwaliteit: (voor iedere bevestigde eigenschap per product of productgroep) -Eigenschap -Kwaliteit beheer Logistiek - Declassering - Bestellingen - Voorraadbeheer - Expeditie - Merking test resultaat correctieve maatregelen Methode producent Overeenkomstige norm per type product Toepassingsreglement producent producent interne procedure Methode producent producent TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B : FPC-schema PP Herziening: 66/213

67 B Extern ITT-Schema, zelfcontrole afgewerkt product - intern controleschema, periodieke externe proeven (audit tests) B Kunststofleidingsystemen van ongeplasticeerd PVC (PVC-U) voor de afvoer van afvalwater (bij lage en hoge temperatuur) in gebouwen. B Inleiding Deze bijlage aan het TRA BB 601/651/653 is geïnspireerd op de CEN/TS : Guidance for assessment of conformity. B Technische specificaties De hierna vermelde punten (hier cursief aangeduid) worden in de norm en de PTV 1005 uitvoerig beschreven. Materiaal Het compound moet voldoen aan de vereisten vermeld in punt 4.1, punt 6.1 (tabel 1) van de CEN-TS Het basismateriaal (PVC-hars) gebruikt voor de productie van de buis moet voldoen aan de vereisten van punt 4.2 en punt 3.4 van de PTV Het basismateriaal (PVC-hars) gebruikt voor de productie van de hulpstukken moet voldoen aan de vereisten van punt 4.3 en punt 3.4 van de PTV Toepassen van reeds gebruikt materiaal Zie punt 3.4 van PTV Buitendiameter van de buizen Volgens punt De toegelaten diameters zijn DN 32, 40, 50, 75, 90, 110, 125, 160, 200, 250 en 315. Wanddikte en toepassingsgebied Volgens punt Om gebruiksverwarring bij de gebruikers op de bouwmarkt te voorkomen, wordt het overlappend gebruik van deze normen als volgt gereglementeerd: Voor de bovengrondse toepassingen in gebouwen (sanitair) zal voor de buizen enkel de gebruikscode B van toepassing gesteld worden (van de norm 1329). Voor de ingegraven toepassingen in gebouwen moeten de buizen conform zijn met de NBN EN Afmetingen van de verbindingen met dichtingsring Volgens punt In geval van buizen met dubbele markering voor de overlappende types van de 1401 en 1329 en voor toepassingsgebied BD, is enkel het type M (type medium) volgens tabel 13 van de norm toegelaten, en het type L volgens tabel 15 van de norm voor de expansiemoffen. TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B : 1329 Herziening: 67/213

68 B In geval van buizen met dubbele markering voor de overlappende types van de 1401 en 1329 en voor toepassingsgebied BD, dienen de insteekdieptes van deze verbindingen te voldoen aan deze van tabel 13 van de Lijmverbindingen en spie-einden Volgens punt Lijmverbindingen zijn toegelaten. Markering Volgens punt 13 Zie eveneens B3.3 Markering van het TRA BB 601/651/653. Voor de buizen is de markering steeds: B-SANITAIR (binnen gebouwen) De markering van de buizen is in zwarte kleur. Voor de hulpstukken enkel de markeringen B of BD. Voor diameters < 75 mm dienen volgende gegevens ingedrukt te worden : FABRIKANT EN 1329 BENOR. De andere verplichte gegevens uit de norm mogen ingedrukt of op een etiket op het hulpstuk voorzien worden. Voor diameters vanaf 75 mm dienen alle gegevens ingedrukt te worden. B Organisatie van de controle Controle van de overeenkomst van de producten met de normen diametergroepen: van toepassing op buizen en hulpstukken Diametergroep Nominale diameter, DN componentgroepen: van toepassing op hulpstukken Componentgroep Type 1 bochten 2 vertakkingen 3 Andere (verloopstukken, koppelstukken, overgangsstukken, ) Proeven uit het aanvaardingsonderzoek. De proeven hebben betrekking op alle karakteristieken die voorzien zijn door de norm en worden verricht door het laboratorium aangeduid volgens artikel A.3.5 van het TRA BB 601/651/653. De tabel geeft het detail van de uit te voeren proeven en het aantal te nemen monsters, rekening houdende met de indeling in groepen. TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B : 1329 Herziening: 68/213

69 B Opmerking : Indien de fabrikant van lijmtype verandert, dienen de gebruiksgeschiktheidstesten opnieuw uitgevoerd te worden. TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B : 1329 Herziening: 69/213

70 B Buizen Proef Norm 1329 Frequentie Aanvaardingsproeven tabel N 2 D 3 M 4 E 5 P 6 frequentie zelfcontrole Audit testing ( 1 ) PVC hoeveelheid / compound x x 1 / jaar Aspect/Kleur /5.2 1 / diametergroep x x x x x bij opstarten en 1/8h/extrusielijn aantal volgens norm grootte volgens norm criteria 80 % 1 / jaar grijs: ral 7037 Afmetingen ( 7 ) EN ISO /6.2 1 / nominale afmeting x x x x x Vicat Verwekingstemperat uur Weerstand tegen dichloormethaan DSC ( 8 ) / compound x x / compound x x x x ISO Slagvastheid Lengtekrimp na verwarming ISO / compound x x x x 1 / diametergroep 1/ compound x x x x / diametergroep x x x x Markering (7) / diametergroep x x x x x bij opstarten en 1/8h/extrusielijn 1/week/ extrusielijn 1/week/ extrusielijn bij opstarten en 1/dag/extrusielijn 1/week/ extrusielijn bij opstarten en 1/8h/extrusielijn 1 / jaar 1 / compound / jaar 1 / jaar 1 1 / jaar 4 1 / jaar (3 ) 2 ± 1cm² 79 C volgens norm 160 mm afgeschuind 200 ± 10 mm Geen enkele aantasting aan de oppervlakte van het teststuk B-onset temperature 185 C TIR (werkelijk breukpercentage) 10 % 1 / jaar mm 5 % 1 / jaar TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B : 1329 Herziening: 70/213

71 B Buizen (vervolg) Proef Norm PTV 1005 Frequentie Aanvaardingsproeven N D M E P frequentie zelfcontrole Audit testing ( 1 ) Trekproef ISO / /week/extrusielijn 1 / jaar Dichtheid ISO aantal volgens norm grootte volgens norm / compound x x x 1/week/compound 1 / jaar 3 ± 1cm² Kleur / diametergroep x x x x x bij opstarten en 1 / 8h / type criteria vloeigrens 45 MPa breukrek 80 % 1,38 x 1,48 g/cm³ 1 / jaar Ral 7037 TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B : 1329 Herziening: 71/213

72 B Hulpstukken Proef Norm 1329 Frequentie Aanvaardingsproeven tabel N D M E P frequentie zelfcontrole Audit testing ( 1 ) aantal grootte criteria PVC hoeveelheid / compound x x 1 / jaar Aspect/kleur /5.2 Afmetingen ( 9 ) (a) inwendige mof diameter en spieeind. (b) wanddikte mof/spie/lichaam Vicat Verwekingstempera tuur Valtest ( 10 ) Ovenproef ( 11 ) EN ISO /6.3 1 / diametergroep 1 / componentgroep 1 / diametergroep 1 / componentgroep x x x x x x x / compound x x ISO Markering ( 9 ) / diametergroep 1 / componentgroep 1 / diametergroep 1 / componentgroep 1 / diametergroep 1 / componentgroep x x x x x x x x x bij opstarten en 1 / 8h / type (a) bij opstarten en 1 / 8h / type (b) bij opstarten 1 / dag / type, ten minste 1 / productiebatch x x x x x 1 bij opstarten 1 / componentgroep / jaar 1 / componentgroep / jaar 1 / compound / jaar 1 / componentgroep / jaar 1 / componentgroep / jaar 1 / componentgroep / jaar volgens norm volgens norm 85 % 2 ± 1cm² 79 C 200: 5 > 200: 3 1 volgens norm Geen breuken TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B : 1329 Herziening: 72/213

73 B Hulpstukken (vervolg) Proef Norm Kleur Frequentie PTV 1005 Aanvaardingsproeven N D M E P 1 / diametergroep 1 / componentgroep frequentie zelfcontrole x x x x x bij opstarten en 1 / 8h / type Audit testing ( 1 ) 1 / componentgroep / jaar aantal grootte criteria Ral 7037 Gebruiksgeschiktheid ( 12 ) Proef Norm Waterdichtheid EN Luchtdichtheid EN Cyclische proef bij verhoogde temperatuur Gecombineerde dichtheidsproeven EN EN (terug naar overzicht schema s) 1329 Frequentie Aanvaardingsproeven tabel N D M E 1 / diametergroep en moftype inclusief dichtingselement ( 13 ) 1 / diametergroep en moftype inclusief dichtingselement (13) 1 / type dichting en moftype ( 14 ) 1 / diametergroep en moftype x x x x x x x x x frequentie zelfcontrole Audit testing ( 1 ) 1 / jaar / type dichting 1 / jaar / type dichting 1 /3 jaar / type dichting aantal grootte criteria 1 volgens norm Geen lekken 1 volgens norm Geen lekken 1 volgens norm x x x 1 / jaar 1 volgens norm Geen lekken Toegelaten doorbuiging: 50 3mm > 50 0,05dn Geen lekken Verschil in onderdruk: -0,27 bar TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B : 1329 Herziening: 73/213

74 B Het controleorganisme heeft het recht te beslissen of de proeven in een onafhankelijk laboratorium of bij de fabrikant worden uitgevoerd. In het laatste geval is de inspecteur aanwezig. Lange duur proeven en proeven voor de gebruiksgeschiktheid worden steeds in een onafhankelijk laboratorium uitgevoerd. 2 Nieuw systeem. 3 Nieuw ontwerp. 4 Nieuw materiaal. 5 Uitbreiding van het productgamma. 6 Verandering van de productiemethode. 7 1 diameter / diametergroep wordt in het onafhankelijk laboratorium gecontroleerd. De overige diameters worden bij de fabrikant door het controleorganisme nagekeken. 8 Alternatieve testmethode om de gelering te bepalen. Indien voor deze proef gekozen wordt dan dient de proef weerstand tegen dichloormetaan ( 580) niet te worden uitgevoerd. 9 1 diameter / componentgroep wordt in het onafhankelijk laboratorium gecontroleerd. De overige diameters worden bij de fabrikant door het controleorganisme nagekeken. 10 Enkel voor hulpstukken met 110 en gemarkeerd BD. 11 Enkel voor spuitgegoten hulpstukken. 12 Testen uit te voeren door zowel de buis- als de hulpstukfabrikant. De fabrikant van enkel hulpstukken of enkel buizen duidt de voor de proeven benodigde externe buizen of hulpstukken aan en indien van toepassing de voor het systeem toe te passen lijm. 13 Enkel testen indien de mof van het hulpstuk verschilt van de mof van de buis. 14 Een combinatie van lijmverbindingen en verbindingen met dichtingsring is toegestaan. TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B : 1329 Herziening: 74/213

75 B Extern ITT-Schema, zelfcontrole afgewerkt product intern controleschema, periodieke externe proeven (audit tests) B Kunststofleidingsystemen van ongeplasticeerd PVC (PVC-U) voor de drukloze ondergrondse afvoer van afvalwater. B Inleiding Deze bijlage aan het TRA BB 601/651/653 is geïnspireerd op de CEN/TS : Guidance for assessment of conformity. B Technische specificaties De hierna vermelde punten (hier cursief aangeduid) worden in de norm en de PTV 1005 uitvoerig beschreven. De algemene eigenschappen van de buizen en van de hulpstukken moeten voldoen aan de vereisten van bijlage B van de norm. Materiaal Het compound moet voldoen aan de vereisten vermeld in punt 4.1 en punt (tabel 1) van de CEN/TS Het basismateriaal (PVC-hars) gebruikt voor de productie van de buis moet voldoen aan de vereisten van punt 4.2 en punt 1.4 van de PTV Het basismateriaal (PVC-hars) gebruikt voor de productie van de hulpstukken moet voldoen aan de vereisten van punt 4.3 en punt 3.4 van de PTV Toepassen van reeds gebruikt materiaal Zie punt 3.4 van PTV Densiteit Zie punt 3.1 van de PTV Kleur Volgens punt 5.2 en punt 3.2 van de PTV 1005 De buizen en hulpstukken moeten homogeen ingekleurd zijn over de gehele wanddikte. Co-extrusie wordt niet toegestaan. Buitendiameter van de buizen Volgens punt De toegelaten diameters zijn DN 110, 125, 160, 200, 250, 315, 400, 500 en 630. Wanddikte en toepassingsgebied Volgens punt Om gebruiksverwarring bij de gebruikers op de bouwmarkt te voorkomen, wordt het overlappend gebruik van deze normen als volgt gereglementeerd: Voor het overlappend ingegraven gebruik (binnen- en buitenriool) zal enkel de gebruikscode UD in de buisreeksen SDR 41 & SDR 34, zowel binnen als buiten gebouwen aangewend worden. TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B : 1401 Herziening: 75/213

76 B Afmetingen van de verbindingen met dichtingsring en van de spie-einden Voor de types 110, 125 en 160 met enkele markering: zie punt 3.5 van de PTV In geval van dubbele markering voor de overlappende types van de 1401 en 1329 en voor toepassingsgebied BD, dienen de insteekdieptes van deze verbindingen te voldoen aan deze van tabel 13 van de Lijmverbindingen en spie-einden Volgens punt Lijmverbindingen zijn toegelaten. Markering Volgens punt 12 Zie eveneens B3.3 Markering van het TRA BB 601/651/653. Voor de markering van de buizen gelden de volgende codes van de toepassingszone: Roodbruin met zwarte opdruk: UD-RIOOL EGOUT (ingegraven riool vuilwater, gebruik binnen en buiten gebouwen) U-RIOOL EXT - EGOUT (ingegraven riool vuilwater, enkel buiten gebouwen) Grijs met zwarte opdruk: UD-RIOOL EGOUT (ingegraven regenwaterriool, gebruik binnen en buiten gebouwen) U-RIOOL EXT - EGOUT (ingegraven regenwaterriool enkel buiten gebouwen) De hulpstukken worden voorzien van de markering van het toepassingsgebied U of UD naargelang het geval. Bij gebruik van stickers op de hulpstukken, dienen deze duurzaam te zijn en onverwijderbaar. Indien de sticker zou verdwenen zijn, het BENOR-logo niet rechtstreeks in het hulpstuk staat en de naspeurbaarheid ontoereikend is, kan het BENOR-merk niet meer gegarandeerd worden. B Organisatie van de controle Controle van de overeenkomst van de producten met de normen Bemonstering diametergroepen: van toepassing op buizen en hulpstukken Diametergroep Nominale diameter, DN TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B : 1401 Herziening: 76/213

77 B componentgroepen: van toepassing op de hulpstukken Componentgroep Type 1 bochten 2 vertakkingen 3 Andere (verloopstukken, koppelstukken, overgangsstukken, ) Proeven uit het aanvaardingsonderzoek De proeven hebben betrekking op alle karakteristieken die voorzien zijn door de norm en worden verricht door het laboratorium aangeduid volgens artikel A.3.5 van het TRA BB- 601/651/653. De tabel geeft het detail van de uit te voeren proeven en het aantal te nemen monsters, rekening houdende met de indeling in groepen. Opmerking: Indien de fabrikant van lijmtype verandert, dienen de gebruiksgeschiktheidstesten opnieuw uitgevoerd te worden. TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B : 1401 Herziening: 77/213

78 B Buizen Proef Norm frequentie Aanvaardingsproeven tabel N 2 D 3 M 4 E 5 P 6 frequentie zelfcontrole Audit testing ( 1 ) aantal grootte criteria PVC hoeveelheid /compound x x 1 / jaar Aspect/kleur / diametergroep x x x x x Afmetingen ( 7 ) ( 8 ) ( 9 ) Vicat Verwekingstempe ratuur Weerstand tegen dichloormethaan DSC ( 10 ) / 6.4 3,4,5,6,7,8 1 / nominale afmeting x x x x x / compound x x bij opstarten en 1/8h/extrusielijn bij opstarten en 1/8h/extrusielijn 1 / jaar 1 / jaar 1 / samenstelling / jaar / compound x x x x 1/week/extrusielijn 1 / jaar 1 ISO Slagvastheid ringstijfheid ( 11 ) ISO 9969 bijlage B 3 volgens norm 1 / compound x x x x 1/week/extrusielijn 1 / jaar 4 1 / diametergroep 1/ compound x x x x bij opstarten en 1/dag/extrusielijn 1 / jaar (3 Ø) 1 / diametergroep x x x x 1 / jaar 3 volgens norm 80 % 2 ± 1cm² 77 C volgens norm 160 mm afgeschuind 200 ± 10 mm 300 ± 10 mm Geen aantasting aan de oppervlakte van het proefstuk (volgens norm) B-onset temperature 185 C TIR (werkelijk breukpercentage) 10 % 2kN/m² --> SDR 51 4kN/m² --> SDR 41 8kN/m² --> SDR 34 TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B : 1401 Herziening: 78/213

79 B Proef Lengtekrimp na verwarming Inwendige drukproef Buizen (vervolg) Norm ISO 2505 ISO frequentie Aanvaardingsproeven tabel N D M E P frequentie zelfcontrole Audit testing (1) aantal grootte / diametergroep x x x x 1/week/extrusielijn 1 / jaar mm 5 % / diametergroep x x x Markering ( 8 ) / diametergroep x x x x x bij opstarten en 1/8h/extrusielijn 1 / samenstelling / jaar 1 / jaar 3 dn < 315 :1 m dn 315: 1,5 m criteria 60 C - 10 MPa 1000 h Proef Norm PTV 1005 frequentie Aanvaardingsproeven frequentie zelfcontrole Audit testing ( 1 ) aantal grootte N D M E P Dichtheid ISO 1,38 x 1, / compound x x x 1 / week / compound 1 / jaar 3 ± 1cm² g/cm³ Kleur / diametergroep x x x x x bij opstarten en roodbruin: ral / jaar 1/8h/extrusielijn grijs: ral 7037 Afmetingen: 110 Amin =40 mm Insteekdiepte mof : Amin / nominale afmeting x x x x x bij opstarten 1 / jaar 125 Amin =43 mm 160 Amin= 50 mm Trekproef ISO / /week/extrusielijn volgens norm vloeigrens 45 MPa breukrek 80 % criteria TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B : 1401 Herziening: 79/213

80 B Hulpstukken Proef PVC hoeveelheid Aspect/Kleur Afmetingen ( 7 ) ( 12 ) (a) inwendige mof diameter en spieeind. (b) wanddikte mof/spie/lichaam Vicat Verwekingstemperatuur Ovenproef ( 13 ) Slagvastheid ( 14 ) Norm NBN EN 727 ISO frequentie Aanvaardingsproeven tabel N D M E P / compound x x 5.1/ ,6,7,8 1 / diametergroep 1 / componentgroep 1 / diametergroep 1 / componentgroep x x x x x x x x x x / samenstelling x x / diametergroep 1 / componentgroep / diametergroep 1 / componentgroep PTV x x x x x x x x x frequentie zelfcontrole bij opstarten en 1 / 8h / type (a) bij opstarten en 1 / 8h / type (b) bij opstarten dn 160 1/dag/type, dn 200 1/week/type, tenminste 1/ productiebatch ongeacht het type Audit testing ( 1 ) 1 / componentgroep /jaar 1 / componentgroep / jaar 1 / componentgroep / jaar 1 / samenstelling / jaar 1 / componentgroep / jaar 1 / componentgroep / jaar aantal grootte criteria volgens norm volgens norm 85 % 2 ± 1cm² 77 C ( 79 C toep.gebied D 200) 3 Volgens norm 200: 5 > 200: 3 Geen breuken TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B : 1401 Herziening: 80/213

81 B Proef Mechanische weerstand ( 15 ) Hulpstukken (vervolg) Waterdichtheid ( 15 ) (0,5 bar -1min) Inwendige drukproef Norm ISO frequentie Aanvaardingsproeven tabel N D M E P Markering (12) / diametergroep 1 / componentgroep 1 / diametergroep 1 / componentgroep x x x x x x x x / compound x x 1 / diametergroep 1 / componentgroep x x x x x frequentie zelfcontrole 1 / 8 h/ type (maximum 4%) bij opstarten en 1 / machine Audit testing ( 1 ) 1 / componentgroep / jaar 1 / samenstelling / jaar 1 / componentgroep / jaar aantal 1 hulpstuk + buis met dezelfde DN 1 hulpstuk + buis met dezelfde DN 3 grootte Criteria Geen breuken, barsten of lekken Geen lekken 60 C - = 6,3 MPa 1000 h Proef Afmetingen Insteekdiepte mof : Amin Norm ISO 3126 frequentie PTV 1005 Aanvaardingsproeven N D M E P 3.5 Aspect/Kleur / diametergroep 1 / componentgroep 1 / diametergroep 1 / componentgroep frequentie zelfcontrole x x x x x bij opstarten x x x x x bij opstarten en 1 / 8h / type frequentie Audit tests 1 / componentgroep / jaar 1 / componentgroep / jaar aantal grootte Criteria 110 A min =40 mm 125 A min =43 mm 160 A min= 50 mm roodbruin: ral 8023 grijs: ral 7037 TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B : 1401 Herziening: 81/213

82 B Gebruiksgeschiktheid ( 16 ) Proef Gecombineerde dichtheidsproeven Proef Gecombineerde dichtheids- Proeven bij 1 bar Norm Norm frequentie Aanvaardingsproeven tabel N D M E 1 / diametergroep en moftype PTV 1005 frequentie Aanvaardingsproeven tabel N D M E 1 / diametergroep en moftype x x x x frequentie zelfcontrole frequentie zelfcontrole Audit testing ( 1 ) 1 / jaar/ moftype inclusief dichtingselement ( 17 ) Audit testing ( 1 ) 1 / jaar/ moftype inclusief dichtingselement ( 17 ) aantal grootte 1 volgens norm aantal grootte criteria Geen lekken Verschil in onderdruk: 0,03 bar criteria 1 volgens norm Geen lekken TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B : 1401 Herziening: 82/213

83 B (terug naar overzicht schema s) 1 Het controleorganisme heeft het recht te beslissen of de proeven in een onafhankelijk laboratorium of bij de fabrikant worden uitgevoerd. In het laatste geval is de inspecteur aanwezig. Lange duur proeven en proeven voor de gebruiksgeschiktheid worden steeds in een onafhankelijk laboratorium uitgevoerd. 2 N: Nieuw systeem. 3 D: Nieuw ontwerp. 4 M: Nieuw materiaal. 5 E: Uitbreiding van het productgamma. 6 P: Verandering van de productiemethode. 7 Voor de afmetingen van verbindingen met dichtingsring: zie eveneens PTV diameter / diametergroep wordt in het onafhankelijke laboratorium gecontroleerd. De overige diameters worden bij de fabrikant door het CO nagekeken. 9 Afschuining: indien van toepassing. 10 Alternatieve testmethode om de gelering te bepalen. Indien voor deze proef gekozen wordt dan dient de proef weerstand tegen dichloormetaan ( 580) niet te worden uitgevoerd kn/m² voor de klasse SDR 51-4 kn/m² voor de klasse SDR 41-8 kn/m² voor de klasse SDR 34. Voor Benor hulpstukken met dezelfde wanddikte als de corresponderende buis moet de ringstijfheid groter of gelijk zijn aan deze van de buis. De ringstijfheid van de BENOR hulpstukken komt dus overeen met deze van de corresponderende buis. De reële waarden van de ringstijfheid voor hulpstukken zullen bepaald worden volgens ISO/DIS (bijlage aan de 1401) diameter / componentgroep wordt in het onafhankelijke laboratorium gecontroleerd. De overige diameters worden bij de fabrikant door het CO nagekeken. 13 Enkel voor spuitgiethulpstukken. 14 Voor DN>DN200: valhoogte is 500 mm (zie PTV 1005). 15 Enkel voor die hulpstukken die uit meer dan één stuk gemaakt zijn. 16 Testen uit te voeren zowel door de hulpstuk- als door de buisfabrikant. De fabrikant van enkel hulpstukken of enkel buizen duidt de voor de proeven benodigde externe buizen of hulpstukken aan. 17 Enkel te testen indien de mof van het hulpstuk verschilt van de mof van de buis. Bij voorkeur geen bochten bemonsteren (dit vereenvoudigt de proefopstelling). TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B : 1401 Herziening: 83/213

