Opleidingsplan Klinisch Fysicus Radiologie

Transcriptie

1 Opleidingsplan Arnold Schilham 1 Opleidingsplan Klinisch Fysicus Radiologie Klinisch fysicus i.o.: dr. Arnold Schilham Opleider: dr. Chris Bakker Dagelijks begeleider: dr.ir. Hugo de Jong Opleidingsinstituut: UMC Utrecht, divisie RRN, afd. Radiologie Periode: 15 oktober oktober 2010 Datum plan: november 2006 Geachte toetsingscommissie, Hierbij leg ik u ter goedkeuring voor het opleidingsplan tot klinisch fysicus radiologie voor dr. Arnold Schilham op de afdeling Radiologie van het UMC Utrecht. Arnold Schilham heeft de opleiding natuurkunde (specifiek: sterrenkunde) en een natuurkunde promotie afgerond waarmee hij voldoet aan de formele opleidingseis voor opleiding tot klinisch fysicus. De opleidingsbescheiden zijn toegevoegd. Bij de uitvoering van dit opleidingsplan wordt naast de klifio en de opleider nog een aantal personen betrokken om te waarborgen dat de benodigde opleidingsexpertise aanwezig is voor de verschillende componenten van de opleiding. Alle personen aldus betrokken bij de uitvoering van dit opleidingsplan hebben hieronder getekend voor akkoord. dr. Arnold Schilham, klinisch fysicus in opleiding dr. Chris Bakker, klinisch fysicus radiologie dr.ir. Hugo de Jong, klinisch fysicus nucleaire geneeskunde ir. Leo van den Berg, klinisch fysicus radiologie prof.dr. Mathias Prokop, radioloog

2 Opleidingsplan Arnold Schilham 2 Organisatie van dit opleidingsprogramma Dit opleidingsplan is opgebouwd als beschreven in document Richtlijn van de toetsingscommissie NVKF voor het opstellen van een individueel opleidingsprogramma en voortgangsrapportages en heeft dientengevolge de volgende onderdelen. Deel A: Inleiding Bevat informatie over de klifio, de opleiders en het opleidingsinstituut, alsmede de voorgestelde opleidingsduur waarop het opleidingsplan is gebaseerd. Deel B: Inhoudsopgave Opleidingsprogramma (IOP) Geeft een inhoudsopgave bevattende de titels van de onderdelen waaruit het opleidingsplan is samengesteld. Deel C: Inhoudelijke Beschrijving opleidingsprogramma (BOP) Beschrijft uit welke onderdelen de opleiding zal bestaan en hoe het curriculum wordt ingevuld en verwijst daarbij naar de onderdelen van Deel B. Deel D: Tijdschema Opleidingsprogramma (TOP) Geeft in een halfjaarlijks overzicht een globaal tijdpad aan wanneer de onderdelen genoemd in Deel C aan bod komen en hoeveel tijd er aan besteed gaat worden. Bijlagen: Curriculum vitae Bevat een beknopte CV van de klifio en een korte publicatie lijst. p. 3 p. 4 6 p p Bijlagen

3 Opleidingsplan Arnold Schilham 3 Deel A. Inleiding 1. Betrokkenen Dit opleidingsprogramma is opgesteld voor het opleiden van dr. Arnold Schilham tot klinisch fysicus Radiologie. Om de benodigde opleidingsexpertise te waarborgen voor het gehele opleidingsprogramma is behalve de opleider en begeleider een aantal experts ingeschakeld voor bepaalde onderdelen van het opleidingsprogramma. Bij de verschillende projecten van dit opleidingsplan wordt daarom expliciet vermeld welke expert de klifio ondersteuning zal bieden. De dagelijkse begeleiding zal worden uitgevoerd door dr.ir. Hugo de Jong (klinisch fysicus). De klinisch fysisch opleider van de klifio is dr. Chris Bakker. 2. Opleidingsduur De divisie RRN heeft de klifio een tijdelijk contract gegeven voor de duur van vier jaar op grond van artikel van de CAO UMC (i.e. een dienstverband van bepaalde tijd voor de duur van de opleiding welke kan worden gevolgd door een dienstverband van bepaalde of onbepaalde tijd). De in dit opleidingsplan beoogde duur van de opleiding bedraagt vier jaar. De klifio is reeds gepromoveerd op een fysisch onderwerp en heeft bijna zes jaar relevante werkervaring, op grond waarvan hij vrijstelling vraagt voor een aantal onderdelen van het curriculum. De klifio zou de tijd die vrijkomt door deze vrijstellingen graag gebruiken voor het doen van extra wetenschappelijk onderzoek, zodat de opleidingsduur van vier jaar gehandhaafd blijft. Ter onderbouwing van de gesuggereerde vrijstellingen, wordt de CV van de klifio toegevoegd als bijlage van dit document. 3. Opzet opleidingsprogramma Voor het opstellen van dit opleidingsprogramma zijn het Curriculum voor het werkterrein Radiologie, versie 2005 en de Basic Requirements, version 4 (maart 2005) als leidraad genomen. Daarnaast is gekeken naar de huidige situatie op de afdeling Radiologie, de verwachte ontwikkelingen in de komende jaren en de hiermee samenhangende behoeften met betrekking tot klinisch fysische support. Op basis van deze uitgangspunten is een lijst gemaakt van afdelingsspecifieke projecten, verplichte en gewenste cursussen, stages en bijeenkomsten, welke allemaal tijdens de opleiding volbracht zullen worden ten einde te voldoen aan de opleidingseisen. In deel B is een Inhoudsopgave van het OpleidingsProgramma (IOP) gemaakt aan de hand van deze lijst en het vigerende curriculum (Curriculum voor het werkterrein Radiologie, versie 2005) Ook is hier beschreven hoe de Basic Requirements zijn vervuld. Deel C is de inhoudelijke Beschrijving van het OpleidingsProgramma (BOP). In deel D staat het globale Tijdschema van het Opleidingsprogramma (TOP) met daarin aangegeven in welke halfjaarlijkse periode de onderdelen van het IOP aan bod komen tijdens de opleiding. 4. Voortgangsverslag De toetsingscommissie van de NVKF zal ieder halfjaar een voortgangsverslag volgens de NVKF Richtlijnen ontvangen, ondertekend door alle betrokkenen van het opleidingsinstituut (begeleiders en klifio),. Hierin zal ook worden gemotiveerd waarom eventueel van de planning is afgeweken.

