[gedaagde], wonende te 's-hertogenbosch, gedaagde bij gemeld exploot, procureur en advocaat mr. K.T.W.H. van Dungen.

Transcriptie

1 Infotheek - gedaagde DomJur Pres. Rechtbank s-hertogenbosch Zaak-/rolnummer: / KG ZA Datum: Vonnis in kort geding gewezen in de zaak van: De naamloze vennootschap Infotheek Groep N.V., gevestigd te Leiden, eiseres bij exploot van dagvaarding van 8 oktober 2001, procureur mr. J.F.H. Hulshuizen, advocaat mr. H.W.E. Vermeer te Amstelveen, tegen [gedaagde], wonende te 's-hertogenbosch, gedaagde bij gemeld exploot, procureur en advocaat mr. K.T.W.H. van Dungen. Partijen zullen hierna worden aangeduid respectievelijk als "Infotheek Groep" en "[gedaagde]". 1. De procedure 1.1. Infotheek Groep heeft in kort geding gesteld en gevorderd zoals hierna verkort is weergegeven De advocaat van Infotheek Groep heeft de vordering ter terechtzitting toegelicht, mede aan de hand van de door hem overgelegde pleitnotities De advocaat van [gedaagde] heeft verweer gevoerd, mede aan de hand van de door hem overgelegde pleitnotities met producties Na gevoerd debat hebben partijen vonnis gevraagd. 2. De feiten 2.1. De Infotheek Groep is sinds 1981 in het handelsverkeer werkzaam onder de handelsnaam "Infotheek" Het merk "Infotheek" was bij het Benelux-merkenbureau ingeschreven van 23 december 1988 tot 23 december 1998 onder nummer , voor de klassen 35, 36, 37, 39, 41 en 42. Het merk is vervolgens opnieuw ingeschreven bij het Beneluxmerkenbureau vanaf 15 oktober 1999 onder nummer , voor de klassen 35, 36, 37, 39 en 42 en heeft een looptijd tot 15 oktober [gedaagde] houdt zich bezig met het ontwikkelen van informatiesystemen. Een van de software programma's die [gedaagde] heeft ontwikkeld draagt de naam lnfotheek Op 13 april 1999 heeft [gedaagde] de domeinnaam infotheek.com laten registreren. Vanaf 22 februari 2000 handelt [gedaagde] onder de naam Cybertheek en omstreeks maart 2001 is hij met de naam infotheek aan het handelsverkeer gaan deelnemen Onder meer bij brief van 16 juli 2001 heeft de raadsman van Infotheek Groep [gedaagde] gesommeerd leder gebruik van de naam "Infotheek" te staken. 3. Het Geschil 1

2 3.1. Infotheek Groep vordert in dit kort geding - letterlijk weergegeven - bij vonnis uitvoerbaar bij voorraad [gedaagde] te bevelen: I. elk gebruik van het begrip "Infotheek" (ongeacht zijn teken-aard of typografische vorm) te staken en ook gestaakt te houden, II. al het nodige te doen om zijn intemet-adres, voor zoveel daarin de naam "infotheek" voorkomt (ongeacht zijn teken of grafische vorm), ongedaan te maken en ingedaan te houden, in zonderheid: - om het gebruik en de "registratie" van infotheek.com te beëindigen en beëindigd te houden en - om het voorkomen van "infotheek" (ongeacht zijn teken-aard of typografische vorm) als sleutel naar dat internet-adres in alle Nederlandse en buitenlandse zoekmachines ongedaan te maken en ongedaan te houden; Zulks op straffe van een dwangsom van 750,00 (f 1.652,78) voor elke overtreding en/of voor elk etmaal dat de overtreding voortduurt, te rekenen vanaf de aanvang (om 0:00 uur) van de dag, volgend op de dag, waarop de ten deze te geven titel is uitgesproken, één en ander met veroordeling, van gedaagde in de kosten van deze rechtspleging, gebruikelijk salaris procureur daarin begrepen Infotheek Groep heeft ter zitting haar eis vermeerderd in die zin dat zij thans ook vordert elk gebruik van het "begrip" infotheek gestaakt te doen houden. [gedaagde] heeft aangegeven tegen deze eisvermeerdering geen bezwaar te hebben Infotheek Groep legt daaraan het navolgende ten grondslag. Het gebruik door [gedaagde] van de naam "infotheek" is een inbreuk op de bij Infotheek Groep in gebruik zijnde handelsnaam "Infotheek" en een inbreuk op het aan Infotheek Groep toebehorende merk "Infotheek". Ook gedurende de tijd tussen 23 december 1998 en 15 oktober 1999 dat het merk "infotheek" niet bij het Benelux- Merkenbureau was ingeschreven mocht [gedaagde] de naam niet gebruiken, aangezien een merk op grond van artikel 4 lid 4 van de Eenvormige Beneluxwet op de merken (BMW) nog twee jaar na-bescherming heeft. De stelling van [gedaagde] dat het begrip "infotheek" vanwege zijn beschrijvend karakter geen merkenrechtelijke bescherming zou kunnen genieten, wordt weerlegd door het feit dat de naam wel als merk is geregistreerd. Door het gebruik van de naam "Infotheek" maakt [gedaagde] zich ook schuldig aan oneerlijke concurrentie. Door 'meeliften' op de naam van Infotheek Groep profiteert [gedaagde] van een reeds door Infotheek Groep opgebouwd klantenbestand. [gedaagde] handelt derhalve onrechtmatig. Partijen zijn in dezelfde branche werkzaam, zodat de inbreuk direct gevaar voor verwarring oplevert bij het publiek. Infotheek Groep houdt zich ondermeer bezig met de handel in en het vervaardigen van computersystemen, zowel hardware als software, en het software-programma dat [gedaagde] onder de naam "Infotheek" in het verkeer brengt is een computerprogramma. Ook beschadigt [gedaagde] de in het handelsverkeer bekende goede naam van Infotheek Groep, doordat hij zich profileert als aanbieder van freeware. [gedaagde] heeft kenbaar gemaakt niet bereid te zijn blijvend alle gebruik van de naam infotheek te staken. Derhalve heeft Infotheek Groep belang bij de gevraagde voorziening Het verweer van [gedaagde] tegen de vordering komt zakelijk weergegeven op het volgende neer. 2