84 B Extern ITT-Schema, zelfcontrole afgewerkt product intern controleschema, periodieke externe proeven (audit tests). B Kunststofleidingsystemen van polyethyleen (PE) voor de afvoer van afvalwater (bij lage en bij hoge temperatuur) in gebouwen. B Inleiding Deze bijlage aan het TRA BB 601/651/653 is geïnspireerd op de CEN/TS : Guidance for assessment of conformity. B Technische specificaties De hierna vermelde punten (cursief aangeduid) worden in de norm en de PTV 1004 uitvoerig beschreven. De algemene eigenschappen van buizen en hulpstukken moeten voldoen aan de bijlage A van de norm. Materiaal Het materiaal moet minimum PE 80 zijn. Het materiaal voor buizen en hulpstukken moet voldoen aan de vereisten vermeld in de punten 4.1, 4.2, 4.3, 4.4 en 4.5. Kleur Volgens punt 5.2 De kleur van de buizen en hulpstukken is zwart, RAL Buitendiameters van de buizen Volgens punt De toegelaten diameters zijn: DN 32, 40, 50, 56, 63, 75, 90, 110, 125, 160, 200, 250 en 315. Wanddikte en toepassingsgebied Volgens punt De buizen van reeks S16 mogen enkel voor toepassingsgebied B gebruikt worden. Voor toepassingsgebied BD zijn enkel buizen toegelaten van de reeks S 12,5 en DN > 75 (toepasbaar binnen gebouwen en ingegraven in de structuur van gebouwen). Afmetingen van de verbindingen met dichtingsring en van de spie-einden Volgens punt Verbindingen met dichtingsring worden enkel gebruikt als uitzettingsdichting in vast gemonteerde opstellingen. De lengte A moet van het type L zijn. Lasverbindingen en verbindingsstukken Als lasverbinding voor buizen en hulpstukken wordt enkel het lassen van buiseinde tegen buiseinde (spiegellas) of het gebruik van elektrolasmoffen toegestaan. Markering Volgens punt 11 Zie eveneens B3.3 Markering van het TRA BB 601/651/653. TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B : 1519 Herziening: 84/213

85 B Voor de buizen is de markering als volgt: B-SANITAIR (binnen gebouwen) BD-SANITAIR (ingegraven in de structuur van het gebouw) De hulpstukken worden voorzien van de markering van het toepassingsgebied B of BD naargelang het geval. B Organisatie van de controle Controle van de overeenkomst van de producten met de normen - diametergroepen: van toepassing op buizen en hulpstukken Diametergroep Nominale diameter, DN componentgroepen: van toepassing op hulpstukken Componentgroep Type 1 bochten 2 vertakkingen 3 andere (verloopstukken, overgangsstukken, ) Opmerking : Alle volgende proevenreeksen zijn zo opgesteld dat de geteste materialen zowel voor bovengrondse toepassingen in gebouwen als voor ondergrondse toepassingen tot op 1 m van de gebouwen mogen aangewend worden. Proeven uit het aanvaardingsonderzoek De proeven hebben betrekking op alle karakteristieken die voorzien zijn door de norm en worden verricht door het laboratorium aangeduid volgens artikel A.3.5 van het TRA BB 6010/651/653. Deze tabel geeft het detail van de uit te voeren proeven en het aantal te nemen monsters, rekening houdende met de indeling in groepen. TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B : 1519 Herziening: 85/213

86 B Buizen Proef Norm NBN EN 1519 frequentie Aanvaardingsproeven Tabel N 2 D 3 M 4 E 5 P 6 frequentie zelfcontrole Audit testing ( 1 ) aantal grootte Criteria MFR thermische stabiliteit OIT ISO ISO / compound x x / compound x x 1/batch compound 1/batch compound 1/Jaar volgens norm 1 15 ± 2 mg 0,2g/10' MFR (190/5) 1,1g/10 > 20 min. (200 C) Aspect/Kleur / diametergroep x x x x x bij opstarten en 1/8h/extrusielijn 1/ Jaar Afmetingen Lengtekrimp na verwarming Ringstijfheid ISO 3126 ISO 2505 ISO / nominale afmeting ( 7 ) x x x x x bij opstarten en 1/8h/extrusielijn 1 /diametergroep x x x 1/ week/extrusielijn 1/Jaar mm 3 % /diametergroep x x x 1/ Jaar ± 10 mm Markering /diametergroep x x x x x Afmetingen (ovaliteit) Inwendige drukproef Proef Norm PTV 1004 ISO 1167 frequentie Aanvaardingsproeven N D M E P / nominale afmeting ( 7 ) x x x x x bij opstarten en 1/8h /extrusielijn frequentie zelfcontrole bij opstarten en 1/8h/extrusielijn 1/Jaar 1/ Jaar Audit testing ( 1 ) 1/ Jaar aantal Grootte /diametergroep x x x 1/jaar/compound 1/ Jaar 3 1,5 m S 12,5: 4 kn/m² S 16: nvt Criteria 80 C - 2,8 MPa 1000h TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B : 1519 Herziening: 86/213

87 B Hulpstukken Proef Norm NBN EN 1519 frequentie Aanvaardingsproeven Tabel N D M E P frequentie zelfcontrole Audit testing ( 1 ) aantal grootte Criteria Aspect/Kleur 1519 Afmetingen 1519 Thermische stabiliteit OIT MFR ISO ISO ,7,9 Markering / diametergroep en per componentgroep 1/ diametergroep en per componentgroep x x x x x x x x x x / compound x x / compound x x 1/ diametergroep en per componentgroep bij opstarten en 1/8h Type bij opstarten en 1/8h Type ( 8 ) 1 / batch compound 1 / batch compound x x x x x bij opstarten per machine 1/ componentgroep 1/ componentgroep 1 / compound 1/ diametergroep en per componentgroep 1 15 ± 2 mg 20 min. volgens norm 0,2g/10' MFR (190/5) 1,1g/10' TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B : 1519 Herziening: 87/213

88 B Hulpstukken (vervolg) Proef Crush test (voor elektrolas hulpstukken) Peel test (voor elektrolas hulpstukken) Inwendige drukproef voor gelaste hulpstukken elektroen stuiklas Trekproef voor stuiklassen (Buis-buis, buis-hulpstuk met gladspieeind) Norm PTV 1004 frequentie Aanvaardingsproeven N D M E ISO / diametergroep 1 x x x ISO ISO /4 1.3 ISO / diametergroep 2 en 3 x x x 1/ diametergroep 1 1/ diametergroep 2 en 3 x x x x x x frequentie zelfcontrole Audit testing ( 1 ) 1/ componentgroep ( 9 ) 1/ componentgroep ( 10 ) 1/ componentgroep aantal Alle sectoren /las Grootte alle per las Brosse breuk volgens norm (het is beter om geen T-stukken in de assemblage te gebruiken, dit omwille van de spanningsconcentraties die door de geometrie gecreëerd worden in de hoeken van het T-stuk) Alle uiteinden van de assemblage moeten verlengd worden met een buisstuk of eindkap afhankelijk van dn e < 25 mm type A e 25 mm type B Criteria 33% 80 C = 4 MPa 165 h Taaie breuk TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B : 1519 Herziening: 88/213

89 B Gebruiksgeschiktheid ( 11 ) Proef Waterdichtheid Luchtdichtheid Cyclische proef bij verhoogde temperatuur Gecombineerde dichtheidsproeven Norm NBN EN 1053 NBN EN 1054 NBN EN 1055 NBN EN 1277 NBN EN 1519 frequentie Aanvaardingsproeven Tabel N D M E P / diametergroep en moftype inclusief dichtingselement ( 12 )( 13 ) 1 / diametergroep en moftype inclusief dichtingselement ( 12 )( 13 ) 1/ type dichting en moftype 1/ moftype / diametergroep ( 13 ) x x x x frequentie zelfcontrole Audit testing ( 9 ) 1 / jaar / type dichting aantal volgens norm Grootte Criteria Geen lekken x x x x volgens norm Geen lekken x x x x x x x 1 /3 jaar / type dichting 1 / jaar / type dichting volgens norm volgens norm Geen lekken Toegelaten doorbuiging: 50 : 3mm > 50 : 0,05* Geen lekken Verschil in onderdruk: 0,03 bar (terug naar overzicht schema s) TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B : 1519 Herziening: 89/213

90 B Het controleorganisme heeft het recht te beslissen of de proeven in een onafhankelijk laboratorium of bij de fabrikant worden uitgevoerd. In het laatste geval is de inspecteur aanwezig. Lange duur proeven en proeven voor de gebruiksgeschiktheid worden steeds in een onafhankelijk laboratorium uitgevoerd. 2 N: Nieuw systeem. 3 D: Nieuw ontwerp. 4 : M: Nieuw materiaal. 5 E: Uitbreiding van het productgamma. 6 P: Verandering van de productiemethode. 7 1 diameter / diametergroep wordt in het onafhankelijke laboratorium gecontroleerd. De overige diameters worden bij de fabrikant door het CO nagekeken. 8 Frequentie wanddikte: enkel bij opstarten. 9 Enkel voor diametergroep Enkel diametergroepen 2 en Testen uit te voeren zowel door de hulpstuk- als door de buisfabrikant. De fabrikant van enkel hulpstukken of enkel buizen duidt de voor de proeven benodigde externe buizen of hulpstukken aan. 12 Enkel te testen indien de mof van het hulpstuk verschilt van de mof van de buis. 13 Gelden niet voor gelaste verbindingen, wel voor niet-gelaste mofverbindingen. TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B : 1519 Herziening: 90/213

91 B Extern ITT-Schema, zelfcontrole afgewerkt product intern controleschema, periodieke externe proeven (audit tests) B Kunststofleidingsystemen van polyethyleen (PE) voor de drukloze ondergrondse afvoer van afvalwater. B Inleiding Dit reglement is geïnspireerd op de CEN/TS : Guidance for assessment of conformity. B Technische specificaties De hierna vermelde punten (cursief aangeduid)worden in de norm en de PTV 1004 uitvoerig beschreven. De algemene eigenschappen van buizen en hulpstukken moeten voldoen aan de bijlage A van de norm. Materiaal Het materiaal moet minimum PE 80 zijn. Het materiaal voor buizen en hulpstukken moet voldoen aan de vereisten vermeld in de punten 4.1, 4.3, 4.4, 4.5, 4.6 van de norm en punt 1.6 van PTV Kleur Volgens punt 5.2 De kleur van de buizen en hulpstukken is zwart, RAL Buitendiameters van de buizen Volgens punt DN Wanddikte en toepassingsgebied Volgens punt De buizen van reeks S16 mogen enkel voor toepassingsgebied U gebruikt worden. Voor toepassingsgebied UD zijn enkel buizen toegelaten van de reeks S12,5 en S10 (toepasbaar binnen gebouwen en ingegraven in de structuur van gebouwen). Verbindingssystemen en verbindingsstukken Als verbindingssysteem voor buizen en hulpstukken wordt enkel het lassen van buiseinde tegen buiseinde, het gebruik van elektrolasmoffen of het gebruik van een voorlaskraag met flensverbinding toegestaan. Afmetingen van de verbindingen met dichtingsring en van de spie-einden Volgens punt Verbindingen met dichtingsring worden enkel gebruikt als uitzettingsdichting in vast gemonteerde opstellingen. Markering Volgens punt 11 Zie eveneens B3.3 Markering van het TRA 601/651/653. TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B : Herziening: 91/213

92 B Voor de buizen is de markering als volgt: UD-RIOOL EGOUT (ingegraven riool vuilwater, gebruik binnen en buiten gebouwen) U-RIOOL EXT - EGOUT (ingegraven riool vuilwater, enkel buiten gebouwen) De hulpstukken worden voorzien van de markering van het toepassingsgebied U of UD naargelang het geval. B Organisatie van de controle Controle van de overeenkomst van de producten met de normen diametergroepen: van toepassing op buizen en hulpstukken Diametergroep 1 Nominale diameter, DN componentgroepen: van toepassing op hulpstukken Componentgroep Type 1 bochten 2 vertakkingen 3 andere (verloopstukken, overgangsstukken, ) Opmerking : Alle volgende proefreeksen zijn zo opgesteld dat de geteste materialen zowel voor ondergrondse toepassingen als voor toepassingen onder de gebouwen mogen aangewend worden, rekening houdend met de toepassingscode. Proeven uit het aanvaardingsonderzoek De proeven hebben betrekking op alle karakteristieken die voorzien zijn door de norm en worden verricht door het laboratorium aangeduid volgens artikel A.3.5 van het TRA 601/651/653. Deze tabel geeft het detail van de uit te voeren proeven en het aantal te nemen monsters, rekening houdende met de indeling in groepen. TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B : Herziening: 92/213

93 B Buizen Proef Norm Aanvaardingsproeven Tabel N D M E P Zelfcontrole Audit Testing ( 1 ) Aantal Grootte Criteria MFR Inwendige drukproef (165 h) Inwendige drukproef (1000 h) thermische stabiliteit OIT ISO ISO 1167 ISO 1167 ISO ,4 1 4, / compound 1 / compound ( 2 ) 1 / compound (2) 1 / compound x x 1 / jaar / extruder 1 / jaar volgens norm x x 1 / jaar / compound 1 / jaar 3 1 m x x 1 / jaar 3 1 m x x 1 / batch / compound en 1 / productierun 0,2g/10 MFR(190/5) 1,4g/10 80 C σ 4 MPa 165 h 80 C σ 2,8 MPa 1000 h 1 15 ± 2 mg > 20 min. (200 C) Aspect/Kleur / diametergroep x x bij opstarten en 1 / 8h / extrusielijn 1/ SN klasse Afmetingen , 3,5,6 1 / nominale afmeting ( 3 ) x x x bij opstarten en 1 / 4h / extrusielijn 1/ SN klasse Ringstijfheid ISO / SN klasse / compound x x x 1/ SN klasse ± 10 mm S 16 2 kn/m² S 12,5 4 kn/m² S 10 8 kn/m² Lengtekrimp na verwarming ISO / diametergroep x x x bij opstarten en 1 / week / extrusielijn 1 / jaar mm 3 % Markering / diametergroep x x bij opstarten en 1 / 8h / extrusielijn 1 / jaar TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B : Herziening: 93/213

94 B Proef Norm PTV 1004 Aanvaardingsproeven N D M E P Zelfcontrole Audit Testing ( 1 ) aantal grootte Criteria Crush test OF Peel test (voor elektrolas hulpstukken) ISO /diametergroep x x x ISO /diametergroep x x x 1 / componentgroep 1 / componentgroep volgens norm volgens norm Brosse breuk 33% Brosse breuk 33% TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B : Herziening: 94/213

95 B Hulpstukken Proef Norm Aanvaardingsproeven Zelfcontrole Audit Testing ( 1 ) aantal grootte Criteria Tabel N D M E P MFR ( 4 ) Inwendige drukproef Inwendige drukproef ISO ISO 1167 ISO / compound x x 1 / jaar / compound 1 / compound volgens norm 4,4 1 4,4 1 1 / compound ( 4 )( 2 ) 1 / compound ( 4 )( 2 ) x x 1 / jaar / compound 1 / 2 Jaar 3 1 m x x 1 / 2 Jaar 3 1 m 0,2g/10 MFR(190/5) 1,4g/10 80 C σ 4 MPa 165 h 80 C σ 2,8 MPa 1000 h thermische stabiliteit OIT ISO / compound ( 4 ) x x 1 / 6 maand / compound 1 15 ± 2 mg > 20 min. (200 C) Aspect/Kleur / diametergroep en componentgroep x x x bij opstarten en 1 / 8h / type 1 / componentgroep Afmetingen / diametergroep en componentgroep x x x x bij opstarten en 1 / 8h / type ( 5 ) 1 / componentgroep Vervormbaarheid of mechanische weerstand ( 6 ) / diametergroep en componentgroep x x x x 1 / jaar diametergroep / moftype volgens norm volgens norm TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B : Herziening: 95/213

96 B Hulpstukken (Vervolg) Proef Norm Aanvaardingsproeven Tabel N D M E P Zelfcontrole Audit Testing ( 1 ) aantal grootte Criteria Valproef ( 7 ) Ovenproef (110 C) ( 8 ) Markering ISO / diametergroep 1 / componentgroep 1 / diametergroep en componentgroep 1 / diametergroep en componentgroep x x x x x x x x x x x x 1 / jaar diametergroep en componentgroep bij opstarten per machine 1 / componentgroep 1 / diametergroep en per componentgroep 200: n = 5 > 200: n = 3 3 volgens norm Aantasting 20% Proef Norm PTV 1004 Aanvaardingsproeven N D M E P Zelfcontrole Audit Testing ( 1 ) aantal grootte Criteria Crush test OF Peel test (voor elektrolas hulpstukken) ISO /diametergroep x x x ISO /diametergroep x x x 1 / componentgroep 1 / componentgroep volgens norm volgens norm Brosse breuk 33% Brosse breuk 33% TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B : Herziening: 96/213

97 B Gebruiksgeschiktheid ( 9 ) Proef Norm Aanvaardingsproeven tabel N D M E P Zelfcontrole Audit Testing ( 1 ) aantal grootte Criteria Beproevings methode voor de lekdichtheid van elastomere dichtingsringen 1277 Conditie B C / moftype / diametergroep ( 10 ) x x x 1 maat volgens norm Geen lekken Verschil in onderdruk: 0,03 bar Cyclische proef bij verhoogde temperatuur ( 11 ) ( 12 ) / type dichting en moftype ( 10 ) x x x 1 / 3 jaar / type dichting (2) volgens norm Geen lekken Toegelaten doorbuiging: 50 3mm > 50: 0,05 TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B : Herziening: 97/213

98 B Proef Norm PTV 1004 Aanvaardingsproeven Zelfcontrole Audit Testing ( 1 ) aantal grootte Criteria N D M E P Inwendige drukproef voor lashulpstukken (Combinatie elektro- en stuiklas) Trekproef voor stuiklassen (Buis-buis, buis-hulpstuk met glad spie-einde) ISO ISO / diametergroep 1 / componentgroep 1 / diametergroep x x x x x x 1 / componentgroep volgens norm (het is beter om geen T-stukken in de assemblage te gebruiken, dit omwille van de spanningsconcentraties die door de geometrie gecreëerd worden in de hoeken van het T-stuk) Alle uiteinden van de assemblage moeten verlengd worden met een buisstuk of eindkap afhankelijk van dn e < 25 mm type A e 25 mm type B 80 C σ = 4 MPa 165 h Taaie breuk (terug naar overzicht schema s) TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B : Herziening: 98/213

99 B Het controleorganisme heeft het recht te beslissen of de proeven in een onafhankelijk laboratorium of bij de fabrikant worden uitgevoerd. In het laatste geval is de inspecteur aanwezig. Lange duur proeven en proeven voor de gebruiksgeschiktheid worden steeds in een onafhankelijk laboratorium uitgevoerd. 2 Op de kleinste geproduceerde diameter. 3 1 diameter / diametergroep wordt in het onafhankelijke laboratorium gecontroleerd. De overige diameters worden bij de fabrikant door het controleorganisme nagekeken. 4 Indien het materiaal van het hulpstuk hetzelfde is als dat van de buis en reeds getest is dan moet deze proef hier niet herhaald worden. 5 Voor afmetingen beïnvloed door het proces. 6 Enkel voor hulpstukken gemaakt uit meerdere stukken. 7 Enkel voor hulpstukken waarbij de dichtingsring wordt vastgezet door middel van een steunring of kap. 8 Niet voor elektrolasmoffen. 9 Testen uit te voeren zowel door de hulpstuk- als door de buisfabrikant. De fabrikant van enkel hulpstukken of enkel buizen duidt de voor de proeven benodigde externe buizen of hulpstukken aan. 10 Een type dichting bevat minstens: het materiaal, concept van de ring en de hardheid van het materiaal (± 5 IRHD International Rubber Hardness Degree). 11 Niet voor stuiklasverbindingen. 12 Test enkel voor buizen en hulpstukken van toepassingscode D en DN 200. TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B : Herziening: 99/213

100 B Extern ITT-Schema, zelfcontrole afgewerkt product intern controleschema, periodieke externe proeven (audit tests) B Kunststofleidingsystemen van gechloreerd polyvinylchloride (PVC-C) voor de afvoer van afvalwater (bij lage en bij hoge temperatuur) in gebouwen. B Inleiding Deze bijlage aan het TRA BB 601/651/653 is geïnspireerd op de CEN/TS : Guidance for assessment of conformity. B Technische specificaties De hierna vermelde punten worden in de norm (hier cursief aangeduid) en de PTV 1005 uitvoerig beschreven. Materiaal Het voor de buizen en de hulpstukken gebruikte materiaal moet voldoen aan de vereisten vermeld in punt 4.1 en punt 4.2 en eveneens in punt 6.1 (tabel 1) van de CEN/TS Buitendiameter van de buizen Volgens punt De toegelaten diameters zijn DN 32, 40, 50, 75, 90, 110, 125 en 160 mm. Wanddikte en toepassingsgebied Volgens punt Enkel buizen van de serie S25 zijn toegelaten met de code van het toepassingsgebied B (binnen gebouwen). Afmetingen van de verbindingen met dichtingsring Volgens punt Wat betreft de lengte van de moffen met dichtingsring, is enkel het type N volgens tabel 6 toegelaten. Lijmverbindingen en spie-einden Volgens punt Lijmverbindingen zijn toegelaten voor de diameters DN 32 tot DN 125. Vanaf diameter DN 160 moeten verbindingen met dichtingsringen toegepast worden. Markering Volgens punt 13. Zie eveneens B3.3 Markering van het TRA BB 601/651/653. Voor de buizen is de markering steeds: B-SANITAIR (binnen gebouwen) De markering van de buizen is in zwarte kleur. De hulpstukken worden voorzien van de markering B. Voor de diameters < 75 mm dienen volgende gegevens ingedrukt te worden: FABRIKANT- EN1566-BENOR. De andere verplichte gegevens uit de norm mogen ingedrukt of op een etiket op het hulpstuk voorzien worden. TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B : 1566 Herziening: 100/213

101 B B Organisatie van de controle Controle van de overeenkomst van de producten met de normen Bemonstering Het door BCCA aangeduide controleorganisme neemt de buizen en hulpstukken willekeurig hetzij uit de stock, hetzij rechtstreeks uit de productie. Zowel de buizen als de hulpstukken zijn ingedeeld in groepen, het aantal te nemen monsters is in functie van deze indeling in groepen: - Diametergroepen: van toepassing op buizen en hulpstukken. Per groep zal er een individuele representatieve diameter gekozen worden voor testdoeleinden Diametergroep Nominale diameter, DN Componentgroepen: van toepassing op de hulpstukken Componentgroep Type 1 bochten 2 vertakkingen 3 andere (verloopstukken, koppelstukken, overgangsstukken, ) Proeven uit het aanvaardingsonderzoek De proeven hebben betrekking op alle karakteristieken die voorzien zijn door de norm en worden verricht door het laboratorium aangeduid volgens artikel A.3.5 van het TRA 601/651/653. De tabel geeft het detail van de uit te voeren proeven en het aantal te nemen monsters, rekening houdende met de indeling in groepen. TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B : 1566 Herziening: 101/213

102 B Buizen Proef Norm 1566 Frequentie Aanvaardingsproeven tabel N 2 D 3 M 4 E 5 P 6 frequentie zelfcontrole frequentie Audit tests ( 1 ) aantal grootte criteria Afmetingen( 7 ) EN ISO / / diametergroep x x x x x Vicat Verwekingstempe ratuur beide proeven 727 Beide methoden Slagvastheid Lengtekrimp na verwarming ISO / samenstelling x x 1 / diametergroep 1/ compound x x x x bij opstarten en 1/8h/extrusielijn bij opstarten en 1/dag/extrusielijn 1 / jaar 1 / samenstelling / jaar 2 ± 1cm² volgens norm 200 ± 10 mm 90 C 80 C (na 16h) TIR (werkelijk breukpercentage) 10 % / diametergroep x x x x 1/week/extrusielijn 1 / jaar mm 5 % Markering( 7 ) / diametergroep x x x x x Proef Norm PTV 1005 Frequentie Aanvaardingsproeven N D M E P bij opstarten en 1/8h/extrusielijn frequentie zelfcontrole 1 / jaar frequentie Audit tests ( 1 ) aantal grootte Trekproef ISO / /week/extrusielijn 1 / jaar volgens norm volgens norm Kleur / diametergroep x x x x x bij opstarten en 1/8h/extrusielijn Densiteit ISO /week/compound 1/week/compound 1 / jaar 3 ± 1cm² 1 / jaar criteria vloeigrens 45 MPa breukrek 70 % grijs: ral 7037 beige: ral ,50 x 1,63 g/cm³ TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B : 1566 Herziening: 102/213

103 B Hulpstukken Proef Norm Frequentie 1566 Aanvaardingsproeven tabel N D M E P frequentie zelfcontrole frequentie Audit tests ( 1 ) aantal grootte Criteria Afmetingen ( 8 ) (a) inwendige mof diameter en spieeind. (b) wanddikte mof/spie/lichaam EN ISO ,6,8,9,11 1 / diametergroep 1 / componentgroep x x x x x (a) bij opstarten en 1 / 8h / type (b) bij opstarten 1 / componentgroep / jaar Vicat Verwekingstempera tuur Ovenproef ( 9 ) Markering ( 8 ) Proef 727 ISO Norm / samenstelling x x PTV / diametergroep 1 / componentgroep 1 / diametergroep 1 / componentgroep x x x x x x x x x x Frequentie Aanvaardingsproeven N D M E P 1 / dag / type, ten minste 1 / productiebatch 1 bij opstarten / machine frequentie zelfcontrole 1 / samenstelling / jaar 1 / componentgroep / jaar 1 / componentgroep / jaar frequentie Audit tests ( 1 ) 2 ± 1cm² 90 C 1 aantal volgens norm grootte criteria Kleur / diametergroep x x x x x bij opstarten en 1/8h/extrusielijn 1 / jaar grijs: ral 7037 beige: ral 7032 TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B : 1566 Herziening: 103/213