4 Opleidingsplan Arnold Schilham 4 Deel B. Inhoudsopgave Opleidingsprogramma (IOP) 1 Projecten, Cursussen, Stages, etc. 1.1 Projecten Project CT: Beeldkwaliteit lage dosis CT Project MRI: Acceptatie 1.0T Open MRI Project MRI: Veiligheid MRI voorzieningen Project Conventioneel: Qc radiodiagnostische apparatuur Project Multimodality: Introductie multimodality diagnostiek Project Algemeen: Klinisch fysisch onderzoek 1.2 Vaste onderdelen Klinisch fysische ondersteuning afdeling Radiologie Besprekingen en bijeenkomsten Geven onderwijs Studiemateriaal en bijhouden vakliteratuur 1.3 Cursussen Stralingshygiëne niveau 3, Reactor Institute Delft Anatomy and Physiology, Universiteit Utrecht Veiligheidskunde & Risicoanalyse voor Klinisch Fysici, Technische Universtiteit Eindhoven Medical Image Formation, Universiteit Utrecht Introductory Biostatistics for Researchers, Universiteit Utrecht Management & Organisatie voor klifio's, Erasmus MC Medische Ethiek, Erasmus MC 1.4 Introductie eigen afdeling Radiologie 1.5 Stages Externe stage Radiologie Stage Radiotherapie Stage Nucleaire Geneeskunde Stage PET centrum Stage AKF Stage Audiologie Stage Hart Long Centrum Utrecht

5 Opleidingsplan Arnold Schilham 5 2 Onderdelen van het basispakket 2.1 Inleiding klinische fysica 2.2 Diagnostiek 2.3 Veiligheid en stralingshygiëne 2.4 Anatomie, fysiologie en pathologie 2.5 Medische statistiek 2.6 Management, organisatie van de gezondheidszorg, medische ethiek 2.7 Overige 3 Onderdelen van het aanvullende pakket Radiologie 3.1 Beelddetectie Visuele perceptie Röntgendiagnostiek Directe digitale detectie Mammografie Computer Tomografie Gammacamera Magnetische Resonantie Ultrageluid 3.2 Beeldverwerking Representatie van beelden Algoritmen voor beeldreconstructie en systeemtheorie Kwantitatieve bepalingen Gebruik van de beeldinformatie voor therapeutische handelingen 3.3 Beeldweergave Hardware Visualisatie 3.4 Beeldopslag 3.5 Beelddistributie 3.6 Onderhoud Kwaliteitscontrole Kwaliteitsborging 3.7 Beeldgebruik in de medische diagnostiek Beeldartefacten Hulpapparatuur 4 Opleidingscomponenten

6 Opleidingsplan Arnold Schilham 6 Basic Requirements Met de bovenstaande onderdelen van het IOP wordt als volgt invulling gegeven aan de kennisgebieden als genoemd in de Basic Requirements, version 4 (maart 2005). Kennisgebied met IOP Therapie, functie-ondersteuning en bewaking 1.1.1,1.1.4,1.1.5,1.1.6, 1.2.4,1.5, 2.1, 4 Functie-onderzoek 1.1.5, 1.1.6, 1.2.4, 2.4 Medische beeldvormende diagnostiek 1.1.1, 1.1.2, 1.1.4, 1.1.5, 1.1.6, 1.2.4,1.3.4, 2.2, 3.1 Veiligheid en stralingshygiëne 1.1.1, 1.1.2, 1.1.3, 1.1.4, 1.1.5, 1.1.6, 1.2.2, 1.2.4, 1.3.1, 1.3.3, 2.3 Anatomie, fysiologie en pathologie 1.2.2, 1.2.4,1.3.2, 2.4 Medische instrumentatie 1.1.1, 1.1.2, 1.1.4, 1.1.5, 1.2.4, 1.5, 2.1, 3.1, 3.6, 3.7 Informatica en medische statistiek 1.1.1, 1.2.4, 1.3.5, 2.5, 3.2, 3.2, 3.4, 3.5, 3.6 Medische ethiek 1.3.7, 2.6 Management in een ziekenhuisomgeving 1.2.2, 1.3.6, 2.6, 2.7, 4 Organisatie en wetgeving gezondheidszorg 1.2.2, 1.3.6, 2.6, 2.7, 4

7 Opleidingsplan Arnold Schilham 7 Deel C. Inhoudelijke Beschrijving Opleidingsprogramma (BOP) 1 Projecten, Cursussen, Stages, etc. 1.1 Projecten [totale duur: 383] Project CT: Beeldkwaliteit lage dosis CT [duur: 163 dagen] (relevant voor curriculum onderdelen 2.2, 3.1.5, 3.6.2) De afdeling Radiologie van het UMC Utrecht beschikt over meerdere multislice CT scanners, waarmee verschillende klinische studies worden uitgevoerd. Met betrekking tot de modaliteit CT zal de klifio ondersteuning geven voor de verschillende klinische studies en zal hij de acceptatie en introductie van een nieuwe CT scanner verzorgen. Daarnaast zal de klifio voor de afdeling Radiologie een groot onderzoeksproject met CT doen naar de het behouden van beeldkwaliteit bij verlaging van dosis. In dit project wordt een protocol opgesteld om CT scans van klinisch acceptabele beeldkwaliteit te verkrijgen met een zo laag mogelijke stralingsdosis voor de patiënt. Hiervoor zal worden gekeken naar de acquisitie, de reconstructie en de post-processing van CT scans. Voor de acquisitie zal de klifio eerst door middel van fantoomstudies in kaart brengen wat precies de invloed van diverse fysische parameters van CT scanners op de beeldkwaliteit en afgegeven stralingsdosis is. Voor de CT reconstructiemethodiek zal de klifio moeten onderzoeken of het haalbaar is en wat de verwachte winst is van het implementeren van andere reconstructietechnieken of projectiedata filtertechnieken. Bij de postprocessing zal de klifio voortbouwen op de eerder opgedane ervaring met ruisfilteren van lage dosis CT (zie CV). Indien mogelijk zal de klifio de nieuw aan te schaffen PET-CT (zie IOP 1.1.5) betrekken bij dit onderzoek. Een mogelijke spin-off van dit project zou kunnen zijn een onderzoek naar de haalbaarheid van het vervangen van standaard thorax röntgenfoto's door ultra lage dosis CT scans. De aangevraagde extra tijd voor wetenschappelijk onderzoek wil de klifio gebruiken voor de verschillende onderdelen van dit project. In dit CT project zullen de fysica, de werking en de architectuur van CT scanners uitvoerig bestudeerd worden en zal de kwaliteitscontrole van CT apparatuur uitvoerig aan bod komen. Het CT project zal vanuit de kliniek worden ondersteund door de radioloog prof.dr. Mathias Prokop.