3 1. Er is geen sprake van een merkinbreuk. a. Toen [gedaagde] op 13 april 1999 de domeinnaam Infotheek.com registreerde was er geen merk Infotheek ingeschreven bij het Benelux Merkenbureau. Van een situatie als bedoeld in artikel 4 lid 4 van BMW is geen sprake. b. Voor een geslaagde vordering van een merkrechthebbende op een houder van een gelijknamige domeinnaam is nodig dat aangetoond wordt dat de registratie en het gebruik van de domeinnaam te kwader trouw is. Van te kwader trouw is bij [gedaagde] geen sprake, nu hij niet het primaire doel had om de door hem geregistreerde domeinnaam infotheek.com te verkopen. c. Infotheek is een soortnaam die overeenkomstig artikel 13A lid 6 BMW geen bescherming geniet, aangezien het geen onderscheidend vermogen heeft. Het begrip "Infotheek" heeft in maatschappelijke verkeer een beschrijvend karakter. d. Voor zover het merk Infotheek toch enig onderscheidend vermogen zou hebben bestaat dit hooguit ten aanzien van de markt waarbinnen Infotheek Groep haar kernactiviteiten uitoefent. Dit is een wezenlijk andere markt dan die waarop [gedaagde] actief is. Het is een zwak merk. e. Er is geen sprake van verwarrings- of associatiegevaar, omdat partijen op verschillende markten actief zijn. 2. Er is geen sprake van inbreuk op een handelsnaamrecht van Infotheek Groep. a. De handelsnaam van [gedaagde] is Cybertheek. Het begrip Infotheek wordt uitsluitend gebruikt als naam van een product. b. Een zuiver beschrijvende naam als Infotheek kan niet gemonopoliseerd worden en mag derhalve ook door anderen gebruikt worden, mits hierdoor geen verwarring, bij het publiek ontstaat. Gezien de wezenlijke verschillen tussen de bedrijfsactiviteiten van de beide bedrijven doet zich geen verwarringsgevaar, zoals bedoeld in artikel 5 van de Handelsnaamwet voor. c. Het standpunt van Infotheek Groep dat hun goede naam door [gedaagde] wordt geschaad doordat hij freeware aanbiedt is ongegrond. Freeware wordt op grote schaal aangeboden door onder meer de grootste en meest gerenommeerde softwareontwikkelaars. 3. Er is geen sprake van oneerlijke concurrentie. a. [gedaagde] ontwikkelt een product dat niet concurreert met enig product of enige bedrijfsactiviteit van Infotheek Groep. b. Voor zover er van concurrentie gesproken zou kunnen worden, is deze niet oneerlijk of ongeoorloofd. Pas indien er sprake is van evidente nabootsing of misleiding kan gesproken worden 3