104 B Gebruiksgeschiktheid ( 10 ) Proef Norm Waterdichtheid EN Luchtdichtheid EN Cyclische proef bij verhoogde temperatuur frequentie 1566 Aanvaardingsproeven tabel N D M E EN / diametergroep en moftype inclusief dichtingselement ( 11 ) 1 / diametergroep en moftype inclusief dichtingselement ( 11 ) 1 / type dichting en moftype x x x x x x x x x x frequentie zelfcontrole frequentie Audit tests ( 1 ) 1 / jaar / type dichting 1 / jaar / type dichting 1 / 3 jaar / type dichting aantal grootte Criteria 1 volgens norm Geen lekken 1 volgens norm Geen lekken 1 volgens norm Geen lekken Toegelaten doorbuiging: 50 3mm > 50: 0,05 (terug naar overzicht schema s) TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B : 1566 Herziening: 104/213

105 B Het controleorganisme heeft het recht te beslissen of de proeven in een onafhankelijk laboratorium of bij de fabrikant worden uitgevoerd, in dit geval is de inspecteur aanwezig. Lange duur proeven en proeven voor de gebruiksgeschiktheid worden steeds in een onafhankelijk laboratorium uitgevoerd. 2 Nieuw systeem. 3 Nieuw ontwerp. 4 Nieuw materiaal. 5 Uitbreiding van het productgamma. 6 verandering van de productiemethode. 7 1 diameter / diametergroep wordt in het onafhankelijke laboratorium gecontroleerd. De overige diameters worden bij de fabrikant door het CO nagekeken. 8 1 diameter / componentgroep wordt in het onafhankelijke laboratorium gecontroleerd. De overige diameters worden bij de fabrikant door het CO nagekeken. Controlefrequentie van de wanddikte: bij opstarten en 1 / week / type. 9 Enkel voor spuitgiethulpstukken. 10 Testen uit te voeren zowel door de hulpstuk- als door de buisfabrikant. De fabrikant van enkel hulpstukken of enkel buizen duidt de voor de proeven benodigde externe buizen of hulpstukken aan, evenals de voor het systeem toe te passen lijm. 11 Enkel te testen indien de mof van het hulpstuk verschilt van de mof van de buis. TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B : 1566 Herziening: 105/213

106 B Extern ITT-Schema, zelfcontrole afgewerkt product intern controleschema, periodieke externe proeven (audit tests) B ISO 1452 Kunststofleidingsystemen van ongeplasticeerd polyvinylchloride (PVC-U) voor drinkwatervoorzieningen en voor boven- en ondergrondse rioolpersleiding. B Inleiding Dit reglement is geïnspireerd op de CEN/TS : Guidance for assessment of conformity. B Technische specificaties De hierna vermelde punten worden in de overeenkomstige normen (hier cursief aangeduid) ISO , ISO , ISO , ISO , ISO , PTV 1001 en NBN T42-603: Kunststof leidingsystemen voor de drinkwatervoorziening Dubbele PVC-U steekmoffen met elastomeer dichtingsring uitvoerig beschreven. B Keuring van materialen in contact met drinkwater Volgens punt 4.2 van de ISO en punt 1.3 van de PTV 1001 De eisen hieromtrent werden vastgelegd door Belgaqua (Belgische Federatie voor de Watersector). Hydrocheck: Methoden en eisen voor het chemisch, organoleptisch en bacteriologisch onderzoek van organische materialen, van materialen op basis van cement en van glijmiddelen in contact met drinkwater en water waaruit drinkwater bereid wordt. Materiaal Zie punt 1.1 van de PTV Kleur Volgens punt 5.2 van ISO doch rekening houdend met de beperkingen vastgelegd in punt van de PTV Buitendiameters van de buizen Volgens punt 6.2 van ISO De toegelaten diameters zijn: DN 16, 20, 25, 32, 40, 50, 63, 75, 90, 110, 125, 160, 200, 225, 250, 315, 400. Wanddikte en toepassingsgebied Volgens punt 6.4 van ISO B Markering Volgens punt 13 van de normen ISO (buizen) en NBN EN ISO (hulpstukken) en punt 14 van ISO (kranen) Zie eveneens B3.3 Markering van het TRA BB 601/651/653. De buizen en hulpstukken worden met BENOR gemerkt en verder volgens de eisen van de NBN EN ISO Volgende markering in zwarte of witte kleur wordt rechtstreeks op de buizen aangebracht: TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B : 1452 Herziening: 106/213

107 B ISO 1452 FABRIKANT BENOR PVC-U x e PN CODE Identificatie van de extrusielijn DRINKWATER EAU POTABLE. Voor de hulpstukken met diameter < 75 mm moet volgende markering rechtstreeks op het hulpstuk worden aangebracht: EN ISO 1452 FABRIKANT BENOR - PN PVC-U CODE. De andere markeringen opgelegd door de norm en de markering DRINKWATER EAU POTABLE mogen eveneens rechtstreeks op het hulpstuk worden aangebracht of op een etiket per hulpstuk. Voor diameters 75 mm moet de volledige door de norm opgelegde markering samen met BENOR DRINKWATER EAU POTABLE rechtstreeks op het hulpstuk worden aangebracht. B Organisatie van de controle Controle van de overeenkomst van de producten met de normen diametergroepen: van toepassing op buizen volgens ISO Diametergroep Nominale diameter, DN componentgroepen: van toepassing op hulpstukken volgens ISO Componentgroep type Koppelstukken, verbindingsmoffen, spuitgegoten bochten, T- 1 koppelstukken, overgangskoppelingen (voorbeeld: lijmmoffen, eindkappen) 2 Moffen die longitudinale krachten ondergaan van toepassing op kranen en toebehoren volgens ISO Componentgroep Type 3 Kranen 4 Toebehoren (voorbeeld: vertakkingszadels) van toepassing op dubbele moffen volgens NBN T Componentgroep Type TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B : 1452 Herziening: 107/213

108 B Dubbele PVC-U steekmoffen met elastomeer dichtingsring Proeven uit het aanvaardingsonderzoek De proeven hebben betrekking op alle karakteristieken die voorzien zijn door de normen en worden verricht door het laboratorium aangeduid volgens artikel A.3.5 van het TRA BB- 601/651/653. Deze tabel geeft het detail van de uit te voeren proeven en het aantal te nemen monsters, rekening houdende met de indeling in groepen. TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B : 1452 Herziening: 108/213

109 B Buizen Proef MRS waarde van het materiaal ISO Aspect/Kleur/ doorzichtbaarheid ( 2 ) Afmetingen ( 3 ) Norm ISO 9080 ISO /2 ISO ISO 3126 Proefreferentie frequentie Aanvaardingsproeven Tabel Bemonstering ( 1 ) N D M E P frequentie zelfcontrole frequentie Audit tests aantal grootte 4.3 1/compound x x x 25MPa 5.1/5.2/ 5.3 Slagproeven Inwendige drukproef 20 C Inwendige drukproef 60 C Inwendige drukproef op alle verschillende aan de buis gevormde moftypes 20 C ISO /2 ISO /2 ISO /2 1/diametergroep x x x x x /nominale afmeting x x x x x /diametergroep - 1/compound 1/diametergroep/ drukklasse 1/diametergroep/ drukklasse x x x x x x x x x x x x Bij opstarten en 1/8h/extrusielijn Bij opstarten en 1/8h/extrusielijn Bij opstarten en 1/week/extrusielijn Bij opstarten en 1/week/extrusielijn 1/jaar 1/jaar 1/jaar (3 types) Volgens norm 200 ± 10 mm 1/2jaar/PN/ diametergroep 1/2jaar/PN/ diametergroep dn < 315 :1 m dn 315: 1,5 m criteria grijs: ral 7011 of 7016 TIR (werkelijk breukpercentage) 10 % σ = 42 MPa 1 h σ = 12,5 MPa 1000 h dn 90 = 4,2 x [PN] dn > 90 = 3,36 x [PN] 1 h TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B : 1452 Herziening: 109/213

110 B Buizen (vervolg) Proef Lengtekrimp na verwarming Vicat Verwekingstemperatuur Weerstand tegen dichloormethaan Norm ISO 2505 Proefreferentie frequentie Aanvaardingsproeven tabel Bemonstering ( 1 ) N D M E P 9 9 1/diametergroep x x x x ISO /compound x x ISO /compound x x x x frequentie zelfcontrole Bij opstarten en 1/8h/extrusielijn Bij opstarten en 1/week/extrusielijn frequentie Audit tests aantal grootte criteria 1/jaar 3 > 200 mm 5 % 1/samenstelling/ jaar Hydrocheck ( 4 ) 1/compound x x 1/jaar Markering ( 5 ) /diametergroep x x x x x Proef Norm Proefreferentie PTV 1001 frequentie Aanvaardingsproeven tabel Bemonstering ( 1 ) N D M E P afschuining 1.8 1/nominale afmeting x x x x x Afmetingen: ovalisatie dichtheid grondstof: bepaling K-waarde ISO 3126 ISO /nominale afmeting x x x x x Bij opstarten en 1/8h/extrusielijn frequentie zelfcontrole Bij opstarten en 1/8h/extrusielijn Bij opstarten en 1/8h/extrusielijn 1/jaar 1 1/jaar 1 frequentie Audit tests 3 ± 1cm² 80 C aantal 160 mm afgeschuind grootte Geen enkele aantasting aan de oppervlakte van het proefstuk criteria 1/jaar ± /compound x x x 1/week/compound 1/jaar 3 ± 1cm² 1/jaar 0,007 DN (minimum 0,3) 1,38 x 1,46 g/cm³ EN /compound x x x 65 TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B : 1452 Herziening: 110/213

111 B Bochten gemaakt van BENOR buizen Proef Norm Proefreferentie frequentie Aanvaardingsproeven Tabel Bemonstering ( 1 ) N D M E P frequentie zelfcontrole frequentie Audit tests aantal grootte criteria Afmetingen Proef ISO 3126 Norm /9 1/diametergroep x x x x x Proefreferentie PTV 1001 frequentie Aanvaardingsproeven Tabel Bemonstering ( 1 ) N D M E P bij opstarten en 1/week/machine frequentie zelfcontrole 1/jaar frequentie Audit tests aantal grootte criteria Afmetingen ISO /diametergroep x x x x x bij opstarten en 1/week/machine 1/jaar Hulpstukken Proef Aspect/Kleur/ Doorzichtbaarheid ( 2 ) Afmetingen ( 3 ) MRS waarde van het materiaal ISO Norm ISO 3126 ISO 9080 ISO /2 ISO Proefreferentie frequentie Aanvaardingsproeven Tabel Bemonstering ( 1 ) N D M E P 5.1/5.2/ 1/diametergroep en per x x x x x 5.3 componentgroep 1/afmeting en per type x x x x x componentgroep frequentie zelfcontrole bij opstarten en 1/8h/type bij opstarten en 1/8h/type frequentie Audit tests 1/componentgroep/ jaar 1/componentgroep/ jaar aantal grootte criteria grijs: ral 7011 of /compound x x 25MPa TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B : 1452 Herziening: 111/213

112 B Hulpstukken (vervolg) Proef Afmetingen van kragen en flenzen Samendrukproef (crushing test) ( 6 ) Inwendige drukproef 20 C Vicat Verwekings temperatuur Norm Proefreferentie ISO /12 EN ISO 1167 ISO 306 conditie B50 ISO 580 frequentie Aanvaardingsproeven tabel Bemonstering ( 1 ) N D M E P /afmeting en per type componentgroep 1/diametergroep en per componentgroep 1/diametergroep en per componentgroep x x x x x x x x x x x x x x x /compound x x x frequentie zelfcontrole bij opstarten en 1/week/type bij opstarten en 1/week/type bij opstarten en 1/week/machine bij opstarten en 1/8h/type frequentie Audit tests 1/componentgroep/ jaar 1/componentgroep/2 jaar/pn Ovenproef ( 6 1/diametergroep en per 1/dag/type, ten minste 1/componentgroep/ ) 9 23 x x x x componentgroep 1/productiebatch jaar Markering ( 5 1/diametergroep en per bij opstarten en 1/componentgroep/ ) x x x x x componentgroep 1/8h/type jaar Hydrocheck 4.1 1/compound x x Proef grondstof: bepaling K-waarde Afmetingen van kragen en flenzen Afmetingen ( 3 ) Norm Proefreferentie PTV 1001 frequentie Aanvaardingsproeven Bemonstering ( 1 ) N D M E P frequentie zelfcontrole aantal 3 3 grootte criteria Geen barsten bij 20% vervorming dn < 160 = 4,2 x [PN] dn 160 = 4,2 x [PN] 1/compound/jaar 2 ± 1cm² 74 C frequentie Audit tests 3 volgens norm aantal grootte EN /compound x x x 57 ISO ISO /afmeting en per type x x x x x componentgroep 1/afmeting en per type x x x x x componentgroep bij opstarten en 1/week/type bij opstarten en 1/8h/type 1/componentgroep/ jaar 3 1 criteria 1 h TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B : 1452 Herziening: 112/213

113 B Kranen en toebehoren Proef MRS waarde van het materiaal ISO Norm ISO 9080 ISO /2 ISO Proefreferentie Aspect/Kleur/ 5.1/5.2/ Doorzichtbaarheid ( 2 ISO 1452 ) 5.3 Afmetingen ( 3 ) ISO Inwendige drukproef 20 C - 1h (met schacht te testen) Inwendige drukproef 20 C h Samendrukproef (crushing test) ( 5 ) ISO 1167 deel 1 en 3 ISO 1167 deel 1 en 3 frequentie Aanvaardingsproeven tabel Bemonstering ( 1 ) ( 7 ) N D M E P frequentie zelfcontrole frequentie Audit tests aantal grootte 4.3 1/compound x x 25MPa Duurzaamheid EN Bedieningskoppel voor kranen EN /diametergroep en per componentgroep x x x x x 1/afmeting en per type x x x x x componentgroep bij opstarten en 1/8h/type bij opstarten en 1/8h/type 1/componentgroep/ jaar 1/componentgroep/ jaar 1/diametergroep en per componentgroep x x x x x 1 1/diametergroep en per componentgroep x x x x x 1/componentgroep/2 jaar/pn 1 1 criteria grijs: ral 7011 of /diametergroep en per componentgroep x x x x x 1 Geen barsten bij 20% vervorming Geen lekken of 1/diametergroep en per componentgroep x x x x x 1 breuken tijdens test 1/diametergroep en per componentgroep x x x x x 1 TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B : 1452 Herziening: 113/213

114 B Kranen en toebehoren (vervolg) Proef Proeven op zadels en toebehoren Vicat Verwekingstemperat uur Norm 917: methode B Proefreferentie frequentie Aanvaardingsproeven tabel Bemonstering ( 1 ) ( 7 ) N D M E P /diametergroep en per componentgroep x x x x x frequentie zelfcontrole frequentie Audit tests aantal grootte criteria geen lekken gedurende de test /compound x x x 1/compound/jaar 2 ± 1cm² 74 C Ovenproef ( 6 ) ISO /diametergroep en per componentgroep x x x x bij opstarten en 1/8h/type 1/componentgroep/ jaar 1 Markering ( 5 ) ISO /diametergroep en per componentgroep x x x x x bij opstarten/machine 1/componentgroep/ jaar Hydrocheck 4.1 per type compound x x Proef grondstof: bepaling K-waarde Afmetingen van kragen en flenzen Norm Proefreferentie PTV 1001 frequentie Aanvaardingsproeven Bemonstering ( 1 ) N D M E P frequentie zelfcontrole frequentie Audit tests aantal grootte EN /compound x x x 57 ISO /afmeting en per type componentgroep x x x x x bij opstarten en 1/week/type 3 criteria TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B : 1452 Herziening: 114/213

115 B Dubbele moffen PVC-U gemaakt van buizen Proef Norm Proefreferentie frequentie Aanvaardingsproeven Tabel Bemonstering ( 1 ) N D M E P frequentie zelfcontrole frequentie Audit tests aantal grootte criteria Aspect/Kleur ( 2 ) ISO /5.2 1/diametergroep x x x x x Inwendige drukproef 20 C ISO bij opstarten en 1/8h/machine 1/lot van buizen voorzien voor de fabricatie van dubbele moffen 1/diametergroep/ jaar 3 grijs: ral 7011 of 7016 σ = 42 1 h Inwendige drukproef 20 C ISO /diametergroep x x x x x 3 dn 90 mm σ = 4,2 x [PN] dn > 90mm σ = 3,36 x [PN] 1h Markering ( 5 ) Vicat Verwekings Temperatuur , /diametergroep x x x x x bij opstarten en 1/8h/machine 1/diametergroep/ jaar /compound x x 1/compound/jaar 2 ± 1cm² 80 C TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B : 1452 Herziening: 115/213

116 B Dubbele moffen PVC-U gemaakt van buizen (vervolg) Proef Norm Proefreferentie frequentie Aanvaardingsproeven Tabel Bemonstering ( 1 ) N D M E P frequentie zelfcontrole frequentie Audit tests aantal grootte criteria Weerstand tegen dichloormethaan /compound x x x x 1/diametergroep/ jaar mm afgeschuind Geen enkele aantasting aan de oppervlakte van het proefstuk Hydrocheck 4.1 1/compound x x Proef Norm Proefreferentie PTV 1001 frequentie Aanvaardingsproeven Bemonstering ( 1 ) N D M E P frequentie zelfcontrole frequentie Audit tests aantal grootte criteria basiseigenschappen van het materiaal Proef Norm 1.1 1/compound x x Proefreferentie NBN T frequentie Aanvaardingsproeven tabel Bemonstering ( 1 ) N D M E P frequentie zelfcontrole frequentie Audit tests aantal grootte criteria Afmetingen van de PVC-U moffen Afmetingen van de elastomeer dichtingsringen /diametergroep x x x x x /diametergroep x x x x bij opstarten en 1/8h/type bij opstarten en 1/8h/type 1/diametergroep/ jaar 1/diametergroep/ jaar TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B : 1452 Herziening: 116/213

117 B Gebruiksgeschiktheid ( 8 ) Proef Korte duur inwendige drukproef voor de dichtheid van de verbindingen Korte duur inwendige onderdrukproef voor de dichtheid van het geheel Lange duur inwendige drukproef voor de dichtheid van de verbindingen 20 C h - 1,7xPN Inwendige drukproef op flenzen 20 C h 1,7xPN Inwendige drukproef voor lijmverbindingen 40 C h - 1,3xPN Norm ISO ISO ISO ISO ISO Proefreferentie frequentie Aanvaardingsproeven tabel Bemonstering ( 1 ) N D M E 4.3 ( 9 ) ( 9 ) ( 9 ),( 10 ) 2 1/diametergroep en per componentgroep 1/diametergroep en per componentgroep 1/diametergroep en per componentgroep x x x x x x x x x x x x frequentie zelfcontrole frequentie Audit tests 1/ 2jaar/ componentgroep/ PN 1/ 2jaar/ componentgroep/ PN 1/ 2jaar/ componentgroep/ PN aantal grootte 1 volgens norm 1 volgens norm 1 volgens norm /diametergroep x x x x 1 volgens norm /diametergroep en per componentgroep ( 11 ) x x x x 1 volgens norm criteria Nergens lekken aan de dichtingen gedurende de testperiode neg. druk veranderingen 0,05 bar Nergens lekken aan de dichtingen gedurende de testperiode Nergens lekken aan de dichtingen gedurende de testperiode Nergens lekken aan de dichtingen gedurende de testperiode Inwendige drukproef 60 C h - 12,5 MPa ISO 1167 ( 9 ),( 10 ) 1/diametergroep en per componentgroep (11) x x x x 1 volgens norm Nergens lekken aan de dichtingen gedurende de testperiode Dichtheidsproef en trekweerstandproef met buig- en drukbelasting EN ISO ( 10 ) 2 1/diametergroep en per type mof die longitudinale x x x x krachten ondergaat 1/componentgroep/ 2jaar/PN ( 12 ) 1 volgens norm Nergens lekken aan de dichtingen gedurende de testperiode en neg. druk veranderingen 0,05 bar TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B : 1452 Herziening: 117/213

118 B Gebruiksgeschiktheid ( 8 ) (vervolg) Proef Inwendige drukproef ter bepaling van de veiligheidscoëfficiënt C Norm Proefreferentie PTV1001 frequentie Aanvaardingsproeven tabel Bemonstering ( 1 ) N D M E 2 1/diametergroep en per type mof die longitudinale x x x x krachten ondergaat frequentie zelfcontrole frequentie Audit tests 1/componentgroep/ 2jaar/PN ( 12 ) aantal 3 grootte criteria De vervorming van het systeem mag niet groter zijn dan 5% van de originele afmetingen (terug naar overzicht schema s) TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B : 1452 Herziening: 118/213

119 B Het controleorganisme heeft het recht te beslissen of de proeven in een extern onafhankelijk laboratorium uitgevoerd worden of bij de fabrikant in aanwezigheid van de inspecteur. Lange duur proeven en proeven voor de gebruiksgeschiktheid zijn steeds in een onafhankelijk laboratorium uit te voeren. 2 Zie van de technische voorschriften PTV diameter / diametergroep wordt in het onafhankelijk laboratorium gecontroleerd. De overige diameters worden bij de fabrikant door het controleorganisme nagekeken. 4 Enkel voor drinkwater toepassingen (W). 5 Zie B van dit reglement. 6 Enkel voor spuitgiet hulpstukken. 7 Lijmverbindingen ISO Testen uit te voeren door zowel de buis- als de hulpstukfabrikant. De fabrikant van enkel hulpstukken of enkel buizen duidt de voor de proeven benodigde externe buizen of hulpstukken aan evenals de voor het systeem te gebruiken lijm. 9 Verbindingen met aan de buis gevormde moffen met dichtingsring die geen longitudinale krachten ondergaan: volgens ISO 1167 met afsluitdoppen met een metalen stang (zie ISO 1167 (1/11/96) 6.1 type b). 10 Verbindingen met aan de buis gevormde moffen met dichtingsring die longitudinale krachten ondergaan: volgens ISO 1167 met afsluitdoppen zonder een metalen stang (zie ISO 1167 (1/11/96) 6.1 type a). 11 Proef uit te voeren op de grootste diameter van de groep. 12 Enkel voor verbindingen met aan de buis gevormde mof met dichtingsring die longitudinale krachten ondergaan. TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B : 1452 Herziening: 119/213

120 B Intern/extern ITT-Schema, zelfcontrole afgewerkt product intern controleschema, periodieke externe proeven (audit tests) B Kunststofleidingsystemen van polypropyleen (PP) voor drukloze ondergrondse afvoer van afvalwater. B Inleiding Deze bijlage aan het TRA BB 601/651/653 is geïnspireerd op de CEN/TS : Guidance for assessment of conformity. B Toepassingsgebied De gebruiksgeschiktheid van het systeem (assemblagekarakteristieken) moet gewaarborgd worden door het uitvoeren van de proeven eveneens opgenomen in 1852, deel 1. B Technische specificaties De hierna vermelde punten (cursief aangeduid) worden in de norm in detail beschreven. De algemene eigenschappen van de buizen en hulpstukken moeten voldoen aan deze vermeld in punt 5. Bijkomende eisen die in de PTV 1006 werden gespecificeerd: - het gebruik van internal reprocessable material - kleurcodes voor de herkenbaarheid van de stijfheidsklasse van de buizen (specificaties dienen door de fabrikant te worden vastgelegd) - Buitendiameters van de buizen en wanddiktes volgens de stijfheidsklasse - Lasverbindingssystemen - Markering Materiaal Het materiaal voor buizen en hulpstukken moet voldoen aan de vereisten vermeld in punt 4.3. De vier MFR-klassen van de norm zijn weerhouden. Enkel de buizen en de hulpstukken gefabriceerd uit materiaal van identieke of aangrenzende MFR-klassen mogen aan elkaar gelast worden. PP-H (homo-polymeer) is niet toegestaan. Toepassen van reeds gebruikt materiaal Zie punt 1.1 van PTV Kleur Volgens punt 5.2 De buizen en de hulpstukken moeten homogeen over de hele wanddikte gekleurd zijn. In overeenstemming met het gescheiden rioleringsstelsel en de gescheiden huisaansluiting wordt: TRA: BB-601/651/653 versie: 2_ 2016/04/27 nl B : 1852 Herziening: 120/213

121 B de roodbruine kleur (bij benadering RAL 8023) met zwarte opdruk toegepast voor vuilwater-afvoer (DWA) de grijze kleur (bij benadering RAL 7037) met zwarte opdruk toegepast voor regenwaterafvoer (RWA) Buitendiameter van de buizen Volgens punt De toegelaten diameters zijn DN 110, 125, 160, 200, 250, 315, 400, 500, 630 en 800 mm. Wanddikte en toepassingsgebied Volgens punt SDR 41 (SN2/S20) is niet toegestaan. Voor de hulpstukken blijft eveneens de klasse SDR 27,6 behouden. De reeks S14 (SN8) voor spuitgiet hulpstukken wordt niet toegestaan. Afmetingen van de verbindingen met dichtingsring en van de spie-einden Volgens punt Zie tabel 5. Lasverbindingssystemen Enkel het stuiklassen of het gebruik van elektrolasmoffen zijn toegelaten. Extrusielas is enkel toegelaten voor vertakkingen. Markering Volgens punt 11 Zie eveneens B3.3 Markering van het TRA BB 601/651/653. De volledige markering, voorgeschreven door de norm, moet in reliëf aangebracht worden evenals het BENOR label. Voor de markering van de buizen vermeldt men eveneens de code van het toepassingsdomein: Roodbruin met zwarte opdruk. UD-RIOOL EGOUT (ingegraven vuil water riool, gebruik binnen en buiten gebouwen) U-RIOOL EXT - EGOUT (ingegraven vuil water riool, enkel buiten gebouwen) Grijs met zwarte opdruk. UD-RIOOL EGOUT (ingegraven regenwater riool, gebruik binnen en buiten gebouwen) U-RIOOL EXT - EGOUT (ingegraven regenwater riool, enkel buiten gebouwen) De MFR-klasse wordt steeds op de buis vermeld, hetzij in reliëf hetzij in opdruk. De hulpstukken worden gemarkeerd met de code van de toepassingszone U of UD. B Organisatie van controle Controle van de overeenkomst van de producten met de normen TRA: BB-601/651/653 versie: 2_ 2016/04/27 nl B : 1852 Herziening: 121/213