8 Opleidingsplan Arnold Schilham Project MRI: Acceptatie 1.0T Open MRI [duur: 20 dagen] (relevant voor curriculum onderdelen 2.2, 3.1.7) De afdeling Radiologie van het UMC Utrecht beschikt over een aantal verschillende MRI scanners. Eind 2006 zal hieraan een nieuwe 1.0T open MRI systeem worden toegevoegd. Momenteel is er geen officiële acceptatie procedure voor nieuwe systemen en updates van bestaande systemen, en is de afdeling afhankelijk van wat de leverancier doet bij aflevering en bepaalt de fabrikant ook wanneer een update wordt uitgevoerd. Recentelijk heeft de afdeling te kennen zelf te willen controleren wat en wanneer iets wordt geaccepteerd. In samenwerking met het Technisch Cluster van de afdeling Radiologie zal de klifio een acceptatieprotocol voor dit nieuwe MRI systeem opstellen en uitvoeren. Hierbij zal de klifio een aantal kwaliteitscontroles aan het te leveren systeem verrichten en kennis nemen van de studies die hiermee zullen worden verricht. Gebaseerd op de ervaring die hiermee wordt opgedaan zal een algemeen protocol worden opgesteld voor de acceptatie van systeem updates en in de toekomst te plaatsen MRI systemen. Hierbij zal de klifio ondersteund worden door de klinisch fysicus dr. Chris Bakker Project MRI: Veiligheid MRI voorzieningen [duur: 15 dagen] (relevant voor curriculum onderdelen 2.3, 3.1.7) Alhoewel er al geruime tijd MRI apparatuur aanwezig is op de afdeling Radiologie van het UMC Utrecht, blijken de getroffen voorzieningen met betrekking tot de veiligheid voor omgang in en om deze faciliteiten soms ontoereikend. Het is de wens van de afdeling dat de veiligheid van de MRI faciliteiten voldoet aan normen van het Europees beleid. Daartoe zal de klifio inventariseren welke maatregelen dienen te worden genomen op de afdeling en een procedure opstellen die daarin voorziet. Het is hierbij noodzakelijk dat de klifio de veiligheidsaspecten en -normen aangaande statische en variërende magneetvelden bestudeerd. Dit project zal worden begeleidt door dr. Chris Bakker Project Conventioneel: Qc radiodiagnostische apparatuur [duur: 89 dagen] (relevant voor curriculum onderdelen 2.2, 2.3, 2.6, 3.1.3, 3.1.4, 3.1.8, 3.3.1, 3.5.1, 3.6.1, 3.6.2) Thans is er op de afdeling Radiologie van het UMC Utrecht geen programma voor de kwaliteitsborging van de diverse radiodiagnostische apparaten. Het is de wens van de afdeling dat deze kwaliteitsborging wordt gerealiseerd, en daartoe hebben enkele laboranten al initiatief genomen. Er is nu grote behoefte om fysische ondersteuning bij het opzetten van de kwaliteitsborging van de verschillende systemen. De klifio zal deze taak op zich nemen en de kwalteitborgingsprotocollen opstellen. Het gaat hierbij uitdrukkelijk om zowel de techniek als de organisatie. Hierbij zal hij worden ondersteund door de klinisch fysicus ir. Leo van den Berg. Het betreft hier een langlopend project, waarbij in het bijzonder de kwaliteitsborging van diagnostische monitoren, bucky kamers, doorlicht kamers, röntgen mammografie en ultrageluid systemen zal worden opgezet. Voor al deze modaliteiten is bestudering van de fysica en werking, alsmede de veiligheidsaspecten van gebruik van de apparatuur vereist. Deze zaken zullen in dit project dan ook uitgebreid aan bod komen. Een belangrijk onderdeel van dit project zal zijn het leren omgaan met meetapparatuur, diagnostieken en fantomen en het kennis nemen van de relevante procedures en kalibratietechnieken.

9 Opleidingsplan Arnold Schilham Project Multimodality: Introductie multimodality diagnostiek [duur: 30 dagen] (relevant voor curriculum onderdelen 2.1, 2.2, 3.1.6, 3.2.2) Binnenkort zal in het UMC Utrecht de afdeling Nucleaire Geneeskunde samen gaan met de afdeling Radiologie. Voor de nieuwe afdeling zullen in 2008 multimodality systemen worden aangeschaft: een PET/CT en een SPECT/CT. Gezien de combinatie van Nucleaire Geneeskunde en Radiologie, zal de klifio in dit project gaan samenwerken met dr. Tim de Wit (klifio Nucleaire Geneeskunde). De klifio zal bij het gehele proces van aanschaf van deze systemen worden betrokken en hij zal bij het introduceren van de nieuwe systemen een rol gaan vervullen in de acceptatie van de CT subsystemen. Daarnaast zal de klifio betrokken zijn bij het ontwikkelen van software voor de fusie van de data van de twee modaliteiten, en zal hij kijken naar de dosimetrie aspecten van deze multimodality systemen. Bij dit project zal de klifio ondersteuning krijgen van de klinisch fysicus dr.ir. Hugo de Jong Project Algemeen: Klinisch fysisch onderzoek [duur: 60 dagen] (relevant voor curriculum onderdelen 2.1, 2.2, 2.3) Naast de hierboven beschreven projecten zal de klifio nog samen met dr.ir. Hugo de Jong een klinisch fysisch onderzoek doen voor de afdeling Radiologie van het UMC Utrecht. Voor dit onderzoek wordt ruimte gereserveerd in het laatste jaar van de opleiding. De inhoud van het onderzoek zal moeten worden afgestemd met de dan lopende behoefte vanuit de afdeling. Dit onderzoek zal waarschijnlijk gericht zijn op elementen die opduiken bij het gebruik van de nieuwe multimodality systemen. Hierbij wordt met name gedacht aan een onderzoek op het gebied van image-guided treatment planning. 1.2 Vaste onderdelen [totale duur: 305 dagen] Klinisch fysische ondersteuning afdeling Radiologie [duur: 124 dagen] (relevant voor curriculum onderdelen 2.6, 3.1.5, 3.6.2) Een belangrijke taak tijdens de opleiding zal zijn de dagelijkse ondersteuning van de afdeling Radiologie samen met de klinisch fysisch eindverantwoordelijken. Daaronder valt naast de genoemde projecten, ondersteuning bij het gebruik van scanners en apparatuur, het fungeren als technische vraagbaak voor de medewerkers van de afdeling Radiologie, en het bijwonen van diverse overleggen en bijeenkomsten. Tevens zal de klifio een rol gaan spelen in het bewaken van de stralingshygiëne van de afdeling. Bij het gebruik van de verschillende diagnostieken zal de klifio speciale aandacht besteden aan het herkennen en (indien mogelijk) verhelpen van beeldartefacten.