4 van ongeoorloofde concurrentie en dus van een onrechtmatige daad Op hetgeen partijen overigens over en weer hebben aangevoerd zal voor zoveel nodig, bij de beoordeling worden ingegaan. 4. De beoordeling 4.1. Bij de beoordeling van de vordering van Infotheek Groep dient vooropgesteld te worden dat het onderscheidend vermogen van een bepaald merk of handelsnaam niet een constante grootheid is. Een aanvankelijk onderscheidend woord kan na verloop van tijd in het normale taalgebruik tot een uitsluitend beschrijvende aanduiding of een soortnaam verworden Uit de grote hoeveelheid zogenaamde hits in een zoekmachine op internet, als productie door [gedaagde] overlegd, kan worden afgeleid dat het woord "infotheek" een dermate algemeen gebruikelijk en gebezigd woord is geworden, dat waarschijnlijk gesproken kan worden van een soortnaam. De ontwikkeling van het taaleigen heeft meegebracht dat de naam infotheek in zeer belangrijke mate aan onderscheidende kracht heeft ingeboet, waardoor Infotheek Groep dit thans algemeen gangbare woord naar het voorlopig oordeel van de president niet kan monopoliseren, 4.3. Infotheek Groep heeft aangevoerd dat de naam Infotheek in 1980 door haar directeur als een geheel nieuw is bedacht. Gezien de vele verwijzingen op internet naar het woord infotheek kan niet gezegd worden - en dit is ook niet gebleken - dat Infotheek Groep is opgetreden tegen het algemeen gebruik van zijn merk Infotheek als soortnaam, zodat mede door haar eigen toedoen het merk tot een soortnaam is verworden. Dit oordeel wordt versterkt door het feit dat het gebruik van een zoekmachine op internet met het zoekwoord infotheek tot een groot aantal "hits" leidt, waarbij met die aanduiding in zeer verschillende samenstellingen (Katteninfotheek, Honden-infotheek, Jongeren-infotheek, Studie-infotheek e.v.a) een verzameling toegankelijk gemaakte informatie wordt aangegeven Hoewel het woord infotheek niet in Van Dale Groot Woordenboek der Nederlandse taal voorkomt kan het naar analogie van bijvoorbeeld mediatheek en bibliotheek naar voorlopig oordeel van de president worden aangeduid als een plaats waar informatie is opgeslagen en te raadplegen is, zonder de bijgedachte aan een merknaam In het kader van de vraag of sprake is van een inbreuk op het merk van lnfotheek Groep wordt de beschermingsomvang van dat merk bepaald aan de hand van zijn onderscheidend vermogen. Nu het woord infotheek in het normale taalgebruik een beschrijvend karakter lijkt te hebben gekregen, moet het belang van Infotheek Groep wijken voor dat van die ondernemers die dat woord in zijn algemeen gebruikelijk geworden betekenis willen hanteren. [gedaagde] heeft overigens aangegeven een belang te hebben bij het gebruik van het teken "infotheek" in "infotheek.com", aangezien de door hem ontwikkelde software een direct hulpmiddel is om een infotheek te realiseren Het voorgaande leidt tot de conclusie dat het betrokken verweer van [gedaagde], doel treft en dat naar alle waarschijnlijkheid in een bodemprocedure zal worden beslist dat het depot van het merk Infotheek Groep is vervallen door verwording tot soortnaam Met betrekking tot de gestelde inbreuk op de bij Infotheek Groep in gebruik zijnde handelsnaam geldt het volgende. Ondanks de bekendheid die een bepaalde onderneming onder een bepaalde naam zou hebben, kan de ontwikkeling van het 4

5 taaleigen meebrengen dat het onderscheidend vermogen van die naam zodanig is verminderd, dat het enkele voorkomen van dat woord in een handelsnaam van een ander niet zonder meer de slotsom wettigt dat van het voeren van die naam verwarring in de zin van artikel 5 van de Handelsnaamwet tussen de ondernemingen valt te duchten. Nu [gedaagde] niet de handelsnaam Infotheek voert, maar zijn product deze naam heeft, is voorshands niet aannemelijk geworden dat er sprake is van (een grote kans op) verwarring bij het publiek. Hiermee is tevens beslist over de stelling dat [gedaagde] de goede naam van Infotheek Groep zou aantasten. Nu verwarring niet aannemelijk is, zal het optreden van [gedaagde] (wat er overigens van die stelling zij) niet tot gevolg hebben dat dit met de onderneming van Infotheek Groep wordt geassocieerd Zoals reeds onder r.o overwogen kan Infotheek Groep de soortnaam infotheek niet monopoliseren, ook niet via de Handelsnaamwet. Infotheek Groep kan zich niet verzetten tegen het gebruik van [gedaagde] van de naam infotheek. Het verweer van [gedaagde] slaagt derhalve Gelet op de vele hits ten aanzien van het woord infotheek op internet is naar voorlopig oordeel van de president niet aannemelijk geworden dat er sprake is van ongeoorloofde concurrentie. Aangezien het woord infotheek een uitsluitend beschrijvend karakter heeft en in het taalgebruik veel voorkomt, kan voorshands niet aangenomen worden dat [gedaagde] meelift op de naam van Infotheek Groep en daardoor onrechtmatig handelt Hetgeen hierboven is overwogen leidt tot de beslissing dat de vorderingen van Infotheek Groep zullen worden afgewezen. Infotheek Groep zal als de in het ongelijk te stellen partij in de proceskosten worden veroordeeld. 5. De beslissing De rechtbank: wijst de vorderingen van Infotheek Groep af; veroordeelt Infotheek Groep in de proceskosten, tot op heden aan de zijde van de wederpartij begroot op ƒ 1927,--, waarvan ƒ 1500,-- salaris procureur en ƒ 427,-- verschotten; Dit vonnis is gewezen door mr. Strijbos, fungerend-president, en uitgesproken ten openbare terechtzitting van 22 november 2001 in tegenwoordigheid van de griffier. Met bronvermelding is overname toegestaan. Aansprakelijkheid wordt niet aanvaard. 5