122 B Diametergroepen: van toepassing op buizen en hulpstukken Diametergroep Nominale diameter, DN Componentgroepen: van toepassing op de hulpstukken Componentgroep Type 1 Bochten 2 Vertakkingen 3 Andere (verloopstukken, koppelstukken, overgangsstukken, ) TRA: BB-601/651/653 versie: 2_ 2016/04/27 nl B : 1852 Herziening: 122/213

123 B Buizen Proef Norm 1852 Frequentie Aanvaardingsproeven tabel N D M E P Frequentie zelfcontrole Audit testing ( 1 ) aantal grootte criteria Afmetingen ISO 3126 Aspect/Kleur 1852 MFR Melt Flow Rate (230 C/2,16 kg) ( 5 ) Thermische stabiliteit OIT ( 5 ) Slagvastheid (klokmethode) Slagvastheid ( 6 ) (trapmethode) Lengtekrimp na verwarming 1133 ISO ,3,4 6, ISO / diameter ( 2 ) x x x x 1 / diametergroep x x x x 1/compound en diametergroep / compound x x / diametergroep/ compound 1 / diametergroep/ compound 1 / diametergroep/ compound x x x x x x x x x x x x x x x bij opstarten en 1/8h/extrusielijn ( 3 )( 4 ) bij opstarten en 1/8h/extrusielijn 1 / batch compound 1 / batch compound bij opstarten en 1/week/ extrusielijn 1/ diametergroep / compound/ trimester bij opstarten en 1/week/ extrusielijn 1 / jaar /diametergroep/ stijfheidsklasse 1 / jaar /diametergroep/ stijfheidsklasse / jaar 6 1 / jaar /diametergroep/ stijfheidsklasse 1 / jaar /diametergroep/ stijfheidsklasse 1 / jaar /diametergroep/ stijfheidsklasse roodbruin: ral 8023 grijs: ral 7037 MFR compound buis 0,2 g/ min (bij 200 ) volgens norm volgens norm 200 ± 10 mm 200 ± 10 mm TIR (werkelijk breukpercentage) 10 % H50 1m Max 1 breuk < 0,5m mm 2 % TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B : 1852 Herziening: 123/213

124 B Buizen (vervolg) Proef Norm 1852 Frequentie Aanvaardingsproeven tabel N D M E P Frequentie zelfcontrole Audit testing ( 1 ) aantal grootte criteria Initiële ringstijfheid ( 7 ) Inwendige drukproef (1000h) Inwendige drukproef (140h) Markering ( 2 ) ISO 9969 ISO 1167 ISO / stijfheidsklasse/ compound 1 / diametergroep/ compound x x x x / diametergroep x x x 1/jaar/diameterg roep/ compound/ stijfheidsklasse 1 / jaar /diametergroep/ stijfheidsklasse x x 1 / jaar 3 1 / batch compound bij opstarten en 1/8h/extrusielijn 1 / jaar /diametergroep/ stijfheidsklasse 3 3 volgens norm 300 ± 10 mm dn < 315 :1 m dn 315: 1,5 m dn < 315 :1 m dn 315: 1,5 m 4kN/m² klasse SDR33/S16 8kN/m² klasse SDR23,4/S11,2 SDR19/S14 SDR25/S12,5 16kN/m² klasse SDR22/S10,5 95 C σ 2,5 MPa 1000 h 80 C σ 4,2 MPa 140 h TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B : 1852 Herziening: 124/213

125 B Hulpstukken Proef Norm 1852 Frequentie Aanvaardingsproeven tabel N D M E P Frequentie zelfcontrole Audit testing ( 1 ) aantal grootte criteria Aspect/Kleur Afmetingen ( 8 ) Thermische stabiliteit OIT (5) MFR Melt Flow Rate (230 C/2,16 kg) ( 5 ) Vervormbaarheid of mechanische weerstand ( 10 ) Waterdichtheid ( 10 ) Inwendige drukproef ( 5 ) ( 11 ) (1000h) Ovenproef (150 C) ( 12 ) 1852 ISO 3126 ISO ISO 1167 ISO ,7 6 1 / type hulpstuk x x x x 1 / type hulpstuk x x x x / compound x x 4.3 1/compound x x / diametergroep 1 / componentgroep 1 / diametergroep 1 / componentgroep x x x x x x bij opstarten en 1 / 8h / type bij opstarten en 1 / 8h / type (3) 1 / batch compound ( 9 ) 1 / batch compound 1/jaar/ diametergroep/ moftype 1/jaar/ diametergroep/ moftype 1 / jaar/ diametergroep /componentgroep / stijfheidsklasse 1 / jaar/ diametergroep /componentgroep / stijfheidsklasse 1 15 ± 2 mg 8 min (bij 200 ) 1 / jaar volgens norm volgens norm 1 / jaar volgens norm volgens norm klasse A: MFR 0,3g/10 klasse B: 0,3<MFR 0,6g/10 klasse C: 0,6<MFR 0,9g/10 klasse D: 0,9g/10 <MFR 1 / jaar volgens norm volgens norm Geen lek / compound x x x 1 / 2 jaar volgens norm volgens norm / diametergroep 1 / componentgroep x x x x x 1 / jaar / diametergroep / stijfheidsklasse 95 C - 2,5 MPa 1000 h 3 20% TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B : 1852 Herziening: 125/213

126 B Slagproef Markering ( 13 ) / diametergroep 1 / componentgroep x x x / type hulpstuk x x x x x bij opstarten / machine 1 / jaar / diametergroep / stijfheidsklasse 200: n = 5 > 200: n = 3 volgens norm Gebruiksgeschiktheid ( 14 ) Proef Norm 1852 Frequentie Aanvaardingsproeven tabel N D M E P Frequentie zelfcontrole Audit testing ( 1 ) aantal grootte criteria Gecombineerde dichtheidsproeven bij 1 bar Gecombineerde dichtheidsproeven Cyclische proef bij verhoogde temperatuur ( 16 ) /diametergroep / type dichting ( 15 ) 1 /diametergroep / type dichting ( 15 ) 1 / type dichting in de laagste stijfheidsklasse ( 15 ) x x x x x x 1/ 2jaar/ diametergroep/ type dichting ( 15 ) 1/ jaar - 1diametergroep/ stijfheidsklasse 1/ jaar - 1diametergroep/ stijfheidsklasse volgens norm volgens norm volgens norm volgens norm x x x volgens norm volgens norm Geen lekken Geen lekken Verschil in onderdruk: 0,03 bar Geen lekken Toegelaten doorbuiging: 50: 3mm > 50: 0,05 TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B : 1852 Herziening: 126/213

127 B (terug naar overzicht schema s) 1 Het controleorganisme heeft het recht te beslissen of de proeven in een onafhankelijk laboratorium of bij de fabrikant worden uitgevoerd. In het laatste geval is de inspecteur aanwezig. Lange duur proeven en proeven voor de gebruiksgeschiktheid worden steeds in een onafhankelijk laboratorium uitgevoerd. 2 1 diameter / diametergroep wordt in het onafhankelijke laboratorium gecontroleerd. De overige diameters worden bij de fabrikant door het controleorganisme nagekeken. 3 Mofafmetingen: enkel voor die afmetingen die door het productieprocedé beïnvloed worden. 4 Afschuining en lengte van de buis indien van toepassing. 5 Indien het materiaal van het hulpstuk hetzelfde is als dat van de buis en reeds getest is dan moet deze proef hier niet herhaald worden. klasse A: MFR 0,3g/10 klasse B: 0,3 < MFR 0,6 klasse C: 0,6 < MFR 0,9 klasse D: 0,9 < MFR 1,5 6 Enkel voor buizen die blootgesteld worden aan temperaturen lager dan -10 C. Indien deze proef vereist is, dient de slagproef volgens EN744 niet meer te worden uitgevoerd. 7 Voor reeksen SDR 29 en SDR 22 is PP-materiaal met hoge E-modulus vereist om aan de eisen voor ringstijfheid te kunnen voldoen. 8 1 meting / componentgroep wordt in het onafhankelijke laboratorium gecontroleerd. De overige worden bij de fabrikant door het controleorganisme nagekeken. 9 Enkel in geval van stuiklas. 10 Enkel voor hulpstukken bestaande uit meerdere delen. 11 Proef uit te voeren op een geëxtrudeerde buis vanaf 50 mm. 12 In geval van samengestelde hulpstukken moet de krimpproef op de buizen (reeds) uitgevoerd zijn. 13 Enkel voor spuitgegoten hulpstukken. 14 Testen uit te voeren zowel door de hulpstuk- als door de buisfabrikant. De fabrikant van enkel hulpstukken of enkel buizen duidt de voor de proeven benodigde externe buizen of hulpstukken aan. 15 Een type dichting bevat minstens: het concept van het materiaal, de vorm van de hals en de hardheid van het materiaal (± 5 IRHD International Rubber Hardness Degree). Enkel voor diametergroep Indien de buisfabrikant enkel buizen produceert met rechte uiteinden (zonder aangevormde mof) dan dient deze proef niet uitgevoerd te worden. TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B : 1852 Herziening: 127/213

128 B Extern ITT-Schema, zelfcontrole afgewerkt product intern controleschema, periodieke externe proeven (audit tests) B Kunststofleidingsystemen van polyethyleen (PE) voor de drinkwatervoorziening en voor de afvoer en riolering onder druk. B Inleiding Dit reglement is geïnspireerd op de CEN/TS : Guidance for assessment of conformity. B Technische specificaties De hierna vermelde punten (cursief aangeduid) worden in de overeenkomstige normen , , , , , NBN T en de PTV 1002 uitvoerig beschreven. B Goedkeuring van materialen in contact met drinkwater (punt 5.3 van de , punt 5.6 van de , punt 5.4 van de ) De eisen hieromtrent werden vastgelegd door Belgaqua (Belgische Federatie voor de Watersector). Hydrocheck: Methodes en eisen voor het chemisch, organoleptisch en bacteriologisch onderzoek van organische materialen, materialen op basis van cement en glijmiddelen die in contact komen met drinkwater en water bestemd voor de drinkwaterproductie. Materiaal Het materiaal moet PE 40 (alleen voor drinkwater toepassing), PE 80, PE100 of PE100-RC zijn. Het materiaal voor buizen moet voldoen aan de vereisten vermeld in punt 4 van de , , en , punt 3 van de NBN T en aan punt 1.1 van de PTV Kleur Volgens punt 4.3 van en punt 5.2 van doch rekening houdend met de beperkingen vastgelegd in punt van PTV Buitendiameters van de buizen Volgens punt 6.2 van Wanddikte en toepassingsgebied Volgens punt 6.3 van Lasverbindingssytemen Volgens punt 1.6 van de PTV 1002 Markering Volgens punt 11 van en , punt 10 van , punt 7 van NBN T en punt 1.3 van PTV Zie eveneens B3.3 Markering van het TRA BB 601/651/653. TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B : Herziening: 128/213

129 B B Organisatie van de controle Controle van de overeenkomst van de producten met de normen Diametergroepen: van toepassing op buizen Diametergroep Nominale diameter, DN Componentgroepen: van toepassing op de hulpstukken Componentgroep Type 1 Hulpstukken in PE 2 Mechanische koppelingen 3 Moffen die weerstand bieden aan longitudinale krachten 4 Kranen 5 Kragen en dichtingen Proeven uit het aanvaardingsonderzoek De proeven hebben betrekking op alle karakteristieken die voorzien zijn door de normen en worden verricht door het laboratorium aangeduid volgens artikel A.3.5 van het TRA BB 601/651/653. Deze tabel geeft het detail van de uit te voeren proeven en het aantal te nemen monsters, rekening houdende met de indeling in groepen. TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B : Herziening: 129/213

130 B Compound Proef Norm tabel Frequentie aanvaardingsproeven Frequentie zelfcontrole ( 1 ) Audit testing ( 2 ) aantal ( 3 ) grootte criteria Densiteit van het basispolymeer ISO /compound 1/ levering/ batch ( 4 ) 1 ± 1cm² 930 kg/m³ Hoeveelheid Koolstof zwart ISO 6964 Verdeling Koolstof zwart en blauwe pigment Gehalte aan vluchtige bestanddelen / compound 1/ levering/ batch ( 4 ) 3 2 tot 2,5 massa % ISO / compound 1/ levering/ batch ( 4 ) 1 grade / compound 1/ levering/ batch ( 4 ) mg/kg Watergehalte ( 5 ) ISO / compound 1/ levering/ batch ( 4 ) mg/kg Melt Flow Rate (5kg/190 C) Classificatie ISO ISO 9080 ISO 1167 ISO ISO / compound 1/5 leveringen 3 0,2 x 1,4 g/10 min / compound PE MRS 10 - σ s 8,0 MPa PE 80 - MRS 8 - σ s 6,3 MPa PE 40 - MRS 4,0 - σ s 3,2 MPa TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B : Herziening: 130/213

131 B Compound (vervolg) Proef Norm tabel Frequentie Aanvaardingsproeven aantal ( 3 ) grootte criteria Slow Crack growth (Notch Test) Weerstand tegen RCP geen proeven voor drukken 10 bar ISO ISO of ISO / compound 110 of SDR 11 1/ compound SDR 11 of 1/ compound SDR C PE40 = 4,0 bar PE80 = 8,0 bar PE100 = 9,2 bar 500 h Lascompabiliteit ( 6 ) ISO ISO / compound SDR 11 3 UV bestendigheid (voor blauwe buizen) + a), b), c) a) Decohesie elektrolas assemblage ISO (ISO cond. 1) ISO Enkel voor volwand blauw 1/ compound Enkel voor volwand blauw 1/ compound 3,5 GJ/m² 33% brosse breuk b) rek bij breuk ISO /3 Enkel voor volwand blauw 1/ compound 350 % c) inwendige drukproef ISO /2 Enkel voor volwand blauw 1/ compound Volgens tabel 3 van NBN EN (2011) TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B : Herziening: 131/213

132 B Proef Norm tabel Frequentie aanvaardingsproeven Frequentie zelfcontrole ( 1 ) Audit testing ( 2 ) aantal (3) grootte criteria Hydrocheck 5 1/ compound Proef Thermische stabiliteit Norm ISO in tabel 1 en in 8.2 tabel PTV 1002 Frequentie aanvaardingsproeven Frequentie zelfcontrole ( 1 ) Audit testing ( 2 ) aantal (3) grootte / compound ( 4 ) 3 40 min bij 200 C criteria TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B : Herziening: 132/213

133 B Eisen voor PE 100-RC Compound initiële beproeving (punt 3 van NBN T42-116) Proef Norm NBN T tabel Frequentie aanvaardingsproeven aantal ( 3 ) grootte Beproevingsvoorwaarden / criteria Weerstand tegen trage Scheurvorming op gekerfde buis (Notch Pipe Test) Weerstand tegen een lokale belasting (point load test PLT) Stress crack weerstand van de grondstof (FNCT) (op platen) ISO NBN T bijlage A ISO / compound PE 100RC 1/ compound PE 100RC 1/ compound PE 100RC min 110 SDR 11 min 110 SDR C Inwendige proefdruk = 9,2 bar 8760 h(water-water) Geen breuk ( 7 ) 80 C = 4 N/mm² 8760 h ( 7, 8, 9 ) Geen breuk tijdens de beproeving 80 C = 4 N/mm² 8760 h ( 7, 8, 9 ) Geen breuk tijdens de beproeving Thermische verouderingstest NBN T bijlage B / compound PE 100RC 32-SDR11 TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B : Herziening: 133/213

134 B Eisen voor PE 100-RC Compound Kwaliteitscontrole (punt 4 van NBN T42-116) De lasbaarheid van PE 100 niet RC compound moet eveneens aangetoond worden. Daartoe moet een las tussen een buis of spie-eind van het betrokken PE 100 RC compound en een buis of spie-eind van een niet RC PE 100 (of PE 80) beproefd worden. Proef Norm NBN T Frequentie zelfcontrole ( 1 ) tabel aantal ( 3 ) grootte Beproevingsvoorwaarden / criteria Weerstand tegen trage Scheurvoortplanting (Notch Pipe Test) Weerstand tegen een lokale belasting (point load test PLT) Stress crack weerstand van de grondstof (FNCT) (op platen) ISO ( 7 ) ( 10 ) ( 11 ) NBN T ( 7 )( 10 )( 11 ) bijlage A ISO ( 7 )( 10 ) Om de 3 jaar Om de 3 jaar Elke batch Min 110 SDR C Inwendige proefdruk = 9,2 bar 8760 h(water-water) Geen breuk tijdens de beproeving 80 C = 4 N/mm² 8760 h ( 8 ) Geen breuk tijdens de beproeving 80 C = 4 N/mm² 8760 h ( 8 ) Geen breuk tijdens de beproeving TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B : Herziening: 134/213

135 B Eisen voor PE 100-RC buizen initiële beproeving (punt 5 van NBN T42-116) Proef Norm NBN T tabel Frequentie aanvaardingsproeven aantal ( 3 ) grootte Beproevingsvoorwaarden / criteria Stress crack weerstand op uit de buis gesneden (2NTC) Stress crack weerstand op buizen 1 methode naar keuze Weerstand tegen een lokale belasting (point load test PLT) Weerstand tegen trage scheurvorming op gekerfde buis (Notch Pipe Test) ( 7 ) ( 10 ) NBN T ( 7 )( 10 ) bijlage A NBN ISO EN ( 7 )( 10 )( 12 ) / compound PE 100RC 1/ compound PE 100RC 1/ compound PE 100RC min 110 SDR 11 + grootste en kleinste wanddikte van de buis min 110 SDR 11 min 110 SDR C = 4 N/mm² 3300 h ( 8 ) Geen breuk tijdens de beproeving 80 C = 4 N/mm² 8760 h ( 8 ) Geen breuk tijdens de beproeving 80 C Inwendige proefdruk = 9,2 bar 5000 h (water-water) Geen breuk tijdens de beproeving TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B : Herziening: 135/213

136 B Eisen voor PE 100-RC buizen Kwaliteitscontrole (punt 6 van NBN T42-116) Proef Norm NBN T Frequentie zelfcontrole ( 1 ) tabel aantal ( 3 ) grootte Beproevingsvoorwaarden / criteria Stress crack weerstand op uit de buis gesneden (2NTC) Stress crack weerstand op buizen 1 methode naar keuze Weerstand tegen een lokale belasting (point load test PLT) Weerstand tegen trage scheurvorming op gekerfde buis (Notch Pipe Test) ( 7 )( 10 ) NBN T ( 7 )( 10 ) bijlage A NBN ISO EN ( 7 )( 10 )( 12 ) Om de 6 maanden, tenminste 1/jaar/diametergroep Om het jaar voor diametergroepen 1 en 2 Om de 3 jaar voor diametergroep 3 min 110 SDR 11 + grootste en kleinste wanddikte van de buis min 110 SDR 11 min 110 SDR C = 4 N/mm² 3300 h ( 8 ) Geen breuk tijdens de beproeving 80 C = 4 N/mm² 8760 h ( 8 ) Geen breuk tijdens de beproeving 80 C Inwendige proefdruk = 9,2 bar 5000 h (water-water) Geen breuk tijdens de beproeving TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B : Herziening: 136/213

137 B Buizen Proef Norm Frequentie aanvaardingsproeven tabel N 13 D 14 M 15 E 16 P 17 Frequentie zelfcontrole ( 1 ) Audit testing ( 2 ) aantal ( 3 ) grootte criteria Aspect / diametergroep x x x x x bij opstarten en 1/8 h /extrusielijn 1 / jaar 1 Afmetingen ISO / diametergroep x x x x x bij opstarten en 1/8 h /extrusielijn 1 / jaar 1 Krimpproef ( 18 ) ISO Verlenging bij breuk Inwendige drukproef 80 C 165h Inwendige drukproef 20 C 100h Inwendige drukproef 80 C 1000h Thermische stabiliteit OIT ( 22 ) ISO / / diametergroep 2 / diametergroep x x x x x 1/maand/extrusielijn 1 / jaar 3 30 cm 3% x x x x x 1/maand/extrusielijn 1 / jaar 15 dn<75: 3 75 dn<450: 5 dn 450: 8 ISO / batch compound ( 19 ) ISO ISO ISO / diametergroep ( 21 ) 2 / diametergroep ( 21 ) 1 / diametergroep x x x x ( 19 ) x x x x 1 / jaar ( 19 ) Volgens norm 350% 80 C - σ = x MPa 165 h ( 20 ) 20 C - σ = x MPa 100 h ( 20 ) 80 C - σ = x MPa 1000 h ( 20 ) x x x 1 / batch compound 1 / jaar 3 20 TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B : Herziening: 137/213

138 B Proef Slow Crack growth (Notchtest) ( 23 ) Proef Norm ISO Norm Frequentie aanvaardingsproeven tabel N D M E P Frequentie zelfcontrole ( 1 ) Audit testing ( 2 ) aantal ( 3 ) /jaar Frequentie aanvaardingsproeven tabel N D M E P Frequentie zelfcontrole ( 1 ) Audit testing ( 2 ) aantal ( 3 ) grootte grootte criteria 80 C PE40 = 4,0 bar (SDR11) PE80 = 8,0 bar (SDR11) PE100 = 9,2 bar (SDR11) 500h criteria MFR PE 40 ISO / diametergroep x x x 1 / batch compound 1 / jaar 0,2g/10 MFR (190/2,16) 0,6g/10 MFR PE 80 PE 100 ISO / diametergroep x x x 1 / batch compound 1 / jaar 0,2g/10 MFR (190/5) 1,3g/10 Markering ( 24 ) / diametergroep x x x x x bij opstarten en 1/8 h /extrusielijn 1 Proef Norm PTV 1002 Frequentie aanvaardingsproeven N D M E P Frequentie zelfcontrole ( 1 ) Audit testing ( 2 ) aantal ( 3 ) grootte criteria Kleur / diametergroep x x x x x bij opstarten en 1/8 h /extrusielijn 1 / jaar 1 Maximale ovalisatie NBN T Bij opstarten en 1/8h /extrusielijn 1 / jaar TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B : Herziening: 138/213

139 B Proef Norm NBN T Frequentie aanvaardingsproeven tabel N D M E P Frequentie zelfcontrole ( 1 ) Audit testing ( 2 ) aantal ( 3 ) grootte criteria Markering NBN T / diametergroep x x x x x bij opstarten en 1/8 h /extrusielijn 1 TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B : Herziening: 139/213

140 B Hulpstukken Proef Norm Frequentie aanvaardingsproeven tabel N D M E P Frequentie zelfcontrole ( 1 ) Audit testing ( 2 ) aantal ( 3 ) grootte criteria Aspect/Kleur Afmetingen Inwendige drukproef 20 C 100 h voor hulpstukken Inwendige drukproef 80 C h voor hulpstukken Inwendige drukproef 80 C 1000 h voor hulpstukken ISO 3126 ISO 1167 ISO 1167 ISO / Slagproef ( 25 ) / diametergroep / componentgroep 1 / afmeting / componentgroep 1 / diametergroep / componentgroep 1 / diametergroep / componentgroep x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x Bij opstarten en 1/8h/type Bij opstarten en 1/8h/type (enkel mof en spie-einde) Bij opstarten en 1/week/type Bij opstarten en 1/week/type 1/componentgroep/jaar 1/componentgroep/jaar 1/componentgroep/ jaar 1/componentgroep/ jaar 1/componentgroep/ jaar ( 19 ) ( 19 ) ( 19 ) TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B : Herziening: 140/213

141 B Hulpstukken (vervolg) Proef Norm Frequentie aanvaardingsproeven tabel N D M E P Frequentie zelfcontrole ( 1 ) Audit testing ( 2 ) aantal ( 3 ) grootte criteria MFR ( 26 ) ISO / diametergroep / componentgroep x x x 1/batch compound 1/componentgroep/jaar Oxidatie- Inductietijd OIT ( 22 ) ISO / diametergroep / componentgroep ( 21 ) x x x 1/batch compound 1/componentgroep/jaar 3 Markering ( 24 ) / diametergroep / componentgroep x x x x x Bij opstarten en 1/8h/type 1/componentgroep/jaar 1 TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B : Herziening: 141/213