10 Opleidingsplan Arnold Schilham Besprekingen en bijeenkomsten [totale duur: 75 dagen] (relevant voor curriculum onderdelen 2.1, 2.3, 2.4, 2.7, 3.4.1, 3.4.2) Besprekingen [duur: 21 dagen] Technisch Cluster overleg [1 p.w.] Operationeel overleg [1 p.w.] Stafvergaderingen klinische fysica [1 p.w.] Pulmo/cardio overleg (wekelijks multidisciplinair wetenschappelijk overleg m.b.t. long- en hartaandoeningen) [1 p.w.] Lokale commissie stralingsveiligheid (ACS) [4 p.j.] Patiëntenbesprekingen [1 p.m.] Refereenbijeenkomsten/klinische lessen eigen afdeling radiologie [1 p.m] Jaarlijkse bijeenkomsten [duur: 44 dagen] Algemene ledenvergaderingen NVKF [2 dagen p.j.] KLIFOP bijeenkomsten [2 dagen p.j.] Nascholingsbijeenkomsten NVKF en Doorwerth bijeenkomst [2 dagen p.j.] Conferenties (bijv. RSNA) en summerschools (bijv. AAPM) [1 week p.j] Geven van onderwijs [duur: 57 dagen] De klifio zal tijdens zijn opleiding delen van de volgende cursussen verzorgen: Medical Image Formation, MSc programme Biomedical Image Sciences, Universiteit Utrecht of Medische Beeldvorming, BSc programme Biomedical Image Sciences, Universiteit Utrecht Image Processing 2, MSc programme Biomedical Image Sciences, Universiteit Utrecht Daarnaast is het de verwachting dat hij enige tijd zal besteden aan het bijscholen van laboranten met het oog op de nieuwe protocollen voor de kwaliteitsborging van radiodiagnostische apparatuur (IOP 1.1.4).

11 Opleidingsplan Arnold Schilham Studiemateriaal en bijhouden vakliteratuur [duur: 50 dagen] (relevant voor vrijwel alle curriculum onderdelen) Tenminste twee uur per week zal de klifio besteden aan het bijhouden van de (recente) vakliteratuur. Hierbij is onderscheid gemaakt tussen relevante wetenschappelijk vakbladen en belangrijke standaardwerken. Tijdschriften Boeken IEEE Transactions on Medical Imaging Medical Physics Radiology Academic Radiology American Journal of Radiology European Journal of Radiology Keverling Buisman: Handboek Radionucliden M Sonka, V Hlavac, R Boyle, Image Processing, Analysis and Machine Vision (reeds bestudeerd), 2 nd edition, PWS, 1999 (al bestudeerd) DJ Dowsett, PA Kenny, RE Johnston, The physics of diagnostics imaging, Chapman & Hall, 1998 Cristensens, Physics of diagnostic Radiology, Lea & Febiger, 1990 JL Prince, JM Links Medical Imaging; Signals and Systems, Pearson Prentice Hall Basic principles of MR Imaging, Philips Nederland M Prokop, M Galanski, AJ van der Molen, C Schaefer-Prokop, Spiral and Multislice Computed Tomography of the Body, Thieme Verlag, 2003 WA Kalender, Computed Tomography, Publicis MCD Vertag, 2000 (al bestudeerd) AJJ Bos, FS Draaisma, WJC Okx, CE Rasmussen, Inleiding tot de stralingshygiëne, Elsevier, 2000 DG Altmann, Practical statistics for medical research, Chapman & Hall, 1991 BM ter Haar Romeny, Front-End Vision and Multi-Scale Image Analysis, Kluwer Academic Publishers, 2003 (al bestudeerd)

12 Opleidingsplan Arnold Schilham Cursussen [duur: 112 dagen] Stralingshygiëne niveau 3, Reactor Institute Delft [30 dagen] (relevant voor curriculum onderdelen 2.3, 3.1.5) Anatomy and Physiology, MSc programme Biomedical Image Sciences, Universiteit Utrecht (7.5 ECTS) [25 dagen] (relevant voor curriculum onderdeel 2.4) Veiligheidskunde & Risicoanalyse voor Klinisch Fysici, Technische Universtiteit Eindhoven (3 ECTS) [10 dagen] (relevant voor curriculum onderdeel 2.3) Medical Image Formation, MSc programme Biomedical Image Sciences, Universiteit Utrecht (7.5 ECTS) [25 dagen] (relevant voor curriculum onderdelen 2.2, 3.1.6, 3.1.7, 3.1.8, 3.2.2) Introductory Biostatistics for Researchers, Centre for Biostatistics, Universiteit Utrecht [10 dagen] (relevant voor curriculum onderdeel 2.5) Management & Organisatie voor klifio's, Daniel den Hoed Oncologisch Centrum, Erasmus MC [7 dagen] (relevant voor curriculum onderdeel 2.6) Medische Ethiek, Daniel den Hoed Oncologisch Centrum, Erasmus MC [5 dagen] (relevant voor curriculum onderdeel 2.6)

13 Opleidingsplan Arnold Schilham Introductie eigen afdeling Radiologie [duur: 10 dagen] (relevant voor curriculum onderdelen 2.1, 2.2, 2.3, 3.1.2, 3.1.3, 3.1.4, 3.1.8, 3.2.3, 3.2.4, 3.5.1, 3.6.2) Gedurende twee weken zal de klifio worden geïntroduceerd op de afdeling Radiologie van het UMC Utrecht. Tijdens deze introductie zal de klifio leren hoe de gebruikelijke diagnostieken (MRI, CT, US en radiografie) worden toegepast in de dagelijkse klinische routine en zal hij kennis nemen van de soorten studies (DSA, DSI, stenose bepaling, MR mammografie, etc.) die ermee worden verricht. Gedurende deze introductie wordt tijd ingeroosterd voor het meedraaien op de afdeling mammografie (1 dag). Ook zal worden gekeken naar het gebruik van contrastinjectoren voor het verbeteren van beeldcontrast in bepaalde studies en de praktijk van teleradiologie. Het regelmatig bijwonen van patiëntbesprekingen zal een onderdeel van deze introductie op de afdeling zijn. 1.5 Stages [totale duur: 65 dagen] De stages zullen gebruikt worden om de werkzaamheden en de gebruikte apparatuur van de verschillende werkterreinen waarop klinisch fysici actief zijn te bestuderen. Werkzaamheden en apparatuur waar bijzondere aandacht aan zal worden besteed worden hier onder met name genoemd voor de afzonderlijke stages Externe stage Radiologie [duur: 40 dagen] (relevant voor curriculum onderdelen 2.1, 3.1.2, 3.2.3, 3.2.4, 3.3.1) De klifio zal deze stage verdelen over meerdere perifere ziekenhuizen (Tergooiziekenhuisen locaties Blaricum en Hilversum en Meander Ziekenhuis in Amersfoort). In deze stage zal de klifio in het algemeen de rol van een klinisch fysicus in een perifeer ziekenhuis leren. Daarnaast zal de klifio bij tenminste één van deze ziekenhuizen helpen een kwaliteitscontrolesysteem op te zetten voor een radiodiagnostiek (dit onder begeleiding van ir. Leo van den Berg) Stage Radiotherapie [duur: 10 dagen] (relevant voor curriculum onderdelen 2.1, 2.2, 3.2.4) Stage klinische fysica Radiotherapie van een week op de Radiotherapie afdeling van UMC Utrecht. De stage zal worden gebruikt om de algemene werkzaamheden van de klinisch fysicus radiotherapie te leren kennen (5 dagen). Met het oog op een mogelijk onderzoek naar image-guided treatment planning (zie C.1.5) zal de klifio extra aandacht geven aan het kennis op doen over het gebruik van beeldinformatie bij radiotherapeutische treatmentplanning Stage Nucleaire Geneeskunde [duur: zie IOP 1.1.5] (relevant voor curriculum onderdeel 2.1) De stage Nucleaire Geneeskunde zal samenvallen met het project Introductie multimodality diagnostiek (zie IOP 1.1.5) aangezien de afdelingen Radiologie en Nucleaire Geneeskunde zullen samengaan in het UMC Utrecht. In deze stage zal ondermeer het gebruik en de werking van