142 B Kranen Proef Norm Frequentie aanvaardingsproeven tabel N D M E P Frequentie zelfcontrole ( 1 ) Audit testing ( 2 ) aantal ( 3 ) grootte criteria Aspect/Kleur /5.3 1 / diametergroep / componentgroep x x x x x Bij opstarten en 1/8h/type 1/diametergroep/ jaar Afmetingen ISO / afmeting / componentgroep x x x x x Bij opstarten en 1/8h/type 1/diametergroep/ jaar Inwendige drukproef h voor kranen ISO / diametergroep / componentgroep x x x x x Bij opstarten en 1/week/type 1/diametergroep/ jaar ( 19 ) Inwendige drukproef h voor kranen ISO Bij opstarten en 1/week/type 1/diametergroep/ jaar ( 19 ) Inwendige drukproef h voor kranen ISO / diametergroep / componentgroep x x x x x 1/diametergroep/ jaar ( 19 ) Dichtheid van de zitting en de pakking ISO / diametergroep / componentgroep x x x x x 1/diametergroep/ jaar 1 Bedieningskoppel voor kranen / diametergroep / componentgroep x x x x x 1/diametergroep/ jaar 1 TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B : Herziening: 142/213

143 B Kranen (vervolg) Proef Norm Frequentie aanvaardingsproeven tabel N D M E P Frequentie zelfcontrole ( 1 ) Audit testing ( 2 ) aantal ( 3 ) grootte criteria Blokkeringsweerstand / diametergroep / componentgroep x x x x x 1/diametergroep/ jaar 1 Weerstand tegen doorbuiging tussen steunpunten / diametergroep / componentgroep x x x x x 1/diametergroep/ jaar 1 Dichtheid bij trekbelasting ISO / diametergroep / componentgroep x x x x x 1/diametergroep/ jaar 1 Weerstand van het bedieningsmechanisme / diametergroep / componentgroep x x x x x 1/diametergroep/ jaar 1 Dichtheid tijdens en na doorbuiging van het bedieningsmechanisme / diametergroep / componentgroep x x x x x 1/diametergroep/ jaar 1 Slagproef voor kranen / diametergroep / componentgroep x x x x x 1/diametergroep/ jaar 1 TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B : Herziening: 143/213

144 B Kranen (vervolg) Proef Norm Frequentie aanvaardingsproeven Frequentie zelfcontrole Audit testing aantal grootte criteria tabel N D M E P ( 1 ) ( 2 ) ( 3 ) Dichtheid (a), gebruiksgemak (b) en slagweerstand (c) na lange duur inwendige drukproef (d) voor kranen (a) ISO 5208 (b) (c) 1705 (d) / diametergroep / componentgroep x x x x x 1/diametergroep/ jaar (a) : 1 (b) : 1 (c) : 1 (d) : 1 Oxidatie-Inductietijd OIT ISO / diametergroep / componentgroep x x x 1/batch compound 1/diametergroep/ jaar 3 MFR ISO / diametergroep / componentgroep x x x 1/batch compound 1/diametergroep/ jaar Markering ( 24 ) / diametergroep / componentgroep x x x x x Bij opstarten en 1/8h/type 1/diametergroep/ jaar 1 Hydrocheck 1 / diametergroep / componentgroep x x TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B : Herziening: 144/213

145 B Gebruiksgeschiktheid Proef Norm Frequentie aanvaardingsproeven tabel N D M E P Frequentie zelfcontrole ( 1 ) Audit testing ( 2 ) aantal ( 3 ) grootte criteria Afpelproef voor electrolasmoffen ISO of ISO /diametergroep en per componentgroep x x x x x 1/jaar/ componentgroep 1 volgens norm Afpelproef voor electrolaszadels ISO /diametergroep en per componentgroep x x x x x 1/jaar/ componentgroep Trekproef uit uit spiegellas verbindingen ( 27 ) ISO /diametergroep en per componentgroep x x x x x 1/jaar/ diametergroep - 1/jaar/ componentgroep afhankelijk van dn e < 25 mm type A e 25 mm type B Taaie breuk Proeven op mechanische verbindingen Proef Norm /diametergroep en per componentgroep x x x x x Frequentie aanvaardingsproeven tabel N D M E P Frequentie zelfcontrole ( 1 ) 1/jaar/ componentgroep Audit testing ( 2 ) aantal ( 3 ) grootte criteria Inwendige drukproef 20 C h op trekvaste mechanische verbindingen PPflenzen ISO /diametergroep en per componentgroep x x x x x 1/jaar/ componentgroep ( 19 ) TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B : Herziening: 145/213

146 B Gebruiksgeschiktheid (vervolg) Proef Norm Frequentie aanvaardingsproeven tabel N D M E P Frequentie zelfcontrole ( 1 ) Audit testing ( 2 ) aantal ( 3 ) grootte criteria Inwendige drukproef 80 C h op trekvaste mechanische verbindingen PPflenzen ISO /diametergroep en per componentgroep x x x x x 1/jaar/ componentgroep ( 19 ) (terug naar overzicht schema s) TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B : Herziening: 146/213

147 B Frequentie leverancier: per levering moet de leverancier van de grondstof een proefverslag afgeven, waarvan de resultaten zullen vergeleken worden met deze van de zelfcontrole van de fabrikant. 2 Het controleorganisme heeft het recht te beslissen of de proeven in een onafhankelijk laboratorium of bij de fabrikant worden uitgevoerd. In het laatste geval is de inspecteur aanwezig. Lange duur proeven en proeven voor de gebruiksgeschiktheid worden steeds in een onafhankelijk laboratorium uitgevoerd. 3 Het in deze tabellen aangeduide aantal monsters zijn het minimum. 4 Enkel voor producenten zonder ISO 9001 certificatie mg/kg; enkel uit te voeren indien het gehalte aan vluchtige bestanddelen niet conform is. 6 Voor stuiklas: beide componenten moeten van dezelfde klasse zijn. 7 Het aantal vereiste voor de productiecontrole moet vermeld worden in het kwaliteitsplan van de fabrikant. 8 Proefmedium: oplossing van 2% (m/m) van Arkopal N-100 in gedemineraliseerd water. 9 Ingeval van verschillend resultaat tussen PLT en de FNCT, is het resultaat van de PLT beslissend. 10 Een versnelde beproeving kan gebruikt worden voor zover er correlatie kan worden aangetoond met ten minste 30 punten verdeeld over 3 decaden; de correlatiecoëfficiënt moet ten minste 0,9 bedragen met een onderst betrouwbaarheidsgrens van 2,5%. De in bijlage C (NBN T42-116) beschreven Pipe Accelerated Notch test (PANT) voldoet aan deze correlatie-eisen. 11 De versnelde beproeving moet uitgevoerd worden op min. dn Alleen op één-laagse buizen. 13 Nieuw systeem. 14 Nieuw ontwerp. 15 Nieuw materiaal. 16 Uitbreiding van het productgamma. 17 verandering van de productiemethode. 18 Wanddikte < 16 mm. 19 Voor diametergroepen 1 en 2: 3 ; voor diametergroep 3: 1 proefstuk. 20 De waarde voor de wandspanning σ wordt per toegepast type materiaal, temperatuur en proefduur weergegeven in de tabel van de betreffende norm. 21 Indien het productgamma meer dan 1 diametergroep bevat, moeten de genomen monsters de kleinste en de grootste groep van de productie omvatten en een monster van de tussenliggende diametergroep. Een succesvolle test betekent dat alle tussenliggende diameters aanvaard worden. Een succesvolle test op een diameter in een lagere SDR reeks maakt dat de buizen met dezelfde diameter in een hogere SDR reeks (met een kleinere wanddikte) eveneens aanvaard worden. Indien een producent zijn productgamma uitbreidt naar diameters groter of kleiner dan het bestaand productgamma dan zullen bijkomende proeven uitgevoerd worden. 22 De monsters worden genomen uit het inwendige oppervlak van de buis of het hulpstuk. 23 Wanddikte > 5 mm. In ander geval Cone test: ISO 13480: (scheursnelheid 10 mm/dag). Proefdruk voor andere SDR klasse: zie annex A van ISO Zie eveneens B3.3 Markering van het TRA BB 601/651/ Enkel voor vertakkingszadels. 26 MFR 190/5 moet zich tussen 0,2g/10min en 1,3 g/10min bevinden voor PE 80 en PE 100. MFR 190/2,16 moet zich tussen 0,2g/10min en 0,6 g/10min bevinden voor PE Voor diameters 90 en monsters met las bestaande uit dezelfde compound. TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B : Herziening: 147/213

148 B B Intern/extern ITT-Schema, zelfcontrole afgewerkt product intern controleschema, periodieke externe proeven (audit tests) B B Kunststofleidingsystemen met gestructureerde wand van het type B voor de drukloze ondergrondse afvoer van afvalwater. B Inleiding Deze bijlage aan het TRA BB 601/651/653 is geïnspireerd op de prcen/ts : Guidance for the assessment of conformity. B Technische specificaties De hierna vermelde punten (cursief) worden in de normen en uitvoerig beschreven. De algemene eigenschappen van de buizen en van de hulpstukken moeten voldoen aan de vereisten van: - voor PVC-U: bijlage A en B van de voor PP: bijlage C en D van de voor PE: bijlage E en F van de Materiaal Het compound moet voldoen aan de vereisten vermeld in punt 4.2 en aan de specificaties van bijlage A van de Alle gegevens, zoals gespecificeerd in de tabellen 1 tot en met 6 van de pren CEN/TS , dienen per grondstof gespecificeerd te zijn en moeten geregistreerd en controleerbaar zijn voor elke productiebatch. Het basismateriaal gebruikt voor de productie van de buis en hulpstukken moet voldoen aan de vereisten van: - voor PVC-U: punt 4.2 ( ) - voor PP: punt 4.3 ( ) - voor PE: punt 4.4 ( ) Enkel intern gerecycleerd materiaal met overeengekomen specificaties; - voor PVC-U: volgens B2 van bijlage B van de voor PP: volgens D2 van bijlage D van de voor PE: volgens F2 van bijlage F van de is toegestaan. Kleur Volgens punt 6.2 van de Nominale diameter van de buizen Volgens punt en ( ) De toegelaten diameters zijn deze zoals vermeld in de tabellen 5 en 6 van de Wanddikte en toepassingsgebied Volgens punt van de TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B : B Herziening: 148/213

149 B B Afmetingen van de verbindingen met dichtingsring en van de spie-einden Volgens punt van de Lijmverbindingen (PVC-U) Volgens punt 4.7 van de Lijmverbindingen zijn toegelaten. Lasverbindingen Volgens punt 4.6 van de Lasverbindingen zijn toegelaten. Markering Volgens punt 10 van de en punt 11 van de Zie eveneens B3.3 Markering van het TRA BB 601/651/653 Voor de markering van de buizen gelden de volgende codes van de toepassingszone: UD (ingegraven riool, gebruik binnen en buiten gebouwen) U (ingegraven riool, enkel buiten gebouwen) De hulpstukken worden voorzien van de markering van het toepassingsgebied U of UD naargelang het geval. B Organisatie van de controle Controle van de overeenkomst van de producten met de normen Bemonstering - Diametergroepen: van toepassing op buizen en hulpstukken Diametergroep nominale diameter, DN ID = OD = DN ID = OD = DN ID = OD = DN Componentgroepen: van toepassing op de hulpstukken Componentgroep Type 1 bochten 2 vertakkingen 3 andere (verloopstukken, koppelstukken, overgangsstukken, ) TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B : B Herziening: 149/213

150 B B Proeven uit het aanvaardingsonderzoek De proeven hebben betrekking op alle karakteristieken die voorzien zijn door de norm en worden verricht door het laboratorium aangeduid volgens artikel A.3.5 van het TRA BB- 601/651/653. De tabel geeft het detail van de uit te voeren proeven en het aantal te nemen monsters, rekening houdende met de indeling in groepen. Opmerking: Indien de fabrikant van lijmtype verandert, dienen de gebruiksgeschiktheidstesten opnieuw uitgevoerd te worden. TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B : B Herziening: 150/213

151 B B Buizen Proef Norm Frequentie aanvaardingsproeven Frequentie zelfcontrole Audit testing ( 1 ) tabel N D M P E aantal grootte criteria Aspect/kleur / diametergroep x x x x x bij opstarten en 1/8h/extrusielijn 1 / jaar Proef Norm Frequentie aanvaardingsproeven Frequentie zelfcontrole Audit testing ( 1 ) tabel N D M P E aantal grootte criteria PVC hoeveelheid 1905 Bijlage A 1 / compound x x 1 / jaar volgens norm 80 % PVC-U Inwendige drukproef ( 5 ) Vicat Verwekingstemperatuur ( 2 ) Oventest e 8 mm-30 min (150 ± 2 C) e > 8 mm-60 min Weerstand tegen dichloormethaan ( 3 ) (15 C - 30 min) ISO / compound x x 1 / jaar / compound x x ISO / diametergroep 1 / diametergroep/ compound x x x x x x x x 1/week/ extrusielijn 1/week/ extrusielijn 1 / compound / jaar 1 / compound / jaar 1 / jaar/ diametergroep 1 / jaar/ diametergroep 3 dn < 315 :1 m dn 315: 1,5 m 60 C / σ = 10 MPa 1000 h 2 ± 1cm² VST 79 C mm mm afgeschuind geen onthechting, geen scheuren, geen blazen Geen enkele aantasting TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B : B Herziening: 151/213

152 B B Buizen (Vervolg) Proef Norm Frequentie aanvaardingsproeven Frequentie Audit testing tabel N D M P E zelfcontrole ( 1 ) aantal grootte criteria PE Extrusie Spuitgiet PP MFR Melt Flow Rate (190 C 5 kg) OIT ( 4 ) Inwendige drukproef ( 5 ) Inwendige drukproef ( 5 ) Volumieke massa Oventest (110 ± 2 C) e 8 mm-30 min e > 8 mm-60 min MFR Melt Flow Rate ( 6 ) (230 C 2,16kg) OIT ( 4 ) Inwendige drukproef ( 5 ) Inwendige drukproef ( 5 ) Oventest (150 ± 2 C ) e 8 mm-30 min e > 8 mm-60 min ISO 1133 Conditie T ISO ISO 1167 ISO 1167 ISO ISO ISO 1133 Conditie M ISO ISO 1167 ISO 1167 ISO / compound x x / compound x x 1/ compound batch / compound x x 1 / jaar 1 / jaar volgens norm 1,6 g/10 min 1 / compound / jaar 1 / compound / jaar / compound x x 1 / jaar / compound x x / diametergroep x x x x x / compound x x / compound x x bij opstarten en 1/8h/productielijn 1/week/ productielijn 1/ compound batch / compound x x 1 / jaar volgens norm 3 ± 1cm² 20 min dn < 315:1 m dn 315: 1,5 m dn < 315 :1 m dn 315: 1,5 m 80 C / σ = 2,8 MPa 1000 h 80 C / σ = 4,0 MPa 165 h 1 / jaar Volgens norm 930 kg/m³ 1 / jaar/ diametergroep mm 1 / jaar volgens norm 1 / compound / jaar 1 / compound / jaar / compound x x 1 / jaar / diametergroep x x x x x 1/week/ extrusielijn volgens norm 3 geen onthechting, geen scheuren, geen blazen 1,5 g /10 min ( 6 ) ± 1cm² 8 min dn < 315 :1 m dn 315: 1,5 m dn < 315 :1 m dn 315: 1,5 m 1 / jaar mm 95 C / σ = 2,5 MPa 1000 h 80 C / σ = 4,2 MPa 140 h geen onthechting, geen scheuren, geen blazen TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B : B Herziening: 152/213

153 B B Buizen (Vervolg) Proef Norm Frequentie aanvaardingsproeven Frequentie zelfcontrole Audit testing ( 1 ) tabel N D M P E aantal grootte Criteria Afmetingen ( 7 ) ( 8 ) ( 9 ) ISO ,6,7 1 / nominale afmeting/ stijfheidsklasse x x x x bij opstarten en 1/8h/extrusielijn 1 / jaar Volgens norm Slagvastheid Klokmethode (0 ) / diametergroep 1/ compound x x x x x bij opstarten en 1/dag/extrusielijn ( 10 ) 1 / jaar volgens norm 200 ± 10 mm TIR (werkelijk breukpercentage) 10 % Slagvastheid Trapmethode (-10 C) Bijlage H 1 / diametergroep 1/ compound x x x x x bij opstarten en 1/dag/extrusielijn Ringstijfheid ISO / diametergroep/ Stijfheidsklasse/ x x x x x bij opstarten 1 / jaar 3 Ringflexibiliteit ISO compound x x x x x bij opstarten 1 / jaar 3 Kruipfactor ( 11 ) ISO Treksterkte van de lasnaad ( 12 ) Ontwerp familie /compound 1 / diametergroep / compound Markering / diametergroep x x 1 / jaar volgens norm x x x x x 1 / jaar 3 x x x x x bij opstarten 1 / jaar 3 bij opstarten en 1/8h/extrusielijn 1 / jaar 200 ± 10 mm 300 ± 10 mm 300 ± 10 mm Volgens norm Volgens norm H mm Geen breuken onder 500 mm DN 500: SN 4, SN 8, SN16 DN > 500: SN 2, SN 4, SN 8, SN16 conform PVC-U: 2,5 bij extrapolatie naar 2 jaar PP en PE: 4 bij extrapolatie naar 2 jaar DN < N 400 DN < N 600 DN< N DN > N TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B : B Herziening: 153/213

154 B B Hulpstukken Proef Norm Frequentie aanvaardingsproeven Frequentie zelfcontrole Audit testing ( 1 ) tabel N D M P E aantal grootte criteria Aspect/Kleur / diametergroep 1 / componentgroep x x x x x bij opstarten en 1 / 8h / type 1 / componentgroep / jaar Proef Norm Frequentie aanvaardingsproeven Frequentie zelfcontrole Audit testing ( 1 ) tabel N D M P E aantal grootte criteria PVC-U PVC hoeveelheid Inwendige drukproef ( 5 ) Vicat Verwekingstemperatuur Oventest (150 ± 2 C) e 3 mm-15 min 3 < e 10 mm-30 min 10 < e 20 mm-60 min 1905 ISO ISO 580 (lucht) Bijlage A 1 / compound x x 1 / jaar volgens norm 85 % / compound x x 1 / jaar / compound x x / diametergroep/ componentgroep x x x x x 1/week/ machine 1 / compound / jaar 1 / compound / jaar 1 / componentgroep / jaar 3 dn < 315 :1 m dn 315: 1,5 m 2 ± 1cm² 3 stuk 60 C / σ = 6,3 MPa 1000 h UD: VST 78 C U: VST 77 C tot een afstand 10 x e van het aanspuitpunt mag de inwerking niet groter zijn dan 50% van e in de overige delen mag de inwerking niet groter zijn dan 30% van e TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B : B Herziening: 154/213

155 B B Hulpstukken (vervolg) Proef Norm Frequentie aanvaardingsproeven Audit Frequentie testing zelfcontrole tabel N D M P E (1) aantal grootte criteria PE Extrusie Spuitgiet PE ROTATIE GEGOTEN MFR Melt Flow Rate (190 C 5 kg) OIT ( 4 ) Inwendige drukproef ( 5 ) Inwendige drukproef ( 5 ) Volumieke massa Oventest (110 ± 2 C) MFR Melt Flow Rate (190 C 5 kg) OIT ( 4 ) e 3 mm-15 min 3 < e 10 mm-30 min 10 < e 20 mm-60 min Inwendige drukproef ( 5 ) Inwendige drukproef ( 5 ) Volumieke massa ISO 1133 Conditie T ISO ISO 1167 ISO 1167 ISO ISO 580 (lucht) ISO 1133 Conditie T ISO ISO 1167 ISO 1167 ISO / compound x x / compound x x 1/ compound batch / compound x x 1 / jaar 1 / jaar volgens norm 1,6 g/10 min 1/compound / jaar 1/compound / jaar volgens norm / compound x x 1 / jaar / compound x x / diametergroep/ componentgroep x x x x x / compound x x / compound x x bij opstarten en 1/8h/productielijn bij opstarten en 1/week/ productielijn 1/ compound batch / compound x x 1 / jaar 3 ± 1cm² 20 min dn < 315:1 m dn < 315:1 m 80 C / σ = 2,8 MPa 1000 h 80 C / σ = 4,0 MPa 165 h 1 / jaar Volgens norm 930 kg/m³ 1/ componentgroep / jaar 3 stuk 1 / jaar volgens norm 1/compound / jaar 1/compound / jaar volgens norm / compound x x 1 / jaar / compound x x bij opstarten en 1/8h/productielijn 3 Rond het aanspuitpunt mag de inwerking niet groter zijn dan 20% van e 3 g MFR 16 g /10 min ± 1cm² 10 min dn < 315:1 m dn 315: 1,5 m dn < 315:1 m dn 315: 1,5 m 60 C / σ = 3,2 MPa 1000 h 60 C / σ = 3,9 MPa 165 h 1 / jaar Volgens norm 925 kg/m³ TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B : B Herziening: 155/213

156 B B Hulpstukken (vervolg) Proef Norm Frequentie aanvaardingsproeven Frequentie zelfcontrole Audit testing ( 1 ) tabel N D M P E aantal grootte criteria PP MFR Melt Flow Rate (230 C 2,16kg) OIT (4) Inwendige drukproef (5) Inwendige drukproef (5) Oventest (150 ± 2 C) Slagvastheid 0 C e 8 mm-30 min e > 8 mm-60 min Afmetingen (a) inwendige mof diameter en spie-einde. (b) wanddikte Mechanische weerstand ( 13 ) ISO 1133 Conditie M ISO ISO 1167 ISO 1167 ISO ISO / compound x x / compound x x 1/ compound batch / compound x x 1 / jaar 1 / jaar volgens norm 1,5 g /10 min ( 24 ) 1 / compound / jaar 1 / compound / jaar / compound x x 1 / jaar ,6,7 1 / diametergroep/ componentgroep 1 / diametergroep / componentgroep/ moftype x x x x x x x x x x 1 / diametergroep / componentgroep x x x x Stijfheid ( 14 ) ISO x x x x Markering x x x x bij opstarten 1/week/ extrusielijn bij opstarten en 1 / 8h / type (a) bij opstarten en 1 / 8h / type (b) bij opstarten 1 / jaar / diametergroep / componentgroep x x x x x bij opstarten 1 / componentgroep / jaar 1 / componentgroep / jaar 1 / componentgroep / jaar 1 / componentgroep / jaar 1 / componentgroep / jaar 1 / componentgroep / jaar Volgens norm 3 ± 1cm² 8 min dn < 315 :1 m dn 315: 1,5 m dn < 315 :1 m dn 315: 1,5 m 3 stuk 200: 5 > 200: 3 1 hulpstuk + buis met dezelfde DN stuk stuk 95 C / σ = 2,5 MPa 1000 h 80 C / σ = 4,2 MPa 140 h Rond het aanspuitpunt mag de inwerking niet groter zijn dan 20% van e Geen breuken Geen afscheuring, barsten of lekken SN overeenkomstig TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B : B Herziening: 156/213

157 B B Gebruiksgeschiktheid ( 15 ) Proef Dichtheidsproef van verbindingen met elastische dichting Weerstand tegen gecombineerde temperatuur cycli en externe invloed ( 17 ) Verhoogde temperatuur cycli ( 19 ) Trekproeven op gelaste/gesmolten verbindingen Waterdichtheid ( 13 ) Norm 1277 Conditie B 1277 Conditie C ISO (1996) Frequentie aanvaardingsproeven Frequentie Audit testing zelfcontrole (1) tabel N D M P E aantal grootte / diametergroep en moftype/ringontwerp x x x ( 16 ) 1 / diametergroep en moftype x x x x x x x x x x x x x x / diametergroep 1 / componentgroep 1 / 8 h/ type 1 / jaar/ moftype inclusief dichtingselement 1 / jaar/ moftype inclusief dichtingselement (laagste SN klasse) 1 / jaar/ moftype inclusief dichtingselement 1 / jaar/ moftype inclusief dichtingselement ( 20 ) 1 1 volgens norm dim 160 mm methode A dim > 160 mm methode B criteria Geen lekken Verschil in onderdruk: 0,27 bar ( 18 ) 1 Figuur 2 Geen lekken 1 hulpstuk + buis met dezelfde DN volgens norm DN < N 400 DN < N 600 DN< N DN > N Geen lekken (terug naar overzicht schema s) TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B : B Herziening: 157/213