14 Opleidingsplan Arnold Schilham 14 gammacamera's aan de orde komen Stage PET centrum [duur: 5 dagen] (relevant voor curriculum onderdeel 2.1) Stage van enkele dagen op de PET afdeling van VU Amsterdam. In deze stage zal worden gefocust op de toepassing en het gebruik van PET apparatuur Stage Algemene Klinische Fysica [duur: 5 dagen] (relevant voor curriculum onderdelen 2.1, 3.2.4, 3.3.1, 3.6.3) Stage op de Algemene Klinische Fysica afdeling van UMC Utrecht. In deze stage zal aan de orde komen het gebruik van beeldmateriaal voor neuronavigatiesystemen, stereotaxische neurochirurgie en virtuele endoscopie. Tevens zal de klifio het gebruik bestuderen van bewakingsapparatuur (voor bijvoorbeeld hartfrequentie, respiratie, bloeddruk en temperatuur) alsook gespecialiseerde apparatuur zoals lasercamera's en daglichtsystemen Stage Audiologie [duur: 2 dagen] (relevant voor curriculum onderdeel 2.1) Bij deze stage zal op het UMC Utrecht zal de klifio de werkzaamheden van de klinisch fysicus met werkterrein audiologie bestuderen Stage Hart Long Centrum Utrecht [duur: 3 dagen] (relevant voor curriculum onderdeel 2.1 ) Het Hart Long Centrum Utrecht (HLCU) is een samenwerkingsverband van het UMC Utrecht en het St. Antonius Ziekenhuis in Nieuwegein op het gebied van ziekten en behandelingen aangaande de longen en het hart. De klifio zal bij deze stage voornamelijk de werkzaamheden op de cardiologie en in de hartcatheterisatiekamers bestuderen. 2. Onderdelen van het basispakket 2.1 Inleiding klinische fysica Werkzaamheden Bestuderen van de werkzaamheden en gebruikte apparatuur voor de werkterreinen waarop klinisch fysici actief zijn Bezoeken van de bijeenkomsten van de KLIFOP (klinisch fysici in opleiding) Introductie eigen afdeling Radiologie (IOP 1.4) Externe stage Radiologie (IOP 1.5.1) Stage Radiotherapie (IOP 1.5.2) Stage Nucleaire Geneeskunde (IOP 1.5.3) Stage PET Centrum (IOP 1.5.4) Stage Algemene Klinische Fysica (IOP 1.5.5) Stage Audiologie (IOP 1.5.6) Stage HLCU (IOP 1.5.7) Bezoeken KLIFOP bijeenkomsten

15 Opleidingsplan Arnold Schilham Diagnostiek Werkzaamheden Het bestuderen van de fysica en de werking van Project Qc radiodiagnostische apparatuur met ir. Leo conventionele beeldvormende systemen op basis van den Berg (IOP 1.1.4) van röntgen en/of gammastraling. Inleiding in de kwaliteitscontrole programma's voor deze systemen. Introductie eigen afdeling Radiologie (IOP 1.4) Meekijken met klinische studies die met deze systemen verricht worden. Het bestuderen van de fysica en de werking van Boek Spiral and Multislice Computed Tomography of Computer Tomografie (CT), de studies die hiermee the Body verricht worden en de beelden die met deze apparatuur verkregen worden alsmede het uitvoeren Boek Computed Tomography (reeds voldaan) van kwaliteitscontrole programma's voor de CT. Project CT met prof. Mathias Prokop (IOP 1.1.1) Het bestuderen van de fysica en de werking van Project Acceptatie 1T Open MRI met dr. Chris Magnetische Resonantie (MR), de studies die Bakker (IOP 1.1.2) hiermee verricht worden en de beelden die met deze apparatuur verkregen worden alsmede het uitvoeren Boek Basic principles of MR Imaging van kwaliteitscontrole programma's voor de MR. Het bestuderen van de fysica en de werking van ultrageluid technieken (US), de studies die hiermee verricht worden en de beelden die met deze apparatuur verkregen worden alsmede het uitvoeren van kwaliteitscontrole programma's voor US. Project Qc radiodiagnostische apparatuur met ir. Leo van den Berg (IOP 1.1.4) Introductie eigen afdeling Radiologie (IOP 1.4) Stage van enkele dagen op een afdeling Stage Radiotherapie (IOP 1.5.2) radiotherapie Stage van enkele dagen op een afdeling Nucleaire Stage Nucleaire Geneeskunde (IOP 1.5.3) Geneeskunde Stage van enkele dagen op een PET-centrum Stage PET centrum (IOP 1.5.4) Cursus: Cursus Medical Image Formation, Universiteit Cursus beeldvormende technieken Utrecht Literatuur: Bestuderen DJ Dowsett, PA Kenny, RE Johnston. The physics of diagnostic imaging. Chapman&Hall, 1998 Christensens, Physics of diagnostic Radiology. Lea&Febiger, 1990