158 B B 1 Het controleorganisme heeft het recht te beslissen of de proeven in een onafhankelijk laboratorium of bij de fabrikant worden uitgevoerd. In het laatste geval is de inspecteur aanwezig. Lange duur proeven en proeven voor de gebruiksgeschiktheid worden steeds in een onafhankelijk laboratorium uitgevoerd. 2 Indien de binnenlaag 1,8 mm dan wordt de proef uitgevoerd op een profiel, geëxtrudeerd van het betreffende materiaal. 3 Enkel indien de binnenlaag > 3mm. 4 Enkel in geval van stuiklas. 5 Deze proeven dienen te worden uitgevoerd op monsters in de vorm van een volwandbuis met gladde wand vertrekkende van de betreffende grondstof. Indien de compound van het hulpstuk hetzelfde is als deze van de buis en reeds getest is dan moet deze proef niet herhaald worden. 6 Klasse A: 0,3 g/10 min - Klasse B: 0,3<MFR 0,6 g/10 min - Klasse C: 0,6<MFR 0,9 g/10 min - Klasse D: 0,9<MFR 1,5 g/10 min. 7 Voor de afmetingen van verbindingen met dichtingsring: zie eveneens PTV diameter / diametergroep wordt in het onafhankelijke laboratorium gecontroleerd. De overige diameters worden bij de fabrikant door het controleorganisme nagekeken. 9 Afschuining: indien van toepassing. 10 Indien de slagproef volgens EN 1411 (trapmethode) wordt uitgevoerd dan dient de slagproef volgens EN 744 niet te worden uitgevoerd. 11 Bij ontwerp familie wordt verstaan de ontwerpen met dezelfde verhouding tussen de neutrale diameter van de buiswand en de maximale afstand tot het buitenste of binnenste profiel. 12 Enkel van toepassing op spiraal gevormde buizen. 13 Enkel voor die hulpstukken die uit meer dan één stuk gemaakt zijn. 14 Indien een hulpstuk, volgens deze norm, dezelfde wandopbouw heeft als de overeenkomstige buis, dan is de stijfheid van het hulpstuk gelijk aan of groter dan deze van de buis en kan het hulpstuk met dezelfde stijfheid gekenmerkt worden zonder getest te zijn. 15 Testen uit te voeren zowel door de hulpstuk- als door de buisfabrikant. De fabrikant van enkel hulpstukken of enkel buizen duidt de voor de proeven benodigde externe buizen of hulpstukken aan. 16 Bij wijziging van elastomeer materiaal. 17 Enkel voor hulpstukken volgens deze norm met DN/OD 315 en DN/ID 300 en toepassingscode UD. 18 Verticale vervorming: 9%; afwijking van de oppervlakte regelmatigheid: 3 mm; straal 80% van de beginwaarde; opening van de lasnaad 20% van de wanddikte; dichtheid bij 0,35 bar/15min: geen lekken. 19 Enkel voor hulpstukken volgens deze norm met DN/OD 200 en DN/ID 180 en toepassingscode UD. 20 Van toepassing op alle constructies van buizen en hulpstukken met lasverbindingen. De testmonsters dienen in de lengte van de laszone uitgesneden te worden. De lengte van het monster bevat de lasverbinding en is voldoende lang om een correcte inklemming in de proefmachine te verzekeren. TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B : B Herziening: 158/213

159 B T T Extern ITT-Schema, zelfcontrole afgewerkt product intern controleschema, periodieke externe proeven (audit tests) B NBN T NBN T Kunststofleidingsystemen Fabrieksmatig vervaardigde PVC-U aansluitstukken voor aansluiting op drukloze PVC-U rioleringsbuizen en kunststof aansluitstukken voor aansluiting op betonnen rioleringselementen Eisen en beproevingsmethoden. B Inleiding Deze bijlage aan het TRA BB-601/651/653 is geïnspireerd deels op CEN/TS : Plastic piping systems for non-pressure underground drainage and sewerage Unplasticized poly(vinyl chloride) (PVC-U) Part 2: Guidance for the assessment of conformity, CEN/TS : Plastic piping systems for non-pressure underground drainage and sewerage Polypropylene (PP) Part 2: Guidance for the assessment of conformity, CEN/TS : Plastics piping systems for soil and waste discharge (low and high temperature) withing the building structure Acrulonitrile-butadiene-styrene (ABS) Part 2: Guidance for the assessment of conformity, NBN T42-604: Kunststofleidingsystemen Fabrieksmatig vervaardigde aansluitstukken van ongeplasticeerd poly(vinylchloride) (PVC-U) voor aansluiting op drukloze PVC-U rioleringsbuizen Eisen en beproevingsmethoden en op NBN T42-605: Kunststofleidingsystemen Fabrieksmatig vervaardigde kunststof aansluitstukken voor aansluiting op betonnen rioleringselementen Eisen en beproevingsmethoden. B Technische specificaties De hierna vermelde punten (cursief) worden in de normen , , , NBN T42-604, NBN T42-605, PTV 1006 en PTV 1005 uitvoerig beschreven. De algemene eigenschappen van de aansluitstukken moeten voldoen aan de vereisten van bijlage B van 1401, bijlage A van en bijlage A van Materiaal Het basismateriaal PVC-hars, gebruikt voor de productie van de aansluitstukken volgens NBN T en NBN T42-605, moet voldoen aan de vereisten van punt 4 van de en punt 3.4 van de PTV Het basismateriaal PP, gebruikt voor de productie van de aansluitstukken volgens NBN T42-605, moet voldoen aan de vereisten van punt 4 van de en punt 1.1 van de PTV Het basismateriaal ABS, gebruikt voor de productie van de aansluitstukken volgens NBN T42-605, moet voldoen aan de vereisten van punt 4 van de Toepassen van reeds gebruikt materiaal Zie punt 3.4 van PTV 1005 (enkel voor PVC aansluitstukken). Zie eveneens bijlage B : 1852 van dit toepassingsreglement voor PP aansluitstukken. Zie punt 4.2 van voor ABS-aansluitstukken. Densiteit Zie punt 3.1 van de PTV 1005 (enkel voor PVC aansluitstukken). TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B : T / T Herziening: 159/213

160 B T T Type aansluitleidingen en afmetingen Volgens punt 2 (NBN T42-604) de: 125, 160 (waarbij de de nominale buitendiameter is van de aansluitleidingen in mm) Type aansluitleidingen en afmetingen Volgens punt 2 (NBN T42-605) de: 125, 160, 200 (waarbij de de nominale buitendiameter is van de aansluitleidingen in mm) Markering Volgens punt 5 (NBN T42-604) en punt 6 (NBN T42-605) Zie eveneens B3.3 Markering van TRA 601/651/653 De hulpstukken worden voorzien van de markering van het toepassingsgebied U of UD naargelang het geval. B Organisatie van de controle Controle van de overeenkomst van de producten met de normen. TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B : T / T Herziening: 160/213

161 B T T Proef Aansluitstukken (met diameter in onderstaande tabellen is bedoeld de diameter van het type aansluitstuk zoals in de respectievelijke normen wordt weergegeven en niet deze van de riolering waarop wordt aangesloten) Norm 1852/1401/1455 Frequentie aanvaardingsproeven tabel N D M E P Aspect 1/diameter x x x x x PP PVC-U Thermische stabiliteit OIT ( 2 ) MFR Melt Flow Rate (230 C/2,16 kg) ( 2 ) Inwendige drukproef ( 2 )( 3 ) Vicat Verwekingstemperatuur ( 2 ) Ovenproef (150 C) Inwendige drukproef ( 2 )(³) ISO ISO ISO /2 727 ISO 580 ISO /2 Frequentie zelfcontrole bij opstarten en 1/8h/diameter Audit testing ( 1 ) 1 diameter/jaar aantal grootte 4.5 1/compound x x 1/batch compound 1 8 min (bij 200 ) 1/compound 1/batch compound 1/jaar volgens norm volgens norm /compound x x /samenstelling x x x kleinste diameter 1 x grootste diameter /samenstelling x x 1/compound /jaar 1/samenstelling /jaar 3 2 ± 1cm² x x x x 1/dag/diameter 1 diameter/jaar 1 volgens norm 1/compound /jaar 3 criteria klasse A: MFR 0,3 klasse B: 0,3 < MFR 0,6 klasse C: 0,6 < MFR 0,9 klasse D: 0,9< MFR 1,5 95 C σ = 2,5 MPa 1000 h 79 C ( voor toep.gebied D en 200) 60 C = 6,3 MPa 1000 h TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B : T / T Herziening: 161/213

162 B T T Proef Aansluitstukken (vervolg) Norm 1401/1852/1455 Frequentie aanvaardingsproeven tabel N D M E P Frequentie zelfcontrole Audit testing ( 1 ) aantal grootte criteria Vicat Verwekingstemperatuur ( 2 ) /samenstelling x x 1/samenstelling /jaar 2 ± 1cm² 90 C ABS Ovenproef (150 C) Inwendige drukproef ( 2 )(³) ISO 580 ISO / x kleinste diameter 1 x grootste diameter /samenstelling x x x x x x 1/dag/diameter 1 diameter/jaar 1 volgens norm 1/compound /jaar 3 70 C = 4 MPa 1000 h TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B : T / T Herziening: 162/213

163 B T T Aansluitstukken (vervolg) Proef Afmetingen inwendige mof diameter Bepaling van het doorsteken van het aansluitstuk in de buiswand Beproeving van de stootrand Bepaling van de weerstand tegen zijdelingse druk Beproeving op dichtheid Beproeving op dichtheid bij vervorming Markering Norm NBN Frequentie T aanvaardingsproeven N D M E P ISO /4.1 1/diameter x x x x x NBN T NBN T NBN T NBN T NBN T NBN T Frequentie zelfcontrole bij opstarten en 1/8h/diameter Audit testing ( 1 ) aantal 1 / jaar 1 grootte 4.3 1/diameter x x x x 1 20 mm /diameter x x x x 1/jaar 1 Criteria Functionaliteit behouden /diameter 1/diameter 1/diameter x x x x x x x x x x x x 1/kwartaal 1/kwartaal 1/kwartaal 1/jaar 1/jaar 1/jaar Geen scheuren vertonen, niet breken, niet loskomen, geen lekken 5 1/diameter x x x x x bij opstarten 1/jaar 1 TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B : T / T Herziening: 163/213

164 B T T Aansluitstukken (vervolg) Proef Afmetingen inwendige mof diameter Bepaling van het doorsteken van het aansluitstuk in de buiswand Beproeving van de aansluiting Bepaling van de waterdichtheid tussen mof en beton Markering Norm NBN T Frequentie aanvaardingsproeven N D M E P ISO /5 1/diameter x x x x x NBN T NBN T NBN T NBN T Frequentie zelfcontrole bij opstarten en 1/8h/diameter Audit testing ( 1 ) aantal 1/jaar 1 grootte 5.3 1/diameter x x x x 1 20 mm /diameter x x x x 1/kwartaal 1/jaar 1 Criteria Functionaliteit behouden /diameter x x x x 1/kwartaal 1/jaar 1 Geen lekken 6 1/diameter x x X x x bij opstarten 1/jaar 1 (terug naar overzicht schema s) 1 Het controleorganisme heeft het recht te beslissen of de proeven in een onafhankelijk laboratorium of bij de fabrikant (in dit geval is de inspecteur aanwezig) worden uitgevoerd. Lange duur proeven en proeven voor de gebruiksgeschiktheid worden steeds in een onafhankelijk laboratorium uitgevoerd. 2 Indien de samenstelling van de grondstof van deze aansluitstukken dezelfde is als deze voor de hulpstukken, geproduceerd volgens 1401, 1852 of 1455 en waarvoor de producent reeds BENOR gecertificeerd is, dan dienen deze proeven niet meer uitgevoerd te worden. 3 De inwendige drukproef mag vervangen worden door een alternatieve trekproef onder dezelfde condities (spanning, temperatuur, duurtijd) volgens ISO (zonder de elementen die betrekking hebben op het meten van de kruip). TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B : T / T Herziening: 164/213

165 B Extern ITT-Schema, zelfcontrole afgewerkt product intern controleschema, periodieke externe proeven (audit tests) B Kleine inspectieputten Kunststofleidingsystemen voor drukloze ondergrondse rioleringen van ongeplasticeerd PVC (PVC-U), polypropyleen (PP) en polyethyleen (PE) Specificaties voor putten. B Inleiding Deze bijlage aan het TRA BB 601/651/653 is ten dele geïnspireerd op: : Kunststofleidingssystemen voor drukloze ondergrondse rioleringen - Ongeplasticeerd PVC (PVCU), polypropyleen (PP) en polyethyleen (PE) - Deel 1: Specificaties voor aanvullende hulpstukken, inclusief inspectieputten : Kunststofleidingsystemen van ongeplasticeerd PVC (PVC-U) voor de drukloze ondergrondse afvoer van afvalwater; : Kunststofleidingsystemen van polypropyleen (PP) voor drukloze ondergrondse afvoer van afvalwater; : kunststofleidingsystemen van polyethyleen (PE) voor de drukloze ondergrondse afvoer van afvalwater; : plastics piping system for non-pressure underground sewerage structured wall. B Technische specificaties De hierna vermelde punten (cursief) worden in de norm uitvoerig beschreven. De inwendige diameter is vanaf DN 200 t/m DN 400 mm De fabrikant beschikt over een technische fiche voor elk aangeboden (standaard) model (productcataloog met technische specificaties) of een technische fiche met klantspecificaties. De algemene eigenschappen van de aanvullende hulpstukken en putten moeten voldoen aan de vereisten van de respectievelijke norm en zijn beschreven in punt 3 van De maximum toegelaten inbouwdiepte, vanaf de bodem gemeten is 2 m. Materiaal Buizen en hulpstukken gebruikt bij de productie van inspectieputten, dienen BENOR te zijn en moeten, naast de eisen gesteld in punt 4 van , eveneens voldoen aan de eisen gesteld in de PTV s van de verschillende overeenkomstige normen. Deze eis geldt echter niet voor spuitgegoten putten. Indien er in de betreffende PTV s geen specificaties voor het materiaal zijn vastgelegd dan dienen de specificaties van de overeenkomstige norm te worden gehandhaafd. Markering Volgens punt 11 ( ) Zie eveneens B3.3 Markering van TRA BB 601/651/653. Van alle onderdelen gebruikt bij de assemblage van (een reeks) aanvullende hulpstukken of putten dient de herkomst gekend te zijn. TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B : Herziening: 165/213

166 B B Organisatie van de controle Controle van de overeenkomst van de producten met de normen TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B : Herziening: 166/213

167 voor de BENOR certificatie van B Kleine Inspectieputten Proef Norm Frequentie aanvaardingsproeven tabel N M E Aspect per materiaal/ 1 diameter/ per productieproces x x x Afmetingen ( 1 ) ( 2 ) Frequentie zelfcontrole bij opstarten en 10% van de dagproductie Audit testing aantal 1 / jaar 1 bij opstarten en 10% van per materiaal/ de dagproductie ( 3 1 ) 1 diameter/ x x 1 / jaar EN 476 per productieproces 1/8h ( 4 ) 1 Oventest ( 5 per materiaal/ ) ISO 580 x x x bij opstarten/per type 1/ jaar 1 1 diameter Markering x x Elke put 1 / jaar 1 Mechanische karakteristieken Stijfheid schacht ( 6 ) Vacuum test (-0,3bar 100h cond. A) Weerstand tegen verticale belasting ISO 9969 ( 7 ) per materiaal/ 1 diameter/ per productieproces per materiaal/ 1 diameter/ per productieproces per materiaal/ 1 diameter/ per productieproces x x 1 / jaar 1 x x x 1 / 3 jaar 1 (met dichtgelast putdeksel) x x x 1 / 3 jaar 1 Criteria EN 476 geen breuken, 0,7 kn/m² Geen breuken of structurele vervorming verlies 0,03 bar Horizontale vervorming 6% Geen breuken TRA: BB-601/651/653 versie: 1_2016/04/27 nl B : Herziening: 167/213

168 voor de BENOR certificatie van B Gebruikgeschiktheid Proef Norm Frequentie aanvaardingsproeven tabel N M E Frequentie zelfcontrole Audit testing aantal criteria dichtheid van verbindingen met elastomeer afdichtingsringen ( 8 ) dichtheid van verbindingen met elastomeer afdichtingsringen ( 8 ) thermische cycli bij verhoogde temperatuur ( 8 ) ( 9 ) NBN EN 1277 conditie B 1277 conditie C NBN EN 1055, testopstelling B Waterdichtheid ( 10 ) per materiaal/ 1 diameter/ per productieproces per materiaal/ 1 diameter/ per productieproces per materiaal/ 1 diameter/ per productieproces per materiaal/ 1 diameter/ per productieproces x x 1 / jaar x x 1 / jaar 1 (met dichtgelast putdeksel) 1 (met dichtgelast putdeksel) Geen lekken drukverlies 0,27 bar Geen lekken drukverlies 0,27 bar x x 1 / jaar 1 Geen lekken x x bij opstarten en 10% van de dagproductie 1 / jaar 1 Geen lekken (terug naar overzicht schema s) TRA: BB-601/651/653 versie: 1_2016/04/27 nl B : Herziening: 168/213

169 voor de BENOR certificatie van B Wanddiktes van putlichamen, componenten en spie-einden moeten voldoen aan de specificaties vermeld in de overeenkomstige normen. 2 Technische fiche van het aangeboden model. 3 Voor geassembleerde putten. 4 Voor spuitgiet putten. 5 Oventest enkel voor PVC spuitgietputten, niet voor PP- en PE- spuitgietputten. 6 Voor alle NIET-GEBENORISEERDE elementen. 7 Voor niet circulaire diameters: A1. 8 Indien de verbindingen gebenoriseerd zijn dan dient deze proef niet te worden uitgevoerd. 9 Niet ingeval van toepassingscode U, wel voor UD. 10 Enkel uit te voeren op inspectieputten, eventueel gemonteerd met de schacht(en). TRA: BB-601/651/653 versie: 1_2016/04/27 nl B : Herziening: 169/213

170 B Extern ITT-Schema, zelfcontrole afgewerkt product intern controleschema, periodieke externe proeven (audit tests) B Grote Inspectieputten Kunststofleidingsystemen voor drukloze ondergrondse rioleringen van ongeplasticeerd PVC (PVC-U), polypropyleen (PP) en polyethyleen (PE) Specificaties voor toezichtkamers en toezichtputten in verkeerszones en diepe ondergrondse installaties. B Inleiding Deze bijlage aan het TRA 601/651/653 is deels geïnspireerd op de: : Kunststofleidingssystemen voor drukloze ondergrondse rioleringen - Ongeplasticeerd PVC (PVC-U),polypropyleen (PP) en polyethyleen (PE) - Deel 2: Specificaties voor mangaten en inspectieputten in verkeerszones en in diep ingegraven installaties, : Kunststofleidingsystemen van ongeplasticeerd PVC (PVC-U) voor de drukloze ondergrondse afvoer van afvalwater, Kunststofleidingsystemen van polypropyleen (PP) voor drukloze ondergrondse afvoer van afvalwater, : kunststofleidingsystemen van polyethyleen (PE) voor de drukloze ondergrondse afvoer van afvalwater, :2006: plastics piping system for non-pressure underground sewerage structured wall, : plastics piping system for non-pressure underground sewerage PP with mineral modifiers (PP-MD). B Technische specificaties De hierna vermelde punten (cursief) worden in de norm uitvoerig beschreven. Vanaf minimum inwendige diameter DN 400 t/m DN 1200 De fabrikant beschikt over een technische fiche voor elk aangeboden (standaard) model (productcataloog met technische specificaties) of een technische fiche met klantspecificaties. De algemene eigenschappen van de aanvullende hulpstukken en putten moeten voldoen aan de vereisten van de respectievelijke norm en zijn beschreven in punt 3 van de De putten worden ingedeeld in 2 klassen: 1) De maximum inbouwdiepte is vanaf de bodem gemeten 3 m, voor de uitvoering van de proeven wordt een grondwaterstand van 2 m gehandhaafd. 2) De maximum toegelaten inbouwdiepte vanaf de bodem gemeten is 6 m en voor de uitvoering van de proeven wordt een grondwaterstand van 5 m gehandhaafd. Putten die getest werden volgens voldoen automatisch aan de eisen gesteld in TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B : Herziening: 170/213

171 B Materiaal Naast de eisen gesteld in punt 4 van de moet het materiaal eveneens voldoen aan de eisen gesteld in de PTV s van de verschillende overeenkomstige normen. Indien er in de betreffende PTV s geen specificaties voor het materiaal zijn vastgelegd, dienen de specificaties van de overeenkomstige norm te worden gehandhaafd. Markering Volgens punt 10 ( ) Zie eveneens B3.3 Markering van het TRA BB 601/651/653. Van alle onderdelen gebruikt bij de assemblage van (een reeks) aanvullende hulpstukken of putten dient de herkomst gekend te zijn. Alle putten zijn voorzien van volgende markering: BENOR, productie-eenheid, referentie van de norm en identificatie volgens BCCA specificatie, belastingsklasse en inbouwklasse (+inbouwdiepte en grondwaterstand). De markering dient zowel aan de buitenkant als aan de binnenkant (in het bovenste stuk van de conus) te worden aangebracht. B Organisatie van de controle Controle van de overeenkomst van de producten met de normen TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B : Herziening: 171/213

172 B Grote inspectieputten Proef Norm Frequentie aanvaardingsproeven ( 1 ) tabel N M E Aspect x x Afmetingen( 2 )( 3 ) per materiaal/ kleinste en grootste diameter/ per productieproces duurzaamheid enkel op de KLEINSTE diameter Frequentie zelfcontrole bij opstarten en 10% van de dagproductie Audit testing aantal 1 / 3 jaar bij opstarten en 10% van x x 1 / 3 jaar de dagproductie Markering( 4 ) x x x Elke put 1 / 3 jaar 1 Mechanische karakteristieken bodemelement structurele stabiliteit duurzaamheid (onderdruktest) ( 6 ) Slagweerstand 1 kg - 2,5 m - r = 50mm slagweerstand (valweerstand) ( 7 ) C (valhoogte = 50 cm) & bijlage C & bijlage A bijlage D 7 3 x x x 1 / 3 jaar 1 criteria EN 476 Niet bezwijken noch scheuren Verticale vervorming 5% Horizontale vervorming 10% ( 5 ) 4 1,2 x x x 1 Geen breuken of scheuren 7 3 x x x 1 / 3 jaar 1 Geen scheuren of andere schade aan de functie van de bodem x x x 1 / 3 jaar 1 Geen breuken of scheuren TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B : Herziening: 172/213

173 B Mechanische karakteristieken van de ladders en telescopische delen Proef Ringstijfheid (schacht en telescopische delen) ( 8 ) Norm laddertreden: verticale belasting (2 kn) Laddertreden: horizontale uittrekkracht (1 kn) Gebruiksgeschiktheid Frequentie aanvaardingsproeven Frequentie zelfcontrole Audit testing aantal tabel N M E per materiaal/ kleinste en grootste diameter/ x x x 1 / 3 jaar 3 x 30 cm 2kN/m² per productieproces 7 4 per materiaal/ per productieproces x x x 1 / 3 jaar Criteria Vervorming - bij belasting: 10 mm - blijvend: 5mm Niet uittrekbaar Proef Norm Frequentie aanvaardingsproeven tabel N M E Frequentie zelfcontrole Audit testing aantal Criteria BODEM mofaansluitingen met elastische verbinding /bodem ( 9 ) Waterdichtheid van de aansluiting bodem-schacht - conus (zonder telescopisch gedeelte) 1277 cond. D ( 10 ) ( 11 ) per materiaal/ kleinste en grootste diameter/ per productieproces x x x x x x 1 / 3 jaar 1 / 3 jaar 1 1 Geen lekken drukverlies 0,03 bar Geen lekken > 15 TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B : Herziening: 173/213

174 B Gebruiksgeschiktheid (vervolg) Proef Norm TELESCOPISCH GEDEELTE DIEPER DAN 0,5m INGEGRAVEN Waterdichtheid 9 6 Frequentie aanvaardingsproeven tabel N M E Frequentie zelfcontrole Audit testing CONUS opneembare belasting per materiaal/ kleinste en grootste diameter/ x x x 1 / 3 jaar 1 OPPERVLAKTE COMPONENTEN ( 12 ) per productieproces aantal Criteria x x x 1 / 3 jaar 1 Geen lekken opneembare belasting x x x 1 / 3 jaar 1 Niet bezwijken noch scheuren Niet bezwijken noch scheuren (terug naar overzicht schema s) TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B : Herziening: 174/213

175 B In het kader van ITT kan BCCA via het Certificatiecomité eisen dat meerdere putten met tussenliggende diameters getest worden. Proeven volgens kunnen bij de producent in aanwezigheid van het controleorganisme uitgevoerd worden. 2 Wanddiktes van putlichamen, componenten en spie-einden moeten voldoen aan de specificaties vermeld in de overeenkomstige normen. 3 Technische fiche van het aangeboden model. 4 Inbouwdiepte en grondwaterstand dienen eveneens in de markering te worden opgenomen. 5 Vervorming (geëxtrapoleerd naar 50jaar) ten opzichte van de buitendiameter hoofdriool buis. 6 Indien het materiaal van de put voldoet aan de eisen van één van de in tabel 1 vermelde normen, zal het materiaal bijkomend getest worden volgens de specificaties van de duurzaamheidtest in tabel 2 (1000h). Indien het materiaal van de put NIET voldoet aan de eisen van één van de in tabel 1 vermelde normen, zal het materiaal bijkomend getest worden volgens de specificaties van de duurzaamheidtest in tabel 2 (3000h) en dient het materiaal gekarakteriseerd te worden volgens bijlage A 4. 7 Optionele test voor koud klimaat. 8 Niet van toepassing op BENOR onderdelen waarbij de ringstijfheid in het kader van de Benorisatie reeds werd getest. 9 Enkel ingeval van NIET-BENOR hulpstukken. 10 Kamer gevuld met water en inwendig onder druk geplaatst (0,1H, uitgedrukt in bar). 11 H = meter (gemeten van de grondwaterstand). 12 Betonnen boordsteen rond de putopening en het gietijzeren deksel. TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B : Herziening: 175/213