16 Opleidingsplan Arnold Schilham Veiligheid en stralingshygiëne Werkzaamheden Kennis nemen van dosimetrie en stralenbescherming. De Klinisch Fysicus Radiologie heeft minimaal het diploma stralingsdeskundige Niveau 3. Kennis nemen van veiligheidsaspecten rond statische en variërende magneetvelden (aantrekking, zenuwstimulatie) alsmede rond elektromagnetische velden (SAR-limieten). Kennis nemen van veiligheidsaspecten rond de toepassingen van ultrageluid (Peak-absorbed-power) Cursus Stralingshygiëne niveau 3, Reactor Institute Delft Project Veiligheid MRI voorzieningen met dr. Chris Bakker (IOP 1.1.2) Introductie eigen afdeling Radiologie (IOP 1.4) Project Qc radiodiagnostische apparatuur met ir. Leo van den Berg (IOP 1.1.4) Cursus Stralingshygiëne niveau 3, Reactor Institute Delft Cursus Veiligheidskunde & Risicoanalyse voor Klinisch Fysici, Technische Universtiteit Eindhoven Cursus: Niveau-3 stralingshygiëne(afronden met diploma) Cursus: Veiligheid en Risico-analyse, De Mol, TUE De klifio zal als lokaal deskundige zitting nemen in de commissie Stralingsveiligheid Radiologie. 2.4 Anatomie, fysiologie en pathologie Werkzaamheden Het bestuderen van de anatomie van het menselijk lichaam teneinde de afbeeldingen te kunnen interpreteren die verkregen worden door de toepassing van verschillende diagnostische technieken en methoden. Patiëntenbesprekingen dienen regelmatig bijgewoond te worden. Kennis moet verkregen worden van hart- en longfunctie, electrofysiologie, hemodynamica en fysiologie van belangrijke organen. Cursus: Basiscursus anatomie en (patho-)fysiologie. Cursus Anatomy and Physiology, Universiteit Utrecht Patiëntenbesprekingen bijwonen Cursus Anatomy and Physiology, Universiteit Utrecht Cursus Anatomy and Physiology, Universiteit Utrecht 2.5 Medische statistiek Medische statistiek Cursus: Cursus (Inleiding) Medische Statistiek Facultatief: Meehelpen met een klinisch onderzoek en de analyse van de resultaten. Literatuur: DG Altman. Practical statistics for medical research, Chapman & Hall, London, Cursus Introductory Biostatistics for Researchers, Centre for Biostatistics, Universiteit Utrecht Verschillende publicaties (reeds voldaan, zie CV) Bestuderen

17 Opleidingsplan Arnold Schilham Management, organisatie van de gezondheidszorg, medische ethiek Werkzaamheden In een projectgroep meebeslissen over de aanschaf Projectleider bij aanschaf nieuwe radiodiagnostiek van nieuwe apparatuur. (Klinisch fysische ondersteuning afdeling Radiologie) Mede opstellen van eisen voor kwaliteitsbewaking Project Qc radiodiagnostische apparatuur met ir. Leo van bepaalde apparatuur op de afdeling van den Berg (IOP 1.1.4) Cursus: Cursus Management & Organisatie voor klifio's Cursus management en organisatie/financiering Erasmus MC gezondheidszorg. Cursus: Cursus Medische Ethiek, Erasmus MC Medische ethiek De cursus medische ethiek staat niet vermeld in het vigerende curriculum radiologie, maar behoort wel bij de verplichte onderdelen. Er wordt nog gekeken bij de aanschaf van welk apparaat de klifio projectleider kan zijn. 2.7 Overige Werkzaamheden De bij- en nascholingsbijeenkomsten georganiseerd Bijwonen bijeenkomsten NVKF en Klifop door de NVKF moeten gevolgd worden. Aangeraden wordt de bijeenkomsten van de Klifop (Klinisch Fysici in opleiding) bij te wonen. Minimaal 1 internationaal congresbezoek. Diverse internationale conferenties zoals RSNA en ECR (reeds voldaan, zie CV) Op de afdeling dient een klinisch fysisch onderzoek Diverse publicaties en voordrachten (reeds voldaan, te worden verricht dat uitmondt in tenminste 1 zie CV) publicatie en een voordracht op een wetenschappelijke bijeenkomst. Er moet regelmatig deelgenomen worden aan Algemene stafvergaderingen werkoverleg binnen de eigen afdeling klinische fysica. Er dient een bijdrage gegeven te worden aan het lesgeven of de nascholing van (leerling-) laboranten, verpleegkundigen, fysici, fysisch assistenten, technici of artsen (in opleiding). Geven van delen van cursussen: Medical Image Formation, Universiteit Utrecht of Medische Beeldvorming, Universiteit Utrecht Image Processing 2, Universiteit Utrecht Tenminste 2 uur per week dient te worden besteed aan het bijhouden van de literatuur. Bijhouden vakliteratuur (IOP 1.2.4) 3. Onderdelen van het aanvullende pakket radiologie 3.1 Beelddetectie Visuele perceptie Fysiologie van het zien Waarnemingsfactoren Afbeeldingshulpmiddelen Boek Front-End Vision and Multi-Scale Image Analysis (reeds voldaan)

18 Opleidingsplan Arnold Schilham Röntgendiagnostiek Film/scherm-combinaties Introductie eigen afdeling Radiologie (IOP 1.4) BV/TV keten DSA, DSI Externe stage Radiologie (IOP 1.5.1) Interventie technieken Kwaliteitscriteria en controles Bestuderen IPEM 91 en BIR Assurance of quality in (IPEM 77 document en BIR Assurance of quality in the diagnostic imaging department the diagnostic imaging department) IPEM 77 is inmiddels vervangen door IPEM Directe digitale detectie Computed radiography (CR): fosforplaten DR (Direct digital radiography) Digital radiography with flat panel detectors Kwaliteitscriteria en controles (o.a. protocollen van KCare: Introductie eigen afdeling Radiologie (IOP 1.4) Project Qc radiodiagnostische apparatuur met ir. Leo van den Berg (IOP 1.1.4) Project Qc radiodiagnostische apparatuur met ir. Leo van den Berg (IOP 1.1.4) Bestuderen gegeven protocollen Mammografie Conventionele en digitale mammografie Project Qc radiodiagnostische apparatuur met ir. Leo van den Berg (IOP 1.1.4) MR-mammografie Introductie eigen afdeling Radiologie (IOP 1.4) Kwaliteitscriteria en controles: (Europese protocollen Euref) Project Qc radiodiagnostische apparatuur met ir. Leo van den Berg (IOP 1.1.4) Bestuderen gegeven protocollen Computer Tomografie Detectoren systemen Systeem architectuur Data-acquisitie en reconstructie Stralenbescherming Kwaliteitscriteria en controles (o.a.werk van ImPACT en Europese CT Werkgroep) Cursus Medical Image Formation, Universiteit Utrecht Project CT met prof. Mathias Prokop (IOP 1.1.1) Cursus Stralingshygiëne niveau 3, Reactor Institute Delft Deelname aan commissie Stralingsveiligheid Radiologie Project CT met prof. Mathias Prokop (IOP 1.1.1)

19 Opleidingsplan Arnold Schilham Gammacamera Scintillatie kristallen en fotomultiplicatoren Plaatsbepaling- en energie selectie methodieken Kwaliteitscontrole en kwaliteitsborging Cursus Medical Image Formation, Universiteit Utrecht Project Introductie multimodality diagnostiek met dr. Hugo de Jong (IOP 1.1.5) Project Introductie multimodality diagnostiek met dr.ir. Hugo de Jong (IOP 1.1.5) Bestuderen NEMA protocollen Magnetische Resonantie Magneet- en gradiëntsystemen Detectiesystemen (RF-spoelen) Acquisitie methoden en technieken Reconstructiemethoden Veiligheidsaspecten Kwaliteitscontrole en kwaliteitsborging Cursus Medical Image Formation, Universiteit Utrecht Boek Spiral and Multislice Computed Tomography of the Body Boek Computed Tomography (reeds voldaan) Project Veiligheid MRI voorzieningen met dr. Chris Bakker (IOP 1.1.2) Project Acceptatie 1T Open MRI met dr. Chris Bakker (IOP 1.1.2) Ultrageluid Echo en systeem architectuur Transducer technieken en systemen Doppler, kleurendoppler Kwaliteitscontrole en kwaliteitsborging Cursus Medical Image Formation, Universiteit Utrecht Introductie eigen afdeling Radiologie (IOP 1.4) Project Qc radiodiagnostische apparatuur met ir. Leo van den Berg (IOP 1.1.4) Project Qc radiodiagnostische apparatuur met ir. Leo van den Berg (IOP 1.1.4) 3.2 Beeldverwerking Representatie van beelden Spatio-temporeel domein en frequentie domein Filters ten behoeve van contrastverbetering; werking en representatie in beide beelddomeinen 6 jaar post-doc onderzoeker (reeds voldaan, zie CV) 6 jaar post-doc onderzoeker (reeds voldaan, zie CV)

20 Opleidingsplan Arnold Schilham Algoritmen voor beeldreconstructie en systeemtheorie Fast Fourier Transform (MR, beeldfiltering) Filtered Back Projection (CT, PET, SPECT) Interatieve reconstructie (CT, PET, SPECT) Modulatie Overdrachts Functies (algemeen) Postprocessing bij directe digitale radiologie 6 jaar post-doc onderzoeker (reeds voldaan, zie CV) Cursus Medical Image Formation, Universiteit Utrecht Project Introductie multimodality diagnostiek met dr.ir. Hugo de Jong (IOP 1.1.5) Cursus Medical Image Formation, Universiteit Utrecht 6 jaar post-doc onderzoeker (reeds voldaan, zie CV) Kwantitatieve bepalingen Stenose-bepaling door middel van angiografie, echografie en CT Ejectiefractiebepaling bij echografie, DSA, cardioangiografie, cardio CT en MRA Introductie eigen afdeling Radiologie (IOP 1.4) Externe stage Radiologie (IOP 1.5.1) Introductie eigen afdeling Radiologie (IOP 1.4) Externe stage Radiologie (IOP 1.5.1) Gebruik van beeldinformatie voor therapeutische handelingen gebruik van beeldinformatie bij Interventie radiologie Introductie eigen afdeling Radiologie (IOP 1.4) Externe stage Radiologie (IOP 1.5.1) Neuronavigatiesystemen Stage Algemene Klinische Fysica (IOP 1.5.5) Stereotaxische neurochirurgie Stage Algemene Klinische Fysica (IOP 1.5.5) Radiotherapeutische treatmentplanning Stage Radiotherapie (IOP 1.5.2) Virtuele endoscopie Stage Algemene Klinische Fysica (IOP 1.5.5) 3.3 Beeldweergave Hardware Beeldmonitoren Lichtkasten Project Qc radiodiagnostische apparatuur met ir. Leo van den Berg (IOP 1.1.4) Externe stage Radiologie (IOP 1.5.1) of literatuurstudie Lasercamera's en daglichtsystemen Stage Algemene Klinische Fysica (IOP 1.5.5) De afdeling Radiologie van het UMC Utrecht is filmloos en lichtkasten worden niet meer gebruikt. Als lichtkasten niet aan de orde kunnen komen tijdens de externe stage zal voor dit onderdeel een passend naslagwerk worden gezocht.

21 Opleidingsplan Arnold Schilham Visualisatie Multi Planar Reconstruction (CT, MR, SPECT) Maximum Intensity Projection (CT, MR) Volume en surface rendering (CT, SPECT, MR) 6 jaar post-doc onderzoeker (reeds voldaan, zie CV) 3.4 Beeldopslag Digitalisatieproces en archiveringscapaciteit afdeling Radiologie Hardware en software mogelijkheden Koppeling met Ziekenhuis Informatiesystemen Opslag resolutie voldoende voor diagnostiek en beeldbewerking Kennis over data-compressie technieken (loss-less en lossy) Invloed van beelddegradatie t.g.v. compressie op mogelijkheden voor kwantificering Technisch Cluster Overleg Operationeel Overleg Uitvoerig aan de orde geweest bij ontwikkelen software tijdens 6 jaar postdoc onderzoek (reeds voldaan, zie CV) Zelfstudie 3.5 Beelddistributie Instrumentele automatisering Hardware, software en communicatiestandaards Technisch Cluster Overleg (DICOM, HL7) Databases, interfacing en netwerkkoppelingen Technisch Cluster Overleg Teleradiologie Introductie eigen afdeling Radiologie (IOP 1.4) Test- en ijkmethoden Project Qc radiodiagnostische apparatuur met ir. Leo van den Berg (IOP 1.1.4) 3.6 Onderhoud Kwaliteitscontrole Relevante regelgeving: GLP, ISO, kwaliteitswet, kernenergiewet Relevante procedures en protocollen IJking, kalibratie en gebruik van meetapparatuur en fantomen Bestuderen Project Qc radiodiagnostische apparatuur met ir. Leo van den Berg (IOP 1.1.4)

22 Opleidingsplan Arnold Schilham Kwaliteitsborging Integraal ketenbeheer van beeldvorming tot diagnose Optimum van kosten, kwaliteit en patiëntbelasting Invloed acquisitieparameters op beeldvorming Project CT met prof. Mathias Prokop (IOP 1.1.1) Project Qc radiodiagnostische apparatuur met ir. Leo van den Berg (IOP 1.1.4) Beeldgebruik in medische diagnostiek Werkzaamheden In staat zijn: Boven beschreven kennis operationeel beheersen om beeldartefacten te herkennen, duiden en zo mogelijk verhelpen : Contrastinjectoren (DSA,CT,MR) Bewakingsapparatuur: ECG, hartfrequentie (triggering CT, MR, SPECT), respiratie, apnoe, (non)invasieve bloeddruk, cardiac output, capnografie, O2-CO2 saturatie (o.a. sedatie en anesthesie bij MR onderzoek), temperatuurmonitoring (MR), aritmiedetectie en telemetrie (MR) Introductie eigen afdeling Radiologie (IOP 1.4) Klinisch fysische ondersteuning afdeling Radiologie (IOP 1.2.1) Introductie eigen afdeling Radiologie (IOP 1.4) Externe stage Radiologie (IOP 1.5.1) Stage Algemene Klinische Fysica (IOP 1.5.5) 4. Opleidingscomponenten Werkzaamheden Bij- en nascholingsbijeenkomsten van de NVKF Internationaal congres bezoek (RSNA, ECR) Eigen onderzoeksproject leidend tot publicatie in een erkend tijdschrift Deelname aan managementactiviteit binnen afdeling bijv. door zitting te nemen in een commissie m.b.t. de aanschaf van een nieuw apparaat Aantoonbare deelname aan opleiding-/nascholing van (leerling-)laboranten, assistenten, (medische stafleden) Binnen de eigen afdeling gedurende minimaal 2 weken intensief met een bepaalde modaliteit zelfstandig fantoom metingen doen Indien mogelijk is betrokkenheid bij bepaalde patiëntonderzoeken gewenst Externe stages op beeldvormende afdelingen van minimaal 1 week Bijwonen Congressen RSNA, ECR (reeds voldaan, zie CV) Publicaties (reeds voldaan, zie CV) Projectleider bij aanschaf nieuwe radiodiagnostiek (Klinisch fysische ondersteuning afdeling Radiologie) Geven van delen van cursussen: Medical Image Formation, Universiteit Utrecht of Medische Beeldvorming, Universiteit Utrecht Image Processing 2, Universiteit Utrecht Project CT met prof. Mathias Prokop (IOP 1.1.1) Bijwonen Externe stage Radiologie (IOP 1.5.1)