176 B Intern/extern ITT-Schema, zelfcontrole afgewerkt product intern controleschema, periodieke externe proeven (audit tests) B Kunststofleidingsystemen van polypropyleen (PP) voor de afvoer van afvalwater (bij lage en bij hoge temperatuur) in gebouwen. B Inleiding Deze bijlage aan het TRA 601/651/653 is geïnspireerd op de CEN/TS : Guidance for assessment of conformity. B Toepassingsgebied De gebruiksgeschiktheid van het systeem (assemblagekarakteristieken) moet gewaarborgd worden door het uitvoeren van de proeven eveneens opgenomen in 1451, deel 1. B Technische specificaties De hierna vermelde punten worden in de norm (cursief aangeduid) en in de PTV 1008 uitvoerig beschreven. De algemene eigenschappen van de buizen en hulpstukken moeten voldoen aan deze vermeld in punt 4.1 van Materiaal Het materiaal voor buizen en hulpstukken moet voldoen aan de vereisten vermeld in punt 4.3 en eveneens aan de vereisten opgenomen in de PTV De vier MFR klassen van de norm zijn weerhouden. Enkel stuiklassen van buizen gefabriceerd uit materiaal van identieke of aangrenzende MFR klassen is toegestaan. Kleur Volgens punt 5.2 en PTV 1008 De buizen en hulpstukken moeten homogeen over de ganse wanddikte gekleurd zijn. Buitendiameter van de buizen Volgens punt De toegelaten diameters zijn DN 32, 40, 50, 63, 75, 90, 110, 125, 160, 200, 250 en 315. Wanddikte en toepassingsgebied Volgens punt en PTV 1008 Enkel de reeksen S14 en S16 zijn weerhouden. Afmetingen van de verbindingen met dichtingsring en van de spie-einden Volgens tabel 5 en punt Lasverbindingssystemen Enkel het stuiklassen van buizen is toegestaan. TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B : 1451 Herziening: 176/213

177 B Markering Volgens punt 12 en punt 1.2 van de PTV 1008 Zie eveneens B3.3 Markering van het TRA 601/651/653. Voor de buizen is de markering steeds SANITAIR. De markering van de buizen is volgens specificaties van de PTV Voor de hulpstukken enkel de markeringen B of BD. B Organisatie van controle Controle van de overeenkomst van de producten met de normen Diametergroepen: van toepassing op buizen en hulpstukken. Diametergroep nominale diameter, DN Componentgroepen: van toepassing op de hulpstukken Componentgroep Type 1 Bochten 2 Vertakkingen 3 Andere (verloopstukken, koppelstukken, overgangsstukken, ) TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B : 1451 Herziening: 177/213

178 B Buizen Proef Norm 1451 Frequentie aanvaardingsproeven tabel N D M E P Frequentie zelfcontrole Audit testing ( 1 ) aantal grootte criteria Afmetingen ( 2 ) 1451 Aspect/Kleur 1451 MFR Melt Flow Rate 230/2,16 thermische stabiliteit OIT Slagvastheid (klokmethode) Slagvastheid ( 6 ) (trapmethode) Lengtekrimp na verwarming ISO 1133 ISO ,3,5 1 / diameter x x x x , ISO / diametergroep x x x x 1/compound en diametergroep / compound x x / diametergroep/ compound 1 / diametergroep/ compound 1 / diametergroep/ compound bij opstarten en 1/8h/extrusielijn ( 3 ) ( 4 ) bij opstarten en 1/8h/extrusielijn 1 / jaar /diametergroep/ stijfheidsklasse 1 / jaar /diametergroep/ stijfheidsklasse x x 1 / batch compound 1 / jaar 6 x x x x x x x x x x x x x 1 / batch compound ( 5 ) bij opstarten en 1/week/extrusielijn 1/ diametergroep / compound/ trimester bij opstarten en 1/week/extrusielijn 1 1 klasse A: MFR 0,3g/10 klasse B: 0,3 < MFR 0,6 klasse C: 0,6 < MFR 0,9 klasse D: 0,9 < MFR 1,5 1 / jaar 1 8 min (bij 200 C) 1 / jaar /diametergroep/ stijfheidsklasse 1 / jaar /diametergroep/ stijfheidsklasse 1 / jaar /diametergroep/ stijfheidsklasse volgens norm volgens norm 200 ± 10 mm TIR (werkelijk breukpercentage) 10 % 200 ± 10 mm H 50 1m mm 2 % TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B : 1451 Herziening: 178/213

179 B Buizen (vervolg) Proef Initiële ringstijfheid Inwendige drukproef ( 7 ) (1000h) Markering ( 2 ) Proef Afmetingen ( 2 ) Trekproef op stuiklassen (buis-buis) Norm ISO 9969 ISO Norm ISO Frequentie aanvaardingsproeven tabel N D M E P / stijfheidsklasse/ compound 1 / diametergroep/ compound x x x x / diametergroep x x x PTV 1008 ISO Frequentie aanvaardingsproeven N D M E P / diameter x x x x 1 / diametergroep/ compound Frequentie zelfcontrole 1/jaar/ diametergroep/ compound/ stijfheidsklasse Audit testing ( 1 ) 1 / jaar /diametergroep/ stijfheidsklasse aantal grootte Criteria ± 10 mm SN 4kN/m² x x 1 / jaar 3 dn < 315 :1 m bij opstarten en 1/8h/extrusielijn Frequentie zelfcontrole bij opstarten en 1/8h/extrusielijn (3)(4) bij opstarten en 1/week/ extrusielijn 1 / jaar /diametergroep/ stijfheidsklasse Audit testing ( 1 ) 1 / jaar /diametergroep/ stijfheidsklasse volgens norm aantal 1 grootte 95 C σ 2,5 MPa 1000 h Criteria Volgens norm Volgens norm Taaie breuk TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B : 1451 Herziening: 179/213

180 B Hulpstukken Proef Aspect/Kleur Afmetingen ( 8 ) (a) inwendige mof diameter en spieeinde. (b) wanddikte mof/spie/lichaam Thermische stabiliteit OIT ( 9 ) MFR Melt Flow Rate 230/2,16 ( 5 ) Inwendige drukproef ( 5 )( 9 ) (1000h) Ovenproef (150 C) Markering Norm 1451 ISO 3126 ISO ISO 1133 ISO 1167 ISO Frequentie aanvaardingsproeven tabel N D M E P / type hulpstuk x x x x x 5,6 1 / type hulpstuk x x x x x Frequentie zelfcontrole bij opstarten en 1 / 8h / type (a) bij opstarten en 1 / 8h / type (b) bij opstarten Audit testing (1) 1 / jaar/ diametergroep / componentgroep / stijfheidsklasse 1 / jaar/ diametergroep / componentgroep / stijfheidsklasse aantal proef stukken grootte / compound x x 1 / batch compound ( 5 ) 1 15 ± 2 mg 8 min (bij 200 C) / compound x x 1 / batch compound 1 / jaar / compound x x x 1 / 2 jaar / diametergroep 1 / componentgroep x x x x x / type hulpstuk x x x x x bij opstarten / machine 1 / jaar / diametergroep / stijfheidsklasse 1 / jaar / diametergroep / stijfheidsklasse volgens norm volgens norm 3 volgens norm volgens norm Criteria klasse A: MFR 0,3g/10 klasse B: 0,3 < MFR 0,6 klasse C: 0,6 < MFR 0,9 klasse D: 0,9 < MFR 1,5 95 C σ 2,5 MPa 1000 h Diepte van scheurtjes, afpelling, blaasvorming 20% TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B : 1451 Herziening: 180/213

181 B Gebruiksgeschiktheid ( 10 ) Proef Norm 1451 Frequentie aanvaardingsproeven tabel N D M E P Frequentie zelfcontrole Audit testing ( 1 ) Aantal/ grootte criteria Dichtheidsproeven van verbindingen met elastomere dichtingringen Cyclische proef bij verhoogde temperatuur ( 12 ) Waterdichtheid Luchtdichtheid /diametergroep / type dichting ( 11 ) 1 / type dichting in de laagste stijfheidsklasse ( 11 ) ( 13 ) 1 / diametergroep en moftype inclusief dichtingselement ( 14 )( 13 ) 1 / diametergroep en moftype inclusief dichtingselement ( 14 )( 13 ) x x x x x x x x x x x x x x 1/ 2jaar/ diametergroep/ type dichting (11) 1/ jaar - 1diameter/ stijfheidsklasse 1/ 3 jaar - 1diameter/ stijfheidsklasse 1 / jaar / type dichting 1 / jaar / type dichting volgens norm volgens norm volgens norm volgens norm Geen lekken Verschil in onderdruk: 0,03 bar Geen lekken Toegelaten doorbuiging: 50 3mm > 50: 0,05 Geen lekken Geen lekken (terug naar overzicht schema s) TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B : 1451 Herziening: 181/213

182 B Het controleorganisme heeft het recht te beslissen of de proeven in een onafhankelijk laboratorium of bij de fabrikant worden uitgevoerd. In het laatste geval is de inspecteur aanwezig. Lange duur proeven en proeven voor de gebruiksgeschiktheid worden steeds in een onafhankelijk laboratorium uitgevoerd. 2 1 diameter / diametergroep wordt in het onafhankelijke laboratorium gecontroleerd. De overige diameters worden bij de fabrikant door het controleorganisme nagekeken. 3 Afschuining en lengte van de buis: indien van toepassing. 4 Mofafmetingen: enkel voor die afmetingen die door het productieprocedé beïnvloed worden. 5 Enkel in geval van stuiklas. 6 Enkel voor buizen die blootgesteld worden aan temperaturen lager dan -10 C. Indien deze proef vereist is dan dient de slagproef volgens EN744 niet meer te worden uitgevoerd. 7 Proef uit te voeren op een geëxtrudeerde buis vanaf meting / componentgroep wordt in het onafhankelijke laboratorium gecontroleerd. De overige worden bij de fabrikant door het controleorganisme nagekeken. 9 Indien het materiaal van het hulpstuk hetzelfde is als dat van de buis en reeds getest is dan moet deze proef hier niet herhaald worden. 10 Testen uit te voeren zowel door de hulpstuk- als door de buisfabrikant. De fabrikant van enkel hulpstukken of enkel buizen duidt de voor de proeven benodigde externe buizen of hulpstukken aan. 11 Een type dichting bevat minstens: het concept van het materiaal, de vorm van de hals en de hardheid van het materiaal (± 5 IRHD International Rubber Hardness Degree). Enkel voor diametergroep Indien een fabrikant enkel buizen produceert met rechte uiteinden (zonder aangevormde mof) en geen hulpstukken, dan dient hij deze proef niet uit te voeren. 13 Geldt enkel voor niet-gelaste mofverbindingen. 14 Enkel te testen indien de mof van het hulpstuk verschilt van de mof van de buis. TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B : 1451 Herziening: 182/213

183 B T Intern/extern ITT-Schema, Zelfcontrole afgewerkt product intern controleschema, Periodieke externe proeven (audit tests) B NBN T Kunststofleidingsystemen infiltratie-transport (IT-riool) voor regenwater B Inleiding Deze bijlage aan het TRA BB 601/651/653 is gebaseerd op de NBN T B Technische specificaties De hierna vermelde punten worden in de norm (cursief aangeduid) NBN T uitvoerig beschreven. De niet geperforeerde of niet gesleufde buizen en hulpstukken moeten voldoen aan de vereisten van punt 2.1 van NBN T en aan de eisen van de van toepassing zijnde bijlage van het TRA BB 601/651/653. Ingeval van niet-benor buis dient de volledige certificatieprocedure volgens de norm met inbegrip van de gangbare externe controles bij de producent van de basisbuis, uitgevoerd te worden. Deze bijzondere procedure kan in geen geval aanleiding geven tot een certificatie van dit type buizen in niet-gesleufde toestand. Materiaal Nominale diameter van de buizen Wanddikte en toepassingsgebied Afmetingen van de verbindingen met dichtingsring en van de spie-einden Lijmverbindingen (PVC-U) Lasverbindingen Het compound, de nominale diameter, de wanddikte en de afmetingen met dichtingsring en spie-einden moeten voldoen aan de vereisten vermeld in de overeenkomstige bijlagen van de TRA BB 601/651/653 betreffende de bovenvermelde normen en grondstoffen. Lijmverbindingen en lasverbindingen, zoals vermeld in de respectievelijke bijlagen van de TRA, BB 601/651/653 zijn toegelaten. Perforaties en sleuven Volgens punt 2.2 Kleur Volgens punt 2.3 Nuttige inhoud Volgens punt 2.4 Markering Volgens punt 6 Zie eveneens B3.3 Markering van TRA BB 601/651/653. De reële stijfheidsklasse na sleuven dient in de markering vermeld te worden. TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B : T Herziening: 183/213

184 B T B Geokunststoffen Geokunststoffen die BENOR-gecertificeerd zijn voor de betreffende toepassing (infiltratie type 5.3), worden vrijgesteld van controles volgens PTV 829. De overeenkomstigheid van het product aan PTV 829 dient te worden aangetoond door een door de bevoegde certificatieinstelling (COPRO) gewaarmerkte technische fiche waarop duidelijk de toepassing staat gespecificeerd. In het andere geval dient de overeenkomstigheid met de PTV 829 aangetoond te worden via een attest van overeenkomstigheid afgeleverd na een partijkeuring uitgevoerd door de bevoegde certificatie-instelling (COPRO). B Organisatie van de controle Controle van de overeenkomst van de producten met de normen Bemonstering - Diametergroepen: van toepassing op buizen en hulpstukken. Diametergroep nominale diameter, DN 1 De diametergroepen zoals ingedeeld in de 2 overeenkomstige bijlagen van het TRA BB 601/651/653 van de bovenvermelde normen, 3 blijven behouden. - Componentgroepen: van toepassing op de hulpstukken Componentgroep Type 1 bochten 2 vertakkingen 3 Proeven uit het aanvaardingsonderzoek. andere (verloopstukken, koppelstukken, overgangsstukken, ) De proeven hebben betrekking op alle karakteristieken die voorzien zijn door de norm en worden verricht door het laboratorium aangeduid volgens artikel A.3.5 van het TRA BB- 601/651/653. De tabel geeft het detail van de uit te voeren proeven en het aantal te nemen monsters, rekening houdende met de indeling in groepen. TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B : T Herziening: 184/213

185 B T Buizen Proef Norm NBN T Aanvaardingsproeven Zelfcontrole Audit testing ( 1 ) Proefstukken Criteria tabel N 2 D 3 P 4 E 5 aantal grootte Aspect/kleur NBN T / diametergroep x x x x bij opstarten en 1/8h/productie 1 / jaar Nuttige inhoud NBN T / diametergroep x x x x 1 / jaar Middelgrijs (~RAL 7037) Groen (~RAL 6024) Zwart (~RAL 9011) Dient door de fabrikant te worden opgegeven Ringstijfheid ( 6 ) ISO / diametergroep x x x x 1 / jaar SN8 Slagweerstand bij opstarten en / diametergroep x x x x 1 / jaar Max 10% (0 C) 1/8h/productie Vervormingsproef (30% -360 ) ISO / diametergroep x x x x 1 / jaar 1 Afmetingen ISO / diametergroep x x x x Perforatiepatroon en perforatieoppervlak NBN T / diametergroep x x x x Markering NBN T / diametergroep x x x x bij opstarten en 1/8h/productie bij opstarten en 1/8h/productie bij opstarten en 1/8h/productie 1 / jaar 1 / jaar 1 / jaar 300 ±10mm Geen knik of scheuren, gelijkmatige vorm moet behouden blijven Dient te voldoen aan de door de fabrikant opgegeven criteria (terug naar overzicht schema s) TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B : T Herziening: 185/213

186 B T Het controleorganisme heeft het recht te beslissen of de proeven in een onafhankelijk laboratorium of bij de fabrikant worden uitgevoerd. In het laatste geval is de inspecteur aanwezig. Lange duur proeven en proeven voor de gebruiksgeschiktheid worden steeds in een onafhankelijk laboratorium uitgevoerd. 2 Nieuw systeem. 3 Nieuw ontwerp. 4 Verandering van de productiemethode. 5 Uitbreiding van het productgamma. 6 Bij wijziging van perforatiepatroon dienen de ITT s opnieuw te worden uitgevoerd. TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B : T Herziening: 186/213

187 B prnbn T Extern ITT-Schema, zelfcontrole afgewerkt product intern controleschema, Periodieke externe proeven (audit tests) B Polypropyleen (PP) kratten Kunststofleidingsystemen voor infiltratie en buffering van water van polypropyleen (PP) Specificaties voor kratten. B Inleiding Deze bijlage aan het TRA 601/651/653 is ten dele geïnspireerd op prnbn T kunststofleidingsystemen infiltratie transportriool (IT-riool) voor regenwater- eisen en beproevingsmethoden. B Technische specificaties De producent moet de stabiliteitsberekeningen voorleggen die aan de basis liggen van het krattenontwerp, deze berekeningen moeten rekening houden met de lange duur eigenschappen van het materiaal. De fabrikant moet de nodige documentatie kunnen voorleggen die het lange duur gedrag onder belasting aantonen. De hierna vermelde punten worden in de norm prnbn T uitvoerig beschreven. Materiaal Het compound moet voldoen aan de vereisten vermeld in punt 5 van prnbn T Markering Volgens punt 7 van prnbn T Zie eveneens B3.3 Markering van TRA 601/651/653. B Organisatie van de controle Controle van de overeenkomst van de producten met de normen TRA: BB-601/651/653 versie: 2_ 2016/04/27 nl B : T Herziening: 187/213

188 B T ITT-proeven Proef/ Document Proefnorm/voorschrift prnbn Productnorm T ALGEMEEN Tekeningen en beschrijving infiltratieconstructie Producent 4 Stabiliteitsberekening krattenontwerp Producent 4 GRONDSTOFFEN Geotextiel: BENOR of gelijkwaardig PP - grondstof 1) Nieuw materiaal Dichtheid PTV 829 COPRO Art. 6.4 Tabel 5 type 5.3 ISO Methode A 890 kg/m³ 4 5, tabel 1 TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B : T Herziening: 188/213

189 B T MFR proefvoorwaarden op te geven door de fabrikant ISO , tabel 1 OIT 200 C Inw. Druk 95 C/2,5 MPa/1000h ISO min Monsters: ISO Proef: ISO , tabel 1 5, tabel 1 2) Niet nieuw materiaal of nieuw materiaal niet in overeenstemming met 1) Dichtheid MFR proefvoorwaarden op te geven door de fabrikant OIT 200 C Inw. Druk 95 C/min.1,0 MPa/1000h Trek bij vloei Rek bij breuk ISO Methode A Gedeclareerde waarde +-25kg/m³ ISO Methode A Gedeclareerde waarde +-20% ISO min Monsters: ISO Proef: ISO 1167 ISO ISO Gedeclareerde waarde +-20% 5, tabel 2 5, tabel 2 5, tabel 2 5, tabel 2 5, tabel 2 TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B : T Herziening: 189/213

190 B T Asgehalte Verontreiniging Vluchtige stof en vocht E-modulus KRAT ISO Gedeclareerde waarde +-10% zeefanalyse Gedeclareerde waarde +-10% Max. 350mg/kg ISO 178 Gedeclareerde waarde +-10% 5, tabel 2 5, tabel 2 5, tabel 2 5, tabel 2 Nuttige inhoud Producent 4 Korte duur belasting Bijlage A NBN T Lange duur belasting Bijlage B NBN T Grafieken lange duur gedrag producent Aspect Geen onregelmatigheden, scheuren noch barsten Kleur Producent Gelijkmatig ingekleurd 4 Afmetingen Producent 4 Markering Producent Fabrikant, naam of merk, BENOR, materiaal 7 TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B : T Herziening: 190/213

191 B T Audit testing Proef Proefnorm Frequentie Korte duur belasting Bijlage A NBN T x/jaar Lange duur belasting Bijlage B NBN T x/jaar Zelfcontrole Proef Norm Criterium Frequentie PP-grondstof Vochtgehalte ISO 760 0,1% Elke levering MFR ISO 1133 Volgens certificaat Elke levering Onzuiverheden Visueel Geen zichtbare vervuiling Elke levering Dichtheid ISO methode A Volgens certificaat Elke levering Productiecontrole Aspect Visueel Overeenkomstig referentiestaal Bij opstart en elke 4u Kleur Visueel uniformiteit Bij opstart en elke 4u TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B : T Herziening: 191/213

192 B T Gewicht Opgave producent Gedeclareerde waarde Bij opstart en elke 8u Afmetingen (L,B,H) Volgens plan Overeenkomstig plan Bij opstart en elke 8u Wanddikte Opgave meetpunten door producent Binnen toleranties Bij opstart en elke 8u Controle eindproduct Markering NBN T Overeenkomstig doorlopend Opmerking: Vanwege de grote diversiteit tussen de verschillende kratten die op de markt verkrijgbaar zijn is het niet mogelijk een strak controleschema op het eindproduct vast te leggen. Het certificatieorganisme zal, in functie van de aard van het product, het controleschema op het eindproduct per gecertificeerde producent aanpassen. Deze aanpassingen zullen in de overeenkomst tussen BCCA en de producent opgenomen worden. (terug naar overzicht schema s) TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B : T Herziening: 192/213

193 B Intern controleschema voor het gebruik van dichtingsringen in thermoplastische kunststofleidingsystemen volgens 1401 en B Elastomere dichtingen Materiaal eigenschappen voor dichtingsringen gebruikt in leidingen voor de afvoer van afvalwater. B Technische specificaties volgens norm en bijhorende addenda: gevulkaniseerde rubber en bijhorende addenda: thermoplastische elastomeren B Organisatie van de controle Controle van de overeenkomst van de producten met de normen De controles worden georganiseerd in samenwerking met de certificaathouder van kunststofbuizen en/of hulpstukken. Bedoeling is de controles ook effectief bij de productie-eenheid te organiseren, echter in geval van problemen ( klachten, belangrijke tekortkomingen, niet-conforme proefresultaten, ) kan BCCA het noodzakelijk achten de producent van de dichtingsringen te auditeren of het gebruik van desbetreffende ringen te verbieden. De certificaathouder van de kunststofleidingsystemen is er toe gehouden de nodige afspraken met zijn leveranciers te maken zodat BCCA, in geval van noodzaak, een dergelijke audit kan uitvoeren. Modaliteiten: Ringen die in aanmerking kunnen komen dienen het voorwerp uit te maken van een productcertificatie die in overeenstemming is met de eisen van de 681 normen. De betrokken certificatie-instelling zal beschikken over de geëigende accreditaties, aanvaard door de Europese accreditatie instelling, de scope van de accreditatie wordt door BCCA nagetrokken. De betrokken externe laboratoria zullen eveneens beschikken over een accreditatie voor het voor het uitvoeren van de jaarlijkse proeven volgens 681. Er dient een gedetailleerd certificatieschema beschikbaar te zijn dat door BCCA op zijn conformiteit met de basisnormen zal geëvalueerd worden, indien nodig kan BCCA bijkomende eisen stellen. In het certificatieschema dienen jaarlijkse externe controlebezoeken bij de betrokken ringenproducent voorzien te zijn. TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B.1.5.3: 681 Herziening: 193/213

194 B Bij elke levering van dichtingsringen is een certificaat voorzien. De certificaathouder van de kunststofbuizen en/of hulpstukken staat in voor de beschikbaarheid van boven genoemde documenten. Hij zal dienaangaande de nodige afspraken maken met de betrokken producenten van dichtingsringen Jaarlijks zal BCCA bij de productie-eenheid van kunststofleidingsystemen monsters van ringen voor extern labo nemen. Op deze monsters worden volgende proeven (volgens of -2) uitgevoerd: - Hardheid (ISO 38) - Treksterkte en rek bij breuk (ISO 37) - Blijvende vormverandering in lucht (ISO 815) - Versnelde veroudering in lucht (ISO 188) - Spanningsrelaxatie (30 dagen) (ISO 3384) - Volumeverandering in water (ISO 1817) Alle proeven worden uitgevoerd op ringen of op monsters genomen uit ringen. TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B.1.5.3: 681 Herziening: 194/213

195 B.1.7 KALIBRATIE EN NAZICHT van de MEETUITRUSTING (*) (*) De controle- en ijkfrequentie van alle meet- en proefapparatuur, gebruikt tijdens de productie of bij de dosering van de grondstoffen dient vastgelegd te zijn in het kwaliteitshandboek en goedgekeurd door het certificatieorganisme. Meettoestel controle frequentie niveau schuifmaat intern 1/jaar 4 Omtrekmeetband intern 1/jaar 4 wanddikte meetbeugel intern 1/jaar 4 Meetklok intern 1/jaar 4 elektronische meetapparatuur intern 1/jaar 4 Trek-drukbank Intern/extern 1/jaar 1/5jaar 4/2 Oven Intern/extern 1/jaar 4/2 Oliebad intern 1/jaar 4 Slagapparaat (valhoogte, gewichten, t waterbak) intern 1/jaar 4 0 waterbad, koelcel (t ) intern 1/jaar 4 Vicatmeter (t Δt, gewicht, indrukking) Intern/extern 1/jaar 4/2 MFR-toestel (t, gewicht) Intern/extern 1/jaar 4/2 DSC-meter Sn-231,9 C, In-156,6 C, (Bi-271,4 C & Zn-419,5 C) Intern/extern 2/jaar 4/2 Balans intern 1/jaar 4 Manometer/referentie manometer Intern/extern 1/jaar 1/3jaar 4/2 Thermometer/referentie thermometer Intern/extern 1/jaar 1/3jaar 4/2 TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B.1.7: Kalibratie en nazicht van de meetuitrusting Herziening: 195/213

196 B.1.7 Meettoestel controle frequentie niveau Eindmaten extern 1/3jaar 1/2 ijkgewichten extern 1/3jaar 1/2 Volumetrische, metingen 4/jaar 6 tijdschakelaars 1/jaar 4 Verklaring niveau 1 kalibratie door erkend extern organisme 2 verklaring/kalibratie van de producent van het toestel 3 kalibratie in aanwezigheid van het controleorganisme 4 kalibratie volgens een interne procedure 5 nazicht door de eigen diensten 6 kalibratie volgens een interne procedure doch 1x jaar in aanwezigheid van het controleorganisme geen eisen doch indien de afwijkingen te groot worden gevonden door controleorganisme dan zal het certificatieorganisme hiervan op de hoogte gebracht worden X voor eventuele maatregelen (terug naar overzicht bijlagen) TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B.1.7: Kalibratie en nazicht van de meetuitrusting Herziening: 196/213

197 B CHECKLIST INTERNE ITT Vragen Antwoorden 1. Bepaling van de totale gecertificeerde productgroep 1.1 Welke producten of familie van producten dienen in de certificatie te worden behandeld? 1.2 Voor welk product of familie van producten is er interne ITT uitgevoerd? 1.3 Bestaat er een volledige interne identificatie of beschrijving voor deze producten of families? Zijn alle relevante kenmerken en hun relatie daarin vastgelegd (specificaties naar productie toe tegenover de prestaties)? Zo ja, welke zijn deze? 1.4 Productgroepindeling : heeft de fabrikant een systeem voor productgroepindeling? Zo ja, welk? (beschrijving) 1.5. Heeft de fabrikant productfiches welke informatie verschaffen aan de gebruikers? Zo ja, komen de gegevens in deze productfiches overeen met de interne productbeschrijving? 2. Opvatting van de interne ITT 2.1 Hoe is de interne ITT opgevat? Is deze gebaseerd op a. externe proeven b. een actief intern ITT proces c. de interpretatie van de permanente zelfcontrole 2.2 Welke testen zijn opgenomen in de interne ITT? Het betreft zowel de directe testmethoden als de indirecte. Is er voor de indirecte testmethoden een goede onderbouwing van de correlatie met de te bereiken prestatie-eigenschappen? 2.3 Kent men de spreiding op de prestaties? Liggen de grenzen hiervoor vast (statistische waarden)? 2.4 Wat is de frequentie voor of wat is de aanleiding tot het uitvoeren van een interne ITT? Bestaan er bvb. concrete procedures tot uitvoeren van een interne ITT bij wijzigingen van grondstoftypes? TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B.2.1.1: Checklist ITT Herziening: 197/213

198 B Omzetting interne ITT naar productbeschrijving toe 3.1 Hoe worden de resultaten van de interne ITT geïnterpreteerd en hoe worden ze verwerkt op vlak van: - samenstellingen - procesparameters - testindicatoren (directe en indirecte) 4. Verwerking interne ITT naar FPC toe 4.1 Is er vastgelegd hoe de resultaten van de interne ITT verwerkt worden naar de productie toe? 5. Variabiliteitsbeheersing 5.1 Heeft de fabrikant criteria (variabiliteitsgrenzen) voor de grondstoffen? Kent hij de invloed van de variatie van de grondstoffen op de productprestaties? 5.2 Heeft de fabrikant criteria voor de procesparameters? Kent hij de invloed van de variatie van de procesparameters op de productprestaties? 5.3 Wat is de relatie tussen de variabiliteitsstudie in het kader van de interne ITT en de statistieken van de permanente zelfcontrole? 6. Conclusie 6.1 Is de uitgevoerde interne ITT volledig en relevant voor de gehele productie die onder de certificatie valt? (terug naar overzicht bijlagen) TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B.2.1.1: Checklist ITT Herziening: 198/213

199 B Checklist - Initiële inspectie FPC Proces aanwezig Documentatie Pertinent Implementatie Registratie ANTWOORDEN, OPMERKINGEN en identificatie documenten P D P I R Documentatie (Technisch dossier) Eis: Per productiesysteem (productie-eenheid, productielijn, ) moet een technisch dossier bestaan waarin alle technische en organisatorische gegevens zijn opgenomen die betrekking hebben op de vervaardiging van de producten overeenkomstig hun externe productbeschrijving. De documentatie moet permanent de werkelijke toestand in de productie-eenheid weergeven. De documentatie bevat minstens de elementen vermeld in het Toepassingsreglement. > Beschikt de productie-eenheid over documentatie? > Heeft de documentatie de vorm van een systeemhandboek? > Elementen in documentatie? Technische referentiespecificaties Productbeschrijving (intern en extern) Beschrijving van het productiesysteem Organisatiestructuur en controlepersoneel Processen productiecontrolesysteem (FPC-systeem) Intern ITT beheer Grondstofcontrole Intern laboratorium Productietechnologie en productieproces Controle van de eindkwaliteit Correctieve maatregelen Behandeling van het product Kalibraties en ijkingen Registratie Klachtenbehandeling Ja Part. Nee Is de documentatie een reële weergave van de processen binnen de > productie-eenheid? Behandelt de documentatie alle processen binnen de firma? TRA: BB-601/651/653 versie: 2_ 2016/04/27 nl B Checklist initiële FPC Herziening: 199/213

200 B Beschikt de productie-eenheid over procedures voor de melding van > veranderingen van het referentiële kader? Beschikt de productie-eenheid over procedures voor het beheer van > referentiedocumenten? Zijn de elementen van de documentatie geïdentificeerd (datum + > autorisatie)? Beschikt de productie-eenheid over een revisielijst van de > documentatie? Beschikt de productie-eenheid over een verdeellijst van de > documentatie? Bevat de beschrijving van het productiesysteem volgende > elementen? installaties Partiële conclusie Productie-eenheden en -lijnen productieprincipes en processen (systeem van koelen, lassen, etc) tekeningen / plannen / nauwkeurigheden Productbeschrijving Eis: De productie-eenheid moet beschikken over een interne productbeschrijving voor alle producten die onder certificatie op de markt gebracht worden. Deze beschrijving moet de producten volledig identificeren en in overeenstemming zijn met de externe productbeschrijving. Externe productbeschrijving (publiek) Bestaan er officiële verwijzingsspecificaties (technische > productfiches of brochures voor klanten)? Worden de classificaties uit officiële verwijzingsspecificaties > gebruikt? Adequate afbakening van het gebruiksgebied van > het (de) product(en)? > Verwijzing naar productcertificatie? Interne productbeschrijving (confidentieel) Omvat de interne productbeschrijving de volledige interne > identificatie van de producten, inbegrepen de codering voor verzekering van de traceerbaarheid? > Zijn de prestatie-eigenschappen van de producten gelinkt aan: > grondstofcriteria > procesparameters per product > variabiliteitsgebied van deze gegevens > Verwijzing naar initiële typeproeven (up-to-date)? > Worden wijzigingen overzichtelijk bijgehouden? > Overeenstemming van interne productbeschrijving met technische productfiches? Partiële conclusie Ja Part. Nee TRA: BB-601/651/653 versie: 2_ 2016/04/27 nl B Checklist initiële FPC Herziening: 200/213

201 B Organisatiestructuur en controlepersoneel Eis: De organisatiestructuur moet toelaten dat de overeenkomstigheid van de producten met de specificatie kan gegarandeerd worden. Daartoe moeten de zelfcontrole en de registratie daarvan onafhankelijk geschieden van de productie- en verkoopsleiding. De verantwoordelijkheden en bekwaamheden van de bij de productie en de controle betrokken personeelsleden moeten duidelijk vastgelegd worden. > Hoe verloopt de algemene coördinatie binnen het bedrijf? Beschikt de productie-eenheid over een organogram (namen + > functies)? Bekwaamheid personeel Is het personeel dat werkzaam is in de productie voldoende > bekwaam teneinde de machines te bedienen en te onderhouden? Is het personeel dat werkzaam is in de productie voldoende > gevormd teneinde de machines te bedienen en te onderhouden? Bestaan interne criteria voor de bepaling van de geschiktheid van > het personeel? Is het controlepersoneel voldoende bekwaam om de > proefresultaten te interpreteren en de productkwaliteit te beoordelen? Is de aanwezigheid van controlepersoneel zo geregeld dat de > controle representatief is voor de volledige productie? Verantwoordelijkheden Werden de relaties en de verantwoordelijkheden tussen al het > personeel dat bij de productie en de kwaliteitscontrole betrokken is, vastgelegd? Is er een verantwoordelijke aangesteld voor het beheer van de > totale FPC? Is er op iedere productie-eenheid een productieverantwoordelijke > aanwezig met voldoende zeggingskracht, kennis en ervaring? Zijn de personen die eindverantwoordelijk zijn voor het toezicht en > de vrijgave van de producten voldoende onafhankelijk van de productie? Welke personen hebben voldoende onafhankelijkheid en hebben > voldoende zeggingskracht om: Ja Part. Nee - de procedures te starten die nodig zijn om een non-conform eindproduct vast te stellen / te identificeren -de productie stil te leggen -te bepalen welk deel van de productie weerhouden wordt -te bepalen welk deel van de productie geweigerd wordt -te bepalen wat met de geweigerde productie gebeurt? -elk mogelijk kwaliteitsprobleem vast te stellen / te noteren Partiële conclusie TRA: BB-601/651/653 versie: 2_ 2016/04/27 nl B Checklist initiële FPC Herziening: 201/213

202 B Intern ITT Beheer Eis: De productie-eenheid dient te beschikken over processen waarmee hij vooraleer de productie onder certificatie te starten zichzelf verzekert dat hij de vooropgestelde prestaties kan halen. Hiervoor moeten initiële proeven worden verricht op basis waarvan de interne productbeschrijving wordt vastgelegd. >Hoe is de interne ITT opgevat? Is deze gebaseerd op: - externe proeven - actief intern ITT proces - interpretatie van de permanente zelfcontrole - informatie uit de literatuur of wetenschap Welke testen zijn opgenomen in de interne ITT? Het betreft > zowel de directe als de indirecte testmethoden. Is er voor de indirecte testmethoden een goede onderbouwing van de correlatie met de te bereiken prestatie-eigenschappen? > P D P I R >Kent men de spreiding op de prestaties? >Liggen de grenzen hiervoor vast (statistische waarden)? Wat is de frequentie voor of wat is de aanleiding tot het > uitvoeren van een interne ITT? Bestaan er bvb. concrete procedures tot uitvoeren van een > interne ITT bij wijzigingen van grondstoftypes? Zijn de resultaten van de initiële typeproeven opgenomen in de > interne productbeschrijving? >Zijn de grondstofcriteria gebaseerd op ITT? Toon aan. >Zijn de criteria voor de halffabricaten gebaseerd op ITT? Zijn de criteria (zoals productiesnelheid, -temperatuur, -druk, ) voor > de machine-instellingen afgeleid uit de ITT? Partiële conclusie TRA: BB-601/651/653 versie: 2_ 2016/04/27 nl B Checklist initiële FPC Herziening: 202/213

203 B Grondstofcontrole Eis: De productie-eenheid moet beschikken over procedures voor het nazicht van de overeenkomst van de grondstoffen met de specificatie in de interne productbeschrijving. Grondstofcriteria P D P I R Voert de productie-eenheid controles uit op de grondstoffen? Worden de controles van de productie-eenheid op de grondstoffen > geregistreerd (ingangscontroleregisters)? - eigen receptieprocedure - nazicht certificaten of conformiteitsverklaringen van de leverancier van de grondstoffen Heeft de productie-eenheid duidelijke criteria of specificaties voor > de verschillende grondstoffen? Zijn de grondstofcriteria in overeenstemming met de opgelegde > schema s uit de normen of het toepassingsreglement? Behandeling grondstoffen > Hoe gebeurt de verificatie van de goedkeuring van grondstoffen? Hoe verloopt het afhalen van grondstoffen? > Wordt de eventueel visuele controle geregistreerd? > Worden de leveringsbons afgestempeld? > Beheer voorraad van grondstoffen: First In First Out? Aankoop grondstoffen Wanneer worden grondstoffen bijbesteld (naar aanleiding van een > minimumvoorraad)? > Bestaat een lijst met leveranciers? Gebeurt het lossen van de grondstoffen voor de controle van de > resultaten? Wordt rekening gehouden met de houdbaarheid van de geleverde > grondstoffen? Bestaan voorschriften voor transporteurs van aangeleverde > grondstoffen? > Bestaan verpakkingsvoorschriften voor aangeleverde grondstoffen? > Wordt rekening gehouden met reeds geopende verpakkingen? Beheer van grondstoffen met tekortkomingen > Hoe worden geleverde producten met tekortkomingen beheerd? > Worden afwijkingen tijdens de ingangscontrole geregistreerd? Toon ingangskeuring van bestelling + zijn er voorbeelden van > weigeringen? Voldoende identificatie en scheiding van conforme grondstoffen tov > deze met afwijkingen? Andere Kunnen adhv de codificatie op het eindproduct de gebruikte > grondstoffen/batches/leveranciers/.. worden teruggevonden? Gebeurt een statistische evaluatie van de variabiliteit van de > grondstoffen? Bestaat een link tussen de wijziging van een grondstof en de interne > productbeschrijving en initiële typeproeven? > Bij gebruik van recuperaat voldoende: identificatie - controle? Partiële Conclusie TRA: BB-601/651/653 versie: 2_ 2016/04/27 nl B Checklist initiële FPC Herziening: 203/213

204 B Productietechnologie en productieproces Eis: De productie-eenheid moet beschikken over processen waarmee hij kan aantonen dat hij het productieproces beheerst. Dit betekend dat de procesparameters correct worden ingesteld en dat hiervoor concrete indicatoren bestaan (machine-instellingen of proeven op halffabricaten). P D P I R Productieproces >Bevat het proces afdoende waarschuwingsdrempels? weigeringsdrempels? Productieplanning + zit deze logisch in mekaar: invloed op > verandering van de productie op dezelfde productie-installatie (kleur, vorm) >Komt het proces overeen met de procesbeschrijving? >Worden metingen uitgevoerd tijdens het productieproces? >Hoe wordt de geproduceerde hoeveelheid geregistreerd? >Bestaan er criteria voor de procesparameters/instellingen? Ligt vast welke testen er moeten worden uitgevoerd bij het wijzigen > van de productie-instellingen? Hoe worden de productieparameters (verloop van de instellingen > tijdens de productie) geregistreerd? Zijn de procedures en samenstellingen die nodig zijn voor de > productie aanwezig in de productie? >Hoe is een batch gedefinieerd/afgebakend? Is er voldoende communicatie tussen grondstofaanvoer en productie > (wijziging grondstofbatch bvb)? Wordt rekening gehouden met de variatie van externe factoren, zoals > variaties in temperatuur, vochtigheid? Gebeurt de dosering van de grondstoffen via volautomatische sturing > of manueel? Is er voldoende controle op dosering en de nauwkeurigheid van > afwegen? Machines Algemeen Beschikt de productie-eenheid over geschikte machines voor de > productie? Worden deze machines regelmatig onderhouden? Zijn de frequentie en de aard van het onderhoud vastgelegd in een > document? Machine-instellingen Voert de productie-eenheid tijdens de productie een controle uit op > de machine-instellingen? Is de controle op de machine-instellingen en de bijhorende criteria in > overeenstemming met de opgelegde controleschema s van het toepassingsreglement? Zijn de productie-instellingen per product gekend en worden deze > geëvalueerd? Heeft de productie-eenheid duidelijke criteria voor deze machineinstellingen? > > Toon aan dat de machines en andere toestellen met invloed op de kwaliteit voldoen aan de gestelde eisen van nauwkeurigheid TRA: BB-601/651/653 versie: 2_ 2016/04/27 nl B Checklist initiële FPC Herziening: 204/213

205 B Halffabricaten Voert de productie-eenheid tijdens de productie een controle uit op > de halffabricaten? Heeft de productie-eenheid duidelijke criteria voor de controle op > de halffabricaten? Zijn de criteria voor de halffabricaten in overeenstemming met de > opgelegde schema s van het toepassingsreglement? >Worden de resultaten van de controles statistisch geëvalueerd? >Controleplan Is er een controleplan voor het volledige productieproces? grondstoffen halfproducten eindproducten alle productietypes volledig productieproces nacht weekend Is een procedure voorzien voor de aanpassing van het controleplan > bij vaststelling van non-conformiteiten tijdens de productie? Partiële Conclusie Controle van de eindkwaliteit Eis: De productie-eenheid dient de eindkwaliteit van de gecertificeerde producten regelmatig te verifiëren volgens een monsternemingsplan. De interne monsternemingen dienen representatief te zijn voor de onder certificatie verkochte producten. Het proces voor de registratie van de proefresultaten dient bijzonder transparant te zijn. Bestaat een monsternemingsplan dat ertoe leidt dat de monsternemingen representatief zijn voor de productie? Hoe houdt het plan rekening met de variabiliteit? Heeft de productie-eenheid duidelijke controleschema s voor de > eindkwaliteit? Vermelding van: - proefmethoden (+ direct en indirect) - frequentie - criteria Zijn de genomen stalen voldoende om de kwaliteit van de volledige > batch te garanderen? Zijn de genomen stalen representatief voor de onder certificatie op > de markt gebrachte producten? >Welke testen maken deel uit van een batch release test? >Hoe wordt een lot afgekeurde producten afgebakend? >Hoe wordt het product vrijgegeven? Hoe worden niet-conforme monsternemingen behandeld en > geregistreerd? >Worden de resultaten van de controles statistisch geëvalueerd? Is een procedure voorzien voor de aanpassing van het monsternemingsplan bij vaststelling van non-conformiteiten bij het eindproduct? Partiële Conclusie P D P I R TRA: BB-601/651/653 versie: 2_ 2016/04/27 nl B Checklist initiële FPC Herziening: 205/213

206 B Correctieve maatregelen Eis: De productie-eenheid moet beschikken over processen om de zelfcontroleresultaten te interpreteren en de resultaten van deze interpretatie aan te wenden voor de nodige correctie aan het grondstofgebruik en het productieproces. Neemt de productie-eenheid de nodige acties bij het vaststellen van > niet-conformiteiten tijdens de zelfcontrole? (terugkoppeling naar productie en grondstofgebruik?) Voorziet de productie-eenheid bij vaststelling van nietconformiteiten > - nazicht van de meetmethodes - correcties interne productbeschrijving (grondstofcriteria, ) - acties naar de grondstofleverancier toe - correctie van het productieproces - bekendmaking van de tekortkoming aan klanten Partiële Conclusie P D P I R > Behandeling en markering van producten Eis: De productie-eenheid moet beschikken over processen waarmee hij zichzelf verzekert dat geen niet conforme producten onder certificatie op de markt komen. P D P I R >Beschikt de productie-eenheid over geschreven procedures voor verpakking markering declassering voorraadbeheer klaarmaken voor verzending transport naar de klant opslag bij de klant Zijn deze procedures in overeenstemming met de regels opgenomen > in het toepassingsreglement? Hoe worden producten met tekortkomingen beheerd? Worden gedeclasseerde producten fysiek gescheiden van de onder > certificatie geproduceerde producten? Beschikt de productie-eenheid over procedures die verzekeren dat > geen niet-conforme producten op de markt gebracht worden? >Hoe worden de producten in stock geïdentificeerd? Is de leveringsdatum op de verpakking van aangevoerde producten > aangebracht? Worden de omgevingsomstandigheden in het magazijn gemeten > (vb.omgevingstemperatuur, )? >Voorraadbeheer: First In - First Out? >Is blootstelling van de producten aan UV-straling mogelijk? >Hoe worden gevaarlijke producten beheerd? TRA: BB-601/651/653 versie: 2_ 2016/04/27 nl B Checklist initiële FPC Herziening: 206/213

207 B > Behandeling en markering van producten Partiële Conclusie Intern laboratorium Eis: De productie-eenheid moet beschikken over een intern laboratorium dat uitgerust is om de proeven voor de zelfcontrole op correcte wijze uit te voeren. > Beschikt de productie-eenheid over een intern laboratorium? Voert de productie-eenheid de proeven voor de zelfcontrole > allemaal intern zelf uit? Ja Part. Nee > Worden sommige proeven in onderaanneming uitgevoerd? Is het intern labo zodanig uitgerust dat de intern uit te voeren > proeven voor de zelfcontrole op correcte wijze kunnen verlopen? Worden de resultaten van de zelfcontrole statistisch verwerkt (+ > correctieve maatregelen)? Is het laboratorium voldoende onafhankelijk van de productie om de > nodige correctieve maatregelen te kunnen nemen? Heeft het laboratorium voldoende bevoegdheid om correctieve > maatregelen te nemen? Is er bekwaam personeel ter beschikking voor het uitvoeren van de > proeven in het intern labo? Partiële conclusies Kalibraties en ijkingen Eis: Alle meet- en proefapparatuur die door de productieeenheid wordt gebruikt, moet met een verantwoorde frequentie en volgens een bepaalde methodiek worden geijkt of gekalibreerd. Beschikt de productie-eenheid over een controleschema dat de frequenties en methoden voor de ijking of kalibratie van alle > meettoestellen weergeeft? Het betreft zowel de meettoestellen uit de productie als het intern laboratorium Is dit schema in overeenstemming met het opgelegde schema uit de > norm of het toepassingsreglement? Zijn de frequentie en methode in overeenstemming met de norm of > het toepassingsreglement? Worden de rapporten ivm ijkingen en kalibraties bewaard over de > periode die in het toepassingsreglement bepaald werd? Worden de externe verslagen geëvalueerd, zowel inzake resultaat > als methode? Zijn er instructies aanwezig hoe de apparatuur dient gekalibreerd te > worden? Heeft de persoon die de kalibratie uitvoert voldoende kennis over > het onderwerp? P D P I R > Komt de nauwkeurigheid van de toestellen overeen met de vereiste nauwkeurigheid van de proef? TRA: BB-601/651/653 versie: 2_ 2016/04/27 nl B Checklist initiële FPC Herziening: 207/213

208 B Kalibraties en ijkingen Gebeurt er registratie van de verificatie? Is er voldoende > traceerbaarheid? Gebeurt de verificatie met apparatuur die minstens 10x > nauwkeuriger is? Werd de kalibratiestatus op alle keuringsmiddelen aangebracht door > een merkteken? >Zijn de nodige ijkingscertificaten aanwezig? Partiële conclusies Registratie Eis: De productie-eenheid moet alle gegevens die van belang zijn voor de traceerbaarheid van de elementen die de productkwaliteit bepalen registreren Houdt de productie-eenheid registers bij, over een termijn die in de norm of in het toepassingsreglement bepaald is,waarin alle > gegevens genoteerd worden die van belang zijn voor de traceerbaarheid van elementen die de productiekwaliteit bepalen? Bevatten de registers al de informatie die opgelegd wordt vanuit het > toepassingsreglement? P D P I R Is de nodige aandacht besteed aan de registratie v.d. zelfcontrole > door nacht- en weekendploegen? >Bevatten registers volgende elementen? > -alle resultaten van > - interne en externe ITT proeven > - aanvaardingscontrole op grondstoffen - controleproeven tijdens productie > - eindcontroleproeven + interpretatie > - alle correctieve maatregelen - een staat van geproduceerde, uitgevoerde en > gedeclasseerde producten > - resultaten van kalibraties en ijkingen Partiële conclusies TRA: BB-601/651/653 versie: 2_ 2016/04/27 nl B Checklist initiële FPC Herziening: 208/213

209 B Klachtenbehandeling Eis: De productie-eenheid is gehouden alle klachten met betrekking tot de productkwaliteit te behandelen en alle gegevens m.b.t. tot de behandeling van deze klachten te registreren. P D P I R > Beschikt de levernacier over een register waarin de klachten evenals de behandeling ervan vermeld worden? > Worden zowel interne als externe klachten behandeld? >Is een verantwoordelijke voor de registratie van de klachten aangeduid? > Bestaat een terugkoppeling naar de productie? Partiële Conclusies (terug naar overzicht bijlagen) TRA: BB-601/651/653 versie: 2_ 2016/04/27 nl B Checklist initiële FPC Herziening: 209/213

210 B TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B : Monsternemingsfiche Herziening: 210/213

211 B (terug naar overzicht bijlagen) TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B : Monsternemingsfiche Herziening: 211/213

212 B.3.3 Nota betreffende het gebruik van zelfklevers op hulpstukken Eigenschappen van de zelfklever: 1: De zelfklever is watervast. 2: De zelfklever is niet herbruikbaar en is onbruikbaar na verwijdering. 3: Naast het logo (zie onder) is volgende bijkomende informatie verplicht op de zelfklever te vermelden (*) : - Certificaathouder - Productie-eenheid - Norm 4: voorbeeld logo: EE-EEE (*) de eisen mbt markering zoals opgenomen in de specificaties per bijlage (onder B.1.5) dienen steeds gerespecteerd te worden (terug naar overzicht bijlagen) TRA: BB-601/651/653 versie: 2_2016/04/27 nl B.3.3: Gebruik van zelfklevers Herziening: 212/213