23 Opleidingsplan Arnold Schilham 23 Deel D. Tijdschema Opleidingsprogramma (TOP) Periode 1 Aantal 10/06 03/07 dagen Cursussen: Cursus Stralingshygiëne niveau 3, Reactor Institute Delft 30 Projecten: Project Acceptatie 1T Open MRI met dr. Chris Bakker 20 Project Veiligheid MRI voorzieningen met dr. Chris Bakker 6 Project Qc radiodiagnostische apparatuur met ir. Leo van den Berg 10 Project CT met prof. Mathias Prokop 10 Onderwijs: Geven van delen van cursussen: Medical Image Formation, Universiteit Utrecht of Medische Beeldvorming, Universiteit Utrecht Image Processing 2, Universiteit Utrecht 18 Vaste onderdelen: Klinisch fysische ondersteuning afdeling Radiologie 7 Besprekingen en bijeenkomsten 5 Literatuurstudie 4 Totaal aantal dagen 110 Periode 2 Aantal 04/07 09/07 dagen Cursussen: Cursus Management & Organisatie voor klifio's Erasmus MC 7 Projecten: Project Veiligheid MRI voorzieningen met dr. Chris Bakker 9 Project Qc radiodiagnostische apparatuur met ir. Leo van den Berg 19 Project CT met prof. Mathias Prokop 10 Stages: Introductie eigen afdeling Radiologie 10 Externe stage Radiologie 20 Stage PET centrum 5 Vaste onderdelen: Klinisch fysische ondersteuning afdeling Radiologie 15 Besprekingen en bijeenkomsten 9 Literatuurstudie 6 Totaal aantal dagen 110

24 Opleidingsplan Arnold Schilham 24 Periode 3 Aantal 10/07 03/08 dagen Cursussen: Cursus Anatomy and Physiology, Universiteit Utrecht 25 Projecten: Project Qc radiodiagnostische apparatuur met ir. Leo van den Berg 10 Project CT met prof. Mathias Prokop 18 Project Introductie multimodality diagnostiek met dr.ir. Hugo de Jong 11 Stages: Stage Hart Long Centrum Utrecht 3 Onderwijs: Geven van delen van cursussen: Medical Image Formation, Universiteit Utrecht of Medische Beeldvorming, Universiteit Utrecht Image Processing 2, Universiteit Utrecht 13 Vaste onderdelen: Klinisch fysische ondersteuning afdeling Radiologie 15 Besprekingen en bijeenkomsten 10 Literatuurstudie 5 Totaal aantal dagen 110 Periode 4 Aantal 04/08 09/08 dagen Cursussen: Cursus Veiligheidskunde & Risicoanalyse voor Klinisch Fysici, Technische Universtiteit 10 Eindhoven Cursus Medische Ethiek, Erasmus MC 5 Projecten: Project Qc radiodiagnostische apparatuur met ir. Leo van den Berg 10 Project CT met prof. Mathias Prokop 15 Project Introductie multimodality diagnostiek met dr.ir. Hugo de Jong 19 Stages: Externe stage Radiologie 20 Vaste onderdelen: Klinisch fysische ondersteuning afdeling Radiologie 15 Besprekingen en bijeenkomsten 10 Literatuurstudie 6 Totaal aantal dagen 110

25 Opleidingsplan Arnold Schilham 25 Periode 5 Aantal 10/08 03/09 dagen Cursussen: Cursus Introductory Biostatistics for Researchers, Centre for Biostatistics, Universiteit Utrecht 10 Projecten: Project Qc radiodiagnostische apparatuur met ir. Leo van den Berg 10 Project CT met prof. Mathias Prokop 43 Onderwijs: Geven van delen van cursussen: Medical Image Formation, Universiteit Utrecht of Medische Beeldvorming, Universiteit Utrecht Image Processing 2, Universiteit Utrecht 13 Vaste onderdelen: Klinisch fysische ondersteuning afdeling Radiologie 18 Besprekingen en bijeenkomsten 10 Literatuurstudie 6 Totaal aantal dagen 110 Periode 6 Aantal 04/09 09/09 dagen Projecten: Project Qc radiodiagnostische apparatuur met ir. Leo van den Berg 10 Project CT met prof. Mathias Prokop 50 Stages: Stage Radiotherapie Vaste onderdelen: Klinisch fysische ondersteuning afdeling Radiologie 18 Besprekingen en bijeenkomsten 10 Literatuurstudie 7 Nader in te vullen 5 Totaal aantal dagen 110

26 Opleidingsplan Arnold Schilham 26 Periode 7 Aantal 10/09 03/10 dagen Cursussen: Cursus Medical Image Formation, Universiteit Utrecht 25 Projecten: Project Qc radiodiagnostische apparatuur met ir. Leo van den Berg 10 Project CT met prof. Mathias Prokop 14 Project Klinisch fysisch onderzoek met dr.ir. Hugo de Jong 10 Onderwijs: Geven van delen van cursussen: Medical Image Formation, Universiteit Utrecht of Medische Beeldvorming, Universiteit Utrecht Image Processing 2, Universiteit Utrecht 13 Vaste onderdelen: Klinisch fysische ondersteuning afdeling Radiologie 18 Besprekingen en bijeenkomsten 10 Literatuurstudie 8 Nader in te vullen 2 Totaal aantal dagen 110 Periode 8 04/10 09/10 Aantal dagen Projecten: Project Qc radiodiagnostische apparatuur met ir. Leo van den Berg 10 Project CT met prof. Mathias Prokop 3 Project Klinisch fysisch onderzoek met dr.ir. Hugo de Jong 50 Stages: Stage Algemene Klinische Fysica 5 Stage Audiologie 2 Vaste onderdelen: Klinisch fysische ondersteuning afdeling Radiologie 18 Besprekingen en bijeenkomsten 10 Literatuurstudie 8 Nader in te vullen 4 Totaal aantal dagen 110